Managementstatuut MOVARE 1. Inleiding Verschillende ontwikkelingen binnen het onderwijs hebben de aanzet gegeven tot veranderingen in de bestuurlijke verhoudingen. Zo hebben schaalvergroting, deregulering, een sterkere bewustwording van de maatschappelijke functie, de wens tot professionalisering, het verleggen van financieringsstromen (lumpsum) en financiële risicobeheersing de onderwijsinstellingen aangezet tot herziening van hun bestuursvorm. Veranderingen in de bestuurlijke verhoudingen leiden tot de wens om de verhouding te verhelderen tussen bestuurders, toezichthouders en andere belanghebbenden. De Onderwijsraad bracht in december 2004 een advies uit ( Degelijk Onderwijsbestuur ), waarbij zij de visie formuleerde dat degelijk onderwijsbestuur in eerste instantie een taak van het College van Bestuur is: elke onderwijsinstelling moet tot een goede vorm van zelfregulering komen op het terrein van bestuur en intern toezicht en een daarbij passende verantwoording vormgeven. De Onderwijsraad formuleert twee principes voor degelijk onderwijsbestuur: Een functionele scheiding tussen bestuur en intern toezicht; Evenwicht tussen verticale en horizontale verantwoording, waarbij verticale verantwoording staat voor verantwoording aan de overheid (financieel en inhoudelijk) en horizontale verantwoording aan belanghebbenden (financieel en maatschappelijk). 2. Uitgangspunten van degelijk bestuur Grondslag van het managementstatuut vormt het zgn. Policy Governance Model van John Carver, een model dat beschouwd wordt als een doorbraak in bestuurlijk leiderschap. Basiselement van dit model vormt het doel van elke bestuurstaak: Namens een achterban ( eigenaar ) er op toezien dat de organisatie bereikt wat die zou moeten bereiken en het onaanvaardbare vermijdt. Centraal hierbij staat toezien, wat impliceert dat het bestuur moet toezien op de leiding (management, directeur) en niet op diens stoel moet zitten. Het bestuur doet dat namens een grotere achterban, in het geval van een onderwijsinstelling: de gemeenschap, waartoe in ieder geval de ouders behoren. Een andere belangrijke implicatie is, dat er streng en systematisch op wordt toegezien, dat de doelen bereikt worden en dat het bestuur zich niet concentreert op de activiteiten die plaats vinden. Verder geeft het bestuur aan, welke middelen om de doelen te bereiken men niet aanvaardbaar vindt. In de praktijk betekenen deze uitgangspunten, dat er een scheiding plaatsvindt tussen toezicht en bestuur/leiding. Daarom wordt ook wel gesproken over het Raad van Toezicht-model, waarbij de Raad van Toezicht toezicht houdt en het College van Bestuur de organisatie bestuurt. Dit model wordt in Nederland al veelvuldig toegepast in de zorgsector, het Hoger Onderwijs en de ROC s. MOVARE heeft voor dit model gekozen. Een dergelijke nieuwe rolverdeling vereist het nodige van de betrokkenen. Allereerst is een duidelijke beschrijving van de nieuwe rollen, taken en bevoegdheden vereist, waarna een implementatietraject nodig is waarin betrokkenen leren de nieuwe verhoudingen in de praktijk toe te passen. Als bijlage is de organisatiestructuur van MOVARE bijgevoegd. College van Bestuur/managementstatuut/061205 pagina 1 van 6
N.b.: In dit managementstatuut wordt gesproken over regiomanagers. De benoeming van de huidige vier regiomanagers betreft een experiment conform artikel 5.4 CAO 2006/2008 en is ingegaan per schooljaar 2005/2006. 3. Artikelen Artikel 1 Definitiebepaling In dit managementstatuut wordt verstaan onder: Wet: de Wet op het primair onderwijs/ de Wet op de expertisecentra. Raad van Toezicht de Raad van Toezicht oefent toezicht uit op het College van Bestuur en staat deze terzijde met reflectie en raad. College van Bestuur: het bevoegd gezag van de Onderwijsstichting MOVARE Regiomanager: de manager die door het College van Bestuur op grond van artikel 29, vijfde lid van de wet is benoemd of te werk gesteld om leiding te geven aan een regio Directeur: de directeur als bedoeld in artikel 29, eerste lid van de wet, die belast is met de leiding van een school. Scholen: de scholen die ressorteren onder het College van Bestuur Regioberaad: het beraad bestaande uit de regiomanager en de directeuren van de scholen die deel uitmaken van een regio Managementstatuut: het statuut zoals bedoeld in artikel 31 van de wet Artikel 2 Vaststelling en wijziging van het managementstatuut Het College van Bestuur stelt (iedere wijziging met betrekking tot) het managementstatuut vast. De regiomanagers en de schooldirecteuren worden in de gelegenheid gesteld advies uit te brengen over de vaststelling en iedere wijziging van het managementstatuut. De regiomanagers worden door het College van Bestuur in de gelegenheid gesteld voor dat het advies wordt uitgebracht met het College van Bestuur overleg te voeren. Het College van Bestuur stelt de regiomanagers zo spoedig mogelijk schriftelijk en met redenen omkleed op de hoogte of het aan het uitgebrachte advies gevolg wil gegeven. Lid 4 Indien het College van Bestuur het advies niet of niet geheel wil volgen, stelt het de regiomanagers in de gelegenheid met het College van Bestuur overleg te voeren, alvorens definitief over het advies te besluiten. Het College van Bestuur brengt het definitieve besluit zo spoedig mogelijk ter kennis aan de regiomanagers. College van Bestuur/managementstatuut/061205 pagina 2 van 6
Artikel 3 Taken en bevoegdheden College van Bestuur a. Het College van Bestuur komt in de stichting alle bevoegdheden toe, die niet door de wet of de statuten of het bestuursreglement aan andere organen zijn opgedragen. b. De taken en de bevoegdheden van het College van Bestuur zijn vastgelegd in de statuten en het bestuursreglement. c. Het College van Bestuur heeft de algemene eindverantwoordelijkheid voor de levensbeschouwelijke identiteit, de instandhouding van de scholen, de kwaliteit van het onderwijs en de bedrijfsvoering. d. Het College van Bestuur stelt een strategisch beleidsplan vast. Op basis van dit strategisch beleidsplan stelt het College van Bestuur eens in de twee jaar een plan vast, waarin op hoofdlijnen in ieder geval aandacht besteed wordt aan de organisatie, het functiebouwwerk, de huisvesting, het onderwijsbeleid, het toelatingsbeleid en het personeelsbeleid. e. Het College van Bestuur neemt besluiten met betrekking tot de instandhouding van de scholen waaronder begrepen is de fusie, de bestuurlijke overdracht en wijziging van de grondslag, de verhuizing en de opheffing van een nevenvestiging of dislocatie van de scholen. f. Het College van Bestuur stelt het bestuursformatieplan vast. g. Het College van Bestuur gaat samenwerking aan met andere instellingen. h. Het College van Bestuur verkrijgt, bezwaart en vervreemdt onroerend goed. i. Het College van Bestuur benoemt, schorst en ontslaat de medewerkers van de stichting. j. Het College van Bestuur stelt de begroting, de jaarrekening en het sociaal jaarverslag vast. De jaarrekening wordt voor de vaststelling door het College van Bestuur voorzien van een goedkeurende verklaring van een accountant. k. Het College van Bestuur voert de functionerings- en beoordelingsgesprekken met de regiomanagers. l. Het College van Bestuur stelt het managementstatuut vast. m. Het College van Bestuur stelt het medezeggenschapsreglement vast. n. Het College van Bestuur voert het overleg in het decentraal georganiseerd overleg en met de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad. Artikel 4 Taken en bevoegdheden regiomanager De regiomanager geeft leiding aan de directeuren in de regio en voert met hen functionerings- en beoordelingsgesprekken De regiomanager geeft leiding aan de regio en is voorzitter van het regioberaad. De regiomanager draagt mede zorg voor de voorbereiding, advisering en de uitvoering van het beleid en de besluiten, zoals genoemd in artikel 3 eerste lid, onder c, d, e, f, g, h, j, l, m van dit managementstatuut. Lid 4 De regiomanager adviseert en doet voorstellen aan het College van Bestuur over benoeming, schorsing, (her)plaatsing en ontslag (inclusief de toepassing van disciplinaire maatregelen) van het personeel van de scholen, waarbij in voorkomende gevallen de schooldirecteuren om advies wordt gevraagd. College van Bestuur/managementstatuut/061205 pagina 3 van 6
Artikel 5 Taken en bevoegdheden directeur De directeur heeft met inachtneming van de beleids- en financiële uitgangspunten, die door het College van Bestuur zijn vastgesteld de volgende taken en bevoegdheden: a. De directeur is belast met de dagelijkse leiding van de school. Hij is vanuit een integrale benadering verantwoordelijk voor de school en wordt in staat gesteld zich voornamelijk te kunnen richten op de kerntaken: onderwijs en personeel. b. De directeur is belast met de zorg voor de schoolorganisatie en de kwaliteit van het onderwijs op de school en stelt daartoe een schoolplan op conform WPO/WEC. c. De directeur geeft leiding aan het personeel van de school, en draagt er zorg voor dat met de individuele personeelsleden functionerings- en beoordelingsgesprekken worden gevoerd. d. De directeur onderhoudt de contacten met de leerlingen en hun ouders. e. De directeur beheert de door het College van Bestuur aan de school toegekende formatieve en financiële middelen en doet daartoe uitgaven voor zover deze binnen de goedgekeurde begroting en het vastgestelde beleid zijn toegestaan. f. De directeur voert namens het College van Bestuur het overleg met de medezeggenschapsraad. g. De directeur onderhoudt de contacten met het netwerk rondom de school. h. De directeur voert overigens alle taken en verantwoordelijkheden uit die in de bij zijn functie behorende functiebeschrijving zijn opgenomen. Artikel 6 Regeling toedeling, bestemming en aanwending van de bekostiging Het College van Bestuur stelt de regiomanager ten minste in de gelegenheid vooraf advies uit te brengen en voorstellen te doen over: a) De vaststelling en wijziging van de (meerjaren)begrotingen van de scholen. b) De criteria die het College van Bestuur toepast bij de verdeling van de totale lumpsum tussen de gemeenschappelijke voorzieningen op bovenschools niveau en de voorzieningen op schoolniveau. c) De criteria die het College van Bestuur toepast bij het verschuiven van middelen tussen de afzonderlijke scholen. De regiomanager wordt door het College van Bestuur in de gelegenheid gesteld voor dat het advies wordt uitgebracht met het College van Bestuur overleg te voeren. Het College van Bestuur stelt de regiomanager zo spoedig mogelijk schriftelijk en met redenen omkleed op de hoogte of het aan het uitgebrachte advies gevolg wil geven. Lid 4 Indien het College van Bestuur het advies niet of niet geheel wil volgen, stelt het de regiomanager in de gelegenheid met het College van Bestuur overleg te voeren, alvorens definitief over het advies te besluiten. Het College van Bestuur brengt het definitieve besluit zo spoedig mogelijk ter kennis aan de regiomanager. Lid 5 De regiomanager stelt de schooldirecteur ten minste in de gelegenheid vooraf advies uit te brengen en voorstellen te doen over: a) De vaststelling en wijziging van de (meerjaren)begrotingen van de scholen. b) De criteria die het College van Bestuur toepast bij de verdeling van de totale lumpsum tussen de gemeenschappelijke voorzieningen op bovenschools niveau en de voorzieningen op schoolniveau. c) De criteria die het College van Bestuur toepast bij het verschuiven van middelen tussen de afzonderlijke scholen. Lid 6 De schooldirecteur wordt door de regiomanager in de gelegenheid gesteld voor dat het advies wordt uitgebracht met de regiomanager overleg te voeren. College van Bestuur/managementstatuut/061205 pagina 4 van 6
Lid 7 De regiomanager stelt de schooldirecteur zo spoedig mogelijk schriftelijk en met redenen omkleed op de hoogte of hij aan het uitgebrachte advies gevolg wil geven. Lid 8 Indien de regiomanager het advies niet of niet geheel wil volgen, stelt hij de schooldirecteur in de gelegenheid met hem overleg te voeren, alvorens definitief over het advies te besluiten. De regiomanager brengt het definitieve besluit zo spoedig mogelijk ter kennis aan de schooldirecteur. Artikel 7 Rapportage en verantwoording De regiomanager informeert het College van Bestuur - overeenkomstig de door het College van Bestuur vastgestelde richtlijnen over het verloop en de resultaten met betrekking tot de onder artikel 4 genoemde bevoegdheden. De directeur informeert de regiomanager overeenkomstig de door het College van Bestuur vastgestelde richtlijnen over het verloop en de resultaten van het gevoerde beleid van de school. Artikel 8 Schorsing en vernietiging van besluiten Het College van Bestuur kan maatregelen en/of besluiten van de regiomanagers, regioberaden, directeuren of derden wegens strijd met enig geldende regeling en/of wegens mogelijke schade aan de belangen van de Onderwijsstichting MOVARE en scholen bij gemotiveerd besluit geheel of gedeeltelijk vernietigen. De voorzitter van het College van Bestuur kan een besluit of maatregel van de regiomanagers, regioberaden, directeuren of derden schorsen, indien het besluit of maatregel naar zijn oordeel voor vernietiging in aanmerking komt. Ziet het College van Bestuur binnen twee weken, nadat de voorzitter het schorsingsbesluit heeft genomen, af van een vernietiging dan vervalt tegelijkertijd de schorsing. Artikel 9 Werkingsduur Het managementstatuut geldt voor het tijdvak van 1 jaar vanaf het moment van inwerkingtreding en wordt vervolgens telkens stilzwijgend verlengd met een periode van twee jaren. Periodiek wordt het statuut geëvalueerd. Artikel 10 Slotbepalingen Het managementstatuut treedt voor het eerst in werking op de dag volgend op de dag waarop dit statuut door het College van Bestuur is vastgesteld. Een tussentijdse wijziging van het managementstatuut dan wel de verlenging treedt in werking op de dag volgend op de dag waarop het College van Bestuur tot wijziging dan wel verlenging heeft besloten. In gevallen waarin dit managementstatuut niet voorziet, beslist het College van Bestuur. College van Bestuur/managementstatuut/061205 pagina 5 van 6
Lid 4 Het College van Bestuur draagt er zorg voor dat een exemplaar van het managementstatuut in het gebouw van de school ter inzage beschikbaar is op een voor een ieder toegankelijke plaats. Het College van Bestuur zendt een exemplaar van het managementstatuut, alsmede elke wijziging daarvan, zo spoedig mogelijk na de vaststelling ter kennisneming aan de inspectie. Aldus vastgesteld door het College van Bestuur in zijn vergadering van 5 december 2006 A. Kraak, voorzitter College van Bestuur College van Bestuur/managementstatuut/061205 pagina 6 van 6