U N I V E R S I T E I T D E B R E C E N F A C U L T E I T L E T T E R E N V A K G R O E P N E D E R L A N D S Nieuwsbrief J A A R G A N G I I ( 2 0 1 1 / 2 0 1 2 ) N U M M E R I Kerstmis staat voor de deur I N H O U D Na Debrecen 2 Interview: Dr. 2 Ágnes de Bie- Kerékjártó Kort voor het 4 afstuderen Ton Koopman 4 Interview: 5 SZTK Studiereis 6 Interview: 7 Els Verlinden Bezoek: 7 Merlin-IT Interview: 8 Waarom Er is alweer een semester om. En dat betekent dat het tijd is dat de kersteditie van onze nieuwsbrief verschijnt! Na de positieve feedback van de eerste twee nummers gaan we met nog meer plezier voort met het maken van onze nieuwsbrief. In deze uitgave willen we u graag de gebeurtenissen en resultaten van het wintersemester 2011/2012 melden. Het bijzondere is dat dit het laatste grote gemeenzame project is van de. De artikels van de nieuwsbrief hebben zij hoofdzakelijk gemaakt, maar niet alleen! Gábor Bécsi, vorig jaar afgestudeerd, heeft ook een artikel gepleegd (zie pagina 2). Wat gebeurde er met ons? Gastcolleges kregen we van: dr. Ágnes de Bie-Kerékjártó (Groningen), prof. Ferenc Postma (Amsterdam) en dr. Gerard Termorshuizen (Leiden) en drs. Els Verlinden (Leuven). De drie vakgroepen Nederlands van Hongarije zijn weer samengekomen in het kader van de jaarlijks georganiseerde studiedag. Onze tweedejaars en minorstudenten zijn op studiereis geweest in Nederland en in Vlaanderen. En in november, lekker vroeg, heeft de echte Sinterklaas ons bezocht! Er is verder nog heel wat gebeurd: u kunt er de verslagen en interviews ook van lezen. Met dit blad willen wij u verder Zalige Kerstdagen en een Gelukkig Nieuwjaar toewensen! Nederlands? Bezoek: IT-Services 8 De redacteurs van de nieuwsbrief Interview: 9 Joseph Pearce Wereldberoemde 10 dj s Hongaarse cultuur 11 in de Lage Landen Erasmus: Leuven 11 Fotogalerij 12 Aan deze nieuwsbrief werkten deze derdejaars mee: Anita Badar, Anita Bajzát, Tamás Egri, Anna Eszenyi, dr. Andrea Horváth, Krisztina Noémi Jantek, Ildikó Juhász, Boglárka Kocsis, Marcell Pető, Gábor Ragán en Dávid Szabó. Bovendien leest u artikels van Márk Bacskó uit de voortgezette vakopleiding; het artikel van onze tweedejaars: Nóra Sajtos, Nóra Zsuzsa Gácsi, Adrienn Kassai, Judit Kubányi; het artikel van onze alumnus Gábor Bécsi; en een interview met Edit Tordai uit de diplomaaanvullende bijscholing.
P A G I N A 2 Na Debrecen Gábor Bécsi oud-student en oud-docent Wat kan iemand met een diploma Nederlands uit Debrecen doen? Je hebt twee keuzes: je kan beginnen te werken bij een bedrijf of talenschool, of je kan verder studeren. Ik heb deze tweede optie gekozen en tot nu toe lijkt het een hele goede beslissing te zijn. Ik ben in juni 2011 afgestudeerd in Debrecen en sinds september ben ik masterstudent aan de opleiding Dutch Studies van de Universiteit Leiden. Leiden. Als neerlandici dit woord horen, denken ze meteen aan de oudste universiteit van Nederland en aan alles wat met haar samenhangt aan de Opstand, het ontzet van de stad en aan hutspot. Leiden heeft zonder twijfel een heel rijke geschiedenis. Het is echter niet alles. Dankzij de bijna 19 000 studenten ziet de stad er heel jong en actief uit. Ik ben dus dankzij mijn diploma uit Debrecen op een heel goede plek. Hier ben ik gespecialiseerd in taalkunde dus ik volg colleges over pragmatische en semantische onderwerpen, over historische taalkunde en over de didactiek van het Nederlands als tweede taal. Deze opleiding is speciaal gericht op buitenlanders die neerlandistiek willen studeren, we hebben dus een heel internationale groep. Mijn 7 medestudenten komen uit Tsjechië, Slovenië, Rusland, Armenië, Polen en er zijn behalve mij ook twee andere Hongaren hier. Het is geen grote groep maar we hebben colleges samen met Nederlanders die aan de opleiding Nederlandse taal en cultuur studeren. Het is zeker niet makkelijk om hier te studeren maar het is wel de moeite waard. En als ik hier klaar ben, dan kan ik naar huis gaan om de kennis en de ervaring die ik hier heb opgedaan ook thuis te gebruiken net zoals studenten uit Debrecen het enkele eeuwen geleden hebben gedaan. Interview met dr. Ágnes de Bie-Kerékjártó Onze vakgroep werkt met enkele Belgische en Nederlandse universiteiten samen in het kader van het Erasmusprogramma. Eén van onze nieuwste partners is de Afdeling Finoegrische Talen en Culturen van de Rijksuniversiteit Groningen. De opsteller van dit interview is de eerste gelukkige student uit Debrecen die de mogelijkheid had om enkele maanden lang Nederlands in Groningen te studeren. Nu is dr. Ágnes de Bie- Kerékjártó, universitair docente uit Groningen, naar Debrecen gekomen om gastcolleges te geven en dit interview. De Rijksuniversiteit Groningen is de enige universiteit in Nederland waar men Hongaars kan volgen. Hoe ziet de studie er precies uit? De Hongaarse taal- en letterkunde is, naast de Finse taal- en letterkunde, onderdeel van het vakgebied Finoegrische talen en culturen. De studenten moeten al voor het begin van de studie duidelijk voor Fins óf voor Hongaars kiezen. Vanaf het tweede jaar kunnen ze ook voor Finoegrische taalwetenschap kiezen. De bacheloropleiding duurt 3 jaar en de masteropleiding neemt anderhalf jaar in beslag. Waarom gaat een Nederlander Hongaars studeren? Vervolg op de volgende pagina De motivatie is heel verschillend. Soms zijn er oude familiebanden, bijvoorbeeld één van de ouders of grootouders is van Hongaarse afkomst. Soms hebben de studenten een partner of gewoon vrienden die Hongaars zijn. Maar het komt ook voor dat iemand uit pure belangstelling Hongaars gaat studeren. Zijn de Nederlanders in het algemeen geïnteresseerd in Hongarije, in onze taal, in onze cultuur? N I E U W S B R I E F
J A A R G A N G I I P A G I N A 3 Onze studenten natuurlijk wel; daarom hebben ze deze keuze gemaakt. Mijn ervaring is dat ook Nederlanders die Hongarije niet kennen wel belangstelling tonen als ze daarover meer informatie krijgen. En de Hongaarse literatuur? Zijn er veel boeken in het Nederlands vertaald? Ja, dat is echt een succesverhaal, mag ik wel zeggen. In de laatste 20-30 jaar zijn er relatief veel romans vertaald. Vooral György Konrád, Péter Nádas en Sándor Márai zijn bekend in Nederland, maar ook Dezső Kosztolányi, Magda Szabó, Péter Esterházy en László Darvasi zijn met verscheidene boeken vertegenwoordigd in het Nederlands. Wie vertaalt deze boeken? Nemen oud-studenten van de Afdeling Finoegrische Talen en Culturen deel aan dit werk? Absoluut. Ik wil graag meedelen dat dit succes nauw verbonden is met ons instituut, met de studenten en de medewerkers. Eén van de belangrijkste vertalers is Henry Kammer, die ook bij het samenstellen van het Hongaars-Nederlands woordenboek betrokken is geweest. Dus vertalen is één mogelijkheid voor uw studenten. Wat anders kunnen ze nog doen nadat ze zijn afgestudeerd? Dat is heel verschillend en dat hangt van de persoonlijke mogelijkheden, talenten, interesse en inzet af. Enkele afgestudeerden blijven aan de universiteit en werken bijvoorbeeld als cultureel manager. Anderen werken in het bedrijfsleven en brengen hun taalkennis meer in de praktijk op het gebied van zakelijke correspondentie, uitwisseling van informatie, vertalen etc. Journalistiek en diplomatie bieden ook mogelijkheden; er is een oudstudente van ons die bij de Nederlandse ambassade in Boedapest werkt. Met een vervolgcursus wat heel gebruikelijk in Nederland is kan men zich bekwamen voor speciale banen, bijvoorbeeld voor een baan bij een bank. Dus je kunt met de studie Hongaars verschillende banen krijgen. Wanneer onze oud-studenten aan een alumnidag bij ons deelnemen, zeggen ze altijd dat ze heel veel aan deze studie hebben gehad. Hoeveel mensen studeren nu Hongaars aan uw instituut? De belangstelling is nu helaas heel gering, zeker als we het vergelijken met het aantal Hongaarse studenten dat in Hongarije Nederlands studeert. Het is prachtig om te horen en te zien dat de belangstelling voor de Nederlandse taal, cultuur en literatuur hier groot is. Wat ons betreft, geldt dat er per jaar ongeveer 3 studenten zijn die zich aanmelden voor het hoofdvak Hongaars. Hier komen natuurlijk ook wat bijvakkers en Erasmus-uitwisselingsstudenten bij en daardoor bestaan de groepen meestal uit 3-6 studenten. Dit is de reden oorzaak van, dat de huidige structuur voor een heel grote verandering staat. Vanaf september volgend jaar zal de studie Hongaars nog wel bestaan, maar als onderdeel van de studie Europese talen en culturen. Dit betekent dat we heel veel studenten verwachten die in Europese talen en vakken verdieping zoeken. Binnen deze studie moeten de studenten een hoofdtaal kiezen en dat kan nog altijd het Hongaars zijn. Tijdens uw verblijf hier aan onze universiteit heeft u meerdere gastcolleges gegeven. Wat waren de thema s en wat zijn uw ervaringen? Ik heb over contrastieve taalkunde, namelijk over idiomen en spreekwoorden in het Hongaars en in het Nederlands gesproken. Daarnaast heb ik een lezing gegeven over interculturele communicatie. De studenten waren fantastisch! Ze waren erg geïnteresseerd en ze hebben een uitstekende kennis van de Nederlandse taal, ze konden de lezingen duidelijk beter volgen dan ik had verwacht. Ze namen heel enthousiast deel aan de colleges en dat vond ik leuk. En wat zijn de verschillen tussen de Nederlandse en de Hongaarse studenten? De Nederlandse studenten zijn assertiever dan de Hongaarse studenten. Dat betekent dat ze al vanaf de kleuterschool leren dat ze onder alle omstandigheden hun mening mogen zeggen, vragen mogen stellen en kunnen aangeven hoe ze verschillende problemen zelf kunnen oplossen. De Hongaarse studenten worden in een totaal andere cultuur opgevoed. Ze zijn bescheidener, teruggetrokkener en zijn er meer aan gewend dat er leiding aan hen wordt gegeven. Maar ze zijn wel heel ijverig. Dus ik zou zeggen dat de ideale student de combinatie van een Nederlandse en een Hongaarse student zou zijn. Het contact tussen de twee afdelingen van onze universiteiten is dus tot stand gebracht. Dit jaar gaat de tweede studente van ons in Groningen studeren en u bent de eerste docente van de afdeling Finoegrische talen en culturen van de Rijksuniversiteit Groningen die gastcolleges aan ons heeft gegeven. Gaat de uitwisseling ook in de volgende jaren door? Ja, het samenwerkingscontract maakt voortzetting mogelijk. Daardoor kunnen van beide kanten docenten komen en gaan om gastcolleges te geven en hebben de studenten de mogelijkheid om enkele maanden lang aan de partneruniversiteit te studeren. Dat is heel voordelig voor beide kanten, denk ik. Ildikó Juhász Interview met Dr. Ágnes de Bie- Kerékjártó vervolg Dr. Ágnes de Bie- Kerékjártó
P A G I N A 4 Kort voor het afstuderen J A A R G A N G I I Krisztina Noémi Jantek Interview met derdejaarsstudente Krisztina Noémi Jantek: Waarom heb jij voor Nederlands gekozen? Eerlijk gezegd was de keuze niet bewust. 12 jaar lang leerde ik Duits, en ik wilde iets anders proberen. Ik zag neerlandistiek in het aanbod van de universiteit, en uiteindelijk koos ik daarvoor. Wat vind jij moelijk en makkelijk in die taal? In de eerste plaats was de uitspraak moeilijk en ongewoon. Dan de spelling en de grammatica. Maar ik kwam er al snel achter dat, als ik de taal meer oefen, ik dan ook minder fouten maak... Waar wil je in de toekomst met Nederlands in je bagage wonen en werken? Na het afstuderen zou ik graag in Debrecen werken, bij Merlin IT, IT-Services of National Instruments. Als je mogelijkheid zal hebben, wil je dan in het Nederlandse taalgebied leven/werken? Natuurlijk zou ik graag in Vlaanderen of in Nederland werken omdat daar ik het meeste gebruik van de Nederlandse taal kan maken. Waarover zal jouw scriptie gaan? Waarom heb je dit thema gekozen? De titel van mijn afstudeerscriptie is De arbeidomstandigheden van de Vlaamse vrouwen van 1900 tot heden. Ik koos dit onderwerp, omdat ik de zaak van de vrouwen heel belangrijk vind; en die periode is heel interessant, omdat de twee wereldoorlogen in deze tijd waren, en die veranderden veel dingen. Anderzijds ik ga volgend semester met een Erasmusbeurs naar Antwerpen, zo kan ik me grondiger met mijn thema bezighouden. Als je zou opnieuw zou kunnen beginnen, zou je ook dan voor dit vak kiezen? Volgens mij nam ik een goede beslissing. Voordelig, dat er minder studenten zijn, dan aan andere faculteiten, omdat iedere student meer aandacht krijgt, en er is een grotere kans, een buitenlandse beurs te krijgen. De atmosfeer is aangenaam, en het niveau van het onderwijs is goed. Wat zou je nog meer wensen? Boglárka Kocsis Ton Koopman: een veelzijdige Nederlandse muzikant Ton Koopman Marcell Pető Slechts weinigen in Hongarije kennen de Nederlandse muzikanten. Ton Koopman (dirigent, organist, klavecinist) is één van de belangrijkste figuren in de hedendaagse barokmuziek. De 67-jarige musicus studeerde orgel, klavecimbel en muziekwetenschap. Dankzij zijn uitstekende talent ontving hij tweemaal de Prix d'excellence. Al voor de afronding van zijn studies begon hij als dirigent te werken en zoals gezegd begon hij zich in de barokmuziek verdiepen. In 1979 heeft hij het Amsterdam Baroque Orchestra opgericht waaraan in 1992 het Amsterdam Baroque Choir werd toegevoegd. Tussen 1994 en 2004 heeft hij alle overgeleverde cantates van J.S. Bach uitgevoerd en opgenomen. Maar dat zijn slechts een paar voorbeelden uit zijn bloeiende vijftigjare carrière. Hij werkte voor verschillende platentabels zoals Sony, Philips, Erato en hij heeft in de bekendste concertzalen van de wereld in o.a. New York, Madrid, Tokyo opgetreden. Hij heeft talloze prijzen gekregen en in 2003 werd hij tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw benoemd. Ton Koopman is nog steeds een veelgevraagde gastdirigent, geeft orgelconcerten en publiceert regelmatig. Bovendien werkt hij ook als leraar: hij is docent voor klavecimbel aan het koninklijk conservatorium in Den Haag, hij is professor in musicologie aan de Universiteit van Leiden en is erelid van de Royal Academy of Music in Londen. Hij is artistiek leider van het jaarlijkse festival Itinéraire Baroque in Frankrijk. Nederland kan trots zijn op deze unieke en veelzijdige musicus.
P A G I N A 5 Over de beroepsopleiding (SzTK) Vanaf 2010 biedt de Vakgroep Nederlands van de Universiteit Debrecen een postgraduaat aan, dat wil zeggen een opleiding na het diploma. De naam hiervan is referent en vertaler in het Nederlands - verdere beroepsopleiding. Over deze opleiding heb ik een van de studenten van dit jaar, Edit Tordai, bevraagd. Waarom heb je na je BA-diploma niet voor de MA-opleiding gekozen maar voor dit voortgezet onderwijs? Na mijn BA-diploma wilde ik graag nog studeren, maar ik vond MA niet genoeg praktijkgericht, dus heb ik voor SZTK gekozen. In hoeverre is dit onderwijs, dat 2 semesters duurt, uitgebreider en anders dan de 6 semesters van de BA? Hier zijn de lessen alleen op het vertalen en tolken gericht, er is geen literatuur en geschiedenis. Omdat het een schriftelijke cursus is, is het belangrijk dat wij veel werken aan de uitbreiding van onze woordenschat. Edit Tordai Hoe vaak heb je les? Lessen in het Nederlands elke tweede vrijdag, en elke zaterdag in het Hongaars. Wat voor lessen heb je en welke vind je het leukst? In het Nederlands hebben wij 3 lessen: tolken, vertalen en communicatie. In de lessen in het Hongaars leren wij, wat een tolk moet weten van de grammatica tot hoe men zich gedraagt, en wij leren ook over de internationale organisaties. Omdat het een opleiding is die je zelf moet betalen, komt de vraag of je naast het studeren ook werkt? Ik studeer nog. Ooit was er sprake van werken, maar uiteindelijk bleef het studeren. Op welk gebied wil je graag gaan werken na het beëindigen van deze opleiding? Hoezeer vergroot deze opleiding je kansen? Ik heb voor deze opleiding gekozen omdat ik van vertalen en tolken houd. Ik hoop eerlijk dat ik op dit gebied na het aflsluiten van deze opleiding makkelijker een baan zal vinden. Tuurlijk zal ik ook graag een call center job doen, wat belangrijk is, is dat je een trefzeker taalgebruik hebt. Heb je iets over de opleiding gehoord van degenen die er al in afstudeerden? Heeft hun mening je gemotiveerd om je aan te melden? Ik heb enkele woorden gehoord, maar hun mening heeft me niet beïnvloed. Beveel je deze opleiding aan de huidige derdejaars aan? Wie vertalen en tolken wil, alleszins. Maar ook wie zijn taalkennis verder wil verdiepen en aan een praktijkspecifieke opleiding wil deelnemen. Bedankt voor je aantwoorden en ik wens je nog heel veel succes. Graag gedaan hoor! Anna Eszenyi N I E U W S B R I E F
P A G I N A 6 Nóra Sajtos, Nóra Zsuzsa Gácsi, Adrienn Kassai, Judit Kubányi tweedejaars BA Studiereis door onze ogen Wij zijn vier van de negen studenten Nederlands die het geluk hadden om aan de studiereis afgelopen november dit jaar deel te nemen. Dat was de laatste keer dat de Nederlandse Taalunie deze soort excursie ondersteunde. Onze reisdoelen waren Nederland, Vlaanderen en Brussel. We konden deze landen niet alleen vanuit het standpunt van toeristen bekijken, maar we hebben de samenleving van verschillende culturen leren kennen. Thema s van de reis waren immers de Europese Unie in Brussel / de multiculturele samenleving in de Lage Landen. Op 19 november vertrok een een bus met Hongaarse neerlandici uit Boedapest. Daarna hebben in Wenen Tsjechische, Slowaakse en Oostenrijkse studenten zich bij ons groepje aangesloten. Onze eerste stop was Amsterdam waar we de unieke sfeer van de Nederlandse hoofdstad konden kennen zéér vroeg s ochtends, voor dag en dauw, in nevel en kilte. Maar de snelle opeenvolging van de programma s warmde ons op: bovenop het stand-up -comedyavondje en het Scheepvaartmuseum hebben we onder andere een pannelgesprek bijgewoond waar we naar ervaringen van Hongaren over het leven in Nederland hebben geluisterd, én naar dhr. Nico Wegter geluisterd: EU-ambtenaar en specialist op rust: kennis en ervaringen uit politieke en concrete alledaagse realiteit leerden ons veel over de grote stap die je niet alleen uit je land, maar ook uit jezelf zet als je in het buitenland gaat werken. We namen ook deel aan een criminele stadswandeling in Amsterdam, waar we kennismaakten met interessante en schokkende voorvallen. Het tweede deel van de week brachten we in Vlaanderen door, waar we de immigrantenwijken van meer grote steden, zoals Brussel (Matongé) en Antwerpen ( de joodse, Chinese,... wijk) onder begeleiding van een gids doorkruisten. Naast de wereldberoemde Belgische chocolade konden we veel soorten bierspecialiteiten beproeven, die niet toevallig een grote populariteit hebben en geliefd gespreksthema van onze lector zijn. Het was een geweldige ervaring, dat we ook het gebouw van de Europese Parlement konden bezoeken, waar we informatie over de Europese instelling(en) kregen. In de hoofdstad van Europa kregen we niet alleen inzicht in het Europees Parlement, maar ook in de werking van het Vlaams Parlement Brussel is immers ook de hoofdstad van Vlaanderen. Deze excursie droeg niet alleen bij tot onze kennis over het taalgebied, maar gaf ons ook de kans andere studenten Nederlands uit Midden- Europa te leren kennen we zijn rijker geworden aan ervaringen, én aan vriendschappen. Bericht over het zomercursus op de site van de Nederlandse Taalunie: http://taaluniecentrumnvt.org/nederlands% 20in%20Hongarije.pdf De vier meisjes vinden Michiel de Ruyter leuk N I E U W S B R I E F
J A A R G A N G I I Interview met Els Verlinden P A G I N A 7 Els Verlinden was bij ons op bezoek in het kader van een Erasmusuitwisselingsprogramma. Zij geeft les aan het Instituut voor Levende Talen van de Katolieke Universiteit Leiden, maar daarnaast gaat ze vaak naar het buitenland om Nederlands als vreemde taal te doceren. Hoe voelde jij in Hongarije? Wat denk jij over Debrecen? Eerst en vooral voelde ik me heel erg welkom in Hongarije! Mijn moeder, mijn zoontje en ik kwamen op zondag in Debrecen aan en we kregen van heel veel mensen hulp: om onze koffers de trappen op te dragen, ons de weg te tonen, me de juiste bus naar de universiteit helpen uit te zoeken... Debrecen zelf was niet nieuw voor mij, aangezien ik er in juli ook de Comenius Zomercursus heb gegeven. Maar toch was ik heel blij om de stad in een ander seizoen te zien. Van zowat elke Hongaar kreeg ik te horen dat ze niet op sneeuw zaten te wachten, maar ik moet toegeven dat ik er stiekem wel op hoopte. Els Verlinden Hoe waren de lessen met de Hongaarse studenten? Wat zijn de verschillen tussen de Hongaarse en de Vlaamse studenten? De lessen vond ik heel aangenaam. Jullie waren allemaal heel lief en werkten heel goed mee, ook al besefte ik dat ik op een heel andere manier lesgaf dan dat jullie gewoon waren. Heel veel verschillen tussen Hongaarse en Vlaamse studenten zie ik niet op het eerste gezicht. Sowieso vind ik dat beide culturen en omgangsvormen op heel veel vlakken op mekaar lijken. Het enige wat opvallend was, is de bereidwilligheid van de studenten om te helpen met de techniek. Dat is dan ook iets wat ik op dit moment mijn Vlaamse studenten aanleer (ook al zijn ze daar niet heel blij mee). Waarom doceer jij Nederlands? Wat was jouw motivatie? Eerst heb ik Duits en Nederlands gestudeerd, nadien heb ik een vertaalopleiding Engels en Frans gevolgd. Na deze 5 jaar was het voor mij duidelijk dat ik écht niet wilde vertalen en veel liever wilde lesgeven. Zoals elke docent verkoos ik een geïnteresseerd en gemotiveerd publiek. In 2004 leerde ik het ILT kennen, het talencentrum van de Katholieke Universiteit Leuven en kwam ik bij de vakgroep Nederlands terecht. Een vakgroep waar ik me nog geen dag verveeld heb! Zou jij graag nog een keer naar Debrecen komen les te geven? Absoluut! Ik zou heel graag nog een keer naar Debrecen komen. Zoals ik eerder zei, heb ik Debrecen al in de zomer en de herfst gezien. De volgende keer misschien in de lente of in de winter? J Maar aan de andere kant heb ik nog veel collega s die graag jullie universiteit eens zouden willen bezoeken. Wat waren jouwe ervaringen over de kennis van de studenten? De studenten uit alle groepen waren heel erg lief en gemotiveerd. Ik merkte duidelijk verschillen: uiteraard spreken de derdejaars correcter dan de tweedejaars en de eerstejaars. Maar ik werd door élke groep aangenaam verrast over de correctheid en het algemene niveau. Een welverdiende Krisztina Noémi Jantek proficiat dus, zowel voor de studenten als de docenten! Bezoek bij Merlin Aan het begin van het semester in het kader van de cursus Nederlandse zakelijke communicatie - hadden we het geluk om het Debrecense kantoor van Merlin-IT Kft. te bezoeken. Het bedrijf geef service support over heel de wereld. Manager Zsolt Szmolinka ontving de groep in de oude tabaksfabriek gebouw. Hij introduceerde ons het bedrijf en maakte ons met de verschillenden werkprocessen bekend. Op het kantoor in Debrecen gebruikt men meerdere talen (als daar zijn: Nederlands, Zweeds, Spaans, Duits en Frans) maar het Engels is de "main language". We zijn te weten gekomen dat wie aan de slag gaat bij Merlin met verschillende trainingen op het werk wordt voorbereid (bv. vakjargon informatica). We hebben een Nederlandse trainer ontmoet en we konden een lopende training zien. Wij zijn ook een voormalige student Neerlandistiek tegen gekomen - die nu team-leader is - en hij vertelde over zijn ervaringen. Wie hier werkt, beantwoordt niet alleen telefonische oproepen, maar ondersteunt de klanten ook met het beantwoorden van e-mails. De jonge en aangename werksfeer sfeer maakte op mij een positieve indruk. Márk Bacskó voortgezette vakopleiding
P A G I N A 8 Waarom Nederlands? Interview met de eerstejaars studente Kincső Révész: J A A R G A N G I I Kincső Révész Waarom heb je dit vak gekozen? Ik maakte de keuze voor vertaler-tolk al in het gymnasium. Omdat het Duits dicht bij me stond, lag die keuze al voor de hand. Ik wilde dan een verwante taal kiezen om te profiteren van wat ik al in van het Duits kende en zo is mijn keus op het Nederlands gevallen. Hoe heb over de Neerlandistiek in Debrecen gehoord? De Vakgroep Nederlands kwam zichzelf voorstellen op mijn gymnasium en dat vond ik heel interessant. De brochure en de website van de vakgroep gaven nog meer informatie, maar een oude bekende van me zat in een hoger jaar bij deze vakgroep en vertelde er alleen positieve dingen over. Wat verwacht je van de opleiding? Tijdens de drie jaar durende opleiding wil ik het Nederlands zo goed mogelijk onder de knie krijgen, want in het laatste jaar wil ik naar Nederland gaan studeren. Een goede basis om als vertaler-tolk af te studeren, dacht ik zo. Wat zijn de eerste indrukken? Er zijn vakken die moeilijker zijn, maar bij andere gaat het al iets makkelijker. Ik hou van de universiteit en ook van de meeste docenten en ik kan goed met mijn jaargenoten opschieten. Wat is jouw plannen na het diploma? Waar wil je jouw kennis gebruiken? Zoals ik heb gezegd, wil ik graag naar Nederland gaan en daar mijn studie voortzetten. Ik wil graag als vertaler-tolk afstuderen en ik wil een job vinden waar ik mijn universiteitskennis kan gebruiken. Misschien, maar dat is een gedurfde droom, dat ik ooit in Brussel voor het Europees Parlement zal werken. Ben je al in Nederland of België geweest? Zo ja, wat is je het meest bevallen? Helaas had ik nog geen mogelijkheid om naar Nederland of België te komen. Maar mijn broer leeft sedert bijna twee jaar in Nederland. Ik heb van hem al veel geleerd over het leven, de cultuur en de gewoonten in Nederland. Anita Bajzát Bezoek bij IT Services Gebouw van IT Services Hungary Kft. Tamás Egri Op 2 december hebben derdejaars Nederlands een bezoek gebracht aan IT Services Hungary. We werden in het gebouw rondgeleid, dat uit drie verdiepingen bestaat en ook een eetzaal en een rustzaal heeft. Na de rondleiding hebben we een presentatie over het functioneren van het bedrijf gehoord. Ze ondersteunen buitenlandse bedrijven en bieden vooral werkgelegenheid aan mensen die minstens één vreemde taal beheersen, om aan deze buitenlandse organisaties een soort hulpservice te dienen. Er werken mensen met Frans, Duits, Engels, en Nederlands. Mensen die Nederlands kunnen spreken zijn er nog te weinig, dus studenten Nederlands hebben hoge kansen om daar te werken. Het loon is zeer goed, dus alleen daarom al is het de moeite waard om Nederlands te leren. Het bedrijf wil nog meer werknemers die Nederlands kunnen, daarom hebben pas afgestuderden een grote kans om daar een baan te krijgen.
Interview met Joseph Pearce P A G I N A 9 Wat waren uw eerste persoonlijke indrukken in Hongarije? Die waren allemaal positief. In winkels en koffiehuizen en in mijn hotel was de bediening vriendelijk en spontaan, en iedereen hielp waar het kon. Boedapest zelf was als stad een verrassing: mooie lanen, boeiende architectuur en prachtige historische gebouwen. Zaterdag en zondagochtend heb ik uren aan een stuk gelopen om een en ander te bekijken. Een volgende keer bezoek ik ook de musea. Wat denkt u over het feit Hongaarse studenten Nederlands kunnen studeren? Motivatie is alles. Wie gemotiveerd is, kan een vreemde taal niet alleen onder de knie krijgen, maar haar helemaal doorgronden en leren kennen. Ik neem aan dat er talloze Vlaamse en Nederlandse bedrijven in Hongarije een stek hebben gevonden. Ideaal voor Hongaarse studenten Nederlands om daar als tolk of vertaler aan de slag te gaan. En wie literaire ambities heeft, kan zich natuurlijk op de Nederlandse literatuur storten. Dat zal dan wel, vrees ik, een beperkt gebied zijn. Wellicht is daar niet veel werk te rapen. En dan is er nog de Europese Unie: werk vinden in Brussel is een mogelijkhed, toch? Hoe kwam u in contact met de Hongaarse literatuur? En wat vindt u ervan? Kent u Magda Szabó? In 2000 werd ik literair recensent voor De Morgen, een Vlaamse krant. Een van mijn zogenoemde specialisaties was Centraal-Europese en Oost-Europese literatuur, en in de eerste plaats Poolse, Tsjechische en Hongaarse literatuur. Er worden immers talloze werken vanuit die talen naar het Nederlands vertaald en uitgegeven. Magda Szabó was een van de eerste schrijvers die ik heb leren kennen, dank zij De deur. Ik vond het een geweldig boek, en toen ze optrad op een literair festival in Antwerpen, heb ik haar kunnen interviewen voor mijn krant. Een bijzondere vrouw. Sterk, eigenzinnig. Ze had heel wat scherpe commentaar op het Hongarije van na de Tweede Wereldoorlog, m.a.w. op het land onder communistisch bewind. We hebben Duits met elkaar gesproken. Joseph Pearce Welke vreemde talen spreekt u? Mijn moedertaal is Nederlands. Daarnaast spreek ik goed Engels (soms doe ik vertalingen naar het Engels), en voorts trek ik me behoorlijk uit de slag in het Frans en het Duits. Voor mijn boeken heb ik al Frans gesproken op de Franstalige radio in België en op een literair festival in Cognac, en als ik een Duitssprekend auteur diende te interviewen, wat regelmatig gebeurde, dan kon ik met de auteur in het Duits converseren. In 2010 werd de Franse vertaling van uw roman Land van belofte (Terres de promesse) genomineerd voor de Prix Jean Monnet de Littérature Européenne. Hebt u deze Fraanse vertaling gelezen en volgt u de andere vertalingen? Ik heb beide boeken van me die naar het Frans zijn vertaald, vanzelfsprekend gelezen. En ik was zeer onder de indruk van de vertaling. Frans is zo n mooie taal! Je eigen werk krijgt er een extra dimensie door. Op dit ogenblik is iemand Vaderland, mijn voorlaatste roman, naar het Armeens aan het vertalen, en ik hoop natuurlijk ook dat een boek naar het Hongaars... en naar het Pools zal worden vertaald. Pools omdat een rode lijn door mijn boeken door Polen, en meer specifiek door Wroclaw, trekt natuurlijk. Maakt u literaire vertalingen? En of ja, dan uit welke talen? Nee, geen literaire vertalingen. Misschien zou ik dat wel kunnen, maar ik durf er niet aan te beginnen. Die schroom is geen valse bescheidenheid, hoor. Literatuur vertalen vind ik gewoon een ontzettend gewaagde onderneming. Ik vertaal non-fictie naar het Engels: de bezoekersgids van Brugge bijvoorbeeld. Eigenlijk vertaal ik niet graag: ik vind het een heel moeilijke oefening. Welke bronnen hebt u gebruikt om uw boeken te schrijven? Voor Land van belofte heb ik een hele reeks bronnen gebruikt. Boeken over Duitsland en de Tweede Wereldoorlog, over het Jodendom enz. Maar voor mijn andere boeken doe ik aan opzoekingswerk terwijl ik schrijf: de feiten moeten kloppen, nietwaar? Een fout is snel gemaakt. Gelukkig leest mijn broer al mijn teksten: hij heeft een goed oog voor anachronismen of andere fouten. N I E U W S B R I E F
P A G I N A 10 Interview met Joseph Pearce vervolg Als u Land van belofte nog een keer zou schrijven, wat zou uw veranderen? Vanalles. Ik zou eerst nog meer genealogisch opzoekingswerk hebben gedaan, en ik zou ook strenger voor mijn stijl zijn geweest. Vergeet niet dat dit mijn eerste boek was. Een beginneling moet veel leren. Ook de inhoud zou wat zijn aangepast, denk ik: minder geschiedenis en reisimpressies en meer directe betrokkenheid met de personages. Wat voor een gevoel geeft dat, beroemd worden met een boek? Wat was de receptie van Land van belofte? Ik denk dat je verkeerd bent ingelicht. Ik ben helemaal niet beroemd: mijn boeken worden nauwelijks gelezen, en de uitstekende recensies die ik nu en dan voor dit of voor dat boek krijg, hebben geen enkele invloed op de lezers. In Vlaanderen ben ik behalve dan bij een kleine groep literatuurliefhebbers volslagen onbekend. Wat de verkoopscijfers betreft: als er van mijn laatste roman Schoolslag duizend exemplaren zullen worden verkocht, zal ik zeer tevreden zijn. Ik snak natuurlijk naar een bestseller: maar omdat ik al aan mijn zevende boek zit, vrees ik dat die hoop op een verkoopsucces vergeefse hoop is. Vreemd genoeg wordt mijn werk meer geapprecieerd in het buitenland, zoals in Frankrijk. Onbegrijpelijk? Ja en nee. De appreciatie of niet-appreciatie van een boek hangt vaak af van één enkele persoon. En als iemand echt van je boek houdt, kan dat een doorbraak betekenen. Hartelijk bedankt voor uw interview en ik wens u alle goeds! Nee, ik wil jou van harte danken. Ik ben bijzonder vereerd dat je mijn boek voor je thesis wilt gebruiken.ik ben er zeker van dat je er een mooi werkstuk van zult maken. Op de studiedag van 18 november was ik onder de indruk van jullie Nederlands, en ik ben er zeker van dat de vertaling naar het Hongaars even indrukwekkend zal zijn. Jammer genoeg ken ik geen Hongaars, anders zou ik je tekst zeker hebben willen lezen. Prettige kerst- en eindejaarsfeesten! Anna Eszenyi Ildikó Juhász Marco Bailey Tamás Egri Wereldberoemde dj s Begin 2011 hebben twee wereldberoemde dj s in de legendarische Club M47 (Sáránd) opgetreden. In februari was de Belg Marco Bailey (geboortenaam Marco Beelen) bij ons en hij is één van de beste techno-dj s en producenten sinds meer dan anderhalf decennium. In maart heeft de Nederlander Speedy J een uitstekend feestje gebouwd. Speedy J (geboortenaam Jochem Paap) is in Rotterdam geboren. Zijn naam is sinds meer dan twee decennia verbonden met techno. Germaanstalige gebieden waren altijd goed in elektronische muziekgenres. Zoals Duitsland heeft ook Nederland een cultuur van elektronische muziek. Ze hebben beroemde festivaliteiten als Awakenings, Time Warp. Elke producent heeft zijn eigen smaak ontwikkeld. Ze produceren aanstekelijke ritmische muziek, die je sowieso aan het dansen brengt. Nederlandse dj s zijn zo goed, en worden overal ter wereld uitgenodigd, omdat je jezelf goed kunt voelen bij hun muziek, ook in Hongarije. Speedy J N I E U W S B R I E F
J A A R G A N G I I P A G I N A 11 Hongaarse cultuur in de Lage Landen De Nederlandse en Vlaamse representanten in Hongarije kennen we, aan hun programma s nemen we vaak deel, met hun steun kunnen we veel realiseren. Deze functie van cultuuroverdracht gaat ook in de andere richting: de Hongaarse cultuur laat zich door talrijke evenementen in de Nederlandstalige gebieden opmerken. In het volgende wil ik graag het werk van het Hongaarse Salon Amsterdam, een non-profit organisatie voorstellen. Dit cultuursalon werd in 2008 dankzij Mari Alföldy (vertaler) en Anikó Kiss (psycholoog, taaldocent) opgericht. In het Hongaarse Salon Amsterdam zijn er bijeenkomsten over Hongaarse cultuur in het Hongaars. De programma s vinden plaats in het Goethe Instituut, waar de geïnteresseerden één keer per maand op zondagmiddag verwacht worden. De evenementen zijn gevarieerd, er zijn regelmatig gastprofessoren, schrijvers, academici in het salon te gast, vaak staan lezingen en podiumgesprekken op het programma en om de maand wordt er een Hongaarse film vertoond die in principe altijd in het Engels of Nederlands ondertiteld is, om ook de niet- Hongaarstalige geïnteresseerden welkom te heten. Boekenbeurzen wachten op cultuurvrienden die zin hebben in al dan niet in het Nederlands vertaalde Hongaarse letterkunde. Afgewisseld proberen de evenementen de verschillende gebieden van de Hongaarse cultuur voor te stellen, naast literaire lezingen worden programma s over taal, geschiedenis, muziek, kunst, film en theater aangeboden. Op 18 december was er een kerstconcert in het Salon, Gergő Teleki speelde Liszt en begeleidde een ballet van Dorottya Teleki. Als je in Nederland bent en je mist de Hongaarse cultuur, of je hebt Nederlandse vrienden die in de Hongaarse cultuur geïnteresseerd zijn, dan ben je van harte welkom in het Hongaarse Salon Amsterdam, waar na de lezingen Hongaren en Hungarofielen elkaar kunnen leren kennen. dr. Andrea Horváth Verslag over Erasmus beurs: Leuven In september ben ik in Leuven aangekomen om als Erasmusstudent aan de Katholieke Universiteit Leuven te studeren. Na het lange zoeken naar de gepaste accommodatie, heb ik eindelijk een bed in een universitair studentenhuis gevonden. Hier had ik kans naast de internationale studenten ook met echte Belgen kennis te maken en met wie ik de Vlaamse taal en cultuur van nabij kon leren kennen. Ik kon me voor een korte tijd Belg voelen. Het niveau van het onderwijs bewees dat het de moeite waard om in België te studeren. Veel nieuwe dingen heb ik hier geleerd, dingen waarover ik denk dat ik die alleen in deze Nederlandstalige omgeving zou kunnen leren. Aan de universiteit heb ik ook een intensieve cursus Nederlands afgewerkt. Na een lange dag heb ik natuurlijk met mijn kamergenoten enkele biertjes gedronken en wanneer we honger hadden, bezochten we de meest dichtbije frituur om frietjes met Amerikaanse saus (mijn favoriet) te eten. Ik beveel Leuven aan aan iedere student die in een leuke atmosfeer zijn kennis wil verbreden. Ik heb hier gevonden wat ik verwacht heb. Dávid Szabó
Fotogalerij De workshop literair vertalen die op 18 november werd georganiseerd door de ELTE Onze lector Gert Loosen met de echte Sinterklaas op 29 november Onze studentes gelukkig met hun eerste ontmoeting met de Noordzee De deelnemers van de studiereis in Nederland en België
In het tweede nummer van onze nieuwsbrief (pinksteren 2011) is vanwege een technisch probleem een laatste regel op pagina 5 weggevallen (Interview met Professor Ferenc Postma). We geven u graag nog eens de laatste vraag van het interview mee met het volledige antwoord erop en bieden tegelijkertijd onze excuses aan: Universiteit Debrecen Faculteit Letteren Vakgroep Nederlands Bezoekadres: Egyetem ter 1. Postadres: Postvak 47 4010 Telefoon: +36 52 512900/62559 Fax: +36 52 512 942 E-mail: pusztai.gabor@arts.unideb.hu Facebook: Nederlands in Debrecen Ons verbindt natuurlijk onze gemeenschappelijke interesse voor de peregrinatio hungarica. Wat denkt u: Wat kan en moet er nog onderzocht worden? Het belangrijkste voor het onderzoek zijn de bibliotheken en archieven van bijv. Zevenburgen, Slowakije en Oekraïne, gebieden die nu niet meer bij Hongarije horen. Daar moeten we nog boeken en andere historische documenten van de peregrini opsporen. Deze studenten hebben destijds immers hun disputaties, dissertaties en andere publicaties meegenomen uit Nederland. Verder moet de receptie van de in Nederland opgedane kennis aan bod komen: Hoe konden de teruggekeerde studenten thuis hun (wetenschappelijke) kennis overdragen aan hun omgeving? En natuurlijk hebben we nog veel onderzoek te doen aan de verschillende instellingen in Nederland zelf, waar de Hongaren hebben gestudeerd. Ook zou ik nog heel graag zien, dat het lexicon van Zoványi-Ladányi herzien, verder aangevuld en up-to-date gemaakt wordt. http://nederlandisztika.arts.unideb.hu Gebeurtenissen in het wintersemester van het academiejaar 2011/2012 23 september: Bezoek bij Merlin 3-14 oktober: Gastcolleges door dr. Gerard Termorshuizen 24 oktober: Gastcollege van prof. Ferenc Postma 7-11 november: Gastcollege van dr. Ágnes de Bie-Kerékjártó 10 november: Gastcollege door dr. Arie-Jan Gelderblom 16-25 november: Bezoek door Els Verlinden 18 november: Studiedag aan de ELTE 19-27 november: Studiereis 29 november: Bezoek van Sinterklaas 2 december: Bezoek bij IT Services 16 december: Bezoek bij National Instruments