Onderzoek Ondernemerspanel: Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Transcriptie

1 (15) Onderzoek Ondernemerspanel: Auteur Tineke Brouwers Het onderzoek Op 26 april 2012 kregen alle leden van het Ondernemerspanel van dat moment (352 personen) een met de vraag of zij digitaal een vragenlijst over maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) in Nieuwegein in wilden vullen. Na drie weken hadden 85 panelleden de vragenlijst (gedeeltelijk) ingevuld. Dit komt neer op een respons van 25 procent. De uitkomsten zijn niet representatief voor alle ondernemers in Nieuwegein, maar geven wel een indicatief beeld. Deze vragenlijst gaat over maatschappelijk verantwoord ondernemen: ondernemen waarbij bedrijven en organisaties verantwoordelijkheid nemen voor de effecten van hun bedrijfsactiviteiten op mens en milieu. Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) draagt bij aan een duurzaam Nieuwegein: een Nieuwegein waar we nu en in de toekomst prettig en gezond kunnen werken, wonen en recreëren. De gemeente werkt samen met ondernemers en inwoners aan een duurzaam Nieuwegein en vindt maatschappelijk verantwoord ondernemen dan ook belangrijk. Ze geeft zelf het goede voorbeeld en stimuleert Nieuwegeinse ondernemers om ook maatschappelijk verantwoord te ondernemen. Met deze vragenlijst willen we te weten komen wat u weet en vindt van MVO in Nieuwegein en of u zelf actief bent op dit gebied. Ook willen we te weten komen hoe MVO volgens u het beste gestimuleerd kan worden. In verband met betrouwbaarheid van uitspraken en met privacy zijn antwoord categorieën die door minder dan vijf panelleden zijn gekozen niet opgenomen in de notitie. In de tabel staat dan een streepje. Wanneer in de notitie gesproken wordt van onderneming worden zowel bedrijven als organisaties bedoeld. Wanneer in de notitie gesproken wordt van de panelleden, dan bedoelen we de panelleden die aan dit onderzoek hebben meegedaan, dus de respondenten. Samenvatting Ondernemers in Nieuwegein vinden maatschappelijk verantwoord ondernemen (zeer) belangrijk, ze zijn vaak al actief op dit gebied of willen dit worden. Dat blijkt uit de resultaten van een onderzoek onder het ondernemerspanel. 85 panelleden (25%) vulden de vragenlijst in over maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO): ondernemen waarbij bedrijven en organisaties verantwoordelijkheid nemen voor de effecten van hun bedrijfsactiviteiten op mens en milieu. MVO draagt bij aan een duurzaam Nieuwegein: een Nieuwegein waar we nu en in de toekomst prettig en gezond kunnen werken, wonen en recreëren.

2 (15) De uitkomsten zijn niet representatief voor alle ondernemers in Nieuwegein, maar geven wel een indicatief beeld. MVO-inspanningen en motivatie 83% vindt het (zeer) belangrijk dat Nieuwegeinse ondernemingen maatschappelijk verantwoord ondernemen 1 *. 95% is ook actief op MVO-gebied: van het gebruik van groene stroom en/of spaarlampen/led lampen (46%) en het sponsoren van een lokale vereniging/organisatie (43%) tot het gebruik van Fairtrade producten (21%) en het rekruteren van een deel van de werknemers uit de bijstand of sociale werkvoorziening (WSW) (13%). 71% wil bovendien samen met andere Nieuwegeinse inwoners en ondernemers een actieve bijdrage leveren aan een duurzaam Nieuwegein: 11% wil MVO in Nieuwegein promoten, 7% wil meehelpen om nog meer winkels, bedrijven en organisaties in Nieuwegein Fairtrade te maken 2 (Fairtrade producten gebruiken/verkopen) en 40% wil wel een actieve bijdrage leveren aan een duurzaam Nieuwegein, maar weet (nog) niet precies hoe. 13% van de ondernemers rekruteert een deel van de werknemers uit de bijstand of sociale werkvoorziening (WSW). 23% doet dit nog niet, maar is hier wel toe bereid. Op de vraag waarom ondernemers actief zijn op het gebied van MVO antwoordt 88% dat ze het belangrijk vinden ( morele reden) en 36% vindt dat het nodig is om ook in de toekomst te kunnen blijven ondernemen. Financiële aantrekkelijkheid door kostenbesparing is een minder genoemde reden (16%). Communicatie en bekendheid 37% vindt dat Nieuwegein zich zou moeten profileren als stad waar ondernemingen maatschappelijk verantwoord ondernemen (aansluitend bij de ambities van de gemeente voor het duurzame bedrijvenpark Het Klooster en een duurzaam Nieuwegein). Als reden is meerdere keren genoemd dat het goed is voor de toekomst / dat het de lange termijnvisie weergeeft en dat goed voorbeeld doet volgen. 31% van de respondenten kent (andere) MVO-ondernemingen in Nieuwegein, zoals de gemeente Nieuwegein, Jos Scholman bedrijven en Green Village. 33% kent er geen en 36% weet het niet. De panelleden zijn ook gevraagd naar hun bekendheid met gemeentelijke projecten/activiteiten op het gebied van MVO: de realisatie van duurzaam bedrijvenpark Het Klooster is bij 39% bekend. Bij een derde van de panelleden zijn duurzaam inkopen (35%), oplaadpunten voor elektrische auto s (34%) en aanpak kantorenleegstand (33%) bekend. 12% kent geen van de genoemde projecten/activiteiten. 1 Vergelijk: 97% van het Inwonerspanel ( Activiteiten voor een duurzaam Nieuwegein, 2012) vindt het (zeer) belangrijk dat Nieuwegeinse ondernemingen maatschappelijk verantwoord ondernemen. 2

3 (15) Ruim de helft van de panelleden (58%) had nog nooit van de stichting Samen voor Nieuwegein 3 gehoord. Deze stichting inspireert, activeert en implementeert maatschappelijk betrokken ondernemen in Nieuwegein met als doel een brug te slaan tussen bedrijf en samenleving, de binding tussen beiden te verstevigen en daarmee de lokale samenleving te versterken. 10% had er wel van gehoord, maar wist niet (precies) wat de stichting doet. 11% kent wel de Beursvloer, maar wist niet dat Samen voor Nieuwegein deze organiseert. (16% is wel bekend met de stichting) De panelleden die (nog) geen Fairtrade producten gebruiken staan er meestal niet bij stil (20%). Andere genoemde reden is dat hun leverancier geen Fairtrade producten levert (14%). De panelleden blijven het liefst op de hoogte over MVO in Nieuwegein via internet, bijvoorbeeld de website van de gemeente (63%) en via De Molenkruier (43%). Bestaande Nieuwegeinse ondernemersverenigingen en netwerken spelen hierin ook een belangrijke rol (30%). Deze ondernemersverenigingen en netwerken zijn volgens 58% van de panelleden ook de beste kanalen om MVO te stimuleren doordat leden onderling kennis en ervaring uitwisselen. 38% geeft aan dat de gemeente dit actief kan uitdragen en ondernemingen erop aanspreken en 30% vindt dat ondernemingen hier zelf ook een rol in hebben door hun eigen MVO-activiteiten actief te communiceren. Ondernemingen communiceren nu nog beperkt over hun MVO-inspanningen en - activiteiten: 23% praat erover met andere ondernemers en 18% communiceert erover via hun website. 51% communiceert nog niet (actief) over hun MVOinspanningen en -activiteiten. Vervolg Om nóg meer ondernemers te stimuleren actief te worden op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen, zal de nadruk de komende tijd liggen op communicatie. We willen de bekendheid van de al bestaande goede MVOvoorbeelden in de stad vergroten. Kansrijk hierbij is ondernemers zelf hun ervaringen laten delen, via ondernemersverenigingen en netwerken, maar ook op de gemeentelijke website. Op die manier kunnen we anderen inspireren en stimuleren deze goede voorbeelden te volgen. 3

4 (15) De resultaten De panelleden is gevraagd of ze, voor ze de introductie van het onderzoek lazen, wel eens gehoord hadden van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Bijna alle panelleden (96%) had er wel eens van gehoord; 79% wist ook wat het betekent. Van de panelleden wist 83% dat maatschappelijk betrokken ondernemen een vorm is van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Zeventien procent wist dit niet. Bijna alle panelleden zijn actief of het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen (ruim 95%). Hen is gevraagd op welke manier hun onderneming actief is op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het meest genoemd zijn wij gebruiken groene stroom en/of spaarlampen/led lampen (46%) en wij sponsoren een lokale vereniging / organisatie (43%). De antwoorden die in de categorie anders zijn divers. De uitkomsten van deze vraag staan in grafiek 1.

5 (15) Grafiek 1: Op welke manier is uw onderneming actief op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen? (n = 82) Wij gebruiken groene stroom en/of spaarlampen/led lampen 46% Wij sponsoren een lokale vereniging / organisatie 43% Wij verwerken en/of verkopen zo min mogelijk producten waar kinderarbeid aan te pas komt 33% Wij stimuleren medewerkers om met de fiets of het openbaar vervoer naar het werk te komen in plaats van met de auto 31% Wij gebruiken gecertificeerd papier 27% Wij vragen, samen met een maatschappelijke organisatie, aandacht voor een maatschappelijk probleem / goed doel 22% Onze medewerkers doen vrijwilligerswerk bij een Nieuwegeinse organisatie en/of vereniging (eventueel deels onder werktijd) 21% Wij gebruiken Fairtrade producten 21% Wij stimuleren en faciliteren medewerkers om te sporten 21% Wij hebben houten meubels met FSC-label (of vergelijkbaar) 13% Wij rekruteren een deel van onze werknemers uit de bijstand of sociale werkvoorziening (WSW) 13% Wij verkopen Fairtrade producten 9% Anders 17%

6 (15) De panelleden die actief zijn op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen is gevraagd waarom hun onderneming actief is op dit gebied. Ze konden daarbij meerdere antwoorden aanvinken. In de categorie anders zijn de antwoorden divers. De uitkomsten van deze vraag staan in grafiek 2. Grafiek 2: Waarom is uw onderneming actief op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen? (n = 75) Omdat we het belangrijk vinden ('morele' reden) 88% Omdat het nodig is om ook in de toekomst te kunnen blijven ondernemen 36% Omdat het financieel aantrekkelijk is door kostenbesparing 16% Omdat medewerkers het belangrijk vinden 16% Anders 12%

7 (15) De panelleden die actief zijn op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen is gevraagd hoe ze communiceren over hun inspanningen / activiteiten op dit gebied. Een kwart (23%) geeft aan dit te doen door er met andere ondernemers over te praten en 18% communiceert erover via hun website. De helft van de panelleden (51%) geeft aan niet (actief) te communiceren over hun inspanningen / activiteiten op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen. De antwoorden in de categorie anders zijn divers. De uitkomsten van deze vraag staan in grafiek 3. Grafiek 3: Hoe communiceert u over uw inspanningen / activiteiten op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen? (n = 73) Door er met andere ondernemers over te praten 23% Via onze website 18% Via ons intranet / personeelsblad 8% Anders 14% Wij communiceren niet (actief) over onze inspanningen / activiteiten op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen 51% Van de panelleden kent 31% andere ondernemingen in Nieuwegein die maatschappelijk verantwoord ondernemen. Een aantal ondernemingen is meerdere keren genoemd, namelijk gemeente Nieuwegein, Jos Scholman bedrijven en Green Village. Daarnaast zijn nog 32 andere ondernemingen genoemd. Een derde (33%) kent geen andere ondernemingen in Nieuwegein die maatschappelijk verantwoord ondernemen en 36% weet het niet. Eenvijfde (22%) van de panelleden vindt het zeer belangrijk dat Nieuwegeinse ondernemingen maatschappelijk verantwoord ondernemen en 61% vindt dit belangrijk. Zes procent vindt het onbelangrijk en 10% weet het niet / heeft geen mening. De panelleden is gevraagd van welke projecten / activiteiten van de gemeente op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen ze wel eens gehoord / gelezen hebben. De uitkomsten van deze vraag staan in grafiek 4.

8 (15) Grafiek 4: Kunt u aangeven van welke projecten / activiteiten van de gemeente op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen u wel eens gehoord/gelezen heeft? (n = 77) De realisatie van duurzaam bedrijvenpark Het Klooster 39% Duurzaam inkopen (inclusief het gebruik van Fairtrade producten) 35% Oplaadpunten voor elektrische auto's in Nieuwegein 34% Aanpak kantorenleegstand (bijv. door leegstaande panden een andere functie te geven) 33% Stimuleren van vrijwilligerswerk in Nieuwegein door stimuleren en faciliteren van NL DOET 31% Groene LED-straatverlichting 29% Duurzaam bouwen 26% Snoeien in regelgeving (vereenvoudigen en schrappen regels voor ondernemers) Stimuleren en faciliteren van maatschappelijk betrokken ondernemen door (financiele) ondersteuning van de Stichting Samen voor Nieuwegein "Vergroenen" van het eigen wagenpark, zowel bedrijfswagens als auto's voor dienstreizen 18% 21% 23% Specifieke aandacht voor lokaal ondernemerschap onder andere bij gemeentelijke aanbestedingen Medewerkers van de gemeente Nieuwegein die met hun gefietste woon-werk kilometers geld doneren aan een project van het Rode Kruis in Rundu Project Nieuwegein Energriek voor inwoners (stimuleren en faciliteren van energiezuiniger wonen) 14% 13% 16% CO2-neutrale post verzending, door de CO2-uitstoot te compenseren 9% Clienten van Reinaerde die in het Natuurkwartier (op de Kinderboerderij) werken 8% Van geen van bovenstaande projecten / activiteiten van de gemeente op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen had ik wel eens gehoord / gelezen 12% 0% 10% 20% 30% 40% 50%

9 (15) Het meest bekend is de realisatie van duurzaam bedrijvenpark Het Klooster (39%). Bij een derde van de panelleden zijn duurzaam inkopen (35%), oplaadpunten voor elektrische auto s (34%) en aanpak kantorenleegstand (33%) bekend. Twaalf procent heeft van geen van de genoemde projecten / activiteiten gehoord / gelezen. De panelleden is gevraagd hoe volgens hen maatschappelijk verantwoord ondernemen in Nieuwegein het beste gestimuleerd kan worden. Ruim de helft van de panelleden vindt dat dit het beste kan door kennis en ervaring uit te wisselen in de Nieuwegeinse ondernemers-/winkeliersverenigingen en netwerken (58%). Elf procent geeft aan het niet te weten / geen mening te hebben. De uitkomsten van deze vraag staan in grafiek 5. Grafiek 5: Hoe kan maatschappelijk verantwoord ondernemen in Nieuwegein volgens u het beste gestimuleerd worden? (n = 76) Door kennis en ervaring uit te wisselen in de Nieuwegeinse ondernemers-/winkeliersverenigingen en -netwerken 58% Doordat de gemeente dit actief uitdraagt en organisaties erop aanspreekt 38% Doordat ondernemingen die maatschappelijk verantwoord ondernemen dit ook actief communiceren 30% Door inwoners te stimuleren bij hun inkopen te vragen om maatschappelijk verantwoord ondernemen 26% Doordat ondernemingen duurzaam inkopen en zo hun leveranciers (andere ondernemingen) vragen om duurzame producten en diensten 24% Door kennis en ervaring uit te wisselen in een nieuw op te richten MVO-netwerk in Nieuwegein 20% Door afspraken te maken, bijvoorbeeld in de vorm van een convenant of contract 18% Anders 8% Weet ik niet / geen mening 11%

10 (15) De panelleden die eerder in het onderzoek hebben aangegeven (nog) geen werknemers uit de bijstand of sociale werkvoorziening (WSW) te rekruteren (87%) is gevraagd of ze bereid zijn deze mensen in dienst te nemen of via detachering bij hen te laten werken. De helft (52%) is hier niet toe bereid. De volgende redenen worden genoemd: Geen personeel / ZZP-er (36%) Geen vacatures (18%) Daar is de onderneming te klein voor / daar leent de onderneming zich niet voor (18%). Een kwart (23%) is wel bereid dit te doen. Ook een kwart (25%) weet het niet / heeft geen mening. Om meer ondernemers aan te sporen mensen uit de bijstand of sociale werkvoorziening (WSW) (eventueel via detachering) in dienst te nemen, wil de gemeente een maatschappelijk contract (voorlopige werknaam) sluiten met ondernemers. De ondernemer committeert zich hiermee aan het (eventueel via detachering) in dienst nemen van deze mensen. De gemeente communiceert over de betreffende contracten en ondernemingen en daarmee over het goede voorbeeld dat zij stellen. De panelleden is gevraagd of ze positief staan tegenover het aangaan van zo n maatschappelijk contract. De helft van de panelleden (48%) staat hier positief tegenover, 16% niet. Een derde (36%) weet het niet / heeft geen mening. Van de panelleden vindt 37% dat Nieuwegein zich zou moeten profileren als stad waar ondernemingen maatschappelijk verantwoord ondernemen (aansluitend bij de ambities van de gemeente voor het duurzame bedrijvenpark Het Klooster en een duurzaam Nieuwegein). Als reden is meerdere keren genoemd dat het goed is voor de toekomst / dat het de lange termijnvisie weergeeft en dat goed voorbeeld doet volgen. Achttien procent vindt niet dat Nieuwegein zich op deze manier zou moeten profileren. De genoemde redenen zijn zeer uiteenlopend. Bijna de helft (46%) weet het niet / heeft geen mening. Stichting Samen voor Nieuwegein inspireert, activeert en implementeert maatschappelijk betrokken ondernemen in Nieuwegein. Met als doel een brug te slaan tussen bedrijf en samenleving, de binding tussen beiden te verstevigen en daarmee de lokale samenleving te versterken. Vanaf 750 per jaar kunt u partner worden van Samen voor Nieuwegein. Samen voor Nieuwegein helpt u om concreet invulling te geven aan betrokken ondernemerschap. Partners realiseren minimaal één match per jaar en krijgen daarnaast onder meer toegang tot de netwerkactiviteiten en evenementen zoals de Beursvloer en workshops. Bij workshops hebben partners voorrang bij inschrijving. Partners kunnen zowel bedrijven als maatschappelijke organisaties zijn. ( (Zoals gezegd maakt maatschappelijk betrokken ondernemen (MBO) integraal onderdeel uit van MVO.) De panelleden is gevraagd of ze, voor ze de introductie bij de vraag lazen, wel eens hadden gehoord van de stichting Samen voor Nieuwegein. Ruim de helft van de panelleden (58%) had nog nooit van de stichting gehoord. Zestien procent wist wat de stichting doet, maar is geen partner. Tien procent had er

11 (15) wel eens van gehoord, maar wist niet (precies) wat de stichting doet. Elf procent kent wel de Beursvloer, maar wist niet dat Samen voor Nieuwegein deze organiseert. De uitkomsten van deze vraag staan in grafiek 6. Grafiek 6: Had u (voordat u de introductie van deze vraag las) wel eens gehoord van de stichting Samen voor Nieuwegein? (n = 74) Ja, ik weet wat de stiching doet, maar we zijn geen partner 16% Ja, ik had er wel eens van gehoord, maar ik wist niet (precies) wat de stichting doet 10% Nee, ik ken wel de Beursvloer, maar wist niet dat Samen voor Nieuwegein deze organiseert 11% Nee, ik had er nog nooit van gehoord 58% Van de panelleden heeft 10% interesse om in contact te komen met de stichting.

12 (15) De panelleden die eerder in het onderzoek hebben aangegeven (nog) geen Fairtrade producten te gebruiken (79%) is gevraagd wat hiervan de belangrijkste reden is. De meest genoemde reden is we staan er niet bij stil (20%). Twintig procent geeft aan wel Fairtrade producten te gebruiken. In de categorie anders lopen de genoemde redenen uiteen. De uitkomsten van deze vraag staan in grafiek 7. Grafiek 7: Wat is de belangrijkste reden waarom uw onderneming (nog) geen Fairtrade producten koopt? (n = 56) We staan er niet bij stil 20% Onze leverancier levert geen Fairtrade producten Het kost ons teveel moeite, omdat we dan naar verschillende leveranciers/winkels moeten 14% 11% Anders 27% We gebruiken wel Fairtrade producten 20%

13 (15) De panelleden is gevraagd hoe ze geïnformeerd willen worden over maatschappelijk verantwoord ondernemen in Nieuwegein. Bijna tweederde (63%) wil geïnformeerd worden via internet, bijvoorbeeld de website van de gemeente Nieuwegein. Bijna de helft (43%) wil geïnformeerd worden via De Molenkruier. De uitkomsten van deze vraag staan in grafiek 8. Grafiek 8: Hoe wilt u geïnformeerd worden over maatschappelijk verantwoord ondernemen in Nieuwegein? (n = 73) Via internet, bijvoorbeeld de website van de gemeente Nieuwegein 63% Via De Molenkruier 43% Via bestaande Nieuwegeinse ondernemersverenigingen en - netwerken 30% Via bedrijven / organisaties die maatschappelijk verantwoord ondernemen 16% Via de winkels die Fairtrade producten verkopen 14% Anders 10% Ik wil niet geinformeerd worden over maatschappelijk verantwoord ondernemen in Nieuwegein 7% Er zijn verschillende manieren waarop u samen met andere Nieuwegeinse inwoners en ondernemers een actieve bijdrage kunt leveren aan een duurzaam Nieuwegein. Op welke manier zou u samen met andere Nieuwegeinse inwoners en ondernemers hier actief aan willen bijdragen? Veertig procent van de panelleden geeft aan dat (nog) niet te weten, maar het wel te willen. Elf procent geeft aan dit te willen doen door middel van meedenken over en actief meehelpen aan het promoten van maatschappelijk verantwoord ondernemen in Nieuwegein (denktank / actiegroep). Zeven procent wil meehelpen om nog meer winkels, bedrijven en organisaties in Nieuwegein Fairtrade te maken (Fairtrade producten gebruiken/verkopen). In de categorie anders geeft een deel van de panelleden aan al actief bezig te zijn met maatschappelijk verantwoord ondernemen. Een derde (31%) geeft aan niet samen met andere Nieuwegeinse inwoners en ondernemers een actieve bijdrage te willen leveren aan een duurzaam Nieuwegein. De uitkomsten van deze vraag staan in grafiek 9.

14 (15) Grafiek 9: Op welke manier zou u samen met andere Nieuwegeinse inwoners en ondernemers een actieve bijdrage willen leveren aan een duurzaam Nieuwegein? (n = 72) Dat weet ik (nog) niet, maar ik zou het wel willen 40% Meedenken over en actief meehelpen aan het promoten van maatschappelijk verantwoord ondernemen in Nieuwegein (denktank/actiegroep) Meehelpen om nog meer winkels, bedrijven en organisaties in Nieuwegein Fairtrade te maken (Fairtrade producten gebruiken/verkopen) 7% 11% Anders 13% We willen niet samen met andere Nieuwegeinse inwoners en ondernemers een actieve bijdrage leveren aan een duurzaam Nieuwegein 31%

15 (15) Het Ondernemerspanel In 2009 is er een digitaal panel van Nieuwegeinse ondernemers gevormd, het Ondernemerspanel. Het Ondernemerspanel bestaat uit een min of meer vaste groep Nieuwegeinse bedrijven die via internet reageert op actuele onderwerpen. Omdat het een bestaand panel is en het proces gedigitaliseerd is, krijgen we als gemeente snel een beeld van wat er leeft onder de Nieuwegeinse bedrijven. Met deze informatie kunnen we het gemeentelijke beleid verbeteren. Wanneer we kijken naar kenmerken als branche, grootteklasse (verdeling van bedrijven naar aantal fulltime medewerkers) en wijk dan zien we dat het Ondernemerspanel een goede afspiegeling is van het totale bedrijvenbestand in Nieuwegein. Kijk voor een actuele samenstelling van het Ondernemerspanel op