De magische wereld van het allerkleinste - gedeelde dromen & innovatie - 40 jaar VIBA, 18 november 2016 Ivo van Vulpen
Innovatie is overal In een steeds veranderende wereld vervult de VIBA al veertig jaar een levendige rol: van pionier en voorvechter tot realistische voortrekker. Van dromen tot daden, van ambitie tot wetenschap.
Deeltjesfysica 10-15 m atoom kern Wat zijn de bouwstenen van de dingen om ons heen?
CERN in Genève, Zwitserland
Rode bloedlichaampjes Mier 300 µm Borstkanker cel Microelectronisch systeem 80 µm
Zoektocht naar de elementaire bouwstenen van de natuur DNA atoom de wereld van de quantummechanica Wereldrecord: 10-20 [m] atoomkern
Van hoe naar waarom pa ma kans op oogkleur baby =? DNA: GTCA-nucleotiden
De wereld van het atoom Wetmatigheid: quantummechanica Natuurkracht: kernkrachten 10-15 m Ψ nlm (r,θ,ϕ) = R nl (r) Y l m (θ,ϕ) χ s,sz
Nut van de kernkrachten 100 jaar geleden wist niemand hoe de zon brandde Fusie-energie op aarde ITER
Nieuwe technieken, nieuwe inzichten, nieuwe geheimen
Wereld van het allerkleinste elementaire deeltjes up-quark down-quark 3 legoblokjes maken de aarde elektron
Wat kan je maken met deze 3 bouwstenen? periodiek systeem van Mendeleev Alles! Alles wat we nodig hebben! Edward Witten
Er is meer tussen hemel en aarde antenne Er zweven electromagnetische golven in deze zaal die stemmen bevatten radio
Er is meer tussen hemel en aarde Er schieten exotische deeltjes door deze zaal die 0.000002 seconde leven Ze worden gemaakt als kosmische stralen op luchtmoleculen botsen in de atmosfeer muon detector op Nikhef
Elementaire deeltjes Interacties up-quark down-quark elektron neutrino muon
de stabiele wereld deeltjes anti-deeltjes Het Standaard Model
Peter Higgs 1964, 1 pagina Het vacuum is niet leeg
Een Higgs deeltje in het vacuum
Er zweven electromagnetische golven in de lucht die stemmen en beelden bevatten. Er is een Higgs veld in het vacuum dat massa geeft aan deeltjes. antenne radio deeltjesversneller Deeltjesdetector
E = 2 mc
1 miljard botsingen per seconde Bundel 1 Bundel 2
Iets reconstrueren uit overblijfselen
muon of electron? konijn of mens? IdenHficaHe
De Atlas pixel detector 80 MegaPixel camera met 1 miljard foto s per seconde
deeltjesversnellers & deeltjesdetectoren Röntgen Medipix bestraling tumoren
1 miljard foto s per seconde
computing 1.000.000.000 foto s per seconde 1000 bewaren per seconde
Fotografisch bewijs CMS di-photon event Higgs boson verval in 2 fotonen ATLAS 4 lepton event Higgs boson verval in 4 muonen
Nobelprijs natuurkunde 2013 Er is een Higgs-veld in het vacuum François Englert Peter Higgs
Het ATLAS experiment 35/52
wetenschapper technicus wetenschapper finance jurist CERN zaalvoetbal team post-doc computer scientist promovendus wetenschapper
Onderzoek met eeuwigheidswaarde
de problemen
Wereld van het allergrootste maan Geo stationair 35786 km hoog Andre Kuipers 28000 km/uur
Rosetta
Albert Einstein het toneel de acteurs
sterren, planeten, gas, pulsars, donkere materie donkere energie We snappen er eigenlijk helemaal niks van
Heerlijk een probleem!
bekende materie (4%) Standard Model deeltjes Dark matter dark energy Mythische nieuwe deeltjes We snappen er niks van Nieuwe deeltjes/fenomenen rond 10-20 m
sterren, planeten, gas, pulsars, donkere materie donkere energie deeltje uit een spiegelwereld?
Hier ligt de oplossing voor donkere materie Erik Verlinde donkere materie is een illusie Nee hier Nee hier Nee hier
de stabiele wereld deeltjes anti-deeltjes donkere materie deeltje supersymmetrische deeltjes Bestaat er een verborgen spiegelwereld?
ATLAS experiment
1 miljard foto s per seconde storage rate = 750 Hz Liu Bolin
problemen dromen We hebben nog maar net de nieuwe wereld betreden
Innovatie is overal Gedeelde passie, dromen en keihard werken Waanzinnig avontuur de komende jaren @IvovanVulpen