Doelstellingen 31 maart 2016

Doelstellingen 31 maart 2016 O U T C O M E 1 De stijging van het aantal jongeren van 2-19 jaar met overgewicht omzetten in ten minste een stagnering in februari 2018 2 Het percentage jongeren van 4-12 jaar dat dagelijks tijdens- en tussen eetmomenten water drinkt is toegenomen in 2018 3 Het percentage jongeren van 4-12 jaar dat dagelijks fruit en groente eet is toegenomen in 2018 4 Het percentage jongeren van 4-12 jaar dat aan de beweegnorm voldoet is toegenomen in 2018 O U T P U T 5 Minstens 10 locaties voor peuterspeelgroepen, kinderdagopvang en buitenschoolse opvangcentra in de gemeente hebben in 2018 in hun beleid opgenomen dat er alleen water of thee zonder suiker wordt gedronken tijdens drinkmomenten 6 Minstens 15 scholen hebben een watertappunt in 2018 7 Minstens 10 sportverenigingen hebben een watertappunt in 2018 8 Minstens 12 basisscholen in de gemeente hebben in 2018 in hun beleid opgenomen dat zij jaarlijks deelnemen aan EU-schoolfruit of een ander schoolfruit programma 9 Minstens 15 basis- en middelbare scholen hebben in 2018 in hun beleid opgenomen dat er jaarlijks voorlichting over voeding wordt gegeven 10 Ten minste 7 sportverenigingen in de gemeente hebben een Gezonde Sportkantine in 2018 11 Minsten 25% van alle JOGG activiteiten zijn gericht op zowel ouders als kinderen 12 Tenminste 8 scholen in de gemeente hebben begin 2018 een Gezonde School vignet op het gebied van Voeding en Sport & Bewegen. J O G G P I J L E R S 13 Politiek en Bestuurlijk Draagvlak - Gezond gewicht, als onderdeel van een gezonde leefstijl, heeft een belangrijke plaats in het collegeprogramma en het jeugdgezondheidsbeleid binnen het sociaal domein van de gemeente - Burgemeester en wethouders zijn enthousiast, bekend met en betrokken bij de JOGG-beweging en zorgen voor de inzet van middelen en menskracht - Het college is voornemens JOGG na 2017 te continueren 14 Publiek Private Samenwerking - In 2018 zijn 50 partijen aangesloten bij de JOGG-aanpak in de vorm van menskracht, financiën en/of activiteiten - Het aantal partners groeit ieder jaar. 15 Sociale Marketing - Jongeren van 0-19 jaar en hun ouders worden betrokken bij de ontwikkeling van activiteiten en programma s 16 Verbinding Preventie en Zorg - Eind 2016 is er een sluitende ketenaanpak waarin het kind met overgewicht of obesitas wordt gesignaleerd en verwezen naar geschikte zorgprogramma s. 17 Wetenschappelijke Begeleiding en Evaluatie De JOGG aanpak wordt gemonitord en geëvalueerd op proces en effect

Programmadoel (outcome) Nulmeting 1 De stijging van het aantal jongeren van 2-19 jaar met overgewicht omzetten in ten minste een stagnering in februari 2018 (Ernstig) overgewicht afgelopen 5 jaar 0,3 0,25 0,25 0,2 0,15 0,1 0,05 0 2011 2012 2013 2014 2015 Rheden 3jr, 9 mnd Rheden 5/6 jaar Rheden 10/11 jaar Rheden 13/14 jaar 0,2 0,15 0,1 0,05 0 2011 2012 2013 2014 2015 GLD 3jr 9 mnd GLD 5/6 jaar GLD 10/11 jaar GLD 13/14 jaar Gemeente 2011 Gld 2012 GLD 2013 GLD 2014 GLD Rheden 3 jaar 9 mnd 15% 10,7% 7,7% Waarvan obesitas 2,4% 1,2% 1,5% 2015 GLD 5/6 jaar 11% 10,8% 13,9% 10,4% 13% 10,6% 11,3% 9,4% 11,7% 9% Waarvan obesitas 2,3% 2,3% 3,8% 2,3% 2% 2,4% 2,3% 2% 3,7% 2% 10/11 jaar 15,4% 16,3% 15% 15,1% 14,6% 14% 13,9% 14,7% 17,4% 14,2% Waarvan obesitas 2,4% 2,7% 1,7% 2% 2,4% 2,4% 2% 2% 4,1% 2% 13/14 jaar 23,9% 23% 24,3% 23,2% 20,6% 22,1% 21,7% 21,8% 19,2% 18,6% Waarvan obesitas 7,4% 4,9% 5,8% 4,5% 4,2% 4,4% 3% 4,1% 4% 3,4% (Ernstig) overgewicht - Vergelijking kernen Gemeente Rheden 30,0% 25,0% 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% 5/6 jaar 10/11 jaar 13/14 jaar Velp Dieren Rheden 2014 Velp Dieren Rheden 5/6 jaar 8,2% 12,7% 15,6% Waarvan obesitas 1,9% 2,4% 3,1% 10/11 jaar 12,8% 13,1% 17,9% Waarvan obesitas 1,9% 1,6% 2,4% 13/14 jaar 15,8% 28,1% 17,7% Waarvan obesitas 2,6% 4,1% 1,6% Bron: Digitaal dossier, GGD VGGM en Jaarverslag Jeugdgezondheidszorg VGGM

2 tot 19 jaar Het programmadoel dient behaalt te worden door realisatie van de gedrags- en procesdoelstellingen Contactmomenten JGZ Body Mass Index Verantwoordelijke GGD van VGGM Planning dataverzameling Jaarverslag JGZ 2017 Digitaal Dossier februari 2018 In dit digitaal dossier staan gegevens over lengte en gewicht afkomstig uit Metingen van de GGD tijdens reguliere contactmomenten met kinderen van 5/6 jaar (groep 2), 10/11 jaar (groep 7) en 13/14 jaar (tweede klas) gezien door de JGZ. Sinds 2014 is er ook een pubercontactmoment op de leeftijd 15/16 jaar (VMBO klas 3, HAVO en VWO klas 4) waarin adolescenten worden gemeten.

Gedragsdoelen (outcome) 2 Het percentage jongeren van 4-12 jaar dat dagelijks tijdens- en tussen eetmomenten water drinkt is toegenomen in 2018 In 2013 zagen de cijfers er als volgt uit (percentage basisschoolleerlingen dat water dronk op verschillende momenten op de dag): Bij het ontbijt 13% Bij avondeten 48% In de loop van de ochtend 13% s Avonds 31% Bij het middageten 10% s Nachts 20% In de loop van de middag 19% 4 tot 12 jaar Activiteiten rondom het thema DrinkWater Plaatsing watertappunten Gesprekken met scholen, PSZ, KDV en BSO s over water opnemen in het beleid. Percentage in Kindermonitor GGD VGGM 2017 Vragenlijsten Kindermonitor JGZ Verantwoordelijke GGD van VGGM en JOGG Regisseur Planning dataverzameling Kindermonitor 2013 en Kindermonitor 2017 3 Het percentage jongeren van 4-12 jaar dat dagelijks fruit en groente eet is toegenomen in 2018 - In 2013 at 59% van de kinderen van 4-12 jaar dagelijks fruit - In 2013 at 46% van de kinderen van 4-12 jaar dagelijks groente 4 tot 12 jaar EU Schoolfruit programma Gesprekken met schoolbesturen, PSZ, KDV en BSO s over fruit opnemen in het beleid Percentage in Kindermonitor GGD VGGM 2017 Vragenlijsten Kindermonitor JGZ Verantwoordelijke GGD van VGGM en JOGG Regisseur Planning dataverzameling Kindermonitor 2013 en Kindermonitor 2017 4 Het percentage jongeren van 4-12 jaar dat aan de beweegnorm voldoet is toegenomen in 2018 - In 2013 bewoog 72% van de basisschoolleerlingen minimaal zeven uur per week - In 2011 bewoog 19% van de middelbare scholieren dagelijks minimaal een uur 4 tot 19 jaar Activiteiten omtrent Gratis Bewegen op scholen, PSZ, KDV en BSO s Percentage in Kindermonitor en EMOVO GGD VGGM Vragenlijsten Kindermonitor en EMOVO JGZ Verantwoordelijke GGD van VGGM en JOGG Regisseur Planning dataverzameling Kindermonitor 2013, Kindermonitor 2017, EMOVO 2011, EMOVO 2015 en EMOVO 2019 (hierover wordt nader afstemming gezocht met de GGD)

Procesdoelen (output) In- en output worden geëvalueerd met procesdoelen. Er wordt geëvalueerd of de samenwerking tussen verschillende partijen goed verloopt, of de organisatiestructuur binnen de gemeente staat etc. De procesdoelen voor JOGG Rheden zijn: Water 5 Minstens 10 locaties voor peuterspeelgroepen, kinderdagopvang en buitenschoolse opvangcentra in de gemeente hebben in 2018 in hun beleid opgenomen dat er alleen water of thee zonder suiker wordt gedronken tijdens drinkmomenten Geen van de organisaties voor peuterspeelgroepen, kinderdagverblijven en buitenschoolse opvang in de gemeente heeft in haar pedagogisch werk-en/of beleidsplan opgenomen dat er alleen water of thee zonder suiker wordt gedronken tijdens drinkmomenten. In totaal zijn er 24 locaties voor peuterspeelgroepen, kinderopvang en buitenschoolse opvang in de gemeente. 4 tot 12 jaar Activiteiten rondom het thema DrinkWater In gesprek met locaties over water opnemen in beleid Pedagogisch werk- en/of beleidsplan van de organisaties Voeding- en beweeg protocollen van de organisaties Opvragen/opzoeken van pedagogische beleidsplannen en protocollen Verantwoordelijke JOGG Regisseur 6 Minstens 15 scholen (basis- en middelbaar) hebben een watertappunt* in 2018 Er zijn 30 scholen in de gemeente Rheden. 2 scholen hebben een watertappunt in school. 1 school opent in april 2016 een watertappunt naast het schoolplein. 4 tot 19 jaar Scholen benaderen voor het plaatsen van een watertappunt Onderzoeken of het mogelijk is om meerdere tappunten tegelijk te plaatsen (wellicht op regionaal niveau) om de kosten relatief laag te houden Registratie JOGG Regisseur en medewerker beheer en openbare ruimte gemeente Rheden Registratiedocument watertappunten Verantwoordelijke JOGG Regisseur en medewerker beheer en openbare ruimte gemeente Rheden 7 Minstens 10 sportverenigingen hebben een watertappunt* in 2018 Er zijn ruim 70 sportverenigingen in de gemeente. 4 tot 19 jaar en ouders Met sportverenigingen in gesprek over plaatsing van een watertappunt Registratie JOGG Regisseur en medewerker beheer en openbare ruimte gemeente Rheden Registratiedocument watertappunten Verantwoordelijke JOGG Regisseur *Watertappunt: een hygiënisch tappunt buiten de toiletruimte, speciaal voor het tappen van water. Dit kan een gewone kraan zijn, een luxe tappunt (zoals een join the pipe tappunt) of bijvoorbeeld een waterkoeler die is aangesloten op de waterleiding. Het tappunt is geplaatst op een centrale plek.

Groente & Fruit 8 Minstens 12 basisscholen in de gemeente hebben in 2018 in hun beleid opgenomen dat zij jaarlijks deelnemen aan EU-schoolfruit of een ander schoolfruit programma In het schooljaar 2015-2016 nemen 4 basisscholen deel aan het EU-schoolfruitprogramma. 4 tot 12 jaar EU-schoolfruitprogramma Samenwerking met lokale fruit- en groentetelers Gesprekken met scholen Verantwoordelijke Planning dataverzameling Scholen die geregistreerd staan bij EU-schoolfruitprogramma Beleidstukken van de scholen Registratie EU-schoolfruitprogramma Opvragen/opzoeken van beleidsstukken JOGG Regisseur Ieder jaar navraag bij EU-schoolfruitprogramma en vraag aan scholen over het opnemen in beleid begin 2018 9 Minstens 15 basis- en middelbare scholen hebben in 2018 in hun beleid opgenomen dat er jaarlijks voorlichting over voeding wordt gegeven 4 tot 19 jaar en ouders EU-schoolfruitprogramma Samenwerking met diëtisten en voedingsdeskundige In gesprek met scholen over een jaarlijkse voorlichting Registratie JOGG Regisseur Beleidstukken van scholen Opvragen/opzoeken van beleidsstukken Verantwoordelijke JOGG Regisseur (mogelijk i.s.m. JGZ) 10 Ten minste 7 sportverenigingen in de gemeente hebben een Gezonde Sportkantine in 2018 Op 17 november 2015 zijn er 0 Gezonde Sportkantines in de gemeente Rheden. In totaal zijn er ruim 70 sportverenigingen in de gemeente Rheden. 4 tot 19 jaar en ouders Inspiratiesessie De Gezonde Sportkantine organiseren I.s.m. De Gezonde Sportkantine sportverenigingen helpen om de kantine gezonder te maken Registratie De Gezonde Sportkantine Vereniging heeft de Bronzen, Zilveren of Gouden status gehaald van de Gezonde Sportkantine Verantwoordelijke De Gezonde Sportkantine en JOGG Regisseur

Ouderbetrokkenheid 11 Minsten 25% van alle JOGG activiteiten zijn gericht op zowel ouders als kinderen 4 tot 19 jaar en ouders Alle JOGG-activiteiten registreren Activiteitenmonitor Registratie JOGG-activiteiten in activiteitenmonitor Verantwoordelijke JOGG Regisseur Planning dataverzameling Iedere JOGG-activiteit in de periode 2015-2018 wordt geregistreerd, hierbij wordt vermeld op welke doelgroep de activiteit is gericht. Beleid 12 Tenminste 8 scholen in de gemeente hebben begin 2018 een Gezonde School vignet op het gebied van Voeding en Sport & Bewegen. Er zijn twee scholen die een gezamenlijk gezond schoolplein hebben. Geen enkele school heeft een Gezonde School Vignet. Er is een school voor praktijkonderwijs die een Gezonde Schoolkantine heeft. 4 tot 19 jaar In gesprek met scholen over gezond beleid (i.s.m. Gezonde School adviseur) Registratie De Gezonde School Uitgereikte Vignetten door de Gezonde School Verantwoordelijke JOGG Regisseur in samenwerking met De Gezonde School

Doelen per pijler (input) 13 Politiek en Bestuurlijk Draagvlak - Gezond gewicht, als onderdeel van een gezonde leefstijl, heeft een belangrijke plaats in het collegeprogramma en het jeugdgezondheidsbeleid binnen het sociaal domein van de gemeente - Burgemeester en wethouders zijn enthousiast, bekend met en betrokken bij de JOGGbeweging en zorgen voor de inzet van middelen en menskracht - Het college is voornemens JOGG na 2017 te continueren De doelstellingen van JOGG zijn opgenomen in de programmabegroting voor 2016 van het sociaal domein van de gemeente Rheden. Wethouders Sport, Jeugd en Onderwijs leveren hun bijdrage aan de startbijeenkomst, kick-off en startsessie Verbinding Preventie & Zorg. Beleidsmedewerkers en wethouders Sport, Jeugd en Gezondheid. Beleidsmedewerkers en wethouders op de hoogte houden van JOGG ontwikkelingen en vragen om hun bijdrage. Successen delen. Resultaten monitoren en presenteren. JOGG in het collegeprogramma en beleid rondom jongeren op gezond gewicht in het sociaal domein Bijhouden in de activiteitenmonitor of: - JOGG is opgenomen in het collegeprogramma - Burgemeester en wethouders middelen en menskracht hebben ingezet voor JOGG - JOGG na 2017 wordt gecontinueerd Verantwoordelijke JOGG Regisseur en beleidsmedewerker Sport. 14 Publiek Private Samenwerking - In 2018 zijn 50 partijen aangesloten bij de JOGG-aanpak in de vorm van menskracht, financiën en/of activiteiten - Het aantal partners groeit ieder jaar. Verantwoordelijke Planning dataverzameling In december 2015 zijn er ca. 10 partijen aangesloten bij de JOGG-aanpak 1% van de totale kosten van JOGG in 2015 is gefinancierd door partners. Partijen uit bedrijfsleven, onderwijs, zorg, sport, gemeente, de wijk en media. Een wervingsstrategie maken voor het betrekken van bedrijven bij JOGG. Gesprekken aangaan met bedrijven. Samen met al bestaande partners gesprekken aangaan met bedrijven voor financiering en het stimuleren van gezonde keuzes. Activiteitenmonitor Registratie van netwerk en financiën De vorming van werkgroepen JOGG Regisseur 0-meting in najaar 2015, tussentijdse registratie van het netwerk, activiteiten en financiën, 1-meting in voorjaar 2018

15 Sociale Marketing - Jongeren van 0-19 jaar en hun ouders worden betrokken bij de ontwikkeling van activiteiten en programma s /methode Verantwoordelijke Planning dataverzameling Er wordt veelal aanbod gericht gewerkt (programmamakers verzinnen iets voor de jeugd. De jeugd verzint niet iets voor de jeugd). De JOGG Regisseur dringt er in gesprekken met scholen op aan om eerst met ouders in gesprek te gaan over het thema gezondheid alvorens aan de slag te gaan met activiteiten. Jongeren van 0-19 jaar en hun ouders Bij de organisatie van activiteiten jongeren en ouders vanaf het begin vragen om mee te denken over het stimuleren van gezonde keuzes. Registratie in activiteitenmonitor JOGG Regisseur stuurt hierop aan Iedere JOGG-activiteit in de periode 2015-2018 wordt geregistreerd, hierbij wordt vermeld of jongeren betrokken geweest zijn bij het ontwikkelen van de activiteit 16 Verbinding Preventie en Zorg - Eind 2016 is er een sluitende ketenaanpak waarin het kind met overgewicht of obesitas wordt gesignaleerd en verwezen naar geschikte zorgprogramma s. Er is een programma, genaamd FitKids, voor kinderen met overgewicht. Dit programma wordt door een kinderfysiotherapeut i.s.m. een diëtisenpraktijk verzorgd. Een volledige ketenaanpak waarbij alle zorgverleners betrokken zijn mist. Zorgprofessionals, scholen, kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en BSO s. Een startsessie organiseren begin 2016. Vervolgens met een werkgroep VPZ uitvoering geven aan de ideeën die in de startsessie naar voren zijn gekomen. Een protocol of vastgelegde samenwerkingsafspraken Sociale kaart Verantwoordelijke JOGG Regisseur, werkgroep VPZ Planning dataverzameling 0-meting in najaar 2015, 1-meting in najaar 2016 17 Wetenschappelijke Begeleiding en Evaluatie - De JOGG-aanpak wordt gemonitord en geëvalueerd op proces en effect Verantwoordelijke Planning dataverzameling Er is een nulmeting voor de doelstellingen en een netwerkanalyse uitgevoerd. In 2018 wordt een eindmeting uitgevoerd Alle uitgevoerde activiteiten registreren. Alle contactpersonen noteren in de netwerkanalyse. Financiën registreren Samenwerking met afdeling onderzoek van VGGM in stand houden en vragen om cijfers. Activiteitenmonitor Registratie van netwerk en financiën Kindermonitor 2013 en 2017, EMOVO 2011, 2015 en 2019 JOGG Regisseur en GGD van VGGM. 0-meting in najaar 2015, tussentijdse registratie van netwerk, activiteiten en financiën, eindmeting in 2018.