Voor mij is niet alleen het huis belangrijk, maar ook de buurt, mijn buren en de nabijheid van de stad. Sommige dingen kan ik van tevoren uitzoeken.

Wonen

2 Voor mij is niet alleen het huis belangrijk, maar ook de buurt, mijn buren en de nabijheid van de stad. Sommige dingen kan ik van tevoren uitzoeken. Maar de buren blijven natuurlijk een gok. Ik kan moeilijk bij ze aanbellen en vragen of ze leuk genoeg zijn, haha.

3 Inhoudsopgave Een woning kopen: waar krijgt u mee te maken? Oriënteren op een woning en de financiering ervan 4 Onderhoud van huis en hypotheek 19 Wat kost het kopen van een huis? 8 Verzekeringen bij uw hypotheek 21 Om de tafel met de verkoper 10 Voordelen van uw hypotheek bij ABN AMRO 22 Financiering van de woning 14 Informatie en advies 23 De notaris en verhuizen 17

4 Eerst wat zaken op een rij, dan pas rondkijken. Oriënteren op een woning en de financiering ervan Oriënteren op een woning Een geschikte woning vinden is best een opgave. Er komen veel vragen op u af: waar wilt u wonen en hoe? Hoeveel kamers heeft u nodig? Bent u van plan om eerst te verbouwen, of wilt u meteen kunnen verhuizen? Bovendien bent u natuurlijk benieuwd wat er financieel mogelijk is. We kunnen niet voor u kiezen, maar u wel helpen de juiste beslissingen te nemen. Zeker op financieel gebied. Van huur naar koop Er verandert veel als u een woning koopt, zeker als u nu een huis huurt. Een koopwoning brengt andere kosten met zich mee, zoals: een woonhuisverzekering onroerendezaakbelasting (OZB) waterschapsbelasting onderhoudskosten Verhuist u uit een huurwoning, dan hoeft u alleen de huur op te zeggen. U merkt het niet als de woning in de loop der tijd in waarde is gedaald. Bij een koopwoning is dit anders. Stijgt de waarde van uw woning, dan kunt u deze voor een hoger bedrag verkopen en bouwt u mogelijk vermogen op. Maar het kan natuurlijk ook andersom gaan: de waarde van uw woning kan dalen. In dat geval is het mogelijk dat u bij verkoop een restschuld overhoudt. Funda.nl is een handige website om koopwoningen te zoeken. Op eigenhuis.nl vindt u veel nuttige informatie over een woning kopen. Bepaal wat u wilt Een woning zoeken begint bij uw wensen: wat zijn uw toekomstplannen? Wilt u binnenkort gaan samenwonen, heeft u een kinderwens of blijft u liever nog even alleen? Op basis hiervan kunt u inschatten hoeveel ruimte u nodig heeft. Verder heeft u vast een bepaalde stad, buurt of regio in gedachten. Of een voorkeur voor wél of niet in het centrum wonen. Met de handige Huizenkijker-app kunt u uw toekomstige woning bekijken. Download de app in de App Store via itunes of in Google Play. Misschien zoekt u naar een bepaald type woning, zoals: nieuwbouw of een bestaande woning een appartement, rijtjeswoning, twee-onder-een-kap of vrijstaand huis een (ver)bouwproject of een huis dat af is een huis met een tuin, garage of aparte studeerkamer

5 Natuurlijk wilden we liever meteen een groot huis met een tuin. Maar ja, een eerste huis en dan in Amsterdam... Nu hebben we een heerlijk balkon. Gezellig volgezet met planten in potten.

6 Op zoek naar een nieuwbouwwoning? De meeste grote gemeenten hebben een apart loket voor nieuwbouwwoningen. Op nieuwbouw.com vindt u per provincie een overzicht van nieuwbouwprojecten en bouwkavels. Een bouwkavel is grond waarop u kunt bouwen. Tot slot spelen ook schulden een rol. Heeft u bijvoorbeeld nog een studieschuld? Dan kunt u minder lenen voor uw woning. Wat gaat u straks betalen? Natuurlijk wilt u vooraf weten wat u maandelijks aan hypotheek moet betalen. Dit bedrag hangt af van: het bedrag dat u leent de manier waarop u dit terugbetaalt de rentevorm die u kiest Of u voorkeur heeft voor een nieuwbouw- of een bestaande woning is deels een kwestie van smaak: nieuwbouw is makkelijker af te stemmen op uw wensen, terwijl bestaande bouw bekendstaat om z n sfeer en karakter. Daarnaast is het een financiële overweging. Het verschil tussen nieuwbouw en bestaande bouw kan groot zijn als het om aankoopen onderhoudskosten gaat. Hoeveel geld u kunt lenen, hangt af van uw situatie. Onze adviseur kan hiervoor een kosteloze berekening voor u maken. Wilt u advies? Dan betaalt u eenmalig advieskosten. Sluit u ook de hypotheek bij ons af, dan betaalt u hiervoor eenmalige afhandelingskosten. Schat uw financiële mogelijkheden in Hoeveel kunt u lenen? In uw zoektocht komt u woningen tegen met verschillende prijskaartjes. Maar hoeveel kunt u eigenlijk lenen? Dat hangt af van verschillende zaken. Hoeveel eigen geld u inbrengt, bijvoorbeeld. En of een van u (of u allebei) misschien minder wilt gaan werken. Het hangt ook af van uw inkomen en of u het inkomen van uw partner wilt meetellen. Wees hier wel voorzichtig mee. Bijvoorbeeld als u de wens heeft om ooit een gezin te beginnen. In dat geval stijgen namelijk uw uitgaven. Bent u zzp er? Ook dan kunt u bij ons terecht voor een hypotheek. Ook als u nog maar 1 jaar zzp er bent. Daarnaast spelen de rente en de waarde van de woning een rol bij het bepalen van de maximale hypotheek, net als de hoogte en looptijd van de rente en de hypotheek. Bij een hogere rente houdt u minder geld over. En bij een kortere looptijd van de hypotheek moet u maandelijks meer terugbetalen. Benieuwd hoeveel u kunt lenen? Op abnamro.nl/hypotheken kunt u voor uw eigen situatie een berekening maken. Of u nu in loondienst bent of zzp er. Daarmee krijgt u een beeld van uw maandlasten en hoeveel u kunt lenen zodat u gerichter kunt zoeken.

7 Een huis zoeken met of zonder hulp Zodra u uw wensen en financiële mogelijkheden kent, kunt u écht gaan zoeken. Zelf, of met hulp van een makelaar. Gaat u zelf op zoek, dan is internet uw ideale hulpmiddel. Advertenties in landelijke en lokale kranten kunnen u ook op weg helpen. Veel makelaars hebben bovendien een online nieuwsbrief of magazine waarop u zich kunt abonneren, zonder dat u van hun diensten gebruik hoeft te maken. Zoekt u liever een woning met een makelaar? Dan betaalt u hier kosten voor. De prijs verschilt per makelaar en hangt af van wat hij voor u doet. Reken op ongeveer een à twee procent van de koopprijs. De makelaar neemt u veel werk uit handen, o.a. het volgende: het plaatsen van zoekopdrachten en bezichtigingen regelen de onderhandeling en afhandeling regelen adviseren over de aankoopprijs en voorwaarden van de verkoper Bouwkundige keuring of taxatie Waarschijnlijk is het bij de eerste woning niet meteen raak, maar bekijkt u er een aantal. Op een gegeven moment loopt u ergens binnen en weet u dat het plaatje klopt. Dan kunt u alvast een bouwkundige keuring of taxatierapport laten maken. Beide kosten geld. Het is slim om eerst aan uw hypotheekadviseur van ABN AMRO te vragen aan welke eisen het taxatierapport moet voldoen. Dan weet u zeker dat u dit rapport later ook voor uw hypotheek kunt gebruiken.

8 Een mooi huis, maar ook betaalbaar? U bent er snel achter. Wat kost het kopen van een huis? Eenmalige kosten Koopt u een woning? Dan krijgt u te maken met eenmalige aankoopkosten. Hieronder vallen alle kosten die u betaalt om uw nieuwe huis te kopen en dat is meer dan alleen de prijs van het huis. De kosten bij de koop van een nieuwbouwhuis verschillen op een aantal punten met de aankoopkosten voor een bestaand huis. Zo betaalt u bij een nieuwbouwhuis geen overdrachtsbelasting en heeft u geen taxatiekosten. Nieuwbouw wordt meestal vrij op naam verkocht. Dit betekent dat in de koopprijs al rekening is gehouden met kosten voor de volgende posten: grond en bouw architect en aannemer grond opmeten voor het kadaster makelaar en notaris belasting (btw) Bestaande woningen worden meestal onder de toevoeging kosten koper verkocht: boven op de afgesproken prijs voor het huis betaalt u nog kosten. Hieronder vindt u een indicatie van de kosten waarmee u bij de aankoop van een nieuwbouwhuis en een bestaand huis te maken krijgt. In dit overzicht gaan wij uit van een koopsom van 200.000,- en met een lening met Nationale Hypotheek Garantie. Overzicht kosten* Bestaande woning Nieuwbouwwoning Leveringsakte 700,- - Overdrachtsbelasting 4.000,- - Hypotheekakte 650,- 650,- Afhandelingskosten 600,- 600,- Advieskosten** 1.250,- 1.250,- Taxatiekosten 300,- - Nationale Hypotheek Garantie 2.060,- 2.060,- Totale kosten 9.560,- 4.560,- * Kijk voor de actuele tarieven op abnamro.nl/hypotheken ** Alleen als u een advies afneemt, betaalt u deze kosten

9 Eigen geld Vanaf 2015 kunt u elk jaar minder lenen voor uw woning en heeft u ook eigen geld nodig. Was het in 2014 nog 104% van de waarde van uw koophuis, vanaf 2018 is dat 100%. Dat betekent dat u een aantal kosten niet meer kunt meefinancieren in uw hypotheek. Bijvoorbeeld uw overdrachtsbelasting en notariskosten. Deze kosten betaalt u zelf, bijvoorbeeld met uw spaargeld. Of mogelijk kan uw familie bijspringen met een schenking of een lening? Onze adviseurs vertellen u graag meer over de mogelijkheden. Veilig geld lenen met Nationale Hypotheek Garantie Met Nationale Hypotheek Garantie (NHG) kunt u verantwoord en veilig lenen voor een woning. U betaalt soms minder rente en krijgt in bepaalde gevallen bescherming. Want stel, u kunt uw hypotheek niet meer betalen. Of uw woning moet zelfs worden verkocht. Dan kan de schuld die u overhoudt met NHG worden kwijtgescholden. Hier zijn wel voorwaarden aan verbonden. U betaalt hiervoor een bedrag wanneer u uw hypotheek afsluit en er geldt een maximumbedrag voor de lening. Op nationalehypotheekgarantie.nl vindt u meer informatie. Wist u dat......u de kosten voor het verkrijgen van de geldlening van uw inkomen kunt aftrekken voor de belasting? Taxatie-, notaris-, adviesen afhandelingskosten bijvoorbeeld. Maar ook kosten voor uw Nationale Hypotheek Garantie.

10 Eens over de koop? Dan kan de overdracht in gang worden gezet. Om de tafel met de verkoper Het is zover: u vindt de perfecte woning. Is het een bestaande woning, dan kan het onderhandelen beginnen. Over de prijs van een nieuwbouwwoning kunt u meestal niet onderhandelen. Een spannend moment. Verkopers willen vaak met maar met één partij tegelijk om tafel. Zodra de verkoper een tegenvoorstel doet op uw bod, bent u in onderhandeling. Vanaf dat moment mag de verkopende partij niet met andere bieders in onderhandeling. Heeft u nog geen bod uitgebracht, maar wel belangstelling, dan kunt u de verkoper vragen om een optie. Dat geeft een aantal dagen het recht om de woning te kopen, zonder ergens aan vast te zitten. In die periode mag de verkoper de woning niet aan een ander verkopen. Dat geeft u de tijd om advies in te winnen over de hoogte van uw lening of om een aankoopkeuring te laten doen. Let op: niet alle verkopers willen een optie geven. Het juiste bod? Doe wat voorwerk Om te bepalen wat een goed bod is, kunt u de woning laten taxeren. Onze adviseurs vertellen u graag welke eisen we stellen aan een taxatierapport, zodat u dit later ook kunt gebruiken voor uw lening. Schat u de waarde van de woning liever zelf? Dan kunt u via kadaster.nl koopprijzen van woningen in de omgeving opvragen. Ook kunt u kijken naar de ligging en vraagprijs van vergelijkbare woningen en hoe deze zijn onderhouden. Houd bij uw bod rekening met extra kosten voor de aankoop van uw woning (zie pagina 8). Op kadaster.nl berekent u de huidige waarde van een woning. Of vraagt u de koopprijs van woningen in de omgeving op.

11 Het is natuurlijk een enorm cliché, maar ook wij gingen buiten de stad wonen toen ons tweede kind op komst was. Lekkere meevaller was dat ik een nieuwe baan kreeg in het oosten van het land. Daar waren de huizenprijzen veel gunstiger dan in de Randstad. Onderhandelen hoort erbij Brengt u een bod uit op een bestaande woning? Dan hoeft dit niet gelijk te zijn aan de vraagprijs. Onderhandelen mag. U geeft uw prijs door aan de verkoper of laat dit door de makelaar doen. Mogelijk komt de verkoper met een tegenbod, of geeft hij aan niet op uw bod in te gaan. Bij een tegenbod gaat u akkoord, of verhoogt u uw eerste bod. Overigens: u onderhandelt niet alleen over de prijs, maar ook over bijvoorbeeld de datum waarop u de sleutel krijgt en ontbindende voorwaarden waar u of de verkoper aan moet voldoen. Of over de prijs van roerende zaken die u overneemt, zoals een tuinstel of gordijnen. De koopovereenkomst Bent u het met de verkoper eens over de prijs en de koopvoorwaarden? Dan legt u dit vast in een voorlopige koopovereenkomst met ontbindende voorwaarden. Hierin staan onder andere: de koopprijs de datum waarop u eigenaar wordt roerende zaken die u overneemt (zoals gordijnen, verlichting of apparatuur) ontbindende voorwaarden Laat u niet misleiden door het woordje voorlopige : met deze koopovereenkomst zit u wel degelijk vast aan de koop. Alleen als u een financieringsbeding in de ontbindende voorwaarden heeft opgenomen en u krijgt de lening niet, kunt u nog zonder kosten afzien van de koop. U moet dan wel voor de einddatum van die ontbindende voorwaarden een beroep hebben gedaan op ontbinding. Alleen dan kan de koopovereenkomst zonder financiële gevolgen komen te vervallen. Ziet u binnen drie dagen na ondertekening van de koopovereenkomst van de koop af? Dan hoeft u niets te betalen. Dit staat in de wet. Ontbindende voorwaarden 1. Financieringsbeding Stel, u krijgt uw lening niet rond. Dan kunt u met een financieringsbeding zonder gevolgen onder de koop van de woning uit. De koop gaat dan dus niet door. U moet wel schriftelijk bewijzen dat u minimaal twee keer moeite heeft gedaan om de lening te krijgen. 2. Voorbehoud bouwkundige keuring Om eventuele gebreken in uw nieuwe woning op tijd te ontdekken, kunt u een bouwkundige keuring laten doen. Een onafhankelijke deskundige controleert de woning, beoordeelt of deze goed is onderhouden en registreert eventuele gebreken en aandachtspunten. Zijn die er? Dan schat hij de herstelkosten voor u in. Zo weet u precies waar u rekening mee moet houden.

12 Op basis van deze bouwkundige keuring mag u van de koop afzien, of een lagere koopprijs bedingen. 3. Voorbehoud Nationale Hypotheek Garantie U kunt als voorwaarde opnemen dat u Nationale Hypotheek Garantie (NHG) krijgt. Komt u hiervoor niet in aanmerking? Dan kunt u de koopovereenkomst ontbinden. De koop gaat dan niet door. Meer over NHG leest u op pagina 9. 4. Voorbehoud woonvergunning Soms is een woonvergunning van de gemeente nodig om in een woning te mogen wonen. Dit is vaker het geval bij minder dure woningen. Om een woonvergunning te krijgen, moet u meestal laten zien dat u gebonden bent aan de plaats waar de woning staat. Bijvoorbeeld omdat u er werkt of geboren bent. De gemeente zorgt er zo voor dat er genoeg huizen zijn voor de mensen die zich geen duur huis kunnen veroorloven. U kunt bij de gemeente informeren of u een woonvergunnig nodig heeft. Geen ontbindende voorwaarden Heeft u geen ontbindende voorwaarden, maar wilt u toch van de koop afzien? Dan moet u meestal tien procent van de koopprijs betalen. Vaak staat in de voorlopige koopovereenkomst dat u dit bedrag als waarborgsom moet overmaken aan de notaris van de verkoper. Dit is een zekerheid voor de verkoper. Wilt u de woning niet kopen, zonder geldige reden? Dan betaalt u de waarborgsom aan de verkoper. Dit kunt u zelf doen of regelen met een bankgarantie. Meestal zorgt de makelaar van de verkopende partij voor de koopovereenkomst Regelt u dit liever zelf? Dan kunt u op eigenhuis.nl een modelcontract downloaden. 5. Andere voorwaarden U mag elke andere voorwaarde laten opnemen. Met een schoongrondverklaring voorkomt u bijvoorbeeld dat u straks kosten moet maken voor de schoonmaak van vervuilde grond. Taxatie, keuring en lening Om een hypotheek af te sluiten voor een bestaande woning heeft u een taxatierapport nodig dat aan bepaalde eisen voldoet. Onze adviseur vertelt u welke eisen dit zijn. Heeft u een bouwkundige keuring opgenomen als ontbindende voorwaarde? Of wilt u in elk geval een bouwkundig rapport van de woning? Dan laat u eerst een bouwkundige langskomen om de woning te bekijken. In deze fase vraagt u een offerte voor uw hypotheek aan. Wij brengen een offerte uit op basis van uw wensen. Zodra de hypotheek geregeld is, maakt ABN AMRO de waarborgsom in orde. Meestal gebeurt dit door een bankgarantie te geven. Met een bankgarantie stellen we ons garant voor tien procent van de koopprijs. Als u uw afspraken niet nakomt, dan betalen wij dit bedrag aan de verkoper. Daarna vragen we het bedrag aan u terug. Voor de bankgarantie betaalt u kosten.

13 De offerte Zijn de onderhandelingen afgelopen en is er een koopprijs afgesproken? Dan is dat het moment om een hypotheekofferte aan te vragen. Voordat we u een offerte kunnen geven, hebben wij een aantal documenten van u nodig. Bijvoorbeeld een salarisstrook, een werkgeversverklaring en een kopie van de koopovereenkomst. U laat dan ook de woning taxeren als dat nog niet is gebeurd. Samen nemen we uw financiële situatie door. Tegen betaling krijgt u een compleet advies over uw mogelijkheden. Grip op uw financiën Wilt u tips om meer grip te houden op uw financiën? En weten wat u kunt doen als u werkloos of arbeidsongeschikt wordt? Maak een afspraak met een van onze financieel adviseurs. Op abnamro.nl/hypotheken vindt u alle informatie. Hebben we alle documenten van u ontvangen en klopt alles? Dan ontvangt u van ons een offerte. Op dat moment weet u ook zeker dat u de lening kunt krijgen. Nadat u de offerte heeft getekend, gaat u naar de notaris om de hypotheekakte te tekenen. Dit noemen we het passeren van de woning bij de notaris. Meestal tekent u gelijk ook de leveringsakte. Nadat u de leveringsakte heeft getekend, bent u eigenaar van de woning. Gefeliciteerd! Hypotheek voor zzp ers Als zzp er heeft u misschien verschillende opdrachten gedurende het jaar. Hierdoor kan uw inkomen schommelen. Hoe langer u zzp er bent, hoe meer uw zzpinkomen meetelt bij de berekeningen van uw hypotheekbedrag. Wij nemen het gemiddelde inkomen van de jaren die u gewerkt heeft. Is uw inkomen het laatste jaar lager dan dit gemiddelde? Dan rekenen we met dat lagere bedrag. Van dit bedrag nemen we dan een percentage. Dat varieert van 75% (vanaf 1 jaar zelfstandigheid) tot 100% (3 jaar zelfstandigheid en meer). Aantal jaren zelfstandig Hoeveel mag u maximaal lenen? Toetsinkomen > 3 jaar 102% van de marktwaarde* 100% van het gemiddelde zzp-inkomen van de afgelopen 3 jaar, met een maximum van het laatste jaar. Of tot maximale prognose. 2-3 jaar 102% van de marktwaarde* 90% van uw zzp-inkomen van de afgelopen 2-3 jaar. Of tot maximale prognose. 1-2 jaar 102% van de marktwaarde* 75% van uw zzp-inkomen van de afgelopen 1-2 jaar. Of tot maximale prognose. * Percentage 2016. In 2017 wordt dit 101%.

14 Hypotheekvormen en rentes. Financiering van de woning Een hypotheek die bij u past U bepaalt zelf hoe uw ideale hypotheek eruitziet. ABN AMRO heeft voor elke situatie een passende oplossing. U kunt bijvoorbeeld verschillende hypotheekvormen en rentevormen met elkaar combineren. Terugbetalen duurt meestal 30 jaar. Die periode wordt de looptijd van de hypotheek genoemd. Een kortere looptijd dan 30 jaar kan natuurlijk ook. Wat voor u de beste keuze is? Daarover geeft een hypotheekadviseur van ABN AMRO u meer duidelijkheid. Hypotheekvormen Annuïteiten Hypotheek U betaalt elke maand, naast de rente, ook een deel van de lening terug. Het totale bedrag is elke maand hetzelfde. In het begin betaalt u een laag bedrag van uw lening terug en juist een hoger bedrag aan rente. Hierdoor kunt u de eerste tijd een hoger bedrag aan rente aftrekken van uw inkomen voor de belasting. Later betaalt u een hoger deel van uw lening terug en juist een lager bedrag aan rente. Uw netto maandlasten stijgen hierdoor tijdens de looptijd van uw lening. Lineaire Hypotheek Met een Lineaire Hypotheek betaalt u elke maand een vast bedrag van uw lening terug. Uw lening wordt hierdoor steeds kleiner. Over de lening betaalt u rente. Doordat uw lening steeds kleiner wordt, daalt ook het bedrag dat u aan rente betaalt. Uw maandlasten worden tijdens de looptijd lager. Bruto maandlasten Bruto maandlasten

15 Aflossingsvrije Hypotheek U betaalt elke maand alleen rente over uw lening. Dus u betaalt uw lening tussentijds niet terug. Hierdoor blijft uw schuld hetzelfde tot op de einddatum van de lening. Op de einddatum betaalt u in één keer het geleende bedrag terug. Bijvoorbeeld met geld dat u op een andere manier heeft gespaard of door uw woning te verkopen. U mag maximaal de helft van de marktwaarde van de woning aflossingsvrij lenen. mag verkopen als u de maandlasten niet op tijd betaalt. Stel dat u zorgen heeft over uw financiële situatie of zelfs niet in staat bent rond te komen van uw inkomen. Bijvoorbeeld doordat u geen werk meer heeft of gaat scheiden. Dan kunt u terecht bij onze financieel adviseurs. Zij zoeken samen met u naar een oplossing. Alleen als het echt niet anders kan, wordt de woning verkocht. Maar dat willen we graag voorkomen. Bruto maandlasten Sluit u nu een nieuwe aflossingsvrije hypotheek af? Of sluit u voor het eerst een hypotheek af en kiest u voor een aflossingsvrije hypotheek? Dan kunt u de hypotheekrente voor deze hypotheek niet meer aftrekken van uw inkomen voor de belasting. Overbruggingslening Heeft u een nieuwe woning gekocht, maar uw oude nog niet verkocht? Dan heeft u misschien tijdelijk extra geld nodig. ABN AMRO heeft de Overbruggingslening. U kunt daarvoor kiezen als u een nieuwe hypotheek bij ABN AMRO afsluit en voldoet aan de voorwaarden van een overbruggingslening. Zo is dit o.a. alleen mogelijk bij overwaarde van de woning. Lukt terugbetalen niet? Als u een lening krijgt van de bank, dan wil de bank zeker weten dat u deze terugbetaalt. Voor de hypotheek vraagt de hypotheekverstrekker een onderpand. Dit is bijna altijd de woning die u koopt. U geeft de hypotheekverstrekker dan het hypotheekrecht (of recht van hypotheek). Dit betekent dat de hypotheekverstrekker het onderpand Uw hypotheek meeverhuizen Koopt u een andere woning? Dan kunt u uw bestaande hypotheek bij ABN AMRO en uw rente meenemen. Voor het bedrag dat u bij wilt lenen, gelden de rente en voorwaarden van dat moment.

16 Rentes Hypotheekrente: vast of variabel? De rente op hypotheken beweegt mee met ontwikkelingen in de economie. Sluit u een hypotheek af? Dan doet u dat tegen de rente van dat moment. U kunt die rente voor een bepaalde periode vastzetten. Zo weet u precies hoeveel rente u elke maand betaalt. Deze afgesproken periode heet de rentevaste periode. U kunt ook kiezen voor een variabele rente. Dat betekent dat het rentepercentage per maand kan dalen of stijgen. Het bedrag dat u aan rente betaalt kan dus iedere maand anders zijn, waardoor u geen zekerheid heeft over de hoogte van uw maandlasten. De hoogte van de variabele rente is onder andere afhankelijk van de renteontwikkeling op de geld- en kapitaalmarkt. Wilt u zo veel mogelijk zekerheid over uw maandbedrag? Dan kunt u het beste een vaste rente afspreken. Vaste rente met rentebedenktijd Met een vaste rente met rentebedenktijd, kunt u in de laatste 2 jaar van uw rentevaste periode zelf bepalen wanneer uw nieuwe rente ingaat. U krijgt dan automatisch bericht dat u uw rente opnieuw kunt vastzetten. Bij het kiezen van een nieuwe rentevaste periode kunt u ook weer kiezen voor een rentevaste periode met rentebedenktijd. Onze adviseur bespreekt graag met u uw mogelijkheden en helpt u bij het maken van een keuze wanneer u de rentevaste periode en bijbehorende rente weer opnieuw vastzet.

17 Er komt veel papierwerk kijken bij de aankoop van een woning. Uw hypotheekadviseur, makelaar en notaris helpen u hierbij. De notaris en verhuizen Oplevering en overdracht Op de datum dat u de sleutel krijgt, bekijkt u de woning; meestal samen met de makelaar van de verkopende partij. Misschien neemt u ook uw eigen makelaar mee. Samen controleert u of de woning volgens afspraak is achtergelaten door de verkoper. Vervolgens tekenen de verkoper en u de aktes bij de notaris. Zodra u de leveringsakte heeft getekend, bent u eigenaar van de woning. Heeft u een hypotheek afgesloten? Dan tekent u ook uw hypotheekakte. Daarin staat onder andere dat u de woning als onderpand aan de bank geeft als zekerheid voor de lening. Wat doet de notaris voor u? Op de dag waarop u eigenaar wordt van de woning ziet u de notaris. Hij regelt de betaling van de woning en zorgt voor de leverings- en hypotheekakte. In de leveringsakte staan afspraken en bijzonderheden over de koop. Bijvoorbeeld welke roerende zaken u overneemt of een verklaring dat de grond niet is verontreinigd. Voordat u de leveringsakte ondertekent, onderzoekt de notaris of: de woning wel verkocht mag worden door de verkoper de inschrijving bij het Kadaster in orde is aan de wettelijke voorwaarden is voldaan er geen beslagen op de woning zitten Een beslag kan door schuldeisers op de woning worden gelegd. De verkoper mag de woning dan niet verkopen zonder toestemming van de schuldeiser. De hypotheekakte doornemen Sluit u een lening af? Dan neemt de notaris de hypotheekakte met u door. Hierin staan alle bijzonderheden van de hypotheek. De notaris zorgt ervoor dat u als eigenaar wordt ingeschreven in het Kadaster: het register waarin alle onroerende eigendommen staan, zoals woningen. Ook werkt hij het Hypotheekregister bij. Hierin legt de notaris vast dat er een hypotheek rust op de woning. Toezien op betaling De notaris handelt ook in het belang van de verkoper. Hij zoekt uit of uw bank de aankoopsom heeft overgemaakt. Het geld komt altijd eerst op de rekening van de notaris te staan. Is de koop definitief en heeft u de sleutel gekregen, dan maakt de notaris het geld over naar de bank van de verkoper. Eerst lezen, dan tekenen? De notaris leest de aktes snel voor. Leest u ze liever in alle rust door? Vraag de notaris dan van tevoren om de conceptakten. Meestal krijgt u korting als u de hypotheeken leveringsakte tegelijk ondertekent. Wilt u nog andere zaken op hetzelfde moment bij de notaris regelen, zoals een testament? Dan kunt u in de meeste gevallen ook op een korting rekenen. Bespreek dit met uw notaris. Notaristarieven U kiest zelf uw notaris. Op notaristarieven.nl kunt u tarieven vergelijken en een notaris uitzoeken. Op notaris.nl leest u meer over het werk van de notaris.

18 We hebben net een prachtige woning gekocht en zijn meteen begonnen met klussen. Bij het schilderen van de bovenverdieping kwam ik erachter dat er water door het plafond lekte. Was even een tegenvaller, maar gelukkig werd alles gedekt door de verzekering. Inschrijving hypotheek verhogen? Wilt u verbouwen? Dan kunt u hiervoor vaak een hoger bedrag lenen dan u nodig heeft voor de aankoop van uw woning. Regelt u uw hypotheek en geld voor de verbouwing in één keer? Dan hoeft u niet nog een keer langs de notaris. Dit is goedkoper. Of u daadwerkelijk extra geld kunt lenen voor uw verbouwing, hangt af van uw inkomen en de waarde van uw woning. Uw zaken goed geregeld Een woning kopen is een grote stap waarvoor u uw zaken goed op orde wilt hebben. Of u de woning nu alleen koopt of samen: het is slim om bepaalde afspraken te maken. Wat gebeurt er bijvoorbeeld met uw woning als u overlijdt? Als u naar de notaris gaat om woningeigenaar te worden, is het handig om het ook hierover te hebben. Samenlevingscontract voor heldere afspraken Als u gaat samenwonen, is een samenlevingscontract een goed idee. Voor getrouwde stellen is de wet goed ingericht, maar voor geregistreerde partners en zeker voor samenwonenden is er een stuk minder goed geregeld. In een samenlevingscontract legt u vast wat van wie is, en wat van u allebei. U kunt afspraken maken over de verdeling van de huishoudkosten en de inbreng van eigen geld, bijvoorbeeld bij de koop van de woning. Ook regelt u hoe de kosten voor de woning worden verdeeld, net als de materiële en financiële gevolgen van uit elkaar gaan. Testament: regel het zoals ú het wilt Het is verstandig om naast een samenlevingscontract een testament op te stellen. Hierin legt u bijvoorbeeld vast dat uw partner uw erfgenaam is. Doet u dit niet en heeft u geen kinderen, dan gaan uw bezittingen (en uw deel van de woning) automatisch naar uw wettelijke erfgenamen wanneer u overlijdt, en krijgt uw eventuele partner niets. Een testament is ook zinvol als u geen partner heeft, maar wel speciale wensen wilt vastleggen. Kosten samenlevingscontract en testament De kosten voor een samenlevingscontract of testament verschillen per notaris. Reken op een bedrag tussen de 300,- en 600,- voor een samenlevingscontract en 300,- à 750,- voor een testament. Tekent u het samenlevingscontract of testament tegelijk met de leveringsen hypotheekakte, dan krijgt u meestal korting.

19 Soms betaalt de overheid mee. Onderhoud van huis en hypotheek Vaste lasten, ook voor onderhoud Na de aankoop van uw woning betaalt u elke maand een bedrag voor uw hypotheek. Naast vaste lasten als gas, water en licht, zult u zich tegen onder andere brand- en stormschade moeten verzekeren. En bent u verplicht ieder jaar onroerendezaakbelasting (OZB) af te dragen aan uw gemeente. U wilt natuurlijk prettig wonen in uw woning. En dat uw huis er netjes uit blijft zien. Hiervoor is regelmatig onderhoud nodig. Wat u hiervoor betaalt, is afhankelijk van de leeftijd van de woning en hoe deze is onderhouden. Heeft u een appartement? Dan zitten de onderhoudskosten soms al in het maandbedrag dat u aan de Vereniging van Eigenaren (VvE) betaalt. De VvE regelt het onderhoud aan de buitenkant van de appartementen, de gemeenschappelijke ruimten en de financiële en huishoudelijke zaken voor het hele gebouw. Bij een nieuwbouwwoning kunt u vaak kiezen om uw huis meteen naar wens te laten (ver)bouwen, of u nu een extra muur, tuinhuis of andere badkamer wilt laten plaatsen. De eerste jaren heeft u bijna geen onderhoudskosten. Ook betaalt u weinig voor energie, want nieuwbouw is vaak energiezuinig. Wel is het verstandig geld apart te zetten voor toekomstig kluswerk. verzekeringskosten onroerendezaakbelasting en gemeentelijke lasten (aansluiten) energie, internet en telefoon Belastingvoordelen voor huiseigenaren Als eigenaar van een woning heeft u een belastingvoordeel. Gebruikt u de lening voor de koop, verbetering of onderhoud van de eigen woning? Dan kunt u de rente over deze lening aftrekken van uw inkomen voor belasting. Aftrekbaar zijn: taxatie-, notaris-, advies- en afhandelingskosten en kosten voor Nationale Hypotheek Garantie. Tot 30 jaar belastingvoordeel Heeft u nu al een hypotheek? Dan is de rente die u betaalt over uw hypotheek aftrekbaar van uw inkomen voor de belasting. Dit belastingvoordeel duurt maximaal 30 jaar. Sluit u nu voor het eerst een hypotheek af? Dan kunt u alleen rente aftrekken van uw inkomen voor belasting als u een lineaire of annuïteiten hypotheek afsluit. Vaste lasten en onderhoudskosten Houdt u rekening met o.a. de volgende kosten als het gaat over vaste lasten en onderhoud: maandlasten van de hypotheek verbouwings- en onderhoudskosten Op belastingdienst.nl vindt u meer informatie.

20 Belastingaftrek vooraf verrekenen U kunt de belastingaftrek vooraf verrekenen. U verdeelt de teruggaaf over de maanden van het lopende jaar. U kunt hiervoor bij de Belastingdienst een loonbelastingbeschikking aanvragen. Een eigen woning is ook vermogen Daarom betaalt u ook hier belasting over. Om te bepalen hoeveel de woning volgens de Belastingdienst waard is, stelt de gemeente de Waarde Onroerende Zaak (WOZ) vast. Een percentage van deze WOZ-waarde moet u optellen bij uw inkomen. Dit heet het eigenwoningforfait. Overwaarde Stel dat u uw woning verkoopt voor meer geld dan wat u heeft geleend. Het bedrag dat hoger is dan uw lening heet overwaarde. Als u dat extra geld niet gebruikt voor de aankoop van uw nieuwe woning heeft u te maken met de bijleenregeling. U neemt dan een lening op uw nieuwe woning, terwijl u een deel daarvan óók had kunnen betalen uit de overwaarde van uw vorige woning. U sluit dus eigenlijk een lening af die u niet nodig heeft voor de koop van uw nieuwe woning. U mag de rente die u betaalt voor dit extra leenbedrag daarom niet aftrekken van uw inkomen voor de belasting.

21 Alles in één keer regelen, wel zo makkelijk. Verzekeringen bij uw hypotheek Woonhuisverzekering Sluit u een hypotheek af bij ABN AMRO? Dan moet u uw woning verzekeren. Met onze Woonhuisverzekering bijvoorbeeld, bent u verzekerd tegen allerlei soorten schade aan uw woning. Denk aan brand, storm of inbraak. Heeft u schade? Dan helpen wij u snel om alles weer te herstellen en af te handelen. U hoeft zelf niets te regelen of voor te schieten. Inboedelverzekering Hiermee verzekert u uw spullen tegen schade door bijvoorbeeld brand of diefstal. Bij schade krijgt u snel hulp en hoeft u zelf niets voor te schieten. Arbeidsongeschiktheidsverzekering Als u arbeidsongeschikt wordt, kunt u misschien uw hypotheek niet meer betalen. Met de arbeidsongeschiktheidsverzekering verzekert u zich hiertegen. De premie kunt u aftrekken van uw inkomen voor de belasting. Over de uitkering betaalt u inkomstenbelasting. Overlijdensrisicoverzekering Als u overlijdt, kan uw partner de hypotheek misschien niet meer betalen. Met een Overlijdensrisicoverzekering voorkomt u dit. Bij sommige hypotheken is deze verzekering verplicht. Dit is ook het geval wanneer u een hypotheek met Nationale Hypotheek Garantie afsluit en u meer dan 80 procent van de waarde van uw woning leent. Extra korting De verzekeringen via ABN AMRO hebben goede voorwaarden en zijn voordelig. Sluit u meer verzekeringen bij ABN AMRO af, dan krijgt u extra korting. Kijk op abnamro.nl/verzekeringen naar de mogelijkheden. Sluit u uw hypotheek af bij ABN AMRO? Dan krijgt u een aantrekkelijke korting op de Woonhuis- en de Inboedelverzekering. Op abnamro.nl/woonhuisverzekering en abnamro.nl/inboedelverzekering vindt u meer informatie over deze verzekeringen.

22 Aantrekkelijke voorwaarden. Voordelen van uw hypotheek bij ABN AMRO Betaal Pakket van ABN AMRO Heeft u een Betaal Pakket en komt uw inkomen binnen op een betaalrekening bij ABN AMRO? Dan krijgt u korting op uw hypotheekrente. Lagere rente? In sommige gevallen kunnen we de rente verlagen die u met ABN AMRO heeft afgesproken. Bijvoorbeeld als uw woning meer waard is geworden of als u een deel van de lening heeft terugbetaald. Wij vragen u dan om een nieuw taxatie- of WOZ-rapport. Uw hypotheek meeverhuizen Koopt u een andere woning? Dan kunt u de rente van uw bestaande hypotheek bij ABN AMRO meenemen. Voor het bedrag dat u bij wilt lenen, gelden de rente en voorwaarden van dat moment. Lagere advieskosten In ons advies bekijken we samen met u welke hypotheek het beste past bij uw situatie. U betaalt voor dit advies eenmalig een bedrag aan advieskosten. Koopt u voor het eerst een woning? Dan betaalt u bij ons een lager bedrag aan advieskosten. Sluit u ook de hypotheek bij ons af? Dan betaalt u hiervoor afhandelingskosten. Op abnamro.nl/hypotheken staan deze vermeld. Extra terugbetalen zonder boete Heeft u geld over? Dan mag u elk jaar tot tien procent van uw hypotheek extra terugbetalen (aflossen) zonder dat u een boete krijgt. Het deel van de hypotheek met een variabele rente mag u volledig eerder en boetevrij terugbetalen. Na afloop van uw rentevaste periode kunt u het gehele leningdeel terugbetalen zonder dat u boete moet betalen. Vraag uw ABN AMRO adviseur van tevoren na te gaan of extra terugbetalen in uw geval interessant is. Geen boete bij verkoop Verkoopt u uw woning? En betaalt u uw hypotheek terug met het geld uit de verkoop? Dan brengen we geen boete in rekening. Zelf online uw hypotheek beheren Maakt u gebruik van Internetbankieren bij ABN AMRO? Dan heeft u ook direct inzicht in uw hypotheek, de rente die u betaalt en uw maandbedrag. Wilt u extra aflossen of een rentewijziging doen? Dan kunt u dat zelf regelen via onze beveiligde online omgeving in Internet Bankieren. Op abnamro.nl/terugbetalen leggen wij uit waarom en wanneer u soms een boete betaalt. Adviesgesprek op kantoor of thuis Onze deskundige adviseurs geven u advies op maat. Dat kan op kantoor, telefonisch en zelfs thuis vanachter uw webcam. Een eerste oriëntatiegesprek is altijd vrijblijvend en gratis.

23 ABN AMRO is 24/7 bereikbaar. Informatie en advies Dienstverleningsdocument In het dienstverleningsdocument staat wat u van ons kunt verwachten wanneer u bij ons een hypotheek afsluit, wat wij van u verwachten en wat ons advies kost. Internet Kijk op abnamro.nl/hypotheken voor uitgebreide informatie en actualiteiten over onze hypotheken en dienstverlening. Gedragscode Het is belangrijk dat u uw lening kunt terugbetalen. Daarom zijn hier regels voor. Deze staan in de Gedragscode Hypothecaire Financiering (GHF), de Wet op het financieel toezicht (Wft) en daarvan afgeleide regels. Onze adviseurs houden zich hieraan. Hypotheek aanvragen met advies De adviseur van ABN AMRO neemt u alles uit handen U krijgt deskundig en persoonlijk advies én een adviesrapport U krijgt ook advies over hoe u in de toekomst uw hypotheek kunt blijven betalen als uw inkomen minder wordt. U betaalt hiervoor eenmalig advieskosten en onze adviseur begeleidt u tot aan de overdracht bij de notaris. Hypotheek aanvragen zonder advies U kunt uw hypotheek ook aanvragen of wijzigen zonder hypotheekadvies. U zoekt dan zelf de informatie over de producten en de mogelijkheden. Ook bepaalt u zelf welke hypotheek u wilt afsluiten of hoe u uw bestaande hypotheek wilt wijzigen. Voordat u iets kunt aanpassen, zult u een Kennis en ervaringstoets moeten maken. Zorg ervoor dat u zich goed informeert. En denk ook na over eventuele risico s in de toekomst. Vrijblijvend oriëntatiegesprek Wilt u een nieuwe hypotheek of uw hypotheek aanpassen? Dan is het belangrijk dat uw hypotheek past bij uw situatie nu, maar ook in de toekomst. Onze specialisten informeren u hier graag over. Heeft u al ervaring met hypotheken en regelt u het liever zelf? Dan bent u toch verplicht om een oriëntatiegesprek te hebben met een van onze adviseurs. Dat kost u niets: het eerste oriëntatiegesprek is gratis en vrijblijvend. Gericht advies Wilt u uw bestaande hypotheek wijzigen? Dan kunt u ook kiezen voor gericht advies. U krijgt dan geen volledig hypotheekadvies, maar alleen over de samenstelling van uw hypotheek. De advieskosten zijn hierdoor lager. Voor hypotheekadvies belt u 0900-8670*. Bereikbaar op werkdagen van 8 tot 21 uur, zaterdag van 9 tot 17.30 uur. U kunt ook via abnamro.nl/hypotheekadvies een afspraak maken. * Voor dit gesprek betaalt u uw gebruikelijke belkosten. Uw telefoonaanbieder bepaalt deze kosten.

Over ABN AMRO ABN AMRO Bank N.V. ( ABN AMRO ) is gevestigd aan de Gustav Mahlerlaan 10 (1082 PP) te Amsterdam (Nederland). Het telefoonnummer is 0900-0024*. Het internetadres van ABN AMRO is abnamro.nl ABN AMRO staat onder toezicht van De Nederlandsche Bank N.V., de Autoriteit Financiële Markten en de Europese Centrale Bank. ABN AMRO kan optreden als: aanbieder van betaal-, spaar- en kredietproducten; bemiddelaar en adviseur van betaal-, spaar-, krediet- en verzekeringsproducten; beleggingsonderneming voor alle beleggingsdiensten, beleggingsactiviteiten en nevendiensten. Informatie over de klachtenregeling van ABN AMRO en de geschilleninstantie waarbij ABN AMRO is aangesloten kunt u vinden op abnamro.nl/klachtenregeling of opvragen via telefoonnummer 0900-0024*. Op ABN AMRO zijn het beleggerscompensatiestelsel en het depositogarantiestelsel van toepassing. Meer informatie daarover kunt u vinden op: abnamro.nl/garantieregeling of opvragen via telefoonnummer 0900-0024*. ABN AMRO is ingeschreven in het Handelsregister K.v.K. Amsterdam onder nummer 34334259. Het btw-identificatienummer van ABN AMRO is NL820646660B01. Over deze brochure In deze brochure staat alleen algemene informatie. Dat betekent dat deze informatie niet voor uw persoonlijke situatie is geschreven. We geven u in de brochure daarom geen persoonlijk advies om iets wel of niet te doen. Het is uw eigen verantwoordelijkheid als u alleen op basis van de informatie in de brochure een beslissing neemt. ABN AMRO besteedt grote zorg bij het opstellen van de brochure. Gewijzigde wet- en regelgeving kunnen echter maken dat informatie in deze brochure niet meer juist is. ABN AMRO heeft de auteursrechten. Deze brochure is bedoeld voor onze klanten in Nederland. We kunnen er niet voor instaan dat de informatie in de brochure ook bruikbaar is in andere landen. * Voor dit gesprek betaalt u uw gebruikelijke belkosten. Uw telefoonaanbieder bepaalt deze kosten. abnamro.nl/woningkopen