HANDBOEK EXAMENCOMMISSIES 2014-2015

F Business, Finance & Law HANDBOEK EXAMENCOMMISSIES 2014-2015 Datum : 1 oktober 2014 Versie : 1.0 Status : Definitief Page 1 of 46

Versiebeheer Versie Datum Auteur Aard wijzigingen / review Status 0.1 23-4-14 Aashild Guinote Wijzigingen OER/organisatie concept 0.2 25-4-14 Aashild Guinote/Remko Imthorn Wijzigingen vanuit vz overleg concept 0.3 16-5-14 Aashild Guinote Wijzigingen n.a.v. input concept 0.4 06-6-14 Thera de Graaf Redactioneel en input concept 0.5 12-6-14 Aashild Guinote Redactioneel en wijzigingen vanuit vz overleg concept 0.6 15-9-14 Remko Imthorn Aanpassing samenstelling examencommissies en verwijderen werkzaamheden examencommissie Suriname concept 0.7 16-9-2014 Remko Imthorn Na bespreking met voorzitters examencommissies concept 1.0 01-10-2014 Remko Imthorn definitief Page 2 of 46

Inhoud Inhoud... 3 Voorwoord... 5 Inleiding... 6 1 Kaders en richtlijnen... 7 1.1 WHW en WVB... 7 1.2 Inholland... 7 1.3 Vereniging Hogescholen... 7 2 Samenstelling en inrichting... 8 2.1 Onafhankelijkheid en deskundigheid... 8 2.2 Examencommissies... 8 2.3 Samenstelling examencommissie, benoeming en decharge... 9 2.4 Rollen in de examencommissie... 10 2.5 Professionalisering... 11 2.6 Facilitering... 11 3 Taken examinator en examencommissies... 12 3.1 Taken en verantwoordelijkheden examencommissie... 12 3.2 Taken en verantwoordelijkheden examinator... 12 3.3 Werkwijzen... 13 4 Taken examencommissies... 16 4.1 Beoordeling Onderwijs- en examenregeling... 16 4.3 Overstap naar andere opleidingsvorm... 18 4.4 Borging kwaliteit tentamens... 18 4.5 Afname en vastleggen resultaten van tentamens en toetsen... 20 4.6 Behandelen van [vermoeden van] fraude en onregelmatigheden... 21 4.7 Taken in het kader van het uitreiken getuigschriften... 22 4.8 Besluitvorming vrijstellingen en afwijkende individuele programma s... 23 4.9 Keuzeonderwijs... 23 4.10 Afstudeerrichtingen... 23 4.11 Afstuderen... 24 4.12 Studiehandleidingen... 24 4.13 Behandelen van individuele verzoeken samenhangend met de OER... 25 4.14 Waarborgen en realiseren van eenheid in beleid... 25 4.15 Beëindiging of weigering van de inschrijving... 25 5 Taken examinatoren... 26 5.1 Stage... 26 5.2 Afstuderen... 26 5.3 Toetsen... 26 5.4 Behandelen van individuele verzoeken samenhangend met de OER... 26 Page 3 of 46

BIJLAGEN... 27 1 Competentieprofiel [leden] examencommissies... 28 2 Voorzitter examencommissie... 29 3 Voortgangsrapportage... 30 4 Secretaris examencommissie... 31 5 Lid examencommissie... 32 6 Ambtelijk secretaris... 33 7 Profiel lid toetscommissie... 34 8 Huishoudelijk reglement... 35 9 Format statusoverzicht individuele verzoeken... 39 10 Jaarplanning... 40 11 Format overzicht examinatoren... 41 12 Competentieprofiel examinatoren... 42 13 Handtekeningenkaart... 43 14 Bepaling fraude interne richtlijn... 44 15 Procedure individueel vrijstellingsverzoek... 45 16 Inhoudsopgave jaarverslag examencommissies... 46 Page 4 of 46

Voorwoord Voor jullie ligt het Handboek Examencommissies 2014-2015. De basis van dit document is de versie van studiejaar 2013-2014. De wijzigingen die in deze versie zijn doorgevoerd zijn: - Wijzigingen in de OER 2014-2015 - Aanpassen samenstelling examencommissies in verband met start opleiding Business Studies. - Aanpassingen in verband met het behalen van de internationale accreditatie door FHR Suriname - Bijstellingen op basis van evaluatie en feedback Eric Westhoek, directeur Business, Finance & Law Page 5 of 46

Inleiding Stakeholders en toezichthouders in het hoger beroepsonderwijs moeten kunnen vertrouwen op zorgvuldige toepassing van de regels rond de diplomaverlening door hogescholen. De examencommissie speelt een cruciale rol in de bewaking van de kwaliteit van de diplomaverlening. Hogescholen hebben een gemeenschappelijk belang bij goed functionerende examencommissies. 1 Dit document heeft als doel inzicht te geven in de wettelijke kaders en aanvullende Inhollandrichtlijnen en deze te vertalen naar de organisatorische consequenties. Het stuk is als volgt opgebouwd: Hoofdstuk 1 beschrijft de wettelijke kaders en de Inholland vertaling daarvan en hoofdstuk 2 gaat in op de samenstelling van de commissie en de inrichting. Hoofdstuk 3 is een beschrijving gegeven van de taken en werkwijze van examinator en examencommissie. Hoofdstuk 4 en 5, ten slotte, geeft een overzicht van alle taken en de praktische uitwerking daarvan. 1 Vereniging Hogescholen, Handreiking examencommissie, feb 2011 Page 6 of 46

1 Kaders en richtlijnen Bij de inrichting van en de taakuitoefening door de examencommissies spelen verschillende kaders en richtlijnen een rol, vooral de Wet op Hoger onderwijs en Wetenschappelijk onderzoek [WHW]. Ook in het studentstatuut in het bijzonder de Onderwijs- en Examenregeling [OER] worden specifiek een aantal zaken aangaande de examencommissie beschreven. Daarnaast heeft de HBO-raad enkele handreikingen gegeven. 1.1 WHW en WVB De wettelijke kaders voor examencommissies zijn vastgelegd in de Wet op het Hoger onderwijs en Wetenschappelijk onderzoek [WHW]. Deze is per 1 september 2010 door de zogeheten Wet Versterking Besturing aangepast. De examencommissie krijgt hierbij een meer inhoudelijke rol. Ze stelt richtlijnen op ter beoordeling en vaststellen van de tentamens en examens en uitslagen ervan. De examencommissie stelt jaarlijks een verslag op van haar functioneren. Eén lid van de examencommissie moet als docent zijn verbonden aan de opleiding, voor de overige leden geldt deze verplichting niet. Het mag uiteraard wel. Het CvB hoort de examencommissie voordat ze overgaat tot benoeming van een nieuw lid 1.2 Inholland In september 2011 heeft het College van Bestuur de volgende kader stellende notities vastgesteld met betrekking tot het functioneren van de examencommissies: - CvB kaders voor examencommissies d.d. 29-08-2011 - Taken en bevoegdheden van de examencommissies van hogeschool Inholland [onderdeel van de CvB-kaders], d.d.16-08-2011 - Scholingsplan WHW/OER 2011-2012 met het scholingsprogramma en de competentieprofielen Het instellingsbestuur stelt conform de WHW voor een opleiding [of groep van opleidingen] een Onderwijs- en examenregeling vast met daarin opgenomen de geldende procedures en rechten en plichten met betrekking tot het onderwijs en examens 1.3 Vereniging Hogescholen In februari 2011 heeft de toenmalige HBO-raad de handreiking Geslaagd ontwikkeld met als doel om de examencommissies te ondersteunen bij het realiseren van de wijzigingen in de WHW. In september 2011 heeft het College van Bestuur deze handreiking integraal overgenomen. Aansluitend op bovengenoemde handreiking heeft de Algemene Vergadering van de HBO-raad 2 een aantal minimumeisen toegevoegd. Elke hogeschool dient ervoor te zorgen dat: - Niemand aan het College van Bestuur hiërarchisch verantwoording hoeft af te leggen over het functioneren in de examencommissie; - Geen personen deel uitmaken van een examencommissie als ze tevens financiële verantwoordelijkheid dragen voor het reilen en zeilen van de organisatie; - Ze alle regelingen rond examens en commissies breed bekend maakt; - Alle commissieleden over noodzakelijke bekwaamheden beschikken; - Ze deskundigheid van commissieleden bevordert en in het jaarverslag daarover verslag doet - Elke commissie jaarlijks verslag uitbrengt; - Ze slechts van deze spelregels afwijkt als de kwaliteit van de examens er aantoonbaar onder lijdt. 2 Vastgesteld in de vergadering van 3 februari 2011 Page 7 of 46

2 Samenstelling en inrichting 2.1 Onafhankelijkheid en deskundigheid Het Instellingsbestuur zorgt dat het onafhankelijk en deskundig functioneren van de examencommissie voldoende is gewaarborgd. In de examencommissie van de opleiding zitten daarom geen leden met een managementfunctie. Verder geldt dat de leden allen geschoold en deskundig zijn op het gebied van de huidige WHW en OER en aantoonbaar op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen/veranderingen in de WHW en OER. Voor de leden van de examencommissie geldt een competentieprofiel [Zie bijlage 1 Competentieprofiel [leden] examencommissies] 2.2 Examencommissies Conform de hiervoor genoemde wettelijke eisen heeft elke opleiding of groep van opleidingen een examencommissie. Er kan sprake zijn van een enkelvoudige examencommissie of van een organisatie in centrale en deelexamencommissies. Per 1/9/2014 is de opleiding Business Studies van start gegaan. Omdat de nieuwe opleiding een voortzetting is van de oude 6 opleidingen (planningsneutrale conversie), behoren zowel de oude opleidingen als de nieuwe opleiding Business Studies onder dezelfde examencommissie te vallen. Hierdoor zijn de examencommissies Finance, Management, Marketing en Business Studies deelexamencommissies die vallen onder centrale examencommissie Business & Finance. Door de afbouw van de oude opleidingen zullen op den duur de examencommissies van Management en Marketing verdwijnen. Alleen de examencommissie Finance zal blijven bestaan omdat de opleidingen Accountancy en Bedrijfseconomie alleen het eerste jaar een gelijk programma hebben met de opleiding Business Studies. Een overkoepelende examencommissie zal dan niet meer nodig zijn. Er kan worden volstaan met een vertegenwoordiging vanuit de examencommissie Finance in de examencommissie Business Studies. Studiejaar Finance Marketing Management Business Studies Business & Finance 2013-2014 5 leden 5 leden 6 leden ai commissie 3 leden 2014-2015 (jr 1 BBS) 4 leden 4 leden 4 leden 3 leden Voorzitters 2015-2016 (jr 2 BBS) 2016-2017 (jr 3 BBS) 2017-2018 (jr 4 BBS) 4 leden 4 leden 4 leden 3 leden Voorzitters 4 leden 4 leden 3 leden Voorzitters 4 leden 4 leden 3 leden Voorzitters 2018-2019 4 leden 5 leden Page 8 of 46

Al voor de start van de opleiding Business Studies op 1 september is al formele advisering nodig op de OER Business Studies door een Examencommissie. Deze taak neerleggen bij de bestaande Examencommissies van de opleidingen die opgaan in de opleiding Business Studies is niet wenselijk omdat deze opleidingen verschillende examencommissies hebben, die los van elkaar functioneren. Hiertoe is tot 1 oktober 2014 een ad interim examencommissie en toetscommissie ingesteld. Om deze taken uit te kunnen voeren, moeten de leden: kennis en ervaring hebben met taken van de examencommissie kennis en ervaring hebben met het beoordelen van toetsen kennis hebben van het didactisch concept Business Studies Samenstelling: 3 leden; bij voorkeur uit alle betrokken clusters (Management, Marketing en Finance) één vertegenwoordiging. 1 ambtelijk secretaris De toedeling van opleidingen tot een deelexamencommissie of enkelvoudige examencommissie is als volgt. Deelexamencommissies Finance Management Marketing Business Studies Alkmaar Haarlem Diemen Rotterdam Den Haag BE,AC, FSM, FE MER, L&E, HRM CE, SBRM, IBL BS Enkelvoudige examencommissies Law Alkmaar Haarlem Diemen Rotterdam Den Haag SJD, HBO Rechten, BOM, IV 2.3 Samenstelling examencommissie, benoeming en decharge De leden van de examencommissie worden benoemd op basis van het competentieprofiel en hun deskundigheid [expertisegebieden] op het terrein van de betreffende [groep van] opleidingen. Hun expertise is een afspiegeling van de expertisegebieden van de [groep van] opleidingen. Op voorstel van de verantwoordelijke manager met een Croho-verantwoordelijkheid, wordt een lid van de examencommissie voor een termijn van 1 jaar benoemd door de directeur. Als aanhangsel bij hun benoemingsbrief ontvangen de nieuwe leden van de examencommissie van de opleiding een overzicht van de taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden. Tevens ontvangen zij een kopie van de OER. Een hardcopy van de WHW is beschikbaar bij de ambtelijk secretaris en digitaal te vinden via onderstaande link: http://www.st-ab.nl/wetten/0718_wet_op_het_hoger_onderwijs_en_wetenschappelijk_ onderzoek_whw.htm. Indien een lid van de examencommissie haar werkzaamheden voor de examencommissie beëindigt, wordt er decharge verstrekt tenzij er sprake is van wanprestatie. Page 9 of 46

Leden worden pas benoemd nadat de examencommissie gehoord is door de directeur. De bespreking hierover wordt altijd opgenomen in het vergaderverslag van de examencommissie. Als de directeur niet bij deze bespreking aanwezig is, wordt de directeur via een apart bericht geïnformeerd. De directeur heeft de bevoegdheid om de zittingstermijn van leden te verlengen met steeds 1 jaar. Bij herbenoeming worden in elk geval de volgende elementen meegewogen: - deelname aan al dan niet verplichte trainingen - feitelijke deelname aan de vergaderingen van de examencommissie - evenwichtige samenstelling examencommissie - onverenigbaarheid van functies/kwalificaties In de examencommissie heeft minimaal 1 docent van de betrokken opleiding zitting. Elke examencommissie bestaat uit tenminste 5 leden tenzij de domeindirecteur anders beslist. Iedere examencommissie heeft een extern lid. Deze afspraak is gemaakt naar aanleiding van de notitie Vreemde ogen dwingen(2012), het eindrapport van de Commissie externe validering examenkwaliteit hoger beroepsonderwijs. Het externe lid sluit vier maal per jaar aan bij de vergaderingen van de commissie, minimaal 1 keer bij een vergadering met studentzaken en minimaal 1 keer bij een beleidsvergadering. De afspraak is om max. 200 vacatiegeld per vergadering te hanteren. [4 uur voorbereiding en aanwezigheid] De rol van het externe lid is na te gaan of en een oordeel te geven over de vraag of de examencommissie werkt overeenkomstig de wet- en regelgeving die voor de examencommissie geldt. Natuurlijk binnen de beperking van 4 bijeenkomsten per jaar. Hij is gerechtigd mee te stemmen over beleidskwesties en studentzaken. De examencommissie spreekt met het externe lid af bij welke vergadering hij aanwezig zal zijn. De examencommissies worden ondersteund door een ambtelijk secretaris. Een commissie kan zich altijd laten adviseren door externe deskundigen, zowel op inhoudelijk als organisatorisch gebied, in het bijzonder over de implicaties van bepaalde besluiten voor organisatie en financiën. 2.4 Rollen in de examencommissie Bij elke examencommissie worden dezelfde rollen onderscheiden en elke rol heeft binnen elke opleiding dezelfde verantwoordelijkheden, bevoegdheden en taken. Deze rollen zijn: - (Plaatsvervangend) voorzitter [Zie bijlage 2 Voorzitter examencommissie en bijlage3 Voortgangsrapportage] - (Plaatsvervangend) secretaris [Zie bijlage 4 Secretaris examencommissie] - Lid examencommissie [Zie bijlage 5 Lid examencommissie] - Ambtelijk secretaris [Zie bijlage 6 Ambtelijk secretaris] - Extern lid - Het adviserend lid. De examencommissie heeft de mogelijkheid een adviserend lid toe te voegen. Een adviserend lid mag geen deel uitmaken van het opleidingsmanagement. Een adviserend lid neemt niet deel aan de besluitvorming. Page 10 of 46

2.5 Professionalisering De volgende bijeenkomsten worden binnen het domein georganiseerd: - Voor leden van de verschillende examencommissies. Frequentie 2x per jaar - Voor ambtelijk secretarissen. Onderwerpen: samenhangend met rol en specifieke taken Frequentie 4x per jaar in semester 1 en semester 2 - Voor leden van de examencommissies en opleidingsmanagement. Onderwerpen: praktijkvoorbeelden. Frequentie: minimaal 1x per jaar Daarnaast zijn er trainingen op maat mogelijk op verzoek van 1 of meer examencommissies. 2.6 Facilitering De facilitering van de leden van de examencommissies wordt bekostigd vanuit het opleidingsbudget. Elke examencommissie wordt ondersteund door een ambtelijk secretaris. Daarnaast krijgt elk lid, naast de reguliere facilitering geregeld in de CAO, ruimte om de trainingen en scholingen te volgen In het taakbeleid is opgenomen dat de norm voor inzet in de examencommissie is gesteld op 1,75 DBU per gewogen student. Het beleid binnen het domein zegt dat het aantal leden van de enkelvoudige examencommissie per cluster bepaald is op minimaal 5 en dat elk lid wordt toebedeeld met 0,3 FTE en de voorzitter met 0,4 FTE. Hiermee is binnen de kaders een marginale wijziging mogelijk na overleg met de manager met een Croho-verantwoordelijkheid. De domeindirecteur kan in voorkomende gevallen afwijken. Wijzigingen in de organisatie van de examencommissie kunnen ook gevolgen hebben voor de facilitering. Dit bepaalt de directeur na overleg met examencommissies. Page 11 of 46

3 Taken examinator en examencommissies 3.1 Taken en verantwoordelijkheden examencommissie De examencommissie heeft de bevoegdheid om gevraagd en ongevraagd advies te geven aan het management. De WHW en aanvullend het studentenstatuut beschrijft diverse taken en verantwoordelijkheden die bij een examencommissie horen. Taken en conform WHW/OER Taken in het kader van de beoordeling OER Taken in het kader van het aanwijzen van examinatoren Taken in het kader van taal en taalbegeleiding anderstaligen Taken in het kader van overstap naar andere opleidingsvorm Taken in het kader van toezicht op de goede gang van zaken tentamens Taken in het kader van het uitreiken van getuigschriften Taken in het kader van besluitvorming vrijstellingen: - Individuele vrijstellingen - collectief afwijkende programma s Taken in het kader van de borging kwaliteit tentamens: - procedure, instrumenten, jaarplan, jaarrapportage [voorbereiding en uitvoering gedelegeerd aan toetscommissie] - klachten over inhoud toetsing [met advies toetscommissie] Taken in het kader van vaststelling mate voldoen aan kennis en vaardigheden Taken in het kader van afstudeerrichtingen Taken in het kader van waarborgen regels t.a.v. toetsontwikkeling, toepassen normen, vaststellen registreren uitslagen. Taken in het kader van het opstellen van een jaarlijks verslag en andere verslaglegging Taken samenhangend met het behandelen van individuele verzoeken samenhangend met de OER. Individuele verzoeken kunnen betrekking hebben op: verlengen geldigheidsduur cijfers, verzoek tot wijziging in het onderwijsprogramma, bijzondere voorzieningen, aanvraag extra herkansingen, etc. Taken samenhangend met het behandelen van [vermoeden van] fraude en onregelmatigheden. Taken samenhangend met het waarborgen en realiseren van eenheid in beleid, zoals: - vrijstellingen - extra herkansingen vanwege persoonlijke omstandigheden, niet-christelijke feestdagen en calamiteiten - keuzeonderwijs [wisselen, toegang] - vervallen geldigheidsduur van cijfers - afwijken van stoplichten - fraude, onregelmatigheden en sancties - aanwijzen van interne en externe examinatoren Taak samenhangend met het uitbrengen van advies aan het College van Bestuur over een beëindiging van of weigering van de inschrijving in het geval bedoeld in het studentenstatuut artikel 12b lid 8. 3.2 Taken en verantwoordelijkheden examinator Een examinator is een door de examencommissie aangewezen persoon die een tentamen/toets afneemt en de uitslag ervan vaststelt [artikel 2, sub p OER]. Taken en verantwoordelijkheden Verlenen toestemming stage- en afstudeeropdracht Art 8 Vaststelling, herziening, bekendmaking en registratie van de toetsuitslag Art 28 Vaststellen van de tentamens, toetsen en de beoordelingsnormen [met inachtneming van de aanwijzingen en richtlijnen van de examencommissie] OER Art 29 Page 12 of 46

3.3 Werkwijzen 3.3.1 Vergadering Uitgangspunt is dat de examencommissie haar besluiten unaniem of ter vergadering neemt. Besluiten worden voorbereid door de in het registratiesysteem (ECRS)aangewezen specialist. Indien elk lid het eens is met het voorgestelde besluit, is dit besluit unaniem. Zo niet, dan wordt de zaak ter vergadering behandeld. De vergader- en jaarplanning wordt voor 1 september vastgelegd onder verantwoordelijkheid van de voorzitter. Met vergaderplanning wordt de planning van alle reguliere vergaderingen voor het gehele collegejaar bedoeld, inclusief minimaal de dag en frequentie [bijvoorbeeld wekelijks op een dinsdag]. Bij deze vergaderplanning wordt rekening gehouden met de beschikbaarheid van de toegewezen ambtelijk secretaris. Een vergadering kan zowel op locatie gehouden worden in aanwezigheid van alle deelnemers of met gebruikmaking van digitale hulpmiddelen, zoals Lync. De jaarplanning [Zie bijlage 10] bevat alle activiteiten en inhoudelijke documenten waarvoor de examencommissie verantwoordelijk is. Een aantal zaken is al in standaard in de planning opgenomen, een aantal zaken moet door de examencommissie nog aan de planning worden toegevoegd. 3.3.2 Besluitvorming Ter vergadering wordt bij meerderheid van stemmen besloten. Bij stakende stemmen [evenveel voor als tegen zonder rekening te houden met onthouding] heeft de voorzitter de doorslaggevende stem. Het vergaderquorum, noodzakelijk om besluiten te nemen, is de helft van de leden plus 1. Zie ook het Huishoudelijk Reglement [Zie bijlage 8 Huishoudelijk reglement]. De (plaatsvervangend) voorzitter tekent voor alle besluiten. De ambtelijk secretaris is verantwoordelijk voor de communicatie met de opleiding en met de aanvrager. In tegenstelling tot de notulen van de vergadering zijn de besluiten van de examencommissies openlijk toegankelijk voor het verantwoordelijke opleidingsmanagement. Elke besluit voldoet minimaal aan het volgende: - op naam gesteld [inclusief studentnummer en opleiding] - schriftelijk - gedagtekend - verwijzing naar aanvraag - verwijzing naar relevante artikelen uit de OER - deugdelijke motivering - beroepsmogelijkheid Het ECRS-systeem faciliteert invoering van bovenstaande gegevens. Zaken die niet via het ECRS kunnen worden afgehandeld, dienen te voldoen aan voornoemde minimale eisen. 3.3.3 Hoorprocedure Een gesprek met een student vindt plaats bij onregelmatigheden of vermoeden van fraude bij toetsing of in andere gevallen waarin de examencommissie dat wenselijk vindt. Page 13 of 46

Elke student die het betreft, krijgt tenminste 4 werkdagen voorafgaand aan het gesprek een [schriftelijke] uitnodiging. Elk gesprek wordt gevoerd door ten minste 2 leden van de examencommissie, bij voorkeur de voorzitter en secretaris of hun plaatsvervangers. De verslaglegging wordt verzorgd door de [plaatsvervangend] secretaris. De hoorzitting kan ook door 1 lid van de commissie gedaan worden, als er [met toestemming van de student] een opnamen wordt gemaakt. De ambtelijk secretaris ondersteunt bij de voorbereiding van het gesprek. Indien de student zonder geldige opgave van reden niet verschijnt voor de hoorzitting én de student is niet eerder gevraagd zijn zienswijze schriftelijk in te dienen, dan wordt de student nog één keer in de gelegenheid gesteld om zijn zienswijze schriftelijk in te dienen, binnen een door de commissie gestelde termijn. 3.3.4 Verslaglegging Documenten die per jaar opgesteld en in het ECRS registratiesysteem bewaard moeten worden, zijn: Per vergadering - Agenda - Besprekingsverslag - Individuele besluiten - Generieke besluiten - Besluiten ten aanzien van collectieve afwijkende trajecten Jaarlijks - Jaarverslag Een agenda geeft een overzicht van tijd, plaats, te bespreken onderwerpen en uitgenodigde deelnemers. Een verslag bevat een samenvatting van de bespreking van algemene onderwerpen en een overzicht van deelnemers en van alle besluiten naar aanleiding van individuele verzoeken. Alle verzoeken die niet via het ECRS-systeem worden behandeld, worden genoteerd in een statusoverzicht. In dit overzicht worden alle relevante zaken met betrekking tot de zaak genoteerd. Het statusoverzicht wordt gearchiveerd op de binnen het domein aangewezen plaats op de F-schijf. [Zie bijlage 9 Format statusoverzicht individuele verzoeken] Elke beslissing over een individueel verzoek leidt tot een [schriftelijk] besluit. Het ECRS-systeem faciliteert voorgaande via het systeem. Wanneer het niet mogelijk is een besluit via dit systeem te verzenden, dan wordt het besluit in pdf-formaat via het functionele mailadres van de examencommissie verzonden aan de student via het Inholland mailadres. De eisen die gesteld worden aan het besluit verstuurd via e-mail staan omschreven in paragraaf 3.3.2. In het jaarverslag geeft de examencommissie aan de hand van een format een overzicht van de werkzaamheden van het afgelopen jaar. Het jaarverslag wordt besproken en vastgelegd in het overleg van de examencommissie, vastgelegd [als besproken en vastgesteld] in de notulen van dat overleg, en gearchiveerd. Uiterlijk 6 weken na de start van het collegejaar moet het jaarverslag van Page 14 of 46

de examencommissie vastgesteld zijn. Het jaarverslag wordt via de domeindirecteur aangeboden aan het College van Bestuur. [Zie bijlage 16 inhoudsopgave jaarverslag examencommissies]. 3.3.5 Archivering Alle documenten die de examencommissie geacht wordt op te leveren, die niet in ECRS zijn opgeslagen, worden op een afgeschermd gebied op de F-schijf gearchiveerd. Per examencommissie is een aparte map aangemaakt op deze schijf. Elke map van elke examencommissie is op dezelfde wijze ingericht. De naamgeving van bestanden gebeurt op uniforme wijze. 3.3.6 Communicatie en termijnen Elke examencommissie heeft op Insite haar eigen pagina met alle voor studenten relevante informatie, te weten: - De samenstelling van de examencommissie - De algemene taken van de examencommissie - Een overzicht van gevallen waarvoor de student zich kan wenden tot de examencommissie - De te volgen procedure bij individuele verzoeken - De mogelijkheid om input te geven over de gang van zaken tijdens tentamens via de klachtencoördinator - Collectief afwijkende programma s Uitgangspunt is dat de communicatie met studenten verloopt via het ECRS-systeem. Wanneer directe communicatie van de examencommissie met studenten noodzakelijk is, wordt alleen gebruik gemaakt van het afgesproken e-mailaccount met de domeinbreed afgesproken naam. Per examencommissie is er 1 account. Toegang tot dit account [en daarmee alle rechten] hebben alle leden van de examencommissie en de ambtelijk secretaris. De ambtelijk secretaris beheert dit account. In de geautomatiseerde ontvangstbevestiging van een ECRS verzoek wordt de uiterste streefdatum genoemd. Deze is gebaseerd op de gangbare wettelijke termijnen of op een afwijkende termijn zoals vastgelegd in de OER. 3.3.7 Huishoudelijk reglement De examencommissies werken op basis van een huishoudelijk reglement [Zie bijlage 8 Huishoudelijk reglement]. Page 15 of 46

4 Taken examencommissies In dit hoofdstuk staan de organisatorische afspraken en werkwijzen die op onderdelen het werk van de examencommissie en de examinator domeinbreed regelen. Het betreft hier afspraken en werkwijzen die te maken hebben met de afgesproken taken en verantwoordelijkheden van examencommissies en examinator. [Zie bijlage 10 Format jaarplanning]. 4.1 Beoordeling Onderwijs- en examenregeling Conform artikel 38 van de OER heeft de examencommissie adviesrecht ten aanzien van het generieke deel van de OER. Conform artikel 21 lid 2 heeft de examencommissie adviesrecht ten aanzien van het opleiding specifiek deel van de OER. De examencommissie bespreekt de concept- OER tijdens een reguliere vergadering en van de bespreking wordt verslag gedaan in het vergaderverslag. In een van de volgende vergaderingen wordt de reactie van de verantwoordelijken [vertegenwoordiger van Bestuur en Beleid] besproken en ook die bespreking wordt vastgelegd in het vergaderverslag. De examencommissie bekijkt de definitieve OER op de wijzigingen ten opzichte van de concept format-oer. De secretaris van de examencommissie is specifiek verantwoordelijk voor het correct en tijdig realiseren van deze acties. 4.2 Aanwijzen examinatoren Conform artikel 7.12c WHW wijst de examencommissie de examinatoren aan. Een examinator is een lid van het personeel dat bevoegd is tot het afnemen van tentamens en het vaststellen van de uitslag. Onder een lid van het personeel verstaan we ook diegenen die werkzaam zijn op basis van detachering of inhuur [personeel niet in loondienst]. De aanwijzing vervalt met onmiddellijke ingang zodra betrokkene geen deel meer uitmaakt van het personeel dat belast is met de verzorging van het onderwijs in de desbetreffende opleiding. De examencommissie kan ook als examinator deskundigen van buiten de hogeschool aanwijzen. Die aanwijzing geldt voor een periode van maximaal een jaar en kan telkens voor een jaar worden verlengd. Jaarlijks 3 stelt de examencommissie de lijst examinatoren van de opleiding vast. Het voorstel examinatoren wordt uiterlijk 3 weken na aanvang van het schooljaar aangeleverd door het verantwoordelijke opleidingsmanagement. Het voorstel omvat de volgende documenten: - Voorstel Overzicht Examinatoren [opgesteld in Excel-formaat] - Competentiematrix opleiding - CV s van nieuwe examinatoren groep 2 en groep 3 [indien van toepassing] - Kopie diploma van externe examinatoren [indien van toepassing] Het voorstel Overzicht Examinatoren bevat de volgende informatie [Zie bijlage 11 Format overzicht examinatoren]: - Leerjaar - Onderwijsperiode - Toetscode 4 conform OER/Peoplesoft 3 Het verdient de voorkeur om de lijst per jaar vast te stellen. Indien die om dringende redenen niet haalbaar is, wordt de lijst per periode, voorafgaand aan de periode vastgesteld. Page 16 of 46

- Toetsnaam conform OER/Peoplesoft - Naam examinator Bij de beoordeling van toetsen kunnen 1 of meerdere examinatoren betrokken zijn. Denk bij dat laatste aan: casustoetsen, projecten en alle mondelinge toetsen. Indien dit het geval is, wijst de examencommissie, conform OER artikel 29 lid 1, een eerstverantwoordelijke examinator aan. Tussentijdse wijzigingen op deze lijst worden uiterlijk 1 week voor aanvang van de toets door het opleidingsmanagement voorgelegd aan de examencommissie. Deze mutatie wordt verwerkt in het oorspronkelijke brondocument met gewijzigd versienummer. De examencommissie hanteert bij de aanwijzing van examinatoren het competentieprofiel voor examinatoren uit het scholingsplan Inholland WHW-proof 2011-2012 [Zie bijlage 12 Competentieprofiel examinatoren]. Expliciet checkt de examencommissie bij aanwijzing van examinatoren of deze beschikken over voldoende toetsdeskundigheid. Bij de aanwijzing van de examinatoren voor afstuderen dient met het volgende rekening te worden gehouden. In het kader Onderzoek in het afstuderen is opgenomen dat per december 2015 examinatoren van het afstuderen minimaal masterniveau dienen te hebben. Voor de korte termijn [transitieperiode] formuleren de examencommissies concrete criteria op onderzoeks- en inhoudelijke expertise waaraan beoordelaars moeten voldoen. Bij de aanwijzing van de examinatoren wordt daarnaast gebruik gemaakt van onderstaande criteria: - Afgeronde eerstegraads lerarenopleiding of doctoraalstudie met daarbij een didactische bevoegdheid of een afgeronde hbo-studie met daarbij minimaal drie jaar onderwijservaring - De opleiding en/of werkervaring moet qua kennisgebied overeenkomen met het kennisgebied van de onderwijseenheid waarvoor men examinator is - In alle overige gevallen overleg met de examencommissie Een examinator dient zich te houden aan de kwaliteitsborgingseisen die de opleiding stelt en die geaccordeerd zijn door de examencommissie. Indien de examinator hierin ernstig tekortschiet kan de examencommisie ertoe besluiten een aanwijzing, die per jaar plaatsvindt, niet of onder voorbehoud, te continueren. Het bovenstaande geldt als algemene criteria. De examencommissie kan afhankelijk van de opleidingssituatie een afwijkende regeling vaststellen. De secretaris is verantwoordelijk voor dit gehele proces met dien verstande dat de ambtelijk secretaris verantwoordelijk is voor de publicatie van de lijst op examencommissiepagina s op Insite. De ambtelijk secretaris verwerkt ook eventuele tussentijdse wijzigingen. Na de aanwijzing van de examinator door de examencommissie treedt de procedure handtekeningenkaart in werking [zie hieronder] 4 De toetscode betreft een code eindigend op A,B,C of D. Het gaat hier m.a.w. niet om een onderwijseenheid [Z code]. Page 17 of 46

Schematisch ziet het stappenplan aanwijzing examinatoren er als volgt uit: Wat Wie Wanneer Aanleveren examinatoren conform format: Toets periode, toetsnaam- en code [conform OER], naam examinator, interne of externe examinator inclusief handtekeningenkaart bij nieuwe examinatoren 5 Teamleider Lesweek 3 Aanwijzen examinatoren Examencommissie Lesweek 5 Publicatie lijst examinatoren op Insite Ambtelijk secretaris Lesweek 6 Handtekening plaatsen op handtekeningenkaart Examinator Lesweek 7 De procedure handtekeningenkaart [Zie bijlage 13 Handtekeningkaart] is als volgt: - Examencommissie stelt een lijst vast van de examinatoren met daarop naam gecombineerd met toetscode - Ambtelijk secretaris neemt de handtekeningenkaarten in en scant alle formulieren en geeft bestandsnaam volgens de volgende systematiek: handtekening achternaam-initialen - Ambtelijk secretaris archiveert de bestanden in de daarvoor gemaakte map op de F-schijf - Examencommissie bewaart alle handtekeningenkaarten in hard copy - Afronding uiterlijk week 7 4.3 Overstap naar andere opleidingsvorm Voor studenten die overstappen naar een andere opleidingsvorm binnen dezelfde CROHO blijven behaalde credits en cijfers geldig. De examencommissie kan conform artikel 6 van de OER besluiten hier nadere voorwaarden aan te verbinden als daar onderwijsinhoudelijke redenen voor zijn. De verantwoordelijke teamleider dient - na ondertekening van de overstap naar een andere opleidingsvorm - een kopie hiervan te verstrekken aan de examencommissie. Vooraf heeft de teamleider bij de examencommissie geïnformeerd of er om onderwijsinhoudelijke redenen aan deze overstap nadere voorwaarden verbonden moeten worden.. 4.4 Borging kwaliteit tentamens De examencommissie is conform artikel 22 lid 3 van de OER verantwoordelijk voor het borgen van de kwaliteit en de duur van de toets 6. Dit betekent dat de examencommissie: - adviseert over het toets beleid - een toetscommissie instelt die onder andere de toets kwaliteit onderzoekt - uniform geldende afspraken maakt over de manier waarop docenten toetsen maken, zodat het niet afhankelijk is van individuele docenten - uniforme geldende afspraken maakt [procedures en richtlijnen] voor de beoordeling en normering [beoordelingsnormen en toetscriteria]. De examencommissie en de opleiding evalueren jaarlijks deze aanwijzingen en richtlijnen en doen een voorstel tot aanpassing indien de evaluatie daar aanleiding toe geeft. De aanwijzingen en richtlijnen omvatten onder meer: Verslaglegging van mondelinge toetsen [vastlegging van vragen en antwoorden] Uniforme notatie van punten bij de correctie van schriftelijke toetsen [antwoordenmodel] Cesuur Beschikbare toetstijd 5 Format overzicht examinatoren/lege handtekeningenkaart verkrijgbaar bij de ambtelijk secretaris 6 Onder toetsen worden alle soorten summatieve toetsvormen verstaan: schriftelijke kennistoetsen, casustoetsen, presentaties, projecttoetsen, stageverslagen, afstudeerwerkstukken, portfolio s, etc. Page 18 of 46

4.4.1 Toetscommissie De examencommissie stelt een toetscommissie in met de volgende taken en verantwoordelijkheden: - Een jaarplan opstellen en ter vaststelling voorleggen aan de examencommissie. In dit jaarplan wordt ook aangegeven welke professionaliseringsactiviteiten voor de toetscommissie zijn gepland. - Een gedetailleerde procedure opstellen ten aanzien van de borging van de kwaliteit van de toetsing. De borging vindt plaats door onder andere het vier ogenprincipe waarbij elke toets voorafgaand aan de afname door twee docenten wordt gecheckt. - Instrumenten ontwikkelen waarmee de kwaliteit 7 van de toetsen gewaarborgd wordt. Deze instrumenten worden vastgesteld door de examencommissie. - De toetsen steekproefsgewijs beoordelen volgens het jaarplan en verbetering[en] laten doorvoeren. Hiertoe ontvangt de toetscommissie de toets, inclusief toetsmatrijs, antwoordmodel, beoordelingsvoorschrift en [voorstel voor] cesuur. Bij beoordeling achteraf heeft de toetscommissie ook inzage in het gemaakte werk.. Alle beoordeelde toetsen inclusief checklists worden door de toetscommissies geplaatst in het toetsbestand. 8 - Onderbouwde adviezen geven aan de examencommissie in het geval van klachten over toetsen. De examencommissie beslist over de klacht. - Onderbouwde adviezen geven aan de examencommissie naar aanleiding van analyses van onderwijsevaluaties en toetsresultaten op verzoek van de examencommissie. - Een jaarrapportage opstellen over de toetskwaliteit en toetsbeleid dat jaarlijks wordt besproken in de vergadering van de examencommissie. In de jaarrapportage worden eveneens de professionaliseringsactiviteiten van de toetscommissie geëvalueerd. De inrichting, taken, bevoegdheden, verantwoordelijkheden en werkwijze zijn vastgelegd in een document Toetscommissie. In dit document worden de inrichting en de samenstelling van de toetscommissies beschreven met een overzicht van de taakstelling. Voor de leden van de toetscommissie geldt een competentieprofiel [Zie bijlage 7 profiel lid toetscommissie] Samengevat hebben de examencommissies onderstaande taken t.a.v. de borging van de toetskwaliteit. De examencommissie: - Besluit tot instelling van de toetscommissie conform het document Toetscommissie - Besluit tot vaststellen van procedure, richtlijnen en checklists voor het maken, beoordelen en normering van toetsen - Besluit over een jaarlijks plan van aanpak, waarin de doelstellingen, prioriteiten en werkzaamheden worden vastgelegd [inclusief professionaliseringsactiviteiten] - Adviseert jaarlijks de domeindirecteur over het toetsbeleid - Eventueel te nemen maatregelen bij klachten, problemen en/of onregelmatigheden bij toetsen 7 8 Tenminste wordt hier bedoeld de validiteit, betrouwbaarheid en transparantie van de toetsing. Er worden 2 soorten toetsbestanden onderscheiden. Het toetsbestand met alle door de toetscommissie beoordeelde toetsen [inclusief ingevulde checklist] onder verantwoordelijkheid van de toetscommissie en het toetsbestand met alle aangeboden toetsen onder verantwoordelijkheid van de opleiding. Page 19 of 46

4.5 Afname en vastleggen resultaten van tentamens en toetsen 4.5.1 Afname tentamens De regels, richtlijnen en te nemen maatregelen om de goede gang van zaken bij de afname van tentamens te waarborgen, staan vermeld in artikel 27 van de OER. Als onderdeel van artikel 27 wordt jaarlijks het document Aanwijzing voor de toetszitting vastgesteld. Dit document wordt als hoofdstuk 4.5 opgenomen in het studentenstatuut. Daarnaast kan de examencommissie nadere regels vaststellen ten aanzien van een goede en objectieve gang van zaken en in dat verband te nemen maatregelen. De specifieke afspraken die gelden voor het surveilleren, zijn vastgelegd in een apart document dat van toepassing is voor alle opleidingen. 9 Een schriftelijk tentamen duurt maximaal 180 minuten. De examencommissie kan al dan niet in een individueel geval - een langere tijd vaststellen [art. 24 lid 5 OER] 4.5.2 Vaststellen, herziening, en registreren uitslag toetsen De examencommissie stelt de richtlijnen voor het ISO vast met betrekking tot het vastleggen van resultaten in het studievolgsysteem. De examencommissie checkt steekproefsgewijs of deze richtlijnen conform afspraak worden uitgevoerd. Wat betreft de resultaten geldt het volgende. - De examinator beoordeelt en legt de resultaten vast. - Voor een mondelinge toets geldt dat de uitslag tevens mondeling wordt medegedeeld en zo nodig toegelicht aan de student. De student tekent voor gezien voor de uitslag van de toets op het cijferregistratieformulier, vooruitlopend op de definitieve registratie in en het bericht via het studievolgsysteem. - De examinator noteert de definitieve uitslag van de toets op het, van een datum en zijn handtekening voorziene cijferregistratieformulier. Het formulier dienst als basis voor opname van de uitslagen in het studievolgsysteem. Indien geen uitslag kan worden vastgesteld, omdat een toets is zoekgeraakt, legt de student de toets opnieuw af, zo mogelijk via een speciaal gecreëerde gelegenheid. De examinator meldt hiertoe het zoekraken bij de examencommissie, die vervolgens een besluit neemt. - De gemaakte toetsen worden gedurende 2 studiejaren gearchiveerd. Dit geldt ook voor beoordelingsformulieren van projecttoetsen, mondelinge toetsen, presentaties, POP-toetsen, etc. [zie ook het document Archiveren gemaakt werk]. - Het ISO checkt of de code van de toets en de naam van de examinator overeenkomen met de lijst van examinatoren [zoals vastgesteld door de examencommissie]; afwijkingen worden gemeld aan de examencommissie. - Het ISO checkt of de handtekening van de examinator overeenkomt met de lijst waarop de handtekeningen van alle examinatoren zijn vermeld; afwijkingen worden gemeld aan de examencommissie. - Het ISO controleert of de code van de toets overeenkomt met de cijferboom van de student. Indien dit niet het geval is wordt de opleiding geïnformeerd en kan het cijfer niet ingevoerd worden. - Het ISO voert de cijfers in. 9 Document IH ASA Handboek Surveillanten 2013-2014 Page 20 of 46

- De examencommissie laat een check op de juistheid van de cijferinvoer uitvoeren conform procedure. - De examencommissie kan een definitieve uitslag op basis van art 28 lid 12 OER herzien. - Extern ingebrachte beoordelingsresultaten die niet conform de beoordelingsschaal 10-100 zijn uitgedrukt, worden omgezet door een door de examencommissie aangewezen examinator op basis van door haar gegeven richtlijnen, art 29 lid 8 OER. 4.5.3 Goede gang van zaken tentamens De examencommissie bespreekt iedere onderwijsperiode de gang van zaken tijdens de tentamens, art 29 OER. Dat doet ze allereerst op basis van haar eigen bevindingen. Het ISO levert ongevraagd voortgangsrapportages op. Daarnaast kan de examencommissie gevraagd en ongevraagd input krijgen van medewerkers, studenten van de opleiding, ISO, uitzendbureau en surveillanten. De examencommissie vraagt expliciet bij de klachtencoördinator van het domein naar zijn bevindingen op dit punt. Deze worden tijdens een vergadering besproken en vastgelegd. De volgende onderwerpen komen hierbij minimaal aan bod: Voor aanvang toets - Aantal [op tijd] ingeleverde toetsen - Rapportage toetscommissie Tijdens toets - Incidenten - Kwaliteit surveillanten - Organisatorische zaken [lokaalbezetting, lawaai, dubbele boekingen etc.] Na afloop toets - Nakijktijd toetsen - Invoerdatum toetsen - Afwijkingen in beoordeling - Rapportage toetscommissie - Richtlijnen beoordeling toetsen - Resultaten van de steekproef - Meldingen van klachten bij klachtcoördinator Bij elke bespreking wordt expliciet nagegaan in welke mate de aanbevelingen van de vorige keer geleid hebben tot een verbeterde situatie. De bevindingen worden besproken met de diverse betrokken partijen zoals het opleidingsmanagement, het ISO en de externe leverancier van surveillanten. 4.6 Behandelen van [vermoeden van] fraude en onregelmatigheden Fraude of onregelmatigheid wordt als volgt gedefinieerd: bewust of onbewust handelen, nalaten, pogen, of aanzetten tot gedrag dat het op de juiste wijze vormen van een correct en eerlijk oordeel over iemands kennis, inzicht, vaardigheden, of beroepshouding, geheel of gedeeltelijke onmogelijk maakt [artikel 2 sub t OER]. Ook het onvoldoende meewerken aan een groepsopdracht kan worden aangemerkt als onregelmatigheid [artikel 27a OER]. Page 21 of 46

Een specifieke vorm van fraude is plagiaat. Voor bepaling fraude: zie bijlage 14 bepaling fraudeinterne richtlijn]. Onregelmatigheden en vermoedens van fraude worden gemeld bij de examencommissie. De ambtelijk secretaris nodigt de betreffende student uit voor een hoorgesprek. Indien meerdere studenten verdacht worden van eenzelfde fraude of betrokken zijn bij onregelmatigheden, wordt elke daarbij betrokken student gehoord. In de uitnodiging wordt aangegeven van welke fraude/onregelmatigheid de student wordt verdacht. Tevens wordt in de uitnodiging aan de student gevraagd een schriftelijke reactie te geven op de verdenking van fraude/ onregelmatigheid. De student wordt na de melding gehoord conform art. 27 lid 8 OER. Een lid van de examencommissie [niet zijnde de ambtelijk secretaris] hoort een van fraude verdachte of van een onregelmatigheid beschuldigde student. Er wordt verslag gemaakt van het hoorgesprek en de zaak wordt op de agenda van de examencommissie gezet. De examencommissie beslist op basis van het bewijsmateriaal en het verslag van het hoorgesprek of er sprake is van fraude/onregelmatigheid. Zo ja, dan zijn verschillende maatregelen mogelijk [zie artikel 27 lid 6 OER; artikel 27a lid 4 OER]. De examencommissie beslist over deze maatregelen. Bij ernstige of herhaaldelijke fraude kan het College van Bestuur op voorstel van de examencommissie de inschrijving voor de opleiding van de betrokkene definitief beëindigen, art 27 lid 7 OER. De examencommissie neemt het besluit met betrekking tot de gemelde fraude, administreert het besluit en maakt de maatregel bekend bij de teamleider die verantwoordelijk is voor de uitvoering van het besluit. Onvoldoende meewerken in groepswerkzaamheden kan na melding door de docent bij de examencommissie, als onregelmatigheid worden aangemerkt, art 27a lid 1 en lid 2 OER. 4.7 Taken in het kader van het uitreiken getuigschriften De uitgifte van de propedeusegetuigschriften en eindgetuigschriften vindt plaats nadat door of namens de domeindirecteur is verklaard dat aan alle procedure eisen [inclusief eisen OER] is voldaan. Hiertoe is een checklist ontwikkeld waarin de stappen inclusief verantwoordelijken staan. Getuigschriften, worden ondertekend door de [plaatsvervangend] voorzitter én de [plaatsvervangend] secretaris van de examencommissie. Hierbij wordt opgemerkt dat slechts eenmaal een plaatsvervanger mag tekenen. De examencommissie voegt aan het getuigschrift een supplement toe volgens een door het CvB vastgesteld model. Op voordracht van de opleiding tekent de examencommissie het predicaat met genoegen, cum laude en summa cum laude aan op het getuigschrift bij een positieve examenuitslag. De criteria hiervoor staan vermeld in artikel 37 OER. In de notulen van de examencommissie wordt het overzicht uitgereikte getuigschriften vastgelegd. Het volledige overzicht van studenten aan wie het getuigschrift is uitgereikt, wordt als bijlage opgenomen in het jaarverslag. Page 22 of 46

4.8 Besluitvorming vrijstellingen en afwijkende individuele programma s De examencommissie is betrokken bij het opstellen van collectief afwijkende programma s en stelt deze vast. Alle besluiten in dit verband worden expliciet vermeld in de notulen en gepubliceerd op de site van de examencommissie. Elke student die gebruik wil maken van deze collectieve regeling, dient een individueel vrijstellingsverzoek in te dienen bij de examencommissie. De examencommissie beoordeelt alle individuele vrijstellingsverzoeken, waaronder begrepen verzoeken in het kader van EVC [zie art. 32 lid 2 sub d OER] en laat zich hierbij indien nodig adviseren door examinatoren van de opleiding. Een vrijstelling wordt vervolgens gemotiveerd aan de student medegedeeld. Zie bijlage 15 Procedure individueel vrijstellingsverzoek. De examencommissie beoordeelt het verzoek met in acht neming van de criteria zoals vermeld in art. 32 lid 1en lid 3 OER. Voor kandidaat-studenten die nog niet voor Inholland hebben gekozen, maar zich willen oriënteren op een op maat gemaakt programma geldt dat de examencommissie een indicatie moet afgeven over mogelijke vrijstellingen. Dat doet de examencommissie aan de hand van een verzoek van deze kandidaat-student na toetsing van de bewijsstukken zoals die door de kandidaat aan de examencommissie worden toegestuurd. 4.9 Keuzeonderwijs De examencommissie stelt 2 keer per jaar, uiterlijk 1 januari [voor periode 1 en 2 van het daaropvolgende studiejaar] en uiterlijk 1 juli [voor periode 3 en 4 van het studiejaar] voor elke opleiding en afstudeerrichting een lijst van keuzeonderwijs vast waaruit de student aan die opleiding, zonder een nadere motivatie, uit kan kiezen. De te nemen stappen zijn als volgt: De examencommissie beoordeelt alle individuele keuzes van studenten die niet op de groslijst voorkomen en wijzigingen van keuzes [Art 8a lid 3en lid 4 OER]. Een dergelijke keuze wordt, voorzien van het advies van de studieloopbaanbegeleider [over de keuze en motivatie], door de student ter goedkeuring voorgelegd aan de examencommissie. Voor het verzoek tot wijziging van het keuzeonderwijs geldt dat deze 4 weken voor aanvang van de desbetreffende onderwijsperiode moet worden ingediend. De student geeft aan de examencommissie op welke onderwijseenheden als extracurriculair dienen te gelden als hij een keuze heeft gemaakt die leidt tot meer onderwijseenheden dan die kunnen behoren tot een examen. Bij besluitvorming over keuzeonderwijs bij een andere opleiding wordt, voordat de eigen examencommissie accordeert, advies gevraagd aan de coördinator/ contactpersoon van deze minor. Het advies van de coördinator/contactpersoon wordt bij de besluitvorming betrokken. 4.10 Afstudeerrichtingen De definitie van afstudeerrichting is: Samenhangend geheel van onderwijseenheden in de hoofdfase en gericht op een bepaald beroep of discipline of aandachtsgebied daarbinnen. Een gevolgde afstudeerrichting wordt vermeld op het getuigschrift. Page 23 of 46

Hieronder staat de procedure vermeld die gevolgd moet worden bij de invoering van afstudeerrichtingen. De examencommissie heeft hierbij een cruciale rol en verantwoordelijkheid bij het bewaken van het niveau. De procedure afstudeerrichting is als volgt: - Curriculumcommissie doet voorstel voor de te ontwikkelen afstudeerrichting aan het opleidingsmanagement - Opleidingsmanagement laat examencommissie beoordelen of de afstudeerrichting past binnen het gedefinieerde HBO-eindniveau van de opleiding [check competenties en toets criteria met competentiekaart] - Het opleidings- en domeinmanagement [formeel de domeindirecteur] accordeert een aanvraag voor een afstudeerrichting. Het opleidings- en domeinmanagement toetst op de wettelijke vereisten, interne kaders/randvoorwaarden waaronder: a. afstemming met het beroepenveld [of beroepenvelden als het om meerdere opleidingen gaat] b. afstemming met de examencommissie c. adequate beschrijving omvang en namen onderwijseenheden. - Instellen van een afstudeerrichting behoeft goedkeuring door het CvB. Het CvB toetst of: a. de afstudeerrichting past binnen het profiel van Inholland en het desbetreffende domein b. er op hogeschoolniveau geen interne dubbeling/concurrentie is c. de naamgeving conform de HBO-gedragscode, Gedragscode omgang opleidingsaanbod is - De afstudeerrichting wordt inhoudelijk ontwikkeld onder verantwoordelijkheid van de curriculumcommissie binnen de gestelde kaders 4.11 Afstuderen Onder de verantwoordelijkheid van de examencommissie valt een afstudeercommissie, bestaande uit minimaal 2 personen, die het plan van aanpak ten behoeve van het eindwerkstuk beoordeelt 10. Dit levert een go of no go voor de student om zijn plan van aanpak uit te voeren. Twee examinatoren uit de afstudeercommissie beoordelen het plan van aanpak: een docent met expertise in onderzoeksmethodiek en een docent met de relevante vakexpertise. De afstudeercommissie wordt bemenst door docenten die het vakgebied van de opleiding bestrijken en docenten met specialisme op het terrein van onderzoeksmethodiek. De examencommissie stelt de afstudeercommissie in op voordracht van het opleidingsmanagement. De afstudeercommissie rapporteert na afloop van elke afstudeerronde haar bevindingen aan de examencommissie. Deze bespreekt de bevindingen in de vergadering en stuurt op basis hiervan eventuele aanbevelingen naar de opleiding. 4.12 Studiehandleidingen De examencommissie van de opleiding controleert steekproefsgewijs vooraf of de studiehandleidingen [inclusief stage- en afstudeerhandleidingen] van de onderwijseenheden de meest actuele informatie bevatten, dat wil zeggen in overeenstemming zijn met de OER. De examencommissie van de opleiding informeert het opleidingsmanagement naar aanleiding van deze check. 10 In verschillende clusters wordt een afwijkende werkwijze gekozen. Deze is beschreven in de afstudeerhandleiding en een verantwoordingsdocument. Page 24 of 46