HANDLEIDING 1 R Werken met snijfilms maart 2013
1. Werken met snijfolies 1 BENODIGDHEDEN Uiteraard kunt u enkel goed werk leveren als u ook het goede gereedschap ervoor gebruikt. Het volgende is zeker onontbeerlijk : 1. Plastic spatels De plastic spatel is één van de meest belangrijke tools voor een goede verkleving. Hij is in verschillende hardheden op de markt verkrijgbaar. Zachte spatels verslijten nogal vlug, en zijn minder geschikt om kleine luchtblaasjes onder de folie uit te duwen. Anderzijds kan U met een zachte spatel makkelijker de contouren van oneffen oppervlakken of klinknagels volgen. Met de hardere spatels kunnen luchtblaasjes makkelijker onder de folie uitgewreven worden. Voor oneffen oppervlakken zijn zij minder geschikt. Belangrijk is alleszins dat de spatel geen scherpe kanten heeft, waarmee je door de folie zou kunnen duwen. De plastic spatels worden gebruikt zo lang het overdrachtspapier nog op de folie zit. 2. Vilten spatels Vilten spatels worden gebruikt als er rechtstreeks contact is tussen spatel en vinyl. Met een vilten spatel zal de folie minder vlug beschadigd worden dan met de plastic spatels. Zodra de overdrachtsfolie verwijderd is, wordt eerder een vilten spatel aangeraden. In plaats van een vilten spatel te gebruiken, verkiezen sommige signmakers om een doekje of een stukje zelfklevende vilt over hun plastic spatel te schuiven. 3. Klinknagelborsteltjes In een ver verleden was dit een werktuig dat nodig was om folie rond klingnagels aan te drukken. Gelukkig worden grote aanhangwagens tegenwoordig met naadloze panelen aangeleverd.
2 4. Mesjes en Prikkers Na het aanbrengen van folie bevinden er zich toch nog vaak luchtblaasjes onder de folie. De kleine blaasjes verdwijnen vanzelf na enige tijd, maar de grotere moeten doorprikt worden. Gebruik hiervoor een prikker met een zeer dunne naald, en duw de lucht met je duim onder de folie uit. Bij gebruik van een mesje dien je er op te letten geen snede te maken in de folie. Gewoon even doorprikken aan de rand van de luchtbel is voldoende om ze weg te wrijven. Een klein gaatje zal vanzelf weer sluiten. 5. Heat gun (föhn) Wanneer U gegoten folie op klinknagels of oneffen oppervlakken aanbrengt, raden wij U aan de film even te verwarmen. Een heat gun is hiervoor het meest aangewezen gereedschap. Let er wel op dat u de folie niet verbrandt. De te gebruiken temperaturen vindt u terug in de handleiding wrappen. 6. Kleine gereedschappen zoals meetlat, papieren tape, vetpotlood, spuitfles,... UITSNIJDEN VAN LETTERS EN LOGO S Vooraleer de films uit te snijden, laat u ze best zo lang mogelijk (ten minste 12 uur) in de ruimte waarin ze gebruikt worden op kamertemperatuur komen. Het gebruik van een koude film kan problemen veroorzaken omdat de lijm ervan harder is en omdat de folie zelf stijf wordt. Het goed uitsnijden van teksten en logo's uit zelfklevende film met een snijplotter, hangt o.a. af van de snijdruk op de film en het gekozen type snijmes. Gegoten film heeft over het algemeen minder snijdruk nodig dan een gekalanderde film. Te weinig druk veroorzaakt moeilijkheden bij het peelen van de film, terwijl te veel druk het mes in het siliconenpapier (= het rugpapier) zal doen snijden. Dit veroorzaakt ook problemen bij het peelen, daar het rugpapier meegetrokken kan worden (splijten). Doe eerst een kleine snijtest, vooraleer met het snijden van het eigenlijke werk te beginnen, indien U van film of snijmes verandert. MES FRONTMATERIAAL LIJM SILICONENLAAG RUGPAPIER Het snijmes zit te diep, waardoor het siliconenpapier kan gaan splijten
3 PEELEN VAN DE FILM Peelen is het weghalen van de afval rond een tekst, zodat men de eigenlijke tekst overhoudt (positief of negatief). Begin het liefst bij de rechter boven- of onderhoek van de tekst, en trek de afval weg met kleine korte rukken. Dit gebeurt best bij een temperatuur tussen de 15 C en 23 C. Doe dit ook zo snel mogelijk na het snijden op de plotter. De lijm kan soms terug in elkaar vloeien als het b.v. te warm wordt. Trek de overtollige folie in een hoek van 30 af. 30 AANBRENGEN VAN APPLICATIE TAPE (machinaal of met de hand) op de film Het manueel aanbrengen van applicatie tape of papier op de gesneden tekst, doet u als volgt. Span een stuk applicatie tape zonder kreuken over de gepeelde tekst of logo. Gebruik een stuk dat groter is dan het kader dat rond de tekst uitgesneden is.
4 Wrijf dan met de handige en harde plastic Grafityp spatel de applicatie tape aan. Doe dit vanuit het midden van de tekst naar de buitenkant toe zodat de overtollige lucht gemakkelijk kan ontsnappen. Eventueel overgebleven luchtbellen worden doorgeprikt waarna de applicatie tape opnieuw aangewreven wordt. Houd de spatel steeds schuin en werk steeds 50% overlappend bij het aanwrijven. Snij of knip daarna zorgvuldig het teveel aan folie en applicatie tape weg. Doordat je bij het snijden een peelkader mee uitgesneden hebt, heb je nu een gemakkelijke gidslijn daarvoor. Hierdoor heb je ook steeds een perfect horizontale en verticale rand rond je tekst wat het positioneren ervan op het paneel, raam of carrosserie veel gemakkelijker en sneller maakt. Rol de geappliceerde stickers niet in een klein rolletje op. Daardoor zou de applicatie tape terug los kunnen komen of vervormen. REINIGEN VAN HET TE BELETTEREN OPPERVLAK Ook al lijkt het te beletteren oppervlak proper, er hangt dikwijls stof of vet op. Verwijder dit met propere, stofvrije doeken en gebruik isopropanol, ethanol of laagalcoholhoudende vloeistoffen daarvoor. Test wel eerst uit of die vloeistoffen het te beletteren oppervlak niet aantasten.
5 AANBRENGEN VAN DE FILMS Hiervoor zijn er twee mogelijkheden, namelijk de droge en de natte aanbrengmethode. Welke gebruikt wordt, hangt af van de grootte en de moeilijkheidsgraad van het aan te brengen werk. Het oppervlak en de film zouden boven de 10 graden Celsius moeten zijn. DROGE AANBRENGING Deze methode wordt het meest aangeraden. Voordeel ervan is dat de folie op plaatsen waar hij onder spanning staat onmiddellijk blijft kleven. NATTE AANBRENGING Deze methode wordt dikwijls gebruikt voor het beletteren van ramen met zandstraalfolie of voor het aanbrengen van grote stukken folie op panelen. Het grote voordeel van deze methode is dat luchtbellen gemakkelijk weggewreven kunnen worden maar het duurt langer vooraleer de definitieve hechting bereikt is. DROGE AANBRENGING van kleine stickers - Positioneer de teksten zodat alles mooi uitgelijnd is. - Breng enkele referentiepunten aan waardoor je later de gewenste positie gemakkelijk terug vindt. Dit kan met papieren tape of met een vetpotlood. - Leg nu de tekst ondersteboven op een tafel zodat het rugpapier weggenomen kan worden. - Begin aan een hoekje en trek het rugpapier voorzichtig schuinwaarts naar de andere zijde. - Het kan gebeuren dat een letter niet of moeilijk op de applicatietape overgebracht wordt. Dat is meestal te wijten aan : 1. onvoldoende druk tijdens het aanwrijven van de applicatie tape 2. verouderde folie 3. onjuiste of oude applicatie tape. Voor kleine lettertjes en Graficast films gebruikt men best high tack applicatie tapes, Voor grotere letters gebruikt men best applicatie tape met medium of low tack.
6 - Leg nu de tekst terug op de op voorhand afgetekende plaats. - Wrijf met een harde spatel de tekst aan. Begin ook nu in het midden van de tekst en wrijf naar de buitenkanten toe zodat de lucht eronder gemakkelijk kan ontsnappen. De lijmen zijn drukgevoelig. Dat betekent dat hoe harder men wrijft, hoe beter de film zich zal hechten. - Opletten voor krassen! Zolang men met een harde spatel over de applicatietape wrijft zullen er geen krassen ontstaan. Komt men daarbuiten dan is enige voorzichtigheid toch geboden, zeker wanneer het over gelakte ondergronden gaat. Krassen kunnen vermeden worden door te werken met spatels die voorzien zijn van een klittenbandstrip. (SPAVELC) - Als het kan kleef je eerst alle verschillende teksten vooraleer de applicatie tape te verwijderen. Zo heeft de lijm wat meer tijd om te hechten. - Verwijder daarna de applicatietape. Trek deze af onder een hoek van ongeveer 180, dan wordt er minder negatieve kracht op de pas gekleefde letters uitgeoefend. - Een luchtbel kan nadien gemakkelijk doorprikt worden. Prik daarvoor op de rand van de luchtbel een klein gaatje en wrijf de lucht daarna in de richting van dat gaatje. Kleine luchtbellen tot 2 millimeter verdwijnen na een tijdje vanzelf.
7 DROOG AANBRENGEN van grote stickers. Als de sticker te groot is om alleen aan te brengen vraag je best even hulp aan iemand. Heel grote letters wrijf je best één voor één aan. Elke letter steeds vanuit het midden naar de buitenkant toe. Als je alleen bent kun je ook de scharniermethode toepassen... Positioneer je sticker met behulp van kleefband... Maak in het midden van de tekst een verticale scharnier met papiertape... Scharnier één helft om... Verwijder het rugpapier en snij het zo recht mogelijk af tussen de letters... Sla deze helft terug om en controleer of de referentiepunten nog steeds overeenkomen... Wrijf nu met de spatel de folie aan. Doe dit steeds overlappend. Wrijf aan tot bijna aan het scharnier... Daarna verwijder je het scharnier... Nu ga je verder met de 2 de helft van je sticker. Ga op dezelfde wijze te werk als bij het eerste gedeelte. Let wel: het aanwrijven gaat nu verder vanaf de plaats waar je daarvoor gestopt was.
8 NATTE AANBRENGMETHODE Deze methode maakt het mogelijk grote stukken folie gemakkelijk te herpositioneren. Er is ook veel minder kans op het insluiten van luchtbellen. Ideaal om grote stukken folie zonder applicatietape op panelen of ramen aan te brengen. Soms wordt deze manier van werken ook toegepast voor kleine werken als de omgevingstemperatuur te hoog is. (25 C 30 C) Meng wat detergent, een dopje volstaat, met een emmer water en doe dit in een spuitfles. Door gebruik te maken van dit mengsel duurt het langer eer de lijm zich aan het oppervlak hecht. Pas deze methode alleen toe op vlakke ondergronden. Ook goed uitgewreven scheerschuim kan een oplossing bieden. Je kunt de folie dan enkele malen herpositioneren terwijl de eindtack toch dezelfde blijft. Er bestaan ook speciale vloeistoffen voor deze toepassing. Na 48 uren zal de uiteindelijke tack even groot zijn alsof men droog gekleefd heeft. Op voorwaarde dat de temperatuur niet onder de 15 C gezakt is. 1. Positioneren doe je hier best met een vetpotlood omdat papieren tape dikwijls verschuift of loskomt als hij nat wordt. 2. Na positioneren verwijder je het rugpapier en leg je de tekst ondersteboven op een tafel. 3. Spuit nu de lijmkant van de stickers én het oppervlak waar het moet op komen overvloedig nat. 4. Wrijf ook nu de folie krachtig aan zodat alle water eronder verdwijnt. 5. Als je rechtstreeks op folie wrijft, gebruik dan een spatel die geen krassen maakt. 6. Afhankelijk van de omgevingswarmte moet je ongeveer 2 uren wachten voor je de applicatietape aftrekt. Als de folie mee loskomt, dan moet je langer wachten. 7. Wrijf de randen van de folie nogmaals goed aan. Sommige applicatietapes kunnen na 24 uren sporen achterlaten op het beletterde paneel of glas.