De Kerk - Geschiedenis (Van deze kerk heb ik de DTB boeken ingezien)

Transcriptie

1 De Kerk - Geschiedenis (Van deze kerk heb ik de DTB boeken ingezien) Kerkgeschiedenis Hervormde Gemeente Oldemarkt - Paasloo c.a. De Hervormde Gemeente omvat vier kerkdorpen. Allen met een eigen kerk en enkelen met een verenigingsgebouw. Kalenberg, Oldemarkt, Ossenzijl en Paasloo vormen samen deze gemeente. Het aantal leden bedraagt 1224 waarvan 460 lidmaten, 471 doopleden en 293 geboorteleden. Het aantal predikantsplaatsen is een met een pastoraal werkster voor een dag per week. Het aantal pastorale eenheden bedraagt 672. Kalenberg In 1880 werd het voornemen genomen om een eigen kerk te bouwen. In de volksmond wordt deze kerk nog steeds, "Het Lokaal" genoemd. Dit voornemen kwam voort uit de wens van vooral oudere bewoners die de zondagse kerkgang te bezwaarlijk begonnen te vinden. Men ging lopende ter kerke in Oldemarkt of Paasloo, ruim een uur gaans. Voordat, "het Lokaal" er stond werden Godsdienstoefeningen gehouden in de woning van Th. de Jong door de zeer eerwaarde heer Willemsen. Deze werden gehouden op doordeweekse dagen. Tot 1958 was Kalenberg alleen bereikbaar per boot of over een smal schelpenpaadje, het z.g. Kalenbergerpad. Toen "het Lokaal" eenmaal in gebruik was lag het zondags tijdens de dienst vol met punters en roeiboten. Na afloop ging niemand met een vreemde punter huiswaarts. Men kende z'n eigen "gevaar". In 1924 werd "Het Lokaal" vergroot waardoor het aantal zitplaatsen toenam. Ds. Paul schrijft in een brief bij het 100 jarig bestaan in 1981 dat hij als jong predikant bij zijn eerste dienst in Kalenberg 13 kinderen moest dopen. Dominee werd er zenuwachtig van, zoals hij zelf schrijft. Helaas is op 26 september 2004 in Kalenberg de laatste dienst gehouden. De slechte toestand van het gebouw en het teruglopende aantal gemeenteleden noopte de kerkenraad tot deze emotionele en ingrijpende maatregel. Oldemarkt Uit overlevering weten we dat omstreeks de jaren 1433 een kerk heeft gestaan in de buurtschap IJsselham, ongeveer 20 minuten gaans ten westen van de huidige kern Oldemarkt. Bij een tweetal grote overstromingen in 1433 en 1552 is er veel schade ontstaan aan deze kerk. In 1794 is de kerk, omdat hij in vervallen staat verkeerde, afgebroken. In 1448 is in Oldemarkt de huidige kerk gebouwd als kapel. Voordien kerkten de inwoners van Oldemarkt in Paasloo. Als patroonheilige wordt de Heilige St. Nicolaas genoemd. Omstreeks 1590 kwam er een einde aan het bestaan c.q. gebruik van de kerk door de Katholieke Parochie. In 1828 werd een orgel geplaatst in de kerk. Kosten f ,-. In 1850 werd de kerk vergroot. Men nam deze maatregel i.v.m. de uitbreiding van het aantal inwoners en gelijk daarmee het aantal gemeenteleden. Bij het graven van de fundamenten werd aan de arbeiders jenever verstrekt. (Vier flessen voor fl.2,- bij Bate Groen.) De familie Siemerink heeft 80 a 90 jaar het kosterschap vervuld. In de jaren werd een grote restauratie uitgevoerd waarbij het aangebouwde deel uit 1850 weer werd afgebroken en de kerk in zijn huidige staat werd terug gerestaureerd. Het tegenwoordige Godshuis voldoet aan zijn verwachtingen en valt op door de zeer goede akoestiek. Naast de kerk bevindt zich het verenigingsgebouw "De Ontmoeting", waarin alle gemeenteactiviteiten plaats vinden.

2

3 Enkele foto's van de kerk in Oldemarkt in vroegere jaren. Ossenzijl In dezelfde periode als te Kalenberg werd in Ossenzijl een "Lokaal" gesticht. Omstreeks 1880 werd dit gebouwd aan de Oudeweg, de doorgaande vaarverbinding tussen Friesland en de Kop van Overijssel. Ook hier gaf dhr. Willemsen Godsdienst-onderwijs (in de woning van Jan Doeven), voordat het "Lokaal" tot stand kwam. Hulpprediker Willemsen stond in deze gemeente van 1878 tot In 1962 kwam er een einde aan het gebruik van het "Lokaal". Onder de inspirerende leiding van Ds. H. L. Lieve ( ) werd een nieuwe kerk gebouwd aan de G. B. Kooystraat. Het werd een moderne kerk met plaats voor ruim 250 personen. De kerk is voorzien van een open toren met luidklok die zijn klanken om 8.00 uur, om uur en om uur over Ossenzijl uitstrooit. Ook bij begrafenissen wordt de rouwstoet met klokgelui begeleid. Sommige voorgangers lieten een onuitwisbare indruk achter. Zo indrukwekkend dat een kleine boer, overigens niet erg kerkelijk meelevend, twee van zijn vier koeien vernoemde naar voorgangers. Een koe droeg de naam van Ds. Splinter ( ) en een andere de naam van de zeer eerwaarde heer Gaastra ( ). Als de koeien niet handelden naar de zin van de boer kregen ze het er ongenadig van langs. Het orgel werd overgeplaatst van het "Lokaal" naar de nieuwe kerk en doet nog steeds dienst.

4 Paasloo In Paasloo staat de oudste kerk van de Herv. Gemeente. In 1291 werd de buurtschap Paslo en Dodovene al genoemd in de oorkonde van de Groninger Ommelanden en Drente. Omstreeks 1300 richten de bewoners van deze streek een verzoek tot de bisschop van Utrecht om een kapel te mogen stichten. Dit verzoek vond zijn oorzaak in het feit dat men ter kerke ging in Steenwijk, ruim anderhalf uur gaans. In de herfst was Steenwijk onbereikbaar, aangezien het riviertje de AA, ten noorden van Steenwijk, vaak buiten haar oevers trad waardoor Steenwijk onbereikbaar was. In 1336 was het dan eindelijk zo ver. Er werd een kapel gebouwd die in het eerste kwart van de 16e eeuw werd herbouwd", in de 17e eeuw werd "gewijzigd" en in 1864 werd,,hersteld". De laatste grote restauratie vond plaats in Deze z.g. "Boerenschuurkerk" past geheel in zijn omgeving. In het koor is een mensa- of altaarsteen ingemetseld gemerkt met vijf kruisjes. Het orgel is geplaatst in In 1974 was de kwaliteit zodanig verminderd dat het niet meer bespeelbaar was. Na een grote restauratie, 24 jaar later, is het orgel in 1999 weer in gebruik genomen. Jaarlijks bewonderen duizenden belangstellenden dit monument van hout en steen.

5 Met dank aan de Hervormde Kerk Oldemarkt-Paasloo c.a. voor hun toestemming.