Versie definitief Datum 26 november 2009 1 (7) Onderzoek Digipanel: Rampen en crises Auteur Tineke Brouwers Respons onderzoek Op 28 oktober 2009 kregen alle panelleden van dat moment (856 personen) een e-mail met de vraag of zij digitaal een vragenlijst over rampen en crises wilden invullen. Na twee weken hadden 415 panelleden de vragenlijst ingevuld. Dit komt neer op een respons van 48 procent. In verband met betrouwbaarheid van uitspraken en met privacy zijn antwoordcategorieën die door minder dan vijf panelleden zijn gekozen niet opgenomen in de notitie. De uitkomsten Rampen en crises in Nieuwegein De panelleden is gevraagd of ze vinden dat ze zich voldoende bewust zijn van de risico s binnen Nieuwegein. De helft (51%) vindt inderdaad dat zij zich hiervan voldoende bewust zijn, de andere helft (49%) vindt dit niet. Bijna de helft (46%) van de panelleden is nooit bang dat er in Nieuwegein een ramp zal gebeuren. Geen van de panelleden is vaak bang dat er in Nieuwegein een ramp zal gebeuren, 1 is daar soms bang voor en 4 zelden. De panelleden is gevraagd om van een aantal rampen aan te geven hoe groot ze de kans schatten dat deze rampen in Nieuwegein plaatsvinden. De top 3 van rampen waarbij de kans volgens de panelleden (zeer) groot is dat deze in Nieuwegein plaatsvinden 1 : 1. Ongeval op land (44%); 2. Ziektegolf (30%); 3. Uitval nutsvoorzieningen (23%). De top 3 van rampen waarbij de kans volgens de panelleden (zeer) klein is dat deze in Nieuwegein plaatsvinden 2 : 1. Natuurbrand (8); 2. Ongeval in tunnels (79%); 3. Luchtvaartongeval (76%). In tabel 1 staan de resultaten van deze vraag. De rampen staan in volgorde van het aandeel panelleden dat de kans groot of zeer groot acht dat de ramp in Nieuwegein 1 % panelleden dat de kans zeer groot of groot schat dat deze rampen in Nieuwegein plaatsvinden. 2 % panelleden dat de kans zeer klein of klein schat dat deze rampen in Nieuwegein plaatsvinden.
Versie definitief Datum 26 november 2009 2 (7) plaatsvindt. Het aandeel zeer klein en klein zijn apart in de tabel opgenomen, omdat deze bij sommige rampen beide vaak worden genoemd. Tabel 1: Hoe groot schat u de kans dat de volgende rampen in Nieuwegein plaatsvinden? (n = 414) Ramp Zeer klein Klein Niet klein / niet groot (Zeer) groot Weet niet Verkeersongeval op land 4% 1 38% 44% Ziektegolf (bv grieppandemie) 3% 13% 50% 30% Uitval nutsvoorzieningen 4% 18% 53% 23% brandbare / explosieve stof 6% 27% 44% 19% Ongeval op water 10% 3 39% 16% giftige stof 8% 30% 43% 14% Overstroming 14% 33% 38% 13% Paniek in menigte 8% 31% 4 1 3% Brand in grote gebouwen 6% 3 51% 9% 3% Extreme weersomstandigheden 11% 31% 4 9% 3% Grootschalige ordeverstoring (bv uit de hand gelopen 17% 44% 29% 9% 1% betogingen, plunderingen, rellen) Bedreiging volksgezondheid (bv door milieu-incident: 21% 38% 30% 8% 4% vrijkomen van ziekteverwekkende bacteriën, radioactiviteit) Ramp op afstand (bv terugkeer van slachtoffers bij een ramp 13% 39% 3 6% 7% in het buitenland naar Nederland; opvang slachtoffers / evacués van een ramp in een buurland; bijstand grote ramp elders) radioactieve stof 3 33% 23% 4% 8% Terroristische dreiging 29% 41% 2 3% Instorting van grote gebouwen 33% 39% 24% 1% 3% Luchtvaartongeval 44% 3 21% 1% Ongeval in tunnels 41% 38% 18% 1% 1% Natuurbrand 38% 44% 17% - - De panelleden is gevraagd welke van de genoemde rampen de grootste kans heeft om in Nieuwegein te gebeuren. Het meest genoemd is verkeersongeval op land, namelijk door 41%. In grafiek 1 staan de resultaten van deze vraag. Een aantal rampen is hierin niet opgenomen, omdat ze door minder dan 5 panelleden zijn genoemd.
Versie definitief Datum 26 november 2009 3 (7) Grafiek 1: welke ramp heeft volgens u de grootste kans om in Nieuwegein te gebeuren? (n = 287) Verkeersongeval op land 41% Ziektegolf 16% Ongeval op water 10% Uitval nutsvoorzieningen 9% Grootschalige ordeverstoring brandbare / explosieve stof Overstroming 4% Paniek in menigte giftige stof 0% 10% 20% 30% 40% 50% De panelleden is ook gevraagd aan te geven voor welke ramp zij zelf het meest bang zijn dat die in Nieuwegein gebeurt. Het meest genoemd zijn verkeersongeval op land (19%) en overstroming (1). Het resultaat van deze vraag staat in grafiek 2. Sommige rampen zijn hierin niet opgenomen, omdat ze door minder dan 5 panelleden zijn genoemd.
Versie definitief Datum 26 november 2009 4 (7) Grafiek 2: Voor welke ramp bent u zelf het meest bang dat die in Nieuwegein gebeurt? (n = 414) Verkeersongeval op land 19% Overstroming 1 Uitval nutsvoorzieningen 10% Ziektegolf 9% Ongeval op water 9% brandbare / explosieve stof Bedreiging volksgezondheid 7% 8% giftige stof Luchtvaartongeval Extreme weersomstandigheden 4% Grootschalige ordeverstoring 4% radioactieve stof 3% Terroristische dreiging 3% Brand in grote gebouwen Paniek in menigte 0% 10% 1 20%
Versie definitief Datum 26 november 2009 5 (7) De panelleden is gevraagd het effect te schatten van de rampen op de Nieuwegeinse samenleving. De top 3 van rampen waarbij het effect op de Nieuwegeinse samenleving volgens de panelleden (zeer) groot is 3 : 1. Overstroming (70%); 2. radioactieve stof (68%); 3. Uitval nutsvoorzieningen (6). De top 3 van rampen waarbij het effect op de Nieuwegeinse samenleving volgens de panelleden (zeer) klein is 4 : 1. Ongeval in tunnels (5); 2. Ramp op afstand (39%); 3. Natuurbrand (3). In tabel 2 staan de resultaten van deze vraag. De rampen staan in volgorde van het aandeel panelleden dat het effect op de Nieuwegeinse samenleving groot of zeer groot schat. Tabel 2: Hoe groot schat u het effect op de Nieuwegeinse samenleving bij het plaatsvinden van de volgende rampen? (n = 414) Ramp Zeer Klein Niet klein / Groot Zeer Weet niet klein niet groot groot Overstroming 10% 16% 41% 29% radioactieve stof 6% 10% 14% 31% 37% Uitval nutsvoorzieningen 8% 23% 4 23% giftige stof 11% 2 4 21% Bedreiging volksgezondheid 9% 27% 4 18% brandbare / explosieve stof 1% 13% 24% 43% 16% Luchtvaartongeval 9% 1 19% 3 2 Terroristische dreiging 7% 19% 20% 36% 1 3% Grootschalige ordeverstoring 1 28% 40% 10% Extreme weersomstandigheden 3% 16% 30% 39% 9% 3% Ziektegolf (bv grieppandemie) 1% 13% 38% 3 10% Paniek in menigte 4% 16% 3 3 9% 4% Instorting van grote gebouwen 8% 2 26% 33% 10% Ongeval op water 2 33% 31% 7% Verkeersongeval op land 4% 21% 38% 27% 7% 3% Brand in grote gebouwen 6% 23% 37% 29% 4% Natuurbrand 11% 24% 31% 2 6% 3% Ramp op afstand 9% 30% 44% 11% Ongeval in tunnels 18% 34% 31% 11% 4% 3 Aandeel panelleden dat het effect van de ramp op de Nieuwegeinse samenleving groot of zeer groot schat. 4 Aandeel panelleden dat het effect van de ramp op de Nieuwegeinse samenleving klein of zeer klein schat.
Versie definitief Datum 26 november 2009 6 (7) De panelleden is gevraagd een top drie te maken van de rampen waarbij het effect op de Nieuwegeinse samenleving volgens hen het grootst is. De rampen die het meest op nummer één zijn gezet zijn ongeval met radioactieve stof (18%), overstroming (16%) en luchtvaartongeval (11%). Op plaats twee zijn vooral genoemd uitval nutsvoorzieningen (14%), ongeval met giftige stof (11%) en ongeval met radioactieve stof (11%). Op de derde plaats zijn vooral overstroming (13%), uitval nutsvoorzieningen (1) en ongeval met radioactieve stof (9%) genoemd. Kijken we naar de rampen die het meest in de top 3 geplaatst zijn, dan zijn dat achtereenvolgens 5 : 1. radioactieve stof (38%); 2. Overstroming (37%); 3. Uitval nutsvoorzieningen (3). www.risicokaart.nl De panelleden is gevraagd of zij de website www.risicokaart.nl wel eens bezocht hebben. Negen procent van de panelleden heeft de site wel eens bezocht. Eenvijfde (21%) heeft de site niet bezocht, maar er wel van gehoord. De overige panelleden (69%) hebben nog nooit van de website gehoord. Van de panelleden die de site wel eens bezocht hebben, heeft 90% wel eens gekeken naar de risico s in Nieuwegein. Rol gemeente bij rampen en crises Van de panelleden weet 73% dat de gemeente voorbereidingen treft om rampen en crises te voorkomen en te bestrijden. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om vergunningverlening, controles en rampenplannen. Een kwart (27%) weet dit niet. Aan de panelleden die ervan op de hoogte zijn dat de gemeente voorbereidingen treft, vindt 17% dat de gemeente genoeg doet om rampen en crises in Nieuwegein te voorkomen en bestrijden. Vier procent vindt dat niet. Ruim drie kwart (79%) geeft aan het niet te weten. 5 Aandeel panelleden dat de ramp op 1, 2 of 3 in de top 3 heeft geplaatst.
Versie definitief Datum 26 november 2009 7 (7) Het digipanel In 2006 is er een digitaal panel van Nieuwegeinse inwoners van 18 jaar en ouder gevormd, het Digipanel. Het Digipanel bestaat uit een min of meer vaste groep Nieuwegeiners die via internet reageert op actuele onderwerpen. Omdat het een bestaand panel is en het proces gedigitaliseerd is, krijgen we als gemeente snel een beeld van wat er leeft onder de Nieuwegeinse bevolking. Met deze informatie kunnen we het gemeentelijke beleid verbeteren. Uiteraard beschikt niet iedereen in Nieuwegein over een computer met e-mail en internet, waardoor niet iedereen kan meedoen. Maar wanneer wij kijken naar de persoonskenmerken geslacht en woonwijk dan zien we dat het Digipanel een goede afspiegeling is van de totale volwassen Nieuwegeinse bevolking. Bij leeftijd is er sprake van een redelijk goede afspiegeling van 18 tot 80 jaar. De groep 18-29 is wat ondervertegenwoordigd; de groep 50-69 oververtegenwoordigd.