www.pwc.com/nl Belastingnieuws Binnenlands Bestuur In deze editie Jaargang 4 Editie 2013/13 Augustus 2013 PwC Fiscaal Portaal Gemeenten 1. Uitbreiding PwC Fiscaal Portaal Gemeenten Btw 2. Brandweerkazernes en BTW-compensatiefonds 3. Sportaccommodatie. Ambtshalve teruggaaf van btw Overdrachtsbelasting 4. Hoge Raad: Terugwerkende kracht tariefverlaging overdrachtsbelasting tot 15 juni 2011 is redelijk Inkomstenbelasting 5. Bosbouwvrijstelling van toepassing op vergoeding voor gebruik vervuilde grond bij aanleg geluidswal Verhuurderheffing 6. Introductie verplichte elektronische aangifte voor de verhuurderheffing
PwC Fiscaal Portaal Gemeenten 1. Uitbreiding PwC Fiscaal Portaal Gemeenten De afgelopen weken zijn wij gestart met het uitbreiden van het PwC Fiscaal Portaal Gemeenten. Bijgaand een kort overzicht van de toegevoegde en bewerkte aantekeningen: Samenwerken In het onderdeel samenwerking zijn de btw- en BCF-aspecten van acht verschillende vormen van samenwerking uitgewerkt. Samenwerken in de btw-sfeer Samenwerken in een gemeenschappelijke regeling Samenwerken via een centrumgemeente Om niet Overdracht wettelijke taak Bestuursdienstmodel Kosten voor gemene rekening Funding MFA In het onderdeel multifunctionele accommodaties zijn de btw-aspecten van de bouw en exploitatie van multifunctionele accommodaties uitgewerkt. Exploitatiemodellen MFA Exploitatie zalen Exploitatie overige onderdelen MFA Subsidie/verhuur Aandachtspunten Brede School Aan het onderdeel Brede School zijn de verschillende vormen van het ter beschikking stellen van onderwijshuisvesting beschreven.
Vastgoed Verhuur Servicekosten en btw Sale- and leaseback Ruiltransacties Exploitatiebijdrage Gemeentelijke kosten Infrastructuur keten aansprakelijkheid Infrastructurele projecten en besparing van btw Afspraken inclusief/exclusief btw Modelverklaring openbare voorzieningen Economische eigendom Planvoorbereidingskosten Uitgifte bedrijventerrein Aansluiting Rijksweg Btw-bouwterrein Bouwterrein en restanten van historische gebouwen Levering oude grond (van vóór 1 januari 1969 Erfpacht Btw en gemeenten Ruilen van medewerkers Schade en btw Gratis inlogcode Wij geven u graag een gratis inlogcode zodat u kennis kunt maken met het PwC Fiscaal Portaal Gemeenten. Neem daarvoor contact op met Joep Swinkels (joep.swinkels@nl.pwc.com) of Jeffrey Rous (jeffrey.rous@nl.pwc.com).
Btw 2. Brandweerkazernes en BTW-compensatiefonds Veel gemeenten zijn bezig met het herpositioneren van de bij hen in eigendom zijnde brandweerkazernes. Onderstaand treft u een aantal aandachtspunten aan. Onder brandweerkazerne verstaan wij gebouwen die bij de Veiligheidsregio en gemeenten in gebruik zijn voor het uitoefenen van de wettelijke brandweertaak. Het gebouw omvat doorgaans een hal voor het stallen van de brandweervoertuigen, een ruimte voor het stallen van brandweermateriaal, verblijfsruimten voor brandweerlieden, kantoorruimten, opslagruimten en een kantine. Ook de ondergrond en het bijbehorende terrein vormen onderdelen van de brandweerkazerne. Vanaf 1 januari 2014 kan de btw die wordt betaald in verband de bouw en exploitatie van de brandweerkazerne niet meer worden gecompenseerd bij het BTW-compensatiefonds. Vanuit fiscaal perspectief is het daarom interessant om het (achterstallig en groot) onderhoud van brandweerkazernes vóór 1 januari 2014 weg te werken. De eigendom van de brandweerkazerne kan ook via een kort of langdurend zakelijk recht (recht van opstal of erfpacht) aan een derde worden overgedragen, bijvoorbeeld aan de Veiligheidsregio. Civielrechtelijk is de levering van de eigendom via een beperkt recht een overdracht. Voor wat betreft de btw-wetgeving kan dit anders liggen. Op grond van artikel 3, lid 2 van de Wet op de omzetbelasting 1968 is de vestiging van een opstalrecht of recht van erfpacht een levering als de vergoeding (som eenmalig bedrag en de fiscale contante waarde van de canons/retributies) voor dit recht minimaal gelijk is aan de waarde van het recht. Die waarde wordt ten minste gesteld op de kostpijs, inclusief btw, van de onroerende zaak waar het recht betrekking op heeft (in de toestand op het moment van overdracht). Is de vergoeding lager, dan kan de Belastingdienst het standpunt innemen dat de vestiging van het zakelijk recht voor de btw kwalificeert als verhuur van een onroerende zaak welke is vrijgesteld van btw. Als de brandweerkazerne wordt overgedragen aan de Veiligheidsregio hoeft geen herziening plaats te vinden (terugbetaling aan de Belastingdienst) van de in het verleden door de gemeente gecompenseerde btw inzake de bouw en exploitatie van de brandweerkazerne. Voorwaarde is wel dat de brandweerkazerne vóór 1 januari 2014 door de gemeente aan de Veiligheidsregio wordt overgedragen en als zodanig in gebruik blijft. De vraag rijst of toch herziening moet plaatsvinden als de Veiligheidsregio de brandweerkazerne na de overdracht ook gaat gebruiken voor de stalling van ambulances.
Wij zijn van mening dat herziening niet aan de orde kan zijn als de brandweerkazerne als zodanig in gebruik blijft doch tevens wordt gebruikt voor het stallen van ambulances. Op het PwC Fiscaal Portaal Gemeenten vindt u een overzichtsdossier inzake Veiligheidsregio. Dit bericht is opgesteld door: Wladimir Rouwenhorst 088 792 30 08 wladimir.rouwenhorst@nl.pwc.com Joep Swinkels 088 792 47 08 joep.swinkels@nl.pwc.com 3. Sportaccommodatie. Ambtshalve teruggaaf van btw Bron: Kamerstukken II 2012/13, 33 417, nr. 43 Een gemeente heeft in de jaren 2001 tot en met 2004 een nieuw sportpark aangelegd en heeft daarbij ongeveer 625.000 aan btw betaald. De gemeente heeft de btw niet direct teruggevraagd omdat het sportpark niet belast met btw werd geëxploiteerd. Pas na ontwikkelingen in de wet- en regelgeving en de jurisprudentie is de gemeente het sportpark belast met btw gaan exploiteren. In december 2009 vraagt de gemeente aan de Belastingdienst om teruggaaf van in het verleden betaalde btw. Omdat het verzoek om teruggaaf buiten de wettelijke termijn is ingediend volgt op grond van beleidsregels een ambtshalve beoordeling van het bezwaar c.q. teruggaafverzoek door de Belastingdienst. Volgens de beleidsregels kan over een termijn van vijf jaar belasting ambtshalve worden teruggegeven. De Belastingdienst heeft de btw die de gemeente in 2004 en volgende jaren heeft betaald teruggegeven. Voor de jaren 2001 tot en met 2003 is het verzoek om teruggaaf afgewezen met een verwijzing naar de beleidsregels van de staatssecretaris van Financiën, die een verjaringstermijn hanteren van vijf jaar. De gemeente stelt dat de Algemene Wet inzake Rijksbelastingen geen termijn stelt aan de periode waarover belasting ambtshalve kan worden teruggegeven door de Belastingdienst en dat de verjaringstermijn van vijf jaar in strijd is met de wettelijke regels. De Algemene Wet inzake Rijksbelastingen zou volgens de gemeente daarom ook ruimte laten voor een teruggaaf van de btw die in 2001, 2002 en 2003 is betaald.
Omdat sprake is van een ambtshalve verzoek om teruggaaf kon de gemeente tegen de uitspraak van de Belastingdienst echter geen beroep instellen bij de belastingrechter. De gemeente dient daarom een klacht in bij de Commissie voor de Verzoekschriften en de Burgerinitiatieven van de Tweede Kamer (hierna: de Commissie) over het besluit van de Belastingdienst om over het tijdvak 2001 tot en met 2003 geen (ambtshalve) teruggaaf van btw te verlenen. Naar aanleiding van deze klacht heeft de staatssecretaris van Financiën inlichtingen verstrekt aan de Commissie. Volgens de Staatssecretaris bevat het besluit ambtshalve verminderen of teruggeven aanwijzingen hoe om te gaan met de kanbepaling van artikel 65 AWR. Daarin wordt sinds jaar en dag een termijn van vijf jaar voorgeschreven, hetgeen de belastingplichtige duidelijkheid en rechtszekerheid biedt. Een nationaal formeelrechtelijk kader dat beperkingen oplegt aan de teruggaaf van btw is niet strijdig met het Europese recht. De Staatssecretaris ziet geen aanleiding om alsnog met ambtshalve teruggaaf in te stemmen. De Commissie oordeelt dat het standpunt van de Staatssecretaris kan worden gevolgd. In het per 1 januari 2011 geldende Besluit ambtshalve verminderen of teruggeven, nr. DGB 2010/06799M is in paragraaf 5 expliciet aangeven dat een uitspraak van de Rechtbank, een uitspraak van het Gerechtshof, een arrest van de Hoge Raad, een arrest van het Hof van Justitie dan wel een beleidsbesluit doorgaans niet leidt tot het ambtshalve verlenen van een vermindering of teruggaaf van belasting. Als gemeenten met succes een beroep willen doen op gunstige uitspraken inzake de lopende procedures met betrekking tot leerlingenvervoer en kunstgrasvelden moeten gemeenten ter behoud van rechten bezwaar maken tegen de btwaangiften. Een standaard bezwaarschrift vindt u op het PwC Fiscaal Portaal Gemeenten. Dit bericht is opgesteld door: Wladimir Rouwenhorst 088 792 30 08 wladimir.rouwenhorst@nl.pwc.com Joep Swinkels 088 792 47 08 joep.swinkels@nl.pwc.com
Overdrachtsbelasting 4. Hoge Raad: Terugwerkende kracht tariefverlaging overdrachtsbelasting tot 15 juni 2011 is redelijk HR 14 juni 2013, nr. 12/03630 Een koper heeft op 28 januari 2011 een appartementsrecht gekocht voor een koopprijs van 415.000. Op 14 juni 2011 is het appartementsrecht aan de koper geleverd. Op dat moment goldt voor de overdrachtsbelasting nog een tarief van 6% zodat de koper 24.900,- aan overdrachtsbelasting heeft betaald. Vooruitlopend op een wetswijziging is op 1 juli 2011 via een persbericht bekend gemaakt dat met terugwerkende kracht met ingang van 15 juni 2011 het tarief van de overdrachtsbelasting met betrekking tot woningen zou worden verlaagd van 6% naar 2%. De koper zou bij toepassing van het op 15 juni 2011 geldende tarief dan slechts 8.300,- aan overdrachtsbelasting zijn verschuldigd. Per saldo een verschil van 16.600,-. Op 22 december 2011 is de bedoelde tariefsverlaging in de wet vastgelegd. De koper start een juridische procedure en stelt met name dat sprake is van discriminatie. De Hoge Raad onderschrijft het oordeel van Rechtbank Haarlem dat de wetgever de tariefverlaging heeft kunnen laten terugwerken tot 15 juni 2011 zonder het verbod op discriminatie te schenden. Het staat de wetgever in beginsel vrij een lastenverlichting door te voeren en de ingangsdatum daarvan te bepalen, ook als daarbij sprake is van terugwerkende kracht. Bij transacties met onroerende zaken kan het in specifieke gevallen interessant zijn om vanuit fiscaal perspectief te werken met specifieke ontbindende voorwaarden. Partijen hebben dan na de transactie alsnog de mogelijkheid om over te schakelen op een ander belastingregime. Dit bericht is opgesteld door: Wladimir Rouwenhorst 088 792 30 08 wladimir.rouwenhorst@nl.pwc.com Joep Swinkels 088 792 47 08 joep.swinkels@nl.pwc.com
Inkomstenbelasting 5. Bosbouwvrijstelling van toepassing op vergoeding voor gebruik vervuilde grond bij aanleg geluidswal Gerechtshof Arnhem, 25 september 2012, nr. 12/00026 Een agrariër was in 2006 voor de heffing van Inkomstenbelasting een ondernemer. Tot zijn onderneming behoorde ruim 32 hectare grond langs een Rijksweg. Nadat hij in 1992 zijn melkquotum had verkocht ontwikkelde de agrariër plannen voor een landgoed dat mede een perceel bos en zeven landgoedwoningen omvat. Voor de realisatie van het landgoed moest het bestemmingsplan worden gewijzigd. In 2000 is een beplantingsplan en een ontgravingsplan opgesteld. Ter vermindering van de geluidhinder op het landgoed wordt naast de Rijksweg een geluidwal aangelegd. Eind 2002 is begonnen met de aanplant van het bos. De geluidwal is in de jaren 2004 tot en met 2006 aangelegd waarbij gebruik is gemaakt van licht vervuilde grond. Voor het verwerken van de grond heeft de agrariër een bedrag van 184.248 ontvangen. In geschil is of de vergoeding van 184.248 is vrijgesteld van de heffing van Inkomstenbelasting in verband met de bosbouwvrijstelling. Het Gerechtshof Arnhem acht gelet op de feiten en omstandigheden het standpunt van de agrariër aannemelijk dat de geluidwal de natuur dient en niet dient ter vermindering van de geluiddruk op zijn woning en de nieuw te bouwen woningen op het landgoed. Het Gerechtshof hecht daarbij belang aan het bestemmingsplan en de afstand van de woningen tot de Rijksweg. Het Gerechtshof is van oordeel dat de aanleg van de geluidwal heeft plaatsgevonden in het kader van het bosbouwbedrijf en dat de bosbouwvrijstelling van toepassing is op de vergoeding voor het verwerken van de licht vervuilde grond zodat de vergoeding niet is belast met Inkomstenbelasting. De staatssecretaris van Financiën heeft in een naschrift aangegeven dat het oordeel van het Gerechtshof zijns inziens geen blijk geeft van een onjuiste uitleg van het begrip voordelen uit bosbedrijf. Dit bericht is opgesteld door: Joep Swinkels 088 792 47 08 joep.swinkels@nl.pwc.com
Verhuurderheffing 6. Introductie verplichte elektronische aangifte voor de verhuurderheffing Bron: Ministeriële regeling van 10 juli 2013, nr. DB2013/362M Deze regeling betreft de introductie van de verplichte elektronische aangifte voor de verhuurderheffing. De verhuurderheffing wordt geheven van de verhuurder die op 1 januari van het kalenderjaar het genot krachtens eigendom, bezit of beperkt recht heeft van meer dan 10 huurwoningen in Nederland. Als huurwoning in de zin van deze wet worden aanmerkt de in Nederland gelegen onroerende zaken die voor verhuur zijn bestemd, mits de huurprijs van die woning niet hoger is dan de huurtoeslaggrens (gereguleerde sector). Gemeenten zijn niet uitgezonderd en de verhuurderheffing geldt dus ook voor gemeenten als zij meer dan 10 huurwoningen in de gereguleerde sector verhuren. De verhuurderheffing is vormgegeven als een heffing die moet worden voldaan op aangifte. Sinds 15 juli jl. is het mogelijk aangifte verhuurderheffing 2013 te doen via de digitale portal van de Belastingdienst: www.belastingdienst.nl/verhuurderheffing. De aangifte moet uiterlijk 30 september 2013 zijn ingediend. Meer informatie over de verhuurderheffing treft u aan op het PwC Fiscaal Portaal Gemeenten. Dit bericht is opgesteld door: Jeffrey Rous 088 792 19 63 jeffrey.rous@nl.pwc.com
Colofon De nieuwsbrief Belastingnieuws Binnenlands Bestuur is een uitgave van PwC Belastingadviseurs die gemeenten, provincies en waterschappen informeert over fiscale ontwikkelingen op het gebied van met name omzetbelasting, het BTW-compensatiefonds, vennootschapsbelasting, loonheffingen, BPM en motorrijtuigenbelasting. Abonnementen Een gratis abonnement voor u of uw collega verkrijgt u na aanmelding. Aanmelden kan door het sturen van een e-mail met vermelding van de nieuwsbrief waarop u zich wil abonneren, uw naam, adresgegevens van uw organisatie en e-mailadres naar: ps.btw-nieuwsbrief@nl.pwc.com. Mocht u deze nieuwsbrief niet langer willen ontvangen dan kunt u op hetzelfde e-mailadres terecht. Reacties Als u op deze nieuwsbrief wil reageren kunt u een e-mail sturen aan ps.btwnieuwsbrief@nl.pwc.com. Deze publicatie is uitsluitend opgesteld als algemene leidraad voor relevante kwesties en dient niet te worden geïnterpreteerd als professioneel advies. U dient niet te handelen op basis van de in deze publicatie vervatte informatie zonder nader professioneel advies te hebben ingewonnen. Er wordt geen enkele expliciete of impliciete verklaring verstrekt of garantie geboden ten aanzien van de juistheid of volledigheid van de in deze publicatie vervatte informatie, en voor zover toegestaan krachtens de wet, aanvaarden de bij deze publicatie betrokken PwC firms, medewerkers en vertegenwoordigers geen enkele aansprakelijkheid, voor de gevolgen van enige handeling dan wel omissie door hetzij uzelf hetzij enige andere persoon op basis van de in deze publicatie vervatte informatie of voor enig besluit waaraan die informatie ten grondslag ligt. Bij PwC in Nederland werken ruim 4.500 mensen met elkaar samen vanuit 12 vestigingen en drie verschillende invalshoeken: Assurance, Tax & HRS en Advisory. We leveren sectorspecifieke diensten en zoeken verrassende oplossingen, niet alleen voor nationale en internationale ondernemingen, maar ook voor overheden en maatschappelijke organisaties. PwC firms leveren sectorspecifieke diensten op de gebieden Assurance, Tax & HRS en Advisory om waarde toe te voegen voor klanten. Meer dan 161.000 mensen in 154 landen in firms binnen het PwC-netwerk delen hun gedachten, ervaringen en oplossingen om nieuwe perspectieven en praktische oplossingen te ontwikkelen. 'PwC' is het merk waaronder member firms van PricewaterhouseCoopers International Limited (PwCIL) handelen en diensten verlenen. Samen vormen deze firms het wereldwijde PwC-netwerk. Elke firm in het netwerk is een afzonderlijke juridische entiteit en handelt voor eigen rekening en verantwoording en niet als vertegenwoordiger van PwCIL of enige andere member firm. PwCIL verricht zelf geen diensten voor klanten. PwCIL is niet verantwoordelijk of aansprakelijk voor het handelen of nalaten van welke van haar member firms dan ook, kan geen zeggenschap uitoefenen over hun professioneel oordeel en kan hen op geen enkele manier binden. 2013 PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs N.V. (KvK 34180284). Alle rechten voorbehouden