September 2011 Inleiding Voor u ligt het overzicht van het coschap Huisartsgeneeskunde AMC UvA. Hierin staat wat u van de coassistent mag verwachten, wat de coassistent moet doen in de praktijk, wat hij kan doen aan eerstelijns stages en hoe de terugkomdagen worden ingevuld. Het coschap Huisartsengeneeskunde is het laatste reguliere coschap. Hierna volgt nog een keuze coschap en een oudste coschap. Als de coassistent bij u in de praktijk komt heeft hij de nodige kennis om veel voorkomende aandoeningen te kunnen diagnosticeren en behandelen. In de huisartspraktijk, zal hij onder uw leiding leren omgaan met specifiek huisartsgeneeskundige vragen. Hij zal onder uw supervisie steeds zelfstandiger werken. Het is moeilijk om exact aan te geven hoe het coschap zal verlopen; geen enkele coassistent is hetzelfde. Wel kunnen we u enige richtlijnen en handvatten geven. Ook organiseren wij een paar keer per jaar een nascholingsdag voor huisartsdocenten, waarin niet alleen specifieke onderdelen van het huisartsdocentschap aan de orde komen, maar waar u ook ervaringen en tips kunt uitwisselen met collega s. Hebt u vragen over het coschap of de coassistent neemt u dan met ons contact op. U kunt ons op maandag, dinsdag en vrijdag bereiken op telefoonnummer 020-566 6694, Marja Dijkman, secretaresse coschap Huisartsgeneeskunde. Met vriendelijke groet, Paul Roodenburg, huisarts Coördinator van het coschap Huisartsgeneeskunde Het doel van het co schap Het coschap Huisartsgeneeskunde is een verplicht coschap; het duurt vijf weken en het is het laatste reguliere coschap. Door het coschap krijgt de aanstaande basisarts de gelegenheid zich te oriënteren op de reguliere huisartsgeneeskundige praktijk en op de plaats daarvan in de gezondheidsorganisatie, zowel in relatie tot de andere eerstelijnsdisciplines als in relatie tot de tweede en eventueel derde lijn. Bovendien leert de coassistent diagnostische en therapeutische vaardigheden toe te passen, en om te gaan met onverwachte problemen en diverse patiëntengroepen. Het coschap heeft een drieledig doel: Het zelfstandig doen van volledige consulten op voldoende niveau wat betreft hulpvraagverheldering, anamnese, diagnostiek en beleid Kennismaken met de Huisartsgeneeskunde als discipline en ter oriëntatie op de toekomstige beroepskeuze Kennismaken met de huisartsenpraktijk als spil in het Nederlandse systeem van gezondheidszorg en als poortwachter richting tweede lijn disciplines.
Coschap Huisartsgeneeskunde vanuit het AMC Pagina 2 Het kennismakingsgesprek De coassistent is verplicht met u contact op te nemen voor een kennismakingsgesprek, voorafgaande aan het coschap. Het doel van dat gesprek is kennismaking en de coassistent iets te vertellen over de inrichting van uw praktijk en samen de verwachtingen betreffende het coschap uit te spreken. Dit kan zijn over de invulling van het coschap, bijvoorbeeld wat de leerdoelen van de coassistent zijn. Maar ook wat de huisartsdocent van de coassistent verwacht ten aanzien van gedrag en algemene omgangsvormen binnen de praktijk. Het is ook een goed moment om de coassistent voor te stellen aan de praktijkmedewerkers en een rondleiding te geven. Daarnaast is het zinvol een aantal praktische punten te bespreken zoals De plek waar de coassistent spreekuur kan doen. Werktijden en lunchtijden en hoe laat de coassistent verwacht wordt. Alvast af te spreken welke dienst(en) de coassistent mee zal lopen. Stagedagen met de POH-S en POH-GGZ. Externe stages, apotheek, fysiotherapie, mensendiecktherapie, ambulance, maatschappelijk werk etc. te bespreken en af te spreken. De toegankelijkheid tot patiëntgegevens, literatuur en computer Bespreek ook op dit moment alvast wat de taken zijn van de praktijkassistentes en praktijkondersteuners. Hoe de selectie van de patiënten en de visites voor de coassistent zullen gaan. Hoe om te gaan met de zogeheten voorbehouden handelingen door de assistentes en praktijkondersteuners. Tenslotte is het belangrijk te bespreken Wat de coassistent wil leren in deze stage. Welke specifieke leermogelijkheden de praktijk biedt. Afspraken betreffende feedback, voortgangsgesprekken en beoordeling aan de hand van de beoordelingsklapper van de coassistent. Mocht u naar aanleiding van het gesprek met de coassistent twijfelen, of besluiten dat u deze coassistent niet wil opleiden, neem dan contact met ons op. Het programma van de coassistent Voorbereiding De coassistent heeft een duidelijk omschreven programma. Van hem wordt verwacht, dat hij voor de aanvang van het coschap weet wat de meest gebruikte NHG-standaarden zijn. De coassistent krijgt een entreetoets toegestuurd waarbij de vragen verwijzen naar de standaarden. Deze kennis wordt op de terugkomdagen getoetst. Studieboeken, die aansluiten op de praktijkvoering in de Huisartsgeneeskunde en de specifieke aandoeningen en ziekten in de huisartsenpraktijk behandelen zijn: Diagnostiek van alledaagse klachten (Bohn Stafleu van Loghum) Het geneeskundig proces (Elsevier gezondheidszorg) Kleine kwalen in de huisartsenpraktijk (Elsevier gezondheidszorg) Kleine kwalen bij kinderen (Elsevier gezondheidszorg) Leidraad huisartsgeneeskunde (Bohn Stafleu van Loghum) Kleine chirurgische ingrepen( Elsevier gezondheidszorg) Handboek verrichtingen in de Huisartsenpraktijk (Relum uitgevers)
Pagina 3 De terugkomdagen Er zijn drie terugkomdagen. Zij zijn op de donderdag of de vrijdag, meestal in week 2, 3 en 5. Op deze terugkomdagen worden de entreetoets behandeld, een aantal kleine kwalen, die de coassistenten van te voren krijgen uitgereikt en de opdrachten, die de coassistenten in de praktijk moeten maken. Deze op drachten zijn: Consulten vage klachten. Inventarisatie casuïstiek van een patiënt met een chronische aandoening. Consult patiënt met psychische of sociale aandoeningen. Het spoedgeval. Praten over leren van fouten en maken van fouten. Op elke terugkomdag wordt er ruimte ingepland voor het uitwisselen van ervaringen. Op de laatste terugkomdag moet de coassistent een presentatie houden over een huisartsgericht onderwerp, waarbij wat dieper op het onderwerp wordt ingegaan aan de hand van een patiënt, die de coassistent tijdens de co schappenheeft gezien en kunnen vervolgen. De werkzaamheden in de praktijk Het is de bedoeling, dat de coassistent minimaal 5 consulten per dag voert en dat hij daarbij in de loop van het coschap steeds zelfstandiger gaat werken. Hij moet wel elk consult overleggen met de huisartsopleider alvorens de patiënt het pand mag verlaten. Per week dient de opleider één consult in zijn geheel bij te wonen en te beoordelen. De coassistent is in het bezit van een boekje met alle beoordelingsformulieren: dat moet hij door de huisarts hierbij laten invullen. De coassistent moet zelfstandig, maar wel onder supervisie visites afleggen. Dit mogen echter geen spoedvisites zijn. Ook moet hij de visites tevoren met de huisarts overleggen. De coassistent moet aan de hand van het Farmaceutisch Kompas recepten schrijven. De meeste huisartsen schrijven elektronisch voor, de coassistent kan het recept bij voorbeeld eerst met de hand uitschrijven en bij goedvinden nogmaals elektronisch voorschrijven. De coassistent moet drie verwijsbrieven schrijven. Een handige leidraad hiervoor zijn de richtlijnen van de NHG. Het is de bedoeling, dat de coassistent ook een aantal vaardigheden onder toezicht en later zelfstandig verricht. Het hangt er een beetje vanaf wat er zich voordoet in de praktijk, maar het gaat hierbij om ooronderzoek, uitstrijkje maken, kleine chirurgie, onderzoek van het rode oog etc. De eindbeoordeling Bij de eindbeoordeling voor het Artsexamen telt de beoordeling van de huisartsopleider voor medische deskundigheid voor 60% en de beoordeling van het AMC voor 40%. Voor de beoordeling van het Professioneel gedrag is dit resp. 70% en 30%. De beoordeling van de huisartsdocent wordt gedaan aan de hand van de beoordeelde consulten en de voortgangsgesprekken. Verlenging van het coschap Als de coassistent onverhoopt afwezig is of ziek wordt, moet hij dat zo snel mogelijk aan u en aan het AMC doorgeven. Als hij langer dan 3 dagen ziek is moet hij deze dagen inhalen. Neem dan contact met ons op voor overleg.
Pagina 4 De rol van de huisartsdocent De consultvoering Het is de bedoeling, dat de coassistent zoveel mogelijk patiënten ziet en ook zoveel mogelijk wisselende problemen: problemen van zowel somatische aard als psychosociaal als de zogeheten vage klachten. Uw assistente kan behulpzaam zijn met het op deze manier vullen van het spreekuur van de coassistent. Het is zinvol om in ieder geval in het begin van het coschap de consulten te bespreken voordat het consult afgerond is. U kunt daarmee direct feedback geven aan de coassistent. U blijft altijd verantwoordelijk voor uw patiënten en ook voor het handelen van de coassistent. In een later stadium kunt u er voor kiezen om de coassistent meer vrijheid te geven en het overleg na het consult te doen. Daarnaast moet u als docent ook de voortgang met de coassistent bespreken en zijn kennis en vaardigheden beoordelen. De consulten die de coassistent heeft gedaan zijn de basis waarop de opleider de beoordelingsgesprekken met de coassistent voert. De coassistent heeft tot nu toe alleen in een ziekenhuis gewerkt en zal merken dat consultvoering in de huisartspraktijk geheel anders van aard is. Het is aan u als docent om de coassistent hierin te begeleiden. In de eerste week is het belangrijk het accent te leggen op het verhelderen van de hulpvraag en te leren, dat in tegenstelling tot in de kliniek de patiënt soms met meerdere vragen op het spreekuur komt en hoe daarmee om te gaan. In de tweede week zal dan het accent meer verschuiven naar de diagnostische fase: de specifieke anamnese, het lichamelijk onderzoek en aanvullend onderzoek. In de derde week ligt het accent dan meer op het beleid en de informatie aan de patiënt. De feedback en de voortgangsgesprekken De coassistent wil graag uw feedback, hierdoor kan hij van zijn fouten leren. Het is de bedoeling, dat u hem niet alleen op zijn medisch inhoudelijk handelen beoordeelt maar ook op zijn houding naar de patiënt en zijn gedrag binnen het praktijkteam. Het zal helpen om een aspect te bespreken en een duidelijk verbeterplan te maken. Dat kan bijvoorbeeld zijn, dat u samen afspreekt om op een ding extra te letten. Daarbij is het van belang, dat u bij de beoordeling van de coassistent en paar zaken in acht neemt: Richt uw feedback niet op de persoon, maar op het gedrag van de coassistent. Geef niet meteen uw oordeel; vertel eerst wat u heeft gezien of bemerkt. Geef eerst positief commentaar. Blijf bij het hier en het nu, haal geen oude koeien uit de sloot. Geef ik- boodschappen: het zijn úw waarnemingen en úw reacties. Geeft de coassistent de kans om veilig te reageren. Geef dan pas uw oordeel. Zoek samen met de coassistent naar een manier om te verbeteren. Het voortgangsgesprek is geen beoordeling maar een hulpmiddel om de ontwikkeling van de coassistent te volgen en bij te stellen. Voor de coassistent is het een moment om aan te geven wat hij mist of wat hij nog graag zou willen zien of leren. Het kan hierbij gaan over hiaten in kennis of vaardigheden, maar ook over het aanbod aan patiënten of soorten klachten. U kunt dan samen met de coassistent afspreken hoe dit te verbeteren. Wij verwachten van u, dat u wekelijks met de coassistent een voortgangsgesprek voert. Het zal het meeste effect opleveren, als u dat op een rustig moment doet en dat ook vastlegt in de agenda. U kunt het dan beiden goed voorbereiden.
Coschap Huisartsgeneeskunde vanuit het AMC-UvA De agenda van een voortgangsgesprek zou er als volgt kunnen uitzien: Kom in een vervolggesprek terug op de vorige gesprekken. Laat de coassistent spuien. Het is aan u om verhelderende vragen te stellen en samen te vatten. Vraag naar de specifieke leerdoelen van de coassistent. Ga na wat de vorderingen zijn en welke kennis en vaardigheden nog verbeterd kunnen worden: wat gaat goed en wat moet beter? Laat de coassistent zoveel mogelijk zelf argumenten en oplossingen bedenken. Formuleer samen met de coassistent nieuwe leerdoelen en kom daar later op terug. Pagina 5 Het beoordelen van de coassistent lijkt een moeilijke opgave. De huisartsdocent kan echter beter dan wie ook de eigenschappen van de coassistent zien, die belangrijk zijn voor het uitoefenen van het artsenberoep. Uw beoordeling telt voor 60% mee in de eindbeoordeling van het artsexamen Huisartsgeneeskunde. Het is de bedoeling dat u twee maal een beoordeling geeft: één tussenbeoordeling aan het eind van week 2 en één eindbeoordeling aan het eind van week 5. De beoordelingsformulieren hiervoor zitten in het boekje dat de coassistent bij zich heeft. Het is wel zinvol om voor het geven van de beoordeling bij u zelf na te gaan welke factoren invloed kunnen hebben op het cijfer. Gevoelens van sympathie en antipathie voor deze coassistent. Betrokkenheid bij het wel en wee van de coassistent. (On)zekerheid over het eigen functioneren als arts en docent. Moeite met het onderbouwen van een negatief oordeel. Vergelijking met de vorige coassistent. De opmerkingen van de praktijkassistenten over de coassistent. Geef geen hoog cijfer omdat het gezellig was! Eén van de doelen van het voortgangsgesprek en de feedback is ook om tijdig aan te geven als de coassistent onder de maat presteert, en het maakt niet uit op welk vlak dat is. Ook kunt u in het voortgangsgesprek bespreken als de verbeterpunten geen resultaat opleveren. Het is belangrijk om dit in alle openheid aan de coassistent te melden en eventueel ook aan de coördinator van het coschap in het AMC. Er kan dan samen met u en met de coassistent besproken worden welke maatregelen genomen moeten worden. Het kan inhouden dat de coassistent zijn coschap elders afmaakt of extra begeleiding krijgt.
Pagina 6 Het honorarium De vergoeding voor het coschap van 5 weken bedraagt 625,00. De betaling ervan wordt door ons verzorgd. Als wij eenmaal uw gegevens hebben, wordt de betaling ook voor elk volgend coschap automatisch aan u overgemaakt. Ten behoeve van de huisvesting van de coassistenten die verder van Amsterdam hun coschappen lopen heeft het AMC in Den Helder een flat op de Kanaalweg. De verzekering van de co assistent Het medisch handelen van de coassistent is verzekerd via de instantie waar de coassistent zijn stage loopt. Voor u betekent dat, dat u bij uw verzekeringen moet aangeven, dat de coassistent standaard bij uw beroepsaansprakelijkheidsverzekering is meeverzekerd. Cursussen voor huisartsdocenten Het instituut organiseert voor huisartsdocenten regelmatig cursussen. De onderwerpen die in deze cursussen besproken worden kunnen gaan over het medisch handelen, als ook over het omgaan met specifieke problemen ten aanzien van het docent zijn. Daarnaast zijn deze cursussen ook een moment om adviezen en ervaringen met het opleiden van coassistenten uit te wisselen. Voor het opleiden van co assistenten kunt u 5 accreditatiepunten krijgen per coassistent met een maximum van 20 punten per jaar. Eén van de voorwaarden voor het krijgen van deze punten is dat u één maal per twee jaar deelneemt aan deze cursussen. Het co team Paul Roodenburg, huisarts, coördinator van het coschap Huisartsgeneeskunde Sander Corssmit, huisarts Freya Burgers, huisarts Pieter Harms, huisarts Frans Nijpels, huisarts Lonneke Hegeman, huisarts Marja Dijkman, teamsecretaresse coschap Huisartsgeneeskunde