Veilige dijken Hoe veilig woont u?
Wonen aan de Maas Veel mensen genieten van het wonen aan de Maas. Daar staat tegenover dat de Maas ook haar grillige en gevaarlijke kant kan laten zien. Limburg heeft regelmatig te kampen met hoge waterstanden van de Maas en haar beken. De kans dat er een overstroming met ernstige gevolgen optreedt, is door de aanleg van nieuwe dijken en hoogwatergeulen een stuk kleiner geworden, maar nooit uitgesloten. Hoe veilig woont u? Na de hoogwaters in 1993 en 1995 is hard gewerkt aan de beveiliging tegen Maashoogwater. Bij 70% van de inwoners van Limburg is nu het gewenste beschermingsniveau van 1:250 van toepassing. Dit betekent dat een waterstand die gemiddeld één keer in de 250 jaar voor komt, door waterkeringen worden gekeerd. Ook voor de overige inwoners worden de waterkeringen tot ditzelfde niveau verbeterd. Wilt u weten hoe veilig u woont? Doe de hoogwatercheck! (Zie achterzijde). Bescherming Door de klimaatveranderingen gaat het steeds intenser regenen. Om te voorkomen dat waterkeringen de komende eeuw vaker overstromen dan waarvoor ze zijn aangelegd, wil het waterschap dat er meer ruimte aan de Maas wordt gegeven. Hierdoor kunnen hoge waterstanden beperkt worden. Soorten waterkeringen Een waterkering keert het water en zorgt dat het achterliggende land wordt beschermd tegen hoge waterstanden. U ziet in het landschap verschillende soorten waterkeringen: - Groene waterkeringen: met gras bedekte ver hogingen in het landschap, de bekende dijken. Deze dijken ziet u vooral in landelijk gebied. - Kademuren: stenen of betonnen muren, veelal in stedelijk gebied. Over het algemeen worden kademuren aangelegd als er geen ruimte is voor een groene waterkering. - Demontabele waterkeringen: als het waterpeil in de Maas dreigend wordt, bouwt het waterschap demontabele waterkeringen op uit aluminiumdelen. Deze staan op plaatsen waar geen ruimte is voor een kademuur of waar een weg of fietspad de waterkering kruist (dat noemen we een cou pure). Juist door het ontbreken van de waterkering, kunt u de plaats van deze constructies herkennen.
Beheer en onderhoud Het waterschap is verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van de waterkeringen. Dit is gericht op sterke en veilige dijken. Bij groene waterkeringen moet de grasmat bijvoorbeeld voldoende sterk zijn. Om hiervoor te zorgen, maait het waterschap het gras op de groene waterkering regelmatig. Ook kunnen schapen de dijk begrazen. Veiligheid voorop Bij het beheer van waterkeringen staat veiligheid voorop. Het waterschap hanteert een strikt en terughoudend beleid voor initiatieven en ontwikkelingen die de veiligheid in het geding kunnen brengen. Bomen en struiken kunnen bijvoorbeeld een negatief effect hebben op de veiligheid van de waterkering. Oude bomen kunnen omwaaien en een deel van de waterkering beschadigen. Of schaduw zorgt ervoor dat de grasmat zich onvoldoende ontwikkelt. Daar waar noodzakelijk wordt gekapt of gesnoeid. Bij uitzonderlijke bomen kijkt het waterschap naar alternatieve maatregelen. In het Beheerplan waterkeringen 2009-2013 staat het beleid van het waterschap. Binnen dit beleid is het waterschap voorstander van recreatief medegebruik, zodat u kunt genieten van de natuur en het uitzicht, al wandelend of fietsend over de dijk. Muskus- en beverrattenbestrijding Muskus- en beverratten leven in en om het water en kunnen schade aanrichten in oevers en dijken, waardoor onveilige situaties ontstaan. Daarom heeft het waterschap speciale bestrijders in dienst, die de muskus- en beverratten opsporen en vangen. Door het gebruik van zogenaamde levend vangende kooien kunnen niet bedoelde vangsten, zoals een bever of das, weer worden vrijgelaten. Het waterschap werkt volgens een landelijke gedragscode. Hierdoor is zorgvuldig handelen met zo weinig mogelijk dierenleed en negatieve gevolgen voor andere fauna en flora gewaarborgd.
Regels Om de veiligheid van het gebied te garanderen, moeten we dijken goed beschermen en mag niet alles in de buurt van een dijk. Hiervoor zijn regels opgesteld en vastgelegd in de zogenaamde Keur. Wilt u iets doen op of in de buurt van een waterkering, dan kunt u het beste contact opnemen met Waterschap Peel en Maasvallei. Het waterschap beoordeelt of u van het verbod mag afwijken door een vergunning te geven. Voor handelingen die zijn verboden en die toch zonder ontheffing worden uitgevoerd, is het waterschap bevoegd op te treden. Dijkpalen Op alle dijken staan zogenoemde dijkpalen met een nummer. Deze hebben dezelfde functie als de hectometer paaltjes langs rijkswegen. De nummering zorgt voor herkenbaarheid bij onderhoud, inspectie en calamiteiten. U kunt hiermee heel eenvoudig een locatie aanduiden. Geef bij een melding het nummer door dat zich het dichtst bij de locatie bevindt. Ziet u iets vreemds? Om de dijken in goede conditie te houden, inspec teren medewerkers van het waterschap maandelijks alle dijken. Dit doen zij in het belang van uw veiligheid. Wij waarderen het ontzettend als u ook een oogje in het zeil houdt. Het is van belang om te weten als er on regelmatigheden zijn bij dijken. Denk aan scheuren in kademuren, vandalisme, illegale bouwactiviteiten of de aanwezigheid van muskus- of beverratten. Als u in uw omgeving iets ziet dat mogelijk van belang is voor het waterschap, aarzelt u dan niet dit te melden via telefoonnummer (077) 38 91 111 of het meldingsformulier op de website www.wpm.nl.
Hoogwater, wat dan? Bij dreiging van extreem hoogwater treft het Als het toch mis gaat op om verdere schade zoveel mogelijk te beperken. waterschap extra maatregelen om het Maas Ondanks alle activiteiten die het waterschap uitvoert Daarnaast zorgt het waterschap voor tijdige en juiste water te bestrijden. Denk aan het bouwen van om de veiligheid te waarborgen, kan het toch fout informatieverstrekking aan collega-overheden. Hierin demontabele waterkeringen, inzetten van pom gaan. Als dijken overstromen of doorbreken, treedt ligt de basis voor het nemen van de juiste besluiten bij pen en het sluiten van coupures (doorgangen het gemeentelijk rampenplan in werking. De calami het bestrijden van hoogwater. in waterkeringen voor bijvoorbeeld wegen). Zij teitenorganisatie van het waterschap treedt acuut kunnen bij hoogwater een beroep doen op zo n 200 vrijwillige dijkwachten die de waterkeringen inspecteren. Tijdens hoogwater wordt nauw samengewerkt met vertegenwoordigers van brandweer, politie, GGD, gemeenten, Rijkswaterstaat en andere instanties. Het waterschap is dan dag en nacht in touw om de dijken te bewaken en waterstanden in de gaten te houden.
Wat doet het waterschap Waterschap Peel en Maasvallei is de waterautoriteit en op zwemwaterlocaties moet u zonder gevaar voor de rivier. Andere maatregelen die ervoor zorgen dat nog meer? in Noord- en Midden Limburg die samen met partners zorgt voor veilige dijken, droge voeten, voldoende en uw gezondheid kunnen zwemmen. We zorgen ervoor dat gevaarlijke stoffen niet zomaar worden geloosd. In het water schoon blijft, zijn het weghalen van vervuilde bagger, het zorgen voor voldoende waterdiepte en het schoon water. rioolwaterzuiveringsinstallaties wordt afvalwater gezui aanleggen van natuurvriendelijke oevers. verd, waarna het teruggevoerd wordt naar de sloot of Droge voeten en voldoende water Niet te veel, maar ook niet te weinig water, daar draait het om. Noord- en Midden-Limburg kent een gevarieerd landschap met allerlei functies, zoals landbouw, natuur, stedelijk gebied en recreatie. Al deze functies stellen andere eisen aan het waterpeil. Wij zorgen voor het juiste waterpeil in sloten en kanalen en van grondwater. Daarbij houden we zoveel mogelijk rekening met de verschillende belangen. Schoon water Om te kunnen genieten van water, moet het water schoon zijn. Dieren en planten hebben schoon water nodig om te kunnen leven, vissers om te kunnen vissen
Colofon Deze brochure is een uitgave van: Waterschap Peel en Maasvallei Drie Decembersingel 46 5921 AC Venlo Postbus 3390 5902 RJ Venlo Hoogwatercheck Met de hoogwatercheck op www.wpm.nl/veiligedijken kunt u uitzoeken of uw woning of bedrijf wordt beschermd door dijken en wat er gebeurt bij verschillende hoge afvoeren van de Maas. Op de hoogwatercheck typt u uw postcode in. Vervolgens wordt uw omgeving op kaart getoond. U kunt zien hoe de dijken u beschermen en wat er zou gebeuren als er geen dijken waren geweest. Op deze manier kunt u beoordelen welke maatregelen u eventueel zelf kunt nemen voor uw eigen veiligheid. Wij willen u daarbij graag adviseren. T (077) 38 91 111 F (077) 38 73 605 I www.wpm.nl E info@wpm.nl Redactie: team Communicatie, Waterschap Peel en Maasvallei Foto s: Arny Raedts, Waterschap Peel en Maasvallei september 2009