Blaasspoelingen met het BCG-vaccin Uit onderzoek is gebleken dat er in uw blaas een of meerdere gezwellen zitten. U bent hiervoor geopereerd. Om te voorkomen dat de gezwellen terugkomen, krijgt u binnenkort een serie blaasspoelingen op de polikliniek Urologie met het BCG-vaccin. In deze folder leest u meer hierover. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Gezwellen in de blaas zijn in principe kwaadaardig. Ze zitten in het slijmvlies van de blaas en kunnen door een operatie via de plasbuis meestal geheel worden verwijderd. Soms kunnen de gezwellen echter terugkomen en verder de blaaswand ingroeien. Blaasspoelingen verkleinen de kans hierop. Met behulp van het verslag van de patholoog, die het weggenomen weefsel na de operatie heeft nagekeken, bepaalt uw uroloog bepaalt welk middel bij u het meeste effect zal hebben. Het BCG-vaccin Het middel waarmee uw blaas gespoeld zal worden, heet het BCG-vaccin. BCG staat voor Bacillus Calmette-Guérin. Dit vaccin wordt onder andere gebruikt om tuberculose te voorkomen, maar ook bij de behandeling van oppervlakkige blaastumoren die nog niet in de spierlaag van de blaas doorgegroeid zijn. BCG zorgt ervoor dat uw eigen afweersysteem (de witte bloedlichaampjes) in het gebied van de blaas zo actief wordt, dat de kans dat u weer blaastumoren krijgt of deze zich uitbreiden, aanzienlijk kleiner wordt. De weerstand van uw eigen afweersysteem wordt sterk verhoogd. Dit heet immunotherapie. Schema van toediening Het gebruikelijke schema van toedienen is: 6x 1 spoeling per week (vanaf 2-3 weken na de operatie) 3x 1 spoeling per week (na de eerste cystoscopie, 3 maanden na operatie) 3x 1 spoeling per week (na de tweede cystoscopie, 6 maanden na operatie) 3x 1 spoeling per week (na de vierde cystoscopie, 12 maanden na de operatie). De spoelingen vinden steeds plaats op de polikliniek. 2 Blaasspoelingen met het BCG-vaccin
Controles Naast de spoelingen wordt uw blaas gedurende 10 jaar gecontroleerd met behulp van een cystoscopie. Het eerste jaar gebeurt dit elke 3 maanden. Als alles rustig blijft, wordt de tijd tussen de controles steeds langer: van elke 6 maanden tot een keer per jaar. De uroloog en de verpleegkundig specialist doen afwisselend deze controles. Voorbereidingen Vanaf vier uur voor de spoeling is het belangrijk dat u zo weinig mogelijk te drinkt, zodat u niet snel aandrang krijgt om te plassen. Het medicijn dat in uw blaas ingebracht wordt, is maar 6 uur houdbaar en erg duur. Daarom vragen we u met klem op tijd contact op te nemen met de polikliniek Urologie als u verhinderd bent door ziekte of andere omstandigheden. Heeft u zo veel last van uw blaas dat u niet weet of u de spoeling lang genoeg in uw blaas kunt houden, belt u dan ook om te overleggen en eventueel wat urine na te laten kijken. Doe dit liever niet via de huisarts. De behandeling De verpleegkundige vraagt u op de onderzoeksbank te gaan liggen met ontbloot onderlichaam. Ze wast de uitgang van uw plasbuis met wat gaasjes met water en brengt vervolgens een gladde katheter via de plasbuis in uw blaas. Via de katheter laat de verpleegkundige uw blaas helemaal leeglopen. Aan de katheter wordt een zakje aangesloten met het spoelmiddel, dat langzaam in uw blaas loopt. Daarna wordt de katheter verwijderd en blijft het spoelmiddel achter in de blaas. U kunt zich nu weer aankleden en naar huis. Probeer het spoelmiddel minstens één uur in uw blaas te houden, maar het liefst twee uur. 3
Adviezen voor na de spoeling Zit het spoelmiddel twee uur in uw blaas of krijgt u zo n aandrang om te plassen dat u het niet meer op kunt houden, plast u dan zittend de spoeling uit. Op deze manier verkleint u de kans dat spetters op uw huid komen. Komen er toch spetters op uw huid, dan is het belangrijk dat u deze met veel water en eventueel 70%-alcohol wegspoelt. Giet een kopje chloorbleekmiddel in het toilet en laat dit 15 minuten inwerken. Spoel het toilet twee keer door, zo mogelijk met gesloten deksel. Ga zorgvuldig om met het maandverband dat u na afloop van de spoeling meekrijgt: stop het in een zakje, knoop het dicht en gooi het in de vuilnisbak. We raden u aan om gedurende zeven dagen na de spoeling een condoom te gebruiken bij geslachtsgemeenschap. Dit voorkomt klachten bij uw partner. De effecten van BCG op een zwangerschap zijn onbekend, maar u mag geen borstvoeding geven tijdens de behandeling. Drink na het uitplassen van de spoeling de rest van de dag ruim twee liter vocht. Dit spoelt uw blaas schoon, vermindert irritatie en voorkomt en voorkomt blaasontsteking. Als u bijvoorbeeld vanwege een hart- of nieraandoening maar beperkt mag drinken, meldt u dit dan bij uw uroloog of verpleegkundige! Gebruikt u plastabletten, dan kunt u deze beter na de spoeling innemen. 4 Blaasspoelingen met het BCG-vaccin
Bijwerkingen en complicaties Het middel dat we in uw blaas gebracht hebben, veroorzaakt een soort blaasontsteking (een afweerreactie). Het gevolg kan zijn dat uw blaas geïrriteerd raakt. Deze reactie kan elke week iets heftiger worden. Dat u een blaasontsteking heeft, merkt u als volgt: u moet vaker plassen; het plassen kan gevoelig of pijnlijk zijn; u voelt pijn in uw onderbuik of plasbuis; u ziet kleine beetjes bloed of vlokjes in uw urine; u bent vermoeid; u heeft een rillerig of grieperig gevoel. Dit zijn verschijnselen die horen bij de behandeling. Ze verdwijnen meestal binnen 24-48 uur. Om de klachten te verminderen, kunt u 3x daags 2 tabletten paracetamol van 500 mg innemen. Begin hiermee een uur voor de spoeling en blijf vooral veel drinken. Als u vooral veel aandrang heeft om te plassen, maar steeds maar weinig urine produceert, kunt u daarvoor ook medicijnen vragen. Bel daarvoor naar de polikliniek of vraag naar deze medicijnen bij de volgende spoeling. Neem altijd contact op met de polikliniek als: deze klachten langer dan 48 uur aanhouden; u koorts krijgt (38,5 C of hoger); u veel bloed verliest bij het plassen. Buiten kantooruren kunt u voor spoedgevallen contact opnemen met de Spoedeisende Hulp, via 088-005 6680. We vragen u voor deze klachten altijd contact op te nemen met het ziekenhuis en niet met uw huisarts. Als er zonder kennis van het soort spoeling een antibioticum wordt voorgeschreven, kan dit de werking van het spoelmiddel tegenwerken. 5
Vragen? Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan beantwoordt uw uroloog of verpleegkundige deze graag. U kunt ons hierover bellen op de polikliniek. Telefoonnummers Polikliniek Urologie Rijnstate Arnhem 088-005 7705 Spoedeisende Hulp Rijnstate Arnhem 088-005 6680 (alleen bij spoed buiten kantooruren) 6 Blaasspoelingen met het BCG-vaccin
7
Bij Rijnstate kunt u telefonisch en voor de meeste specialismen via www.rijnstate.nl uw afspraak maken. Rijnstate, uw ziekenhuis in de regio Arnhem, Rheden en De Liemers. Rijnstate Postbus 9555 6800 TA Arnhem T 088-005 8888 E info@rijnstate.nl www.rijnstate.nl 097498/2014-05 Uitgave: Afdeling Marketing & Communicatie Rijnstate, 2014