RAPPORT PERIODIEK KWALITEITSONDERZOEK NTC-PO DUTCH SCHOOL DE ORANJE SAMPAN School : NTC-po Dutch School De Oranje Sampan Plaats : STANLEY - HONG KONG BRIN-nummer : 28JX Onderzoeksnummer : 117169 Datum schoolbezoek : 14 en 15 oktober Datum vaststelling : 9 november
INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING...5 2 KWALITEITSPROFIEL...7 3 BESCHOUWING...11 4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT...15 3
1 INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs bezocht NTC-po Dutch School De Oranje Sampan in het kader van een periodiek kwaliteitsonderzoek (PKO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar de indicatoren van kwaliteitsaspecten op grond van het door de inspectie gehanteerde toezichtkader primair onderwijs 2005. Bij dit PKO doet de inspectie onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs door zich te richten op de kern van goed onderwijs op de school. Het gaat hierbij om indicatoren die betrekking hebben op de kwaliteitszorg, het aanbod, de onderwijstijd, het pedagogisch handelen van leraren, het didactisch handelen van leraren, de afstemming op de onderwijsbehoeften van leerlingen, de actieve en zelfstandige rol van leerlingen, het schoolklimaat, de begeleiding, de zorg, de resultaten en de ontwikkeling van leerlingen. In de brochure 'Toezichtkader PO 2005' vindt u achtergrondinformatie over de indicatoren die de inspectie bij haar toezicht in ogenschouw heeft genomen. U kunt deze brochure downloaden van de website van de onderwijsinspectie: www.onderwijsinspectie.nl. Op grond van het kwaliteitsprofiel van de school dat naar aanleiding van een vorig inspectiebezoek is opgemaakt, op basis van risicofactoren die bij de inspectie bekend zijn of afspraken die met de school zijn gemaakt, of op basis van de informatie die door de school is toegestuurd kan de inspectie besluiten om niet alle indicatoren bij het onderzoek te betrekken. Dit is bij uw school niet aan de orde geweest. Indien de school in het kader van zelfevaluatie over een bepaalde indicator of over een bepaald kwaliteitsaspect voldoende betrouwbare en valide gegevens heeft verzameld kan in overleg tussen school en inspectie besloten worden om de oordelen uit de zelfevaluatie alleen te verifiëren en deze niet zelf opnieuw te onderzoeken. Zo sluit de inspectie niet alleen aan bij de specifieke situatie van de school, maar wordt de school bovendien niet onnodig belast. Uw school heeft naast de schoolgids en het schoolplan documenten ingestuurd die op uw zelfevaluatieactiviteiten betrekking hebben. Het betrof de volgende documenten: het ingevulde zelfevaluatieinstrument van de Stichting NOB (mei ), de scan leesonderwijs (juni 2008), de resultaten van de ouderenquête 2008/ en de evaluatie beleidsvoornemens 2005/. De gegevens uit deze documenten heeft de inspectie bij dit onderzoek betrokken. De opzet van het onderzoek Het periodiek kwaliteitsonderzoek bestond uit de volgende activiteiten. Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatieactiviteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd. Schoolbezoek, waarbij in een aantal groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal. Deze lesbezoeken vonden plaats in de groepen 1, 2, 2A, 3, 4, 5/6, 7 en 8. 5
Bovendien heeft de inspectie over de kwaliteit van de indicatoren gesprekken gevoerd met de directeur en de intern begeleider. Op uw school zijn verder gesprekken gevoerd met leerlingen, leraren, ouders en bestuursleden. Op het Nederlands Consulaat sprak de inspectie met de Consul-generaal. Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de kwaliteitsoordelen en de conclusies van het schoolbezoek besproken met directie en team. Daarbij was een vertegenwoordiging van het bestuur aanwezig. De inhoud van het rapport Het onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs levert een kwaliteitsprofiel op van de school (hoofdstuk 2). In hoofdstuk 3 wordt een beschouwing gegeven over de geconstateerde kwaliteit en wordt deze onder andere bezien in relatie tot de context of uitgangssituatie van de school. Indien van toepassing worden in deze beschouwing ook de toegevoegde indicatoren betrokken. In hoofdstuk 4 is het vervolgtoezicht aangegeven en worden, indien noodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet. 6
2 KWALITEITSPROFIEL Het kwaliteitsprofiel geeft een overzicht van de waarderingen die de inspectie heeft toegekend aan indicatoren die betrekking hebben op belangrijke kenmerken van goed onderwijs. In de waardering is tot uitdrukking gebracht in welke mate de indicatoren bijdragen aan de kwaliteit van het onderwijs: 1. draagt niet of nauwelijks bij; 2. draagt onvoldoende bij; 3. draagt voldoende bij; 4. draagt in hoge mate bij; 5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van leerlingen). Deze waardering is gegeven indien de school over bepaalde indicatoren geen betrouwbare en valide gegevens beschikbaar heeft. Het kwaliteitsprofiel van NTC-po Dutch School De Oranje Sampan Kwaliteitszorg 1.2 De school evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit van haar opbrengsten. 1.3 De school evalueert regelmatig het leren en onderwijzen. 1.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. Leerstofaanbod 3.1 De aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal zijn dekkend voor de kerndoelen. 3.4 De leerinhouden voor Nederlandse taal worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar 8. 3.6 De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan. 3.8 De school biedt leerinhouden aan bij Nederlandse taal die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand. Tijd 4.1 De school heeft voldoende onderwijstijd gepland (120 uur per jaar). 4.2 De uitval van geplande onderwijsactiviteiten blijft beperkt. 4.3 De school heeft maatregelen genomen om ongeoorloofd verzuim tegen te gaan. 4.4 De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd. Pedagogisch handelen 5.3 De leraren zorgen ervoor dat leerlingen op een respectvolle manier met elkaar omgaan. 7
Didactisch handelen 6.1 De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 6.3 De leraren leggen duidelijk uit. 6.5 De leraren geven expliciet onderwijs in strategieën voor denken en leren. Afstemming 7.1 De leraren volgen de vorderingen van hun leerlingen systematisch. 7.3 De leraren stemmen de instructie en verwerking af op de verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Actieve en zelfstandige rol leerlingen 8.1 De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Sfeer op school 9.3 De ouders/verzorgers tonen zich betrokken bij de school door de activiteiten die de school daartoe onderneemt. Begeleiding 10.1 De school gebruikt een samenhangend systeem van instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. 10.2 De school gebruikt de informatie van scholen en instellingen waar de leerlingen vandaan komen voor de begeleiding van de leerlingen. Zorg 11.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens, bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 11.3 De school voert de zorg planmatig uit. 11.4 De school gaat de effecten van de zorg na. 11.5 De school betrekt de ouders/verzorgers van leerlingen bij de zorg van hun kind. Resultaten 12.1 De resultaten van de leerlingen aan het eind van de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 5 8
Ontwikkeling van leerlingen 13.1 De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 13.2 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden. 5 9
3 BESCHOUWING Dit hoofdstuk beschrijft het oordeel van de inspectie over de kwaliteit van het onderwijs op de NTC-school De Oranje Sampan te Hong Kong en geeft een toelichting op het kwaliteitsprofiel. Daarbij legt de inspectie zo mogelijk verbanden tussen de verschillende onderzochte indicatoren onderling en - voor zover relevant - tussen de indicatoren en de schoolcontext, de specifieke doelstellingen van de school en eerdere inspectieonderzoeken. Uitgangssituatie De Oranje Sampan heeft sinds het vorige inspectiebezoek (in 2005) duidelijke vooruitgang geboekt. Na het inspectieonderzoek van 2005 hebben het bestuur en het team geïnvesteerd in de verbetering van de kwaliteit van het onderwijs. Onlangs is een aantal nieuwe bestuursleden aangetreden, is een nieuwe directeur benoemd (in 2008) en hebben er enkele wisselingen in het team plaatsgevonden. Er is sprake geweest van een goede overdracht tussen de oude en nieuwe lichtingen. Het leerlingenaantal van de school is 88, verdeeld over de groepen 1 tot en met 8. Naar verwachting zal de school, bij gelijke omstandigheden, in de komende jaren verder groeien. Het team bestaat inclusief de directeur met lesgevende taken, uit acht leraren, zeven onderwijsassistenten, een intern begeleider/remedial teacher en een ICT-coördinator. Een deel van de leraren is bevoegd, anderen (zowel leraren als assistenten) functioneren met een ontheffing van de inspectie. De school besteedt aandacht aan de professionalisering van alle betrokkenen. Zo heeft het gehele team op locatie een training gevolgd voor cooperative learning. De lessen worden na schooltijd gegeven in het gebouw van de South Island School, een English School Foundation (ESF) school voor voortgezet onderwijs. De NTC-school maakt gebruik van een aantal lokalen die voor de aanvang van de lessen worden ingericht voor het geven van de Nederlandse lessen. De Nederlandse school laat uitsluitend T1- en T2 leerlingen toe. Dat zijn kinderen uit Nederlandse of Vlaamse gezinnen, waar thuis Nederlands wordt gesproken en kinderen uit gezinnen waarbij ten minste één van de ouders met de kinderen Nederlands spreekt. Algemeen beeld De inspectie concludeert dat het onderwijs op De Oranje Sampan van een voldoende tot goede kwaliteit is. Van de beoordeelde indicatoren waardeert de inspectie er achttien als goed, acht als voldoende en één als onvoldoende (de onderwijstijd). Basistoezicht is van toepassing. De inspectie voert over vier jaar opnieuw een kwaliteitsonderzoek uit. De tussentijdse opbrengsten en eindopbrengsten (leerresultaten van leerlingen) zijn op niveau, het onderwijsleerproces is van een goede kwaliteit en de kwaliteitszorg voldoende. Bestuur, directeur en leraren werken met veel inzet aan de ontwikkeling van de kwaliteit van het onderwijs. De samenwerking met de andere twee NTCscholen in Hong Kong is in de afgelopen twee jaar geïntensiveerd. 11
Toelichting Opbrengsten De inspectie beoordeelt twee soorten opbrengsten: eindopbrengsten (resultaten van leerlingen voor aspecten van Nederlandse taal aan het eind van het basisonderwijs) en tussentijdse opbrengsten (resultaten op dezelfde onderdelen tijdens de schoolloopbaan van leerlingen). Voor haar beoordeling maakt zij gebruik van de toetsgegevens van leerlingen op landelijk genormeerde toetsen voor technisch lezen, begrijpend lezen, spelling en woordenschat. De tussentijdse opbrengsten en eindopbrengsten van deze school liggen op het verwachte niveau. Dat wil zeggen dat de leraren uit de leerlingen halen wat er in zit. Voor die situaties waar leerlingen achterblijven, bestaan plausibele verklaringen. Het gaat in die gevallen om zorgleerlingen of om leerlingen uit gemixte gezinnen die meer moeite hebben om zich de Nederlands taal eigen te maken. De school besteedt extra aandacht aan deze leerlingen. Kwaliteitszorg De eindverantwoordelijkheid voor de kwaliteit van het onderwijs ligt bij het bestuur van de Nederlandse school. Zij neemt die verantwoordelijkheid serieus en wil samen met het team de kwaliteitszorg verder vorm geven. In de afgelopen twee jaren zijn diverse zaken die betrekking hadden op de organisatie, de inhoud en de werkwijze aangepakt. Het team heeft veel aandacht besteed aan het op orde brengen van het aanbod, de invoering van genormeerde toetsen en de digitale registratie van de leerlinggegevens. Zo kwam bijvoorbeeld de werkwijze met leerlingen aan bod tijdens een teamcursus cooperative learning. Voor dit schooljaar zijn diverse verbeterpunten geformuleerd. Bestuur en directeur houden voldoende zicht op de kwaliteit van de onderwijspraktijk. Dat zicht kan verder worden verbeterd door het uitvoeren van systematische observaties in de groepen. Bestuur en directeur zien de noodzaak van het monitoren van de praktijk en gaan van dit punt werk maken. Onderwijspraktijk Alle beoordeelde indicatoren van het onderwijsleerproces op één na -de onderwijstijd- scoren tenminste voldoende. Veel indicatoren scoren goed. Het leerstofaanbod voldoet nu volledig aan de gestelde eisen, de extra zorg voor leerlingen die dat nodig hebben is goed geregeld en de geobserveerde lessen verlopen in een constructieve werksfeer. De onderwijsassistenten in de groepen zijn ingewerkt en weten wat er van hen wordt verwacht. Doordat er meer handen-in-de-klas zijn, kunnen de instructies goed worden afgestemd op de onderwijsbehoeften van de leerlingen. De inspectie constateert dat de toepassing van de principes van cooperative learning in de praktijk waarneembaar zijn. Tussen de activiteiten van de leraren bestaan nog wel verschillen. Door middel van observaties van lessen en het bespreken van de resultaten willen de directeur en de intern begeleider de implementatie van het cooperative learning bevorderen. De inzet van laptops zorgt voor variatie, waardoor de betrokkenheid gedurende de lessen hoog blijft. De registratie van de toetsgegevens is een ander sterk punt. Daarvoor is een digitaal systeem aangeschaft. De gegevens zijn voor directeur, intern begeleider en leraren daardoor inzichtelijk en beschikbaar. Leerlingen worden op de voet gevolgd, waardoor bij knelpunten alert kan worden gereageerd. 12
Een aandachtspunt betreft de onderwijstijd. Door inspanningen van alle betrokkenen is deze in de afgelopen periode verhoogd tot rond de 100 uur. De richtlijn is 120 uur. Daarom waardeert de inspectie deze indicator als onvoldoende. Bestuur en team zijn het er over eens dat meer onderwijstijd de prestaties van de leerlingen ten goede komt. De ouders, met wie de inspectie sprak, zijn zeer tevreden over de kwalitatieve ontwikkeling van het NTC-onderwijs in de afgelopen jaren. Ze zien een duidelijk stijgende lijn en geven aan dat de leraren gemakkelijk te bereiken zijn. De communicatielijnen zijn kort. Ze ontvangen aan het begin van het schooljaar de schoolgids en worden zo nodig tussentijds van ontwikkelingen per e-mail op de hoogte gesteld. Na elke les ontvangen de ouders van de leraar een evaluatie en aanwijzingen voor het huiswerk. Ouders voelen zich hierdoor betrokken bij de school en geven aan door de aanwijzingen hun kinderen thuis goed te kunnen begeleiden. Eens per jaar ontvangen de leerlingen een rapport. In het begin van het schooljaar is er een algemene ouderavond en per jaar zijn er twee 10- minuten-gesprekken, waarin ouders de ontwikkeling van hun kind goed kunnen volgen. De leerlingen zelf gaan graag naar school en hebben zichtbaar plezier in de onderwijsactiviteiten. 13
4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT Bij dit PKO heeft de inspectie ook een onderzoek gedaan naar de naleving van een aantal wettelijke voorschriften. Dit onderzoek betrof de wettelijke voorschriften over de door het bevoegd gezag vastgestelde schoolgids en schoolplan. Op basis van dit onderzoek heeft de inspectie met het bestuur afgesproken dat vanaf het komende schooljaar in de schoolgids een passage over de leerresultaten van leerlingen met een toelichting wordt opgenomen. Voorts worden de verbeterpunten concreter geformuleerd, zodat deze begrijpelijk zijn voor de ouders. De bevindingen van dit PKO leiden tot het volgende arrangement voor het vervolg van het toezicht (toezichtarrangement): Het onderwijs is van voldoende kwaliteit. Basistoezicht is van toepassing. In beginsel volgt over vier jaar opnieuw een periodiek kwaliteitsonderzoek. In de tussenliggende periode vindt jaarlijks een digitaal onderzoek plaats naar de eindopbrengsten. 15