Gemeentelijk versnellingsarrangement (gva) Vragen en antwoorden voor gemeenten

Gemeentelijk versnellingsarrangement (gva) Vragen en antwoorden voor gemeenten datum: 21-4-2016 bedrijfsonderdeel: COA/ Unit Uitvoeringsprocessen

Gemeentelijk versnellingsarrangement (gva) Vragen en antwoorden Update 21 april 2016 1. DOEL GVA 1.1 Waarom deze regeling? Door de aanhoudende hoge instroom van asielzoekers naar Nederland en de achterblijvende uitstroom (o.a. door het tekort aan beschikbare reguliere woningen) van vergunninghouders naar gemeenten, staat de beschikbare opvangcapaciteit van het COA onder grote druk. Op 27 november 2015 is in het bestuursakkoord Verhoogde asielinstroom tussen het Rijk en de VNG een nieuwe regeling opgesteld die als doel heeft de uitplaatsing van vergunninghouders te versnellen en zo capaciteitsplekken op de asielzoekerscentra te genereren. Dit Gemeentelijk versnellingsarrangement (gva) vervangt het Gemeentelijk zelfzorgarrangement (gzza). Het besluit hiertoe van de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie is op 24 december 2015 in de Staatscourant gepubliceerd. 1.2 Wat is het doel van deze regeling? Het doel van de regeling is de uitstroom van vergunninghouders naar gemeenten te versnellen zodat er opvangcapaciteit vrijkomt voor nieuwe asielzoekers en vergunninghouders op de azc s. 1.3 Wat houdt de regeling in het kort in? Gemeenten die een tekort aan reguliere woningen voor de aan hen gekoppelde vergunninghouders hebben kunnen met het gva tijdelijke woonruimten voor deze vergunninghouders beschikbaar stellen. De vergunninghouder wacht in deze tijdelijke woonruimte op zijn definitieve huisvesting. Met het onderbrengen van vergunninghouders in deze tijdelijke woonruimten komt er op de asielzoekerscentra capaciteit vrij voor nieuwe asielzoekers en vergunninghouders. Een vergunninghouder die tijdelijk in het gva is geplaatst telt mee voor de taakstelling van de betreffende gemeente. Eenmaal geplaatst in een gva-woning keert de vergunninghouder daarom niet meer terug naar de COA-opvang. 1 van 14

2. DUUR REGELING 2.1 Duur regeling De regeling start op 1 januari 2016 en eindigt op 1 januari 2017. Tot deze datum kunnen er dus vergunninghouders in het gva instromen. De regeling wordt eerder stopgezet wanneer er 10.000 vergunninghouders in het gva zijn geplaatst. Indien er behoefte is aan een verlenging van de regeling, dan besluit de staatssecretaris hierover na evaluatie van de regeling. 2.2 Duur verblijf vergunninghouder in het gva In principe verblijft de vergunninghouder in de tijdelijke gva-woning tot het moment dat de gva-gemeente een permanente woning heeft gevonden. Omdat de vergunninghouders die het langst gekoppeld zijn aan de gemeente in principe als eerste worden geplaatst in het gva, is het de bedoeling dat deze vergunninghouders ook als eerste doorstromen naar definitieve huisvesting. Indien de gemeente na 24 maanden (gerekend vanaf datum vergunningverlening) nog geen definitieve huisvesting heeft gevonden, stopt het COA de huisvestingsvergoeding voor de gemeente (zie 4.2) en ook de verstrekkingen aan de vergunninghouder (zie 7.1). De gemeente neemt de vergunninghouder definitief over. Er is dus geen sprake van herinstroom op de COA-locaties. De tegemoetkoming aan de gemeente en de verstrekkingen aan de vergunninghouder worden eveneens beëindigd wanneer de vergunninghouder zelfstandig andere huisvesting vindt, of met onbekende bestemming de gva-woning verlaat. 3. DOELGROEP GVA 3.1 Wie komen voor het gva in aanmerking? Het gaat om vergunninghouders (gezinnen en alleenstaanden), waarvoor het huisvestingstraject is opgestart. Dat wil zeggen dat de vergunninghouder al is gekoppeld aan een gemeente en dat in principe de eerste inschrijving in de Basisregistratie personen (BRP) heeft plaatsgevonden. In overleg met de gva-gemeente kan eventueel besloten worden om ook vergunninghouders zonder burgerservicenummer (BSN) in het gva te plaatsen. De gvagemeente zorgt dan voor de benodigde eerste inschrijving in de BRP. Er kunnen in totaal maximaal 10.000 vergunninghouders deelnemen aan het gva. 3.2 Wie komen er niet in aanmerking voor het gva? Alleenstaande minderjarige vergunninghouders en vergunninghouders met een hoger dan gemiddeld gezondheidsrisico (bijvoorbeeld hoogzwangeren) komen niet in 2 van 14

aanmerking voor eht gva. Tijdelijke opvang betekent voor deze laatste groep namelijk een extra verhuisbeweging en elke verhuisbeweging brengt risico met zich mee. 3.3 Komen alleen de vergunninghouders in aanmerking die aan de betreffende gva-gemeente zijn gekoppeld? Ja en nee. In eerste instantie selecteert het COA de aan de gva-gemeente gekoppelde vergunninghouders. Het kan voorkomen dat er niet genoeg aan de gva-gemeente gekoppelde vergunninghouders in de opvang verblijven die in aanmerking komen voor het gva. In dit geval kan het COA vergunninghouders in de gva-woning plaatsen die aan andere gemeenten zijn gekoppeld. Deze vergunninghouders worden omgekoppeld naar de gvagemeente en gaan ook meetellen voor de taakstelling. De gva-gemeente gaat ook voor hen op zoek naar definitieve huisvesting. Het besluit tot omkoppeling gaat altijd in goed overleg met de betrokken gemeenten. Daarnaast kan het gva ingezet worden als regionale overloopfunctie: Een gemeente kan via het gva meer vergunninghouders huisvesten dan op het dat moment gekoppeld zijn aan de gemeente. Tussen gemeenten onderling moeten duidelijke afspraken worden gemaakt over de reguliere huisvesting. Zie verder 6.5. 4. BESTUURLIJKE AFSPRAKEN 4.1 Telt de tijdelijke woonruimte die de gemeente aanbiedt voor het gva mee voor de taakstelling? Ja. Vanaf het moment van plaatsing in de gva-woning tellen de vergunninghouders mee voor de taakstelling. De vergunninghouders die volgens het gva geplaatst zijn, moeten zo snel mogelijk doorstromen naar reguliere, permanente huisvesting. Uiterlijk 24 maanden (gerekend vanaf datum vergunningverlening) moet er definitieve huisvesting gevonden zijn. Het COA stopt op dat moment (of eerder wanneer er definitieve huisvesting is gevonden) de verstrekkingen aan de vergunninghouder en ook de huisvestingsvergoeding (zie hieronder) aan de gemeente. 4.2 Gemeenten ontvangen van het COA een huisvestingsvergoeding. Wat is dat? Gemeenten ontvangen van het COA een huisvestingsvergoeding voor vergunninghouders in de gva-regeling van 50 per week per volwassene en 25 per week per kind. Het betreft een tegemoetkoming in de kosten die de gemeente maakt voor huur, onderhoud, inrichting, leegstandskosten en kosten die verbonden zijn aan het functioneren van de ambtelijke organisatie (apparaatskosten). 3 van 14

4.3 Hoe wordt de huisvestingsvergoeding aan de gemeente uitgekeerd? De gva-gemeente ontvangt maandelijks van het COA een bezettingsoverzicht. Na controle op volledigheid en juistheid door de gemeente, wordt de vergoeding uitgekeerd. 4.4 Is de Regeling maatschappelijke begeleiding asielgerechtigden (Rmba) van toepassing? Ja. Op grond van het bestuursakkoord tussen het Rijk en de VNG komt een gemeente die een vergunninghouder in het gva heeft geplaatst ook in aanmerking voor de vergoeding voor maatschappelijke begeleiding. De vergoeding wordt eenmalig per vergunninghouder aan de gemeente uitgekeerd, los van het huisvestingsarrangement (tijdelijk of permanent). 4.5 Hoe hoog is de vergoeding voor maatschappelijke begeleiding? Het bedrag is voor de jaren 2016 en 2017 vastgesteld op 2.370 euro per vergunninghouder. Dit bedrag wordt onafhankelijk van het huisvestingsarrangement (tijdelijk of permanent) eenmalig vergoed aan de gemeente. 4.6 Hoe wordt de vergoeding voor maatschappelijke begeleiding uitgekeerd? De vergoeding wordt uitgekeerd door het COA. Zodra de vergunninghouder zich vestigt in een gemeente, krijgt deze gemeente van het COA binnen een maand een brief met daarin een overzicht van welke asielgerechtigden binnen die gemeente recht hebben op een vergoeding voor maatschappelijke begeleiding. In antwoord daarop kan de gemeente aangeven in aanmerking te willen komen voor deze eenmalige vergoeding. 4.7 Moet de vergunninghouder ingeschreven worden in de BRP? Vergunninghouders die deelnemen aan het gva beschikken al over een burgerservicenummer (BSN). De eerste inschrijving in de Basisregistratie personen (BRP) heeft dus al plaatsgevonden in de azc-gemeente waar de vergunninghouder eerder verbleef. Alle vergunninghouders die deelnemen aan het gva moeten zich vervolgens overschrijven naar de gva-gemeente waar ze verblijven. Hierdoor worden ze formeel ingezetene van deze gemeente. 5. WONING 5.1 Hoe zien de gva-woningen er uit? Tijdelijke huisvesting in het kader van het gva betekent dat de huisvesting niet bestemd of geschikt is voor permanente bewoning. Er zit dan ook geen woonbestemming op. De tijdelijke gva-woonruimte kan van alles zijn, zoals een woning op een vakantiepark, alle vormen van logies (zoals hotels, pensions, bed & breakfast en Airbnb), stacaravans en overige woongelegenheden met recreatieve bestemming en leegstaand vastgoed zonder 4 van 14

woonbestemming. Het is mogelijk dat vergunninghouders voorzieningen als keuken, douche en wc moeten delen met anderen. Alle gva-woningen voldoen aan de minimale eisen die voor reguliere huisvesting in de Nederlandse wetgeving (Bouwbesluit) zijn vastgelegd. De gemeente is via bouw- en woningtoezicht verantwoordelijk voor toetsing en handhaving hiervan. Het platform Opnieuw Thuis heeft een handreiking geschreven waarin een aantal eisen is opgenomen voor de huisvesting van vergunninghouders ( Woonunits: heel normaal ) Gemeenten zijn vrij in hun keuze of zij zelf als gastheer optreden en zorgdragen voor geschikte woonruimte of dat zij gebruikmaken van het aanbod van particulieren die zich als gastgezin hebben aangemeld. 5.2 Wie beoordeelt of de gva-woningen geschikt zijn voor bewoning? Alle gva-woningen voldoen aan de minimale eisen die voor reguliere huisvesting in de Nederlandse wetgeving (Bouwbesluit) zijn vastgelegd. De gemeente is via bouw- en woningtoezicht verantwoordelijk voor toetsing en handhaving hiervan. Het is niet de taak van het COA om de gva-woonruimten van tevoren te controleren op geschiktheid. Permanente reguliere huisvesting kan niet worden ingezet voor het gva. 5.3 Wie zorgt voor de inrichting van de woning, ziet toe op correcte bewoning en treedt op bij overlast? De gemeente zorgt voor de inrichting van de woning en voor de basisfaciliteiten (zoals inrichting, douche, kookgelegenheid, wasmachine en tv). De vergunninghouder moet zelfstandig in de woning kunnen verblijven. De gemeente zorgt ervoor dat de woning volledig is ingericht voordat de vergunninghouder wordt ingeplaatst. De gemeente ziet ook toe op correct gebruik van de woning. 5.4 Tekent de vergunninghouder een huurcontract? Nee. De gemeente huurt de gva-woning en is dus huurder van die woning. Wèl kan de vergunninghouder gevraagd worden een gebruikersovereenkomst te tekenen voor zorgvuldige bewoning en gebruik van de tijdelijke woonruimte en de aangeboden faciliteiten. 6. AANBOD, SELECTIE, INSTROOM EN UITSTROOM 6.1 Hoe biedt de gemeente de gva-woonruimte aan? Een gemeente die gva-woonruimte voor vergunninghouders beschikbaar heeft, neemt contact op met het COA via uitstroomondersteuning@coa.nl. De gemeente meldt hoeveel vergunninghouders zij in de gva-woning(en) kan plaatsen en per wanneer. De 5 van 14

gemeente meldt tevens bij welke huisarts en tandarts de vergunninghouders terecht kunnen. 6.2 Welke doelgroep wordt geselecteerd voor deelname aan het gva? Vergunninghouders die gekoppeld zijn aan de gva-gemeente en in bezit zijn van een burgerservicenummer BSN behoren tot de doelgroep van het gva. In overleg met de gvagemeente kan eventueel worden besloten om ook vergunninghouders zonder BSN in het gva te plaatsen. De gva-gemeente zorgt dan voor de benodigde eerste inschrijving in de BRP. Alleenstaande minderjarige vergunninghouders en vergunninghouders met een hoger dan gemiddeld gezondheidsrisico komen niet in aanmerking voor het gva. Het is de bedoeling dat de vergunninghouders die volgens het gva zijn geplaatst zo snel mogelijk doorstromen naar een reguliere, permanente woning. Het COA zorgt er voor dat er een nieuwe vergunninghouder instroomt op de lege plek in de gva-woning. 6.3 Wie selecteert de vergunninghouders voor een gva-woning en op basis waarvan? Het COA selecteert de vergunninghouders op basis van bovenbeschreven criteria. 6.4 Kan er maatwerk geleverd worden? Het COA probeert waar mogelijk maatwerk te leveren. De regievoerder van het COA heeft hierin een belangrijke rol en zal hierover in contact treden met de gemeente. Het COA heeft wel een sterke voorkeur voor het first-in-first-out-principe (fifo). Dat is een eerlijk systeem dat recht doet aan de situatie van de vergunninghouder: degene die het langst wacht, komt als eerste in aanmerking voor tijdelijke huisvesting in de gemeente en kan zijn leven in deze gemeente gaan opbouwen. Als het COA op verzoek van de gemeente andere selectiecriteria zou hanteren (bijvoorbeeld:jongeren, alleenstaande vrouwen, een specifieke nationaliteit of vergunninghouders die willen studeren) dan moet het COA het fifo-principe loslaten. Er moet dan uitgelegd worden aan de achterblijvende vergunninghouders waarom zij niet in aanmerking komen en een ander, die minder lang op huisvesting in dezelfde gemeente wacht, wel. Veel gemeenten verzoeken het COA om gezinnen. Of dit mogelijk is, hangt af van de samenstelling van de populatie. Ook moet niet het beeld ontstaan dat gezinnen eerder huisvesting krijgen dan alleenstaanden. Op dit moment zijn er veel alleenstaande mannen in de opvang. Veel van deze mannen zijn bezig met gezinshereniging. 6.5 Kan een gemeente meer gva-woonruimte aanbieden dan dat er gekoppelde vergunninghouders zijn? Kan het gva worden ingezet als regionale overloopfunctie? Ja, dat kan. 6 van 14

De behoefte aan opvangplekken bij het COA is erg groot. Daarom maakt het COA graag gebruik van elke tijdelijke woning die gemeenten aanbieden. Indien er niet genoeg aan de gva-gemeente gekoppelde vergunninghouders zijn die in aanmerking komen voor plaatsing in het gva, zoekt het COA naar geschikte vergunninghouders die aan andere gemeenten zijn gekoppeld, bij voorkeur in omliggende gemeenten of in de regio. Tussen de gemeenten onderling moeten vervolgens duidelijke afspraken gemaakt worden over de reguliere huisvesting van de via het gva geplaatste vergunninghouders binnen de termijn van maximaal 24 maanden. Het is dan wenselijk om daarover contact te hebben met de COA-regievoerder. Houd er hierbij rekening mee dat de vergunninghouder maar een keer kan meetellen voor de taakstelling en dat de vergoeding voor maatschappelijke begeleiding ook maar een keer wordt uitgekeerd. 6.6 Is het gva-aanbod vrijwillig? Nee, wanneer de vergunninghouder is geselecteerd voldoet hij aan de criteria voor het gva en is hij verplicht van het aanbod gebruik te maken. Indien hij weigert te vertrekken uit de opvang, start het COA een ontruimingsprocedure. De gemeente houdt de gvawoonruimte 48 uur beschikbaar na overhandiging van het overplaatsingsbesluit door het COA aan de vergunninghouder. Daarna wordt de gva-woonruimte beschikbaar gesteld aan een andere vergunninghouder. 6.7 Hoe wordt de vergunninghouder geïnformeerd over gva-deelname? Het COA is verantwoordelijk voor het informeren en voorbereiden van de geselecteerde vergunninghouder. De informerende rol wordt overgenomen door de gemeente vanaf het moment dat de vergunninghouder in de gva-woning is geplaatst. 6.8 Wat is de termijn van uitplaatsing vanuit het azc naar de gva-woning? Het COA ontvangt het aanbod van de gemeente bij voorkeur zo vroeg mogelijk en hoort ook graag zo spoedig mogelijk de daadwerkelijke datum van inplaatsing. Het COA heeft immers tijd nodig om de vergunninghouders te selecteren en zorgvuldig te informeren. De vergunninghouder heeft tijd nodig om afscheid te nemen (bijvoorbeeld van school) en zijn vertrek voor te bereiden. Er zitten minimaal 5 dagen tussen het aanbod van de gemeente en de feitelijke instroomdatum van de vergunninghouders in het gva. 6.9 Keert een vergunninghouder na het gva terug naar de COA-opvang? Nee. In principe verblijft de vergunninghouder in de tijdelijke gva-woning tot het moment dat de gva-gemeente een permanente woning heeft gevonden. Omdat de vergunninghouders die het langst gekoppeld zijn aan de gemeente als eerste worden geplaatst in het gva, is het de bedoeling dat deze vergunninghouders ook als eerste doorstromen naar definitieve huisvesting. 7 van 14

Indien de gemeente na 24 maanden (gerekend vanaf datum vergunningverlening) nog geen definitieve huisvesting heeft gevonden, stopt het COA de huisvestingsvergoeding voor de gemeente (zie 4.2) en ook de verstrekkingen aan de vergunninghouder (zie 7.1). De gemeente neemt de vergunninghouder definitief over. Er is dus geen sprake van herinstroom op de COA-locaties. 6.10 Is het mogelijk het verblijf in gva-woonruimte te verlengen of terug te keren naar COA-opvang? Nee, zie hierboven. 6.11 Wat zijn de afspraken rondom het doorgeven van mutaties gedurende het verblijf van de vergunninghouder in het gva (bv bij geboorte, bij vertrek met onbekende bestemming, vertrek door definitieve huisvesting). Gemeente geeft mutaties door aan de COA-locatie die administratief is gehangen aan de gva-locatie. In de meest gevallen is dat het dichtstbijzijnde azc. Indien er sprake is van vertrek door definitieve huisvesting informeert de gemeente het COA over de ingangsdatum van het huurcontract. Twee weken later stopt het COA de verstrekkingen voor de vergunninghouder en de huisvestingvergoeding gva aan de gemeente. 7. VERSTREKKINGEN 7.1 Welke verstrekkingen ontvangen de vergunninghouders en van wie? De vergunninghouder die gebruikmaakt van het gva ontvangt weekgeld van het COA. Ook de betaling van buitengewone kosten (zoals reiskosten), de wettelijke aansprakelijkheidsverzekering en de zorgverzekering lopen via het COA. Het COA stort het weekgeld op de moneycard. Met deze pas kunnen vergunninghouders bij iedere geldautomaat geld pinnen en ook met de pin in winkels betalen. Andere mogelijkheden (zoals geld overmaken) heeft deze moneycard niet. Met een moneycard kun je niet rood staan. Het COA stimuleert vergunninghouders om een eigen bankrekening te openen. Zodra deze bankrekening er is, stort het COA het zak- en eetgeld op deze eigen bankrekening. 7.2 Hoeveel geld per week ontvangt de vergunninghouder van het COA? Het COA verstrekt de wekelijkse financiële toelage voor voedsel, kleding en persoonlijke uitgaven (weekgeld) rechtstreeks aan de vergunninghouder. De hoogte van de wekelijkse toelage waarin de bewoners volledig zelf het eigen eten verzorgen is als volgt: a. bij een één- of tweepersoonshuishouden: volwassene en alleenstaande minderjarige vreemdeling: 45,36; kind tot 18 jaar: 34,79; b. bij een driepersoonshuishouden: volwassene: 36,29; kind tot 18 jaar: 27,83; 8 van 14

c. bij een huishouden van vier of meer personen: volwassene: 31,75, kind tot 18 jaar: 24,35. De hoogte van het bedrag voor kleding en andere persoonlijke uitgaven is 12,95 per persoon, per week. 7.3 Is het mogelijk om deze moneycard te gebruiken bij de lokale middenstand? Ja. Zie boven. 7.4 Kunnen de vergunninghouders die in een gva-woning verblijven al een bijstandsuitkering aanvragen? Nee, dit recht ontstaat pas bij uitstroom naar definitieve huisvesting. Aangezien het gva fungeert als een voorliggende voorziening op de bijstand, ontvangt de vergunninghouder voor zijn levensonderhoud dus geen bijstand. Vergunninghouders die verblijven in een gva-woning vallen (deels) nog onder de Regeling verstrekkingen asielzoekers (Rva 2005). Dit betekent dat ze in de gemeente waarin ze onderdak hebben gekregen zak- en eetgeld (weekgeld) van het COA ontvangen. Ook de ziektekostenregeling blijft van kracht. Daarnaast komen ze in aanmerking voor kinderbijslag van de SVB en kindgebonden budget via de Belastingdienst. Voor huurtoeslag via de Belastingdienst komt de vergunninghouder niet in aanmerking. 7.5 Welke kosten vergoedt het COA? De vergunninghouder die gebruikmaakt van het gva valt deels nog onder de Regeling verstrekkingen asielzoekers (Rva). In het besluit dat ten grondslag ligt aan het gva 1, zijn enkele artikelen uit de Rva 2005 (en dus een aantal vergoedingen uit het COA verstrekkingenbeleid) niet van toepassing. Hieronder is opgesomd wat nog wèl wordt vergoed. Het COA vergoedt de reiskosten voor onderstaande activiteiten vanaf een reisafstand (per fiets) van 10 km of meer enkele reis: - Reiskosten voor deelname aan een inburgeringstraject in de gemeente; - Reiskosten die een vergunninghouder maakt naar het dichtstbijzijnde azc voor vragen over weekgeld, buitengewone kosten (o.a. reiskosten), rza, of de WAverzekering; - Reiskosten i.v.m. bezoek aan medische zorgverlener (huisarts of op verwijzing van de huisarts); - Reiskosten i.v.m. de huisvestingsprocedure. De reiskosten om te reizen van en naar de COA-locatie krijgt de vergunninghouder alleen vergoed als hij hiervoor van tevoren een afspraak met een COA-medewerker heeft gemaakt. Daarnaast is de vergunninghouder verzekerd tegen: - Medische kosten; 1 http://wetten.overheid.nl/bwbr0037439/geldigheidsdatum_20-01-2016 9 van 14

- Financiële gevolgen van wettelijke aansprakelijkheid tegenover derden; - Kosten van overlijden en repatriëring. 7.6 Moet de vergunninghouder inkomsten (uit werk) doorgeven aan het COA? Ja. Omdat de vergunninghouder nog verstrekkingen van het COA ontvangt, is hij verplicht bij het COA te melden wanneer hij inkomsten uit andere bronnen ontvangt die van invloed kunnen zijn op (de hoogte van) deze verstrekkingen. Met andere woorden, de Regeling Eigen bijdrage Asielzoekers (REBA) is van toepassing. In principe is het de eigen verantwoordelijkheid van de vergunninghouder om het COA hierover te informeren. 7.7 Moet de vergunninghouder die in een gva-woning verblijft het COA nog verzoeken om zijn rva te verlengen ( meldplicht )? Nee. In het besluit van de staatssecretaris is vastgesteld dat vergunninghouders die in een gva-woning verblijven het COA niet meer tweewekelijks hoeven te verzoeken hun verstrekkingen te continueren. Dit gebeurt automatisch. 8. ZORG, ONDERWIJS en (MAATSCHAPPELIJKE) BEGELEIDING 8.1 Wie begeleidt de vergunninghouder tijdens zijn verblijf in het gva? Vanaf het moment dat een vergunninghouder in de gva-woning is geplaatst neemt de gemeente de begeleiding van de vergunninghouder van het COA over. De gemeente ziet ook toe op correct gebruik van de woning en treedt op bij overlast. Het COA heeft hierin geen rol. De begeleiding en ondersteuning tijdens het gva zal meer op afstand zijn dan dat op de COA-locatie het geval was. Er wordt een groter beroep gedaan op de zelfstandigheid en het initiatief van de vergunninghouder. Het COA informeert de vergunninghouder hierover zodat de vergunninghouder niet voor verrassingen komt te staan. 8.2 In hoeverre kan het COA de gemeente ondersteunen bij de begeleiding (bijvoorbeeld bij overlast)? Dat kan niet, zie hierboven. De vergunninghouder die gebruikmaakt van het gva-aanbod woont niet meer op een COA-opvanglocatie. Daarom zijn de verplichtingen gedurende de opvang, te weten het naleven van de COA-huisregels en het opvolgen van aanwijzingen van het COA personeel, niet meer van toepassing. Het is dan ook niet mogelijk voor het COA om een financiële sanctie op te leggen. 10 van 14

8.3 Hoe is de zorg geregeld? De gva-gemeente regelt dat de vergunninghouders bij een huisarts en tandarts terechtkunnen. De vergunninghouder én team Uitstroomondersteuning van het COA ontvangen van de gemeente de gegevens van de huisarts en de tandarts die de (tand)zorg voor de betreffende vergunninghouder op zich nemen.. Bij gezondheidsklachten moet de vergunninghouder zich wenden tot deze huis- en/of tandarts. Bij zorgvragen buiten kantoortijden neemt hij contact op met de Huisartsenpost. Bij elk contact met een zorgverlener neemt de vergunninghouder zijn zorgpas, zijn identiteitsdocument en de Informatiebrief voor zorgverleners mee. 8.4 Hoe is het onderwijs geregeld? De gemeente zorgt ervoor dat de leerplichtige kinderen naar school kunnen. Indien het kind moet reizen, kan het kindgebonden budget (waar de vergunninghouder recht op heeft) worden aangewend voor de betaling van deze reiskosten. 8.5 Hoe is de maatschappelijke begeleiding en ondersteuning geregeld? Gemeente: De gemeente regelt maatschappelijke begeleiding en ondersteuning voor praktische hulp aan de vergunninghouder. De gemeente ontvangt hiervoor een eenmalige vergoeding.. Deze vergoeding wordt uitgekeerd door het COA (zie ook hoofdstuk 4 over de bestuurlijke afspraken). COA: Tijdens het verblijf volgens het gva is het COA alleen verantwoordelijk voor de financiële verstrekkingen aan de vergunninghouder. De overige begeleiding en ondersteuning liggen bij de gemeente. Voor vragen over de financiële verstrekkingen, of ondersteuning hierbij, kan de vergunninghouder zich wenden tot de maatschappelijk begeleider van de gemeente of direct tot de COA-locatie die administratief aan de gva-locatie is gehangen. In de meeste gevallen is dat ook de dichtstbijzijnde COA-locatie. Dit kan telefonisch of per e- mail. 9. INBURGERING 9.1 Mogen vergunninghouders in het gva al beginnen met het inburgeringstraject? Iedereen die inburgeringsplichtig is en is ingeschreven in de Basisregistratie personen (BRP) kan zich opgeven voor een inburgeringstraject. Hiervoor heeft de vergunninghouder een kennisgevingsbrief van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) nodig. Zodra hij die brief heeft ontvangen kan de vergunninghouder zich inschrijven en 11 van 14

een lening aanvragen. Voor vergunninghouders die gebruikmaken van de gva-regeling, vergoedt het COA de reiskosten naar de locatie van het inburgeringstraject vanaf een reisafstand (per fiets) van 10 km of meer enkele reis. De vergunninghouder die deelneemt aan het gva is uitgesloten van deelname aan het programma Voorbereiden op Inburgering van het COA. 10. GVA VERVANGT GZZA 10.1 Tot wanneer kon een vergunninghouder geplaatst worden in het gzza? Het gva vervangt per 1 januari 2016 het gzza. Indien een gemeente voor 1 januari 2016 het gzza-aanbod had gemeld aan het COA, kon de vergunninghouder tot 1 februari 2016 worden geplaatst. Aangezien deelname aan het gzza maximaal 6 maanden duurt, betekent dit dat ten laatste op 1 augustus de laatste gzza ers uitstromen. 10.1 Wat moet de gemeente doen als een gzza-plek na 1 februari 2016 vrijkomt? Na 1 februari 2016 kan een vergunninghouder niet meer op een gzza-plek geplaatst worden. De gemeente kan de vrijgekomen plek dan wel aanbieden als gva-plek. 10.2 Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen gzza en gva? GZZA Duur regeling Vanaf 12-10-2015 tot 1-1- Maximale duur verblijf in tijdelijke woning 2016. Tot 1-2-2016, indien vh er al is aangemeld vóór 1-1- 2016, maar nog niet is gehuisvest 6 maanden (vanaf deelname gzza) GVA Vanaf 1-1-2016 tot 1-1-2017 2 jaar (vanaf vergunningverlening) Aantal deelnemers Onbeperkt Max 10.000 aangemelde en geplaatste vh ers Vergoeding aan gemeente (pppw) 100 50 volwassene 25 kind Jeugdzorg en WMO Valt onder rza Per direct naar de gemeente, werkwijze conform gzza Jeugdgezondheidszorg preventief Via het COA Per direct naar de gemeente COA Meldplicht (i.e. inhuisregistratie) Meetellend voor taakstelling Ja Na verhuizing naar permanente reguliere huisvesting Nee Vanaf start deelname aan gva Begeleiding COA (op afstand en beperkt) Gemeente zorgt voor maatschappelijke begeleiding en ondersteuning. Het COA is alleen te benaderen voor vragen over weekgeld, verstrekking buitengewone kosten en rza/wa-verzekering. 12 van 14

11. VRAGEN/MEER INFORMATIE 11.1 Welke schriftelijke informatie is beschikbaar voor vergunninghouders? Voor vergunninghouders is er een factsheet gva en een factsheet gezondheidszorg gva in verschillende talen. Deze krijgt de vergunninghouder bij vertrek naar de gva-woning door het COA uitgereikt. 11.2 Welke schriftelijke informatie is beschikbaar voor gemeenten? - Factsheet over het gva van VNG Op de site van het OndersteuningsTeam Asielzoekers en Vergunninghouders (OTAV), vindt u praktische informatie voor uw gemeentelijk beleid rondom asielzoekers en vergunninghouders. Ook het Platform Opnieuw Thuis van onder andere VNG en COA biedt gemeenten nuttige informatie en handreikingen over de opvang en huisvesting van vergunninghouders. 11.3 Welke schriftelijke informatie is beschikbaar voor zorgverleners? Het COA geeft de vergunninghouder de Factsheet Informatie gva voor zorgverleners mee. Indien er behoefte is aan meer exemplaren kan er contact opgenomen worden met de COA-locatie die administratief aan de gva-locatie is gehangen, in de meeste gevallen is dat de dichtstbijzijnde COA locatie. 11.4 Bij wie kunnen gemeenten terecht voor inhoudelijke vragen? 1. Voor inhoudelijke vragen over en praktische (beleids)ondersteuning bij het gva kunt u terecht bij de VNG via OTAV OndersteuningsTeam Asiel/Vergunninghouders: otav@vng.nl of telefonisch: 070 373 83 98 2. Voor algemene vragen kunt u ook terecht bij het COA via de helpdesk uitvoering: helpdeskuitvoering@coa.nl of 0800-0238023. Deze helpdesk is ook beschikbaar voor alle vragen rondom taakstelling. 3. Inhoudelijke vragen kunnen ook lokaal gesteld worden aan de regievoerders van het COA. 4. Voor het daadwerkelijk melden van gva-aanbod en aantallen te plaatsen vergunninghouders kunt u zich wenden tot het team uitstroomondersteuning van het COA: uitstroomondersteuning@coa.nl. Achter deze mailbox zitten de medewerkers die de noodzakelijke administratieve handelingen kunnen verrichten. 5. Tijdens het verblijf in de gva-woning kunnen gemeenten, maatschappelijke begeleider en vergunninghouders met vragen over en problemen over de financiële verstrekkingen terecht bij de COA-locatie die administratief gehangen is aan de gva-locatie. Meestal is dat het dichtstbijzijnde azc. 13 van 14

Rijswijk, april 2016. 14 van 14