Rivierkundige effecten terreinuitbreiding Putman te Westervoort

Vergelijkbare documenten
Rivierkundige berekeningen Randwijkse Waard Rivierkundige analyse

notitie Grondbank GMG 1. INLEIDING

Ruimte voor de Waal - Nijmegen Verificatie Ruimtelijk Plan Hydraulica

Rivierkundige compensatie dijkverbetering - Werkendam Rivierkundige Analyse

Hydraulische beoordeling nieuwe waterkering Alexander, Roermond. WAQUA-simulaties ten behoeve van Waterwetaanvraag

Ruimte voor de Rivier - praktijktoepassing met Simona. Simona Gebruikersmiddag, 12 juni 2013

Rivierkundige beoordeling Gendtse Polder

Uitbreiding scheepswerf Jooren Aanvullende rivierkundige analyse

1 Rivierkundige Toetsing Definitief 1 Verbreding invaart Haaften

Kadeverlaging Scherpekamp

Gemeente Zwolle. Morfologisch gevoeligheidsonderzoek Westenholte. Witteveen+Bos. Willemskade postbus 2397.

Notitie. : Aanvulling op rivierkundige beoordeling

Kadeverlaging Scherpekamp

hydraulische, morfologische en scheepvaarteffecten dijkversterking BR636-1 BR636-1/smei/147 ir. A. Zoon

Hydraulische toetsing Dijkverlegging Westenholte. Verslag van hydraulische toetsing variant Hanken Dijkverlegging Westenholte.

SIMONA gebruikersdag. Quintijn van Agten 19 June 2014

Rivierkundige effecten voorkeursalternatief Millingerwaard

1 Verslag 2 effectbepaling Rivierkundige effecten Via15 Depots Scherpekamp

Ruimte voor de Waal - Nijmegen Verificatie rapport morfologie MER Lent

RIVIERKUNDIGE TOETSING RIVIERVERRUIMING HUISSENSCHE WAARDEN

Ruimte voor de Waal Nijmegen Achtergrondrapport Morfologie

Rivierkundig Beoordelingskader voor ingrepen in de Grote Rivieren

EINDCONCEPT: BOUWSTENEN INRICHTING BEDRIJVENTERREIN. REIN. DLG OOST NEDERLAND. 25 februari C

Rapportage hydraulisch en morfologisch onderzoek DO Middelwaard

Om in aanmerking te komen voor een beoordeling op basis van Artikel 6d moet de verlaging van waterstanden ten minste 1 cm bedragen.

Rapportage hydraulisch en morfologisch onderzoek DO Elst

Hydraulische toetsing Alternatief dijkverlegging Westenholte. Verslag van hydraulische toetsing alternatief voor Dijkverlegging Westenholte.

RAPPORTAGE "Baseline en WAQUA Schoonhovense veer Langerak"

Rapportage Morfologische effecten deelproject De Tollewaard

Rivierkundige beoordeling Duurzaam Beheer Project Stroomlijn

Rivierkundig Beoordelingskader voor ingrepen in de Grote Rivieren

Deelrapport effectbeoordeling kansrijke alternatieven - rivierkunde Waterschap Drents Overijsselse Delta

DTS meting Huizingalaan

Modelberekeningen Noordoevers. Definitief

Witteveen+Bos, RW /torm/027 definitief d.d. 26 maart 2012, toelichting aanvraag watervergunning

BIJLAGENBUNDEL BESTEMMINGSPLAN EILAND OSSENWAARD

Debietscenario's en morfologische berekeningen Groene Rivier Pannerden

Rivierkundige toetsing waterwet

Grondwatereffecten door aanleg van de tunneltraverse A2

Onderstaand volgt een korte beschrijving van deze maatregelen:

Gevoeligheidsanalyse van de invoerparameters voor Graserosie Buitentalud (GEBU) Traject 47-1

De invloed van het sluis- en stuwcomplex Doorwerth - Driel, tijdens de bouw en na voltooiing, op de hoogwaterstanden ter plaatse

A COMPANY OF HASKONING NEDERLAND BV MILIEU. Een ad-hoc Maximaal Toelaatbaar Risiconiveau (MTR) voor aluminium in oppervlaktewater. 26 april 2002 RIZA

Groene Rivier Pannerden

1 INLEIDING. Figuur 1.1 Trajecten dijkverbetering CG, ontwerp Grensmaasplan (CG, 2015) DO-GM-ENG pagina 1 van 16

Hydraulische randvoorwaarden voor categorie c-keringen

Windpark Avri Onderzoek slagschaduw

Rijkswaterstaat Ministerie van tnftastructuur en Milieu

Voorspellen afvoer nevengeulen

Dijkversterking Werkendam Akoestisch onderzoek wegverkeer

PROJECTNUMMER C ONZE REFERENTIE Imandra: :D

MER Waalrfront Bijlagenrapport 8. Nautische effecten aanpassing Waalhaven

HUISSENSCHE WAARDEN AANVULLENDE GRONDWATERBEREKENING

Insnijdende Rijntakken

RIVIERKUNDIGE BEOORDELING DIJKVERBETERING HEEL (OPPW)

Erosie, sedimentatie en morfologie Afferdensche en Deestsche Waarden

Hydrologische berekeningen EVZ Ter Wisch

Uiterwaardvergraving Meinerswijk 2014 Eindrapportage 2.A B B B C C C.3. CO 2 -Presatieladder

SEDIMENTATIE INVAAROPENING EN PLAS WAALWAARD IN BESTAANDE EN VERDIEPTE EN VERBREDE SITUATIE (VARIANT 0+)

18 april 2017 RWS-2017/17157 Kadeverlaging Scherpekamp, Projectplan Waterwet, Pannerdensch Kanaal, linkeroever kmr

ontwerpbesluit 1. Projectbeschrijving

Kenmerk GEO Doorkiesnummer +31(0)

Land + Water jaargang 40, nummer 9, pag , Auteurs: M.T. Duits H. Havinga J.M. van Noortwijk ISBN

Gebiedsontwikkeling Maaspark Well

Waterbericht Rijn. Statusbericht nummer S6. Vrijdag Uitgegeven om: 10:00 lokale tijd. Kleurcode GEEL

Waterbericht Rijn. Statusbericht nummer S Uitgegeven om: 10:00 lokale tijd. Kleurcode GEEL

Doetinchem, 21 juli 2014

Gevoeligheidsanalyse van de invoerparameters voor Gras Erosie Kruin en Binnentalud (GEKB) - Traject 53-2

Bodemrisicoanalyse AVR Brielselaan 175 Rotterdam

Hydraulisch onderzoek Millingerwaard. Concept MHW toetsingen Voorkeursalternatief Millingerwaard.

Rivierkundige studie Splitsingspuntengebied

Landschappelijke en stedebouwkundige beoordeling kavelplan Middenweg 94

LAGE WATERSTAND IN DE RIJN

1 Achtergrond. Prioritaire Dijkversterkingen WPM Perceel 2 Hydraulische beoordeling Neer, Grubbenvorst en Lottum. P0035.

Protocol van Overdracht Lijnen bestand waterkeringen met normen

Ruimte voor rivier en bever in De Schellen, deel II

Bezonningsonderzoek Pand Z, Rotterdam. Rapportage bezonningsonderzoek Pand Z. Versie 003 B R001 Datum 1 november 2016

Verkenning afvoercapaciteit oppervlaktewatersysteem Poelwetering

Invloed damwand Meers-Maasband op grondwaterstroming

het noordelijk deel (nabij de woningen) en het zuidelijk deel. Vanwege de invloed naar de omgeving is alleen het noordelijk deel beschouwd.

Rijkswaterstaat Ministerie van Infrastructuur en Milieu

DOORSTROMING LAAKKANAAL

Memo WSR c.c.: Noël Geilen Tom Buijse Luc Jans Emiel van Velzen

vw Toetspeilen 1 bovenrivierengebied (de Rijntakken en de Maas) Aan de Voorzitter van de vaste commissie voor Verkeer en Waterstaat

PROJECTNUMMER C ONZE REFERENTIE

Hydraulisch onderzoek wijzigingen hoogwatergeul Lomm

Ruimte voor de Rivier Nederrijn - Tollewaard

Invloed van de zijdelingse toestroming van beken en zijrivieren op hoogwaterstanden van de IJssel. Frans Berben RWS ON

Notitie. blad 1 van 8

KWANTITATIEVE RISICOANALYSE. GASTRANSPORTLEIDING N TE TONDEN, GEMEENTE BRUMMEN I De Hoven N Rondweg N-345

1 Achtergrond. Dijktracés Grensmaas, DO Cluster B Rivierkundige beoordeling dijkverbeteringsplannen

Zicht op onzekerheden in de PKB Ruimte voor de Rivier

Simona gebruikersmiddag. Huib Tanis (Awista)

RWSZ Beslissing m.e.r.-beoordelingsnotitie Programma Stroomlijn in de uiterwaarden van de IJssel (deelgebied 5) tranche 4.

Grondwater effecten parkeergarage en diepwand Scheveningen

De tor. Memo. Aan Jaap Starke (Rijkswaterstaat) Datum 5 februari Kenmerk ZKS Aantal pagina's 10. Van Reinier Schrijvershof

Rijkswaterstaat Ministerie van Infrastructuur en Milieu

Notitie. Betreft : Aanpassingen Kabels & Leidingen. 1. Inleiding

Inundatie winterbed IJssel gedurende hoogwater maart-april mei Bibliotheek SV BOR120 ON

LAGE WATERSTAND IN DE RIJN

Transcriptie:

Rivierkundige effecten terreinuitbreiding Putman te Westervoort Putman Exploitatiemaatschappij b.v. 7 mei 2010 Definitief rapport 9V1079.A0

A COMPANY OF HASKONING NEDERLAND B.V. KUST & RIVIEREN Barbarossastraat 35 Postbus 151 6500 AD Nijmegen (024) 328 42 84 Telefoon (024) 360 54 83 Fax info@nijmegen.royalhaskoning.com E-mail www.royalhaskoning.com Internet Arnhem 09122561 KvK Documenttitel Rivierkundige effecten terreinuitbreiding Putman te Westervoort Verkorte documenttitel Status Definitief rapport Datum 7 mei 2010 Projectnaam Projectnummer Opdrachtgever Referentie Rivierkundig onderzoek terreinuitbreiding Westervoort 9V1079.A0 Putman Exploitatiemaatschappij b.v. Auteur(s) Collegiale toets Ing. K.P. (Klaas Pieter) Visser Ir. M.A. (Marcel) van de Waart Datum/paraaf 7 mei 2010 Vrijgegeven door Ing. K.P. (Klaas Pieter) Visser Datum/paraaf 7 mei 2010

INHOUDSOPGAVE Blz. 1 INLEIDING 1 1.1 Projectkader 1 1.2 Doelstelling 1 1.3 Leeswijzer 1 2 UITGANGSPUNTEN VOOR BEREKENINGEN 2 3 REFERENTIESITUATIE 3 4 SCHEMATISATIE TERREINUITBREIDING 6 5 BEOORDELING RIVIERKUNDIGE EFFECTEN 9 5.1 Stroombeeld 10 5.2 Waterstanden 12 5.3 Morfologie 14 5.4 Afvoerverdeling op splitsingspunten 15 6 CONCLUSIES 16 - i - Definitief rapport 7 mei 2010

1 INLEIDING 1.1 Projectkader Sinds midden jaren 80 is het terrein aan de IJsseldijk te Westervoort in gebruik door Putman Exploitatiemaatschappij B.V. voor met name recycling van bouw- en sloopafval. In 2000 en 2001 is door Rijkswaterstaat voor deze activiteiten en voor een terreinuitbreiding vergunning verleend in het kader van de Wbr. Thans is een nieuwe uitbreiding van het terrein gewenst ter grootte van 1 ha. aansluitend op het bestaande terrein. Voor deze uitbreiding is een Wbr-vergunning benodigd. Figuur 1: Locatie Putman te Westervoort (bron: Google Earth) 1.2 Doelstelling Met het oog op Wbr-vergunning is Royal Haskoning gevraagd om doormiddel van rivierkundige berekeningen te bepalen of de door Putman voorgenomen terreinuitbreiding voldoet aan de beoordelingscriteria volgens het vigerende Rivierkundig Beoordelingskader. 1.3 Leeswijzer De opbouw van het rapport is als volgt: In hoofdstuk 2 zijn de uitgangspunten en de gebruikte rekenmodellen opgesomd. De huidige situatie wordt in hoofdstuk 3 beschouwd en de schematisatie van de terreinuitbreiding wordt gepresenteerd in hoofdstuk 4. In hoofdstuk 5 worden de rivierkundige effecten van de terreinuitbreiding beoordeeld. Tenslotte volgen in hoofdstuk 6 de conclusies en aanbevelingen. Definitief rapport - 1-7 mei 2010

2 UITGANGSPUNTEN VOOR BEREKENINGEN De volgende uitgangspunten zijn gebruikt voor de rivierkundige effectbepaling: Het referentiemodel is het SIMONA_RIJN_PUT_4 model. Dit model is door Rijkswaterstaat Oost-Nederland aan Royal Haskoning op DVD geleverd. Dit referentiemodel is gebaseerd op het model Simona_rijn_wbr08_4 baseline model. In het SIMONA_RIJN_PUT_4 model zijn ten opzichte van het Simona_rijn_wbr08_4 een aantal reeds verleende vergunningen toegevoegd. In het aangeleverde referentiemodel (SIMONA_RIJN_PUT_4 ) bleek de voorhaven ten noorden van het bestaande terrein niet aanwezig te zijn (zie ook figuur 1). Om deze voorhaven alsnog mee te kunnen nemen in de berekeningen heeft RWS ON de maatregel IJ_PUTMAN_C1 aangeleverd. Deze maatregel is ingevoegd in het SIMONA_RIJN_PUT_4 en heeft geresulteerd in een aangepast referentiemodel met de naam RIJN_PUT_REF. De gepleegde ingrepen in het model zijn volgens het Rivierkundig Beoordelingskader (RBK) versie 2.01 (1 juli 2009) beoordeeld. Dit betekent dat er voor de schematisatie van de ingreep gebruik is gemaakt van Baseline versie 4.03. De plannen zijn volgens het document Maatregelen - eisen en richtlijnen (Vos, 2007) geschematiseerd. De schematisatie van de terreinuitbreiding is gedaan op basis van het toegestuurde ontwerp in Autocad (04670340-e.dwg) en overleg met Putman. De rivierkundige toetsing is uitgevoerd met WAQUA versie 2007-01. De WAQUA-berekeningen zijn uitgevoerd bij een constante maatgevende afvoer (MHW) van 15.000 m 3 /s bij Lobith (2.305 m 3 /s op de IJssel) met een vaste afvoerverdeling bij de splitsingspunten. Definitief rapport - 2-7 mei 2010

3 REFERENTIESITUATIE Figuur 2 en 3 tonen de schematisatie in Baseline van de bodemligging, ruwheden en overlaten ter hoogte van het exploitatieterrein te Westervoort. Het terrein zelf bevindt zich bij kmr 882 op de IJssel, en ligt op een hoogte van ongeveer NAP+ 13.40m. Figuur 2: Baseline-schematisatie van bodemhoogte en hoogwatervrije terreinen in huidige situatie Figuur 3: Baseline-schematisatie van ruwheden in de huidige situatie Definitief rapport - 3-7 mei 2010

Voor de rivierkundige berekening is de Baseline-schematisatie geconverteerd naar een Waqua-schematisatie. Figuur 4 toont de uiteindelijke schematisatie in Waqua. Figuur 4: Waqua-schematisatie van bodemhoogte, schotjes en overlaten in de huidige situatie Figuren 5 en 6 tonen het stroombeeld in de referentie situatie bij MHW (15.000 m 3 /s bij Lobith en 2.305 m 3 /s over de IJssel). In de referentie situatie stroomt er ca. 330 m 3 /s door de uiterwaard achter het exploitatieterrein langs (zuidzijde), dit is ca. 14% van de afvoer van de IJssel. Bijzonder aan het stroombeeld rond het terrein is dat de stroming door de uiterwaard aan de zuidzijde na het hoogwatervrije terrein van Putman wordt teruggebogen naar het zomerbed (zie stroomlijnen in figuur 5). Dit wordt veroorzaakt door een ander stroomafwaarts gelegen hoogwatervrij terrein en het dijklichaam van de A12 die daar de IJssel kruist. Uit figuur 6 is af te leiden dat de teruggebogen stroom voornamelijk tussen de havenmonding en het stroomafwaarts gelegen terrein terug naar het zomerbed stroomt (zichtbaar door de lichtblauwe kleur ter plaatse). Direct achter het terrein, waar de uitbreiding gepland is, bevindt zicht een stromingsluw gedeelte (zie donkerblauwe kleur). Ook boven het diepere gedeelte van zandwinplas, direct na de hoge toegangsweg, zijn de stroomsnelheden laag. Een andere opmerkelijkheid aan het stroombeeld is het effect van de hoge toegangsweg ten zuiden van het terrein van Putman (hoogte ca. NAP+12,2 m). Uit figuur 6 is af te leiden dat deze toegangsweg (hoge kade) bepalend is voor het debiet dat door deze uiterwaard langs het hoogwatervrije terrein stroomt. Definitief rapport - 4-7 mei 2010

De stroomsnelheden in het zomerbed nabij het exploitatieterrein bij MHW variëren tussen de 1,7 en 2,1 m/s. In de uiterwaarden achter het terrein (zuid zijde) varieert de stroomsnelheid tussen de 0.1 m/s (tpv zandwinplas) en 0.7 m/s (voor de hoge toegangsweg). In de uiterwaarden aan de overzijde van het zomerbed (noord zijde) varieert de stroomsnelheid tussen de 0.7 en 1,2 m/s. Figuur 5: Stroomlijnen rondom het terrein in de huidige situatie bij 15.000 m 3 /s Figuur 6: Stroomsnelheden en richting rondom het terrein in de huidige situatie bij 15.000 m 3 /s Definitief rapport - 5-7 mei 2010

4 SCHEMATISATIE TERREINUITBREIDING De maatregel bestaat uit het uitbreiden van het hoogwatervrije terrein waarop het exploitatiebedrijf zich bevindt. In de figuur hieronder is de uitbreiding van het hoogwatervrije terrein in de ontwerptekening voor de nieuwe situatie aangegeven met de rode lijn. Figuur 7: Ontwerptekening uitbreiding terrein Putman te Westervoort (bron: Putman B.V.) Ten aanzien van de schematisatie in Baseline is voor de uitbreiding dezelfde wijze van schematiseren aangehouden als het al bestaande hoogwatervrije terrein. De uitbreiding ligt op dezelfde hoogte als het bestaande hoogwatervrije terrein (13,40 m+nap). De schematisatie in Baseline van de nieuwe situatie is weergeven in de figuren 8 en 9 op de volgende pagina. De omtrek van de uitbreiding is in het hoogtemodel wederom aangegeven met de rode lijn. De uiteindelijke schematisatie in Waqua is weergeven in figuur 10. Definitief rapport - 6-7 mei 2010

Figuur 8: Schematisatie van bodemhoogte na toepassen terreinuitbreiding in Baseline Figuur 9: Schematisatie van vegetatietypen na toepassen van terreinuitbreiding in Baseline Definitief rapport - 7-7 mei 2010

Figuur 10: Schematisatie van bodemhoogte, schotjes en overlaten na toepassen terreinuitbreiding in Waqua Definitief rapport - 8-7 mei 2010

5 BEOORDELING RIVIERKUNDIGE EFFECTEN De rivierkundige effecten van de uitbreiding van het hoogwatervrije terrein zijn getoetst aan de beoordelingscriteria uit het beoordelingskader (RBK, versie 2.01, juli 2009). Tabel 1 geeft een overzicht van de resultaten voor de betreffende criteria. In de laatste kolom is aangegeven in welke paragraaf uit dit hoofdstuk het resultaat wordt beschreven. Opgemerkt wordt dat er alleen berekeningen zijn uitgevoerd bij MHW condities (15.000m 3 /s te Lobith). Effecten bij normaal hoogwater (10.000 m 3 /s te Lobith) zijn bepaald naar aanleiding van de resultaten bij MHW-condities. Tabel 1: Resultaten beoordelingscriteria Nr. Te beoordelen effect Criterium Resultaat 1.1 Maatregel in stroomvoerend deel Stroomvoerend: geen Maximale verhoging: 5.2 rivier: MHW stand op de as van de rivier waterstandsverhoging (bij 15.000 m³/s Boven-Rijn) 1,1mm Maatregel in bergend deel rivier: volume waterberging Bergend: geen vermindering bergend volume Nvt IJssel heeft geen bergend regiem 1.2 MHW stand buiten as van de Toename waterstand (bij 15.000 m³/s Maximale opstuwing 5.2 rivier Boven-Rijn) tpv de banddijk: 1,1mm 1.3 Afvoerverdeling bij MHW (bij Project binnen enkele km splitsing: Geen invloed 5.4 Pannerdensche Kop en Ijsselkop) verandering afvoerverdeling < 5 m³/s bij Boven-Rijn afvoer van 15.000 m³/s Project verder weg: geen verandering Nvt waterstand bij splitsing 1.4 Afvoerverdeling bij normaal Verandering afvoerverdeling < 20 m³/s Geen invloed 5.4 hoogwater (bij Pannerdensche Kop en Ijsselkop) bij Boven-Rijn afvoer van 10.000 m³/s (ingeschat nav afvoer 15.000) 2.1 Waterstanden en/of Verandering waterstanden en/of geen verandering 5.1 inundatiefrequentie van de uiterwaard inundatiefrequentie bij afvoeren die afhankelijk zijn van lokale omstandigheden. Standaard is Boven- Rijn afvoer van 15.000 m³/s, plus vaak ook de Boven-Rijn afvoer van 10.000 m³/s 2.2 Stroombeeld in de uiterwaard Verandering grootte en richting Verandering gering 5.1 stroomsnelheden bij Boven-Rijn afvoer van 10.000 m³/s (ingeschat nav afvoer 15.000) 2.3 Stroombeeld in hoofdgeul bij de Bankfull afvoer nevengeul < 50 m³/s: nvt aan- en aftakking van nevengeul dwarsstroming vaarweg 0,3 m/s Bankfull afvoer nevengeul > 50 m³/s: dwarsstroming vaarweg 0,15 m/s 2.4 Afvoerverdeling bij normaal hoogwater Verandering afvoerverdeling bij Boven- Rijn afvoer van 10.000 m³/s Geen invloed (ingeschat nav afvoer 15.000) 5.4 Definitief rapport - 9-7 mei 2010

Nr. Te beoordelen effect Criterium Resultaat 2.5 Afvoerverdeling bij lage afvoeren Afwijking afvoerverdeling < 1 m³/s bij Boven-Rijn afvoer van 1020 m³/s (OLR) Geen invloed (ingeschat nav afvoer 15.000) 5.4 3.1 Aanzanding en erosie van het zomerbed (+ oevers) 3.2 Aanzanding en erosie van uiterwaard en nevengeulen 5.1 Stroombeeld Zie RBK, tabel 4 Verwaarloos-baar 5.3 Zie RBK, tabel 4 Verwaarloos-baar 5.3 De terreinuitbreiding vindt plaats in het verlengde van de stroomrichting en aan de stromingsluwe zijde van het bestaande hoogwatervrije terrein. Het effect van de terreinuitbreiding op het stroombeeld zal daardoor gering zal zijn. Dit blijkt ook uit de uitgevoerde Waqua berekening, enkel zijn door de unieke stroomsituatie in de uiterwaard aan de zijde van het terrein enkele aanvullende effecten waar te nemen. Figuur 11 toont het stroombeeld in de situatie met terreinuitbreiding. Figuur 11: Stroomlijnen (m 3 /s) de situatie met terreinuitbreiding Zoals al aangeven in hoofdstuk 3 wordt het stroombeeld in de uiterwaard aan de zuidzijde van het terrein vooral bepaald door de hogere ligging van de toegangsweg en de afsluiting van de uiterwaard door het dijklichaam van de A12 stroomafwaarts van het terrein. De hogere toegangsweg bepaald vooral het debiet dat door de zuidelijke uiterwaard langs het terrein van Putman stroomt. In de situatie met uitbreiding blijft de afvoerverdeling tussen zomerbed en uiterwaard dan ook zo goed als gelijk. Het dijklichaam van A12-brug over de IJssel en een tweede hoogwatervrij terrein dwingen de stroom direct na het terrein van Putman terug naar het zomerbed (vaargeul). Definitief rapport - 10-7 mei 2010

Het water dat door de uiterwaard stroomt wordt vooral tussen het benedenstrooms gelegen hoogwatervrije terrein en de havenmonding van de zandwinplas terug naar het zomerbed gebogen. De terreinuitbreiding verandert dit beeld niet aangezien het gelegen is in een stromingsluw gedeelte. Wel drukt de zuidelijke punt van het terrein de stroomlijnen die om het terrein en over de zandwinplas naar het zomerbed buigen iets dichter naar elkaar. Dit effect zorgt voor een lichte toename van de stroomsnelheden rond de zuidelijke punt van de uitbreiding en de daarnaast gelegen (diepe) zandwinplas. Zie de rode punt en oranje gele uitwaaiering in figuur 12 hieronder. Stroomsnelheden nemen hier lokaal toe met ca. 0.10 tot 0.15 m/s. Het effect op de stroomsnelheden blijft echter beperkt tot de zuidelijke punt van het terrein en de zandwinplas zelf, maar werkt niet door naar de zuidelijke bandijk. Hierdoor zal dit niet leiden tot hinder of schade met het oog op beheer (criteria 2.1 en 2.2). Figuur 12: Verandering in stroomsnelheden (m/s) bij toepassing terreinuitbreiding t.o.v. de referentie bij MHW-conditie Tevens is er bij de noordelijke punt een lichte toename van stroomsnelheden te zien (zie figuur 12). Deze toename is ca. 0,05 tot 0.10 m/s en is zeer lokaal (3 gridcellen). Dit effect wordt echter niet veroorzaakt door de terreinuitbreiding alleen, maar wordt vooral veroorzaakt door de wijze van schematiseren. Dit aspect wordt verder toegelicht in paragraaf 5.2. Direct achter het hoogwatervrije terrein is een afname van stroomsnelheden te zien. Deze kan worden verklaard door de stromingsluwte direct achter het hoogwatervrije terrein (welke ook al in de huidige situatie aanwezig was). Deze verplaatst zich ten gevolge van de uitbreiding in stroomafwaartse richting, en wordt zichtbaar als een relatieve afname in stroomsnelheden in het verschilplaatje. Definitief rapport - 11-7 mei 2010

5.2 Waterstanden De figuren 13 en 14 tonen de waterstandverschillen tussen de referentiesituatie en situatie met de terreinuitbreiding. Waar figuur 14 de effecten in het 2d-vlak weergeeft, toont figuur 13 de grafiek van het effect in de as van de rivier. Figuur 13: Effect op de waterstand (mm) t.g.v. de terreinuitbreiding bij 15.000 m 3 /s te Lobith Uit de grafiek in figuur 13 valt af te lezen dat de maximale opstuwing en de maximale verlaging in de as van de rivier respectievelijk +1,1mm en -1,0 mm zijn. De stuwkromme wordt verklaard door de combinatie van optredende effecten en met behulp van de 2d weergave uit figuur 14. Ten eerste blijkt dat de maximale opstuwing in de as van de rivier niet voldoet aan het criterium 1.1 van het RBK (verhoging<1,0mm). Het waargenomen effect is echter niet het directe gevolg van de uitbreiding zelf, maar wordt veroorzaakt door de wijze van schematiseren. Aan de noordzijde van het terrein is namelijk een opmerkelijke en zeer lokale toename van de waterstand te zien (3,0mm) en, zoals te zien was in figuur 12, ook een zeer lokale toename van de stroomsnelheid (0,10 m/s). Definitief rapport - 12-7 mei 2010

Figuur 14: Waterstandseffecten t.g.v. de terreinuitbreiding bij 15.000 m 3 /s te Lobith Dit effect is echter niet te verklaren door de terreinuitbreiding alleen, het is daarvoor te lokaal (zie de enkele oranje gridcel in figuur 14). Wanneer wordt ingezoomd op de schematisatie ter plaatse van het effect, en het referentiemodel wordt vergeleken met de situatie met uitbreiding, wordt de oorzaak van het effect gevonden (zie figuur 15 hieronder). Referentie model Schematisatie met uitbreiding Figuur 15: Effect wijze van schematisatie op stroomlijnen (verklaring getallen: zwart = bodemhoogtes, blauw = overlaathoogtes en rood = debietlijnen) In zowel het referentiemodel als de schematisatie met de uitbreiding bevindt zich ter plaatse van het waargenomen effect een zeer hoog gelegen kadelijn (hoogte 12.3 m NAP). Het omliggende land heeft een hoogte van ca. 9 m+nap. In werkelijkheid is hier geen kade aanwezig, deze is dus ten onrechte opgenomen in het referentiemodel. De relatief hoge kade zorgt ervoor dat in de situatie met uitbreiding een nauwe stroombaan ter breedte van slechts 1 gridcel parallel aan het hoogwatervrije terrein ontstaat, tussen de uitbreiding en deze hoge kade (zie figuur 15). Daarnaast neemt de bodemhoogte in de loop van deze nauwere baan ten gevolge van de schematisatie van de uitbreiding licht toe. De combinatie van deze schematisatie factoren veroorzaakt de lokale opstuwing. In werkelijkheid zal dit effect echter niet optreden en kan dus niet worden toegeschreven aan de terreinuitbreiding zelf. Definitief rapport - 13-7 mei 2010

Het effect van deze lokale opstuwing zorgt naast de maximale opstuwing in de as van de rivier ook voor de maximale opstuwing aan de bandijk (waterkering). In figuur 14 is te zien hoe de lokale opstuwing als een gele vlek doorwerkt naar de banddijk van de noordelijke uiterwaard. De maximale opstuwing is hier eveneens 1,1 mm. Met het oog op het beheer van de waterkering is dit effect verwaarloosbaar (criterium 1.2). Nog los van het feit dat het effect niet wordt veroorzaakt door de uitbreiding zelf (zie boven). De stuwkromme uit figuur 13 laat naast de maximale opstuwing stroomafwaarts een maximale verlaging zien van -1,0 mm. Deze is het gevolg van de verlaging die te zien is aan de zuidoostzijde van het terrein, ter hoogte van de zandwinplas. Deze verlaging hangt samen met een toename van de stroomsnelheden in dit deel (zie paragraaf 5.1). Zoals aangegeven in de vorige paragraaf wordt deze toename veroorzaakt door een afname van de doorstroombreedte ter plaatse van de zandwindplas. Bij een toename van de stroomsnelheid en een gelijk blijvend debiet neemt hierdoor de waterstand lokaal licht af. Uit figuur 14 blijkt tevens dat deze verlaging niet verder doorwerkt dan tot de hogere toegangsweg. Wat de grote invloed van deze toegangsweg op het debiet door de uiterwaard bevestigt. De afname van waterstand is het hoogste bij de zuidelijke punt (-6,0mm) waar ook de grootste toename van de stroomsnelheid te zien is (zie figuur 12). De waterstanddaling werkt door naar de zuidelijke bandijk, waar een lichte verlaging te zien van maximaal -2.6mm. Tabel 2 geeft ten slotte een overzicht van de belangrijkste waargenomen waterstandseffecten. Tabel 2: Overzicht waterstandseffecten Maximale verlaging in de as (kmr 882.6) [mm] -1.0 Maximale opstuwing in de as (kmr 882.2) [mm] +1.1 Maximale verlaging langs de bandijk [mm] -2.6 Maximale opstuwing aan de bandijk [mm] +1.1 Maximale lokale verlaging (tpv zuideljke punt HWVT) [mm] -6,0 Maximale lokale opstuwing (tpv zomerbedzijde HWVT) [mm] +3,0 5.3 Morfologie Aan de hand van de effecten op het stroombeeld (zie paragraaf 5.1) kan een inschatting worden gemaakt van de mogelijke morfologische effecten. Uit figuur 12 kan worden afgeleid dat het stroombeeld en de stroomsnelheden in het zomerbed en vaargeul ongewijzigd blijven. Hier worden dus ook geen morfologische effecten verwacht. Enkel ter plaatse van de zuidelijke punt van de terreinuitbreiding en de daaraan grenzende zandwinplas is het stroombeeld licht gewijzigd en zijn stroomsnelheden licht toegenomen. De toename van stroomsnelheden zijn echter gering (max. 15 cm/s) en doen zich alleen voor bij zeer hoge afvoeren. Tevens doen de effecten zich voor boven de diepere zandwinplas. Verwacht wordt daarom dat de morfologische effecten van de uitbreiding verwaarloosbaar klein zijn (criteria 3.1 en 3.2). Definitief rapport - 14-7 mei 2010

5.4 Afvoerverdeling op splitsingspunten De terreinuitbreiding heeft geen effect op de afvoerverdeling tussen IJssel en Nederrijn. Hoewel het terrein van Putman zich op een relatief korte afstand (ca. 4km) van de IJsselkop bevindt, is het effect van de terreinuitbreiding te gering en te lokaal om de afvoerverdeling te kunnen beïnvloeden. Zoals valt af te leiden uit de grafiek in figuur 13 blijft de afstand waarover het effect van de terreinuitbreiding doorwerkt beperkt tot 1km. Het effect is daarmee zo klein dat daaruit afgeleid kan worden dat ook bij ander condities dan MHW de afvoerverdeling niet beïnvloed zal worden door de terreinuitbreiding (criteria 1.3, 1.4, 2.4 en 2.5). Definitief rapport - 15-7 mei 2010

6 CONCLUSIES De voorgenomen terreinuitbreiding vindt plaats aan de stromingsluwezijde van het al bestaande hoogwatervrije terrein waardoor de rivierkundige effecten gering zijn. Buiten een geringe opstuwing in de as van de rivier van 1,1mm voldoet het initiatief aan de beoordelingscriteria uit het rivierkundige beoordelingskader. Het effect van de geringe en lokale opstuwing wordt echter niet veroorzaakt door de terreinuitbreiding zelf, maar door de wijze van schematiseren. Verwacht wordt daarom dat het effect op de waterstand in de as van de rivier door de uitbreiding zelf kleiner dan 1mm zal zijn. Compensatiemaatregelen zijn daarom niet nodig. Het stroombeeld ter plaatse van het terrein en de afvoerverdeling tussen het zomerbed en winterbed blijven ten gevolge van de uitbreiding relatief onveranderd. Enkel in de uiterwaard ten zuiden van het terrein is sprake van een geringe toename van de stroomsnelheden (ca. 0,10 tot 0,15 m/s) en daarmee een lichte verlaging van de waterstand (ca. -2mm). Deze effecten zijn gering en concentreren zich enkel rond het terrein zelf. Ten aanzien van het beheer van waterkeringen zijn de waterstandseffecten en verschillen in stroomsnelheden aan de bandijk gering en kunnen daarmee geen hinder of schade veroorzaken. Aangezien het stroombeeld in zomerbed en uiterwaard zo goed als ongewijzigd blijven zijn de morfologische effecten verwaarloosbaar klein. Doordat het effect van de uitbreiding gering en zeer lokaal is beïnvloed deze de afvoerverdeling ter plaatsen van het splitsingspunt IJsselkop niet. Definitief rapport - 16-7 mei 2010