Nummer 6/2013 Nieuwsbrief Spanje en Portugal Nummer 6/2013 Berichten op het gebied van landbouw, natuur en voedselkwaliteit uit Spanje en Portugal Inhoud LANDBOUWPOLITIEKE AANGELEGENHEDEN MARKT- EN HANDELSAANGELEGENHEDEN GROND- EN PACHTZAKEN AKKER- EN TUINBOUW VOEDINGS- EN KWALITEITSAANGELEGENHEDEN VETERINAIRE AANGELEGENHEDEN NATUUR, BOS, LANDSCHAPS- EN FAUNABEHEER DIVERSEN LANDBOUWPOLITIEKE AANGELEGENHEDEN Spanje: Begroting Ministerie van Landbouw, Voedsel en Milieu 0,4% lager voor 2014 Bij de huidige behandeling in het Spaanse Parlement van de algemene staatsbegroting voor 2014, wordt verwacht dat het Ministerie van Landbouw, Voedsel en Milieu 1.672,7 mln. euro zal ontvangen, 0,4% minder dan in 2013. Met name op de financiering van het agrarische-verzekeringsstelsel en dier-en plantgezondheidsbeleid wordt fors bezuinigd. Aan de andere kant wordt de financiering voor plattelandsontwikkeling verhoogd. Inclusief de financiële middelen afkomstig uit Brussel, zal het Ministerie volgend jaar beschikken over 9.810,68 mln. euro, 3,4% meer dan in 2013. Portugal: Handleiding voor etikettering op Wereldvoedseldag De regering heeft op de Wereldvoedseldag (16 oktober) een gids goedgekeurd waarin de nieuwe etiketteringsregels worden uitgelegd die in Europa vanaf december 2014 verplicht worden. Deze gids is tot stand gekomen door de Federatie van de Voedingsmiddelenindustrie (FIPA) en de Portugese Vereniging van Distributiebedrijven (APED), in samenwerking met de DG Voedsel- en Veterinaire Aangelegenheden van het Ministerie van Landbouw. De gids is een handleiding voor alle bedrijven die te maken hebben met de etikettering van producten. Al in 2012 is men begonnen aan het ontwerp van deze gids. Het beoogt antwoord te geven op de twijfels die onder de bedrijven leven bij de voorbereiding van het nieuwe communautaire systeem. Zo moet vanaf december 2014 een aantal gegevens verplicht
op het etiket worden vermeld. Portugal is van plan deze nieuwe regels een jaar eerder in te voeren opdat eventuele problemen op tijd kunnen worden opgelost. MARKT- EN HANDELSAANGELEGENHEDEN Spanje: Voor vijftien vleesbedrijven export naar Rusland wellicht weer mogelijk De Russische autoriteiten hebben de desbetreffende Spaanse autoriteiten op de hoogte gebracht van de inspectie die in september in slachthuizen en in Spaanse vleesindustrieën is uitgevoerd. In het rapport wordt gemeld dat er zal worden gekeken naar de mogelijke opheffing van de tijdelijke uitvoerbeperking voor vijftien bedrijven, zodat deze weer kunnen exporteren naar dit land. Portugal: Heffing op super- en hypermarkten levert vooralsnog weinig op De voedselveiligheidsheffing (taxa de segurança alimentar mais) die in 2012 is ingegaan heeft tot op heden de Directie Voedsel- en Veterinaire Aangelegenheden, slechts 3 mln. euro opgeleverd, terwijl volgens de berekeningen dit bedrag rond de 6,9 mln. zou moeten liggen. De voornaamste reden hiervoor is dat slechts 1/3 van de winkelketens deze heffing heeft betaald. Deze heffing is in leven geroepen om het Sanitaire- en Voedselveiligheidsfonds+ te financieren en geldt voor alle winkels groter dan 2000m2 en voor winkelketens die samen in totaal groter dan 6000 m2 zijn. Het betreft alleen winkels die voedingsmiddelen verkopen. De grote hypermarkten hebben een proces aangespannen omdat zij het niet eens zijn met de regels. Zij zijn van mening dat niet alleen de grote winkels deze heffing dienen te betalen maar alle winkels die voedingsmiddelen verkopen. Vooralsnog heeft de Staat geen sancties opgelegd aan de wanbetalers. Zij hoopt deze impasse op een vreedzame manier op te kunnen lossen. Het Sanitaire- en Voedselveiligheidsfonds+ heeft als doel de producenten te steunen bij het voorkomen van o.a. dierenen plantenziekten, maar dient ook als ondersteuning voor de verbetering van de kwaliteit van de producten. GROND- EN PACHTZAKEN Spanje: De prijs van landbouwgrond daalde met 3% in 2012 De gemiddelde grondprijs bleef in 2012 in Spanje dalen en bedroeg 9.705 euro per hectare, volgens de gegevens van het Ministerie van Landbouw, Voedsel en Milieu. Dit cijfer is vergelijkbaar met dat uit 2005. Vorig jaar was er sprake van een daling van 3% ten opzichte van 2011 waardoor de in 2008 ingezette tendens zich voortzet. In het geval van onbevloeid land, was de gemiddelde prijs 7.364 euro per hectare (- 3%) terwijl dat van bevloeid land 24.097 was (- 3%).
AKKER- EN TUINBOUW Spanje: Teelt GMO-maïs in Spanje beslaat 32% van de totale oppervlakte In 2013 is de teelt van genetisch gemodificeerde maïs in Spanje met 18% toegenomen ten opzichte van het vorige landbouwseizoen, en besloeg 136.962 hectare, volgens de gegevens van de Antama-Stichting. Er is hier sprake van een historisch record aangezien het 32% van het totale maïsareaal in Spanje betreft. Aragón is met 54.451 hectare de regio met de grootste oppervlakte, 12.781 hectare meer dan in 2012 en wordt gevolgd door Catalonië en Extremadura, 33.995 en 16.979 hectare respectievelijk, ieder met een toename van 465 en 1.027 hectare. VOEDINGS- EN KWALITEITSAANGELEGENHEDEN Spanje:Zes jaar daling in consumptie van sterk alcoholische dranken Het verhandelde volume van spiritualiën in 2012 was 220 mln liter, hetgeen een daling van 6% betekent ten opzichte van het voorgaande jaar. De goede cijfers van de export, die met 15,5% groeide, hebben bijgedragen tot een betere afsluiting van 2012 dan verwacht. De verkoopdaling was zichtbaar in alle categorieën, behalve in die van gin, die groeide met 7,3% en tequila met 0,4%. Whisky wordt nog steeds het meest geconsumeerd met 31,5% marktaandeel, gevolgd door de categorie rum met 20,5% en gin met 14,17%. De sector gaf de afgelopen vijf jaar een daling van 38% te zien. Portugal: Japanse Kagome investeert 2 mln. om de productie van bier met tomaatextract te versterken Bier met tomaatextract schijnt het goed te doen in Japan. Zodoende investeert het Japanse Kagome 2 mln. euro in de tomatenfabriek te Águas de Moura om de productie te verhogen. Dit gebeurt via de holding waar het Japans bedrijf de grootste aandeelhouder van is, HIT ( Holding da Indústria Transformadora de Tomate). De laatste vier jaar hebben de Japanners al circa 2 mln. euro geïnvesteerd en deze trend lijkt zich door te zetten. Portugal produceert jaarlijks circa 1,3 mln. ton verwerkte tomaat van hoge kwaliteit, dat bijna in zijn geheel wordt geëxporteerd. Na Europa is Japan de grootste afnemer. Portugal: Olijfolieproductie daalt in 2012/2013 De olijfolieproductie in Portugal zal in het campagnejaar 2012/2013 met 23% dalen, is de verwachting van de International Olive Counsil. Deze daling gaat gepaard met een algemene daling van 26% op wereldniveau. De verwachting is dat de productie zowel in Spanje als Portugal volgend campagnejaar met 20% zal stijgen, in tegenstelling tot de rest van de olijfolie producerende landen in de Europese Unie. De productie van olijfolie in Portugal zal dit oogstjaar rond de 69.000 ton liggen. Het jaar daarvoor was dit 76.000 ton.
VETERINAIRE AANGELEGENHEDEN Spanje: Terugkeer van blauwtong Het Nationale Referentielaboratorium heeft zes maanden na de kennisgeving van de laatste besmettingshaard de terugkeer van serotype 4 bevestigd en dat van serotype 1 een jaar later. In het geval van serotype 4 betreft het sentinel -dieren in Toledo. In Cadiz zijn er schapen ontdekt die besmet waren met serotype 1. Momenteel is inenting tegen de ziekte vrijwillig in Spanje. NATUUR, BOS, LANDSCHAPS- EN FAUNABEHEER Spanje: Balans van de bosbranden in 2013 Volgens de Minister van Landbouw, Voedsel en Milieu, was het aantal schadeclaims, pogingen tot brandstichting en daadwerkelijke branden tot september 2013 het op een na laagste van het decennium 2003-2012. Wat betreft de verbrande oppervlakte, betreft het ook hier de op een na laagste hoeveelheid in hetzelfde decennium, een totaal van 49.488 ha; dat 76% minder is dan in 2012. De Minister heeft ook bekendgemaakt dat het toegewezen bedrag voor bosbrandenbestrijding voor de volgende campagne, zoals voorzien in de algemene staatsbegroting, 79,3 miljoen euro bedraagt wat een stijging inhoudt van 6,7% ten opzicht van 2013. Spanje: Initiatief de boom is leven De afgelopen jaren zijn de beschikbare middelen bestemd voor herbebossing dramatisch afgenomen. Dit is de reden waarom de sectorale organisatie Confemadera zich ervoor heeft ingezet dat het particuliere herbebossingsinitiatief de boom is leven erkend is door de overheid als een "gebeurtenis van groot openbaar belang". Het is tevens voor het eerst dat dit met een milieuproject gebeurt. Vanaf komende herfst zullen binnen drie jaar 10 mln. bomen geplant worden, wat een investering inhoudt van 50 mln. euro. Afgezien van de duidelijke voordelen voor de bos- en houtsectoren, is de belangrijkste reden voor de overheidssteun de bijdrage die het initiatief aan de strijd tegen de klimaatverandering levert. Volgens Confemadera zal Spanje dankzij dit project één mln euro per jaar besparen op de aankoop van emissierechten voor broeikasgassen. Portugal: Aantal bosbranden in 2013 groot De jaarlijks terugkerende bosbranden zijn een bekend fenomeen in Portugal. Ook dit jaar was het weer raak; bijna 135.000 hectare bos is, van januari t/m 30 september, in vlammen opgegaan. Alleen al 51 branden zijn verantwoordelijk geweest voor het afbranden van ruim 81.000 hectare. Negen mensen zijn omgekomen en 73 personen opgepakt voor brandstichting. Naast brandstichting is ook nalatigheid de oorzaak van deze branden. De bosbranden van dit jaar zijn, op twee na (2003 en 2005), de ergste van het laatste decennium.
DIVERSEN Spanje: Buitenlandse investeringen in Spanje groeien met 11,3% Buitenlandse investeringen in Spanje namen in de eerste helft van 2013 met 11,3% toe ten opzicht van dezelfde periode in 2012 en stegen volgens de gegevens van de Staatssecretaris van Handel van 7.753 naar 8,6 mld. euro. De bruto-investeringen van de vijf grootste investerende landen (Frankrijk, Luxemburg, Nederland, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten) vertegenwoordigden 60% van het totaal. De investeringen van Nederland daalden echter met 24,5%. De regio Madrid met 51,9% en Catalonië met 24,4%, ontvingen samen 76,3% van de totale investeringen. Deze buitenlandse investeringen waren geconcentreerd in drie sectoren: financiële activiteiten en verzekeringsdiensten, de maakindustrie en bouw, goed voor 77% van het totaal. Spanje: Panrico heeft 80 mln. euro schuld De benarde situatie van de bakkerij, die gecontroleerd wordt door het risicodragend kapitaal van Oaktree, heeft ervoor gezorgd dat het bedrijf een schuld heeft van ongeveer 80 mln. euro en dagelijks verlies draait van 150.000 euro. Bovendien, het totaalverlies van de groep betreft meer dan 700 mln. Het haalbaarheidsplan dat gepresenteerd is door Oaktree heeft als uitgangspunt het produceren van witte merken en het halveren van personeel. De oorzaken van deze crisis zijn te wijten aan een reeks van beleids- en financiële fouten, tezamen met een verandering in de eetgewoonten en de gigantisch toegenomen concurrentie tussen bepaalde producten. Spanje: Pescanova gaat over op de Japanse haute cuisine Pescanova blijft haar huidige activiteiten voortzetten en heeft met behulp van het restaurantketen Kabuki deze uitgebreid met haar introductie tot de Japanse haute cuisine. Met dit nieuwe commerciële impuls probeert het bedrijf de nieuwe situatie het hoofd te bieden, in afwachting op het haalbaarheidsplan dat wordt opgesteld door PwC en het bereiken van een overeenkomst met banken om haar schuld te herstructureren. Behalve beschuldigingen van het vervalsen van rekeningen, het gebruik van voorkennis en oplichterij door de voormalige managers van Pescanova, loopt er een onderzoek om te kijken of er ook sprake is geweest van een fiscaal delict. Sinds april 2013 verkeert het bedrijf in staat van faillissement en in september ontdekte Deloitte een vermogensgat van 1.667 mld. euro en een schuld van 3,674 mln. Onder de schuldeisers bevindt zich de Rabobank met 48,9 mln. euro. Spanje: Verzwaring van straffen voor diefstal op het platteland De Minsterraad heeft ingestemd met een wijziging van het Wetboek van Strafrecht, die zwaardere straffen opneemt voor diefstal bij agrarische bedrijven, evenals voor stichters van bosbranden. Portugal: verlaging van btw in de horeca zit er niet in Hoewel de protesten aanhouden om de btw op de horeca weer te verlagen van 23 naar 13%, geeft de regering hier voorlopig geen gehoor aan.
In het jaar 2012 heeft de overheid de btw verhoogd en hier, hetzelfde jaar, netto 172 mln. aan verdiend. Hier zijn alle kosten (o.a. werkloosheidsuitkeringen, heffingen e.d.) al van afgehaald, aldus gegevens van de Belasting- en Douanedienst en het Instituut voor Werkgelegenheid. De AHRESP (Vereniging Horeca Ondernemers) heeft moeite met dit bedrag. Volgens de vereniging heeft de overheid dit bedrag voornamelijk te danken aan een efficiënter gebruik van middelen om schaduwboekhouding in de horeca te voorkomen en niet zozeer aan de verhoging van de btw. Sinds het invoeren van deze verhoging zijn er 7.800 banen verloren gegaan. Indien de btw niet wordt verlaagd, dan bestaat de kans dat volgend jaar nog eens rond de 1.700 bedrijven de deuren sluiten, aldus de AHRESP. Of de btw in 2014 ook daadwerkelijk wordt verlaagd, is sterk te betwijfelen. Hoewel ook de minister van Economie voorstander is van een verlaging van de btw, ziet het er vooralsnog niet naar uit dat dit ook daadwerkelijk gaat gebeuren. Portugal: Campagne papier voor voedsel brengt 500 mln. op De campagne Papier in ruil voor Voedsel, in december 2011 gelanceerd door de voedselbank en het bedrijf Quima (inzameling van papier, plastic en hout), heeft een bedrag van 500 mln. opgebracht. Elke ton ingezameld papier stond gelijk aan een bedrag van 100 euro aan voedsel.in totaal is er 5.000 ton papier ingezameld. Dit heeft 203.000 liter melk, 143.000 blikjes met knakworstjes, 142.000 blikjes in tonijn, 54.000 liter spijsolie en 16.000 liter olijfolie opgebracht. Deze campagne beoogt, naast het helpen van de minderbedeelden, ook een verandering in mentaliteit en houding van de mensen te weeg te brengen ten aanzien van het recyclen van producten die op het eerste oog geen waarde lijken te hebben, zoals gebruikt papier. Colofon Contact: Ambassade van het Koninkrijk der Nederlanden Landbouwraad Paseo de la Castellana, 259D 28046 Madrid tel:+34-91-353 7521 fax:+34-91-353 7567 e-mail: mad-lnv@minbuza.nl web: www.mfa.nl/mad Dit bericht kan informatie bevatten die niet voor jou is bestemd. Indien je niet de geadresseerde bent of dit bericht abusievelijk aan je is toegezonden, word je verzocht dat aan de afzender te melden en het bericht te verwijderen. De Staat aanvaardt geen aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die verband houdt met risico's verbonden aan het elektronisch verzenden van berichten. This message may contain information that is not intended for you. If you are not the addressee or if this message was sent to you by mistake, you are requested to inform the sender and delete the message. The State accepts no liability for damage of any kind resulting from the risks inherent in the electronic
transmission of messages.