VLAAMSE KLIMAAT EN ENERGIETOP ENGAGEMENTSVERKLARING ENGIE ONS VOORNAAMSTE ENGAGEMENT: we willen toonaangevend zijn in de energietransitie De energiesector is in volle verandering. Morgen zullen we niet meer produceren en verbruiken zoals we dat vandaag doen. We noemen dit de energietransitie. De Groep ENGIE vormt zichzelf om met de bedoeling wereldwijd toonaangevend te zijn in deze energietransitie. Concreet willen we dit doen aan de hand van deze engagementen, die we bundelen in vijf clusters: 1. ENGIE investeert volop in hernieuwbare energie. We verdubbelen minstens onze capaciteit aan windenergie op het land tegen 2020. We gaan verder met de uitrol van ons aanbod van zonnepanelen voor particulieren, onderzoeken de mogelijkheid voor een aanbod met batterijen en stellen een hoge doelstelling voor de realisatie van zonnepanelen in de zakelijke markt. 2. ENGIE biedt innovatieve oplossingen aan voor energie-efficiëntie en digitalisering. We rollen slimme toestellen, zoals boxx, en een isolatieoplossing uit. We bieden een geïntegreerd dienstenpakket voor slimme steden. We ontwikkelen een gespecialiseerd en ultra-energiezuinig datacommunicatienetwerk: Sigfox. 3. ENGIE zet in op groene mobiliteit. We ontvouwen tank- en laadinfrastructuur en diensten voor duurzame mobiliteit: we investeren 100 miljoen euro in CNG en LNG tankstations. We bouwen een hub voor alternatieve energie (LNG en CNG) in de haven van Antwerpen.
4. ENGIE zet sterk in op onderzoek en ontwikkeling. 5. Groene mobiliteit en energie-efficiënte gebouwen: ENGIE geeft het goede voorbeeld. Het deelt haar ervaringen: vb. zeer energie-efficiënte kantoorgebouwen die in de onmiddellijke nabijheid liggen van belangrijke openbare vervoersassen ENGIE heeft ambities om haar CO 2 -uitstoot te verminderen en haar milieuvoetafdruk te verkleinen. Om deze ambities kracht bij te zetten, ondertekende de Groep de engagementsbrief van de COP21 en werd ze lid van The Shift. 2
1. ENGIE investeert volop in hernieuwbare energie Wereldwijd de CO 2 -uitstoot doen dalen, is een prioriteit. ENGIE wil blijven investeren in hernieuwbare energie, dicht bij haar klanten. Windenergie ENGIE-dochter ENGIE Electrabel wil tegen 2020 haar windenergiecapaciteit op land verdubbelen tot 400 MW, waarvan ongeveer 250 MW in Vlaanderen. Dit betekent een investering van 300 miljoen euro gespreid over 5 jaar. Voor de bouw, de uitbating en het onderhoud van onze windmolenparken in Vlaanderen werken we samen met Wind4Flanders. Dit is een 50-50 partnerschap tussen ENGIE Electrabel en de financieringsverenigingen FIGGA, FINGEM, FINILEK en IKA én de Brusselse Elektriciteitsintercommunale IBE. Met onze totale windcapaciteit zal jaarlijks de uitstoot van 300.000 ton CO 2 vermeden worden. Een open dialoog met de omwonenden is een van de prioriteiten van ENGIE Electrabel. Daarom stelt de onderneming haar projecten open voor lokale coöperatieven. Op die manier dragen de omwonenden bij aan het behalen van de Belgische doelstellingen voor groene energieproductie en genieten ze daarbij ook nog van de dividenden die worden uitgekeerd. Het is in die optiek dat de coöperatieve Electrabel CoGreen werd opgericht. Ze geeft aan de omwonenden de mogelijkheid om te investeren in de windturbineparken in hun buurt. Zonne-energie In augustus 2016 bracht ENGIE Electrabel haar zonnepanelenaanbod voor residentiele klanten op de markt. Het elektriciteitsproductiepotentieel van zonnepanelen is immers hoog: het Internationaal Energieagentschap (IEA) schat dat zonnepanelen in België kunnen voorzien in 25% van het elektriciteitsverbruik. Door te investeren in zonneenergie kan de CO₂-impact aanzienlijk verlaagd worden. Door met zonne-energie te voorzien in 25% van het elektriciteitsverbruik wordt jaarlijks de uitstoot vermeden van 8 miljoen ton CO 2. Voor de zakelijke markt hebben we een ambitieuze doelstelling voor de ontwikkeling van zonnepanelen in België. Daarbij bekijken we wat de meest gunstige locatie is. Elke MW aan zonne-energie die we installeren, zal jaarlijks leiden tot een vermindering van de CO 2 -uitstoot met 300 ton. We onderzoeken verder de mogelijkheden om voor de particuliere markt ook een aanbod met batterijen te lanceren, al dan niet gekoppeld aan zonnepanelen. 3
2. ENGIE Electrabel biedt innovatieve oplossingen voor energie-efficiëntie aan De hoofdzaak van anders denken in de energiewereld is nog steeds: minder verbruiken. Daarom zetten we in op energie-efficiëntie in al zijn vormen, aangepast aan de gedigitaliseerde wereld van vandaag. Diensten en producten voor een efficiënt energiebeheer ENGIE wil haar klanten zoveel mogelijk bijstaan met advies maar ook met haar innovatief aanbod van producten en diensten. Zo ontwikkelen we innovatieve technologische oplossingen die de verbruiker helpen energie te besparen. In april 2016 bracht ENGIE Electrabel boxx op de markt, het digitale brein van het huis. Deze innovatieve oplossing geeft een overzicht van het verbruik, maar is ook een intelligente thermostaat en een weerstation. Verder past de verwarming zich aan aan de gewoonten en de kenmerken van de woning, waardoor energie wordt bespaard. Eind 2016 zal boxx ook de productie van zonnepanelen weergegeven. Slimme steden Als grote speler in de energietransitie, staat het thema slimme steden bij ENGIE centraal. ENGIE ontwerpt en implementeert in België oplossingen waarmee bedrijven en openbare besturen de prestaties van hun installaties kunnen verbeteren en het energiegebruik in hun bedrijfsprocessen optimaliseren. De Groep kiest voor een globale aanpak met een unieke combinatie van expertise op verschillende terreinen. Van het ontwerp, de installatie en het beheer van lokale oplossingen voor (hernieuwbare) energie tot de operationele levering van geïntegreerde voorzieningen en services: groene mobiliteit, openbare verlichting, lokale productie van duurzame energie (zonne-energie, biomassa, warmte-krachtkoppeling), energieefficiëntie en intelligente controle van gebouwen, videobeveiliging, facility management, waterbehandeling, Al deze technische aanbiedingen voor een groenere stad. Het Internet of Things voor een beter energiebeheer De wereld van de energie wordt alsmaar digitaler. Dankzij deze digitalisering kan de gebruiker een beroep doen op nieuwe toepassingen en diensten om zijn comfort en energiefactuur op een meer gepersonaliseerde manier te beheren. ENGIE heeft ingespeeld op deze tendens en rolt met gebruik van de Sigfox-technologie een mobiel netwerk uit dat zich specifiek richt op het internet der dingen en M2M-communicatie (machine to machine). 73% van het Belgisch grondgebied wordt al door dit netwerk gedekt. Deze innovatieve technologie zal kunnen worden ingezet om energie te besparen en is zelf uiterst energiezuinig. 4
3. ENGIE zet in op groene mobiliteit Groene mobiliteit biedt een immens potentieel voor de reductie van de CO 2 -uitstoot. Inzetten op de vergroening van de technologieën en de infrastructuur is daarom in de energietransitie een doel op zich. Elektrische voertuigen en hun laadinfrastructuur ENGIE wil die uitdaging mee aangaan om haar positie als leider en partner in de energietransitie te versterken. Tevens wil de Groep de referentie worden in het aanbieden van oplossingen voor duurzame mobiliteit. ENGIE investeert ENGIE massaal in de uitrol van innoverende en duurzame mobiliteitsoplossingen om de negatieve effecten van de verstedelijking te beperken (files, energieverbruik, vervuiling en lawaai). Hiervoor werkt de Groep bij voorkeur samen met verschillende erkende partners, overal ter wereld. Zowel elektrische als aardgasvoertuigen zijn bekende duurzame transportmiddelen. ENGIE wil als verantwoordelijke energiespeler het gebruik hiervan mogelijk maken. Daarom ontwikkelt de Groep slimme laadoplossingen voor elektrische voertuigen en bouwt ze, het liefst in partnerschap met verschillende lokale actoren, tankstations voor aardgasvoertuigen (CNG). ENGIE wil tegen 2020 ongeveer 100 miljoen euro investeren in LNG- en CNG-tankstations voor vrachtwagens en andere voertuigen. Met dat bedrag kunnen 70 LNG-stations worden gebouwd in verschillende Europese landen, en 30 CNG-stations in Frankrijk. In België heeft ENGIE, als partner in ENORA, de ambitie om tegen 2018 een netwerk van 25 tot 30 aardgastankstations uit te bouwen. Dit netwerk zal bestaan uit tankstations van verschillende CNGaanbieders waarmee ENORA partnerschappen is aangegaan. De klanten zullen er kunnen tanken met dezelfde tankkaart. Tegen 2021 wil ENGIE 15 CNG tankstations in eigen beheer hebben Hub voor alternatieve energie in de haven van Antwerpen ENGIE werd door de haven van Antwerpen geselecteerd voor de bouw van een Alternatieve Energiehub voor mobiliteit en transport. De Groep zal de hub als concessionaris gedurende 30 jaar commercieel uitbaten. De hub combineert het aanbod van LNG, CNG en elektriciteit. Er komt een efficiënt shore-to-ship LNG-bunkerstation voor de binnenvaart en kleine kustvaarders, baggerschepen en sleepboten. Dit is een primeur voor Europa. Daarnaast komt er ook een LNG- en CNG-tankstation voor wegvoertuigen en snelladers voor elektrische voertuigen. Voor de uitbouw van de hub werken enkele dochterbedrijven van de ENGIE Groep samen. ENGIE LNG Solutions staat als concessiehouder in voor de commerciële exploitatie. De bouw, het onderhoud en het beheer wordt uitgevoerd door ENGIE Fabricom en ENGIE Cofely. Het is een zero emissie installatie door het boil-off optimalisatieproces. De concessie gaat in vanaf 1 oktober 2016, en de eerste fase van de infrastructuur zal eind 2017operationeel zijn. 5
4. ENGIE zet volop in op onderzoek en ontwikkeling Onderzoek en innovatie zijn speerpunten in de strategie van ENGIE. Dochteronderneming ENGIE Electrabel investeert bijvoorbeeld in onderzoek naar nieuwe technologieën zoals kleine windmolens, kleine waterkrachtcentrales of geothermie. Dit gebeurt in samenwerking met ENGIE Lab, het onderzoekscentrum van ENGIE in België, en verschillende universiteiten. Zo werkt ENGIE Electrabel samen met de Universiteit Gent aan een onderzoek naar golfslagenergie. Met de ontwikkeling van hernieuwbare energie is het noodzakelijk om geschikte oplossingen voor stockage en flexibiliteit te bestuderen. Zo onderzoekt en test ENGIE Lab nieuwe en bestaande batterijoplossingen zoals de Tesla-thuisbatterij. Dit maakt het voor ENGIE mogelijk om haar toekomstige keuzestrategie voor stockage-oplossingen te bepalen. In dat opzicht zal ENGIE op de site van centrale Drogenbos een proefproject starten met batterijen op industriële schaal. Verder werken we sinds geruime tijd intensief samen met meerdere universiteiten. Een typische winwinsituatie, met studies die een boeiende blik werpen op de (nabije) toekomst. 5. Groene mobiliteit en energie-efficiënte gebouwen: ENGIE geeft het goede voorbeeld en deelt haar ervaringen Zelf wil de Groep de oplossingen die ze aanbiedt in de vitrine plaatsen. De nieuwe kantoorgebouwen van ENGIE zijn een referentie en een voorbeeld van energie-efficiëntie. Zo nam de Groep in 2015 in Antwerpen een nieuw kantoorgebouw in gebruik. Als uitstalraam voor onze knowhow in milieu en energie-efficiëntie is de ENGIE Tower Antwerpen uitgerust met geavanceerde en performante technische installaties voor thermische energie. Er worden ook duurzame energiebronnen gebruikt zoals geothermie. Zo is er ook driedubbele beglazing en zuinig waterbeheer. Hemelwater wordt opgevangen in een tank voor toepassingen waarvoor geen drinkwater is vereist (WC, besproeien van groenvoorzieningen, ). Op het dak werden 50 zonnepanelen gemonteerd. Deze installatie beslaat een oppervlakte van 105 m² en is goed voor een opgesteld vermogen van 11,8 kw piek. De binnenverlichting van het gebouw wordt volledig gestuurd door aan- en afwezigheidsdetectoren. Deze beschikken overigens ook over een dimmerfunctie die de lichtsterkte automatisch aanpast aan het binnenvallende daglicht. Door deze installatie kan 30 tot 40% worden bespaard op het elektriciteitsverbruik voor verlichting. ENGIE behaalde voor het gebouw een BREEAM Excellent quotering voor de energie-efficiëntie en - performantie. Bij de oplevering in 2015 presteerde het gebouw nog steeds een pak beter dan de huidige en vooropgestelde eisen van het Vlaams Energie Agentschap (VEA) voor 2016 met betrekking tot E en K peil (Norm E 55 en K 40). Die expertise stellen we maar al te graag in dienst van de klanten. 6