Handleiding. Trajectaanpak Energiesprong Woningbouw 1

Trajectaanpak Energiesprong Woningbouw Handleiding Trajectaanpak Energiesprong Woningbouw 1

Inhoudsopgave Tender Trajectaanpak Energiesprong Woningbouw 1. Trajectaanpak Energiesprong Woningbouw: Twee separate onderdelen... 3 2. Technische onderbouwing... 4 2.1 De aanvraagprocedure in stappen... 4 2.2 De onderdelen van de aanvraag... 5 2.3 Als uw project wordt gehonoreerd... 5 3. Realisatie woningbouwtraject... 6 3.1 De aanvraagprocedure in stappen... 6 3.2 De onderdelen van de aanvraag... 7 3.3 Als uw project wordt gehonoreerd... 8 Bijlagen: 1. Berekeningsmethodiek Trajectaanpak Energiesprong Woningbouw 2

1. Trajectaanpak Energiesprong Woningbouw: Twee separate onderdelen Het Experiment Trajectaanpak Energiesprong Woningbouw bestaat uit twee separate onderdelen: 1. Het maken van een technische onderbouwing van gebouwconcepten op minimaal 2 ambitieniveaus in lijn met de voor de subsidieregeling geldende ambities 2. Het realiseren van het trajectexperiment met de gebouwconcepten zelf Vanaf nu gesproken wordt er gesproken over Technische onderbouwing en Realisatie woningbouwtraject. Deelname aan onderdeel 1 Technische Onderbouwing, schept voor de betrokken partijen geen rechten noch verplichtingen voor deelname aan onderdeel 2 Realisatie woningbouwtraject. Trajectaanpak Energiesprong Woningbouw 3

2. Technische onderbouwing 2.1 De aanvraagprocedure in stappen Stap 1 Aanvraag indienen Een aanvraag bestaat uit een ingevuld projectplan en de benodigde bijlagen, waaronder een projectplan (waarin de criteria zijn uitgewerkt). U stuurt uw aanvraag per post naar de SEV. Aanvragen voor het uitvoeren van een onderbouwing van de in te dienen voorstellen kunnen vanaf 6 juni bij de SEV worden ingediend. U dient het bijbehorende format voor technische onderbouwingsstudie te hanteren. Het is mogelijke aanvragen in te dienen zolang er nog budget beschikbaar is. U dient het papieren projectplan losbladig in tweevoud in te dienen. Daarnaast verzoeken wij u ook een elektronische versie mee te sturen per e-mail, op CD-ROM, DVD, of usb-stick. Stap 2 Is uw aanvraag volledig? Als uw aanvraag bij de SEV binnen is, controleren wij of deze aan alle formele voorwaarden voldoet. Is de aanvraag volledig ingevuld, ondertekend en voorzien van alle benodigde bijlagen? Is dit niet het geval, dan kunt u uw aanvraag aanvullen. Pas op het moment dat uw aanvraag volledig is zal deze in behandeling worden genomen en die datum geldt dan als officiële datum van inzending. Stap 3 Toetsing aan de vereisten De SEV legt de ingediende projecten ter beoordeling voor aan een onafhankelijke expertgroep. Deze commissie toetst de voorstellen inhoudelijk op de toelatingscriteria. Verzoek tot toelichting aan één of meer vertegenwoordigers van het consortium kan onderdeel uitmaken van de procedure. Stap 4 Beoordeling van de selectiecriteria Wanneer meerdere voorstellen op dezelfde datum binnenkomen (hiervoor geldt de datum van de poststempel) en deze de toetsing aan de toelatingscriteria hebben doorstaan, zal de SEV de ingediende projecten ter beoordeling voorleggen aan een onafhankelijke expertgroep. Deze commissie beoordeeld de voorstellen aan de hand van het selectiecriteria. Stap 5 Uitsluitsel over toekenning of afwijzing Beschikking van de technische onderbouwing vindt plaats door de SEV. Trajectaanpak Energiesprong Woningbouw 4

2.2 De onderdelen van de aanvraag Om projecten te kunnen beoordelen, zijn alle onderdelen van de aanvraag nodig. Daarbij is het belangrijk dat alle projectplannen op dezelfde manier zijn opgesteld. Daarom is voor de aanvraag een formatprojectplan beschikbaar. Dit format kunt u downloaden van internet, via www.energiesprong.nl of opvragen bij de SEV. Een aanvraag bestaat uit: 1. Het ingevulde Modelprojectplan TEW Technische onderbouwing 2. De in het projectformat gevraagde informatie en documenten: Lijst met beoogde aan te pakken gebouwen Intentieverklaring van het beoogde publiek-private consortium 2 referenties van de beoogde hoofduitvoerder van de technische onderbouwing. 2.3 Als uw project wordt gehonoreerd Als uw project wordt gehonoreerd, geschiedt de betaling op basis van nacalculatie met een maximum van 25.000. Bevoorschotting zal niet plaatsvinden. Voor de vaststelling van de hoogte van de uiteindelijke financiële ondersteuning dient u een gedetailleerde kostenopgave op te sturen naar de SEV binnen 4 maanden na opdrachtverlening. Trajectaanpak Energiesprong Woningbouw 5

3. Realisatie woningbouwtraject 3.1 De aanvraagprocedure in stappen Stap 1 Aanvraag indienen Een aanvraag bestaat uit een ingevuld modelprojectplan TEW Realisatie Woningbouwtraject en de benodigde bijlagen, waarin de toelatings- en selectiecriteria zijn uitgewerkt. U stuurt uw aanvraag per post naar de SEV. Uitgewerkte voorstellen voor deelname aan het experiment kunnen worden ingezonden vanaf 24 oktober 2011. U dient het bijbehorende format voor de realisatie woningbouwtrajecten te hanteren. Het is mogelijke aanvragen in te dienen zolang er nog budget beschikbaar is. U dient het papieren projectplan losbladig in tweevoud in te dienen. Daarnaast verzoeken wij u ook een elektronische versie mee te sturen, per e-mail, op CD-ROM, DVD, of usb-stick. Stap 2 Is uw aanvraag volledig? Als uw aanvraag bij de SEV binnen is, controleren wij of deze aan alle formele voorwaarden voldoet. Is de aanvraag volledig ingevuld, ondertekend en voorzien van alle benodigde bijlagen? Is dit niet het geval, dan kunt u uw aanvraag aanvullen. Pas op het moment dat uw aanvraag volledig is zal deze in behandeling worden genomen en die datum geldt dan als officiële datum van inzending. Stap 3 Toetsing aan de vereisten De SEV legt de ingediende projecten ter beoordeling voor aan een onafhankelijke expertgroep. Deze expertgroep toetst de voorstellen inhoudelijk op de toelatingscriteria. Met name zal hiervoor de technische onderbouwing worden bestudeerd. Met andere woorden, kloppen de berekeningen en kan met de gekozen maatregelen voldaan worden aan de gestelde toelatingscriteria. Stap 4 Beoordeling van de selectiecriteria Wanneer meerdere voorstellen op dezelfde datum binnenkomen (hiervoor geldt de datum van de poststempel) en deze de toetsing aan de toelatingscriteria hebben doorstaan, zal de SEV de ingediende projecten ter beoordeling voorleggen aan een onafhankelijke expertgroep. Deze commissie beoordeeld de voorstellen aan de hand van het selectiecriteria. Stap 5 Uitsluitsel over toekenning of afwijzing De beoordeling van en berichtgeving over het Trajectaanpak Energiesprong Woningbouw neemt na de tendersluiting maximaal dertien weken in beslag. Binnen deze termijn krijgt u uitsluitsel over de toekenning of afwijzing van uw aanvraag. De berichtgeving hierover loopt via het ministerie BZK. Trajectaanpak Energiesprong Woningbouw 6

3.2 De onderdelen van de aanvraag Om projecten inhoudelijk en financieel te kunnen beoordelen, zijn alle onderdelen van de aanvraag nodig. Daarbij is het belangrijk dat alle projectplannen en begrotingen op dezelfde manier zijn opgesteld. Daarom is voor de aanvraag het Modelprojectplan TEW- Realisatie woningbouwtraject beschikbaar. Dit modelprojectplan kunt u downloaden van internet, via www.energiesprong.nl of opvragen bij de SEV. Een aanvraag bestaat uit: 1. Het ingevulde projectformat realisatie woningbouw 2. De in het projectformat gevraagde informatie en documenten waaronder: Consortium document (inschrijving bij de KVK of een samenwerkingsovereenkomst, dus geen intentieverklaring) KvK inschrijvingen van betrokken partijen Technische onderbouwing van het samenstelsel van maatregelen waarmee de in het projectplan vermelde ambitie gerealiseerd moet gaan worden Document(en) met goedkeuring van de woningeigenaren voor energetische verbetering van de betreffende woningen Begeleiding invullen Modelprojectplan TEW Realisatie woningbouwtraject 1. Het format spreekt hier voor zich 2.1 Om als consortium geaccepteerd te worden voor deze regeling, dient de consortiumvorm gedocumenteerd te zijn. Indien het consortium een aparte juridische entiteit is, beschrijft u hier de aard van de juridische entiteit, met verwijzing naar een bijgevoegd uittreksel uit de Kamer van Koophandel. Indien het consortium gebaseerd is op een gezamenlijk ondertekende consortiumverklaring, dient u deze als bijlage op te nemen. Het dient een publiekprivaat consortium te zijn van marktpartij(en), lokale overheid/overheden en/of gebouweigenaar/eigenaren 1. 2.2 & 2.3 Het format spreekt hier voor zich 3. Het format spreekt hier voor zich 4. Het aantal woningen op de lijst dient voor zowel de ambitie 1 als de ambitie 2 woningen minimaal 30 te zijn. Minder woningen betekent automatisch dat uw project niet in aanmerking komt voor subsidie. Uit de bij te voegen documentatie waarin eigenaren van de woningen toestemming geven tot de energetische verbetering dient te blijken dat minimaal 1 particuliere eigenaar bewoner per ambitieniveau zijn woning ter beschikking stelt aan het project. 1 Dit kan een combinatie van particuliere eigenaar-bewoners en/of eventueel institutionele opdrachtgevers zoals woningcorporaties zijn. In het geval van institutionele opdrachtgevers is het raadzaam om de gebouwgebruikers (huurders) te betrekken in het realisatieproces. Trajectaanpak Energiesprong Woningbouw 7

5. Bij dit onderdeel moet voldoende onderbouwd worden dat voldaan wordt aan de toelatingscriterium 3.2A van de regeling. Hierbij dient de berekeningsmethodiek uit bijlage 1 gevolgd te worden. 6.1 Een belangrijke doelgroep voor gebouwrenovatie betreft de particuliere gebouweigenaar. Bij gelijke binnenkomst zullen de aanvragen voor de financiering van de technische onderbouwing worden gerangschikt naar de hoeveelheid in het beoogde project betrokken particuliere eigenaar-bewoners 2. 6.2 Beschrijf het opschalingpotentieel van het project en de potentiële impact op de reductie van primair energiegebruik in Nederland: het project moet voorbeeldwaarde hebben en in het merendeel van de woningvoorraad navolging kunnen krijgen. Dit betekent dat voorkeur zal worden gegeven aan die projecten waarvan de gebouwtypologie van de aan te pakken gebouwen van dien aard is dat de impact in termen van reductie primair energiegebruik bij opschaling het grootst is. De potentiële impact moet worden aangetoond met behulp van de Energiesprong gebouwtypologie impacttool te downloaden van de website: www.energiesprong.nl. Stuur een kopie/uitdraai van alle pagina s van de ingevulde impacttool trajectregeling mee. 6.3 Beschrijf de economische haalbaarheid voor opschaling: het is van belang dat de projecten met behulp van een onderliggende businesscase inzichtelijk maken hoe het project bij succes herhaald zal kunnen worden zonder overheidssubsidie. Projecten met de meest positieve businesscase verdienen de voorkeur. De kwaliteit van de business case wordt bepaald aan de hand van het product van de te verwachten omzet 3 voor de private partijen binnen het consortium en het rendement per project, dit alles dus zonder meeneming van subsidie maatregelen: Omzet x Rendement. 7. Het format spreekt hier voor zich 8. Het format spreekt hier voor zich 3.3 Als uw project wordt gehonoreerd Als uw project voor financiële ondersteuning in aanmerking komt, krijgt u dit bedrag niet in één keer uitgekeerd, maar in delen. Bevoorschotting zal worden verricht vanuit het ministerie BZK, op aangeven van de SEV. De bevoorschotting zal plaatsvinden afhankelijk van een viertal fases in het project: 2 In geval van een VVE tellen alle deelnemende eigenaar-bewoners in de betreffende VVE apart mee. 3 Bepaald door de financiële omvang per aan te pakken gebouw en de omvang van het aantal gebouwen/projecten dat de private partijen met dit concept beogen te realiseren binnen 5 jaar na succesvolle afronding van dit project. Trajectaanpak Energiesprong Woningbouw 8

projecttoewijzing: 20% start bouw fase 2: 40% oplevering fase 1: 10% oplevering fase 2: 30% Verder dienen de projectpartners actief mee te werken aan de monitoringsactiviteiten verricht onder verantwoordelijkheid van de SEV. Het betreft in ieder geval het monitoren van de energiegerelateerde aspecten en comfortaspecten van het project, de procesactiviteiten tijdens de realisatie die daar invloed op hebben en het delen van de kennis ontwikkeld binnen het experiment, zowel tijdens als (minimaal) tot 1 jaar na oplevering van het project. Trajectaanpak Energiesprong Woningbouw 9

Bijlage 1: Berekeningsmethodiek 1. Berekening primair energiegebruik per m 2 Ag De doelstelling is een reductie in primair energiegebruik van minimaal 60% in fase 1 en minimaal 80% in fase 2 ten opzichte van de referentie voor het betreffende type woning (zie bijlagen 1 en 2 van de regeling TEW). Bij de berekening van het primair energiegebruik en de plafondwaarden moeten alle categorieën van energiegebruik worden mee genomen. Het gaat om de volgende 3 categorieën: 1. Gebouwgebonden energiegebruik (incl. opwekking) Dit omvat klimatisering (verwarming, ventilatie), warm tapwater en de bijbehorende hulpenergie 2. Gebouwafhankelijk gebruikersenergiegebruik (GAGE) Dit betreft onder meer transport (roltrappen, liften bij meergezinswoningen), hotfill aansluitingen, kookvoorziening, verlichtingsmaatregelen 3. Gebruikersapparatuur (GA) Dit betreft alle andere vormen van energiegebruik in de woning, zoals energiegebruik door witgoed, computers, beeldschermen, audio-visuele apparatuur, printers, etc. Voorwaarden bij de berekening van bovenstaande 3 categorieën: 1. De berekening van het gebouwgebonden jaarlijkse primair energiegebruik moet met een gevalideerd rekenprogramma (NPR 2917 evt. i.c.m. NPR5129, PHPP, TRNSYS) of gelijkwaardig 4 worden uitgevoerd. Dit moet dan worden gedeeld door de m 2 Ag. Dit moet worden gedaan voor de referentie situatie en de nieuwe situatie. 2 en 3. Voor de categorieën GAGE en GA geldt de forfaitaire waarde voor het primair energiegebruik gerelateerd aan de betreffende gebouwtypes. Deze wordt bepaald door het totale forfaitaire energiegebruik voor het betreffende gebouwtype, als vermeld in tabel 1 van bijlage 2 van de regeling TEW, minus het gebouwgebonden deel in de referentie situatie, tenzij u met een berekening onderbouwt dat uw uitstoot op deze posten lager zal zijn door specifiek toe te passen maatregelen. Hieruit volgt per gebouwtype + jaartal+ % reductie primair energiegebruik een tabel gelijk aan de volgende tabel: 4 Een gebouwsimulatiemodel mag als gelijkwaardig worden beschouwd, wanneer het een dynamisch rekenmodel is waarmee naast energiestromen ook binnenmilieuaspecten (zoals luchtkwaliteit en temperatuuroverschrijdingsuren) kunnen worden berekend. Dit model dient te zijn gebenchmarked met praktijkmetingen of één van de genoemde modellen. Trajectaanpak Energiesprong Woningbouw 10

[Gebouwtype + jaartal] Referentie situatie Elektra [kwh/m2/jaar] Gas [m3/m2/jaar] Elektra [kwh/m2/jaar] Nieuwe situatie Gas [m3/m2/jaar] Gebouwgebonden X1 X2 Y1 Y2 GAGE + GA X3 X4 X3 (tenzij aantoonbaar afwijkend) X4 (tenzij aantoonbaar afwijkend) Totaal X1+X3 X2 + X4 Y1 + X3 Y2 + X4 MJ primair (X1+X3) * 8,82 (X2+X4) * 35,1 (Y1+X3) * 8,82 (Y2+X4) * 35,1 MJ primair Z1 = Totaal van de 2 hierboven Z2 = Totaal van de 2 hierboven Plafondwaarde MJ primair Reductie MJ primair per jaar nieuw tov referentie Zie bijlage 2 van de regeling TEW Zie bijlage 2 van de regeling TEW 0% [XX]% = 100% (Z2 / Z1) 3. Berekening subsidieplafond De bovengenoemde berekening van de MJ/jaar besparing op primair energiegebruik dient ook te worden gebruikt voor de bepaling van het subsidieplafond en daarmee tevens de bevoorschotting van het project (zie hiervoor de regeling TEW). Daarvoor dient ook een schatting van de huidige jaarlijkse energiekosten en de totale project kosten (per fase) te worden gegeven. Deze kunt u invullen in de impacttool trajectregeling. 4. Algemene referentiegetallen Voor het omrekenen van m 3 gas en kwh elektriciteit naar MJ primair (en voor zover van belang, CO 2 emissie) moeten de volgende kentallen gehanteerd worden: Eenheid Rendement (bw 5 ) MJ primair (bw) kg CO 2 / Eenheid Referentie Aardgas Nm 3 nvt 35,1 1,776 Basisgegevens aardgassen Elektriciteit af gebruiker kwh e 0,408 8,82 0,608 Protocol monitoring hernieuwbare energie 2010 Voor de omrekening van onderwaarde (ow) naar bovenwaarde (bw) gelden de volgende verhoudingsgetallen: Energiedrager η bw /η ow elektriciteit 0,923 aardgas 0,902 Voor berekeningen met andere energiedragers dan Aardgas en Elektriciteit dient gebruik gemaakt te worden van kentallen als vermeld in het Protocol monitoring hernieuwbare energie 2010. 5 bw staat voor boven waarde. Trajectaanpak Energiesprong Woningbouw 11