Medicatie Amethist verslavingszorg Afdeling: Fase 1, 2 en 3

Medicatie Amethist verslavingszorg Afdeling: Fase 1, 2 en 3 Lauri Linn Konter Hogeschool van Amsterdam

Inhoudsopgave Vitaminen Vitamine B complex Thiamine Blz:3 Benzodiazepinen Blz: 5 Diazepam Oxazepam Antidepressiva Blz: 10 Seroxat Efexor Sertraline Mitrazapine Wellbutrin Ontwenningsmiddelen Blz: 15 Antabus Campral Naltrexon Antypsychotica Blz: 18 Clozapine Seroquel Zyprexa Haloperidol Maag medicatie Blz: 22 Domperidon Omeprazol Pantoprazol ADHD medicatie Blz: 25 Concerta Dexamfetamine Anders Blz: 28 Methadon Metoprolol Melatonine 2

Vitaminen Vitamine B complex Indicatie in kliniek: Slechte voedingstoestand Géén Aanvullen van vitamine B tekorten Overgevoeligheidsreactie In de kliniek word vitamine B complex vooral voorgeschreven bij mensen die opgenomen worden met ernstige ondervoeding, bij recent gebruik van alcohol en slechte lichamelijke conditie, maar ook bij korte terugval in alcoholgebruik zonder verslechterde lichamelijke conditie en zonder ernstige ondervoeding. Om zo het vitamine tekort aan te vullen. 3

Thiamine (vitamine B1) Indicatie in kliniek: Slechte voedingstoestand(ernstige vitamine B 1 -deficiëntie) Alcoholische polyneuritis 5 Korsakov Eerder waargenomen overgevoeligheid (bij parenterale toediening) Aanvullen van Vitamine B1 bij een tekort. Vitamine B 1 (thiamine) is in de vorm van pyrofosfaat (cocarboxylase), het co-enzym van carboxylase, een belangrijk enzym in de koolhydraatstofwisseling. Overgevoeligheid voor vitamine B1 Huiduitslag, zwelling van de huid, galbulten, zweten, benauwdheid, flauwvallen. 5; Polyneuritis; ontsteking van verschillende zenuwen Thiamine wordt voorgeschreven bij alcoholontwenning bij lichte en ernstige ondervoeding. Vitamine B1 is een belangrijk enzym in de koolhydraatstofwisseling. Wanneer er een slechte voedingstoestand ontstaat, krijgt de persoon in kwestie te weinig vitamine B1 binnen. Ook wordt dit verergerd door het alcohol gebruik, omdat dit de organen aantast en vitamine B1 zo minder goed opgenomen kan worden. Dit kan van invloed zijn op het zenuwstelsel en dit kan leiden tot gevoelloosheid of vreemde gevoelswaarnemingen in armen en benen, spierzwakte, neerslachtigheid, concentratieproblemen en geheugenstoornissen. Uiteindelijk kan vitamine B1-gebrek leiden tot het syndroom van Wernicke (hersenaandoening) en het syndroom van Korsakov (ernstig geheugenverlies). Dit laatste wordt vaak in combinatie gezien met alcoholproblematiek. 4

Benzodiazepinen Diazepam (Valium) Benzodiazepine Indicatie in de kliniek: Pathologische angst en spanning Epilepsie (insulten) Acute onthoudingsverschijnselen na staken van alcoholgebruik Myasthenia gravis Overgevoeligheid voor benzodiazepinen Ernstige respiratoire insufficiëntie Ernstige lever insufficiëntie Slaap-apneusyndroom Anxiolyticum 4 Hypnoticum Anxiolyticum Spier re laxans Anticonvulsivum Slaperig overdag Spierzwakte Duizeligheid Meer eetlust/gewichtstoename Verminderd libido Hypotensie Afhankelijkheid kan optreden 4: middel tegen angst en onrust Wanneer patiënten binnen komen op de afdeling detox, wordt er overlegd met arts of deze een Lang of Kort afbouw schema benzodiazepine gaat krijgen. Er wordt voor Lang gekozen wanneer de patiënt altijd veel gebruikt heeft, er verwacht word veel last te gaan krijgen van ontwenning, eerder benzodiazepinen heeft gebruikt en/of een slechte lichamelijke conditie heeft. Er wordt voor kort gekozen wanneer er geen gecompliceerde ontwenning verwacht wordt en er geen huidig gebruik van benzodiazepinen is vastgesteld. In eerste instantie wordt hier gekozen voor diazepam. 5

Diazepam werkt rustgevend, spierontspannend, vermindert angstgevoelens en kan epileptische toevallen voorkomen. Hierdoor verminderen ontwenningsverschijnselen, zoals angst, paniek, trillen, versnelde hartslag, zweten en slapeloosheid. Wanneer er de kans bestaat dat er een onttrekkingsdelier optreed, word er gekeken om eventueel diazepam te verhogen. Bij stijgen van de onderdruk (boven 110), kan er gekozen worden een eenmalige gift diazepam voor te schrijven(10 mg). Bij ernstige ontwenning kan er gekozen worden diazepam zo nodig voor te schrijven. Het middel houdt na inname 12 tot 24 uur aan en is dus langwerkend. 6

Oxazepam (Temesta) Benzodiazepine Indicatie in de kliniek: Bij acute alcoholabstinentieverschijnselen Myasthenia gravis Overgevoeligheid voor benzodiazepinen Ernstige respiratoire insufficiëntie Ernstige lever insufficiëntie Slaap-apneusyndroom Oxazepam werkt rustgevend, spierontspannend, vermindert angstgevoelens en kan epileptische toevallen voorkomen. Hierdoor verminderen ontwenningsverschijnselen, zoals angst, paniek, trillen, versnelde hartslag, zweten en slapeloosheid. U vermindert ook de kans op een epileptische aanval. Slaperig/vermoeid Ataxie Hoofdpijn Afvlakking gevoel Spierzwakte Verminderd libido Maagdarmstoornissen Bij mensen met een slechte leverfunctie of ouderen boven de 60 jaar, wordt er ook gekozen tussen een Lang of een Kort afbouwschema, maar dan voor oxazepam. Oxazepam werkt rustgevend, spierontspannend, vermindert angstgevoelens en kan epileptische toevallen voorkomen. Hierdoor verminderen ontwenningsverschijnselen, zoals angst, paniek, trillen, versnelde hartslag, zweten en slapeloosheid. Wanneer een patiënt bekend is met ernstige ontwenning kan er gekozen worden oxazepam zo nodig voor te laten schrijven. Het middel houd na inname 6 tot 10 uur aan en is dus kortwerkend. Om deze redenen wordt er bij verminderde leverfunctie eerder gekozen voor oxazepam. Las en Kas schema voor oxazepam en diazepam zie hieronder. 7

naam cliënt: 0 geboortedatum: opnamedatum: LAS oxazepam 10 mg 0-jan-00 0-jan-00 08:00uur 12:00uur 18:00uur 22:00uur dag 1 zaterdag 0 januari 1900 dag 2 zondag 1 januari 1900 dag 3 maandag 2 januari 1900 dag 4 dinsdag 3 januari 1900 dag 5 woensdag 4 januari 1900 dag 6 donderdag 5 januari 1900 dag 7 vrijdag 6 januari 1900 dag 8 zaterdag 7 januari 1900 dag 9 zondag 8 januari 1900 dag 10 maandag 9 januari 1900 3 2 3 3 2 3 3 2 3 3 2 3 3 2 3 3 1 3 2 1 2 1 2 2 1 KAS oxazepam 10 mg 08:00uur 12:00uur 18:00uur 22:00uur dag 1 zaterdag 0 januari 1900 dag 2 zondag 1 januari 1900 dag 3 maandag 2 januari 1900 dag 4 dinsdag 3 januari 1900 dag 5 woensdag 4 januari 1900 3 2 3 3 2 3 2 3 2 3 8 3

naam cliënt: 0 geboortedatum: opnamedatum: LAS diazepam 10 mg 0-jan-00 0-jan-00 08:00uur 12:00uur 18:00uur 22:00uur dag 1 zaterdag 0 januari 1900 dag 2 zondag 1 januari 1900 dag 3 maandag 2 januari 1900 dag 4 dinsdag 3 januari 1900 dag 5 woensdag 4 januari 1900 dag 6 donderdag 5 januari 1900 dag 7 vrijdag 6 januari 1900 dag 8 zaterdag 7 januari 1900 dag 9 zondag 8 januari 1900 dag 10 maandag 9 januari 1900 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0,5 1 1 1 0,5 1 1 0,5 KAS diazepam 10 mg 08:00uur 12:00uur 18:00uur 22:00uur dag 1 zaterdag 0 januari 1900 dag 2 zondag 1 januari 1900 dag 3 maandag 2 januari 1900 dag 4 dinsdag 3 januari 1900 dag 5 woensdag 4 januari 1900 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 9

Antidepressiva Seroxat (paroxetine) SSRI s 2, antidepressivum Indicatie in de kliniek: Depressie Géén bijzonderheden Paroxetine verminderd de depressieve klachten en laat de patient zich energieker voelen en de stemming verbeteren. Het kan 4 tot 6 weken duren voordat de effecten van paroxetine voelbaar zijn. Tot die tijd kan men last krijgen van de bijwerkingen. Belangrijk is dat er ondanks deze bijwerkingen doorgegaan wordt met de therapie. Specifieke serotonineheropnameremmer (SSRI). Het remt selectief de heropname van serotonine. Het bezit zwak anti cholinerge 1 eigenschappen. Maag- darmklachten, seksuele stoornissen Sufheid, wazig zien, slapeloosheid, gapen, zweten, trillen, droge mond 10

Efexor(Venlafaxine) SSRI s 2, antidepressivum Indicatie in kliniek: Depressie Géén bijzonderheden Venlafaxine verminderd depressieve klachten en laat de patiënt zich energieker voelen en de stemming verbeteren. Het kan 2 tot 4 weken duren voordat de effecten van Efexor voelbaar zijn. Belangrijk is dat er ondanks deze bijwerkingen doorgegaan wordt met de therapie. Venlafaxine en zijn actieve metaboliet o-demethylvenlafaxine remmen sterk de heropname van serotonine en norepinefrine. Venlafaxine remt ook zwak de heropname van dopamine. Zowel na chronische als na acute toediening verminderen venlafaxine en zijn actieve metaboliet de gevoeligheid. Zie seroxat 11

Sertraline SSRI's 2, antidepressivum Indicatie in de kliniek: Depressie Géén bijzonderheden Vermindering van depressieve klachten, angst en dwang. Kan 4 tot 6 weken duren totdat het middel in werking gaat. Het remt de heropname van serotonine in het neuron. In eerste instantie bijwerkingen en angstgevoelens door het starten met het middel. Hierdoor niet stoppen, werkingen wordt na 4 tot 6 weken verwacht. Maag-darmklachten Verlaagd libido Slapeloosheid, sufheid, hoofdpijn 1; Anticholinerge;remt de para-sympaticus (relaxerend, luchtwegverwijdend). 2; SSRI s; serotonineheropnameremmers, regelt hoeveelheid serotonine in de hersenen. 12

Mitrazapine Tetracyclische antidepressiva Indicatie in de kliniek: Depressie Géén Mirtazapine verbetert de depressieve verschijnselen bij ongeveer zes op de tien mensen. Men voelt zich energieker en de stemming verbetert. Niet-tricyclisch antidepressivum met sterk anti-histaminerge werking. Het stimuleert door blokkade van presynaptische α2-adrenerge receptoren sterk de afgifte van norepinefrine. Hierdoor wordt de vuurfrequentie van de serotonerge neuronen verhoogd en neemt de serotonineafgifte toe. Sufheid Droge mond Gewichtstoename Hoofdpijn en duizeligheid Maag-darmklachten Verwardheid 13

Wellbutrin (bupropion) Ontwenningsmiddel en antidepressivum Indicatie in de kliniek: Depressie Ernstige levercirrose Epilepsie of geschiedenis in convulsies Abrupte onthouding van alcohol of benzodiazepinen Verminderd depressieve klachten. Kan 2 tot 4 werken duren totdat het middel in werking gaat. Bupropion is een selectieve remmer van de heropname van catecholaminen (norepinefrine en dopamine). In eerste instantie bijwerkingen en angstgevoelens door het starten. Hierdoor niet stoppen, werking wordt na 2 tot 4 werken verwacht. Maag-darmklachten Slapeloosheid, sufheid, hoofdpijn Droge mond Huiduitslag, jeuk, galbulten Uit onderzoek blijkt dat er tijdens alcohol onthouding bepaalde neurotransmissies (GABA, serotonine en dopamine) afgenomen zijn, maar een enkele (CRF) juist toegenomen is. Deze veranderingen blijken overeen te komen met de veranderingen in neurotransmittersystemen bij depressie. Ook treden veranderingen in de aandoeningen door onthouding en behandeling met antidepressiva vaak op in dezelfde hersen gebieden. Hieruit blijkt dat depressie en onthouding wel degelijk met elkaar te maken hebben. Ook zijn er in de kliniek regelmatig mensen opgenomen die een eerder trauma hebben meegemaakt. Na een trauma, vooral die in de kinderjaren, is er een verhoogd risico op depressies. Om deze redenen wordt er in de kliniek met regelmaat een antidepressivum voorgeschreven. 14

Ontwenningsmiddelen Antabus (disulfiram) Ontwenningsmiddel Indicatie in de kliniek: Ontwenning na alcoholverslaving Recent gebruik van Alcohol Ischemische hartziekten Coronair trombose Psychose Levercirrose Antabus zorgt ervoor dat bij de afbraak van alcohol in het lichaam acetaldehyde ontstaat. Deze stof veroorzaakt onaangename lichamelijke effecten. Dit moet mensen weerhouden alcohol te gebruiken. Men start met disulfiram na stoppen met het gebruik van alcohol. Beïnvloedt het normale stofwisselingsproces van alcohol door remming van het enzym aldehydedehydrogenase. De hierdoor verhoogde aceetaldehydeconcentratie in het bloed veroorzaakt onaangename gewaarwordingen zoals rood gelaat, bonzende hoofdpijn, misselijkheid, braken en tachycardie. Slaperigheid, Coördinatiestoornissen Maag-darmklachten Rare smaak Acneachtige uitslag Overgevoeligheid 15

Campral (acamprosaat) Ontwenningsmiddel (1 ste keus) Indicatie in de kliniek: Ontwenningsverschijnselen na alcoholverslaving Ernstig gestoorde nierfunctie Lever insufficiëntie Vermindering van de glutamine zuuractiviteit in de neo-cortex zou de hunkering naar alcohol laten afnemen. Middel werkt bij 1 op de 5 mensen. Diarree Buikpijn, misselijk, braken Impotentie, verminderd of versterkt libido 16

Naltrexon Ontwenningsmiddel Indicatie in de kliniek: Ontwenningsverschijnselen na alcohol en opiaten verslaving Levercirrose, lever insufficiëntie Opioïdgebruik, omdat dit tot een acuut onttrekkingssyndroom kan leiden Middel zorgt voor minder verlangen naar alcohol of opiaten. Zuivere antagonist van opioïden via een competitieve binding met receptoren in het centrale en perifere zenuwstelsel. Dit zou het verlangen naar alcohol doen dalen. Het werkingsmechanisme hiervan is nog niet geheel bekend. Naltrexon leidt niet tot lichamelijke of psychische afhankelijkheid. Er treedt geen tolerantie op voor het antagonistisch effect. Misselijk Slaapstoornis, onrust, nervositeit en angstgevoelens Hoofdpijn Gewrichts- en spierpijn Verminderde eetlust Huiduitslag Ontwenningsmiddel kan ook anti-trek medicatie genoemd worden. Zoals het woord al zegt zorgt het medicijn dat trek naar een middel verminderd word. In de kliniek word overlegd over dit soort medicijnen wanneer een cliënt ernstige trek aangeeft, zodat deze trek verdraagzamer wordt. Met het medicijn antabus probeert men een stok achter de deur te zetten, omdat je van de combinatie met alcohol erg ziek wordt. 17

Antipsychotica Clozapine Atypische antipsychotica Indicatie: Psychosen Depressie Alcoholpsychosen, psychosen veroorzaakt door intoxicatie Ongecontroleerde epilepsie Ernstige nier- en leverfalen Hartziekte Het vermindert in de hersenen het effect van natuurlijk voorkomende stoffen, voornamelijk dopamine en serotonine. Hierdoor nemen psychosen af. Dibenzodiazepinederivaat met antipsychotische en snel intredende sedatieve werking en nauwelijks extrapiramidale bijwerkingen. Het heeft sterk noradrenolytische, parasympathicolytische en antihistaminerge eigenschappen en verlaagt de waakzaamheid Sufheid, slaperigheid Gewichtstoename Duizeligheid Speekselvloed Moeite met plassen Verlaagd libido 18

Seroquel(Quetiapine) Atypische antipsychotica Indicatie: Psychosen Manie Schizofrenie Depressie Cardio of cerebrovasculaire aandoeningen Quetiapine onderdrukt de verschijnselen bij zeven van de tien psychotische patiënten. Atypisch antipsychoticum met een brede receptoraffiniteit. Slaperig Droge mond Asthenie Hoofdpijn Hypotensie 19

Zyprexa (olanzapine) Atypisch antipsychoticum Indicatie: Psychosen Ptss 5 Risico van nauwe-kamerhoekglaucoom 6 Het remt in de hersenen de effecten van natuurlijk voorkomende stoffen. Hierdoor verminderen psychosen, hevige onrust en bepaalde ongestuurde spierbewegingen Antipsychoticum met een blokkerende werking op receptoren voor serotonine (o.a. 5-HT2A/2C en 5-HT3), dopamine (D1t/m5), muscarine (m1t/m5), adrenerge (α1) en histamine (H1). Slaperigheid Parkinsonisme Hallucinaties Gewichtstoename Verhoging van de plasmaprolactinespiegel(gevolg; borstvergroting of melkvloed) Libido vermindering Emotionele afvlakking Duizeligheid Obstipatie Oedeem Toename cholesterol Verhoogde kans op infecties en bloedingen 20

Haloperidol (haldol) Klassiek antipsychoticum Indicatie in de kliniek: Alcohol ontwenning Eerste keus bij acuut delirium(hallucinaties) Klinisch significante hartaandoeningen Verlenging van het QT-interval Niet-gecorrigeerde hypokaliëmie Overgevoeligheid voor butyrofenonderivaten Het vermindert in de hersenen onder andere het effect van de natuurlijk voorkomende stof dopamine. Hierdoor nemen psychosen, hevige onrust, misselijkheid en bepaalde spiertrekkingen af. Blokkeert zowel dopaminerge (D2) als α1-adrenerge receptoren en vermoedelijk ook de dopaminereceptoren in de chemoreceptor trigger-zone. Heeft een sterke centraal antidopaminerge 2 en een zwakke centraal anticholinerge 3 werking. Emotionele afvlakking Parkinsonisme Hoofdpijn Duizelig, Slaperig, Agitatie Droge mond, visusstoornissen, obstipatie en urineretentie Tachycardie; Hypotensie Ventriculaire aritmieën, verlenging QT-interval Veneuze trombo-embolie, Tardieve dyskinesie 4 2: antidopaminerge; zorgt voor het afremmen van de dopaminerge invloed 3: anticholinerge; remt de para-sympaticus (relaxerend, luchtwegverwijdend). 4; Tardieve dyskinesie; bewegingsstoornis 5; Ptss; Posttraumatische stress stoornis 6; Nauwe-kamerhoekglaucoom; Vernauwing of afsluiting van de afvoerkanaaltjes van de voorste oogkamer. Hierdoor wordt de oogboldruk verhoogd (= glaucoom). Meestal verloopt de oogboldrukverhoging aanvalsgewijs. Deze antipsychotica worden in de kliniek gebruikt zodat de cliënten wat evenwichtiger en stabieler zijn/worden, zodat de nadruk kan worden gelegd op de verslaving. 21

Maag medicatie Domperidon Indicatie: Misselijkheid (ook ter preventie) Maagledigingsstoornissen Somatische aandoeningen waar versnelde maaglediging gevaarlijk is (maagbloedingen) Prolactinoom 1 Gestoorde leverfunctie Domperidon stimuleert de bewegingen van de maag en het eerste deel van de darmen en versnelt de passage van voedsel van de maag naar de darmen. Dopamine antagonist, versneld de maaglediging Bijwerking: Gastro-intestinale stoornissen Verhoogde prolactine spiegel 1: tumor in de hypofyse welke te veel prolactine afgeeft 22

Omeprazol (lozec) Maagzuurremmer (protonpomp remmer) Indicatie Maagklachten Maag- en darmzweren Reflux ziekte Contra indicatie N.v.t. Werking Omeprazol remt de aanmaak van maagzuur. Doordat er minder zuur in de maag komt, kan het maagslijmvlies genezen. Dit effect op de laatste stap van de maagzuurvorming is dosisafhankelijk en zorgt voor remming van zowel de basale als de gestimuleerde maagzuursecretie. Bijwerkingen Maagdarm klachten Hoofdpijn, duizeligheid en slaperigheid Jeuk en huiduitslag Zweten en haaruitval Verwardheid Overgevoeligheid Ontsteking lever en/of nieren en bloedafwijkingen 23

Pantoprazol (pantozol) Maagzuurremmer(protonpomp remmer) Indicatie Zie Omeprazol Contra indicatie N.v.t. Werking Remt selectief het maagzuurproducerende enzym H+/K+-ATP-ase (de zgn. protonpomp) in de pariëtale cel van de maagmucosa. In de pariëtale cel vindt omzetting plaats in de actieve sulfonamidevorm. Zowel de basale als de gestimuleerde maagzuursecretie wordt (dosisafhankelijk) geremd. Bijwerkingen Zie Omeprazol Overmatig alcoholgebruik kan ervoor zorgen dat het slijmvlies van de maag beschadigd raakt en kan zorgen voor de productie van meer maagzuur. Dit kan de maagwand aantasten. Als je gewend bent om veel alcohol te drinken en je stopt van het ene op het andere moment met alcohol drinken of gaat fors minder alcohol drinken, dan is kans groot dat je last gaat krijgen van ontwenningsverschijnselen. Irritatie van de maag hoort bij de normale ontwenningsverschijnselen. Om deze redenen worden deze medicatie vaak verstrekt in de kliniek. 24

ADHD medicatie Concerta (methylfenidaat) Stimulerend medicijn (langwerkend 6-8 uur) Indicatie: ADHD Cardiovasculaire aandoeningen Dopamine is een neurotransmitter, een chemische substantie die verantwoordelijk is voor de signaalopdracht tussen zenuwcellen. Concerta zorgt ervoor dat dit niveau van dopamine weer op een normaal niveau komt waardoor men beter gaat functioneren door de afbraak van dopamine en noradrenaline te remmen. Stimulerende werking op het centrale zenuwstelsel. Het is een indirect werkend sympathicomimeticum en lijkt in farmacologische eigenschappen op de amfetaminen. Slapeloosheid, nervositeit, hoofdpijn Agressie, agitatie, angst, depressie, stemmingswisselingen Tachycardie, hypertensie, aritmie Maag-darmklachten, droge mond, hoesten, keelpijn Ook Ritalin(kortwerkend 3-6 uur aanhoudend), Medikinet (kortwerkend 3-6 uur aanhoudend) Equasym(langwerkend 12 uur aanhoudend) en Medikinet CR(langwerkend 12 uur aanhoudend) zijn methylfenidaten. Deze hebben allen een andere afgifte snelheid. 25

Dexamfetamine Stimulerend medicijn Indicatie: ADHD (2 de keus wanneer methylfenidaat geen gewenst resultaat heeft) Anorexia Psychotische symptomen Depressie of Manie Suïcidale neigingen Borderline of Schizofrenie Dexamfetamine bevordert de afgifte van dopamine en noradrenaline. Stimulerende werking op het centrale zenuwstelsel. Het is een indirect werkend sympathicomimeticum en lijkt in farmacologische eigenschappen op methylfenidaat. Hoofdpijn Moeite met slapen Nervositeit Buikpijn, misselijk, droge mond Verminderde eetlust Prikkelbaarder Wazig zien Libido vermindering Gewrichtspijnen Huiduitslag Uit onderzoek blijkt dat mensen met ADHD meer kans maken op een verslaving. Ten eerste doordat mensen met ADHD impulsiever zijn en de middelen tot zich nemen zonder na te denken over de gevolgen. Ten tweede zijn mensen met ADHD steeds op zoek naar nieuwe kicks. Het nemen van verslavende middelen behoort ook tot zulke kicks. Als derde reden doen veel mensen met ADHD aan zelfmedicatie. Zij merken dat het nemen van bepaalde middelen de symptomen van ADHD doen verdwijnen, ze worden rustiger. Om deze redenen zien wij ook ADHD patiënten in de kliniek. 26

De keuze tussen methylfenidaat en dexamfetamine wordt gemaakt op basis van de reactie op de eerste keus, methylfenidaat. Wanneer deze namelijk niet werkt, in verschillende afgifte, wordt er gekozen voor dexamfetamine. 27

Anders Methadon Opiaat Indicatie in de kliniek: Behandeling ontwenningsverschijnselen na het staken van het gebruik van heroïne en andere opioïden gericht op het ontgiften Onderhoudsbehandeling bij opioïd verslaafden Acute ademhalingsdepressie Astma/COPD Hersentrauma Delier Hartinsufficiëntie Methadon vermindert de ontwenningsverschijnselen die optreden bij stoppen met opiaten als heroïne. Het geeft echter meestal geen 'kick', zoals heroïne wel doet. Op deze manier kunt u wennen aan de afwezigheid van een 'kick' : Opiaatagonist met sterk analgetische 3 werking Bijwerking: Misselijk/braken Obstipatie Duizeligheid Droge mond Sedering Visusstoornissen Ademhalingsdepressie 3: Pijnstillend 28

Metoprolol Beta-blokker Indicatie: Hypertensie Angina pectoris Hartritme stoornissen / hartfalen 2 e 3 e graads av blok Hypotensie Sinusbradycardie Instabiel onbehandeld hartfalen Ernstige bronchiale astma Het verlaagt de bloeddruk, vertraagt de hartslag en vermindert de zuurstofbehoefte van het hart. Het vermindert de invloed van adrenerge prikkels op het hart. Het hartminuutvolume en het cardiale zuurstofverbruik nemen af. Tevens wordt de AV-geleiding vertraagd en treedt een antihypertensief effect op. Vermoeidheid Duizeligheid Maag- darmklachten Hoofdpijn Koude handen en voeten In het afkickproces kan gejaagdheid en onrust voorkomen die leiden tot verhoogde bloeddruk. Om deze redenen wordt metoprolol verscheidene malen voorgeschreven. In de kliniek wordt metoprolol volgens protocol gegeven bij een verhoogde onderdruk (boven 110). Wanneer iemand bekend is met een verhoogde bloeddruk, kan dit middel al eerder voorgeschreven worden. 29

Melatonine Hormoon, slaapmedicatie Indicatie: Slapeloosheid Géén Vult het tekort aan melatonine tegen de avond aan, zodat in slaap vallen beter verloopt en het bioritme makkelijker wordt hersteld. Van de werking op de melatoninereceptoren MT1, MT2 en MT3 wordt aangenomen dat het bijdraagt aan de slaap inducerende eigenschappen ervan, omdat deze receptoren (voornamelijk MT1 en MT2) een rol spelen bij de regulering van het dag-/nachtritme en de slaap. Hoofdpijn, duizeligheid, slaperigheid Overgevoeligheid Obstipatie Nachtmerries, irritatie, nervositeit, zweten, hyperactiviteit Fysiologisch neemt de melatoninesecretie toe na het invallen van de duisternis, met een piek tussen 2 en 4 uur s nachts en dit neemt gedurende de tweede helft van de nacht weer af. Hierdoor wordt het bioritme in stand gehouden. Wanneer mensen opgenomen worden voor een verslaving, ziet men vaak dat het bioritme verstoord is(hele dag slapen, s nachts leven). Hiervoor wordt op een vast tijdstip melatonine gegeven, om zo het bioritme terug te krijgen. Ook door eventuele rusteloosheid, gejaagdheid en het terug komen van emoties door het afkickproces, wordt melatonine regelmatig voorgeschreven. 30

Bronnen 1. http://www.fk.cvz.nl/ 2. http://www. apotheek.nl 3. http://www.psycholoog.net 4. http://www.adhdmedicatie.nl 31