BROCHURE KARTUIZERWANDELING Erfgoeddag Herne 27 april 2014
PRAKTISCH Parkeergelegenheid: Centrum Herne Kaatsplein OPGELET: gevaarlijke oversteekplaats Ninoofsesteenweg! KK = KARTUIZERKLOOSTER PC = PAROCHIAAL CENTRUM (EINDBESTEMMING VOLKSFEEST!) 1
1 SINT-PETRUS-EN PAULUSKERK De kerk van Herne werd opgetrokken in de 11 e en begin 12 e eeuw en is sinds 1937 een beschermd monument. De leisteen die gebruikt werd om de kerk te bouwen, is afkomstig uit de steengroeve van deelgemeente Sint-Pieters-Kapelle (Konijnenbos). De kerk kent romaanse stijl (middenschip en zijbeuk) en scheldegotiek (koor en toren). De kerk bevat tal van bezienswaardigheden waaronder de koorlambrisering, biechtstoel en communiebank (rococo, 18 de eeuw); kerkmeesterbanken, lambrisering en biechtstoelen (classicistisch, 18 de eeuw); kalkstenen doopvont met koperen deksel (17 de eeuw); beelden van Sint-Barbara, Sint-Elooi, Sint-Jan-De-Doper en Sint-Paulus (18 de eeuw); het pas gerestaureerde en veelzijdige Loncke-orgel en enkele schilderijen onder de toren die afkomstig zijn uit het verderopgelegen kartuizerklooster. 2 SINT-WALTRUDISMOLEN De Sint-Waltrudismolen in de Rendriesstraat wordt ook de Hernemolen of in de volksmond Molen van Looiken genoemd. Een eerste vermelding van deze molen dateert uit 1219. Het was een middeleeuwse banmolen. Dit betekent dat de ondergeschikten verplicht waren hier hun graan te malen en een gedeelte ervan af te staan aan hun leenheer.
3 BOESMOLEN Eertijds was de graanwatermolen het bezit van het kartuizerklooster. In 1219 wordt hij Bossemel genoemd. Dit verwijst naar een molen ( mel ). In 1224 komt de naam Bosmolen voor. In 1228 kocht de abdij van Sint- Aubertus van Kamerijk de molen, maar hij brandde in 1580 af tijdens de godsdienstoorlogen. De molen werd herbouwd in 1753 en bleef in werking tot in 1963. Activiteiten Boesmolenstraat: Kruidenvrouw, Verven met planten en Kalligrafie. 4 DE STOMME KAPEL De Stomme Kapelle is gelegen in de onmiddellijke omgeving van het kartuizerklooster, meerbepaald langs de veldweg, ook Stomme ommegang genoemd, die de Kapellestraat met de Ninoofsesteenweg verbindt. Deze arduinen staakkapel werd gebouwd met de restanten van het gastenkwartier van het kartuizerklooster en dateert uit 1712. Dit jaartal is ook af te leiden uit het chronogram onder de nis, dat luidt als volgt: GhY Maghet spreckt Voor alle Uwe Dienaeren. De optelsom brengt ons bij het bouwjaar 1712. Als verklaring van de benaming Stomme Kapel doen meerdere anekdotes de ronde, de een al geloofwaardiger dan de ander Zo zou de naam verwijzen naar het feit dat de monniken van het kartuizerklooster enkel op maandag een stilzwijgende wandeling werd toegestaan tot aan de kapel 3
5 HET KARTUIZERKLOOSTER Het kartuizerklooster van Herne is niet zomaar een herinnering aan de kartuizers die er van 1314 tot 1783 leefden. Het is van onschatbare waarde omdat het klooster van Herne het oudste in de Nederlanden is, en omdat de eerste Bijbelvertaling, van het Latijn naar het Nederlands, er heeft plaatsgevonden. Het kartuizerklooster van Herne kende een bovenlokale uitstraling en aanzien, en vervulde de functie van literair centrum in de Lage Landen. Het klooster bestaat niet meer sinds 1783, maar de Hernenaars blijven trots op dit unieke erfgoedsymbool dat een essentieel deel is van wat hun gemeente blijvend authentiek maakt. En daarom worden gedurende 2014 de krachten gebundeld om met een waardige herdenking het respect voor dit unieke erfgoed zichtbaar te maken. Activiteiten aan het Oud Klooster: Workshops Smidse, Maliënkolder, Zwaardvechten, Boogschieten en Reuzekatapult. Aanbod van streek- en Kartuizerproducten. Een streekgids staat ter beschikking voor een korte duiding over de historiek van het klooster. 6 KAPEL HOEK AEREBEEKSTRAAT MET PROCESSIESTRAAT De kapel werd gebouwd in 1924 door de familie Decorte en is ingewijd door een pater kapucijn. Deze kapel werd opgericht met de bede dat de vijf overblijvende kinderen van het gezin gezond en wel zouden opgroeien. Op de achtergevel onder de nok hangt een uitgetand kruisbeeld, waar de processie en bedevaarders bij elke rondgang bleven stilstaan.
Activiteit Kartuizerstraat: Show Valkerij te paard om 16u en om 17u Activiteiten voetweg: Speeltuin school De Bloesem: - Workshops Kaartweven en Sterweven - Middeleeuws muziekoptreden Court King Henry VIII om 15u30 en om 16u30 Speelplaats school De Bloesem: Volksspelen Activiteiten Parochiaal Centrum: demonstraties boogschieten door de OLV-schuttersgilde Herne, volksdansen en afsluitend VOLKSFEEST met live muziek o.l.v. doedelzakspeler Luc Ooghe! 5
Dank aan alle vrijwilligers en enthousiaste medewerkers, en in het bijzonder aan de werkgroep 700 jaar Kartuizerklooster Herne en de gemeentelijke diensten.
Erfgoeddag Herne 27 april 2014 7