Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017 Maatschappelijke opvang Openbare geestelijke gezondheidszorg (OGGZ) Zwerfjongeren Nazorg ex-gedetineerden Verslavingsbeleid Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017 1
Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017 Regio Flevoland Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017 3
4 Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017
Inhoud Inleiding 6 1 MAATSCHAPPELIJKE OPVANG, ZWERFJONGEREN EN NAZORG EX-GEDETINEERDEN 8 1. Preventie maatschappelijke opvang, OGGZ, zwerfjongeren en nazorg ex-gedetineerden 9 1.1 Voorkomen dak- en thuisloosheid: meer focus op preventie en voorkomen huisuitzettingen 9 1.2 Verbinden lokale en regionale ondersteuningsstructuur 11 2. Hulpverlening 14 2.1 Geen mensen tussen wal en schip 14 2.3 Gezinsopvang 16 2.4 Landelijke toegankelijkheid in de maatschappelijke opvang 17 2.5 Integrale persoonsgerichte trajecten 19 2.6 Regionaal opschalingsmodel 99+ 20 2.7 Doorlopende hulpverlening bij het volwassen worden 21 2.8 (Jongeren)huisvesting 22 2.9 Participatie 23 2.10 Ambulante begeleiding als verlengde van opvang 25 3. Nazorg 27 3.1 Passende nazorg om terugval te voorkomen 27 3.2 Voorkomen van uitval uit zorg 27 3.3 Overlastvermindering van bepaalde doelgroepen, zoals ex-gedetineerden 28 3.4 Waarborg van nazorg naar lokale ketens (afschalen) 29 3.5 Overzicht instellingen maatschappelijke opvang 30 2 VERSLAVINGSBELEID 32 1. Preventie 33 1.1 Een regionaal aanbod van voorlichtings- en preventieactiviteiten 33 1.2 Lokale preventieactiviteiten 34 2. Hulpverlening 35 2.1 Jongerenverslavingszorg 35 2.2 Volwassenen- en ouderenverslavingszorg 38 2.3 Sociale verslavingszorg 41 3. Nazorg 45 3.1 Passende nazorg om terugval te voorkomen 45 3.2 Participatie 45 3 RANDVOORWAARDEN 48 1.1 Financiën 49 1.2 Toezicht, kwaliteit en monitoring 52 Colofon 54 Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017 5
Inleiding Het Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017 is het regionale beleidskader voor maatschappelijke opvang, openbare geestelijke gezondheidszorg (OGGZ), vrouwenopvang, zwerfjongeren, nazorg ex-gedetineerden, verslavingszorg, huiselijk geweld/kindermishandeling en beschermd wonen. Het Stedelijk Kompas 2008-2014 is in 2014 geëvalueerd. Met de evaluatie en de landelijke en lokale ontwikkelingen was het nodig om een nieuw Kompas op te stellen: het Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017. Er is voor gekozen om het Regionaal Kompas op te stellen met een hernieuwde regionale structuur die aansluit bij de transities in het sociaal domein. Het document is zo integraal mogelijk gemaakt door ook de regiovisies verslavingszorg en vrouwenopvang/huiselijk geweld op te nemen. De samenvoeging van het Advies- en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling (AMHK) en de Steunpunten Huiselijk Geweld (SHG) heeft al in 2014 gestalte gekregen in de vorming van Veilig Thuis Flevoland en wordt in 2015 doorontwikkeld. Ten slotte is de gedecentraliseerde taak beschermd wonen als nieuwe taak van de centrumgemeente aan het Regionaal Kompas toegevoegd. De doelgroep van het beleid in het Regionaal Kompas zijn mensen in een kwetsbare positie. Deze doelgroep bestaat uit mensen in problematische woonsituaties, (overlast gevende) zorgmijders, zwerfjongeren, multiprobleemgezinnen, dak- en thuislozen met psychische problemen en/of verslavingsproblemen, jongeren en volwassenen met (risico op) verslavingsproblemen, volwassenen en kinderen die slachtoffer zijn van relationeel geweld, tienermoeders en ex-gedetineerden. Om effectief te werk te gaan en een vertaalslag te maken van beleid naar uitvoering, kiezen we ervoor om een uitvoeringsplan op te stellen. Op die manier kunnen we zorgen voor een gerichte en slagvaardige uitvoering. In dit uitvoeringsplan maken we duidelijk wat prioriteiten zijn en kunnen we inspelen en anticiperen op actuele ontwikkelingen. Cliëntenorganisaties, maatschappelijke partners en de Flevolandse gemeenten zijn betrokken bij het opstellen en uitvoeren van het uitvoeringsplan. In dit uitvoeringsplan beschrijven we hoe we de regionale uitwerking willen vormgeven. Het gaat hier om de praktische uitwerking van de hoofddoelstellingen van het Regionaal Kompas. Om uitvoering te geven aan deze veranderingen is een aanpassing van de zorgstructuur en een sterke ketensamenwerking noodzakelijk. We willen een samenwerking die inzet op preventie, participatie en het bieden van perspectief. Van organisaties wordt daarom gevraagd outreachend en over de eigen grenzen van de organisatie te kijken ten behoeve van de doelgroep. Het jaar 2015 zien we als overgangsjaar, met name voor de ontwikkeling en uitvoering van het beschermd wonen en de ingrijpende veran- 6 Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017
deringen in de aanpak van het huiselijk geweld en kindermishandeling. Pas op het moment dat de hoofdkaders van deze taken in 2015 duidelijker zijn uitgewerkt, kunnen er voor deze beleidsterreinen uitvoeringsplannen opgesteld worden. Dit plan beperkt zich daarom tot de maatschappelijke opvang, OGGZ, zwerfjongeren, nazorg aan ex-gedetineerden en verslavingsbeleid. In dit uitvoeringsplan wordt vooral in gezet op: preventie en vroegsignalering op alle terreinen waarmee de kwetsbare doelgroep te maken heeft. het doorontwikkelen van een zorgstructuur waarin de zorg en ondersteuning voor deze kwetsbare doelgroep is uitgewerkt en waarin toegewerkt wordt naar een naadloze aansluiting op de (lokale) ontwikkelingen van de transities in het sociaal domein. Een van de belangrijke opgaven is het op- en afschalen van de lokale naar de regionale keten en andersom, evenals een goede overgang voor 18- naar 18+. nazorg en voorkomen van uitval uit zorg. Het uitwerken van de doelstellingen gebeurt op basis van de uitgangspunten eigen kracht, participatie en cliëntperspectief. Een goed en effectief vangnet is van belang om snel en adequaat te kunnen handelen daar waar mensen meerdere problemen hebben op het terrein van schulden, vervuiling, psychische problemen, dakloosheid of isolement. Een aansluitende keten in deze zorg is daarbij belangrijk. Het Regionaal Kompas wordt medio 2015 vastgesteld. Het betreft een driejarig plan tot en met 2017, waarbij we de uitvoering gedetailleerd vastleggen in het uitvoeringsplan. Jaarlijks vindt er een evaluatie van de voortgang en zo nodig bijstelling van dit uitvoeringsplan plaats. De eerste evaluatie zal tweede helft 2016 zijn. Alle projecten zijn in een vast format uitgewerkt, met de nadruk op preventie, hulpverlening en nazorg. De financiële paragraaf, inclusief een beschrijving van toezicht, kwaliteit en monitoring staat in een apart hoofdstuk. Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017 7
1 Maatschappelijke opvang, OGGZ, zwerfjongeren en nazorg ex-gedetineerden 8 Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017
1. Preventie maatschappelijke opvang, OGGZ, zwerfjongeren en nazorg ex-gedetineerden We hebben als doel om meer focus en aandacht te hebben voor preventie, waarbij we dak- en thuisloosheid willen voorkomen. Uitgangspunt is: wat lokaal kan blijft lokaal. Soms is regionale inzet nodig vanwege de expertise die nodig is om mensen in een kwetsbare positie te kunnen helpen om erger te voorkomen. Verbinding met de praktijk in het kader van preventie is noodzakelijk om snel tot de juiste hulpverlening te komen. De transities hebben in het sociale stelsel nogal wat teweeg gebracht. Elke gemeente gaat werken met een eigen lokale ondersteuningsstructuur. Daarbij hanteren we het uitgangspunt wat lokaal kan, blijft lokaal. Preventie is een lokale taak. Toch is het belangrijk dat waar preventie niet meer genoeg is en opgeschaald moet worden de praktijk helder moet zijn om tot een juiste opschaling te komen. Met de regionale structuur beschreven in het Regionaal Kompas is aandacht nodig voor de uitwerking in de praktijk. Kennis van de structuur en de keten is daarom van belang 1.1 Voorkomen dak- en thuisloosheid: meer focus op preventie en voorkomen huisuitzettingen Het voorkomen van dak- en thuisloosheid blijft een grote uitdaging. Vooral in de groeiende gemeenten zien we dat aantallen dak- en thuislozen steeds meer toenemen. In de Flevomonitor 2013 is in de geregistreerde cijfers te lezen dat het aantal dak- en thuislozen weer toeneemt (met name feitelijk daklozen, maar ook de andere groepen daklozen). Tevens is uit de evaluatie van het Stedelijk Kompas naar voren gekomen dat mensen steeds vaker een beroep doen op opvang, hoewel er minder multiproblematiek aan de orde is. De financiële crisis heeft ertoe geleid dat er nieuwe groepen daklozen zijn ontstaan die vaak hun koopwoning uit moesten. Om dak- en thuisloosheid te voorkomen, willen we nog meer en vroegtijdiger inzetten op het voorkomen van huisuitzettingen. Dat kunnen we als gemeenten niet alleen. Daar hebben we onze ketenpartners en met name de woningcorporaties steeds meer bij nodig. Het is daarom wenselijk dat de ketenafspraken rondom het voorkomen van huisuitzettingen worden versterkt. In het voorkomen van dak- en thuislozen zijn goede afspraken gemaakt in de keten. Desalniettemin willen we woningcorporaties meer onderdeel van de keten laten worden. Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017 9
Maatschappelijk effect Er is minder overlast door bepaalde doelgroepen. Meer mensen hebben toegang tot informatie en advies, ondersteuning en zorg. Het aanbod van voorzieningen is beter afgestemd op de vraag. Meer mensen zijn financieel zelfredzaam. Beschrijving resultaten Er zijn, indien noodzakelijk, lokale afspraken op het gebied van preventie en vroegsignalering gericht op het voorkomen van dak- en thuisloosheid. Er zijn lokaal samenwerkingsafspraken ter voorkoming van huisuitzettingen. Over het laatstekansbeleid voor het voorkomen van huisuitzettingen zijn, indien lokaal noodzakelijk, afspraken gemaakt met corporaties en andere partijen. Er is stabilisatie van de groei van het aantal dak- en thuislozen ten opzichte van het aantal inwoners. En we willen toename van dak- en thuisloosheid voorkomen. Er is een doorlopende lijn in de keten lokaal en regionaal en er zijn sluitende afspraken over open afschalen, inclusief een goede overgang van 18- naar 18+. Beschrijving acties Ontwikkelen van lokale afspraken over preventie en vroegsignalering op verschillende gebieden, zoals wonen, financiën en zorg in samenspraak met ketenpartners en gemeentelijke afdelingen. Hieronder valt het maken van realistische samenwerkingsafspraken in de lokale keten en lokale ondersteuningsteams ter voorkoming van huisuitzettingen en afspraken over laatstekansbeleid bij overlast. Woningcorporaties meer onderdeel van de keten laten worden en lokaal verbinden aan de lokale ondersteuningsteams. Verantwoordelijke(n) Centrumtaken Iedere gemeente is verantwoordelijk voor preventie en herstel. Herstel is het unieke persoonlijke proces waarin de cliënt de draad weer oppakt, de regie hervindt en zijn/haar leven opnieuw inhoud en richting geeft. Het proces van cliënt naar burgerschap. Financiering Meldpunt Vangnet en Advies Financiering bemoeizorg, outreachcapaciteit Lokale taken Beleid voor preventie en vroegsignalering Samenwerkingsafspraken preventie huisuitzettingen in de lokale keten/lokale ondersteuningsteams Schulddienstverlening Woningcorporaties betrekken in de keten Projectstructuur/ -organisatie Betrokken maatschappelijke partners, Meldpunt Vangnet en Advies, outreachende capaciteit, lokale schulddienstverlening, gemeenten, maatschappelijk werk, woningcorporaties, wijkgerichte teams. 10 Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017
Planning/fasering 2015-2016 Meer samenhang in de keten met woningcorporaties. Corporaties onderdeel van de lokale keten laten worden. 2015-2016 Monitoren preventie en cijfers huisuitzettingen gedurende gehele periode (op basis van nulmeting), monitoren samenwerkingsafspraken, inzet preventieve activiteiten lokaal. Risico s Samenhang met andere projecten Bezuinigingen op budgetten en op schulddienstverlening. Toename van cliënten met financiële problemen in relatie tot wonen door economische ontwikkelingen, toename van eigen bijdragen, tekort aan sociale huurwoningen en sociale huurwoningen die niet betaalbaar zijn voor de ons beoogde doelgroepen zoals zwerfjongeren, dak- en thuislozen en mensen met een psychische kwetsbaarheid. Hangt samen met participatie, wijkgerichte aanpak, ontwikkelingen Centrale Toegang, minimabeleid, schulddienstverlening, wonen, capaciteitsonderzoek opvang, Taskforce Wonen met Welzijn en Zorg Almere (aansluiting op de woningmarkt). 1.2 Verbinden lokale en regionale ondersteuningsstructuur Maatschappelijk effect Het aanbod van voorzieningen is beter afgestemd op de vraag. Meer mensen hebben toegang tot informatie en advies, bemiddeling, ondersteuning en zorg. Beschrijving resultaten Er is snelheid van dienstverlening en inwoners worden niet (meer) van het kastje naar de muur gestuurd. Lokale professionals in de lokale ondersteuningsteams kennen de professionals die regionaal werken. Er zijn duidelijke afspraken en iedereen weet elkaar snel en adequaat te vinden. Er is een passende zorgstructuur samen met de maatschappelijke partners en gemeenten ontwikkeld. De lokale ondersteuningsteams weten het regionaal meldpunt goed te vinden in de praktijk en schalen op wanneer dat nodig is Het regionale vangnet schaalt goed op en af wanneer dat nodig is. Hulpverleners kennen de lokale en regionale ondersteuningsstructuur. In de praktijk is de werkwijze helder en werkbaar. Er is een stevig netwerk van waaruit instellingen samenwerken. Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017 11
Beschrijving acties Verbinden van lokale ondersteuningsteams/ondersteuningsstructuur met regionaal ingezette en gefinancierde specialistische zorg door heldere op- en afschalingscriteria. Verantwoordelijke(n) Centrumtaken Lokale taken Projectstructuur/ -organisatie Het doorontwikkelen van de regionale zorgstructuur die aansluit bij de praktijk als we vanaf 2015 met lokale ondersteuningsteams gaan werken. Lokaal en regionaal monitoren en volgen of de structuur voor op- en afschalen regionaal goed werkt daar waar specialistische inzet nodig is. Daar waar reguliere zorg onvoldoende is, kijken welke inzet nodig is. Bezien of verschuiving van middelen noodzakelijk is. Het verbeteren van de informatievoorziening en informatiestroom van lokaal naar regionaal. En van regionaal weer terug naar lokaal. Bijvoorbeeld met ICT. Een uitgeschreven lokale invulling van de lokale ondersteuningsteams met uitwerking naar de ketens. Preventieve taken lokaal goed in beeld hebben, zodat voor risicogroepen goede preventieve maatregelen genomen kunnen worden, zoals het tijdig inzetten van schulddienstverlening. Duidelijkheid over ambulante hulpverlening en de inzet daarvan. Een document maken wat er regionaal ingekocht/gesubsidieerd wordt en voor welke doelgroep. Zie ook paragraaf 2.9 van dit hoofdstuk. Gemeenten en maatschappelijke partners zijn verantwoordelijk voor een efficiënte en effectieve zorgverlening en de bijbehorende structuur. Regie op het komen tot een heldere zorgstructuur en ketensamenwerking. Lokale invulling ketenafspraken en lokaal verbinding zoeken tussen de lokale ondersteuningsstructuur en de regionale structuur. Meldpunt Vangnet en Advies, Centrale Toegang, maatschappelijke partners, gemeenten, lokale teams, lokale ondersteuningsteams. Planning/fasering 2015 Implementeren zorgstructuur in de praktijk met bijbehorende financiële verdeling van middelen. 2015-2016 Monitoren hoe de structuur werkt in de praktijk. 2016-2017 Evalueren en eventueel bijstellen van de zorgstructuur. Mijlpalen De zorgstructuur is vastgelegd en is bestuurlijk bekrachtigd. De ketensamenwerking is versterkt. De uitvoering in de praktijk voldoet daar waar specialistische inzet nodig is voor de doelgroep maatschappelijke opvang/oggz. De regionale zorgstructuur sluit goed aan bij de lokale praktijk en heeft waar mogelijk een lokale uitwerking gekregen. 12 Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017
Risico s Samenhang met andere projecten De decentralisaties betekenen een grote transformatie. Deze gaat ongetwijfeld gepaard met incidenten. Het afrekenen op incidenten kan betekenen dat er geen innovatie meer ontstaat. Er moet bij incidenten of het uitblijven van innovatie gekeken worden naar structureel beleid en naar hoe de centrumgemeentenconstructie in de toekomst blijft bestaan. Of deze constructie blijft bestaan is afhankelijk van het Rijk en van het besluit of doordecentraliseren onder de centrumgemeenteregeling gaat vallen. Hangt samen met participatie, wijkgerichte aanpak, beleidsontwikkeling en beleidsparticipatie. Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017 13
2. Hulpverlening Daar waar we zijn uitgegaan van een preventief aanbod in een vroegtijdig stadium is het lokale veld primair aan zet. Voor cliënten met zorgmijdend gedrag is het goed dat er een passend vangnet is. Steeds meer zetten we in op verbindingen met persoonlijke en sociale netwerken in de leefomgeving van de cliënt en de reguliere hulpverlening in de wijk. Soms is het nodig dat er specialistische hulp wordt ingezet. In dit hoofdstuk besteden we aandacht aan een aantal aspecten onder de hoofddoelstelling Geen mensen tussen wal en schip. 2.1 Geen mensen tussen wal en schip Mensen mogen niet tussen wal en schip vallen. Daarom moeten regels soms worden aangepast. Anderzijds is de kanteling dat mensen meer zelfredzaam moeten worden, meer moeten gaan oplossen in het eigen netwerk of op een andere manier. Vooral kwetsbare mensen met multiproblematiek of OGGZ-problemen komen vaak niet vanzelf bij de juiste hulpverlening. Deze mensen zijn vaak zorgmijdend, soms zijn er al veel hulpverleners betrokken, is er sprake van schaamte, of loopt het vast in de keten (geen integrale regie). In het kader van participatie wordt bij alle gemeenten steeds meer samenhang aangebracht bij de verschillende vormen van ondersteuning naar arbeidsmarkt, dagbesteding, onderwijs en sociale activering. De aanbeveling uit het Stedelijk Kompas was om meer focus te leggen op participatie voor de doelgroepen dak- en thuislozen, OGGZ-cliënten en verslaafden. Dus meer aandacht voor de kwetsbare doelgroep in het kader van dagbesteding/participatie. Ook (vaak verwarde) mensen die voor overlast zorgen (publiekelijk of thuis) vallen soms tussen wal en schip. Via de overlastmelding bij de politie die dit meldt bij Vangnet, probeert de bemoeizorg (ingezet via de GGD) om deze mensen naar zorg toe te leiden. De crisisdienst van de geestelijke gezondheidszorg bepaalt of iemand (vrijwillig of verplicht) opgenomen moet worden. Wanneer mensen niet in staat zijn om een keuze te maken om hulp te aanvaarden, dan kan er gecontroleerd geëscaleerd worden. De procescoördinatie is dan juist van belang, net als de inzet van de lokale ondersteuningsstructuur om mensen niet tussen wal en schip te laten vallen. We gaan werken aan het versterken van het vangnet voor mensen in een kwetsbare positie vanuit een opschalingsmodel OGGZ en in samenwerking met de regio. Dit moeten we vastleggen in afspraken of een convenant. Het doel is minder instroom van cliënten in Vangnet door: 1. vroegtijdige signalering en inzet van preventieve activiteiten of laagdrempelige ondersteuning in de wijk/lokale ondersteuningsteams, versterking van de stut- en steuncontacten, koppeling welzijn/ zorg. 2. werken met het opschalingsmodel in de OGGZ-keten (Almeers). 14 Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017
3. afspraken die zijn vastgelegd of in een OGGZ-convenant zijn opgenomen. 4. resultaten van de projectgroep Lvb in de keten : vergroten van kennis LVB in de keten en sociale ondersteuningsteams; verbinding 18- en 18+ realiseren; verbinding LVB en FACT-team; verder uitwerken en gebruikmaken van opschalingsmodel volwassenen. Maatschappelijk effect Het aanbod van voorzieningen is goed afgestemd op de vraag. Meer mensen hebben toegang tot informatie en advies, bemiddeling, ondersteuning en zorg. Beschrijving resultaten Een betrouwbare wachtlijst van mensen die op een plek in de opvang wachten waarop unieke personen staan geregistreerd zonder dubbelingen. Voldoende opvangplekken in de regio voor zowel volwassenen (inclusief gezinnen) als zwerfjongeren. Beschrijving acties Continueren van de huidige opvang. Verantwoordelijke(n) Centrumtaken Lokale taken - Projectstructuur/ -organisatie Planning/fasering Onderzoek naar de maatschappelijke opvang om te bezien of er voldoende opvangcapaciteit is in de regio. Het bijhouden van een wachtlijst bij alle regionale voorzieningen voor maatschappelijke opvang die centraal geregistreerd wordt zodat er een wachtlijst ontstaat met unieke personen en een regiobreed beeld over de druk op de opvang. Centrumgemeente, maatschappelijke partners, Centrale Toegang. Initiatiefnemer en regievoerder. Gemeenten met lokale maatschappelijke partners Gezamenlijke opdracht omschrijven. Start zo snel mogelijk vanaf januari 2015. In 2016 resultaat van de wachtlijst met tussentijdse screening van de tot dan bijgehouden wachtlijst. Mijlpalen Een betrouwbare regionale wachtlijst voor de maatschappelijke opvang met duidelijkheid van de omvang en druk op de maatschappelijke opvang. Zodat we kunnen aantonen dat er onvoldoende of juist voldoende opvangplekken in de regio beschikbaar zijn. Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017 15
Risico s Samenhang met andere projecten De partners in de maatschappelijke opvang krijgen de opdracht om voor de eigen instelling een wachtlijst bij te houden en deze door te geven aan de Centrale Toegang van GGD Flevoland voor centrale registratie. Als dit niet goed wordt gedaan, bestaat het risico dat de centraal geregistreerde wachtlijst niet compleet is, waardoor er alsnog onvoldoende zicht is op de druk op de opvang. Beschermd wonen, onderzoek naar voldoende/passende huisvesting, opvang gezinnen, registratie Centrale Toegang, monitoring. 2.3 Gezinsopvang In Almere is de gezinsopvang afgebouwd, waardoor dakloze gezinnen niet meer residentieel opgevangen kunnen worden. Deze gezinnen ontvangen thuis intensieve begeleiding. De achterliggende motivering was dat ouders en kinderen beter in hun eigen sociale omgeving opgevangen en begeleid kunnen worden dan in een 24-uurs opvangvoorziening. De druk op de residentiële gezinsopvang komt daarmee elders in de regio te liggen, zoals bij IrisZorg in Lelystad. Maatschappelijk effect Beschrijving resultaten Beschrijving acties Verantwoordelijke(n) Centrumtaken Lokale taken - Projectstructuur/ -organisatie Begroting Het aanbod van voorzieningen is goed afgestemd op de vraag. Er is een passende oplossing voor gezinsproblematiek en gezinnen die op straat komen te staan. De gemeente Almere neemt het voortouw om nader onderzoek te verrichten in samenwerking met maatschappelijke partners en interne afdelingen om tot een passende oplossing te komen voor gezinnen die op straat komen te staan. Centrumgemeente, maatschappelijke partners. Regievoerder op onderzoek naar passende oplossing dakloze gezinnen. Gemeenten met lokale maatschappelijke partners. In regionaal overleg komen tot een financiële dekking van de nieuwe gezinsopvang in 2015 en opnemen in het regionale bestedingsplan 2016. Planning/fasering 2015 Start kijken naar individuele gevallen van gezinsproblematiek waarbij dakloosheid/een woonprobleem speelt. Inventarisatie aantal dakloze gezinnen. Analyse van problematiek in kaart brengen, waarna een passende, integrale oplossing gezocht kan worden (op preventie, hulpverlening/opvang en nazorg). Mijlpalen De mogelijkheden voor gezinnen zijn in kaart gebracht, waarbij een passende oplossing is gevonden voor de gezinsproblematiek. 16 Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017
Risico s Samenhang met andere projecten Tijd, middelen en samenwerking vormen risico, omdat het binnen het bestaande budget van de maatschappelijke opvang valt. Dit betekent een (voorlopige) extra taak voor de gemeente en maatschappelijke partners. Aan de andere kant betreft het een kortdurend project. Gezamenlijk commitment is nodig. Indien er een voorziening opgezet moet worden, zullen hier onverwijld kosten aan verbonden zitten. Dit kan ook een verschuiving in middelen betekenen. Financiële consequenties moeten daarom goed in kaart worden gebracht. Hangt samen met de wijkgerichte aanpak, Sociale Zaken, afdeling Wonen (agenda Wonen met Zorg en Welzijn)/regionale taskforce Wonen met Zorg en Welzijn en Werklab Almere die allen bijdragen om de problematiek beter in kaart te krijgen. Hangt daarnaast samen met registratie van de Centrale Toegang en 10 Voor Toekomst van het Leger des Heils, afspraken over preventie van huisuitzettingen, participatie en schulddienstverlening. 2.4 Landelijke toegankelijkheid in de maatschappelijke opvang Cliënten mogen niet tussen wal en schip vallen door het strikt hanteren van de regiobinding. Daartoe zijn de beleidsregels landelijke toegankelijk in de opvang opgesteld. In de praktijk werd hier verschillend mee omgegaan en werden vaak alleen de criteria van regiobinding toegepast. Cliënten vallen hierdoor tussen wal en schip. Ook is gebleken dat een warme overdracht naar andere gemeenten te wensen overliet. De VNG en de Federatie Opvang werken aan vernieuwing van de beleidsregels. De aanbeveling is dat de centrumgemeente de beleidsregels opnieuw vaststelt en dat hier in de uitvoering gezamenlijke aandacht voor is. Maatschappelijk effect Meer mensen hebben toegang tot informatie en advies, bemiddeling, ondersteuning en zorg. Het aanbod van voorzieningen is beter afgestemd op de vraag. Beschrijving resultaten De beleidsregels Landelijke Toegankelijkheid in de maatschappelijke opvang zijn verbeterd en worden door de centrumgemeente vastgesteld. Het aangepaste convenant is ondertekend door de centrumgemeente. De verbeterde regels hebben ervoor zorggedragen dat de centrumgemeenten beter hun regierol uitvoeren. Door het vaststellen van de hernieuwde beleidsregels vallen mensen niet meer tussen wal en schip en worden zij warm overgedragen als blijkt dat opvang elders (buiten de regio) moet plaatsvinden. Er zijn werkbare uitvoeringsafspraken zodra de beleidsregels zijn vernieuwd en vastgesteld in het college. Het convenant en de handreiking zijn ingevoerd in de praktijk en er wordt op juiste wijze in de regio mee gewerkt. Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017 17
Beschrijving acties In samenwerking met de VNG, Federatie Opvang en een werkgroep vanuit gemeenten zijn de beleidsregels onder de loep genomen. Deze worden door bureau HHM aangepast daar waar er in de praktijk nu niet goed mee wordt gewerkt (landelijke actie). Op basis van de uitkomsten volgen we de nieuwe beleidsregels. Voor beschermd wonen is het nieuwe beleid toepasbaar. Beschermd wonen gaat in de toekomst mogelijk onderdeel worden van de nieuwe beleidsregels. Hiertoe is een uitvraag gedaan in de centrumgemeenten. Het convenant Landelijke toegankelijkheid zal eerst voor maatschappelijke opvang ingaan en later mogelijk worden uitgebreid met beschermd wonen. De beleidsregels worden bestuurlijk vastgesteld voor de gehele regio door de centrumgemeente. De Centrale Toegang en de instellingen voor maatschappelijke opvang evenals beschermde woonvormen (indien later van kracht) moeten goed geïnformeerd worden over de beleidsregels Landelijke toegankelijkheid in de maatschappelijke opvang. Er dient dus een goede informatievoorziening te komen. Mogelijk gaat VNG faciliteren in overleg met het ministerie van VWS. Verantwoordelijke(n) Centrumtaken Lokale taken Projectstructuur/ -organisatie Mijlpalen Risico s Samenhang met andere projecten Centrumgemeenten zijn verantwoordelijk voor de goede uitvoering van de beleidsregels en stellen deze vast voor de hele regio indien de beleidsregels vernieuwd moeten worden. De uitvoerende verantwoordelijke is de GGD, alwaar het mandaat ligt. De instellingen verifiëren bij de Centrale Toegang Flevoland van de GGD of cliënt een beroep kan doen op maatschappelijke opvang/vrouwenopvang of beschermd wonen. De beleidsregels zijn in samenwerking met de VNG, de Federatie Opvang en gemeenten verbeterd. Vaststellen van de beleidsregels voor de regio. Mede zorgdragen voor implementatie (bekendheid van landelijke toegankelijkheid) lokaal. Centrale Toegang, maatschappelijke partners (met name opvanginstellingen), gemeenten. Beleidsregels zijn vastgelegd/aangepast en bestuurlijk bekrachtigd. Goed implementeren van de beleidsregels in de praktijk. De gehele regio zal conform de beleidsregels moeten gaan werken. Dit vergt tijd bij juiste implementatie. Beschermd wonen wordt later mogelijk nog toegevoegd aan het convenant. Beschermd Wonen, Centrale toegang (GGD), Sociale Zaken, Burgerzaken. 18 Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017
2.5 Integrale persoonsgerichte trajecten Een plek in de opvang dient hooguit een korte tussenstop te zijn waarna weer men weer perspectief voelt en ziet en naar vermogen participeert. Dit vereist maatwerk, ofwel een integraal persoonsgericht traject en dus een nauwe samenwerking tussen Flevolandse gemeenten, instellingen, woningcorporaties en inwoners. Maatschappelijk effect Het aanbod van voorzieningen is beter afgestemd op de vraag. Er is minder overlast van bepaalde doelgroepen, zoals dak- en thuislozen. Beschrijving resultaten Er is zicht op de behoefte en zorgvragen van dak- en thuislozen, zorgmijders en cliënten die onder beschermd wonen vallen. Monitoring beschermd wonen. Meer integrale persoonsgerichte trajecten, met de ambitie van 95% (systemische aanpak, zowel binnen het gezin als de samenwerking met professionals) en een persoonsgerichte aanpak voor iedereen die wordt aangemeld. Afspraken over lokale en regionale samenwerking: op- en afschalen. Beschrijving acties Doorontwikkelen van de Centrale Toegang, ook in het kader van de nieuwe taak beschermd wonen. Verantwoordelijke(n) Centrumtaken Lokale taken - Projectstructuur/ -organisatie Meer inzicht verwerven in de in-, uit- en doorstroom. Veder ontwikkelen van het monitoren van de plannen van aanpak. Uitbreiden van de rol van de Centrale Toegang voor beschermd wonen. Afspraken over op- en afschaling en samenwerking tussen lokale en regionale ondersteuningsstructuur. Centrale Toegang, alle Flevolandse instellingen op het gebied van opvang, verslavingszorg, OGGZ. Centrumgemeente in overleg met de regiogemeenten. Centrumgemeente. Planning/fasering Vanaf 1 januari 2015. Mijlpalen Centrale Toegang, maatschappelijke opvang, maatschappelijke partners. Een goed werkende toegang voor beschermd wonen. Eind 2016 hebben we 95% van de integrale persoonsgerichte trajecten behaald met de ambitie van systemische aanpak. Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017 19
Risico s Beschermd wonen is een nieuwe taak en de toegang voor beschermd wonen is belegd bij de Centrale Toegang. Gezien de nieuwe taak en nieuwe werkwijze komen er mogelijk nog kinderziektes naar boven De middelen voor de Centrale Toegang moeten worden verdubbeld, gezien de nieuwe taak die zij erbij krijgen voor de toegang van beschermd wonen. De middelen voor beschermd wonen komen onverkort over, alleen gemeentelijke medewerkers zijn hier niet in meegenomen. Risico is in de toekomst als er wel korting op komt hoe we de bezuiniging moeten gaan doorvoeren. Samenhang met andere projecten GGD, beschermd wonen, ketenpartners maatschappelijke opvang, landelijke toegankelijkheid en regiobinding, eigen bijdrage, capaciteitsonderzoek opvang. 2.6 Regionaal opschalingsmodel 99+ Maatschappelijk effect Het aanbod van voorzieningen is goed afgestemd op de vraag. Meer mensen hebben toegang tot informatie en advies, bemiddeling, ondersteuning en zorg. Beschrijving resultaten Beschrijving acties Samenwerking tussen Vangnet en de hele keten wordt vastgelegd in een OGGZ-convenant. Onderzoeken opschalingmodel in de veranderende context, verbinden lokale aanpak met procescoördinatie en doorzettingsmacht. Verantwoordelijke(n) Centrumtaken Lokale taken Projectstructuur/ -organisatie Begroting Planning/fasering Vanaf 2015. Mijlpalen Risico's Samenhang met andere projecten Er dient een zo klein mogelijk Vangnet ontwikkeld te worden. De wens is dat er bij knelpunten mogelijkheden tot opschaling naar het Vangnet zijn, met als inzet één regievoerder (in het kader van één gezin, één plan en één regievoerder). Dit willen we graag met en in overleg met de regiogemeenten nader verkennen. Er is nu al een Vangnet. Het gaat erom hoe de procescoördinatie en de doorzettingsmacht zich verhouden tot elkaar en tot hoe het lokaal geregeld is en welke afspraken er nodig zijn. Centrumgemeenten, regiogemeenten en alle maatschappelijke partners. Regie voeren op het proces. Afspraken maken over procescoördinatie en doorzettingsmacht. Gemeenten, betrokken maatschappelijke partners. Binnen bestaand budget. OGGZ-convenant is getekend Werkwijze wordt niet regionaal onderschreven, waardoor het niet tot een convenant zal komen. Minder uitval uit zorg. 20 Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017
2.7 Doorlopende hulpverlening bij het volwassen worden Door de decentralisatie van de Wet op de jeugdzorg ontstaan kansen om een doorlopende en warme lijn van zorg te kunnen bieden. Op deze manier kan een jongere bijvoorbeeld de hulpverlener behouden die hij voor zijn achttiende jaar ook had en kan een integraal persoonsgericht plan doorlopen na het achttiende jaar. Dit zou eventueel een waakvlamcontact kunnen zijn, waardoor het opnieuw afglijden eerder kan worden gesignaleerd. Maatschappelijk effect Kinderen groeien gezond en veilig op. Er is minder overlast van bepaalde doelgroepen, zoals dak- en thuislozen en zwerfjongeren. Meer mensen hebben toegang tot informatie en advies, bemiddeling en ondersteuning. Beschrijving resultaten Er is meer samenwerking in de keten jeugd met volwassenen. Een uitwerking van de samenwerking tussen de ketens jeugd en volwassenen en afspraken over taken en verantwoordelijkheden. Geen uitval. Er zijn duidelijke afspraken over de hulpverlening (warme doorlopende zorglijn) met betrekking tot de overgang 18- en 18+. Verantwoordelijke(n) Beschrijving acties Regionaal speerpunt. Gemeenten met lokale maatschappelijke partners. Er is een uitwerking van de samenwerking tussen de ketens jeugd en volwassenen. Het voorstel hierin is te komen tot afspraken om bij 17 jaar al de volwassenenzorgketen te betrekken bij de ondersteuning. Zo kan de overgang naar 18 jaar soepeler lopen, waardoor jongeren wellicht minder snel beslissen geen ondersteuning meer te willen als ze 18 jaar worden. In de keten worden de afspraken gemaakt over het overdragen van jeugdigen naar de volwassenenhulpverlening of naar de expertteams of lokale ondersteuningsteams. Centrumtaken Lokale taken Projectstructuur/ -organisatie Gemeenten maken ook afspraken over doorlopende hulpverlening bij jongeren 18- en 18+. Hierbij kijken we tevens naar afspraken en regels binnen onze eigen ambtelijke organisatie. Regie op het proces. Planning/fasering Medio 2015. Lokale invulling ketenafspraken (ook op preventie). Gemeenten met lokale maatschappelijke partners. Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017 21
Mijlpalen Iedere gemeente heeft een goede samenwerking in de keten en duidelijke afspraken gemaakt over de hulpverlening 18 en 18+. Tussen lokale en regionale ondersteuningsstructuur zijn hierover passende afspraken gemaakt. Risico s De kans bestaat dat door de nieuwe gedecentraliseerde taken hier minder aandacht voor is in 2015, terwijl hier nu een kans ligt om dit goed op te pakken. Door de nieuwe Wet op de jeugdzorg en veranderingen binnen het sociaal domein bestaat het risico dat uitvoeringsafspraken medio 2015 niet gereed zijn. Financiering en wet- en regelgeving mogen geen belemmering zijn voor goede zorg en doorlopende hulpverlening. Samenhang met andere projecten Nieuwe Wet op de jeugdzorg, samenhang met de doelstelling 95% heeft een integraal persoonlijk traject, beschermd wonen. Hangt samen met participatie, wijkgerichte aanpak, lokale zorgstructuur en zwerfjongeren. 2.8 (Jongeren)huisvesting Doorstroom uit de maatschappelijke opvang stagneert door onvoldoende passende huisvesting, met name voor jongeren. Onderzoek van de Universiteit van Amsterdam (Bonger Instituut) toont in de Flevomonitor 2013 aan dat de doorstroom beperkt wordt door een laag aanbod van betaalbare sociale huurwoningen op de woningmarkt. Huisvesting is daarom een belangrijk aandachtspunt. Maatschappelijk effect Kinderen groeien gezond en veilig op. Er is minder overlast van bepaalde doelgroepen, zoals dak- en thuislozen en zwerfjongeren. Meer mensen hebben toegang tot informatie en advies, bemiddeling en ondersteuning. Beschrijving resultaten Er is meer samenwerking is de keten jeugd met volwassenen Een uitwerking van de samenwerking tussen de ketens jeugd en volwassenen. Activiteit Beschrijving acties De afgelopen twee jaar hebben de ketenpartners aangegeven dat er weinig betaalbare sociale huurwoningen zijn voor jongeren, waardoor uitstroom en doorstroom stagneert. Ook in de Flevomonitor 2013 komt dit resultaat uit het onderzoek. Samenwerking met de ketens jeugd en volwassenen in beeld hebben. In de keten worden afspraken gemaakt over het overdragen van jeugdigen naar de volwassenenhulpverlening of naar de expertteams of sociale ondersteuningsteams. Verantwoordelijke(n) Gemeenten met lokale maatschappelijke partners. 22 Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017
Centrumtaken Lokale taken Projectstructuur/ -organisatie Mijlpalen Risico s Samenhang met andere projecten Regie op het proces. Lokale invulling ketenafspraken. Gemeenten met lokale maatschappelijke partners. Iedere gemeenten heeft een goede samenwerking in de keten en heeft duidelijke afspraken gemaakt over de hulpverlening 18 en 18+. De kans bestaat dat door de nieuwe gedecentraliseerde taken hier minder aandacht voor is in 2015, terwijl hier nu een kans ligt om dit goed op te pakken. Door de nieuwe Wet op de jeugdzorg en veranderingen binnen het sociaal domein bestaat het risico dat uitvoeringsafspraken medio 2015 niet gereed zijn. Nieuwe Wet op de jeugdzorg, samenhang met de doelstelling 95% heeft een integraal persoonlijk traject, beschermd wonen. Hangt samen met participatie, wijkgerichte aanpak, expertgroepen jeugd. 2.9 Participatie Uit de evaluatie van het Stedelijk Kompas 2008-2014 is naar voren gekomen dat er zorg bestaat dat de nieuwe Participatiewet juist de meest kwetsbare doelgroepen niet goed bedient. Het gaat om kwetsbare inwoners die vaak veel ondersteuning, begeleiding en structuur nodig hebben. Dagbesteding en werk zijn belangrijk om weer zelfstandig in de samenleving mee te kunnen doen. Een goede dagstructuur en dat mensen zich weer nuttig voelen is van belang voor de doelgroep. Sociale activering is ook belangrijk hierin. Maatschappelijk effect Iedereen doet naar eigen kunnen mee. Het aanbod van voorzieningen is goed afgestemd op de vraag. Meer mensen nemen deel aan vrijetijdsactiviteiten. Beschrijving resultaten 95% van degenen die een integraal persoonsgericht traject doorlopen, heeft een inkomen, passende woonvoorziening, begeleiding/zorg, een vorm van participatie, dagbesteding en zo mogelijk werk. Behoeften en mogelijkheden voor participatie zijn in beeld gebracht en daadwerkelijk vormgegeven. Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017 23
Beschrijving acties Voldoende participatiemogelijkheden voor de doelgroepen dak- en thuislozen, zwerfjongeren, cliënten met OGGZ-problematiek, verslaafden en ex-gedetineerden: onderzoeken of er voldoende aandacht is voor deze doelgroepen binnen de Participatiewet. Zijn er voldoende mogelijkheden? Wat is de samenhang tussen vraag en aanbod? Verantwoordelijke(n) Centrumtaken - Lokale taken Projectstructuur/ -organisatie Mijlpalen Risico's Samenhang in de verschillende vormen van ondersteuning naar arbeidsmarkt, dagbesteding en onderwijs. Passende afspraken over op- en afschaling en samenwerking lokale en regionale ondersteuningsstructuur, arbeidsmarktbeleid en onderwijsbeleid. Realiseren indien nodig van afspraken over verbetering en zo nodig vernieuwing van het aanbod, waardoor beter wordt aangesloten bij de vraag. Gemeenten, maatschappelijke partners. Iedere gemeente heeft aandacht voor het bieden van participatiemogelijkheden voor kwetsbare mensen. Gemeenten met lokale partners. Voor de doelgroepen van het Regionaal Kompas zijn voldoende mogelijkheden tot participatie en sociale activering met passende ondersteunende begeleiding en waar mogelijk werk. Gedeelte valt binnen budget beschermd wonen. Zeewolde valt voor dagbestedingstrajecten vaak niet binnen onze regio, maar voor maatschappelijke opvang wel. Risico is dat de verdeling van middelen hiervoor niet helder is. Of dat Zeewolde als enige in de regio dagbesteding anders inregelt. Verschillende manieren van inkoop of aanbesteding door de transities. Samenhang met andere projecten Nieuwe Participatiewet, beschermd wonen, Sociale Zaken. 24 Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017
2.10 Ambulante begeleiding als verlengde van opvang Voor snelle doorstroming naar een structurele oplossing. Maatschappelijk effect Er is minder overlast van bepaalde doelgroepen, zoals dak- en thuislozen en zwerfjongeren. Meer mensen hebben toegang tot informatie en advies, bemiddeling en ondersteuning. Beschrijving resultaten Er is meer samenwerking in de keten. Er is meer zicht op lokale en regionale inzet van begeleiding ambulant. Beschrijving acties Ambulante begeleiding na uitstroom uit opvang en individuele begeleiding (zie ook 1.2). Monitoren of de lopende afspraken over de inzet van (regionale) ambulante begeleiding als verlengde van opvang met de overgang van de AWBZ goed gewaarborgd blijven. Zorg-continuïteit en waarborg van zorg is hier met name een aandachtspunt. Daar waar nodig interventies plegen op de huidige gang van zaken. Voorstel is om te komen tot een overzicht wat onze regionale partners lokaal en regionaal inzetten aan bijvoorbeeld ambulante begeleiding. Verantwoordelijke(n) Centrumtaken Lokale taken Projectstructuur/ -organisatie Mijlpalen Risico s Samenhang met andere projecten Gemeenten met lokale maatschappelijke partners. Regie op het proces. Lokale invulling ketenafspraken. Gemeenten met lokale maatschappelijke partners. De continuïteit van zorg is behouden zodat cliënten niet tussen wal en schip vallen. De korting op de AWBZ-middelen kan een risico vormen voor de waarborg van continuïteit van zorg. Transitie sociaal domein, op- en afschalen naar lokale ondersteuningsstructuur. Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017 25
26 Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017
3. Nazorg 3.1 Passende nazorg om terugval te voorkomen Nazorg is van belang om cliënten uit de hulpverlening te blijven ondersteunen in het zelfstandig bestaan in de samenleving. In het nieuwe stelsel van het sociaal domein is het de bedoeling dat de nazorg sluitend overgaat naar een vinger-aan-de-polscontact of waakvlamachtig contact. Het is aan de maatschappelijke partners de taak om dan zo snel mogelijk af te schalen naar een wijkteam. Wat lokaal kan, blijft lokaal, is een algeheel uitgangspunt. Daar waar regionale inzet weer kan worden afgebouwd, is het van belang dat zo snel mogelijk wordt afgeschaald naar een wijkteam of sociaal ondersteunend netwerk. De komende jaren is de inzet om uitval uit zorg te voorkomen. Er is een convenant Keten van opvang tussen maatschappelijke partners om uitval uit zorg te voorkomen. Doel is dat niemand tussen wal en schip valt. Zodra iemand uitvalt uit zorg, wordt dit gemeld aan de Centrale Toegang voor eventuele procescoördinatie. Dit opschalingsmodel OGGZ is een ontwikkeling vanaf 2014 als nieuwe toegevoegde werkvorm. Ook blijven we de regionale inzet van nazorg aan ex-gedetineerden behouden. Vanwege de middelen vanuit de decentralisaties zullen we de komende jaren gezamenlijk in overleg met de regioambtenaren bezien hoe de nazorg aan ex-gedetineerden er in de toekomst uit gaat zien. Dit kan samenvallen met de ontwikkeling van het nieuwe samenwerkingsmodel/ convenant nazorg ex-gedetineerden van de Dienst Justitiële Inrichtingen en de VNG. 3.2 Voorkomen van uitval uit zorg Uitval uit zorg mag niet meer voorkomen. Bij de Centrale Toegang is hiervoor een opschalingswerkvorm opgezet. Maatschappelijk effect Er is minder overlast van bepaalde doelgroepen, zoals dak- en thuislozen en zwerfjongeren. Meer mensen hebben toegang tot informatie en advies, bemiddeling en ondersteuning. Beschrijving resultaten Iedereen die uit een zorginstelling (opvang) is uitgevallen, blijft in beeld en is ondergebracht bij een andere instelling. Mogelijkheden onderzoeken voor het uitbreiden van het convenant Keten van opvang. Beschrijving acties Monitoren op uitval uit zorginstellingen. Verantwoordelijke(n) Gemeenten met lokale maatschappelijke partners. Centrumtaken Regie op het proces. Lokale taken - Projectstructuur/ Gemeenten met lokale maatschappelijke partners. -organisatie Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017 27
Planning/fasering 2015. Mijlpalen Risico's Samenhang met andere projecten De werkvorm van de GGD als opschalingsmodel bij uitval zorginstellingen wordt ingezet door alle maatschappelijke (opvang)partners. Opvangcapaciteit is mogelijk onvoldoende voor herplaatsing op het moment dat iemand uitvalt uit een zorginstelling. Convenant Keten van opvang, Centrale Toegang, nazorg, onderzoek naar opvangcapaciteit. 3.3 Overlastvermindering van bepaalde doelgroepen, zoals ex-gedetineerden Gemeenten zijn verantwoordelijk voor een goede nazorg op de vijf leefgebieden (briefadres, identiteitsbewijs, inkomen, wonen en zorg). De regionale opdracht hiervoor is gemandateerd aan de GGD Flevoland, waar nazorgcoördinatoren werken die deze vijf leefgebieden coördineren voor een exgedetineerde. Maatschappelijk effect Beschrijving resultaten Beschrijving acties Er is minder overlast van bepaalde doelgroepen, zoals dak- en thuisloze verslaafden en exgedetineerden. Het vernieuwde samenwerkingsmodel nazorg ex-gedetineerden is geïmplementeerd en is onderdeel van de keten lokaal en regionaal. Aandacht/implementatie zijn voor het vernieuwde samenwerkingsmodel nazorg dat meer gericht is op participatie. Het model wordt naar verwachting in 2015 landelijk uitgerold en het is aan de regiogemeenten hier gezamenlijk en in overleg inhoud aan te geven. Financieringsplan en visie bepalen voor 2017 en verder. Zodra het vernieuwde samenwerkingsmodel wordt uitgerold gezamenlijk inzet en werkwijze bepalen, waarna uitrollen in de praktijk. Verantwoordelijke(n) Centrumtaken Lokale taken Projectstructuur/ -organisatie Begroting Centrumgemeenten. Regierol in samenwerking met de regiogemeenten. Zorgdragen voor lokale bekendheid bij partners over verantwoordelijkheden van gemeenten binnen het samenwerkingsmodel. Gemeenten met lokale maatschappelijke partners in samenwerking met de coördinatie nazorg ex-gedetineerden van de GGD. Inzet extra middelen naar aanleiding van de motie Van der Staaij (onderdeel van subsidiëring in de regio ten behoeve van de coördinatie van nazorg) en 70.000 extra, maar eenmalig (voor 2014 met uitloop in 2015 te besteden). 28 Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017
Planning/fasering Mijlpalen Risico s Samenhang met andere projecten Afhankelijk van de landelijke uitrol een vernieuwd samenwerkingsmodel door de Dienst Justitiële Inrichtingen en de VNG. Samenwerkingsmodel wordt in de regio uitgerold. Bezuiniging op lokale budgetten specifiek voor nazorg, bezuiniging op participatiebudgetten. Geen extra middelen meer vanuit het Rijk (niet structureel). Veiligheid, top-x van Veiligheidshuizen, GGD, lokale ondersteuningsteams, Sociale Zaken, Participatiewet, Dienst Justitiële Inrichtingen, VNG. 3.4 Waarborg van nazorg naar lokale ketens (afschalen) Maatschappelijk effect Meer mensen hebben toegang tot informatie en advies, bemiddeling, ondersteuning en zorg. Meer mensen hebben een gezonde leefstijl. Mensen zijn meer betrokken bij hun leefomgeving. Beschrijving resultaten Er is een passende zorgstructuur ontwikkeld samen met de maatschappelijke partners, gemeenten en transitieteams. Het regionaal specialisme weet de lokale ondersteuningsstructuur goed te vinden in de praktijk en schaalt op en af wanneer dat kan. In de praktijk is de werkwijze helder geworden en werkbaar. Er is een stevig netwerk van waaruit instellingen samenwerken. Regie op het komen tot heldere zorgstructuur en ketensamenwerking. Professionals kennen elkaar en weten elkaar te vinden. Beschrijving acties Waarborg van nazorg naar lokale ketens (afschalen). Borgen afschalen van regionaal naar lokale ketens en andersom, aan de hand van heldere criteria. De lokale ondersteuningsteams in 2015 meer verbinden met regionaal specialisme en vice versa. Evalueren of de structuur voor op- en afschalen regionaal goed werkt daar waar specialistische inzet nodig is. Daar waar lokale inzet als nazorg kan afschalen. Het verbeteren van de informatievoorziening en informatiestroom van lokaal naar regionaal. En van regionaal weer terug naar lokaal. Bijvoorbeeld met ICT. Een uitgeschreven lokale invulling van de lokale ondersteuningsteams met uitwerking naar de ketens. Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017 29
Verantwoordelijke(n) Centrumtaken Lokale taken Projectstructuur/ -organisatie Gemeenten en maatschappelijke partners zijn verantwoordelijk voor een efficiënte en effectieve zorgverlening en bijbehorende structuur. Lokale invulling ketenafspraken. Meldpunt Vangnet en Advies, Centrale Toegang, maatschappelijke partners, Gemeenten, lokale teams, lokale ondersteuningsteams (lokale ondersteuningsstructuur). Binnen bestaand budget. Mijlpalen 2015 Implementeren zorgstructuur in de praktijk met bijbehorende financiële verdeling van middelen. 2015-2016 Evalueren hoe de structuur werkt in de praktijk. 2016-2017 Monitoren en eventueel bijstellen van de zorgstructuur. Planning/fasering De zorgstructuur is vastgelegd en is bestuurlijk bekrachtigd. De ketensamenwerking is versterkt. Mijlpalen Samenhang met andere projecten De decentralisaties betekenen een grote transformatie. Deze gaat ongetwijfeld gepaard met incidenten. Het afrekenen op incidenten kan betekenen dat er geen innovatie meer ontstaat. Er moet bij incidenten of het uitblijven van innovatie gekeken worden naar structureel beleid en naar hoe de centrumgemeentenconstructie in de toekomst blijft bestaan. Of deze constructie blijft bestaan is afhankelijk van het Rijk en van het besluit of doordecentraliseren onder de centrumgemeenteregeling gaat vallen. Hangt samen met participatie, wijkgerichte aanpakken, lokale ondersteuningsstructuur op- en afschalen, beleidsontwikkeling en beleidsparticipatie. 3.5 Overzicht instellingen maatschappelijke opvang Maatschappelijke opvang: Leger des Heils; Dag- en nachtopvang Almere; Dag- en nachtopvang Lelystad; Noodopvang Perspectief; Room4U; 10 voor toekomst; Zij aan Zij; Preventieve ambulante gezinsbegeleiding. Kwintes Begeleid Wonen zwerfjongeren; Nachtopvang Vovend-J; Nachtopvang WAT; Noodopvang en servicepunt Emmeloord; Vaardigheidstraining medewerkers zelfbeheer. Tikvah Woonbegeleiding Trajecten voor jongeren in Lelystad. IrisZorg Crisisopvang en ambulante hulpverlening. 30 Regionaal Kompas Flevoland 2015-2017