Wat vinden examendeelnemers lastig bij examen (Eerste Autotechnicus) en Proeven van bekwaamheid (Eerste Autotechnicus & Technisch Specialist Personenauto) 15 januari 2012 uitgevoerd door de afdeling uitvoering examens Onderzoek IBKI periode eerste helft 2011over EAT en PvB EAT/TSP Pagina 1
Inhoud Inleiding:... 3 Resultaten analyse examen Eerste Autotechnicus (eindterm gericht)... 4 Resultaten analyse Proeven van bekwaamheid Eerste Autotechnicus (EAT)... 4 Resultaten analyse Proeven van bekwaamheid Technisch Specialist Personenauto (TSP)... 4 Enquête onder deelnemers... 5 Samenvattende conclusies... 6 Bijlagen:... 6 Onderzoek IBKI periode eerste helft 2011over EAT en PvB EAT/TSP Pagina 2
Inleiding Bij het IBKI te Nieuwegein worden in opdracht van ROC s praktijkexamens (eindterm gericht) en Proeven van bekwaamheid (competentie gericht) afgenomen in het kader van de WEB (Wet Educatie Beroepsonderwijs). In een omgeving die een garagewerkplaats simuleert, voeren deelnemers werkzaamheden/opdrachten uit aan complete voertuigen, om te laten zien hoe het staat met hun vakbekwaamheid. Dit doet het IBKI voor alle technische examens en proeven in de mobiliteitsbranche en daarnaast is er ook voor de niet-technische beroepen de mogelijkheid om deze uit te besteden. Om na te gaan welke opdrachten goed en minder goed gaan in de examens en proeven, is er een start gemaakt met het evalueren van examens onder deelnemers. Er is gestart met: 1. de examens EAT, dit zijn de eindterm gerichte examens Eerste Autotechnicus (EAT) en 2. de Proeven van bekwaamheid (PvB) van Eerste Autotechnicus (EAT) en Technisch Specialist Personenauto s (TSP) Er is met deze examens gestart, om vast te stellen waarom de slagingspercentages aan de lage kant zijn. Tevens wilden we nagaan welke opdrachten voor de deelnemers problemen opleveren en wat daar de oorzaak van zou kunnen zijn. Dit is gedaan door de beoordelaar in een formulier te laten vastleggen hoe de afzonderlijke delen van een totale opdracht scoren. Uit deze analyses ontstaat een beeld van de slagingspercentages, per onderwerp en welke onderwerpen/opdrachten deelnemers lastig vinden. In 2011 heeft de analyse plaatsgevonden van de EAT examens over de periode 1 januari 2011 t/m 1 augustus 2011. Bij de PvB EAT en TSP is dit gedaan over dezelfde periode. Onderzoek IBKI periode eerste helft 2011over EAT en PvB EAT/TSP Pagina 3
Resultaten analyse examen Eerste Autotechnicus (eindterm gericht) In de periode 1 januari 2011 tot en met 1 augustus 2011 hebben 412 eindtermgerichte examens voor Eerste Autotechnicus plaatsgevonden, die zijn geanalyseerd. Van deze examens werden 161 examens afgesloten met een positieve waardering. Dit betreft een slagingspercentage van 39%. Uit een analyse van de opdrachten blijkt dat met name de volgende vier onderwerpen laag scoren: 1. controle motormanagement systeem (benzine) 2. dynamo laadsysteem controleren 3. ABS systeem controleren 4. storing ruitenwisser installatie Deze opdrachten vindt men blijkbaar moeilijk. Ook wordt de opdracht vaak niet binnen de gestelde tijd afgerond. Resultaten analyse Proeven van bekwaamheid Eerste Autotechnicus (EAT) Er zijn in de periode van 1 januari 2011 tot en met 1 augustus 2011 in totaal 244 proeven voor kerntaak 2 Reparatie uitvoeren uitgevoerd en betrokken bij dit onderzoek. Van deze 244 proeven zijn 146 proeven met een voldoende afgerond dat is 59,8%. Er zijn in diezelfde periode in totaal 176 proeven voor kerntaak 3 Diagnose stellen uitgevoerd en betrokken bij dit onderzoek. Van deze 176 proeven zijn 98 proeven met een voldoende afgerond dat is 57,8 %. Uit een analyse van de opdrachten blijkt dat met name de volgende vier onderwerpen laag scoren: 1. storing zoeken in het laadsysteem 2. diagnose stellen aan mechanische componenten 3. aansluiten van elektrische componenten en het maken van elektrische draadverbindingen 4. vierkant uitlijnen Resultaten analyse Proeven van bekwaamheid Technisch Specialist Personenauto (TSP) Ook voor de proeven voor Technisch Specialist Personenauto s is een dergelijke analyse in de betreffende periode uitgevoerd. Het betreft hier de proeven van bekwaamheid Technisch Specialist Personenauto s kerntaak 3 met de onderdelen: diagnose stellen elektronisch diagnose stellen mechanisch Van de 71 uitgevoerde proeven van het elektronische deel van kerntaak 3 van de PvB technisch specialist werden er 50 met een voldoende beoordeeld. Dat is 70%. Van de 80 uitgevoerde proeven van het mechanische deel van kerntaak 3 van de PvB technisch specialist werden er 41 met een voldoende beoordeeld. Dat is 51%. Onderzoek IBKI periode eerste helft 2011over EAT en PvB EAT/TSP Pagina 4
De vier onderwerpen die aanleiding zijn voor een onvoldoende bij deze proeven TSP zijn: 1. Communicatie met de klant/leidinggevende (de beoordelaar is klant en leidinggevende). 2. Rapportage van het verrichte werk: er wordt vaak geen goede en duidelijke rapportage gemaakt. De ontvanger van het rapport moet zonder navraag weten wat hij / zij moet gaan doen of welke beslissing er genomen moet worden. Dit is bij de uitvoering vaak niet het geval. 3 Een technisch onjuiste diagnose. 4 Het niet op de hoogte zijn welk diagnosegereedschap gebruikt dient te worden en hoe dit werkt (dat kan zowel een systeemtester zijn of een schroefmaat of binnenmeettaster zijn). Enquête onder deelnemers De opdrachten/werkzaamheden die worden uitgevoerd door het IBKI worden ontwikkeld in samenwerking met commissies uit het bedrijfsleven en daarna gecontroleerd en vastgesteld door de Stem praktijk opdrachten commissie van de Stichting Examens Mobiliteitsbranche (Stem). Zowel in de ontwikkeling van de opdrachten als in de vaststelling door Stem kijken vertegenwoordigers van onderwijs en bedrijfsleven naar de praktijkrelevantie en actualiteit van de opdrachten. Dit om te borgen dat de deelnemers deze werkzaamheden zonder veel problemen kunnen uitvoeren. Het blijkt echter dat deelnemers toch moeite hebben met (met name) de eerder aangegeven opdrachten. Om meer gevoel te krijgen bij de uitkomsten van de analyse en mogelijke oorzaken in beeld te brengen is er onder de groep van Proeve van bekwaamheid EAT een enquête uitgezet onder de deelnemers. Werkaanbod in bedrijven Zowel bij de eindtermgerichte examens voor Eerste Autotechnicus als bij de PvB wordt aangegeven dat veel deelnemers in het garagebedrijf vooral routinematige werkzaamheden verrichten. Zij hebben moeite met de opdrachten op het hogere niveau van Eerste Autotechnicus ten opzichte van het niveau van Autotechnicus. Deelnemers op zowel niveau 3 als 4 geven aan dat zij in de werkplaats voorkomende werkzaamheden op niveau 3 en 4 vaak niet uitvoeren. Dit wordt uitgevoerd door ervaren collega s. Hierdoor doen ze geen of slechts weinig ervaring op met dit soort werkzaamheden tijdens hun opleiding. Daardoor vinden ze tijdens de proeven dergelijke opdrachten erg lastig. Van een persoon op dit niveau wordt verwacht dat hij deze werkzaamheden zonder veel problemen kan uitvoeren. Dit is ook de reden dat deze werkzaamheden zijn opgenomen in de officiële eindtermen die voor deze opleiding door stichting Stem zijn vastgesteld. Informatievoorziening en voorbereiding Informatie over de opdrachten en de handleidingen van de te bedienen apparatuur zijn op de website van IBKI te raadplegen. Ondanks dat, zien we regelmatig dat deelnemers bij de proeven of het praktijkexamen voor het eerst geconfronteerd worden met de opdrachten en de te gebruiken apparatuur. Deelnemers blijken niet geïnformeerd over de mogelijkheid om dit vooraf in te zien, of hebben van deze mogelijkheid geen gebruik gemaakt. Onderzoek IBKI periode eerste helft 2011over EAT en PvB EAT/TSP Pagina 5
Samenvattende conclusies Het slagen voor een examen of proeve staat of valt met goede voorbereiding. Dat gebeurt op het ROC en in het leerbedrijf. Als een leerling gedurende zijn opleiding niet alle aspecten van zijn opleiding kan oefenen, dan is het min of meer logisch dat hij bij het examen opdrachten tegenkomt, waar hij niet uitkomt. Op basis van de analyse blijkt dat het niet slagen voor het examen met name te maken heeft met deze inhoudelijke toerusting en voorbereiding. Feitelijk geven de deelnemers zelf aan dat zij nog niet volledig vakbekwaam zijn en daarom zakken. Dit heeft niets te maken met de relevantie en actualiteit van de opdrachten, Ook ten aanzien van de voorbereiding en informatievoorziening geldt, dat deelnemers beter beslagen ten ijs komen als zij de informatie op de website hebben ingezien. Hier zou het ROC nadrukkelijker op kunnen wijzen en mogelijk dat het in de uitnodiging van de deelnemer door het IBKI nog eens expliciet vermeld zou kunnen worden. Uit de deelnemersgegevens is bij het examen niet af te leiden of het gaat om een leerling die vanuit de beroepsopleidende leerweg komt of vanuit de beroepsbegeleidende leerweg komt. Een verdere analyse van eventuele verschillen tussen leerwegen zou interessant zijn. Dit zou dan in een nieuwe enquête als extra vraag opgenomen moeten worden. Of een deelnemer voor de eerste keer zijn examen aflegt of dat de deelnemer voor een herexamen komt, was in deze evaluatie helaas ook niet bekend. Ook dit zou invloed kunnen hebben op het resultaat. Men mag verwachten dat de deelnemer bij een herexamen meer bekend is met de routing en werkwijze bij het IBKI. Dit geeft mogelijk meer vertrouwen. Bijlagen: Bijlage 1: Resultaten deelnemers enquête PvB EAT 2011 Bijlage 2: Evaluatie examen EAT crebo 10206 Bijlage 3: Evaluatie PvB EAT crebo 93420 Deze bijlagen zijn te vinden op de website van IBKI. Onderzoek IBKI periode eerste helft 2011over EAT en PvB EAT/TSP Pagina 6