Thema 1 - Hoofdstuk 1 - voorbeeldtoets 1 Attitudes hebben te maken met: o Hoe goed je de zaken kent, je kennis, je 'kennen' als persoon. o Hoe goed je zaken kunt, je 'kunnen' als persoon. o Hoe je bent als persoon, met je 'zijn' als persoon. 2 Vaardigheden hebben te maken met: o Hoe goed je de zaken kent, je kennis, je 'kennen' als persoon. o Hoe goed je zaken kunt, je 'kunnen' als persoon. o Hoe je bent als persoon, met je 'zijn' als persoon. 3 Kies het juist woord voor: mogelijkheden, kansen die plots opduiken 4 Kies het juist woord voor: het hoofd overal en altijd koel kunnen houden 5 Kies het juist woord voor: de moed nooit laten zakken na tegenslag 6 Kies het juist woord voor: aanpassingsvermogen in veranderende situaties 7 Duid in de onderstaande lijst de vaardigheden aan. o Hard kunnen werken o Enthousiasme o Handig zijn o Dossierkennis o Vakbekwaamheid o Leergierigheid o Communicatief vermogen
8 Duid in de onderstaande lijst de attitudes aan. o Hard kunnen werken o Enthousiasme o Handig zijn o Dossierkennis o Vakbekwaamheid o Leergierigheid o Communicatief vermogen 9 Kruis aan bij wie welk kenmerk past. Kenmerken Werknemer Zelfstandige Arbeider Bediende Ambtenaar 1 Aannemings- of koopovereenkomst x 2 Arbeidsovereenkomst x x 3 Vastbenoemd in statuut x 4 Wervingsexamen x 5 Voor eigen rekening x 10 Wat hoort bij elkaar? Er is telkens slechts één cijfer-lettercombinatie juist. 1 2 3 4 5 6 7 8 F C B D A E H G 1 De rechtbank die tussenkomsten in A Belgisch Staatsblad handelszaken 2 Een advocaat aangesteld door de rechtbank B Beroepsverbod die het vermogen van de gefailleerde te gelde maakt om de schuldeisers te vergoeden 3 Een manier die de handelsrechtbank gebruikt C Curator om te verhinderen dat iemand opnieuw zou starten als zelfstandige 4 Een uitspraak van een handelsrechtbank D Faillissement omdat een handelaar heeft opgehouden zijn schulden te betalen en geen krediet meer krijgt 5 Officiële publicatie van een staat waarin onder E Ondernemingsbemiddelaar meer nieuwe wetten worden afgekondigd 6 Persoon die ondernemingen ondersteunt bij F Rechtbank van Koophandel herstelmaatregelen 7 Persoon, aangesteld door de G Verschoonbaarheid handelsrechtbank, die het bestuur over de onderneming overneemt in gevallen van grove fout of kwade trouw 8 Zorgt ervoor dat je niet meer kunt worden H Voorlopig bewindvoerder vervolgd voor de schulden van je faillissement - I Vredegerecht - J Koninklijk besluit
11 Los de vragen bij het volgende artikel op. Starters moeten werken aan kennis Vraag: Wat zijn de grootste struikelblokken voor startende ondernemers? Antwoord: Er zijn diverse struikelblokken, maar een van de problemen is zeker het gebrek aan kennis over bedrijfsvoering, zegt Christine Mattheeuws, voorzitter van NSZ. Het aantal starters in ons land blijkt jaar na jaar af te nemen. We maken ons niet alleen zorgen over het dalend aantal starters, maar vooral over het te lage aantal gezonde starters, zegt Christine Mattheeuws. Eén op de drie startende ondernemers blijkt er binnen de vijf jaar de brui aan te geven. We hebben onderzocht hoe dat komt, en vonden verschillende oorzaken. Drijfveren Het onderzoek vroeg onder meer naar de drijfveren van startende ondernemers. Eén op de vier wil vooral zijn eigen baas zijn. 23 % wordt ondernemer uit passie. 15 % wordt noodgedwongen zelfstandige, doordat ze hun werk verloren en geen nieuwe job vonden. En 8 % besluit de familiezaak over te nemen. Daarnaast hebben we ook kennisvragen gesteld die je vlot zou moeten kunnen beantwoorden wanneer je als zelfstandige wil beginnen, vertelt Christine Mattheeuws. Daar bleek heel wat aan te schorten. De helft van de respondenten haalde maar net een voldoende, met de hakken over de sloot. Onbekend is onbemind Al wie zelfstandig wil worden, moet zijn of haar kennis van bedrijfsbeheer bewijzen. Dikwijls leidt het attest voor bedrijfsbeheer tot een vals gevoel van veiligheid, want velen hebben nooit boekhouden gehad of les in ondernemerschap. En je kunt wel veel overlaten aan de boekhouder, maar je moet de materie toch wel begrijpen. En als bedrijfsleider moet je toch weten hoe je zelf leiding moet geven. Het onderwijs is volgens ons dus nog te weinig aangepast aan de noden van ondernemers. Het vak ondernemerschap, met niet enkel theorie maar ook praktische toepassingen, moet worden verplicht in hoger en secundair onderwijs. Zo leren leerlingen meteen ook het ondernemerschap kennen, want nu wordt dat dikwijls te weinig belicht. Onbekend is onbemind. Centraal infopunt Maar er zijn nog andere dingen die het leven van starters makkelijker kunnen maken. Zo pleit Christine Mattheeuws voor een centraal infopunt voor de overheid. Nu is informatie vaak verspreid over federaal, Vlaams en lokaal niveau, terwijl een centrale website veel duidelijker zou zijn, net zoals ook de administratieve vereenvoudiging nog altijd veel te wensen over laat. Een groter obstakel, en een oud zeer, is het sociaal statuut dat, ondanks enkele recente verbeteringen, nog steeds veel magerder is dan dat van een gewone werknemer. Het sociaal vangnet voor ondernemers moet worden verstevigd. Daarenboven zien we dat banken hun kredietverlening nog altijd afremmen. Nochtans zijn zij het die de economie moeten steunen als die terug gaat groeien. Banken en overheid moeten meer een partner worden voor de ondernemers.
1 Geef uit de tekst de drie belangrijkste drijfveren om zelfstandig te worden. Eén op de vier wil vooral zijn eigen baas zijn. 23 % wordt ondernemer uit passie. 15 % wordt noodgedwongen zelfstandige, doordat ze hun werk verloren en geen nieuwe job vonden. 2 Waarom leidt het attest van bedrijfsbeheer tot een vals gevoel van veiligheid? Velen hebben nooit boekhouden gehad of les in ondernemerschap. En je kunt wel veel overlaten aan de boekhouder, maar je moet de materie toch wel begrijpen. En als bedrijfsleider moet je toch weten hoe je zelf leiding moet geven 3 Geef vier obstakels waar volgens de tekst werk zou moeten van worden gemaakt zodat starters succesvoller zouden kunnen zijn. 1 Het onderwijs is nog te weinig aangepast aan de noden van ondernemers. Het vak ondernemerschap, met niet enkel theorie maar ook praktische toepassingen, moet verplicht worden in hoger en secundair onderwijs. 2 Een centraal infopunt voor de overheid. Nu is informatie vaak verspreid over federaal, Vlaams en lokaal niveau, terwijl een centrale website veel duidelijker zou zijn, net zoals ook de administratieve vereenvoudiging nog altijd veel te wensen over laat. 3 Het sociaal statuut, dat ondanks enkele recente verbeteringen, nog steeds veel magerder is dan dat van een gewone werknemer. 4 Banken en overheid moeten meer een partner worden voor de ondernemers. De kredietverlening bij banken verloopt nog altijd moeilijk.
Thema 1 - Hoofdstuk 2 - voorbeeldtoets 1 Lees eerst het volgende verhaal van Karl. Bert, 33 jaar oud, weduwnaar met twee jonge kinderen, woont in Brugge. Bert werkt momenteel als aankoper in een groot tuincenter in Brugge. Bert heeft net een grote erfenis ontvangen en beschikt over wat spaargeld. Daarom is hij nu van plan een bloemenwinkel over te nemen in de buurt van Antwerpen. De bloemenwinkel is gelegen naast een ziekenhuis, in een buurt waar veel grote villa s staan. Veel leveranciers kent hij door zijn ervaring als aankoper in het tuincenter in Brugge. Bert is niet zozeer van plan op de kwaliteit te letten, maar wil vooral producten aan een lage prijs aanbieden met veel aandacht voor de verpakking. Bert zal personeel nodig hebben en hij plaatst onmiddellijk een advertentie in de krant voor vijf vacatures. Tijdens de week van de heropening is hij van plan aan elke klant een kleine attentie te geven als verwelkoming. a b Zet per gegeven uit bovenstaand verhaaltje een kruisje bij de juiste rubriek van het ondernemingsplan. Sommige gegevens vind je misschien positief voor de onderneming, andere dan weer negatief. Plaats bij elk gegeven een tweede kruisje in de kolom positief of negatief. Ondernemingsplan Inleiding - Projectvoorstelling Marktonderzoek Commercieel plan Organisatieplan Financieel plan Positief Negatief 1 Attentie als verwelkoming 2 Een chique buurt (nadruk op lage prijs van de producten) 3 Een erfenis 4 Karl, weduwnaar met twee jonge kinderen 5 Lage prijs, lage kwaliteit, veel aandacht voor verpakking 6 Ligging net naast een ziekenhuis 7 Onmiddellijk starten met vijf personeelsleden 8 Spaarcenten 9 Werkt al als aankoper in een tuincenter 10 Woont in Brugge, over te nemen zaak in Antwerpen
2 Duid de fiscale steunmaatregelen aan waarvan je als ondernemer kunt genieten. o Belastingkrediet o Kmo-portefeuille o Notionele interestaftrek o Investeringsaftrek o Groeipremie 3 Maak het volgende kruiswoordraadsel. 2 1 S O C I A A L V E R Z E K E R I N G S F O N D S G 3 K R E D I E T B E M I D D E L A A R N T 5 4 S O C I A A L S E C R E T A R I A A T W C I H N 6 P A R T I C I P A T I E F O N D S W P I 7 O N D E R N E M I N G S L O K E T N N L D 8 B E R O E P S V E R E N I G I N G N R 9 I N Z 11 N 10 B E D R I J V E N C E N T R U M G M E N E K I 12 B A L A N S C E N T R A L E Z N 13 V O K A 14 F R 15 N O T A R I S 16 V 17 N 16 V A K B O N D D C S A M B W
Horizontaal 1 Een kantoor waar ze je terugbetaling doen binnen de ziekenzorg en de uitbetaling van een vergoeding bij arbeidsongeschiktheid. 3 Een persoon die tussenkomt mocht je als ondernemer problemen ondervinden bij de financiering van je onderneming of bij het afsluiten van een kredietverzekeringscontract. 4 Een kantoor waar je personeelsadministratie wordt gedaan. 6 Een federale kredietorganisatie waar je als kleine onderneming tegen gunstige voorwaarden een aantal leningen kunt afsluiten met als doel het eigen vermogen te verstevigen. 7 Een kantoor waar ze je inschrijven in de Kruispuntenbank voor Ondernemingen. 8 Een organisatie die de belangen verdedigt van de zelfstandigen en ondernemingen binnen een bepaalde sector. 10 Een onderneming die aan ondernemers gemeenschappelijke diensten en infrastructuur verhuurt. 12 De taak van deze instantie bestaat erin de jaarrekeningen van bijna alle in België actieve rechtspersonen in te zamelen, te verwerken en beschikbaar te stellen voor iedereen die daarin is geïnteresseerd. 13 Vlaams netwerk van ondernemingen. 15 Een persoon die bevoegd is om authentieke akten op te maken wanneer dit wettelijk verplicht is of als iemand dit vraag. 16 Een organisatie die opkomt voor de belangen van de werknemers. Verticaal 2 Een dienst van Vlaamse overheid die dient als aanspreekpunt voor ondernemers en zorgt voor begeleiding daarin. 5 Een steunmaatregel waarop een Vlaams bedrijf kan rekenen als het geld leent bij vrienden, familieleden of kennissen. 9 Een kantoor waar ze je terugbetaling doen binnen de ziekenzorg en de uitbetaling van een vergoeding bij arbeidsongeschiktheid. 11 Een organisatie die de ondernemersbelangen behartigt bij de overheid, in de media, bij de publieke opinie en bij de andere sociale partners. Ze geeft advies en informatie aan haar leden en organiseert opleidingen en netwerking. 14 Een overheidsdienst die voorziet in een vervangingsinkomen voor onvrijwillig werklozen en daarmee gelijkgestelden. 16 Een dienst van de Vlaamse overheid die alle werkzoekende en andere niet-actieve burgers op een duurzame manier wil activeren op de arbeidsmarkt. 17 Een centrum opgericht door de overheid waar iedereen met een sociaal probleem terecht kan voor ondersteuning.