Islam in de moderne wereld. Studiegids master

Vergelijkbare documenten
Studiegids master. Islam in de moderne wereld. 1 Over de masteropleiding Islam in de moderne wereld. 2 Cursusaanbod en inschrijfprocedure

Studiegids Master. Islam in de moderne wereld

2. Selectie van studenten geschiedt op basis van een oordeel over de volgende kerncompetenties van belangstellenden:

Onderwijs- en examenregeling

Onderwijs- en examenregeling Masteropleiding Islam in de moderne wereld. Paragraaf 1 Algemene bepalingen

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel)

Voorlichting Religiewetenschappen Islam en Arabisch. Woensdag 8 mei 2019

Islam in de moderne wereld. Informatie over het masteropleiding. Praktische informatie van het masterprogramma. Studiegids master

de kennis, het inzicht en de vaardigheden, genoemd in het eerste lid, en wordt uit

Artikel Tekst 2.1 Toelatingseisen opleiding

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Bachelor Religiewetenschappen

[60738] Onderwijs- en examenregeling Masteropleiding Islam in de moderne wereld. Paragraaf 1 Algemene bepalingen

Onderwijs- en examenregeling

Onderwijs- en examenregeling

10 Masteropleiding Filosofie & Maatschappij

Opleidingsspecifieke deel OER, BA Islam en Arabisch. Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum

B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN

Arabistiek en islamkunde Onthaal

Onderwijs- en examenregeling

Men komt in aanmerking voor toelating tot het programma Kunstgeschiedenis indien men aantoont te beschikken over de volgende competenties:

Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010

B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN

Bachelor Europese studies. uva.nl/ba-europese-studies

Onderwijs- en examenregeling Masteropleiding Italiaanse taal en cultuur. Paragraaf 1 Algemene bepalingen

Arabistiek en islamkunde Onthaal

B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN

Voorlichting voor eerstejaars Taal- en cultuurstudies. Dinsdag 4 april 2017

B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel)

Onderwijs- en examenregeling

Bachelor Midden-Oostenstudies Arabisch. uva.nl/ba-arabisch

B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN

Onderwijs- en examenregeling Masteropleiding Spaanse taal en cultuur. Paragraaf 1 Algemene bepalingen

B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE RESEARCH MASTER FILOSOFIE FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN

Deel B van de onderwijs- en examenregeling voor de duale masteropleiding Communicatie- en informatiewetenschappen, 90 EC,

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel): Bachelor Wijsbegeerte

Onderwijs- en examenregeling masteropleiding. Islam in de moderne wereld

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologe en Religiewetenschappen. Deel 2 (opleidingsspecifiek deel): Bachelor Theologie

Onderwijs- en examenregeling

Uitleg over de OER Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER)

Opleidingsspecifiek deel MA Religie en theologie. toelatingseisen opleiding

Onderwijs- en examenregeling

Opleidingsspecifiek deel MA Geschiedenis. toelatingseisen opleiding

Deel II. 1. Doelstelling en eindtermen van de opleiding 2. De Masteropleiding in hoofdlijnen

Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2011

B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE DUALE PROGRAMMA NEDERLANDS ALS TWEEDE TAAL FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen

Artikel Tekst 2.1 Toelatingseisen opleiding Voor toelating tot de opleiding Mediastudies komt in aanmerking de bezitter van

Sociaal-Wetenschappelijke. 6e SWR-Hendrik Muller Seminaar. De islam aan de grenzen verkend. Sociaal-Wetenschappelijke Raad

OER. Uitleg over de. Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER)

Onderwijs- en examenregeling Masteropleiding American Studies. Paragraaf 1 Algemene bepalingen. art. 1.1 toepasselijkheid van de regeling

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen

De opleiding wordt zowel voltijds als in deeltijd verzorgd.

2. De afgestudeerde: o heeft kennis van en inzicht in (westerse) muziek in de hedendaagse samenleving en heeft vaardigheid in de historiografische,

Onderwijs- en examenregeling

Midden-Oostenstudies CROHO 60842

Arabistiek en islamkunde Onthaal

Opleidingsspecifieke deel OER, Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences

Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FFTR

Onderwijs- en examenregeling Masteropleiding Journalistiek. Paragraaf 1 Algemene bepalingen. art. 1.1 toepasselijkheid van de regeling

Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences. Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum

kennis op bachelorniveau op het gebied van en inzicht in theorieën en vraagstukken binnen de cultuurgeschiedenis;

Opleidingsspecifiek deel MA Engelse taal en cultuur. toelatingseisen opleiding

In aanvulling op bovenstaande voorwaarden gelden de volgende aanvullende toelatingsvoorwaarden per track:

Studeren aan de Universiteit Utrecht Welkom bij de opleiding Frans

Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010

Onderwijs- en examenregeling

Onderwijs- en examenregeling

Opleidingsspecifiek deel MA Portugese taal en cultuur. toelatingseisen opleiding

Bachelorproject (15 EC), BSK. Docent: MSc, Drs. C. Nagtegaal

Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte

Informatie over de Specialisatiefase / Masterfase

Onderwijs- en examenregeling Masteropleiding Nederlandse taal en cultuur. Paragraaf 1 Algemene bepalingen

Onderwijs- en examenregeling

Voor het programma van de opleiding gelden geen aanvullende toelatingsvoorwaarden.

Onderwijs- en examenregeling

Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2011

Onderwijs- en Examenregeling 2012/2013

Faculteit der Geesteswetenschappen Cluster Filosofie. Bachelor scriptiereglement voor de opleiding: Wijsbegeerte

Onderwijs- en examenregeling

De onder artikel 2.1, lid 1, genoemde kennis, inzicht en vaardigheden kunnen onder. Opleidingsspecifieke deel OER MA Geschiedenis

Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010

Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010

Onderwijs- en examenregeling Masteropleiding Dramaturgie. Paragraaf 1 Algemene bepalingen. art. 1.1 toepasselijkheid van de regeling

- verdiepende kennis op het gebied van en inzicht in theorieën en vraagstukken binnen de cultuurgeschiedenis;

Onderwijs- en examenregeling

De opleiding wordt zowel in voltijd als in deeltijd verzorgd.

STUDIEGIDS MASTER THEOLOGIE ALGEMEEN

Onderwijs- en examenregeling

Bachelor Italië studies. uva.nl/ba-italiaans

Onderwijs- en examenregeling

Bachelor Religiewetenschappen. uva.nl/ba-religiewetenschappen

Europese Studies. C.W.C. Reijnen, propedeusecoördinator. Europese Studies. Voorlichting Postpropedeuse 11 April 2011

B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN

Onderwijs- en examenregeling

Onderwijs- en examenregeling Masteropleiding Cultureel Erfgoed. Paragraaf 1 Algemene bepalingen. art. 1.1 toepasselijkheid van de regeling

De opleiding wordt zowel voltijds als in deeltijd verzorgd.

Transcriptie:

Islam in de moderne wereld 2004 2005 Studiegids master

Jaarrooster

Inleiding De eenjarige master Islam in de moderne wereld wordt gezamenlijk verzorgd door de Universiteit van Amsterdam (Faculteit Geesteswetenschappen, Religiestudies) en de Universiteit Utrecht (Faculteit der Letteren, Arabische, Nieuwperzische en Turkse talen en culturen). In deze gids vind je informatie over de toelating, doel en inhoud, het programma en de organisatie van de master. De master richt zich op de islam in de moderne mondiale en Europese context en analyseert de wisselwerking tussen maatschappelijke en politieke factoren enerzijds en religieuze ideeën en instellingen anderzijds. Meer informatie over de masters van de Faculteit der Letteren te Utrecht is te vinden op de facultaire homepage: www.let.uu.nl/masters. Meer informatie over de masterprogramma's aan de Universiteit van Amsterdam staat op www.uva.nl/masters/allemasters.cfm. N.B. Het jaarrooster in deze gids is het jaarrooster van de Universiteit Utrecht. In Amsterdam wordt gewerkt met een semestersysteem. Zie voor de aanvangsdata van de semesters: www.uva.nl/onderwijs/ > semesterindeling. 5

Inhoudsopgave Deel I Algemene informatie Jaarrooster... 3 Inleiding... 5 Deel II Informatie over het masterprogramma 1. Inhoudelijke informatie 1.1 Algemene beschrijving... 9 1.2 Eindtermen en beroepsperspectieven... 9 1.3 Doelgroep en toelatingseisen... 10 1.4 Programma... 10 1.5 Cursusbeschrijvingen... 11 1.6 Lesschema... 12 2. Huishoudelijke informatie 2.1 Secretariaat... 14 2.2 Aanmelding en toelating... 14 2.3 Inschrijving voor cursussen... 14 2.4 Studiebegeleiding... 14 2.5 Examen... 15 2.6 Medezeggenschap... 15 2.7 Medewerkers... 15 7

1. Inhoudelijke informatie 1.1 Algemene beschrijving De bestudering van de islam aan westerse universiteiten is al lang niet meer een exclusieve bezigheid van specialisten met belangstelling voor verre landen en exotische culturen. Integendeel, deze studie heeft tegenwoordig alles te maken met actuele, verhitte debatten. Je kunt bijna geen krant of tijdschrift openslaan zonder dat op een of andere wijze de islam ter sprake komt. Met name sinds 11 september 2001 is de angst voor aanslagen door moslimextremisten een dominante factor in deze debatten geworden. Maar ook in de decennia daarvoor was er een krachtige tendens om de mondiale verhoudingen en spanningen te interpreteren in het licht van een "botsing van beschavingen", waarbij de westerse en islamitische beschavingen als strijdende partijen werden gezien. Daarnaast wordt de actualiteit van de islamstudie veroorzaakt door de aanwezigheid van grote moslimgemeenschappen in het westen. De Europese en Amerikaanse samenleving is de laatste eeuw in toenemende mate multicultureel en multireligieus geworden als gevolg van immigratie uit de islamitische wereld. Vragen over de relatie tussen godsdienst, samenleving en staat hebben daardoor een nieuwe dimensie en een grotere urgentie gekregen, doordat de religies van nieuwkomers in dit geval de islam - zich niet altijd even makkelijk laten voegen in de bestaande, direct of indirect uit de christelijke beschaving voorgekomen waarden, conventies en regelingen. De islam is bovendien een wereldreligie waarvan de intellectuele en politieke centra buiten Europa liggen, als gevolg waarvan de Europese islam mede bepaald wordt door buiten-europese factoren. Europa weet niet goed raad met deze nieuwe speler op het religieuze en culturele toneel. Het behoeft geen betoog dat je over een reële of vermeende botsing tussen beschavingen, of over de positie van de islam in de Europese samenleving, alleen op een zinnige manier kunt debatteren als je uitgaat van juiste informatie over de islam en de ermee verbonden culturen. Er is ook niet veel fantasie voor nodig om te beseffen dat de werkelijkheid van de islamitische culturen erg complex is. De actualiteit van de debatten over de islam en de complexiteit van de materie creëren een behoefte aan expertise met betrekking tot de islam, in het bijzonder over de wijze waarop deze godsdienst binnen de Europese context functioneert en de knelpunten die bij dit functioneren kunnen optreden. De master Islam in de moderne wereld tracht aan deze behoefte aan expertise tegemoet te komen door diverse aspecten te belichten. Allereerst wordt de islam als godsdienst bestudeerd, waarbij zowel zijn historische wortels als zijn moderne interpretaties aan bod komen. Zo is het van groot belang hoe de islamitische bronnen, in het bijzonder de koran maar ook andere gezaghebbende teksten worden geïnterpreteerd door verschillende islamitische stromingen in de contemporaine periode. Deze nadruk op de koran is noodzakelijk omdat ook voor moderne moslims de interpretatiemogelijkheden van het heilige boek in hoge mate bepalend zijn voor hun identiteitsvorming en hun stellingname in religieus-culturele, maar ook sociale en politieke kwesties. In de tweede plaats wordt ingegaan op de manier waarop de islam in de diverse Europese landen vorm krijgt, en meer specifiek op die aspecten daarvan die niet tot het privé-domein beperkt blijven maar de samenleving als geheel raken, zoals de toepassing van islamitisch recht, de plaats van de islam op scholen, publieke debatten over een botsingen van culturen, en dergelijke. Deze contextuele vormgeving van de islam wordt mede bestudeerd tegen de achtergrond van het beleid van regionale, nationale en Europese overheden ten opzichte van moslims en de islam en de debatten over multiculturalisme, identiteit, liberalisme en "Europese waarden". In de derde plaats wordt in de master aandacht geschonken aan transnationale islamitische bewegingen en grensoverstijgende netwerken van moslims. Door studie van deze bewegingen en netwerken ontstaat meer inzicht in de complexe werkelijkheid van de islam in een periode van globalisering. 1.2 Eindtermen en beroepsperspectief Het mastertraject Islam leidt op tot het zelfstandig kunnen uitoefenen van een beroep op academisch niveau. Afgestudeerden zijn vertrouwd met hedendaagse ideeën en stromingen binnen de islam en hun politieke en maatschappelijke context en hebben inzicht in de relaties tussen godsdienst, cultuur en macht in de islamitische wereld en/of West-Europa. Voor alle duidelijkheid, het gaat niet om een theologische opleiding tot islamitisch geestelijk verzorger of godsdienstleraar, 9

maar om een godsdienstwetenschappelijke opleiding waarin de kritische studie van de islam als maatschappelijk verschijnsel centraal staat. Het specifieke pakket maakt het mogelijk dat afgestudeerden bijvoorbeeld werkzaam kunnen zijn als journalist en beleidsambtenaar, vooral in functies die verband houden met de minderheden- en integratieproblematiek. Ook zal het mogelijk zijn voor studenten die deze masteropleiding hebben afgesloten om in te stromen in een onderzoeksopleiding op het gebied van de islam. Naast de algemene academische vaardigheden zal de opleiding de volgende twee specifieke eindtermen nastreven: - Kennis van en inzicht in de hedendaagse religieuze en religieus gelegitimeerde sociale en politieke ideeën en stromingen binnen de islam in hun politieke, maatschappelijke en historische context en inzicht in de vraag hoe bepaalde opvattingen gezaghebbend worden; kennis van de belangrijkste wetenschappelijke debatten dienaangaande. - Kennis van en inzicht in de relaties tussen macht, maatschappij, cultuur en religie in de hele islamitische wereld, en/of meer toegespitst op de positie van moslims in West-Europa. Een student is in staat de kennis en inzichten te benoemen en erover schriftelijk of mondeling te rapporteren, voor zowel specialisten als leken op het gebied van de islam in de moderne wereld. 1.3 Doelgroep en toelatingseisen De master is toegankelijk voor bachelors geesteswetenschappen, sociale wetenschappen en rechtsgeleerdheid met een basiskennis van de islam en de islamitische wereld. Meer concreet: de geloofsleer van de islam, alsmede de verschillen tussen de belangrijkste stromingen en rechtscholen binnen de islam in de klassieke periode. De student moet kennis hebben van de belangrijkste hervormingsbewegingen die zijn opgekomen binnen de islam sinds de negentiende eeuw. De vereiste kennis blijkt daaruit dat men minimaal 30 ECTS studiepunten heeft behaald op het terrein van de islam en de islamitische wereld. Daarnaast is een voldoende beheersing van de Nederlandse taal vereist, aangezien het onderwijs voor de meeste cursussen in het Nederlands wordt gegeven. Kandidaten die de vereiste voorkennis niet in het kader van hun major verwerven, kunnen deze opdoen door de volgende cursussen te volgen: cursussen uit de reeksen Culturen Midden-Oosten 1-3 (UU, bachelor ANPT, drie cursussen van 7,5 ECTS) cursussen uit de reeks Geschiedenis Midden-Oosten 1-3 (UU, bachelor ANPT, drie cursussen van 7,5 ECTS) Islamitische mystiek (UU, opleiding ANPT, 7,5 ECTS) Shi itische islam (UU, opleiding ANPT, 7,5 ECTS) Islam in lokale contexten (UU, opleiding ANPT, 7,5 ECTS) Cultuurkunde Arabisch (UvA, opleiding Arabisch, 10 ECTS) Inleiding islam (UvA, opleiding Religiestudies, 10 ECTS) Islam in West-Europa: religie en de geseculariseerde staat (UvA, opleiding Religiestudies, 10 ECTS) Introduction to the law of the Middle East (UvA, opleiding Arabisch, keuzevak, 10 ECTS). Of een student over de gevraagde basiskennis beschikt, wordt bepaald door een toelatingscommissie (zie de paragraaf "Aanmelding en toelating"). 1.4 Programma Het programma omvat 60 ECTS (en een geprogrammeerde duur van een jaar) en is opgebouwd uit de volgende componenten: 10 punten verplicht o 5 puntsmodule Sleutelteksten in de islamwetenschap (UvA, semester 1, blok 1) o 5 puntsmodule Bronnen van de islam (UU, semester 2, blok 2) 20 punten te kiezen uit een aanbod van vier modulen van elk tien punten ("keuzemodulen") o Sociale en politieke ideologieën in de moderne islam (UvA, semester 1) o Islam in West-Europa (UU, semester 1) o Muslim Cultural politics (UvA, semester 2 o Islam en Transnationalisme (UU en UvA, semester 2) 10

10 punten vrije ruimte o De student kiest uit het bestaande aanbod van beide universiteiten cursussen die inhoudelijk aansluiten bij de thema's van de master. De keuze dient door de Examencommissie te worden goedgekeurd. o Een aanbevolen cursus voor de vrije ruimte is: Radicaal Islamitisch Gedachtegoed (5 punten, UU, semester 1 blok 2) 20 punten afstudeerproject met stage of scriptie. 1.5 Cursusbeschrijvingen In deze paragraaf vind je korte omschrijvingen van de inhoud van de cursussen en andere componenten van het masterprogramma. Meer informatie over de inhoud, de organisatie, de toetsing en het studiemateriaal is te vinden in de cursuskrant van de Universiteit Utrecht (www.let.uu.nl/cursuskrant/), resp. de onderwijsgids van de Universiteit van Amsterdam (http://go.hum.uva.nl/). De verplichte modulen (totaal 10 ECTS) Sleutelteksten in de islamwetenschap (UvA, semester 1 blok 1, docent dr. Richard van Leeuwen, ISIS-code rs3020) Deze cursus van vijf studiepunten behandelt een aantal belangrijke wetenschappelijke teksten die verschillende wetenschappelijke benaderingen van de studie van de islam illustreren en belangrijk zijn geweest voor de ontwikkeling van het vakgebied. Bronnen van de islam (UU, semester 1 blok 2, docenten prof.dr. Fred de Jong en dr. Bernd Radtke, OSIRIS-code 200300826). Deze cursus behandelt allereerst de klassieke bronnen van de islam, waaronder de koran en de hadithteksten. Daarnaast komen moderne primaire bronnen aan bod, dat wil zeggen teksten van moslimschrijvers die de koran en hadith interpreteren en in verband brengen met de moderne wereld. De tot het curriculum behorende keuzemodulen (40 ECTS, waaruit 20 moeten worden gekozen) Islam en Transnationalisme (UU en UvA, semester 2, docenten prof.dr. Martin van Bruinessen en dr. Richard van Leeuwen, OSIRIS-code 200400628, ISIS-code rs3030) Deze module stelt de globalisering van de islam centraal en bestudeert islamitische bewegingen en stromingen die de grenzen van de natiestaten overschrijden. Het gaat daarbij zowel om religieuspolitieke als om zuiver religieuze ideologieën, organisaties en communicatienetwerken. In het eerste deel van de cursus worden transnationale aspecten van de islam, zoals de hajj, soefi-ordes en geleerdennetwerken, in hun historische context belicht. Vervolgens wordt vooral ingegaan op de contemporaine situatie, waarbij islamitische bewegingen aan bod komen die ook in Europa actief zijn en de transnationale netwerken tussen islamitische migranten in de verschillende West- Europese landen en de islamitische wereld. Door technische ontwikkelingen is communicatie van religieus ideeëngoed in toenemende mate transnationaal geworden; we gaan met name in op de gevolgen hiervan voor religieus gezag. Sociale en politieke ideologieën in de islam (UvA, semester 1, docenten prof.dr.mr. Ruud Peters en dr. Michiel Leezenberg, ISIS-code rs3050) Deze module zal aandacht besteden aan interpretaties van de islam volgens welke de islam een opdracht bevat om zich met de maatschappij en de machtsstructuren bezig te houden en ze indien nodig te veranderen. De nadruk zal liggen op de moderne periode en er zal niet alleen aandacht geschonken worden aan het Midden-Oosten, maar ook aan de islam in Zuid- en Zuidoost-Azië. Muslim cultural politics (UvA, semester 2, docent prof.dr. Annelies Moors, ISIS-code rs3090) Deze module wordt in het Engels aangeboden bij antropologie/fgmw. This module addresses the politics of culture in Muslim majority countries and amongst Muslims in the West. Intersecting and interacting with other forms of identification and political mobilisation, such as those based on nationality, ethnicity, class and gender, Muslim cultural politics takes on a great variety of forms. It includes such sensitive topics as dressing styles, visual imagery, and family law. Muslim cultural politics works through various media (varying from bodies and buildings, to journals and newspapers, audio- and videotapes, radio, satellite-television, and Internet). What are the implications of particular forms of mediation for the content and styles of Muslim cultural politics? 11

What processes of inclusion and exclusion are at stake (e.g. gender, location, but also levels of literacy) and how are patterns of authority reproduced, modified or transformed? Islam in West-Europa (UU, semester 1, docent dr. Nico Landman, OSIRIS-code 200400843). Deze cursus betreft het ontstaan van een islamitische diaspora in West-Europa. Enerzijds komen de moslimgemeenschappen zelf ter sprake, waarbij onder meer de volgende onderwerpen worden behandeld: het migratieproces dat hen naar West-Europa bracht, hun sociaal-economische positie in de diverse Europese landen, de etnische, culturele en religieuze diversiteit, de religieuze organisatievorming en de transnationale netwerken. Anderzijds wordt gekeken naar de plaats die de West-Europese samenleving de islam biedt. Daarbij valt te denken aan de geldende verhoudingen tussen kerk en staat, aan de reactie van overheden op islamitische initiatieven, en aan beeldvorming over de islam. Centraal staan veranderingsprocessen die de moslimgemeenschappen doormaken en de spanningen waarmee hun toenemende zichtbaarheid gepaard gaat. Daarom wordt uitvoerig stilgestaan bij maatschappelijke debatten zoals deze bijvoorbeeld na de aanslagen van 11 september 2001 zijn gevoerd. Vrije ruimte (10 ECTS) De student maakt zelf een keuze uit het aanbod op een Nederlandse of buitenlandse universiteit op het terrein van de islam. Daarnaast kunnen ook cursussen op aangrenzende terreinen in aanmerking komen. Te denken valt aan cursussen op het gebied van de internationale betrekkingen, etniciteit en nationalisme, migratiestudies of genderstudies. De keuze moet aan de Examencommissie ter goedkeuring worden voorgelegd. Een aanbevolen cursus voor de vrije ruimte is: Radicaal Islamitisch Gedachtegoed (UU, start tweede helft van eerste semester, 5 punten, docent prof. Hans Jansen, OSIRIS-code, 200300877). In deze cursus militante islamitische groeperingen aan de orde. Hun gedachtegoed worden in een historisch perspectief geplaatst. Afstudeerproject De student sluit het programma af met een project dat een stage of een onderzoek omvat, waarover een wetenschappelijke rapportage wordt geschreven (20 punten). Voor de stage wordt gedacht aan een (semi-)overheidsinstelling of maatschappelijke of culturele organisatie die zich richt op het terrein van de multiculturele samenleving, en in het bijzonder aandacht heeft voor religieuze aspecten van de multiculturaliteit. In het bijzonder valt te denken aan de Directie Coördinatie Minderhedenbeleid, die voorheen bij het Ministerie van Binnenlandse zaken was ondergebracht, maar sinds kort bij Justitie; bij lokale overheden zijn stages mogelijk op afdelingen die contacten onderhouden met islamitische organisaties. Diverse stageplaatsen zijn mogelijk bij instelling als Prisma, Forum, e.d., die maatschappelijk activeringswerk doen en bijzondere aandacht hebben voor de moslimgemeenschappen in ons land. Verder valt te denken aan moslimorganisaties als Islam en Burgerschap, de Turks-Islamitische Culturele Federatie, de Stichting Platform Islamitische Organisaties in Rijnmond, en dergelijke. Op Europees niveau zijn stages mogelijk bij de Europese Commissie, die zich eveneens bezighoudt met de religieuze aspecten van de integratie van moslims in de EU. De stage wordt getoetst door een stagebegeleider uit de staf, die zich laat adviseren door een begeleider bij de instantie waar men stage loopt. Deze toetsing gebeurt op basis van een uitvoerig stageverslag. De scriptie wordt begeleid door een van de docenten van de opleidingen die bij de master zijn betrokken. Op inhoudelijke gronden mag de student ook een externe begeleider kiezen, maar dat behoeft de instemming van de Examencommissie. De scriptie wordt beoordeeld door twee docenten: de begeleider en een tweede lezer. 1.6 Lesschema De verplichte modulen Sleutelteksten in de islamwetenschap en Bronnen van de islam worden in het eerste semester gepland. Van de vier keuzemodulen worden er minimaal twee in het eerste semester geprogrammeerd, en minimaal één in het tweede semester. De precieze planning moet nog worden bepaald en is afhankelijk van de inhoudelijke invulling van deze modulen. De stage en de scriptie wordt in het tweede semester geprogrammeerd. 12

Voor de student betekent dit het volgende onderwijsrooster: Semester 1 blok 1 Sleutelteksten in de islamwetenschap (5 pt, verplicht) keuzemodule 1 (10 pt) keuzemodule 2 of vrije ruimte module (10 pt) Semester 1 blok 2 Bronnen van de islam (5 pt, verplicht) Semester 2 blok 3 Afstudeerproject, 20 pt keuzemodule 2 of vrije ruimte module (10 pt) Semester 2 blok 4 13

2. Huishoudelijke informatie 2.1 Secretariaat De master wordt door twee universiteiten verzorgd. Binnen de Universiteit Utrecht ligt de verantwoordelijkheid bij het onderwijsinstituut Vreemde Talen. Binnen dit instituut verzorgt het secretariaat Arabische, Nieuwperzische en Turkse talen en culturen de ondersteuning van de master Islam in de moderne wereld. Dit secretariaat bevindt zich op Kromme Nieuwegracht 29, 3512 HJ Utrecht, tel. (030) 253 6133, e-mail: anpt@let.uu.nl Je kunt hier terecht met vragen over het onderwijsprogramma en de roostering. Voor vragen over de studieplanning wordt doorverwezen naar de studieadviseur of de betreffende docenten. Binnen de Universiteit van Amsterdam ligt de verantwoordelijkheid bij het onderwijsinstituut Theologie en Religiestudies. Het secretariaat van dit instituut bevindt zich op Oude Turfmarkt 147, 1012 GC Amsterdam, tel. (020) 525 2010/ 2787, e-mail w.e.schieving@uva.nl. 2.2 Aanmelding en toelating In Utrecht kun je aanmeldingsformulieren krijgen bij: StudiePunt Letteren, Drift 8, 3512 BS Utrecht, tel. (030) 253 6285 Geopend van maandag t/m vrijdag van 10.00-16.00 uur. De aanmeldingsformulieren kunnen ook wordt opgehaald op www.masters.uu.nl > praktische zaken > aanmelding en inschrijving. Deze formulieren moeten samen met de bijlagen worden ingeleverd bij het StudiePunt. In Amsterdam kun je je aanmelden bij: Onderwijsbalie Oude Turfmarkt, Oude Turfmarkt 147, 1012 GC Amsterdam. Geopend van maandag t/m vrijdag van 10.00 tot 16.00 uur, dinsdag tot 18.00 uur. Tel. (020) 525 4700, e-mail: owbalie.otm@hum.uva.nl. Op beide universiteiten zul je met het inschrijfformulier documentatie moeten inleveren over je vooropleiding. Zie hierover de inschrijfformulieren. Nadat je je door dit inschrijfformulier hebt aangemeld, zal een toelatingscommissie beoordelen of je voldoet aan de toelatingseisen. Zonodig zal de toelatingscommissie je uitnodigen voor een gesprek. Deze commissie bestaat uit de volgende personen: Dr. Nico Landman Prof.dr. Fred de Jong Prof.dr.mr. Ruud Peters 2.3 Inschrijving voor cursussen Je moet je per cursus aanmelden bij de instelling waar die cursus wordt verzorgd. Voor Utrechtse cursussen kun je je inschrijven via Osiris Online (www.osiris.uu.nl) of via het StudiePunt Letteren, Drift 8, 3512 BS UTRECHT, tel. (030) 253 6285, e-mail: studiepunt@let.uu.nl, openingstijden: maandag t/m vrijdag van 10.00 tot 16.00 uur. Voor Amsterdamse cursussen kun je je inschrijven via de Onderwijsbalie Oude Turfmarkt, Oude Turfmarkt 147, 1012 GC Amsterdam, tel. (020) 525 4700, e-mail: owbalie.otm@hum.uva.nl, openingstijden: maandag tot en met vrijdag van 10.00 tot 16.00 uur, dinsdag tot 18.00 uur. Voor cursussen die deels in Amsterdam en deels in Utrecht worden gegeven kun je je zowel in Utrecht als in Amsterdam inschrijven. 2.4 Studiebegeleiding De studieadviseur kan de student helpen die vragen heeft over onder meer de formele kanten van de studieplanning, exameneisen, gang van zaken rond scriptie en afstuderen. Daarnaast kunnen studenten zich tot hem/haar wenden met vragen en problemen rond studiemotivatie, studiestaking, studievertraging, vrijstellingen, aanvragen afstudeersteun, studiefinanciering, 14

studeren in het buitenland, stage en beroepsperspectieven. Bij specifieke vragen of persoonlijke problemen kan de studieadviseur studenten naar de juiste instantie of persoon doorverwijzen. Studenten die door ziekte of andere persoonlijke omstandigheden vertraging oplopen, wordt ten zeerste aanbevolen zo spoedig mogelijk contact op te nemen met de studieadviseur. De Utrechtse studieadviseur voor de master Islam in de moderne wereld is: Mevrouw drs. M.B. Kleine, Kromme Nieuwegracht 66, kamer 107, 3512 HL Utrecht e-mail: matty.kleine@let.uu.nl De inloopspreekuren zijn dinsdag van 11.30-12.30 uur en donderdag van 14.00-15.00 uur. Het telefonisch spreekuur is maandag van 11.30-12.30 uur, tel. (030) 253 6353. In Amsterdam is de studieadviseur: Mevrouw drs. G.M. Naarden, Oude Turfmarkt 147 (kamer 1.04A), 1012 GC Amsterdam e-mail: naarden@hum.uva.nl tel. (020) 525 2005 Spreekuur woensdag 13.00-15.00 uur. 2.5 Examen De exameneisen van het programma staan geformuleerd in de Onderwijs- en Examenregeling. Deze regeling is te vinden op www.let.uu.nl/anpt/ > Gidsen, OER en formulieren. De Examencommissie beoordeelt of studenten hebben voldaan aan de exameneisen voor de master en reikt de diploma's uit. De Examencommissie beoordeelt tevens voorstellen van studenten voor de invulling van het programma, voor zover dat afwijkt van het standaardprogramma dat in deze studiegids wordt beschreven. De Examencommissie is te bereiken via het secretariaat van de opleiding Arabische, Nieuwperzische en Turkse talen en culturen, Kromme Nieuwegracht 29, 3512 JH Utrecht. 2.6 Medezeggenschap In de Opleidingscommissie overleggen docenten en studenten van de opleiding over de planning en uitvoering van het onderwijsprogramma. Deze commissie wordt in de loop van het eerste semester samengesteld. 2.7 Medewerkers Prof.dr. Martin van Bruinessen (tel. (030) 253 6146, e-mail: martin.vanbruinessen@let.uu.nl) promoveerde op een studie naar de sociale en politieke organisatie van de Koerdische samenleving en verrichte daarna o.a. lange tijd onderzoek in Indonesië. Hij publiceerde over diverse aspecten van de islam in Indonesië, over taal, cultuur en geschiedenis van de Koerden, en over islam en politiek in Turkije. Hij was nauw betrokken bij de oprichting van het International Institute for the Study of Islam in the Modern World (ISIM) en is in dit kader in Utrecht aangesteld tot hoogleraar in de vergelijkende studie van moderne islamitische samenlevingen, met bijzondere aandacht voor de koerdologie. Prof.dr. Hans Jansen (tel. (030) 253 6129, e-mail: Hans.Jansen@let.uu.nl) is sinds 1 mei 2003 bijzonder hoogleraar voor 'het hedendaags islamitisch denken' aan de Universiteit van Utrecht. Tevens is hij sinds 1982 universitair docent Arabisch en Islamkunde in Leiden. Daarvoor was hij o.a. directeur van het Nederlands Instituut in Caïro en wetenschappelijk (hoofd)medewerker in Groningen. Zijn onderzoek spitst zich toe op fundamentalistische stromingen in de islam. Prof.dr. Fred de Jong (tel. (030) 253 6161, e-mail: Fred.deJong@let.uu.nl) heeft de islamwetenschap als vakgebied. Daarbinnen heeft hij met name gepubliceerd over de geschiedenis van de islamitische mystiek. Zijn onderzoek betreft voorts de niet-soennitische vormen van de islam op de Balkan, in Anatolië en in de Arabische wereld in heden en verleden. Zijn onderwijs concentreert zich op deze onderwerpen. 15

Dr. Nico Landman (tel. (030) 253 6135, e-mail: Nico.Landman@let.uu.nl) promoveerde op een onderzoek naar de institutionalisering van de islam in Nederland. Hij verricht onderzoek naar Turks-islamitische stromingen in Turkije en West-Europa. Hij geeft onderwijs op het terrein van de islamologie en het Arabisch. Dr. Richard van Leeuwen (tel. (020) 525 2016, e-mail: rvleeuwen@uva.nl) is arabist en historicus. Zijn onderzoek en onderwijs zijn gericht op de sociale en culturele geschiedenis van de Arabische wereld, de Arabische letterkunde, en de culturele contacten tussen de Arabische wereld en Europa. Dr. Michiel Leezenberg (tel. (020) 525 4869, e-mail M.M.Leezenberg@uva.nl) is verbonden aan de Faculteit Geesteswetenschappen van de UvA, afdeling wijsbegeerte. Zijn onderzoek richt zich op de islamitische filosofie. Prof. dr. Annelies Moors (tel. (020) 525 2624, e-mail A.C.A.E.Moors@uva.nl) is verbonden aan de Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen, Afdeling Sociologie en Antropologie van de UvA en aan het Instituut voor de Studie van de Islam in de Moderne Wereld (ISIM), alwaar zij onderzoek doet naar "Muslim Cultural Politics: Debating Family Dynamics and Gender". Prof.dr.mr. Ruud Peters (tel. (020) 525 3062/4689; e-mail: r.peters@uva.nl). Docent islam aan de UvA. Van 1982-1987 directeur van het Nederlands Instituut te Caïro. Sinds 1992 bijzonder hoogleraar recht van de islam. Onderzoek: islamitisch recht, islam en politiek. Dr. Bernd Radtke (tel. (030) 253 6136, e-mail: Bernd.Radtke@let.uu.nl) houdt zich bezig met islamitische mystiek en de islamitische geestesgeschiedenis in Arabische en Perzische literatuur. Zijn publicaties betreffen vooral deze terreinen. Hij verzorgt onderwijs in de islamologie en de Arabische en Perzische Letterkunde. 16