NN5 - Antwoorden 56V Cursus Spelling Hoofdstuk 1 Spelling Paragraaf 1 Werkwoordspelling Opdracht 1 1 slipte: pvvt; stam + te, want de p van slippen zit in 't ex - f o k s ch aa p belandde: pvvt; stam + de, want de d van belanden zit niet in 't ex - f o k s ch aa p 2 gefaxt: vd; de x van faxen zit in 't ex - f o k s ch aa p, dus met een t ge-e-maild: vd; de l van e-mailen zit niet in 't ex - f o k s ch aa p, dus met een d 3 verbrand: pvtt; stam, want er staat je achter de pv vervuilt: pvtt; stam + t, want het onderwerp bij de pv is het 4 Gearriveerd: vd; de r van arriveren zit niet in 't ex - f o k s ch aa p deletete: pvvt; stam + te, want de t-klank van deleten zit in in 't ex - f o k s ch aa p frauderende: bn; zo kort mogelijk, want de r van frauderen zit niet in 't ex - f o k s ch aa p, dus met de gecheckt: vd; de k-klank van checken zit in 't ex - f o k s ch aa p, dus met een t worden: infinitief 5 werd: pvvt; sterk werkwoord gevreesd: vd; de z van vrezen zit niet in 't ex - f o k s ch aa p, dus met een d verwoestend: od; infinitief + d 6 Bloosd: onjuist, want pvtt; het onderwerp is Isabel, dus stam + t: bloost complimenteerd: onjuist, want pvtt; het onderwerp is iemand, dus stam + t: complimenteert 7 gebridgd: onjuist, want vd; bij het voltooid deelwoord komt een e voor de d, dus gebridged (overigens: gebridget met een t mag ook) aquajogged: 8 bestreedt: onjuist, want pvtt; het onderwerp is Jerry, dus stam + t: aquajogt onjuist, pvvt; sterk werkwoord, langer maken; bestreden, dus: bestreed verslonst: onjuist, want vd; de z van verslonzen zit niet in 't ex - f o k s ch aa p, dus met een d: verslonsd 9 raadt: 10 vondt: verontrustent: ontvoerdde: gehoort: onjuist, want pvtt; er staat je achter de pv, dus stam: raad onjuist, want pvvt; sterk werkwoord; langer maken: vond onjuist, want od; infinitief + d: verontrustend onjuist, want bn; zo kort mogelijk, dus met één d: ontvoerde onjuist, want vd; de r van horen zit niet in 't ex - f o k s ch aa p, dus met een d: gehoord 11 verzandde: word: uitgebaggerd: 12 onjuist, want bn; zo kort mogelijk: verzande onjuist, want pvtt; het onderwerp is de verzande mond van de rivier, dus stam +t: wordt juist, vd; de r van uitbaggeren zit niet in 't ex - f o k s ch aa p, dus met een d
verwijderd: juist, want vd; de r van verwijderen zit niet in 't ex - f o k s ch aa p, dus met een d mopperent: onjuist, want od; hele werkwoord + d: mopperend 13 overschreed: juist, want vd; sterk werkwoord, langer maken; overschreden, dus met een d begrote: juist, want bn; zo kort mogelijk 14 wordt: juist, want pvtt; er is geen onderwerp jij/je achter pv of ik, dus stam + t: wordt (NB Het is een zin in de lijdende vorm zonder geschokt: onderwerp.) juist, want vd; de k van schokken zit in 't ex - f o k s ch aa p, dus met een t 15 gepushd: onjuist, want vd; de sj-klank van pushen zit in 't ex - f o k s ch aa p, dus gepusht opgeleverd: betekend: Opdracht 2 1 Gelooft, houdt 2 informeert, redt 3 backpackt, blogt 4 vernielt, herbouwt 5 gebeurt, herkent 6 watertandt, proeft 7 aanvaardt, ontketent 8 vermoed, overtuigt Opdracht 3 1 bloosde, overhandigde 2 vervuilde, stierven, vertoonden 3 verspreidde, haastten 4 aanprees, goochelde, ontfutselde 5 verwoestte, raakten 6 rockte, stagedivede 7 arbeidde, verdiende 8 uitlegde, doorgrondde Opdracht 4 1 mixte, opdronken, nuttigden 2 betichtte, heulde, leidde 3 Eist, betaalt 4 motregende, gutst 5 voltrokken, voorspelde, geschiedde 6 fietsten, lunchten 7 beschuldigt, schendt 8 uitlachten, uitscholden, stuurde juist, want vd; de r van opleveren zit niet in 't ex - f o k s ch aa p, dus met een d onjuist, want pvtt; het onderwerp is Dat mijn trainer me al die jaren heeft gepusht, er is geen onderwerp jij/je achter pv of ik, dus stam + t: betekent Opdracht 5 1 od Dwalend, bn verlichte, vd uitgestald 2 bn gedode, vd geroosterd, vd verorberd 3 vd uitgevoerd, vd beraamd, vd buitgemaakt 4 gw Wend, bn geleverde
5 inf stelen, vd bejegend 6 bn verlote, bn winnende, vd gevallen 7 vd gerekend, bn belaste 8 gw Red, vd gewenst Opdracht 6 1 pvtt braadt, bn geslachte, pvtt kookt pvvt braadde, bn geslachte, pvvt kookte 2 pvtt wordt, vd belemmerd, bn geplaatste 3 pvtt betaalt, bn ingerichte, pvvt dreigde, vd verklaard 4 bn gestrande, pvtt wordt, vd geloodst 5 gw Sluit, pvvt waarschuwde, bn verwachte, pvvt bedaarde, vd voorspeld 6 vd toegezegd, inf bekostigen, vd gescheiden, vd beloofd, pvtt betaalt 7 pvtt observeert, pvtt beoordeelt 8 pvtt vind, od bevredigend, vd geëindigd, vd gedegradeerd Opdracht 7 Eigen zinnen, bijvoorbeeld: 1 Ik begeleid elke week mijn oma naar de bingoclub. Mijn broer begeleidt op de universiteit nieuwe studenten bij hun studie. 2 Ontleed je altijd alle zinnen die onze docent Nederlands als huiswerk opgeeft? De dierenarts ontleedt de overleden kat om de doodsoorzaak vast te stellen. 3 Als ik langer dan een half uur in de zon zit, verbrand ik. De rector verbrandt zijn oude jaargangen van de schoolkrant in de tuin. Opdracht 8 Eigen zinnen, bijvoorbeeld: 1 De stad Amsterdam wordt al jarenlang bestuurd door de PvdA. Bestuurt de jonge vrouw de auto waarin de drieling zit? 2 Door heftige regenval was het hele festival ontregeld. Die man daar ontregelt het verkeer met zijn vreemde gedrag. 3 Zij heeft mij verteld dat ze nog nooit naar een dancefeest geweest is. De docent geschiedenis vertelt altijd prachtige verhalen over de Tweede Wereldoorlog. Opdracht 9 Eigen zinnen, bijvoorbeeld: 1 De ontaarde slapers van Ward Ruyslinck en Ontaarde moeders van Renate Dorrestein zijn bekende Nederlandse romans. De vechtpartij tussen de politie en de betogers ontaardde in een ware veldslag. 2 De prachtig verklede meisjes hadden de grootste lol op het saaie feestje. Verkleedde jouw broertje zich niet vroeger altijd als brandweerman? 3 Je mag tegenwoordig alleen nog maar naar de tropen als je een verplichte keuring hebt ondergaan. De Amerikaanse rechter verplichtte de man tot 140 uur taakstraf, omdat hij een brandende sigaret uit het raampje had gegooid. Opdracht 10 1 beantwoorde 2 beweert, herstelt 3 belande, wordt 4 verroestte 5 verbaasd, verlate 6 verachtte, verbrandden, verwoestten 7 vermoeden/vermoedden, wordt 8 behoud, luidt Opdracht 11
1 Zwaaiend, toegestroomde, stapten, gelande 2 Hijgend, puffend, strompelde, getrainde 3 wordt, bereid, geklutste 4 stonden, ontvluchtte 5 Word, kies, bakt 6 afgekickt, blowt, schaadt 7 berichtte, verkwist 8 bemeste, bloeiden Opdracht 12 Eigen dictee Paragraaf 2 Hoofdletters en leestekens Opdracht 13 1 Mag ik een glaasje bordeaux en een portie Goudse kaas? vroeg mevrouw Van der Berg-ter Veld aan de kelner. 2 In de herfst waait de wind vaak uit het noordwesten, zei weerman Piet Paulesma, en daar zijn ze in de gereformeerde kustplaatsjes op het Zeeuwse Zuid-Beveland helemaal niet blij mee. 3 Heeft de Vlaamse Jannetje van Dalen zich werkelijk tot de islam bekeerd? vroeg de journaliste van De Telegraaf aan de pastoor van Torhout. 4 De voorzitter van voetbalclub Xerxes zei: t Is nog niet zeker dat onze vereniging eind december weer een kerstbal organiseert: veel leden gaan dit jaar in die tijd op skivakantie. 5 Wij gaan vanavond chinezen, Mark, merkte de minister van Financiën op. Wil je misschien met ons mee? Opdracht 14 Het geluk van Denise Garrido kon zaterdagavond niet op toen ze werd gekroond tot Miss Universe Canada 2013, al was dat maar van korte duur. Nog geen 24 uur later ontdekte de organisatie immers dat ze een pijnlijke vergissing had gemaakt bij de uitreiking van de titel, dus moest Denise het felbegeerde kroontje afstaan aan de échte Miss, de 26-jarige Riza Santos. Ik was volledig in shock en teleurgesteld, zei een diep ontgoochelde Garrido tegen ABC News. Ik schaamde mij ook dood voor alle felicitaties die ik intussen al had ontvangen. Toch neemt de bijna-miss de organisatie niets kwalijk. Ik ben niet verbitterd en ook niet kwaad. Ze hebben heel open gecommuniceerd. Bovendien ben ik dolblij dat ik eens Miss Canada ben geweest, ook al was het maar voor 24 uurtjes. De ene zijn dood betekent natuurlijk de andere zijn brood. Het kroontje van Denise werd immers meteen doorgegeven aan de rechtmatige Miss Riza Santos. Ik zat aan het zwembad van mijn hotel toen ze mij belden, aldus Santos aan haar lokale krant Calgary Herald. Opdracht 15 Air New Zealand, het bedrijf dat in zijn reclame-uitingen gebruikmaakt van Maori-kunst, heeft geweigerd een Maori aan te nemen als stewardess vanwege haar traditionele ta moko-tatoeage. De luchtvaartmaatschappij vindt dat de tatoeage als intimiderend kan worden ervaren. De vrouw is gesuggereerd te solliciteren naar een functie bij het vrachtvervoer. Ik dacht dat ze trots waren als iemand met een ta moko de luchtvaartmaatschappij vertegenwoordigt, aldus Claire Nathan op televisie. Bij het sollicitatiegesprek besliste de luchtvaartmaatschappij echter dat zichtbare tatoeages niet zijn toegelaten. De passagiers komen uit verschillende culturen, zei Air New Zealand tegen de zender. In veel culturen worden tattoos als beangstigend en intimiderend ervaren.
Paragraaf 3 Meervoud en verkleinwoorden Opdracht 16 1 agenda s 2 bladen/bladeren 3 criteria 4 dodo s 5 coupés 6 employees 7 etuis 8 garages 9 geboortes 10 goeroes 11 historici 12 lomperiken 13 moskeeën 14 oliën 15 paragrafen 16 royalty s 17 schepen 18 symfonieën 19 vakanties 20 volleys Opdracht 17 1 accuutje 2 autootje 3 balletje 4 colbertje 5 helmpje 6 ideetje 7 jongetje 8 karbonaadje 9 logeetje 10 machientje 11 omaatje 12 puddinkje 13 sherry tje 14 slangetje 15 stemmetje 16 taxietje 17 trucje 18 verenigingetje 19 vlaggetje 20 wc tje Opdracht 18 1 terrasje, briesje, whisky tje, borreltje, biertjes 2 cappuccinootje, cakejes, bonbonnetje 3 eetcafeetje, patatjes, sateetje, slaatje, kilootjes 4 reclamefilmpje, Melkunie-koetje, bommetje 5 verkleinwoordjes, studentje, groentje, blauwtje, stilletjes, stiekempjes Paragraaf 4 Samenstellingen, sommige(n), getallen
Opdracht 19 1 een eersteklascoupé 2 museumdirecteur 3 baarmoederhalskanker 4 maathouden 5 viersterrenhotel 6 orde houden 7 schoolexamenonderdeel 8 ademhalen 9 lastigvallen 10 eruitzien 11 ernaar uitzien 12 een zware antitankraket 13 dertienduizend 14 ter beschikking stellen 15 water halen 16 dertien miljard 17 dicht bij de kerk 18 zwaarbewapend 19 terbeschikkingstelling 20 een veelgevraagd artiest Opdracht 20 1 goedenacht het eerste deel is een bijvoeglijk naamwoord 2 geboortegolf geboorte heeft ook een meervoud op -s 3 koeienziekte koe heeft alleen een meervoud op -en 4 gevoelskwestie je hoort de tussen-s 5 roggemeel rogge heeft geen meervoud 6 blindendarm blind is een bijvoeglijk naamwoord, dus: blindedarm 7 kranteartikel krant heeft alleen een meervoud op -en, dus: krantenartikel 8 zonnencel bij zon denk je aan één specifieke zon, dus: zonnecel 9 kabinetchef je hoort bij kabinetsbeleid een tussen-s, dus ook: kabinetschef 10 ruggenlings ruggelings is een afleiding, dus: ruggelings 11 brandenwijn onjuist, het eerste deel is een werkwoord, dus: brandewijn 12 genadeslag juist, want genade heeft geen meervoud 13 stekenblind onjuist, want steke is een versterking bij blind, dus: stekeblind 14 hellenvuur onjuist, bij hel denk je maar aan één specifieke hel, dus: hellevuur 15 rechtszaak juist, want bij rechtsorde hoor je de tussen-s, dus ook: rechtszaak Opdracht 21 1 pennenetuitje 2 scheepsjournaal 3 apetrots 4 tomatensoep 5 rechteloos 6 huizenhoog 7 eikenhout 8 waardetransport 9 liefdesspel 10 studentenraad 11 auteursrecht 12 wittekaas 13 reuzehonger 14 meisjesstem 15 reuzenrad
16 hopelijk 17 wespentaille 18 dovenetel 19 pissebed 20 paddentrek Opdracht 22 1 meeste 2 enkele 3 meeste, blinden 4 genodigden, sommige 5 allen 6 enkele 7 oudste, jongste 8 beroemdsten 9 bekendste 10 beiden, beide Opdracht 23 1 Tussen de derde dag van carnaval en eerste paasdag zitten altijd veertig dagen. 2 Omdat er geen tweederdemeerderheid was, werd het voorstel om tussen de lessen steeds vijf minuten te pauzeren, afgewezen; dat kostte de school helaas bijna negentig uren onderwijstijd. 3 Met bijbaantjes verdient één op de drie jongeren meer dan 100 euro per maand bij, maar ongeveer 25 procent heeft desondanks financiële problemen. 4 De formule voor de slingertijd T van een slinger is 2pi maal de wortel uit l gedeeld door g. Hoeveel seconden bedraagt dan de slingertijd van een slinger van 80 centimeter? 5 Op 10 mei 1940 viel Duitsland ons land binnen met meer dan duizend stukken geschut en daarmee begon voor Nederland de Tweede Wereldoorlog. Opdracht 14 1 meesten, aspirinebuisjes, groentestekken, bakkersroom en zuiveringszout 2 31 januari 1 februari 1953, Zuidwest-Nederland, de Watersnoodramp, Sint- Ignatiusvloed, 1836 3 warmebakkerswinkel, nepopenhaard, waaromheen, bijeen 4 vijftien, enkele, meeste, boordevol, hopeloos, dennenbossen, tarwevelden 5 nulurencontract, bejaardenhuisdirecteur, radio-interview Paragraaf 5 Liggend streepje, trema, apostrof, accenten Opdracht 25 1 Rotterdam Centraal 2 luitenant-kolonel 3 bio-industie 4 anti-westers 5 kant-en-klaarmaaltijden 6 Rabobank 7 zich iets toe-eigenen 8 mede-inzittende 9 mini-jurk 10 rijexamen 11 Noordoost-Groningen 12 s-gravenhage 13 medeburgers 14 diploma-uitreiking 15 politieoperatie
16 80-jarige 17 tachtigjarige 18 eerstelijnsgezondheidszorg 19 laag-bij-de-grondse praktijken 20 antiautoritair Opdracht 26 1 buik- en billenoefeningen 2 aan- en afvoertroepen 3 jongensshirts en -spijkerbroeken 4 vlakke en hellende weggedeelten 5 tweede- en derdegeneratieallochtonen 6 thee- en koffiekopjes 7 eerste- en tweedeklascoupés 8 transport- en handelsondernemingen 9 filmtekenaars en -producenten 10 overheids- en provinciale instellingen 11 zaterdag- en zondagmorgen (niet: zater- en zondagmorgen!) 12 kolen- en staalproductie en -transport Opdracht 27 1 ang-stig 2 be-oordeeld; desnoods: beoor-deeld 3 zwaai-en 4 buiten-sporten 5 finan-cieel 6 ir-reëel 7 goo-chelen 8 sprin-gen 9 zwaar-den 10 ver-uit 11 bezig-heid 12 ali-nea 13 stereo-toren 14 sig-naal 15 bar-sten 16 ver-nieuwen 17 bloem-pjes 18 bio-scoop 19 offi-cieus 20 accordeon-muziek Opdracht 28 1 crème brûlée 2 geëindigd 3 eeneiig 4 curatele 5 reçu s 6 s avonds 7 audicien 8 barrières 9 fêteren 10 musicienne 11 k Wist t niet. 12 tetraëder 13 egoïsme 14 zeearenden
15 mausoleum 16 notariële 17 tête-à-tête 18 definiëren 19 garçons 20 ruïnes 21 poëzie 22 evacueren 23 coördinatie 24 chaotisch 25 Huygens gedichten 26 drieëntwintig 27 dedain 28 hèhè 29 knäckebröd 30 comités Opdracht 29 1 Zwolle-Zuid s middags, z n, drieën, café noir, rosé 2 trainer-coach, duel, variëren, voor- en achterhoedespelers 3 auto-ongeluk, ex-man, maîtresse, oud-minister, moslimfundamentalist, klaar-terwijlu-wachthakkenbar (NB Voor de duidelijkheid mag er een streepje komen tussen wacht en hakken: klaar-terwijl-u-wacht-hakkenbar.) 4 Klaas zusje, geïrriteerd, reünies, basisschool, geïnviteerd 5 o-vulatie, ovu-latie, frêle, gêne 6 gala-avond, soloshow, stand-upcomedian, opera-uitvoering Paragraaf 6 Probleemwoorden Opdracht 30 1 achttien 2 eczeem 3 fascisme 4 hardnekkig 5 interview 6 liniaal 7 nochtans 8 onmiddellijk 9 twijfelen 10 wederrechtelijk Opdracht 31 1 accommodatie 2 baseren 3 daarentegen 4 faillissement 5 gezamenlijk 6 interessant 7 legitimatie 8 staatsieportret 9 toentertijd 10 uittreksel Opdracht 32 1 Als je efficiënt studeert, zei mevrouw Van Dongen, de docente Engels, ben je eigenlijk hartstikke snel klaar.
2 De meeste abonnees waren onmiddellijk enthousiast, toen de publicaties over de teloorgang van het West-Europese fascisme in het tijdschrift werden geplaatst. 3 Het is een illusie om te denken dat docenten consequent zijn in hun benadering van leerlingen; dat zijn ze namelijk geenszins. 4 Vind jij een racistische opmerking een excuus voor zulk agressief gedrag? vroeg de directrice, die onderwijl nadacht over mogelijke represailles. 5 Door te barbecueën met de burgemeester en vertegenwoordigers van de rechterlijke macht probeerde de directeur de slechte financiële positie van het bedrijf te maskeren om zo een faillissement af te wenden. Opdracht 33 Een zomerdrama in dertien zinnen 1 s Zaterdags staan er vaak advertenties in de krant, waarin een vakantie aan de Middellandse Zee wordt aangeraden. 2 Vele duizenden toeristen, variërend van WAO ers en AOW-gerechtigden tot chef - koks en ministers van Financiën, trachtten ook dit jaar een plaatsje te bemachtigen in het hete zand aan de Zuidoost-Franse kust. 3 Denk je, vroeg Agnes zusje Karlijn aan haar vriend Alex, dat wij van onze ouders met een autootje naar de Rivièra mogen? 4 Alex vermoedde dat hun papa s niet zouden toestemmen en ook van de zijde van de dames verwachtte hij bezwaren. 5 Maar hij schatte hun ideeën enigszins verkeerd in, want zowel zijn eigen door zijn zusje voorbereide opvoeders als Karlijns ouders gingen wel degelijk akkoord. 6 Alleen een auto werd niet ter beschikking gesteld: die mocht worden aangeschaft op een tweedehandsautobeurs. 7 De bikinietjes werden ingepakt en daarna reisde het stel begin juli af naar Noord-Italië, omdat in Frankrijk geen appartement meer te krijgen was en na negenhonderdtweëennegentig (of: 992) minuten hard door het buiige landschap rijden bereikten ze het Gardameer. 8 Ze inspecteerden onmiddellijk hun keurig ingerichte kamer, die modern gemeubileerd was. Maar dan gaat het mis. 9 In een van de vele disco s ontwaart Karlijn al de eerste avond een van haar oude liefdes, een nog altijd zeer in haar geïnteresseerde opticien uit s-heerenbroek, die binnen een uur drie alcoholische consumpties voor haar bestelt. 10 De affaire leidt tot een allervervelendste nachtelijke ruzie op de hotelkamer, die hoorbaar is tot in de dichtstbijzijnde cafés. 11 Dat geslijm met die Overijsselse uilenbril wordt me te gek! bijt Alex Karlijn schreeuwend toe. 12 Karlijn antwoordt: Ik vind die jongen gewoon nog steeds hartstikke aardig, maar verder heb ik niks kwaads bedoeld door met hem te praten. 13 Een Zeeuws-Vlaamse politieagent trachtte het conflict te sussen, maar genieten van de comfortabele accommodatie was niet meer mogelijk, zodat
NN5_56V_ Antwoorden Schrijfvaardigheid de twee ex-liefjes de volgende ochtend gezamenlijk de terugtocht aanvaardden. Opdracht 33 --