Nr.: 112 Deuvelverbindingen maken met de VS 600 Omschrijving Houtverbindingen met ronde deuvels behoren tot de meest gebruikte houtverbindingen in de meubelbouw. Deze verbindingssoort is erg stabiel en is geschikt voor massief hout, lijsten en houten platen. Normaal gesproken is de verbinding ook onzichtbaar. Tip: Als de verbinding voor decoratie wel zichtbaar moet zijn, dan kan er door en door geboord worden. (zie afb. 112/35) De hart op hartafstand van de boringen wordt bepaald door het te gebruiken sjabloon en is 32 mm (Systeem 32) De diameter van de deuvels volgt uit de houtdikte. Vuistregel :Diameter deuvel = 1/2 tot 1/3 van de houtdikte Afb. 112/ 01 Met de VS 600 en het deuvelsjabloon DS 32 kunnen werkstukken tot 600 mm breed en van 6 tot 40 mm dik bewerkt worden. Gebruiksmogelijkheden - Hoekverbindingen voor de meubelbouw (A) - T-verbindingen voor de meubelbouw (B) - Ladekasten - Verbindingen (in verstek) voor lijstenwerk Afb. 112/ 02 Deuvelverbindingen maken met de VS 600 / Stand 05.03.05-1 -
Voordelen van verbindingen met ronde deuvels: Grote stabiliteit. Kan bij demontabele meubels voor extra stabiliteit gebruikt worden. Werkstukken kunnen niet verschuiven bij montage in tegenstelling tot vlakke deuvelverbindingen Bruikbaar voor massief hout en houten platen Tijd- en kostenbesparend Nadeel van deze verbinding: Boringen moeten absoluut exact nauwkeurig gemaakt worden; correcties zijn zeer tijdrovend Machines / Toebehoren Basisuitrusting: Festool bovenfrees OF 900 E, OF 1000 EB, OF 1010 EBQ, OF 1400 EBQ. Afb. 112/ 03 Festool OF 1010 EB - Verbindingssysteem VS 600 GE (bestelnummer 488876). Afb. 112/ 04 Benodigde uitrusting naast VS 600: - 1 Deuvelsjabloon DS 32 (bestelnummer 488881) - 1 Kopieerring KR D 13,8 (is ingesloten bij de DS 32). Voor de OF 1400 EBQ is extra nodig de kopieerring 492180. Deuvelboren al naar gelang de houtdikte: Verkrijgbaar zijn de volgende maten (allen in HW uitvoering): Diameter Bestelnummer 3 mm 491065 (zonder centreerpunt) 5 mm 491066 6 mm 491067 8 mm 491068 10 mm 491069 Afb. 112/ 05 Deuvelverbindingen maken met de VS 600 / Stand 05.03.05-2 -
Festool Cleantec afzuigmobiel met afzuigslang D 27 Afb. 112/ 06 Festool CT 22 E Voorbereiding / Instellen Merkteken (driehoek) op het werkstuk aanbrengen. Opmerking Bij het opspannen van de werkstukken liggen hetzij de smalle zijden met de merktekens tegen de aanslagen aan (afb.112/18) of de merktekens wijzen naar het midden van de VS 600! Tip: Leg de kopse kanten indien mogelijk tegen de aanslagen. Afb. 112/ 07 Voorbereiding van de bovenfrees Montage van de kopieerring. Centreren noodzakelijk! Montage van de uitgekozen deuvelboor. Afb. 112/ 08 Voorbereiding VS 600 Grondeenheid op de werktafel klemmen met schroefklemmen. Zeer handig hierbij is de Festool multifunctionele werktafel (MFT800 of MFT1080) met de spanklemmen (FSZ 120 of FSZ 300). Afb. 112/ 09 Deuvelverbindingen maken met de VS 600 / Stand 05.03.05-3 -
Sjabloon in de houder schuiven. De houder staat in de middelste stand. Afb. 112/ 10 De zwarte excentrisch verstelbare instelwielen op de sjabloon wijzen naar onderen. Ze dienen aan de voorzijde tegen de grondeenheid aan te liggen. Let er op dat de sjabloon geheel in de houder geschoven is, om doorbuigen te voorkomen. Afb. 112/ 11 De verstelbare aanslagen aan de voorzijde van de grondeenheid in de met een pijl gemerkte uitsparingen van de sjabloon schuiven zodat de pijlmarkeringen van de aanslagen tegen de rechte kanten van de uitsparingen van de sjabloon liggen. Afb. 112/ 12 De draaibare beschreven aanslagen naar buiten draaien; de werkstukken liggen direct tegen de cilinder aan! (Afb.112/13) Afb. 112/ 13 Deuvelverbindingen maken met de VS 600 / Stand 05.03.05-4 -
Controleer de afstand van de sjabloon tot de voorzijde van de grondeenheid. Verloopt de afstand niet parallel dan a.u.b. de sjabloon richten. Afb. 112/ 14 Instellen van de sjabloon op de werkstukdikte (Hoogteinstelling) Open de beide spanhevels (A) voor de hoogteinstelling. Til de sjabloon in de bovenste positie en klem hem vast. Afb. 112/ 15 Open de rechte spanhevel (B) voor het zwenkmechanisme. Druk met beide handen tegelijk de naar boven wijzende spanhevels (A) t.b.v. de hoogteinstelling naar achteren. Hierdoor komt de sjabloon in de achterste positie. Vervolgens sluit u de spanhevels weer. Afb. 112/ 16 Span nu een breed werkstuk of twee smallere werkstukken loodrecht op de grondeenheid. De beiden spanhevels (A) t.b.v. de hoogteverstelling openen en de sjabloon op het werkstuk plaatsen. Let er op dat deze er echt loodrecht opligt. Voorts de spanhevels weer sluiten. Afb. 112/ 17 Deuvelverbindingen maken met de VS 600 / Stand 05.03.05-5 -
Instellen van de positie van de sjabloon: Voordat u het originele werkstuk gaat bewerken is het raadzaam de instelling te controleren. Gebruik hiervoor resthout waarvan de dikte overeenkomt met uw origineel. Mogelijkheid 1: Markeer voor het opspannen zeer nauwkeurig de boorlijn op de binnenzijden van de loodrecht liggende werkstukken en op de kopse kanten van de haaks staande werkstukken. Werkstukken als eerder beschreven, links en rechts als bij een hoekverbinding opspannen. Breng de middenmarkeringen van de sjabloongaten op lijn met de aangebrachte boorlijn. Afb. 112/ 18 Mogelijkheid 2: Plaats de sjabloon in de middenpositie. De inkervingen van de middenmarkering moeten exact over de naad tussen de loodrechte en haaks geplaatste werkstukken liggen. Alleen dan ontstaat het perfecte resultaat. Als u klaart bent met deuvelen dan plaatst u de sjabloon op de middelste positie en laat het tot op de grondeenheid zakken. Voordat u de sjabloon demonteert verdraait u de zwarte excentrische instelwielen zo dat de aanslagvlakken aan de voorzijde tegen de grondeenheid liggen. (Alvorens te verstellen de kruiskopschroeven lossen en daarna weer vastdraaien). Nu zit de deuvelsjabloon op de juiste plaats voor de volgende bewerking. Afb. 112/ 19 Werkwijze Opmerking: Alleen bij deuvelen wordt het zwenkmechanisme van de VS 600 gebruikt. Hiermee is het mogelijk de sjabloon horizontaal te verschuiven. Dit is nodig en gunstig omdat bij hoekverbindingen beide werkstukken dan tegelijkertijd opgespannen en geboord kunnen worden. - Bij boringen in de oppervlakken wordt de sjabloon naar achteren verschoven - Bij boringen in de kopse kanten wordt de sjabloon naar voren geschoven Deuvelverbindingen maken met de VS 600 / Stand 05.03.05-6 -
Spannen van de werkstukken voor een hoekverbinding (in ons voorbeeld wijzen de merktekens naar de aanslag) Neem twee bij elkaar horende werkstukken en houd deze haaks op elkaar zoals de merktekens (pijlen) aangeven. Het werkstuk met de boring in het oppervlak ligt loodrecht op de grondeenheid met de binnenzijde naar boven. De hoek waarin geboord dient te worden wijst naar de voorzijde van de VS 600. Afb. 112/ 20 Klap het werkstuk dat de boring in de kopse kant dient te hebben naar onderen (binnenzijde ligt nu in het zicht). De vlakken waarin geboord wordt wijzen beide naar boven en worden op gelijke hoogte opgespannen. De werkstukken liggen zijdelings tegen de aanslag aan. Werkstukken met de drukbalken vastklemmen. Afb. 112/ 21 Opspannen van de werkstukken voor een T-verbinding. Boringen in de vlakken. Voorbereiding: U dient voordat u de werkstukken opspant eerst de boorlijn op de werkstukken aan te brengen. Afb. 112/ 22 Werkstukken die boringen in de vlakken hebben liggen horizontaal op de grondeenheid met de te boren zijde naar boven en tegen de aanslag. Als het gaat om kanten dan ligt de buitenzijde altijd op de grondeenheid. Middenpanelen kunnen aan beide zijden boringen hebben. Ook hier ligt het werkstuk tegen de aanslag aan! Het werkstuk dient zo onder de sjabloon geplaatst te worden dat de boorlijn exact onder de uitsparingen van de sjabloon liggen. Deuvelverbindingen maken met de VS 600 / Stand 05.03.05-7 -
Afb. 112/ 23 Boringen in kops hout Werkstukken die boringen in kops hout dienen te krijgen worden loodrecht ingespannen. De buitenzijde ligt tegen de grondeenheid aan, de binnenzijde is zichtbaar. De sjabloon wordt in de voorste positie geplaatst. Om er voor te zorgen dat de sjabloon niet kantelt kan er als onderlegger bijvoorbeeld een extra werkstukdeel gebruikt worden. Afb. 112/ 24 Opmerking: Werkwijze is identiek aan de hoekverbinding (Afb. 112/18) Instellen van de freesdiepte. De freesdiepte in de vlakken van het horizontaal liggende werkstuk dienen ca. 2/3 van de werkstukdikte te zijn. Dit betekent dat u twee verschillende freesdiepten in dient te stellen. De freesdiepte van de boringen in de kopse kanten is al naar gelang de gekozen lengte van de deuvels dieper in te stellen. Gebruik voor de instelling van de verschillende freesdiepten de revolveraanslag van de bovenfrees. Voorbeeld: Werkstukdikte = 19 mm Lengte van de deuvel = 40 mm Freesdiepte voor vlakken = ca. 2/3 werkstukdikte = 15 mm Freesdiepte kopse kanten = 25 + 2 mm speling = 27 mm Afb. 112/ 25 Tip: Vanaf 18 mm houtdikte en bij gebruik van deuvels 6 x 30 mm kan er met een diepteinstelling van 16 mm in zowel de vlakken als de kopse kanten gefreesd worden. Werkwijze Deuvelverbindingen maken met de VS 600 / Stand 05.03.05-8 -
Bij boringen in de vlakken (werkstuk ligt loodrecht op de grondeenheid) zit de sjabloon in de achterste positie. Bij boringen in kopshout (werkstuk staat loodrecht op de grondeenheid) zit de sjabloon in de voorste positie. De middelste positie wordt bij het deuvelen niet gebruikt! BELANGRIJK: Let op de verschillende freesdiepten! Denkt u er aan dat als u de diepteinstelling voor de boringen in kops hout gebruikt voor de vlakken, u door het werkstuk heen boort en ook de grondeenheid beschadigt. Afb. 112/ 26 Toerental 6 instellen. Afzuiging monteren. Bovenfrees met de kopieerring in de uitsparingen van de sjabloon plaatsen en de boringen frezen. Let er op dat u de bovenfrees goed plaatst, de kopieerring moet exact in de uitsparingen van de sjabloon vallen. Afb. 112/ 27 Tip: Het is bij het deuvelen niet noodzakelijk om altijd een afstand van 32 mm van boring tot boring aan te houden. Afhankelijk van de breedte van het werkstuk kunt u één of twee boringen overslaan. Erg behulpzaam hierbij zijn markeringen met een niet-permanente marker. Correcties a Het werkstuk (a) met de boringen in de kopse kant staat terug: Sjabloon naar achteren schuiven. Deuvelverbindingen maken met de VS 600 / Stand 05.03.05-9 -
a Het werkstuk (a) met de boringen in de kopse kant staat te ver naar voren: Sjabloon naar voren schuiven. Gebruiksvarianten Dwarsbalken De voorste dwarsbalk in lijn brengen met de voorzijde van de zijkant, de achterste dwarsbalk in lijn brengen met de achterzijde van de zijkant. Afb. 112/ 28 Voorbeeld van een behuizing met twee bovenste dwarsbalken (hoekverbinding) en verhoogde bodem (T-verbinding). Afb. 112/ 29 Deuvelverbindingen maken met de VS 600 / Stand 05.03.05-10 -
Deuvelverbindingen in schilderijlijsten Bij de fabricage van lijsten kan het voorkomen dat in verband met de breedte van de lijsten de benodigde afstand tot aan de aanslag niet te gebruiken is. Afb. 112/ 30 In dit geval plaatst u de lijsten aan de hand van de gaten in de sjabloon en schuift daarna de aanslag tegen het werkstuk. Afb. 112/ 31 Lijsten in verstek met deuvel verbinding. Sjabloon in de voorste positie plaatsen. Afb. 112/ 32 Aanslag eventueel verplaatsen, al naar gelang de breedte van de lijst. Afb. 112/ 33 Deuvelverbindingen maken met de VS 600 / Stand 05.03.05-11 -
Hoekverbinding Afb. 112/ 34 Zichtbare deuvelverbinding Hierbij spant u het werkstuk anders op: Het liggende werkstuk wordt over het loodrecht staande werkstuk geplaatst. De binnenzijden liggen in dit geval tegen de grondeenheid aan. De hoeken worden in één lijn gebracht en passen daardoor perfect, ook als de sjabloon niet exact op de halve houtdikte ingesteld is omdat het werkstuk niet omgeklapt hoeft te worden. Sjabloon in de voorste positie plaatsen, freesdiepte instellen en boring maken. Afb. 112/ 35 Zichtbare deuvels kunnen een klassiek uiterlijk aan een werkstuk geven. Afb. 112/ 36 Deuvelverbindingen maken met de VS 600 / Stand 05.03.05-12 -