RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 23 april 2013 (26.04) (OR. en) 8578/13 JEUN 40 EDUC 114 SOC 255 NOTA van: aan: Betreft: het secretariaat-generaal van de Raad het Comité van permanente vertegenwoordigers (1e deel) / de Raad De jongeren van Europa: wat kan jongerenwerk van hoge kwaliteit voor bijdrage leveren aan de aanpak van de huidige uitdagingen? - Oriënterend debat (Openbaar debat overeenkomstig artikel 8, lid 2, ROR [voorstel van het voorzitterschap]) Na raadpleging van de Groep jeugdzaken heeft het voorzitterschap de bijgaande discussienota opgesteld, die als uitgangspunt zal dienen voor het oriënterend debat over het bovengenoemde onderwerp dat tijdens de zitting van de Raad Onderwijs, Jeugdzaken, Cultuur en Sport op 16-17 mei 2013 zal worden gehouden. 8578/13 ons/dau/fb 1
De jongeren van Europa: wat kan jongerenwerk van hoge kwaliteit voor bijdrage leveren aan de aanpak van de huidige uitdagingen? Discussienota van het voorzitterschap Europa's jongeren - een tijd van uitdagingen Er zijn vandaag 95,2 miljoen jongeren (tussen 15 en 29 jaar) 1 in de Europese Unie. Over het algemeen gaat het Europa's jongeren goed: zij maken actief gebruik van de werkgelegenheids-, opleidings-, onderwijs- en mobiliteitskansen die hun als jonge Europeanen worden geboden. Jongeren doen nog altijd aan actief burgerschap. De statistieken leren dat de helft van de jongeren in de EU het afgelopen jaar deel hebben genomen aan activiteiten van een jongerenorganisatie, vrijetijds- en/of sportclubs, en dat een kwart deelnam aan georganiseerd vrijwilligerswerk 2. Deze generatie jongeren staat echter ook voor ongekende uitdagingen. Over deze uitdagingen, onder meer jongerenwerkloosheid en een hoger armoederisico dan onder de algemene bevolking, is veel bekend. Reacties op EU-niveau op de economische en sociale situatie In alle lidstaten en op EU-niveau worden acties ondernemen om de gevolgen van de crisis voor jongeren op te vangen. Specifiek op jongeren gerichte maatregelen op EU-niveau zijn onder meer: Het werkgelegenheidspakket voor jongeren van de Europese Commissie (5 december 2012), gevolgd door de aanbeveling van de Raad tot invoering van een jongerengarantie (28 februari 2013) en het werkgelegenheidsinitiatief voor jongeren binnen het meerjarig financieel kader 2014-2020 waarvoor 6 miljard euro is uitgetrokken. De conclusies van de Raad over investeren in onderwijs en opleiding - een reactie op de mededeling van de Europese Commissie Een andere kijk op onderwijs: investeren in vaardigheden voor betere sociaal-economische resultaten. 1 2 Situatie in 2011. Blz. 9, Rapport over EU-jongeren (Status of the situation of young people in the European Union), Werkdocument van de diensten van de Commissie, 10 september 2012. Ibid. 8578/13 ons/dau/fb 2
Het voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van "ERASMUS VOOR IEDEREEN": het programma van de Unie voor onderwijs, beroepsopleiding, jeugd en sport, met een hoofdstuk over jongeren. Die maatregelen kunnen grote gevolgen hebben voor Europa's jongeren, hun kansen om hun volle potentieel te benutten en hun bijdrage aan de doelstellingen van Europa op het gebied van slimme, duurzame en inclusieve groei. Jongerenbeleid en de onderscheiden rol ervan Voor het jongerenbeleid is een specifieke rol weggelegd bij de departementen en instellingen overstijgende inspanningen om de veelzijdige uitdagingen aan te gaan waarmee jongeren geconfronteerd worden. Maatregelen in het kader van het jongerenbeleid, zoals die gestalte krijgen in het jongerenwerk, dragen bij aan de persoonlijke ontwikkeling en het welzijn van jongeren. Zij vullen maatregelen op het gebied van onderwijs en opleiding, werkgelegenheid, gezondheid en sociale inclusie aan, en vergroten het effect van dat beleid op het leven van jongeren. Dit wordt onderstreept in de EU-strategie voor jongeren, (2010-2018) waarin het belang benadrukt wordt van initiatieven voor jongeren en van het opnemen van een jongerenperspectief in andere beleidsgebieden. Met name worden jongerenwerk en niet-formeel leren genoemd als middelen die jongeren helpen ervaring en competenties op te doen die creativiteit en ondernemerschap bevorderen en de inzetbaarheid vergroten. Wat kwalitatief goed jongerenwerk aan jongeren biedt en hoe het tegemoet komt aan hun behoeften Jongerenwerk komt als beleidsmaatregel voor jongeren tegemoet aan de behoeften en interesses van jongeren. Kwalitatief goed jongerenwerk kent een ruim en gevarieerd aanbod van mogelijkheden voor niet-formeel leren, die jongeren vrijwillig kunnen benutten en die hun inzet, ontwikkeling en vooruitgang in alle aspecten van het leven stimuleren. Kwalitatief goed jongerenwerk biedt vrij toegankelijke mogelijkheden voor alle jongeren en meer gerichte steun voor risicojongeren. 8578/13 ons/dau/fb 3
Programma's en activiteiten in het kader van kwalitatief goed jongerenwerk brengen jongeren vaardigheden voor de eenentwintigste eeuw bij. Daartoe behoren transversale vaardigheden zoals leren leren, sociale en burgerschapscompetenties, zin voor initiatief, ondernemerschap en cultureel besef en culturele expressie. Door deze leerprocessen zijn jongeren in staat te participeren in hun gemeenschappen, de bredere samenleving, onderwijs en de arbeidsmarkt. Dat is met name van belang voor kansarme jongeren. Jongerenwerk heeft met name ervaring in het werken met alle jongeren en met jongeren die gemarginaliseerd kunnen raken. Jongerenwerk van goede kwaliteit kan jongeren bereiken die met andere beleidsmaatregelen niet bereikt kunnen worden en kan van bijzonder belang zijn voor jongeren die niet werken en geen onderwijs of geen opleiding volgen (NEET). Voor sommige van deze jongeren kan deelnemen aan jongerenwerkactiviteiten een grote stap zijn naar deelname aan meer formele ontwikkelings- en opleidingsprogramma's en aan werk. MINISTERIEEL DEBAT - Onmiddellijke en praktische respons Op Europees niveau hebben we een agenda afgesproken om kwalitatief goed jongerenwerk te stimuleren gericht op de ontwikkeling, het welzijn en de sociale insluiting van jongeren; en we hebben maatregelen afgesproken om de bijdrage ervan aan het verwezenlijken van de doelstellingen van de Europa 2020-strategie te maximaliseren, met name op het gebied van werkgelegenheid en sociale insluiting. Tegen deze achtergrond wordt de kernvraag voor het ministerieel debat: Welke praktische maatregelen kunnen de ministers van Jeugdzaken onmiddellijk nemen opdat het potentieel voor kwalitatief goed jongerenwerk wordt benut om de uitdagingen waarmee Europa's jongeren thans worden geconfronteerd, beter het hoofd te kunnen bieden? Het voorzitterschap wil graag een stimulerend debat en zal daarom deze deskundigen uitnodigen om hun kijk op deze kernvraag te geven: Dr Massimiliano Mascherini, Head of Research, Eurofound, Dublin, Ireland. Dr John Bamber, Centre for Effective Services, Dublin, Ireland. 8578/13 ons/dau/fb 4
(Voorafgaand aan de zitting van de Raad in mei zullen een korte biografie van deze sprekers en indien mogelijk exemplaren van hun presentaties worden rondgedeeld.) De ministers wordt gevraagd vrijelijk informatie te geven en deel te nemen aan het debat, naar aanleiding van de presentaties door de gastsprekers en de bovenstaande kernvraag. Tevens worden de ministers aangespoord om, als zij dat wensen, aan het debat deel te nemen zonder iets voor te lezen, zodat er een interactief debat kan ontstaan. Alle ministers moeten een kans krijgen, en liefst meer dan één, om het woord te voeren en daarom wordt aanbevolen korte en bondige spreekbeurten (van niet meer dan twee minuten) te houden. Het voorzitterschap zal de externe sprekers verzoeken in te haken op het debat en te reageren op de opmerkingen van de ministers. Belangrijk onderdeel van dit debat wordt het vinden en omschrijven van kernboodschappen en resultaten die verder kunnen worden uitgewerkt. 8578/13 ons/dau/fb 5