INTERPLAST HOLLAND MISSIE ZANZIBAR 15 februari 2 maart 2013 Teamleden: Rein Zeeman Ruth Lester Gijs Witte Ingrid Hollander - Mus Jolanda Kooijman - Eskes - teamleider en plastisch chirurg (verslag) - plastisch chirurg (Birmingham) - anesthesioloog - anesthesie verpleegkundige - ok verpleegkundige Ziekenhuis: Mnazi Mmoja Hospital / Zanzibar Town Plastisch chirurg Ed Hartman kon dit jaar niet vandaar dat ik hem vervang en tevens de gelegenheid krijg dit project te bezoeken. Het is de 6 de Interplast trip naar Zanzibar. In 2008 is het begonnen met Johan Klasens en Boudewijn Peters (destijds werkzaam op Zanzibar). 1
De reis verliep zonder problemen. We ontmoetten Ruth bij de gate op Schiphol. Ook de overstap in Nairobi verliep soepel. De visa a $ 50 pp konden op het vliegveld van Zanzibar worden geregeld. Onze coördinator dr. Rama stond ons op te wachten en we werden met al onze bagage naar ons verblijf gebracht. Het Ocean View Hotel. Een redelijk luxe hotel aan de westkust van het eiland en op 4 km van het ziekenhuis. Zondag In dit moslimland geen kerkgangers dus werd er gewoon gewerkt. De screening vond plaats in het M.M. Hospital. Op Zanzibar zijn in totaal 3 ziekenhuizen; 1 in Stone Town, 1 in het zuiden van Zanzibar en 1 in het noorden. Er zijn ook enkele privé klinieken. Het screenen verloopt vlot. Dr. Rama had keurig lijsten gemaakt van alle patiënten(met diagnose) die hij hier en op het nabijgelegen eiland Pemba heeft gezien. Ruth ziet alle patiëntjes met urogenitale problematiek, van vorig jaar maar ook weer veel nieuwe. Door het grote aanbod besluiten we alleen kinderen ouder dan 4 jaar met fistels en of hypospadie te opereren. Ik zie alle overige patiënten en uiteindelijk maken we voorlopige ok-programma s voor de eerste week. Wachten op de screening Na de lunch in het nieuwe restaurant van het ziekenhuis hebben we de ok s ingericht. Het ziekenhuis met 400 bedden heeft verschillende paviljoens. De specialismes oogheelkunde, KNO en Gynaecologie met ieder een eigen operatiekamer. In het hoofdgebouw op de 2 de verdieping bevindt zich het Ok complex met prachtig uitzicht op zee. Er zijn 4 Ok s en we krijgen er 2 toegewezen die dicht naast elkaar liggen. De keuken van Jolanda ligt er precies tussenin. Sinds de vorige keer is een en ander vernieuwd, zoals de anesthesiemachines en monitoren en de zuurstof en vacuüm via centrale leidingen. Deze zijn door de Chinezen gedoneerd en aangelegd. 2
De Chinezen hebben ook een centrum voor endoscopische chirurgie opgezet! De airconditioning doet het zo goed dat het zelfs TE koud is. Het afstellen gaat moeizaam want er zitten geen batterijen in de afstandsbediening. Tafels en lampen zijn nog niet vernieuwd en van zeer matige kwaliteit. Alles zo klaar gezet dat we maandag een goede start kunnen maken. Maandag tot en met zaterdag Op OK 1 vinden voornamelijk plastisch chirurgische ingrepen plaats (Rein Zeeman) en op OK 2 opereert Ruth de fistels en hypospadieen. Er komen ieder jaar weer nieuwe patiëntjes bij! Er is zeker iets mis met de circumcisies hier. Wat ik er nu van gezien heb wordt er veel te veel huid weggenomen maar er ontstaan ook vaak fistels, maar hoe.!? Ik heb in andere moslimlanden, o.a. in Yemen waar veel circumcisies uitgevoerd worden zoiets niet eerder gezien! Ik probeer uit te vinden wie hier zoal de circumcisies uitvoeren. Dit blijkt te wisselen van ok-personeel tot de schoonmakers, tot ouderen in de dorpen. Er is financieel gewin bij het uitvoeren hiervan. Het ok-personeel belooft me een demonstratie maar het komt er niet van! zij hebben nooit problemen, die komen van het platte land. We maakten kennis deze week met de directeur van het ziekenhuis, dr. Jamala, een anesthesioloog die goed Engels spreekt. We hebben met hem ook de problematiek van de fistels besproken. De programma s lopen redelijk vlot, 10 patiënten per dag en we zijn gemiddeld rond 5 a 6 uur klaar. De kinderafdeling vult zich steeds meer met katheters!!(na fisteloperaties ) De medewerking van het personeel was ronduit fantastisch. Ruth opereerde met haar vaste ok-assistente, die zich niet van haar plaats liet verdringen. Gijs instrueerde de lokale anesthesist sacraal blokjes te zetten en axillaire bloks te prikken en Said, een medical officer assisteerde mij veelal. Het is een handige en leergierige jongen die in Uganda heeft gestudeerd en via Kenya nu weer terug is op Zanzibar zijn home. De lippen en transplantaten waren volgens rangorde voor dr. Rama. Hij opereert rustig en goed. Helaas is het aantal beperkt Dr Rama opereert een cleft lip Een brandwondpatiëntje dat al 7 maanden op de afdeling lag met fors granulerend defect op de rug hebben we samen gegraft. Dr. Rama kan goed huidtransplantaten snijden! Hij was bang voor infecties (wij ook). We hebben hem geleerd hoe bloedverlies te beperken; Jungle Juice en hand mesh grafts te maken. Ik hoop dat hij dit nu vaker gaat doen. 3
De administratie wordt door dr. Rama uitstekend bijgehouden. Ok verslagen, ontslagpapieren etc. etc. Zaterdagochtend hebben we ook nog geopereerd; ik zelf een moeilijke cross leg flap bij een patiënt met een groot huiddefect samen met de Cubaanse orthopeed en Ruth twee jongetjes met 2 lastige hypospadien. Hierna uitgebreid visite gelopen. Zondag: een vrije dag Maandag tot met donderdag Deze dagen draaien we weer de gebruikelijke ok-programma s met voornamelijk post burn contractures en fistels. Om Ruth wat te ontlasten ben ik zelf ook wat meer fistels gaan doen. Ik houd wel de techniek van Ruth aan, die vnl. de Bracka methode gebruikt. Op donderdagochtend 8 uur hadden we een meeting met de minister. Naast het hele team waren ook de directeur van het ziekenhuis dr. Jamal, onze coördinator dr. Rama en de Permanent Secretary(uroloog) van het ministerie aanwezig. Het was een goede kennismaking waarbij het probleem van de fistels na circumcisie uitgebreid werd besproken. Ruth deed verslag van de 50 patiëntjes die ze nu alweer heeft geopereerd en er komen er nog steeds meer bij. De getallen maakten indruk! Ter sprake kwamen de volgende punten: - Certificering van degenen die circumcisies verrichten moet weer worden ingevoerd - Awareness van de bevolking moet worden verbeterd, goede voorlichting e.d. - Het voorstel om gezamenlijk voor volgend jaar een workshop te organiseren werd enthousiast omarmd. Na de meeting door naar de operatiekamer voor de laatste operaties van deze missie. Ook troffen we vandaag voorbereidingen voor de avond. Het personeel van de OK was door ons uitgenodigd voor een etentje in Ocean View Hotel en kreeg deze avond ook de certificaten uitgereikt. (NB. Het hotel heeft trouwens uitstekende faciliteiten voor workshops en congressen) Er werden 11 certificaten uitgereikt. Het werd eigenlijk beste gezellige avond en het (Kis) Swahili verbeterde bij ons snel. Afscheidsavond 4
Op vrijdag nog veel verbandwisselingen van handjes en penissen. Daarna ingepakt en de laatste visite gelopen met dr. Rama. Hij doet de nazorg samen met Anna, een coassistent uit Leiden die haar laatste stage daar deed en ons de 2 de week heeft bijgestaan. Het ziekenhuis is populair bij Nederlandse en Noorse studenten. Stage lopen tegen betaling overigens! We worden op tijd met alle bagage op het vliegveld afgezet en zien dan ook hoe toeristisch het eiland eigenlijk is, hier zijn vrijwel alleen maar toeristen te zien. Overigens is de airport taxs afgeschaft. De vlucht naar Nairobi vertrekt op tijd en dus op tijd voor de aansluitende nachtvlucht met de KLM naar Amsterdam. De vlucht zat bomvol met expats die Kenya tijdelijk verlieten i.v.m. de komende verkiezingen! Conclusie: een prima missie! Workshop in 2014 over circumcisies en hoe fistels te voorkomen. 86 patiënten geopereerd. Operaties: - Cleft lip and/or palate: 7 - Post burn contracture: 12 - Syndactylien.: 2 - S.S.G.: 3( grote huidtransplantaten ) - Others: 8 Subtotaal: 32 Hypospadie en fistels: Ruth Lester: 42 Rein Zeeman: 12 Subtotaal: 54 5
Jolanda met geopereerd kindje Bij de minister van gezondheid 6
Het uitzicht van de OK Instructie sacraal block 7
Het Ok team De kinderafdeling 8
de katheter Aaah een rechte straal (geen lekkage s ) 9