Beheer en Onderhoudsplan Gemeentelijke Sportvelden Inleiding Dit Beheer en Onderhoudsplan Gemeentelijke Sportvelden is gebaseerd op het onderzoek van ISA Sport in november 2011. ISA Sport heeft de kwaliteit van de velden beoordeeld en advies over onderhoud en renovatie uitgebracht. Hierbij werd door de keuringsinstantie speciaal vermeld dat de sportparken een verzorgde en schone indruk gaven. Hoewel er tussen de verschillende velden uiteraard verschillen zijn, is de kwaliteit van de velden beoordeeld als redelijk tot goed. Inhoud Regulier onderhoud natuurgras...2 Regulier onderhoud kunstgras...4 Renovatie...5
Regulier onderhoud natuurgras In dit onderhoudsplan zijn de aandachtspunten voor de algemene werkzaamheden op de sportparken samengevat. De onderhoudsadviezen voor de grassportvelden zijn opgesteld aan de hand van de cultuurtechnische inventarisatie. Deze wordt om de drie jaar geactualiseerd. Tevens worden er aanbevelingen gegeven voor het onderhoud aan de kunstgras voetbalvelden. Naast de specifiek aanbevolen werkzaamheden zijn ook algemene aandachtspunten ten aanzien van het onderhoud van de grassportvelden vermeld. De genoemde werkzaamheden zijn noodzakelijk voor de instandhouding van de kwaliteit en de bespeelbaarheid van de velden. Deze werkzaamheden en onderhoudsmaatregelen gelden in principe voor elk veld en dienen met zorg te worden uitgevoerd. - Bemesten - Beregenen - Regelmatig maaien - Doelmonden bijwerken - Verdichte terreindelen losrieken - Speelschade snel herstellen - Doorzaaien holle terreingedeelten - Rollen - Slepen - Onkruidbestrijding Bemestingsadviezen worden per veld een op de actuele situatie toegesneden. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de bodemfysische en bodemchemische parameters zoals deze in het bodemmonster worden geanalyseerd. De volgende maatregelen zijn voor vrijwel alle grassportvelden in de gemeente Medemblik belangrijk om de kwaliteit van de velden op het gewenste niveau te houden dan wel te verbeteren: Bodemleven In het geval van forse wormenactiviteit wordt geadviseerd om de velden te behandelen met een wiedeg. Deze behandeling kan het beste uitgevoerd worden als de wormenhoopjes (enigszins) opgedroogd zijn. De hoopjes worden gevlakt en verbrokkelen waardoor het rollen van de velden beperkt kan worden. De voorkeur gaat uit naar wiedeggen in het groeiseizoen, doch zoals in de zachte winters van 2006 en 2007, toen er sprake was van een enorme wormenactiviteit, kan het ook wenselijk zijn om buiten het groeiseizoen te wiedeggen. Goed instellen van de wiedeg, en bewerken onder droge weers- en terreinomstandigheden is in het bijzonder dan uitermate belangrijk om niet te veel ongewenste schade aan de grasmat te krijgen. Overigens is wiedeggen een maatregel die de algemene kwaliteit van een veld (kwaliteit grasmat) ten goede komt. Vlakheid Om de vlakheid van de doelgebieden (indien deze zijn uitgespeeld aan het einde van het seizoen en er grondruggen gevormd zijn) te corrigeren, is het gebruik van een fieldtopmaker of een forse bewerking met de verticuteermachine mogelijk. Vervolgens is het van belang om gedurende het speelseizoen de doelgebieden van de velden onder profiel te houden door middel van het wekelijks terugharken van uitgespeelde grond. Hiermee wordt 2
het ontstaan van grondruggen en uitgespeelde doelgebieden tegengegaan. Daarnaast is het gewenst om de doelgebieden regelmatig op te breken met een riek en deze zo nodig gering te bezanden. Om de bewerkingen tijdens het grootonderhoud goed te kunnen uitvoeren en het gewenste resultaat te krijgen is het verwijderen van de doelen (voor zover mogelijk) voor het grootonderhoud wenselijk. Waterhuishouding Vertidraineren/schudfrezen hebben een positieve invloed op de waterhuishouding van de velden. Een frequentie van minimaal 1 x per jaar is zinvol om de bedrijfszekerheid van de velden te behouden. Een combinatie met geringe bezandingen wordt aanbevolen (zie tabel onderhoudsadviezen). Ook het extra bewerken met een vertidrain van intensief gebruikte terreingedeelten (zoals doelgebieden) in de winterperiode heeft een positief effect op de algemene kwaliteit van de velden. Grasbestand Doorzaaien van de velden in twee richtingen (recht en diagonaal) uitvoeren. In de 16- meter gebieden is een derde werkgang met de doorzaaimachine wenselijk. Handmatig bijzaaien in de doelgebieden kan noodzakelijk zijn. Doorzaaien heeft alleen effect indien sprake is van holle, open en/of kale terreingedeelten. Door vooraf aan het doorzaaien straf te verticuteren worden ongewenste grassoorten (voor een deel) verwijderd en krijgen de gewenste grassoorten kansen zich na het doorzaaien in de grasmat te vestigen. Extra bemesting van de doelgebieden zal wenselijk zijn. Geadviseerd wordt om de velden niet te snel te beregenen. Het ongewenste (straat)gras mag gerust een beetje geel gaan kleuren in de zomerperiode. De goede, gewenste grassoorten als Engels raaigras en veldbeemdgras kunnen dergelijke perioden goed verteren. Straatgras niet vanwege (vaak) een zeer ondiepe beworteling. Jong, pas ingezaaid gras dient uiteraard wel voldoende beregend te worden. Daarnaast is het van belang om de bemestingstoestand van de velden te volgen omdat bij veel beregenen meststoffen uitspoelen waardoor er een tekort kan ontstaan. Een goede richtlijn voor het beregenen van een volgroeide grasmat is het steken van een klein profiel in het veld. Zodra het profiel op een diepte van circa 0,10 m droog is, kan een beregeningsgift worden gegeven van 20 à 25 mm. Om het functioneren van de drainagesystemen te garanderen, is het gewenst om de drains 1 x per 3 jaar te controleren, indien noodzakelijk te reinigen en mogelijke storingen te herstellen. Geadviseerd wordt om de trainingsvelden al medio/eind april door te zaaien, zodat de periode van herstel kan worden verlengd. Er kan dan getraind worden op (de zijstroken) van de wedstrijdvelden of kunstgras voetbalvelden. Dit kan ook in het begin van het seizoen. Uiteraard is het hierbij van belang dat de wedstrijdvelden op dat moment in een goede conditie zijn. Het is gewenst om de trainingsactiviteiten op de trainingsvelden over het gehele terrein te spreiden. Hierdoor vindt een uniforme beschadiging van de grasmat plaats, waardoor het onderhoud eenvoudiger wordt (slepen met star sleepraam). Door goed en gericht te slepen (indien de grasmat wordt afgespeeld of eventueel geforceerd wordt verwijderd) kan de vlakheid van de velden beter gehandhaafd blijven. Plaatselijk kan het gewenst zijn om uitgespeelde gedeelten uit te vullen met schrale teelaarde. 3
Regulier onderhoud kunstgras De volgende maatregelen zijn voor alle kunstgras sportvelden in de gemeente Medemblik belangrijk om de kwaliteit van de velden op het gewenste niveau te houden dan wel te verbeteren: Het onderhoud op de kunstgras sportvelden dient op een goede wijze uitgevoerd te worden en met inzet van het juiste materieel. Wanneer dit niet het geval is kan er zelfs schade (overmatige slijtage of het verwollen van de vezels) ontstaan aan de sportvelden. De inzet van machines en materieel is met de aannemer en leverancier van de kunstgrasmat afgestemd. Het onderhoud zorgt ervoor dat de kunstgras sportvelden zo optimaal mogelijk bespeelbaar blijven. Goed onderhoud kan de sporttechnische eigenschappen, zoals interactie van de bal met de kunstgrasmat of interactie speler met de kunstgrasmat positief beïnvloeden. Tevens vergroot goed onderhoud de levensduur van het sportveld. Het onderhoud aan een kunstgras sportveld kan worden opgedeeld in: dagelijks onderhoud wekelijks onderhoud jaarlijks onderhoud Dagelijks onderhoud De velden worden tijdig ontdaan van vervuiling. Vervuiling kan in de zandvulling en/of instrooirubber vulling gaan zitten, en is een voedingsbodem voor algen, mos en onkruid. Deze vervuiling kan zorgen voor een niet uniform veld door middel van; compactie, een glad oppervlak bij nat weer en een hard oppervlak bij droog weer. Vervuiling bijtijds verwijderen heeft een positieve invloed op de waterdoorlatendheid en levensduur van de kunstgrasmat. Wekelijks onderhoud Regelmatig vegen en borstelen is een onderhoudsmaatregel die het hele veld ten goede komt. Door middel van het inzetten van een wiedeg/hark combinatie bij kunstgras voetbalvelden, kunnen we de velden decompacteren en zo zijn uniformiteit behouden. Door bespeling van het veld kan de vezel plat gaan liggen. Hierdoor zal de balrol snelheid bij voetbal toenemen en een voetballer kan minder gemakkelijk met de voet onder de bal komen. Tevens slijt een platliggende vezel aan de zijkant en niet op de top van de vezel. Door regelmatig te borstelen worden de vezels weer rechter (rechtop) gezet. Het op tijd controleren en bijvullen van de kunstgrasmat met hetzelfde instrooirubber, instrooizand of instrooimateriaal ter plaatse van de penaltystippen, cornervakken en de doelmonden heeft een gunstig effect op de vlakheid, stabiliteit en levensduur van de mat. De velden worden wekelijks gecontroleerd op vervuiling en gevaarlijke onvolkomenheden. Jaarlijks onderhoud Eén keer per jaar worden de velden geïnspecteerd op onvolkomenheden (in overleg met aannemer of leverancier van de kunstgrasmat). Tijdens het groot onderhoud wordt het veld intensief gereinigd en de vulling gedecompacteerd. Bestrijding en verwijderen van mos, algen en onkruiden vindt voornamelijk in de laatste meter van de uitlopen plaats. 4
Renovatie Een aantal velden behoeven op korte termijn renovatie. Daarvan is in 2012 het B-veld van DESS inmiddels opgepakt. In 2013 wordt het kunstgrasveld van Strandvogels gerenoveerd. Renovaties zijn noodzakelijk indien de waterhuishouding, conditie of de vlakheid van velden cultuurtechnische of sporttechnische problemen opleveren. Het gewenste en noodzakelijke onderhoud van de velden is uitermate belangrijk om de velden op het gewenste kwaliteitsniveau te houden. Zo kunnen bijvoorbeeld hoeveelheden bezandingen per veld wisselen om de kwaliteit op het gewenste peil te houden. Het renovatieschema is samengesteld op basis van de huidige situatie. Ondanks dat er vrij veel informatie is over de huidige situatie van de velden, is het niet met zekerheid in te schatten hoe het over vijf tot tien jaar met de kwaliteit van de velden is gesteld. Op basis van de vervolgbezoeken van het project Kwaliteitszorg sportvelden kan het schema worden bijgewerkt, zodat met de meest recente gegevens een actualisering van het schema kan plaatsvinden. De noodzaak tot renovatie dient uiteindelijk de kwaliteit van het veld te zijn, en niet een aangegeven termijn. Bij een veel intensiever gebruik van velden kan renovatie ook eerder aan de orde komen. Actualisering van het schema blijft daarom noodzakelijk. Het renovatieschema is daarom een richtlijn en geen vast gegeven. Renovatieschema Onderstaand schema is begin 2012 opgesteld en wordt begin 2015 geactualiseerd. Nu staan AVV en Asonia nog in de eerstkomende jaren gepland. Dit wordt uiteraard niet uitgevoerd: op dit moment worden de plannen uitgewerkt voor de herstructurering van het sportcomplex AVV vanwege het samengaan met Asonia. planning omschrijving begroting per jaar 2013 AVV A veld 15.000,00 1.000 2013 Strandvogels kunststofmat 150.000,00 10.000 2013 Zwaagdijk handbal toplaag 20.000,00 2.000 2013 Asonia kunststof korfbalveld 45.000,00 3.000 2013 Asonia kunststofonderbouw 30.000,00 1.000 2014 ASONIA A veld 15.000,00 1.000 2014 AVV Andijk handbal toplaag 20.000,00 2.000 2015 AVV B veld 15.000,00 1.000 2015 Spartanen handbal toplaag 20.000,00 2.000 2016 ASONIA B veld 15.000,00 1.000 2016 Zwaagdijk 1e veld 15.000,00 1.000 2016 V.V.W. Handbal veld 1 20.000,00 2.000 2016 V.V.W. Handbal veld 2 20.000,00 2.000 2016 V.V.W. Handbal veld 3 20.000,00 2.000 2017 AVV C veld 15.000,00 1.000 2017 Opperdoes A veld 15.000,00 1.000 2018 ASONIA pupillenveld 7.500,00 500 2018 Spartanen B veld 15.000,00 1.000 2019 AVV pupillenveld 7.500,00 500 2019 SEW A veld 15.000,00 1.000 2020 ASONIA trainingsveld 7.500,00 500 5
2020 Opperdoes B veld 15.000,00 1.000 2020 SEW B veld 15.000,00 1.000 2020 Spartanen C veld 15.000,00 1.000 2021 ALC A veld 15.000,00 1.000 2021 AVV trainingsveld 7.500,00 500 2021 SEW trainingsveld 7.500,00 500 2021 V.V.W. 2 15.000,00 1.000 2021 V.V.W. 3 15.000,00 1.000 2021 Zwaagdijk 2e veld 15.000,00 1.000 2021 V.V.W. kunststofstofmat 150.000,00 10.000 2021 Hauwert handbal toplaag 20.000,00 2.000 2022 DESS A veld 15.000,00 1.000 2022 Hauwert B veld 15.000,00 1.000 2022 FC Medemblik D veld 15.000,00 1.000 2022 MOC B veld 15.000,00 1.000 2022 MOC trainingsveld 15.000,00 1.000 2022 FC Medemblik kunstofmat B veld 150.000,00 10.000 2022 FC Medemblik kunstofmat C veld 150.000,00 10.000 2022 FC Medemblik kunstofmat B pup. 75.000,00 5.000 2022 FC Medemblik kunstofmat C pup. 75.000,00 5.000 2023 Strandvogels B veld 15.000,00 1.000 2023 Zwaagdijk training 15.000,00 1.000 2023 Spartanen kunststofmat 150.000,00 10.000 2024 ALC B veld 15.000,00 1.000 2024 Opperdoes trainingsveld 15.000,00 1.000 2024 V.V.W. 1 15.000,00 1.000 2025 FC Medemblik A veld 15.000,00 1.000 2025 SEW handbal toplaag 20.000,00 2.000 2026 MOC A veld 15.000,00 1.000 2027 DESS B veld 15.000,00 1.000 2027 TSV Twisk 15.000,00 1.000 2027 TSV Twisk trainingsveld 7.500,00 500 2032 Strandvogels kunststofonderbouw 120.000,00 4.000 2036 V.V.W. kunststofonderbouw 120.000,00 4.000 2037 FC Medemblik kunstofonderbouw B veld 120.000,00 4.000 2037 FC Medemblik kunstofonderbouw C veld 120.000,00 4.000 2037 FC Medemblik kunstofonderbouw B pup. 60.000,00 2.000 2037 FC Medemblik kunstofonderbouw C pup. 60.000,00 2.000 2038 Spartanen kunststofonderbouw 120.000,00 4.000 --------------------- ------------------- 2.350.000,00 137.000,00 6