Nota voor burgemeester en wethouders Onderwerp Basismobiliteit 1- Notagegevens Notanummer 2015-002608 Datum 10-12-2015 Programma: 08 Meedoen Portefeuillehouder Weth. Kolkman Team MOM 2- Bestuursorgaan [X]B & W 12-02-2016 [ ]Raad -- [ ]Burgemeester -- College van B & W - Burgemeester - Weth. Kolkman - Weth. Hartogh Heys - Weth. Rorink - Weth. Grijsen Besluitenlijst d.d. d.d. d.d. [X]Akkoordstukken 12-02-2016 [ ]Openbaar -- [ ]Besloten -- Routing 28-01-2016 29-01-2016 28-01-2016 d.d. par. [X]adj.secr. 08-02-2016 [X]gem.secr. 29-01-2016 BIS Openbaar Status Bijlagen GR Basismobiliteit Bedijfsplan vervoerscentrale 1.0 Inspraaknota Reizigersperspectief Uitgangspunten Kenmerken vervoersysteem 2016/2017 Uitgangspunt Inkoop vervoer 2016-2019 Verlenen mandaat en volmacht aan college van B&W Lochem B & W d.d.: 12-02-2016 Besloten wordt: 1 In te stemmen met deelname GR Basismobiliteit; 2 in te stemmen met Bedrijfsplan vervoercentrale 1.0; 3 in te stemmen met inspraaknota reizigersperspectief; 4 in te stemmen met de uitgangspunten Kenmerken vervoersysteem 2016/2017; 5 in te stemmen met de Uitgangspunten Inkoop vervoer 2016-2019; 6 in te stemmen met verlenen mandaat en volmacht aan college B&W Lochem; 7 de nota en het besluit openbaar te maken. Financiële aspecten: Financiële gevolgen voor de gemeente? Begrotingswijziging Voorstel openbaarmaking conform Wet Openbaarheid Bestuur (Wob) [X] De nota en het besluit openbaar te maken [ ] De nota en het besluit openbaar te maken vergezeld van bijgaand persbericht [ ] De nota en het besluit openbaar te maken nadat [ ] De nota en het besluit openbaar te maken, behalve [ ] Het besluit openbaar te maken, maar niet de nota, gelet op artikel:
[ ] De nota en het besluit niet openbaar te maken, gelet op artikel: Kennisgeving/ Bekendmaking Awb Kennisgeving (publicatie) conform Awb Bekendmaking conform Awb ADVIESRADEN: Moet een van de adviesraden gehoord worden of op de hoogte gesteld? Toelichting Inleiding Op woensdag 27 januari 2016, heeft de raad het college toestemming gegeven om de gemeenschappelijke regeling basismobiliteit aan te gaan. Met de beslispunten uit deze nota en bijbehorende stukken stemt het college in met de gemeenschappelijke regeling en de bijbehorende stukken (o.a. bedrijfsplan en de uitgangspunten kenmerken vervoersysteem en inkoop). De beslispunten worden bij de argumenten voor en tegen nader toegelicht. Vervoersstromen gaan over gemeentegrenzen heen. Daarmee kan in samenwerking met andere gemeenten het aanvullend openbaar vervoer en het gemeentelijk maatwerkvervoer slimmer, efficiënter, klantvriendelijk en beter afgestemd op de mogelijkheden van inwoners, georganiseerd worden. Door tijdig de uitgangspunten voor de vervoerinkoop en de kenmerken van het vervoersysteem te bepalen, kan de Vervoercentrale zich in 2016 richten op het vormgeven en bouwen van de organisatie. Door overdragen van taken kan de vervoerscentrale groeien. Te beginnen met het minder complexe routegebonden vervoer, gevolgd door circa een half jaar later het vraagafhankelijke collectief vervoer dat meer inspanningen van de Vervoercentrale zal vragen. Beoogd resultaat De samenwerkende gemeenten willen een regionaal, solide, efficiënt, klantvriendelijk en duurzaam vervoerssysteem realiseren. Het streven is dat per 1 januari 2018 alle gemeentelijke vervoersstromen onder de Vervoercentrale zijn gebracht. Naast het inrichten van een slim vervoerssysteem beogen we de eigen vervoeroplossing van burgers en het reguliere openbaar vervoer meer dan nu te benutten. Kader Wmo Leerlingenvervoer De kadernota Basismobiliteit Op Weg (vastgesteld 1 juli 2015 door de raad vastgesteld). Argumenten voor en tegen De beslispunten nader toegelicht: A Deelname GR en BVO Basismobiliteit De gemeenteraad heeft toestemming verleend voor de oprichting van een Vervoercentrale Stedendriehoek
(inclusief Heerde en Hattem) in de vorm van een publieke bedrijfsvoeringsorganisatie (BVO) op basis van de Wet Gemeenschappelijke regelingen. De Vervoercentrale verzorgt beheertaken en regietaken. Onder regietaken wordt verstaan: het verstrekken van individuele ritinformatie & reisadvies, de ritaanname, de ritplanning en de rittoewijzing. Gefaseerd brengen we verschillende vormen van maatwerkvervoer onder de verantwoordelijkheid van de regionale Vervoercentrale. Dit doen we aan de hand van drie inkoopronden. De te hanteren uitgangspunten op hoofdlijnen voor deze inkoopronden liggen nu voor. B. Bedrijfsplan vervoercentrale 1.0 Het bedrijfsplan is een vervolg op de Kadernota "Op Weg" dat inmiddels is vastgesteld. Het voorliggende bedrijfsplan zal zich verder ontwikkelen. In dit bedrijfsplan wordt aangegeven hoe de vervoercentrale er in de toekomst uit zal zien en welke stappen gezet moeten worden om per 2017 volledig operationeel te zijn. C. Inspraaknota Reizigersperspectief Zie bijlage 3 Inspraaknota. Hierin is aangegeven welke punten zijn verwerkt. D. Uitgangspunten Kenmerken vervoersysteem 2016/ 2017 Als gevolg van de inspraak en de opgave om het vervoersysteem tijdig operationeel te krijgen, stellen we voor om de huidige kenmerken en regels als uitgangspunt te nemen. Dit betekent dat veruit de meeste kenmerken en regels gehandhaafd blijven. Verschillen die er zijn willen we zo veel als mogelijk overbruggen. Gelijke kenmerken in de hele regio vergemakkelijkt namelijk de communicatie naar reizigers en zorgt dat de Vervoercentrale efficiënt zijn werk kan doen. In de samenvatting van Bijlage 4: Kenmerken vervoersysteem 2016/2017, leest u hier meer over. De jaren 2016 en 2017 gebruiken we om ervaring op te doen en om te experimenteren met vernieuwingen in de vorm van pilots. In 2017/ 2018 overwegen we opnieuw of andere aanvullende maatregelen noodzakelijk zijn. Daarbij denken we aan maatregelen die bijvoorbeeld bijdragen aan het versterken van de zelfredzaamheid van reizigers, het verschuiven van een beroep op maatwerkvoorzieningen naar algemene voorzieningen, het effectiever maken van het vervoerssysteem en het verbeteren van de kwaliteit. Maatwerk Een college kan besluiten af te wijken van systeemkenmerken. Denk dan aan afwijking van het vervoergebied of de wens om vervoeralternatieven (bijvoorbeeld vervoer door vrijwilligers) meer onder de aandacht te brengen van reizigers. Indien aan het geleverde maatwerk extra kosten zijn verbonden, komen deze kosten voor rekening van de desbetreffende gemeente. Daarbij vragen wij u rekening te houden met het feit dat afwijkingen extra implementatietijd en inzet van de Vervoercentrale zullen vragen. Wat kan gaandeweg nog worden gewijzigd Doordat de regio gekozen heeft voor een publieke Vervoercentrale is aanpassen van de bovenstaande kenmerken en spelregels binnen lopende vervoerscontracten mogelijk. Daarbij is wel regionale afstemming gewenst om het ook uitvoerbaar te houden voor de Vervoercentrale. Doordat gemeentelijk maatwerk op onderdelen mogelijk is en er gaande weg kenmerken en spelregels gewijzigd kunnen worden, hebben colleges mogelijkheden in handen om (financieel) bij te sturen. Vestigingsplaats Vervoercentrale Lochem doet een degelijk aanbod. Dit maakt dat we kunnen kiezen voor vestiging in Lochem. Wel vraagt dit nog om nadere uitwerking. Zo maakt het (potentieel) Bestuur/ de Programmanager van de vervoercentrale nadere afspraken over de hoogte van de servicekosten en de omvang van de inzet van personeel. Tevens onderzoeken we of bepaalde investeringskosten doorvertaald kunnen worden naar structurele lasten. Dit werken we verder uit in de het Bedrijfsplan 2.0.
Ritbijdrage geïndiceerd routevervoer Door het nieuwe Wmo vervoer (vervoer naar dagbesteding) onder de Vervoercentrale te brengen ontstaat technisch de mogelijkheid een ritbijdrage te vragen aan deze reizigers. Een eventuele wijziging van beleid bereiden we regionaal voor. Andere mogelijkheden die we samen verkennen zijn: de introductie van een kmbudget, een persoonlijk reizigersprofiel, meerkosten door kunnen belasten aan reizigers, bijvoorbeeld als iemand kiest voor dagbesteding verder weg. In het vervoer binnen Deventer wordt al km vergoeding ipv zones gehanteerd. E. Uitgangspunten Inkoop vervoer 2016-2019 Algemeen In de gemeenschappelijke regeling is geregeld dat de colleges de uitgangspunten voor de inkoop vaststellen en het Bestuur van de Vervoercentrale overeenkomsten met vervoerders kan sluiten. De samenwerkende gemeenten hebben een gezamenlijke uitgangspuntennotitie 2016-2019 voor de inkoop van vervoer geformuleerd (Bijlage 5). We onderscheiden daarbij drie inkoopronden, die we te zijner tijd inhoudelijke zullen uitwerken. Daarbij is inkoopronde 1 al wel uitgewerkt. Bij alle drie de inkoopronden nemen we de eisen aan kwaliteit van chauffeurs en voertuigen zoveel als mogelijk over van vorige aanbestedingen. De contracten van alle drie de inkoopronden eindigen per juli 2019. Vanaf dit moment is één regionale aanbesteding voor al het vervoer mogelijk. Algemene uitgangspunten voor alle inkoopronden - Inzetbaarheid voertuigen: De Vervoercentrale plant de rit (dit doet nu de vervoerder zelf). We kopen daarom uitsluitend voertuigen en chauffeurs in. De Vervoercentrale bepaalt welke reiziger door welk voertuig/chauffeur vervoerd wordt. Voertuigen zijn inzetbaar voor meerdere doelgroepen. - Bekostiging vervoerder afstemmen op de kostenstructuur van de vervoerder: Nu wordt de vervoerder bekostigd per reizigerszone, beladen km prijs of een prijs per leerling. Door de komst van de Vervoercentrale heeft de vervoerder geen invloed meer op het aantal km dat hij moet rijden en het aantal reizigers in het voertuig. Dit vraagt om een andere bekostigingswijze. Door aan te sluiten bij de kostenstructuur van de vervoerder, kan de vervoerder een goede en eerlijke prijs offreren. De kosten van een vervoerder bestaan met name uit salariskosten en voertuigkosten waaronder brandstofkosten per km. We willen daarom vervoerders per uur en per km bekostigen. Deze bekostigingswijze betekent dat we concrete afspraken moeten maken over de bepaling van het aantal verreden km. En de berekeningswijze van het aantal diensturen (Start- en eindtijd van de chauffeur). De bekostigingswijze van vervoerders staat los van de vereveningswijze tussen gemeente. Dit laatste werken we begin 2016 verder uit. - Flexibiliteit vervoervolume: Bij structureel stijgende of dalende vervoervolumes kan door tijdig overleg met de vervoerder het vervoer op- en afgeschaald worden. Uitwerking uitgangspunten Inkoopronde 1 De uitgangspunten voor Inkoopronde 1 worden hier niet behandeld. Gemeente Apeldoorn is de aanbestedende dienst. Het contract is kortdurend (tot augustus 2017). De voorbereiding van de aanbesteding is wel onder de vlag van het programma Basismobiliteit gebeurd. Het vervoerscontract wordt óf rechtstreeks door de vervoerscentrale met de vervoerders gesloten of door de gemeente Apeldoorn aan de vervoerscentrale overgedragen. Inkoopronde 2 en 3 Wanneer deze aanbestedingen aan de orde zijn zullen de specifieke uitgangspunten voor deze inkoopronden aan de colleges worden aangeboden. Overname personeel Overname personeel is wettelijk geregeld via de zogenaamde OPOV regeling (overname personeel bij overname vervoercontract. Daarin is voorgeschreven dat minimaal 70% van het personeel door de opvolgende vervoerorganisatie een contractaanbod moet krijgen.
F. Inkoop software Omdat het gewenst is dat de inkoop van ICT start, en de GR nog niet operationeel is, verleent het college volmacht en mandaat aan het college van Lochem (bijlage 6) zodat Lochem kan optreden als de aanbestedende dienst voor de inkoop van planningssoftware. Het bureau Hhm ondersteunt bij het formuleren van een Programma van eisen. Extern draagvlak (partners) Tijdens de periode van 1 mei tot en met 12 juni 2015 is voor een tweede keer advies gevraagd aan de adviesraden. De eerste keer is advies gevraagd over de Kadernota Op Weg. De tweede keer is advies gevraagd over de kwalitatieve aspecten van het vervoer; aspecten van het vervoersysteem die voor reizigers van belang zijn[1]. De antwoorden leest u in de Inspraaknota Reizigersperspectief. In september 2015 organiseerden de colleges een regionale bijeenkomsten over de kwalitatieve kenmerken van het vervoer voor de gemeenteraden. Bij een concrete invulling en wijziging van regels zullen reizigers nadrukkelijk worden betrokken en om een mening worden gevraagd [1] De adviesraden van Deventer en Hattem hebben van het geven van een tweede advies afgezien. Financiële consequenties De in de Stedendriehoek samenwerkende gemeenten leveren een financiele bijdrage voor het opzetten en beheren van een regiecentrale en de daarvoor noodzakelijke projectleider/kwartiermaker. Aangezien er (in ieder geval voorlopig) geen financiele bijdrage van de provincie Overijssel zal komen betekent dit dat de gemeente Deventer deze kosten uit eigen middelen moet financieren. Tot op heden is de gemeentelijke bijdrage 27.000,-- In het onderzoek van Forseti wordt aangenomen dat er op langere termijn een financieel voordeel zou zijn. Aangegeven is dat deze inschatting lastig te maken is en dat daarom voorzichtigheidshalve van 5% wordt uitgegaan. Aan cvv en leerlingenvervoer geeft de gemeente Deventer momenteel 2,1 mln uit. Het bedrag aan oud Awbz vervoer wordt geschat op 415.000,--. In deze kosten zitten, met de gedane aanname's, ook de kosten van een vervoercentrale. Ingeschat wordt dat deze kosten vergelijkbaar zijn met de 335.000 aan vaste kosten die Deventer structureel zal bijdragen aan de vervoerscentrale in de regio. De verwachting is dat het Deventer aandeel in de eenmalige implementatie- en opstartkosten ( 154.000) voor 2016 niet direct zullen worden terugverdiend. Mogelijkerwijs kan dit terugverdiend worden uit de 5% efficiency winst. Door de verwachte lagere uitgaven vervoer is er ruimte in de begroting om deze kosten voor 2016 te dekken. Aanpak/uitvoering Na besluitvorming zal verder uitvoering worden gegegeven aan het bedrijfsplan. Een dienstverleningsovereenkomst (DVO) zal worden opgesteld en ter goedkeuring aan het college worden voorgelegd. Eind 2017 en 2018 is een tussen evaluatie voorzien.