Alumnionderzoek opleiding Bedrijfseconomie Hogeschool Arnhem en Nijmegen 2009 Van de deelnemers aan het onderzoek heeft 80% ( 121 studenten) de voltijd gedaan en 20% (30 studenten) de deeltijdopleiding. Twee studenten hadden de duale variant van de voltijdopleiding gevolgd. Na het afstuderen is een grote groep de arbeidsmarkt opgegaan (deeltijdstudenten zijn meestal blijven werken), maar ook een substantieel deel koos voor een full time vervolgopleiding. meteen (full time) (blijven) verder werken studeren anders Totaal Voltijd Aantal 73 32 14 119 Percentage 61% 27% 12% 100% Deeltijd Aantal 25 1 2 28 Percentage 89% 4% 7% 100% Totaal Aantal 98 33 16 147 Percentage 67% 22% 11% 100% Van alle afgestudeerden geeft 25% (38 studenten, voornamelijk alumni voltijd) aan lid te zijn van Alumnivereniging BE ER. Dat percentage is lager dan verwacht, want het lidmaatschap is vanaf 2008 voor de voltijdstudenten het eerste jaar na afstuderen gratis, daar dit aangeboden wordt door de Faculteit Economie en Management. Wellicht realiseert men zich onvoldoende dat men lid is. Werkenden Zoals verwacht, kiest een grote groep na het behalen van het diploma voor een betaalde baan. De werkgevers waarvoor onze studenten werken, zijn zeer divers. Dat geldt zowel voor de omvang van de organisaties als de sector waarin zij zich bevinden. Hoeveel werknemers heeft je bedrijf? Respondenten 102 minder dan 50 18 18% 50-100 14 14% 101-1000 36 35% meer dan 1000 34 33% De sectoren waar de alumni momenteel werkzaam zijn, variëren van banken tot ziekenhuizen en van productiebedrijven tot accountantskantoren. Veranderen de afgestudeerden regelmatig van baan? Dat blijkt niet het geval. Hoeveel werkgevers heb je sinds je afstuderen gehad? Respondenten 104 1 64 62% 2 35 34% 3 5 5% 1
Er blijken geen verschillen met betrekking tot het aantal werkgevers te zijn tussen alumni voltijd en deeltijd. Bij hun werkgevers hebben de meeste alumni een vast dienstverband, zoals blijkt uit onderstaand overzicht. Heb je een vast dienstverband? Respondenten 103 Ja 83 81% Nee 20 19% Ook hier geldt dat er geen verschillen zijn tussen voltijd- en deeltijdalumni. Men moet zich overigens wel realiseren, dat de onderzochte groep alumni op de arbeidsmarkt kwam tot de economie in een hausse verkeerde. Voor de studenten die in 2009 of 2010 op de arbeidsmarkt komen, kan de situatie anders zijn. Er zijn weliswaar grote verschillen tussen de werkgevers, maar de functies die studenten uitvoeren, komen sterk overeen. Wat voor werk doe je? Respondenten 103 (assistent) controller 24 23% bedrijfseconomisch medewerker 8 8% medewerker / hoofd administratie 12 12% financieel adviseur 3 3% bedrijfskundig medewerker 0 % assistent accountant 19 18% ICT-medewerker 0 % kwaliteitszorgfunctionaris 0 % consultant 7 7% anders, nl. 30 29% De groep die anders heeft ingevuld, vervult vaak een functie als projectcontroller, young financial of accountmanager. Een enkeling is echt iets anders gaan doen, zoals supermarktmanager of inkoper. Wat is het niveau van je huidige functie? Respondenten 101 MBO-niveau 3 3% HBO-niveau 85 84% WO-niveau 9 9% Weet niet 4 4% Verreweg het grootste deel van de afgestudeerden is dus van mening dat men minimaal een baan heeft op HBO-niveau. Een indicatie van de juistheid van de antwoorden op deze stelling 2
geeft het salaris. Het CBS stelt dat het modale inkomen in 2009 31.930 is. Dit bedrag is inclusief vakantiegeld. Wat verdienen de alumni? Bruto Jaarinkomen in Euro's. tot 36000 of Opl. 36000 meer Totaal Voltijd Aantal 53 15 68 Percentage 78% 22% 100% Deeltijd Aantal 8 16 24 Percentage 33% 67% 100% Totaal Aantal 61 31 92 Percentage 66% 34% 100% Betrouwbaarheid: 99%. Een ruime meerderheid zit dus boven het modale inkomen Tot slot is in dit kader onderzocht of alumni een leidinggevende baan hebben. In bijna 20% van de gevallen is dat zo. De relatie opleidingvariant- leidinggevende baan is als volgt. Heb je momenteel een leidinggevende functie? Welke opleidingsvariant heb je gevolgd? Totaal Voltijd Deeltijd JA NEE Totaal 11 62 73 15,1% 84,9% 100,0% 8 17 25 32,0% 68,0% 100,0% 19 79 98 19,4% 80,6% 100,0% 15% van de voltijd en 32% van de deeltijd heeft een leidinggevende functie. (Betrouwbaarheid 94%) Rond de 30% van de voltijdalumni studeert full time verder na het behalen van het BE-diploma. Dit is een substantieel aantal (een examenklas per jaar), zodat het belangrijk is om vast te stellen wat zij na de BE zijn gaan doen en hoe de aansluiting van de opleiding BE en de vervolgopleiding is. Vrijwel alle studenten kozen voor een masteropleiding (soms via een schakeljaar) welke direct aansluit bij de bedrijfseconomische component van de BE-opleiding. Veel genoemde opleidingen zijn: Financial Management, Accounting&Finance, (Financiële) Economie en Business Economics. Een enkeling kiest voor een bedrijfskundige opleiding of een lerarenopleiding. De meeste studenten kiezen voor een vervolgtraject aan de Radboud Universiteit, maar ook de Universiteit van Tilburg en de Erasmus Universiteit worden regelmatig genoemd. Van de studenten die na de BE-opleiding een (master)vervolgopleiding zijn gaan volgen, heeft 34% (11 studenten) inmiddels de opleiding succesvol afgerond. Een groot deel hoopt dat dit jaar of volgend jaar te doen en een enkeling is inmiddels gestopt. 3
Van de werkenden is het grootste deel van mening dat men (redelijk) goed voorbereid is op de praktijk. Dat geldt zowel voor voltijd- als voor deeltijdstudenten. Voldoende voorbereid op praktijk? Opl. niet zo gaat wel ja Totaal Voltijd Aantal 4 30 37 71 Percentage 6% 42% 52% 100% Deeltijd Aantal 1 10 14 25 Percentage 4% 40% 56% 100% Totaal Aantal 5 40 51 96 Percentage 5% 42% 53% 100% Er is niet alleen gevraagd of de aangeboden kennis voldoet (of misschien zelfs aan de ruime kant is), maar ook of er zaken ontbreken. In het verleden stonden er namelijk ook andere vakken op het BE-curriculum. Is het terecht dat die zijn verdwenen? Moet er meer aandacht besteed worden aan: weet ja nee niet Com.Ec. 27% 67% 6% Recht 31% 63% 6% Wiskunde 39% 51% 10% Psych./Soc. 46% 45% 9% Statistiek 51% 43% 6% Alg. Ec. 58% 35% 7% Vaardigheden Om succesvol te zijn, moet men naast kennis ook vaardigheden bezitten. Vinden de alumni dat de vaardigheden die aan het einde van de opleiding als beheerst worden verondersteld, voldoen aan de eisen die in de praktijk gesteld worden? Zeker het belang van Engels in het curriculum is jarenlang minder onderkend binnen de BE. Van de werkende respondenten gaven 66 alumni aan voor hun huidige functie Engels nodig te hebben. Vanzelfsprekend zal het grootste deel van de studenten die verder is gaan studeren (bijvoorbeeld aan een masteropleiding, maar ook voor diverse posthbo-opleidingen) te maken krijgen met Amerikaanse literatuur. Aan Duits wordt in het huidige curriculum helemaal geen aandacht meer besteed, terwijl 22 van de werkende alumni aangaven voor hun huidige functie deze taal te moeten beheersen. Ook aan andere vaardigheden wordt weinig aandacht besteed. Is dat een gemis? Er is een verband tussen deeltijd/voltijd en de mening over of er meer aandacht besteed moet worden aan psychologie/sociologie. Deeltijdstudenten hebben op deze vraag vaker ja geantwoord dan voltijdstudenten. (Deeltijd 58%; voltijd 44%) Voor de overige kennisgebieden geldt dat er geen verband is tussen de gevolgde opleidingsvariant en de mening over de kennisgebieden. Vervolgccursussen Veel studenten volgen na het behalen van hun BE-opleiding cursussen om hun kennis en vaardigheden verder te verbeteren. Veel voorkomende cursussen zijn 4
Opleiding tot Aantal keren genoemd Controllersopleiding/accounting 13 RA of AA 12 Bank- en verzekeringen 10 Communicatie/leiding/advies 10 Automatisering/computergebruik 7 Administratie (loon/jaarrekening) 3 Bereidt de BE-opleiding goed voor op een vervolgstudie? Veel studenten die voor een masteropleiding kiezen na het behalen van het BE-diploma vinden de aansluiting niet makkelijk. Toch zijn de resultaten niet slecht. Van de respondenten die verder zijn gaan studeren, zijn er 9 reeds afgestudeerd, 8 verwachten in 2009 hun mastertitel te behalen en 11 in 2010. Twee respondenten zijn inmiddels gestopt met de masteropleiding zonder het diploma te behalen. Circa 30% van de afgestudeerde voltijdstudenten heeft gekozen voor een full time vervolgopleiding. Over het algemeen zijn afgestudeerde studenten (dus zowel voltijd- als deeltijdstudenten en studenten die zijn gaan werken of verder zijn gaan studeren) dus behoorlijk tevreden over de BE-opleiding. Verbeterpunten zijn: 1. Engels Veel studenten geven aan veel meer Engels te willen tijdens de opleiding. 2. traditoneler onderwijs Minder projecten 3. wetenschappelijker Bijvoorbeeld meer wiskunde en statistiek 4. meer aandacht aan persoonlijke vaardigheden (Erg) goed vinden jullie over het algemeen van de BE: 1. Een brede opleiding Dit punt werd erg veel genoemd. Enkele karakteristieke opmerkingen: Breed spectrum aan (bedrijfs)literatuur - Veel keuze aan banen binnen BE vakgebied - Veel keuze aan doorstroom studies, de meeste onderwerpen zijn wel aangeraakt in de opleiding - Ik vind het dé opleiding voor scholieren die wel in de economie/finance willen gaan werken, maar nog niet precies weten waar en hoe (daar ben ik er een van) De breedte. In mijn huidige werk is brede inzetbaarheid noodzakelijk. Ik werk op projectbasis waardoor ik op veel verschillende posities terecht kan komen. Ik heb dan ook 90% van de opleiding kunnen gebruiken tijdens mijn werk. 2. prima docenten Een afgestudeerde schreef: 5
Over het algemeen genomen, deskundige docenten die de niet ver van de 'harde' werkelijkheid af staan. Zodoende weten waarover het gaat binnen een onderneming. Goede leraren (vooral in derde en vierde jaar). Goede mogelijkheden tav stage en afstuderen. 3. gedegen opleiding kenmerkende opmerkingen zijn: Opgedane kennis tijdens de studie was in zijn geheel volledig en zeer bruikbaar in mijn huidige functie. het belangrijkste wat ik geleerd heb is hoe je een (complex) vraagstuk aanpakt. Dat is bij iedere klus bruikbaar. 4. persoonlijke relaties met docenten enkele citaten: Behoorlijk persoonlijk, goede contacten met bedrijfsleven. Goede faciliteiten en goede docenten. Attentheid op gedrag van de student de modules modules cost accounting, boekhouden en AO/IC (meestal) goede docenten, leuke sfeer en prima faciliteiten beschikbaar 5. samenwerken Men schreef: De variatie. Samenwerking met studiegenoten. Veel opdrachten moesten in teamverband uitgevoerd worden. Hierdoor leer je goed te plannen, te overleggen en werkzaamheden aan elkaar te delegeren. De komende maanden gaan wij als docententeam de resultaten bespreken en waar mogelijk verbeteringen doorvoeren. Wij zullen jullie van de voortgang op de hoogte houden. Overigens, mocht je belangstelling hebben voor vervolgcursussen die wij aanbieden, kijk dan eens naar www.han.nl/doorleren of mail naar anite.verkerk@han.nl. Zij kan je nader informeren over het brede cursusaanbod. Voor andere vragen of opmerkingen kun je mailen met ondergetekende. Vriendelijk groetend, Theo van Houten Theo.vanhouten@han.nl 6