Franse taal en cultuur / Romaans Algemeen 2. Collectievormingsprofiel (CVP) Actuele relatie met O&O Collectievorming wordt in de eerste plaats afgestemd op het onderwijs en onderzoek bij de Opleiding Franse taal en cultuur. De medewerkers van de opleiding zijn tevens betrokken bij LUCL en het Instituut voor Culturele Disciplines en het onderwijs voor de researchmasters van deze instituten (Linguistics, Literature). De collectie Romaans algemeen wordt betaald uit het Letteren algemeen budget. De collectie wordt in de eerste plaats gebruikt door studenten en medewerkers van de opleidingen Frans, Spaans en Italiaans maar ondersteunt tevens het overige taalkundig en letterkundig onderzoek en onderwijs van de Faculteit Geesteswetenschappen. Aankoop en -methodiek Monografieën worden besteld via de boekhandel (Erasmus Parijs voor Franstalige publicaties). De meeste standing orders zijn geplaatst bij deze boekhandel of bij Swets. Selectie vindt plaats met behulp van attendering van boekhandels en uitgevers via digitale nieuwsbrieven en rss-feeds, overzichten op onderwerp van de Franse Nationale Bibliografie, boekbesprekingen (in gedrukte en digitale media) en op verzoek van de medewerkers van de opleiding. Een deel van de tijdschriften is elektronisch beschikbaar als onderdeel van een e-journalpakket of rechtstreeks via de uitgever. Selectiecriteria De collectievorming voor Frans is overeenkomstig de Nederlandse basisclassificatie te onderscheiden in een taalkundig (18.24 : Franse taalkunde) en een letterkundig deel (18.25 : Franse letterkunde). Beide disciplines onderscheiden zich wat betreft publicatieaanbod en -aanschaf. Een aantal publicaties betreft zowel Franse taal- en letterkunde (18.23). Voorheen werd vrij volledig aangeschaft op de zwaartepunten die hieronder worden genoemd. Met de huidige middelen kan alleen een basiscollectie worden onderhouden ten behoeve van het onderwijs en onderzoek bij de opleiding Frans.). Bij de taalkunde ligt de nadruk op tijdschriften. Van het totale aantal monografieën dat van het budget Frans wordt aangeschaft, beslaat de taalkunde ca. 5 %. Deze verhouding is ook terug te vinden in het aanbod. De nadruk ligt op syntaxis en semantiek, met name tijden, modus, aspect, categorieën, negatie, kwantificatie en generatieve grammatica. Een nieuw aandachtsgebied is de theorie van de tweede taalverwerving. Voor het taalkundig onderzoek bij de opleiding Frans wordt veel gebruik gemaakt van de collectie Taalwetenschap, maar voor het onderwijs is er nadrukkelijk behoefte aan Franstalige publicaties. Letterkundige monografieën beslaan ca. 90% van de totale aanschaf. De nadruk ligt op de 16 e en de 20 e eeuw. Wat betreft de Renaissance staan schrijvers als Montaigne, Rabelais en La Fontaine centraal. De collectie is sterk op het gebied van de hedendaagse, vernieuwende letterkunde, zowel wat betreft romans als studies. Voor de collectievorming op het terrein van de Franse letterkunde buiten Frankrijk (18.26), zie Regio. De collectievorming voor Romaans algemeen (18.22) betreft publicaties op het gebied van de romanistiek : de taalkunde en de letterkunde van de Romaanse talen in vergelijkend perspectief.
Voor een verdere verfijning van de onderwerpen en de bijbehorende collectievormingsniveaus, zie bijbehorend excelbestand. Regio De letterkunde van Frankrijk omvat tevens de Franstalige letterkunde van België, Zwitserland en Canada. Op het terrein van de Franstalige letterkunde buiten Frankrijk wordt de collectievorming afgestemd op de collecties van het KITLV (Antillen, Caraïbisch gebied) en het Afrika Studiecentrum. Publicaties over meerdere van deze regio s en schrijvers die meer als Franse dan als Francofone schrijvers worden beschouwd, bijvoorbeeld omdat ze overwegend door Franse uitgevers worden uitgegeven, worden wel in de collectie opgenomen. Op het gebied van de taalkunde is er speciale aandacht voor de (historische) overeenkomsten en verschillen tussen de Romaanse talen. Taalvariatie (waaronder het Frans buiten Frankrijk) wordt alleen op onderwijsniveau aangeschaft (met inbegrip van woordenboeken). In het verleden is een bijzonder complete collectie opgebouwd op het gebied van het Occitaans en Provençaals. Hoewel deze collectie niet meer direct voor onderwijs of onderzoek wordt gebruikt, vinden de medewerkers van de opleiding het belangrijk dat de belangrijkste standaardwerken op dit gebied worden aangeschaft. Bretons (Keltisch) en Baskisch vallen onder het collectievormingsprofiel Diverse Talen. De collectievorming Romaans heeft betrekking op publicaties over twee of meer Romaanse talen of culturen. Oud/nieuw materiaal In principe wordt alleen nieuw materiaal aangeschaft van maximaal 2 jaar oud. Incidenteel wordt indien nog leverbaar - ook ouder materiaal aangeschaft, naar aanleiding van een recensie of ten behoeve van het onderwijs. Taal 85 % van de collectievorming voor Frans betreft publicaties in het Frans, 10% in het Engels en 5 % overig (Duits, Italiaans en Spaans). Letterkunde wordt in het Frans aangeschaft. Incidenteel worden vertalingen aangeschaft, ten behoeve van het onderwijs, of vanwege de literaire status van de Nederlandse vertaler. In het laatste geval worden de titels dan wel aangeschaft door de MNL. Veel publicaties in de collectie Romaans zijn meertalig (Engels en/of Duits en/of Frans en/of Italiaans en/of Spaans). Uitgeverijen Het materiaal wordt betrokken van wetenschappelijke uitgeverijen in Frankrijk en daarbuiten. Naast de universitaire uitgeverijen zijn er enkele gespecialiseerde uitgeverijen (Honoré Champion, Droz, Rodopi) actief op wetenschappelijk niveau. Zij publiceren een aantal relevante series en reeksen. Er zijn veel Duitse uitgevers actief in de Romanistiek. Zie voor het overige de collectievormingsprofielen van de afzonderlijke Romaanse talen, Taalwetenschap en Literatuurwetenschap. Materiaal Tot 2009 werd bijna de helft van de beschikbare middelen besteed aan monografieën en een derde deel aan tijdschriftabonnementen. Door een forse daling van het budget in 2009 nemen de vaste verplichtingen een relatief groter aandeel in beslag : meer dan twee derde deel van het budget. Om ruimte te maken voor de aanschaf van monografieën zijn in 2009 18 tijdschriftabonnementen en 44 seriewerken geannuleerd. De UB heeft nu ca. 60 lopende abonnementen op het gebied van de Franse taal en cultuur, waarvan ongeveer 15 elektronisch. Daarnaast is een aantal tijdschriften beschikbaar via tijdschriftpakketten. Er zijn 16 lopende abonnementen op het gebied van de Romaanse taal- en/of letterkunde, waarvan 8 (ook) elektronisch.
Elektronisch/gedrukt Bij de tijdschriften gaat de voorkeur in principe uit naar elektronische abonnementen. Het aanbod aan (pakketten) e-books is op dit moment te beperkt en te kostbaar om een goed alternatief te bieden voor de gedrukte collectie. Er zijn 16 cd-roms opgenomen in de collectie met naslagwerken en tekstuitgaven. De voorkeur gaat uit naar online bestanden. Er loopt een abonnement op een (literair) tekstcorpus dat vooral voor taalkundige doeleinden wordt gebruikt (Frantext). Niveau De collectievorming vindt plaats op wetenschappelijk niveau. In beperkte mate worden ook populair wetenschappelijke publicaties of leermiddelen gekocht. Er wordt gepoogd een representatieve collectie primaire literatuur in stand te houden. d. Beschikbare middelen Frans Budget (in ) Totaal Tijdschriften Monografieruimte 2010 11.611 3.862 4.588 2009 12.248 4.345 3.461 (+1.500) 2008 14.579 6.620 10.024 In 2009 heeft de UB een nieuw verdeelmodel gehanteerd voor het budget dat beschikbaar wordt gesteld door de Faculteit Geesteswetenschappen. Vóór sanering bedroegen de lopende verplichtingen (tijdschriften en seriewerken) 6.870. Er resteerde 3.461 voor de aanschaf van monografieën. In november is uit resterende middelen 1.500 extra toegekend voor de aanschaf van monografieën. In 2010 is 6.408 gereserveerd voor lopende verplichtingen. De vaste verplichtingen voor Romaans bedragen ca. 3.000, betaald uit het algemeen letterenbudget. Aanschaf van monografieën voor Romaans is afhankelijk van de ruimte op dit budget, naar schatting jaarlijks tussen de 500 en 1000. Aanwas anders dan door koop: schenkingen, bruiklenen De UB ontvangt zo nu en dan schenkingen van Pro Helvetia en van particulieren. Deselectie In het verleden is slechts zelden een dubbel exemplaar in de collectie opgenomen. Voor het overige zijn er, anders dan op individuele titel, geen specifieke collectiedelen aan te wijzen waar men over zou kunnen gaan tot deselectie. Door de afspraken in UKB-verband over het deselectiebeleid bij tijdschriften, is het ook niet mogelijk om papieren exemplaren van elektronische tijdschriften te deselecteren.
NBC Vakgebied Onderwerp Opmerkingen Onderwijs Bachelor Master Onderzoek Niveau collectievorming (schaal van 10) Niveau Niveau aanschaschaf aan- 2010 2008 Gerelateerde CVP's 18.23 Taal- en letterkunde Feest- en congresbundels X 1 2 18.24 Taalkunde Algemeen Naslagwerken, feest- en congresbundels Diachronie Oudfrans Filologie Komt met name ter Theorie 2e taalverwerving Franstalige literatuur over theorie 2e taalverwerving ; L2 sprake in het onderwijs, bijvoorbeeld bij Middeleeuwen (B) en bij Romaanse talen Niet FLE (Français Langue Etrangère) X X 2 5 X X 3 5 (M) Fonologie X 2 2 Morfologie Alleen in relatie tot één X 2 2 van andere onderwerpen Syntaxis Bijv. werkwoorden, relatie Vidiproject : Degrees X X X 5 8 across categories graadexpressies en categorieën (Doetjes) ; generatieve Semantiek Bijv. in samenhang met grammatica; o.a. X X X 5 8 onderzoek naar grammaticale tempus, mode, aspect, categorieën catégorie, negatie, Lexicologie/lexicografie Woordenboeken Lexicologie is geen X 2 2 onderzoeksterrein meer. Taalvariatie Taalgeografie (Francofonie); X 3 5 sociolinguistiek (argot, verlan etc.) Taalinstructie Leermiddelen (grammatica's, X 2 3 idioom, etc.); juridisch/economisch Frans X 4 7 18.25 Letterkunde Algemeen : meerdere periodes Bibliografieën; literatuurgeschiedenis X 3 6 Literaire genres Poëzie, toneel, proza ; studies, Nadruk op roman X X 4 7 bloemlezingen Literatuurtheorie en literatuurkritiek Bronteksten (Barthes, Deleuze, Derrida, Genette, Bayard, ) voor zover het Franse letterkunde betreft bij voorkeur ook in Engels (budget Literatuurwetenschap) X X 5 8 Literatuurwetenschap Middeleeuwse letterkunde Bronnen (tekstuitgaven) Reeksen van Droz, Champion. Geen provençaals/occitaans. Studies in beperkte mate X 2 5 Talen Renaissance Belangrijke auteurs (Rabelais, La Renaissance in X X X 5 8 Talen 17e-18e eeuw 19e eeuw Fontaine, Montaigne), werk en receptie (ook in NL), retorica, Europees perspectief ; Montaigne blijft fabel, embleem belangrijk zwaartepunt Receptie (in NL), reisverhalen in Veni-project Receptie X X X 2 7 relatie met Holland (Hollandse schilders), belangrijke auteurs (Voltaire, Diderot, Charrière); beschouwend proza Belangrijke romanciers (Stendhal, Balzac, Flaubert) en dichters (Baudelaire, Mallarmé, Verlaine, Rimbaud) Middeleeuwen niet langer verbonden aan UL Romantiek, Realisme geen aandachtsvelden X X 3 6
20e eeuw * voor 1940 Modernisme (Proust, Roussel) Voorheen ook Dada en Valéry * na 1940 Beckett, 'Nouveaux Romanciers', Voorheen ook (Simon, Duras, Robbe-Grillet, Ponge), hedendaagse 'experimentele' roman (o.a. Echenoz, Ollier, Le Clézio, Camus) Queneau 18.26 Franse letterkunde buiten Maghreb, Afrika, Caraïbisch Zwitserland, Belgie en Frankrijk gebied Canada worden tot letterkunde Frankrijk gerekend. X X X 4 7 X X X 5 8 X X 2 4 Afrika Studiecentrum, KITLV, Literatuurwetens chap 15./08. etc. Cultuurkunde Civilisation, Franse intellectuelen Séminaire Cultuurpolitiek; taalvaardigheidsonder wijs X 1 3 Geschiedenis, Kunst, Wijsbegeerte 18.22 Romaans Algemeen Taalkunde Romaanse talen in vergelijkend perspectief; oorsprong Romaanse talen (Latijn) Letterkunde Romaanse talen in vergelijkend perspectief Veel tijdschriften, X X X 5 5 Taalwetenschap, Slavistiek (Roemeens), weinig monografieën Klassieke talen Enkele tijdschriften X 2 2 Talen; Literatuurwetens chap