We zijn er klaar voor. Twentevisie Event 2006: Twentevisie Jaargang 17 Nummer 10 december 2005

M a r k t l e i d e r i n o n d e r n e m e n d T w e n t e. Twentevisie Jaargang 17 Nummer 10 december 2005 Twentevisie Event 2006: We zijn er klaar voor Twentevisie Jaargang 17 Nummer 10 december 2005

colofon inhoud commentaar jan medendorp Hans Wiegel 4 Twentevisie Event 2006 volop in voorbereiding 7 Oost NV zoekt in China 9 Te veel Netwerken 10 Rabobanks Tip van de Week 13 Weekamp Deuren in Indonesië 15 Column Personeel en Organisatie 17 Martin Ros ondergedoken In Denekamp 18 Twentse verzorgt berichtgeving uit Moskou 21 Column Financieel Accent 23 Nieuws en Feiten 26 Arke Pollux blijft overleven 31 Column Online Strategie 33 Geen internet voor paardentransporteur Potijk 34 Beeldverslag Memphis 37 Column Werving en Selectie 39 Kunstgrasvezels uit Dubai 41 Column Vastgoed 43 Onroerend Goed Transacties 45 IKTelgids 4 Twentevisie Event Op 20 maart 2006 vindt voor de tweede keer het Twentevisie Event plaats in het Expo Center in Hengelo. Na enig geroezemoes op de achtergrond is de organisatie hard op weg dit nieuwe all in netwerkconcept handen en voeten te geven. Met opnieuw een lucratief programma, onder andere Memphis tijdens de opening met mediatcycoon Willem van Kooten als gast. 10 Rabobank, vertrouwen In november zijn de beurzen wereldwijd sterk hersteld. De AEX steeg vorige maand liefst 24 punten, ruim 6%. Wim Steenkamp, beleggingsadviseur van de Rabobank Midden-Twente, herinnert daarbij aan het einde van de jaren negentig, want zolang moeten we terug voor dergelijke getallen. Volgens hem is de weg naar boven definitief ingeslagen. Het vertrouwen is weer helemaal terug. 26 Arke Pollux, onsterfelijk Het bedrag dat staat voor de totale begroting van de Oldenzaalse topvolleybalclub Arke Pollux is ongeveer net zo groot als het inkomen van een modale voetballer bij FC Twente. En dan nog is het niet gemakkelijk om sponsors te vinden en te houden. Maar dankzij de goede organisatie en de typisch Twentse nuchterheid lukt het elk jaar weer. Eddy van der Ley licht toe Colofon Twentevisie is een onafhankelijk economisch magazine dat maandelijks (m.u.v. juli/augustus) verschijnt voor ondernemers in Twente. In dit blad zijn onder meer verhalen opgenomen van interviews die hebben plaatsgehad in het economische programma Memphis dat elke eerste zaterdag van de maand wordt uitgezonden via Radio Oost. De opnames vinden op dinsdag daaraan voorafgaand plaats in de TOS-ruimte van het Arke Stadion in Enschede. Daarnaast fungeert Twentevisie als officieel mededelingenorgaan voor deelnemers van de Industriële Kring Twente. Uitgever MediaSales Nederland bv., Anninksweg 50, Hengelo, Postbus 702, 7550 AS Hengelo, Telefoon 074-245 52 52, Fax 074-250 35 13, E-mail: twentevisie@mediasales.nl, Website: www.twentevisie.nl Directie André Odding Bladmanagers Anno Oude Engberink, Marion Kosterink Redactie Jan Medendorp (hoofdredacteur), Martin Steenbeeke, Eric Brinkhorst (fotografie), Jaap Baart (fotografie columns) Redactie IKT Niko Wind, Saskia Rikhof-Slot, Jaap Baart (fotografie) Secretariaat IKT Hengelosestraat 585, Postbus 5501, 7500 GM Enschede, Telefoon 053-48 49 980, Fax 053-48 49 985 E-mail: secretariaat@ikt.nl, Website: www.ikt.nl Advertentie-exploitatie MediaSales Nederland bv., Karin Welberg, Aleid Kluivers, Telefoon 074-245 52 52, Fax 074-250 35 13, E-mail: verkoop@mediasales.nl Advertentiemateriaal aan MediaSales Nederland bv., Postbus 702, 7550 AS Hengelo Acquisitie IKTelgids Lidy Busscher Privé-abonnementen Kosten: 35 per jaar (10 nummers). Opgave: alleen per fax 074-250 35 13 of E-mail: secretariaat@mediasales.nl Basis lay-out & vormgeving TerZake. reclameadvies, Hengelo Druk Roelofs, Enschede Coverfoto Eric Brinkhorst Oplage De oplage bedraagt ongeveer 6.500 exemplaren en wordt verspreid onder IKT-deelnemers, bedrijven met meer dan 5 werknemers, en zogenoemde decision makers. Artikelen uit deze uitgave mogen niet zonder toestemming van de uitgever worden overgenomen. Aan de inhoud van dit blad kunnen geen rechten worden ontleend. MediaSales Nederland bv 54 Tankink voorspelt halvering vergunningen 56 Het nieuwe zorgstelsel 58 Twente Concert 2005 60 Werkgeversloket CWI wérkt 61 T-Xchange voor snelle innovatie 63 Scope en IKT Nieuws 64 Twente Agenda 54 Halvering vergunningen EZ-topman Henk Tankink voorspelde bij IKT- Haaksbergen dat het aantal vergunningstelsels eind 2006 zal zijn gehalveerd en dat ook de kosten voor burgers en bedrijven sterk zullen zijn verminderd. De voorstellen van de taskforce zijn door het kabinet vrijwel ongewijzigd overgenomen en ook gemeenten en provincies zijn al hard aan het werk. Rijvaardigheidstrainingen 070 314 78 39 anwb.nl Test- en Trainingscentrum Zes topondernemers uit Twente hebben Hans Wiegel ingehuurd om voor Twente in Den Haag te gaan lobbyen. Topondernemers? Sommige zijn gewoon klerk bij hun bedrijf, strijken een topsalaris op en hebben zich afgevuld met opties. Ja, twee, drie van hen hebben een groot bedrijf helemaal zelf opgebouwd. Hoe dan ook, de Zes gaan Twente redden. Hoe dom kun je zijn. De Zes gedragen zich als textielbaronnen die ook meenden dat ze wel wisten hoe het moet. De Zes vinden blijkbaar dat het allemaal te langzaam gaat in Twente en zij hebben ingegrepen. Oprisping? Welnee. Loek de Vries van Ten Cate stond al maanden geleden te blaten dat de ondernemers gingen ingrijpen en dat we nog verbaasd zouden staan wie de economisch leider van Twente zou worden. De Zes, met al hun bedrijven, hun economische invloed, de werkgelegenheid die ze bieden, hun verdoemde geld, het heeft ze blind en doof gemaakt. Buiten alle politieke bestuurders om hebben ze ingegrepen. Ingegrepen zoals de generaals in de jaren zeventig die straaljagers over het Binnenhof lieten vliegen om Den Uyl te intimideren. Lak aan de democratie. De Zes schijnen dus niet te begrijpen dat zij voor alles wat zij willen ook de regionale en lokale bestuurders nodig hebben. Die zijn nu voor het hoofd gestoten, vertrapt, vernederd voor het oog van de regio. Als Jansen, Den Oudsten luisteren naar De Zes zal iedereen zeggen dat ze aan de tiet hangen bij De Vries, Wessels of Ter Haar. En Jezus jongens, Hans Wiegel? Konden jullie nou niets beters verzinnen. Wiegel was misschien een coryfee in jullie jeugd, maar de hedendaagse partijen en politici hebben weinig op met de zelfingenomen VVD er uit Diever. Hij wordt alleen nog getolereerd door de liberalen omdat ze vermoeden dat veel mensen nog steeds achter hem aanlopen. Maar in alle redelijkheid, wat heeft die man nou gepresteerd afgezien van de Nacht van Wiegel als gevolg waarvan alle linkse partijen zijn bloed wel kunnen drinken. En kijk even naar de opiniepeilingen. Links wint. Wiegel heeft niets te winnen in Den Haag. Twente is nog steeds trots op zijn textiel, maar deze industrie met zijn baronnetje heeft er voor gezorgd dat de mensen in Twente gemiddeld achterlijker en armer zijn dan in de rest van het land. De Zes worden bedankt voor hun inter ventie. Vrij naar Pim For tuyn: Mens ga toch ondernemen, blijf in je fabriek. 2 Twentevisie 10/2005 Twentevisie 10/2005 3

Mediatycoon Willem van Kooten te gast achtergrond event Twentevisie Event gaat gewoon door Het Twentevisie Event is gewoon van Twentevisie, van uitgeverij MediaSales Nederland die onlangs is overgenomen door Reggemedia. En het evenement gaat gewoon door op 20 maart 2006 ondanks andere geluiden. Die kortstondige herrie is veroorzaakt door De Twentsche Courant Tubantia die zich een paar maanden geleden meldde bij Reggemedia om het Event en dit blad over te nemen. Over het blad viel overigens niet te praten. Na een paar gesprekken over voorwaarden en prijs van het Event bleken de gesprekken uitsluitend bedoeld om het Event in 2006 te frustreren. Het succes van het blad en het Event zit de regionale krant (die onderdeel uitmaakt van het grote beursgenoteerde Wegener-concern) blijkbaar dwars. Als reactie op het Event heeft Tubantia zelf in november ook een beurs opgezet. Dat mag natuurlijk, hoewel het wrang is dat de directeur die bij MediaSales na wanbeleid op straat is gezet vervolgens met open armen werd ontvangen bij Tubantia waar hij aan de slag mocht met de ideeën die bij Twentevisie nota bene door andere mensen zijn ontwikkeld. Het idee voor het Twentevisie Event werd geboren toen duidelijk werd dat de traditionele zakelijke ontmoetingsbeurzen - met de Euregio Business Beurs als Twentse exponent - op sterven na dood waren. De behoefte van ondernemers om elkaar te ontmoeten en te netwerken is niet minder geworden getuige bijvoorbeeld de talloze business clubs. Maar het moet allemaal anders; ondernemers nemen geen genoegen meer met een grote hal met louter stands en hooguit een kopje koffie. Van der Most geeft er nog een kroket bij, maar dan houdt het ook op. Netwerkbeurzen, zo luidde de opvatting van dit zakenblad, hebben alleen nog zin als ze omlijst en gelardeerd worden met een rijke verzorging, entertainment en een mooi programma. En dan niet verdeeld over twee of meer dagen, maar krachtig samengebald in een middag en een avond. Immers, tijd is geld. Van de andere kant is geld voor de ondernemer over het algemeen geen probleem en dus wil hij of zij gerust 1.795 euro voor een stand of 95 euro voor een entreebewijs betalen. Als er maar waar voor dat geld geboden wordt. Jort Kelder En zo werd voorjaar 2005 het eerste Twentevisie Event geboren. En het moet gezegd: de organisatie (Twentevisie, Expo Center, New Entertainment en reclamebureau TerZake) hebben dat vernieuwende concept daadwerkelijk gestalte gegeven. Er was op 21 maart eindelijk weer wat nieuws onder de zon. De opzet van de beurs met de themapleinen Jort Kelder, hier op de foto met Twentevisiedriebander Dick Jaspers, was een van de topgasten van het Twentevisie Event op 21 maart dit jaar. (Foto: Eric Brinkhorst.) was nieuw, er was inderdaad volop te eten en te drinken (van hoge kwaliteit), de gasten (onder anderen Jort Kelder, Eckart Wintzen, Pieter Lakeman, Gerard Spong, Tom Egbers, Jan Smit) waren van een zeer behoorlijk kaliber, het entertainment was volop aanwezig en de sfeer was goed. Natuurlijk was er, terechte, kritiek. Zo bleek Gerard Spong voor een grote zaal een leuteraar met een kinderlijk (autobiografisch?) relaas over Twentse seksboerderijen en dito sodomie, trok het programma Memphis te veel mensen weg van de beursvloer, duurde de veiling van Kans voor een Kind te lang en zo waren er nog wel een paar puntjes. Maar geen kritiekpunten die dodelijk zijn. Bovendien: de organisatie heeft beterschap beloofd. Bezoekers Het succes van standhouders staat of valt met de kwaliteit van de bezoeker. Daarmee wordt niet gesuggereerd dat er ondernemers zijn in Twente die kwaliteit te kort komen, maar op het feit dat bij de traditionele beurs elke bezoeker gratis naar binnen kan. Daarmee is de drempel automatisch laag en de kans op succes eveneens. Hetgeen meteen verklaart Een stand (presentatieruimte) kost 1.775, maar dan wel met inbegrip van een aantal kaarten, en de gehele dag volop catering en entertainment. Foto: Eric Brinkhorst. waarom het Twentevisie Event louter betalende bezoekers over de vloer krijgt. Slipte er in de vorige editie nog een enkele slimmerik via een achteringang naar binnen, op 21 maart 2006 zal ook dat niet meer kunnen. Wie daarnaast denkt dat er wel een dealtje te sluiten is bij het inkopen van een stand komt eveneens bedrogen uit. Elke stand kost 1.775 euro. Kortingen worden niet gegeven en per saldo blijkt men dat zeer te waarderen. Memphis met Willem van Kooten Op 20 maart 2006 wordt het Twentevisie Event net als de eerste keer geopend door Willem van Kooten is een van de topgasten (bij Memphis) op het Twentevisie Event op 20 maart 2006. Foto: Sprekersplatform. burgemeester Kerckaert. Vervolgens geen solitaire spreker, maar een speciale versie van Memphis. Wat korter dan te doen gebruikelijk, maar niet minder krachtig. Een van de gasten die aan de tand zal worden gevoeld is Willem van Kooten, jarenlang als Joost de Draayer Nederlands populairste discjockey. Nog voor de jaren tachtig liet hij de radio voor wat ze was en hij begon een platenmaatschappij met successen als de Golden Earring. Hij zwaaide de scepter bij Red Bullet Productions, de eerste onafhankelijke platenmaatschappij van de Benelux en al veel jaren is hij grootaandeelhouder van softwarebedrijf Paralax en van Infostrada en initiatiefnemer van een enorm golfcomplex in Portugal. Kortom, een ondernemer, en geen kleintje. Veiling Kans voor een Kind De veiling van Stichting Kans voor een Kind was tijdens het eerste Twentevisie Event een doorslaand succes: een opbrengst van ruim 50.000 euro, bijeengebracht door ondernemers die grif geld over hadden voor een shirt van Ronaldinho, een ballonvaart met Marga Bult en Kim Köttter, een mooi schilderij en zelfs een fiets van Louis Snellers. En zo waren er meer fraaie veilingstukken. Maar ook te veel, want veilingmeester Jan Smit had ruim anderhalf uur nodig om de stukken te veilen. Komend jaar zijn er minder en louter topstukken. Zo kan geboden worden op een shirt van FC Barcelona, getekend door alle spelers onder wie Ronaldinho en Mark van Bommel. Ook het shirt 40 jaar FC Twente, getekend door de gehele selectie, zal naar verwachting veel geld opbrengen. Wat het ook goed zal doen is een VIP-arrangement voor twee personen naar een voorstel in Koninklijk Theater Carré en wie heeft er niet een paar duizend euro over voor een optreden van Jacques d Ancona als spreker? Presentator tijdens de veiling is opnieuw Tom Egbers, die overigens de gehele dag alle programmaonderdelen aan elkaar praat. Nico Jan Hoogma Niet in de laatste plaats de ondernemers die grof geboden hebben zijn nieuwsgierig naar wat Stichting Kans voor een Kind met de veilingopbrengst heeft gedaan en nog zal doen. Tot nu toe zijn al heel wat wensen van Twentse kinderen vervuld, die alle in een moeilijke Naar verwachting zal de veiling van Kans voor een Kind weer een groot bedrag opbrengen ten behoeve van lijdende kinderen in Twente. Foto: Eric Brinkhorst. situatie verkeren, bijvoorbeeld doordat ze erg ziek zijn. Zo ging de negenjarige Suzanne uit Almelo met steun van de Stichting naar het Dolfinarium in Harderwijk om een kijkje achter de schermen te nemen. De 12-jarige Manuela bracht een dag door op een dierenartsenpraktijk. Drie kinderen (Dylan, Denise en Jeremy, alledrie 9 jaar)) gingen onder volle (medische) begeleiding naar Eurodisney Parijs. Zij beleefden de dag van hun leven. De 9-jarige Dominique miste door haar ziekte veel activiteiten met haar klas. Stichting Kans voor een Kind organiseerde voor de hele groep een prachtige reis naar Burgers Zoo. Raymond (18) was als VIP aanwezig bij de wedstrijd van zijn favoriete voetbalclub Ajax tegen Heracles in de Amsterdam ArenA. Als ambassadeur - naast Kim Kötter en Marga Bult - was Nico Jan Hoogma aanwezig om Raymond op te vangen. Daarnaast zijn er wensen die binnenkort worden vervuld. Zo krijgt Thomas een complete sportuitrusting aangeboden waarvoor Nico Jan Hoogma zich heeft ingezet. Claudy en Thomas willen graag slapen met zeehonden en dat gaat gebeuren in het Dolfinarium. Belle Perez Na de veiling begint een spetterende slotparty met een artieste die momenteel hoge ogen gooit, de Spaans Belgische zangeres Belle Perez. Op het Twentevisie Event verzorgt zij met haar band een grandioze slotact met een spetterend optreden. De organisatie van het Twentevisie Event is er helemaal klaar voor! 4 Twentevisie 10/2005 Twentevisie 10/2005 5

Waar kan ik mijn Chinese MP3-speler laten repareren? achtergrond china Oost NV haalt Chinese bedrijven naar Nederland De Chinese Jun-Qing Zhang (op de achtergrond gesouffleerd door Henk Ligtenberg) probeert namens Oost NV bedrijven uit haar vaderland te interesseren in een vestiging in Oost-Nederland. (door Jan Medendorp) De omgekeerde wereld! Waar half Nederland bezig is productie in het voormalige Oostblok of in het verre Oosten onder te brengen vanwege de arbeidskosten, daar is Ontwikkelingsmaatschappij Oost NV al een tijdje bezig Chinese bedrijven naar Nederland te halen. Opvallend. De Chinezen werken voor een habbekrats, de arbeidsomstandigheden en arbeidsvoorwaarden stellen weinig voor (gezien door Nederlandse bril), dus wat zoeken de Chinezen in Nederland? Het antwoord op die vragen komt van Jun- Qing Zhang, gekoesterd en geknuffeld door Oost NV. De Chinese economie van 1,3 miljard mensen is de afgelopen jaren gegroeid met zo n 10%. Jaarlijks wel te verstaan. De Chinese overheid verwacht (niet geheel ten onrechte) alle heil van ondernemers. Er wordt flink naar Europa geëxporteerd. Niet alleen textiel, maar ook computers, digitale camera s, MP3-spelers: voor een fractie van de prijs van de bekende, grote merken. We zullen niet zo flauw doen direct te verwijzen naar de vernietigende commentaren over de Chinese SUV, maar het incident roept wel vragen op over hoe je aangeschafte Chinese spullen gerepareerd krijgt, hoe staat het met de service en waar kun je terecht met vragen? Geen Engels De Chinezen weten zelf ook dat alleen export van goederen inmiddels niet meer voldoende is en ze willen vestigingen (call centers, servicekantoren, aftersales) in Europa openen. Oost NV heeft een Chinese dame in dienst genomen die in haar moederland exporterende bedrijven overhaalt die vestiging in Nederland te openen. Inmiddels zitten er zes bij Nijmegen. Maar nog tientallen (ook Taiwanese en Japanse) verdringen zich om vanuit het oosten van Nederland Europa te gaan bedienen. Het gaat daarbij nu al om een paar honderd arbeidsplaatsen. En het worden er volgens Henk Ligtenberg van Oost NV waarschijnlijk op korte termijn snel meer. Wij hopen ze te kunnen uitleggen dat ze vanuit Gelderland en Overijssel gemakkelijk de rest van Europa kunnen bedienen. De aanwezigheid van Jun-Qing Zhang is van doorslaggevend belang. Zelfs in Hong Kong spreken de ondernemers nauwelijks Engels. Bij de grote bedrijven is dat natuurlijk geen probleem, maar de heel grote brede laag daaronder wel. En Zhang kent natuurlijk ook de cultuur goed. Opvallend is dat Jun-Qing Zhang ook bijkans perfect Nederlands spreekt. Arbeidsplaatsenregeling Overigens is de belangstelling van buitenlandse investeerders voor Oost-Nederland groeiende. Dit jaar is er van het totaal aantal investeringsprojecten (58) bijna een derde (21) afkomstig uit het buitenland. Waarbij het accent (ongeveer de helft van de bedrijven) ligt op bedrijven die actief zijn op het gebied van voeding, gezondheid en technologie (de drie speerpunten van Oost-Nederland). De fusieclub Oost NV bestaat nu ruim twee jaar en was in die tijd betrokken bij 155 gerealiseerde investeringsprojecten. De totale werkgelegenheid van die projecten bedraagt bijna 5500 arbeidsplaatsen en bijna 320 miljoen euro aan investeringen. Volgens Ligtenberg blijft de Arbeidsplaatsenregeling voor bedrijven een grote stimulans om te investeren. Alleen al dit jaar hebben 21 MKB-bedrijven gebruik gemaakt van deze regeling. Afschaffen zou heel slecht zijn voor Overijssel. Twentevisie 10/2005 7

Te veel bankiers, advocaten en notarissen in Twentse netwerken achtergrond netwerken Meer structuur nodig (door Chris Wolters) Wie zijn oor te luister legt bij een aantal ondernemers schrikt van de vele kritische kanttekeningen over netwerken in de regio. Veel bijeenkomsten worden gezien als een verplicht nummer, de opkomst valt nogal eens tegen, de samenwerking tussen de verschillende kringen en clubs kan veel beter, onderlinge afstemming van de thema s zou kunnen leiden tot aanzienlijk meer rendement van de bezoeken. Maar eh Je moet mij maar niet citeren. Netwerkende ondernemers willen de relaties namelijk wel proberen goed te houden. Thema s en locaties wisselen elkaar af, maar als je niet oppast zijn de bezoekers en de hapjes bijna overal gelijk, aldus Victor Jan Leurs, directeur van Computer SOS en TOS-lid. Als hij gelijk heeft, dan geeft dat ernstig te denken en niet alleen vanwege de hapjes. Het kan niet worden ontkend dat doelstellingen van de vele verschillende organisaties beslist behartigenswaardig zijn: bevorderen van onderlinge contacten, stimuleren van innovatie, verbeteren van het ondernemersklimaat. Een keus te maken uit de vele bijeenkomsten en evenementen is ook niet makkelijk. Niet omdat er geen echte centrale agenda bestaat van alle evenementen en bijeenkomsten in Twente, en niet omdat moeilijk te bepalen is of je nou beslissers, middle-management, vrouwen of allochtone ondernemers tegen het lijf zou kunnen lopen. Wie wil netwerken kan zich uitleven: Stichting Annifer Veluwe-Twente voor allochtone ondernemers, Businessclub van 83 voor sportieve ondernemers, IKT voor meer technisch georiënteerde ondernemers, Jong Management Kring Twente/Salland en Junior Kamer Twente voor aanstormend talent, Stichting Commerciële Club Twente, de TOS voor voetballiefhebbers en zo zijn er nog een heel aantal, waarbij we gevoeglijk veel kleinere businessclubjes verbonden aan bijvoorbeeld topteams van sportverenigingen met respect overslaan. Vrouwen In al die genoemde clubs zijn vrouwen en allochtonen, om het zachtjes te zeggen, niet al te sterk vertegenwoordigd. Monique Engels (bestuurslid Vice Versa Overijssel) heeft daar niet zo n moeite mee. Elk netwerk heeft zijn eigen kenmerk. Je moet je er wel bij thuis voelen. Het karakter van Vice Versa (een vrouwennetwerk) verschilt inderdaad hemelshoog met dat van bijvoorbeeld de Industriële Kring Twente (in meerderheid mannelijke bezoekers) en dus is het voorstelbaar dat onderlinge uitwisseling niet direct als noodzaak wordt ervaren. Liesbeth van Vlooten (voorzitter van Vice Versa Overijssel): Vrouwen netwerken anders dan mannen. En meer dan opdrachten scoren zijn kennisdelen en ervaringen uitwisselen in een vertrouwde omgeving voor de leden van Vice Versa belangrijke aspecten. Esser Ocal, voorzitter van Stichting Annifer Veluwe-Twente, heeft wel moeite met de gescheiden circuits. Van integratie is geen sprake. Op de lijst van Stichting Annifer Veluwe-Twente staan een slordige 200 allochtone ondernemers. Die weten de weg nog niet te vinden naar andere netwerkbijeenkomsten. Dat geldt ook in omgekeerde richting: Ik heb 60 relevante instellingen, organisaties en bedrijven geselecteerd uit de lijst van de Kamer van Koophandel. De reactie bleef tot drie keer toe eigenlijk beperkt tot de komst van wat bestuursleden. Na een paar pogingen heb ik de inspanningen gestaakt. Verplichte nummers Er zijn ook een paar evenementen die voor Twentse ondernemers horen tot de zogenaamde verplichte nummers. Ook de Military is een Twents evenement van formaat waar niet alleen Twentse ondernemers elkaar kunnen treffen. Het sponsordorp is een plek waar stevig kan worden genetwerkt. Toch is steeds opnieuw de vraag: hoe haal je optimaal rendement uit deelname en bezoek. Arthur van der Veer, directeur van het gelijknamige reclamebureau, merkt op: Er zijn mensen die zeggen dat ze eigenlijk nergens de juiste mensen ontmoeten. Dat vind ik een nogal flauwe klacht. Van der Veer maakt een ander interessant punt: Als je te lang lid bent van dezelfde businessclub ga je dingen uit gewoonte doen. Eigenlijk zou je daarom om de paar jaar van club moeten veranderen om in ieder geval de kans te creëren om nieuwe mensen te ontmoeten en nieuwe inzichten op te doen. Doorbreken van patronen is sowieso niet een van de kenmerken van de meeste businessclubs, ook niet in Twente. De TOS dreigde vast te lopen door het ongekende succes. Aldus Victor Jan Leurs. Wanneer een club groeit naar 800 leden, dan is het nauwelijks mogelijk om iedereen persoonlijk te kennen. Daarmee schiet je je doel voorbij: leggen van nieuwe en onderhouden van onderlinge Netwerken: gezellig praten met een borreltje. Maar wat levert het op? contacten. Door het aanstellen van een Business to Business-commissie hebben we nieuwe schwung in de TOS gebracht. Door bijvoorbeeld Eat & meet-bijeenkomsten hebben we gezorgd dat mensen meer met elkaar in gesprek kwamen. Het toont wel aan dat je erg alert moet zijn om er voor te zorgen dat businessclubs hun basisfunctie behouden: zakendoen door te netwerken. Grensoverschrijdend Twente is nog steeds heel gesloten. Netwerken houdt niet op bij de grenzen. Marc Oude Luttikhuis van InfoDish, betrokken bij een aantal grensoverschrijdende projecten op voedselgebied, is nog een tikkeltje scherper. Veel Twentse ondernemers zijn te behoudend, te veel bezig met pappen en nathouden. Oude Luttikhuis onderbouwt zijn stelling door te wijzen op de inspanningen van Euregio. Een van de doelstellingen is grensoverschrijdende netwerken op te bouwen, bijvoorbeeld in de food-sector, met name MKB-ondernemers. De vraag is niet of er behoefte is aan netwerkmogelijkheden, de vraag is hoe je dat organiseert. Dat doe je door verschillende mensen bij elkaar te brengen, dus verticaal in de bedrijfskolom want daarin zit een hogere toegevoegde waarde ten opzichte van netwerken op bedrijfstakniveau en door mensen met veel contacten in te zetten en door een aantrekkelijk programma te bieden. Elke ondernemer die daar belang bij heeft, zal daar tijd en geld in steken. Ongemerkt legt Oude Luttikhuis daar de vinger op een ander heikel punt dat een aantal collega-ondernemers in de zijlijn noemt: veel netwerkbijeenkomsten hebben een te hoog bankiers-, advocaten- en notarisgehalte gekregen. Dat is voor veel (Twentse) ondernemers geen goede voedingsbodem. Twentevisie 10/2005 9

Beurs heeft weg naar boven definitief gevonden achtergrond beurs Tips, achtergronden en nieuws Maandelijks spelen we het Rabo Beleggingsspel tijdens het radiocafé Memphis. Bezoekers kunnen een formulier invullen, anderen kunnen meespelen via internet (www.twentevisie.nl). Hoe hoog zal de AEX staan bij de volgende Memphis op 3 januari in het Arke Stadion in Enschede? De laatste keer hebben honderden mensen meegespeeld en daarom heeft de Rabobank in december maar liefst drie prijzen beschikbaar gesteld. Martijn Vijver uit Deventer gokte (418,5) het beste, de heer Spencer (uit Groningen, hij gokte 413,7) en Jon Vermaat (414,5, Den Haag) blijken ook verstand van zaken te hebben. Ze konden op 29 november bij de vorige Memphis-uitzending niet aanwezig zijn, maar Wim Steenkamp (rechts, met presentatrice Inga Tjapkes) stuurt hun de prijzen per post. (door Jan Medendorp) In november zijn de beurzen wereldwijd sterk hersteld. De AEX steeg vorige maand liefst 24 punten, ruim 6%. En dat zijn getallen die we ons alleen nog van eind jaren negentig herinneren, lacht Wim Steenkamp, beleggingsadviseur van de Rabobank Midden-Twente. Ik durf de stelling aan dat de beurs de weg terug naar boven definitief is ingeslagen. Nee, ik weet natuurlijk niet of we ooit de 700 puntengrens weer zullen passeren, maar het vertrouwen in bedrijfsleven, economie en de beurs is weer helemaal terug. Volgens Steenkamp is de tijd om aandelen te kopen gunstig. Ik heb het voor de gein eens uitgezocht. Over de periode van 1970 tot en met 2005 bedraagt het gemiddeld rendementsverschil tussen de zesmaands winter- en zomerperiode 9,6% in het voordeel van de winter. Hoezo sell in may? De fans van deze filosofie hebben deze zomer knarsetandend achter de koersschermen gezeten. Optimisme De gunstige cijfers van inflatie en rente (ondanks een verhoging) hebben obligaties meer gehinderd dan aandelen. Per saldo belemmert het macro-economisch beeld de adviesverhoging voor aandelen niet. En dat komt ook omdat de waardering van aandelen alleszins redelijk is, in de ogen van Steenkamp. Het negativisme van vorig jaar en de eerste maanden van dit jaar heeft plaatsgemaakt voor optimisme. Zelfs het kabinet Balkenende is omgeslagen. En ook het vertrouwen van de consument is toegenomen. En dat heeft een psychologisch effect op de aandelenmarkten. De kracht in de markt neemt toe, winstnemingen worden langer uitgesteld en er vloeit nieuw geld in beleggingsfondsen. AEX De AEX kent een aantal zwaargewichten zoals Royal Dutch (15%), ING (15%), Aegon (9%), ABN AMRO (10%) en Fortis die voor 9% meeweegt. De financiële waarden hebben de afgelopen maand de kar getrokken. De waardering van verzekeringswaarden bleef juist achter. Toen zeer positieve derde kwartaalcijfers werden gepresenteerd, schoten de koersen dan ook omhoog met 7 tot 10%. Door de uitbraak boven 408 punten is er een behoorlijk opwaarts potentieel ontstaan tot circa 440 punten. Ook dit gegeven weerhoudt beleggers om voor de snelle winst te gaan. Ze laten de winsten oplopen. December De decembermaand is uit historisch perspectief de beste maand gebleken voor AEX-beleggers. Het gemiddelde rendement in december bedroeg in de periode 1984-2004 2,75%. De stijging evenwel dit jaar van 20% kan partijen doen besluiten om pas op de plaats te maken. Zodoende ontstaat er in het nieuwe jaar een nieuw elan met waarschijnlijk hogere koersen. Ik zie vooral kansen voor de Europese en de Japanse aandelenmarkt. Opkomende markten blijven interessant zoals Brazilië, Mexico, Zuid-Afrika, China en Zuid-Afrika. Voor wat betreft de sectoren ben ik positief over energie, basismaterialen, industrie en dienstverlening, verzekeringswaarden, farmacie en IT. En kanshebbers met name zijn Total, Arcelor, Rio Tinto, Buhrmann, Hagemeyer, ING, Berkshire Hathaway, Novartis, Hewlett Packard, IBM. Buitenlanders Wist u trouwens dat de Nederlandse beursfondsen voor het overgrote deel in handen zijn gekomen van buitenlandse grootbeleggers? Vooral de vermogensbeheerders Templeton en Fidelity zijn goed vertegenwoordigd. Slechts 20% is nog maar in handen van Nederlandse beleggers. Belangrijke oorzaak voor de buitenlandse invasie is dat buitenlandse beleggers veel meer vermogen hebben om te spreiden over verschillende landen. Uit cijfers van de Amerikaanse Centrale Bank (FED) blijkt dat Amerikaanse institutionele beleggers 10.700 miljard dollar in de markt steken. De Europeanen zijn goed voor 8.500 miljard dollar en de Nederlanders investeren circa 466 miljard dollar, aldus het IMF. Nederlandse pensioenfondsen trekken meer naar het buitenland omdat zij indexvolgers zijn. Zij willen alle aandelen uit bijvoorbeeld de MSCI-index in portefeuille hebben en hierin zijn weinig Nederlandse bedrijven vertegenwoordigd. Een andere reden waarom Nederland aantrekkelijk is voor buitenlandse beleggers is het wegvallen van beschermingsconstructies. Gelet op het verschil in waardering van bedrijven en de verwachting van een stabiel tot sterker wordende dollar zal deze overweging van buitenlands kapitaal nog wel een tijdje aan kunnen houden. Oostelijke Aandelen Index (OAX) In Twentevisie volgen we de regionale aandelen natuurlijk goed, net als de AEX. Maar sinds kort maken we ook gebruik van de OAX die we vergelijken met de AEX (en vanaf januari ook de Midkap). Net als bij de AEX heeft bij de OAX een weging plaatsgevonden. Tip van de week Onderneming: Marktkapitalisatie: (*) Weging (**) Advies: Centric KSI 41 miljoen 5% geen Stork 1 miljard 15% houden Kon. Ten Cate 412 miljoen 15% houden Wegener 444 miljoen 15% verkopen Nedap 201 miljoen 6,92% verkopen Twentsche Kabel 243 miljoen 10,86% kopen Grolsch 355 miljoen 12,98% verkopen * aantal uitstaande aandelen x koers per 01.01.2005 ** hierbij hebben we een minimum gesteld van 5% (i.g.v. Centric KSI) en maximaal 15% om al te sterke scheefgroei te voorkomen. Ook de is free-float (aantal vrij verhandelbare aandelen) buiten beschouwing gelaten. De veilingfondsen Blijdenstijn-Willink en Reesink zijn niet opgenomen. Zie staatje voor rendementen januari t/m 30 november. In de vorige Twentevisie zei Steenkamp onder meer: We moeten bewijzen dat we in slechte tijden ook een goede partner zijn voor de beleggers, dat is onze taak. Toen de beurs richting de 700 ging, was elk schot raak. Ik durf het aan om te bewijzen dat ook nu er een leuk centje verdiend kan worden op de beurs. Daarom is Steenkamp er een goede paar weken geleden mee begonnen om de Tip van de Week te geven. Elke vrijdagmiddag bij Radio Oost tussen 17.30 en 18.00 uur in het programma PuntKomma. Elders op deze pagina treft u zijn tips aan. In de naaste toekomst zullen die ook op internet komen te staan. Kansen voor de lokale markt Nederland: Beter Bed, McGregor, Isotis, TomTom, Binck, Crown van Gelder, Ballast Nedam, Ordina, Smit Internationale. Voor de speculatieve beleggers nog een overdenking: Het heeft meer nut voor een speculant om over een kwestie te piekeren, zonder iets te ondernemen, dan iets te ondernemen, zonder te piekeren. 10 Twentevisie 10/2005 Twentevisie 10/2005 11

Weekamp Deuren laat 100.000 deuren in Indonesië maken bedrijfsreportage weekamp Liever klant dan eigenaar kwaliteit. Maar we werken nu samen met twee bedrijven waaraan we gegarandeerd hebben dat we alle deuren afnemen als ze tenminste voldoen aan onze kwaliteitseisen. In totaal fabriceert Weekamp circa 200.000 binnen- en buitendeuren per jaar (voor nieuwbouw en vervangingsmarkt), de helft daarvan komt uit Indonesië. De overgrote meerderheid van de overige deuren komt uit een eigen fabriek in Tsjechië. Weekamp koopt jaarlijks circa 100.000 deuren bij twee houtbedrijven in Indonesië. Gemaakt volgens hoge kwaliteitseisen, want daar hebben we veel tijd en geld in geïnvesteerd. (door Jan Medendorp) Het internationale bedrijfsleven is huiverig om in Indonesië te investeren. Niet alleen als gevolg van mogelijke aanslagen door moslimfundamentalisten, ook is het land door en door corrupt. En als gevolg van eeuwenlange bezettingen door China en Nederland is er weinig ondernemersdrang in het enorm grote land dat bestaat uit 13.000 eilanden (met in totaal 200 miljoen mensen). De afstand van het noordwesten van Indonesië naar het zuidoosten is vergelijkbaar met die van Amsterdam naar New York. Op Sumatra en Java (Jakarta) participeert Weekamp Deuren (Dedemsvaart) in twee fabrieken. Participeren met kennis, niet met geld, daarvoor is Johan Weekamp huiverig. Ooit moest Weekamp eens voor zijn leven rennen op Atjeh (Sumatra) en nog niet zo lang geleden kon de Chinese directeur Nick Lee een paar weken het bedrijf niet verlaten omdat moslimfundamentalisten de jacht op de grote vijand (China) hadden geopend. Maar het tij lijkt gekeerd met de komst van president Susilo Bambang Yudohyono. Niet dat Indonesië ineens een modern land is geworden, het land loopt zelfs achter ten opzichte van andere landen in zuidoost Azië, maar de nieuwe president weet dat de economische groei uit het buitenland moet komen. Het overgrote deel van de bedrijven in het land is in buitenlandse handen. Kwaliteit Johan Weekamp doet al zaken in Indonesië sinds 1990. Bij het timmerbedrijfje van zijn vader en oom (uit 1978) ging het roer om in 1985 (toen pa overleed). Het accent kwam vanaf dat moment te liggen op deuren. Een gouden greep. Mensen hebben geld over voor een mooie buitendeur. En als ze voor veel geld een nieuw bankstel kopen dan willen ze in het interieur ook een mooie binnendeur. En dan niet zo n boardkartonnen ding, verklaart Johan Weekamp het succes van het bedrijf. In de markt van de luxe deuren heeft Weekamp een marktaandeel van zo n tien procent. Om de hevige concurrentie het hoofd te bieden, laat Weekamp vanaf 1990 de standaarddeuren produceren in Sumatra en Jakarta (de lonen zijn slechts 10% van die in Nederland). Het grootste probleem is de Cultuur Waarom wel een eigen fabriek in Tsjechië en niet in Indonesië waar de Chinese eigenaar van het houtbedrijf Cemerlang Sekaras Woodworking Industry (waar in totaal zo n 2500 mensen werken) in Jakarta daar al jaren op aandringt? Wij hebben bij dit bedrijf exact aangegeven hoe wij willen dat ze werken, op basis van arbeidsomstandigheden die doen denken aan westerse fabrieken, waardoor wij ook onze hoge kwaliteit kunnen eisen. Daardoor nemen wij bij dit bedrijf in Jakarta nu minstens twintig procent van hun omzet af. Dat is veel, maar we willen niet alles op één paard zetten. Op Sumatra doen we ook zaken met een fabriek, veel minder omdat ze nog niet binnen alle productgroepen volgens onze kwaliteitsnormen kunnen werken, maar dat bedrijf heeft weer een eigen houtconcessie en volgens alle internationale milieueisen en normen zorgen ze ook weer voor nieuwe aanplant. Weekamp hikt aan tegen de enorme afstand (15 uur vliegen), de corruptie en de cultuur waar hij na vijftien jaar samenwerken nog steeds weinig van begrijpt, zegt hij eerlijk. Ik blijf liever een goede klant naar wie ze goed luisteren dan mede-eigenaar. Twentevisie 10/2005 13

Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl column personeel en organisatie Vitaliteit als onderscheidend vermogen De afgelopen twee jaar is het verzuim in Nederlandse organisaties gedaald. Dat is mooi, maar een medewerker die aanwezig is, is nog niet perse betrokken, ambitieus en vernieuwend bezig voor zijn werkgever. Een vitale organisatie stimuleert mensen het beste uit zichzelf te halen. Maar hoe bereik je corporate vitality? Nederland streeft ernaar een kenniseconomie te zijn. Alleen door ons te onderscheiden met slimme, hoogwaardige en innovatieve ontwikkelingen, komen we mee met de rest van Europa, de VS en Japan en behouden we een voorsprong op China. Zo n kenniseconomie is niet te realiseren zonder vitale organisaties. Een vitale organisatie is een broedplaats voor creatieve oplossingen, onderscheidende ideeën en gedurfde toepassingen. Essentieel voor een succesvolle kenniseconomie. Maar hoe vitaal zijn Nederlandse organisaties eigenlijk? Volgens deskundigen niet vitaal genoeg. Corporate vitality kun je niet los zien van personal vitality. Een gezond bedrijf is afhankelijk van gezonde mensen en omgekeerd. Met de vitaliteit van de meeste mensen zit het wel goed, maar vaak worden ze beknot, juist door de organisaties die hen zouden moeten motiveren. Een overvloed aan regels, beperkte verantwoordelijkheden, een gebrek aan vertrouwen en te grote organisatieonderdelen waarin werknemers verdrinken, zijn allemaal debet aan ongemotiveerde medewerkers. Saillant voorbeeld: onderzoeksinstituten en universiteiten, dé plekken waar de kenniseconomie gestalte moet krijgen, zijn exemplarisch voor organisaties waar medewerkers vaak juist door regelgeving en starheid beperkt worden in hun innovativiteit. Deskundigen schatten dat vitale organisaties die de mogelijkheden van hun medewerkers optimaal benutten tot 2,5 keer zo productief zijn als organisaties die er niets aan doen. Ambities Hoe word je dan een gezond bedrijf met gezonde mensen? Ten eerste door de juiste randvoorwaarden te scheppen waarin medewerkers het beste uit zichzelf en hun samenwerking onderling kunnen halen (zie kader). Daarbij is het belangrijk niet alleen van bovenaf de kansen te bepalen, maar werkgevers en werknemers samen werk te laten maken van gezonder en plezieriger werken. Voor je er erg in hebt, wordt het bevorderen van vitaliteit procesmatig ingezet, met van bovenaf opgelegde doelen. Je moet het omdraaien en de persoonlijke vitaliteit van de medewerkers als richtinggevend nemen. Zoek uit wat hun persoonlijke ambities zijn en breng die in lijn met waar de onderneming naar toe wil. Dan komen de positieve processen op gang en raken mensen gepassioneerd. Selectie op vitaliteit Er is verder niks mis met het stimuleren van persoonlijke vitaliteit door werkgevers. En niet alleen omdat een ongezonde levensstijl verzuim veroorzaakt. Een vitaal mens is niet alleen fit, maar is ook gemotiveerd en blijft zichzelf ontwikkelen. Zulke mensen zijn bepalend voor het onderscheidend vermogen van een bedrijf. Zij worden niet alleen gewaardeerd door hun familie, vrienden en buren, maar net zo goed door hun leidinggevenden, collega s en klanten. Elk bedrijf wil liever iemand die passie en plezier uitstraalt dan iemand die ongemotiveerd is, nooit een nieuw idee heeft en altijd klaagt. De verwachting is zelfs dat organisaties in de toekomst hierop zullen selecteren. Keihard gezegd: een ongezonde kandidaat zonder energie komt niet meer aan bod voor interessante banen. Dat wordt de realiteit. Maar aan de andere kant zullen niet-vitale organisaties steeds onpopulairder worden bij getalenteerde en gemotiveerde werkzoekenden. Het mes snijdt dus aan twee kanten. Vertrouwen in plaats van verzekeren Om in de huidige liberalisering van de sociale zekerheid en zorg goed te acteren, moeten organisaties vitaal zijn. Je kunt je onmogelijk verzekeren tegen alle gevaren van beperkte inzetbaarheid. Het is veel beter een organisatie te realiseren waarin je kunt vertrouwen op de capaciteiten en motivatie van je medewerkers, in plaats van ze voortdurend te controleren. Met assesments van de ambities van uw complete organisatie, aparte teams én individuele medewerkers en een passende aanpak om die ambities te realiseren, zet u de eerste stappen op weg naar corporate vitality. Kenmerken van een vitale organisatie Een vitale organisatie: motiveert medewerkers om zichzelf te blijven ontwikkelen, gedurende hun hele loopbaan beloont creativiteit en innovatie stimuleert teamwork onderkent de behoefte aan een gezonde balans van werk en privé besteedt aandacht aan mentale en lichamelijke gezondheid gunt verantwoordelijkheden en toont vertrouwen en respect heeft een open en eerlijke communicatie weet doelstellingen en visies helder te formuleren en te betrekken op medewerkers Gert Jan Beens Regiodirecteur bij Arbo Unie Twentevisie 10/2005 15

Martin Ros werd gevormd in Denekamp interview martin ros Mijn gelukkigste tijd De zesjarige Ros werd (samen met zijn zusje) in november 1944 overgebracht van Hilversum naar Denekamp. In dit dorp, aan de uiterste rand van Nederland, zou Ros 1,5 jaar bij het bakkersgezin Bekhuis wonen. Het onderduikadres was geregeld door de plaatselijke kapelaan om hongerige katholieke kinderen uit de Randstad onder te brengen bij katholieke gezinnen elders in het land. De reis er naar toe was vreselijk, schrijft Ros in zijn boek Herinneringen aan mijn rijke roomse jeugd. Maar daarna volgde de gelukkigste tijd uit zijn leven. In Denekamp ontdekte ik het leven. Mijn pleegouders gingen overdag naar hun winkels en ik was vrij man. Daar verraadde zich al dat literatuur mijn latere leven zou gaan beheersen Ongelooflijk, de tochten die ik daar maakte. We gingen de bossen in, we hadden hutten aan de rand van de Dinkel en ik mocht een paard verzorgen en berijden. Ik maakte ook tochten naar de Duitse grens. Je zag de vliegtuigen overkomen en in de verte de Duitse stad Nordhorn in de fik vliegen. Ja, ik ben hier onbeschrijflijk gelukkig geweest. Ros ontdekte er ook zijn verteltalent. In de schuur vertelde ik verhalen. Ik keek op de pakjes en potjes met ingrediënten die op de schappen stonden en die namen gebruikte ik voor een verhaal. Daar verraadde zich al dat literatuur mijn latere leven zou gaan beheersen. Martin Ros, te gast bij TV Oost, vertelt over zijn onderduikjaren in Denekamp. (door Jan Medendorp) Martin Ros gaat nog steeds regelmatig kijken in Denekamp, op de plaats waar hij in de hongerwinter zat ondergedoken. Ros (67) is voormalig hoofdredacteur van de Arbeiderspers. Hij heeft sinds 1985 een boekenrubriek in de Tros Nieuwsshow. Hij is daadwerkelijk van boeken bezeten en dat kun je horen. Voor alles heeft Martin Ros namelijk een belangrijke boodschap: hij is enthousiast over boeken. Dat moet overkomen en daar doet Ros alles voor. Sommige luisteraars zetten de radio uit zodra ze hem horen. Zelf heeft hij vooral over wielrennen boeken geschreven. Plat Duits Toen ik na anderhalf jaar terugkwam in Hilversum kon ik niet meer lezen of schrijven. Mijn moeder kon mij niet meer verstaan, ik sprak een soort plat Duits. Ros zegt het huidige Denekamp ook nog prachtig te vinden. Het huis waar hij verbleef, in de Wilhelminastraat ( die naam zullen ze in de oorlog wel veranderd hebben ), is lang niet meer omgeven door landerijen, maar door nieuwbouwwijken. Op de plaats van de bakkerij is nu een supermarkt gevestigd. Ros wilde na de oorlog niet terug naar Hilversum. Hij bleef nog maanden in Denekamp. Met zijn ouders had hij al die tijd nauwelijks contact gehad. Ze moesten hem uiteindelijk ophalen. Nog jarenlang fietste hij regelmatig van Hilversum naar Denekamp. Met zijn vader op de tandem. In Denekamp ontdekte de volksjongen de vrijheid, daar werd de basis gelegd voor zijn liefde voor literatuur. Twentevisie 10/2005 17

Weinig liefs uit Moskou interview margreet ter woerds Haaksbergse wint TV-prijs (door Jan Medendorp) Tien jaar geleden vertrok Margreet ter Woerds naar Rusland. Sinds de val van de Muur het nieuwe land van de onbegrensde mogelijkheden, ook qua criminaliteit en terrorisme. Een dramatisch voorbeeld daarvan was de gijzeling van de school in Beslan. Daarover heeft Ter Woerds vorig jaar (samen met haar Netwerk-collega Albert Reijnders) een televisiereportage gemaakt onder de titel Terug naar Beslan. En die reportage heeft een Emmy gewonnen, een prestigieuze televisieprijs. Twentevisie bezocht correspondente Margreet ter Woerds (uit Haaksbergen) op haar werk in Moskou. Voor de generatie die tijdens de wapenwedloop is opgegroeid heeft het Rode Plein in Moskou nog steeds iets magisch. Ineens sta je op de plek met op de achtergrond de bekende kerk met de ronde kleurige bollen, tegenover het mausoleum waar Lenin ligt opgebaard en waar tot voor kort de Samen met collega Albert Reijnders won Margreet ter Woerds een Emmy met haar televisiereportage Terug naar Beslan militaire parades werden gehouden met kruisrakketten en al. Er lopen nog steeds veel militairen en politieagenten in Moskou (ook vanwege de terrorismedreiging) die direct optreden als je iets doet wat hun niet zint. Bij het Kremlin klinkt een snerpend fluitje als je zonder nadenken de straat oploopt. Dat heeft de snotneus met fluit en stok liever niet. Moskou is geen fijne stad. Het is een metropool waar angst en onverschilligheid troef is. Het verkeer is een hel. Tussen de oude bakjes rijden tientallen dure auto waaronder een peloton Hummers, in Nederland het icoon van rijke asocialen, in Moskou het voertuig van vooral de maffia. Margreet ter Woerds drukt en perst zo goed en zo kwaad als het gaat haar wagentje tussen de rijen auto s. Stoplichten hebben ongeveer geen waarde, verkeersregels lijken afgeschaft en zelfs het oude dametje op het zebrapad heeft geen rechten en belandt net niet op de neus van een haastige Mercedes waarvan de bestuurder niet op of omkijkt. Pas spuwde een man op mijn motorkap, gelukkig ging hij niet verder toen hij zag dat ik een vrouw ben. Ik gedraag me hier anders dan ik in Nederland doe. In Rusland stopt niemand voor een zebrapad. In het begin stopte ik braaf, maar dan steekt er wel weer een auto achter jou langs om die persoon omver te rijden. Gekkenhuis Het is 24 uur per dag een gekkenhuis in Moskou. Door het snel ingevoerde kapitalisme lijkt materialisme er de hoogste vorm van leven. Het land is door en door corrupt. Op alle plaatsen hangen huizenhoge commerciële uitingen. Vredestein is blij met de Russische partner, op alle plaatsen steken de Russen hun tevredenheid over het Nederlandse bedrijf ook niet onder stoelen of banken. Als je het Rusland uit vroeger dagen zoekt, kun je het beste naar een van de tientallen musea gaan die de stad herbergt of natuurlijk naar de metrostations, ware arbeidspaleizen onder de grond. Als je het directe centrum verlaat, kom je al snel in woonblokken waar het belangrijkste probleem de veiligheid is en natuurlijk: waar laat ik mijn auto? In een van die flats heeft Ter Woerds, samen met een aantal journalisten onder wie RTL4-correspondent en echtgenoot Reinoud Broekhuijsen, een redactie annex studio ingericht. Aan een van de muren hangt de grote foto van het Rode Plein waarvoor Broekhuijsen zijn bijdragen voor het nieuws afsteekt. De foto is gemaakt door Ter Woerds, die naast haar werk voor televisie ook schrijft en radioreportages maakt. Terug naar Beslan Bella den Bouwmeester woont tegenwoordig in Kampen, maar komt van origine uit Beslan, het plaatsje waar een paar jaar geleden een school door Tsjetsjeense terroristen werd gegijzeld. Voor mijzelf kwam in Beslan al het slechte van Rusland samen Met Bella ging Ter Woerds terug naar Beslan en maakte fabelachtig mooie televisie. Voor mijzelf kwam in Beslan al het slechte van Rusland samen. En daarmee win ik een Emmy, dat is voor mij een dubbel gevoel, dat begrijp je. De bevrijdingsactie (waarbij 331 mensen om het leven kwamen) ging op zijn Russisch. Dat Vredestein in Rusland, tegenover het Witte Huis heeft ook met de corruptie te maken, met het onprofessionalisme, met de slechte organisatie. De hele wereld heeft kunnen zien wat voor chaos het is geworden. De Russische overheid is niet in eerste instantie geïnteresseerd in het redden van mensen, maar in het zo snel mogelijk beëindigen van deze actie en met het doodschieten van alle terroristen. Ook uit eigenbelang vermoed ik, want wie weet wat ze zeggen als ze gaan praten. Rusland is heel ver weg voor Nederland. En andersom is Nederland voor Rusland ook niet echt interessant Weet je nog, die theatergijzeling in Moskou? Daar spoten ze gas de zaal in zonder dat er over nagedacht werd. Sommige mensen kregen later drie vaccins, anderen niets. De artsen in de ziekenhuizen wisten niet eens wat voor soort gas de politie gebruikt had. Weinig interesse Margreet ter Woerds ging op 18-jarige leeftijd van Haaksbergen naar Amsterdam waar ze geschiedenis ging studeren. Ik heb me gespecialiseerd in niet-westerse sociologie en dan vooral in Latijns-Amerika. Voor mijn afstuderen ben ik naar de Dominicaanse republiek gegaan en heb ik over de ontwikkeling van de suikerindustrie geschreven. Over Latijns-Amerika verschenen in vakbladen diverse artikelen van haar hand. En later werkte ze als voorlichter voor Vluchtelingenwerk. Toen haar man Broekhuijsen naar Moskou ging, ging ze mee. Ze pakte ook haar journalistieke werk weer op, maar merkt dat de interesse van Nederland in Rusland niet bijster groot is. Ik werk als freelancer en bijna alles wat ik aandraag bij Netwerk wordt afgeschoten. Het damhertje in Deurningen is altijd belangrijker. En daarna komt Amerika (met Max Westerman), Engeland en Duitsland. Rusland is heel ver weg voor Nederland. En andersom is Nederland voor Rusland ook niet echt interessant. En het zal er door de technische ontwikkelingen van internet niet beter op worden. De Volkskrant heeft al filmpjes op internet staan dankzij de samenwerking met een Nederlands productiebureau en correspondenten in Moskou. Een aantal heeft een cameracursus gehad. De vraag is alleen wat voor kwaliteit dat zal hebben. Poetin President Poetin kwam naar Nederland en wilde alleen praten met de NRC en Netwerk, dankzij de winnende televisiereportage, maar het interview met Poetin mocht Ter Woerds niet doen hoewel ze de Russische taal beheerst. Rusland telt 88.000 miljonairs, anderzijds is sprake van grote armoede terwijl het land rijk is aan grondstoffen. In de jaren negentig kochten mensen voor een fles wodka of een sigaar alle aandeeltjes van fabrieken op. Ondertussen zijn olie en gas natuurlijk big business. De hele wereld heeft Russisch gas. Hoe corrupt is Poetin? Ik denk dat hij ook wel een bankrekening heeft. Hij heeft jarenlang in St. Peterburg Economische Zaken onder zich gehad. Poetin is een slimme man. Ik denk dat hij veel geeft om zijn land, maar hij gaat ook graag skiën in Zwitserland. En het is natuurlijk als journalist niet altijd even gemakkelijk om te werken. Nederland is bureaucratisch maar Rusland is nog tien keer bureaucratischer. Als westerling krijg je niet snel inzage in hoe het hier reilt en zeilt. Je moet de lagen er af pellen. Mensen uit het westen praten vaak met de verkeerde mensen en dan zijn ze later teleurgesteld als het niet voor elkaar komt. Ter Woerds zit met man en kind inmiddels al tien jaar in Moskou. Ik blijf hier niet voor eeuwig. Maar in Haaksbergen komt ze ook niet meer terug. Het landschap is fantastisch, maar ik woon graag iets centraler. 18 Twentevisie 10/2005 Twentevisie 10/2005 19

Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl column financieel accent (Belasting)wijzigingen 2006 De wetgever heeft dit jaar wederom niet stil gezeten: een ware stortvloed aan wijzigingen zullen dan ook in 2006 op uw afkomen. U kunt hierbij denken aan de introductie van de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) en het nieuwe zorgstelsel. Ook op fiscaal terrein worden er in 2006 diverse nieuwe regelingen geïntroduceerd en/of worden bestaande regelingen aangepast. In deze column laat ik enkele - deels door de 1 e Kamer nog goed te keuren - regelingen de revue passeren. (Bestel)auto van de zaak Vanaf 1 januari 2006 valt de (bestel)auto van de zaak onder de loonheffing. De werkgever wordt verantwoordelijk voor een correcte belastingheffing over het privé-gebruik auto door de werknemer. Bij fouten, met name een onterechte melding dat de werknemer minder dan 500 kilometer voor privé rijdt, komt de naheffing met boete en rente voor rekening van de werkgever! Alle reden dus om maatregelen te treffen om uw lasten en risico s te beperken. Maak afspraken met uw werknemers aan welke voorwaarden zij moeten voldoen voordat u de bijtelling voor privé-gebruik auto achterwege laat. Dit kan door de werknemer een verklaring geen bijtelling privé-gebruik te laten overhandigen. Werknemers kunnen zo n verklaring binnenkort op de site van de belastingdienst aanvragen. Zij moeten dan laten weten dat zij minder dan 500 kilometer per jaar privé rijden. Daarnaast kan de inspecteur op enig moment verzoeken dat de werknemer dit mindere privégebruik doet blijken. Het bovenstaande voorstel heeft voor wat betreft de bestelauto tot forse kritieken uit de praktijk geleid. Dat is de reden geweest dat op 17 november jl. bij amendement een aantal escape -mogelijkheden zijn geïntroduceerd. De bestelauto die buiten werktijd niet gebruikt kan worden (de bestelauto die achter het hek blijft ) valt niet onder de autokostenfictie. Hetzelfde geldt voor een bestelauto waarbij de werkgever een verbod op privé-gebruik heeft opgelegd aan de werknemer. Het verbod moet schriftelijk zijn vastgelegd en moet bij de loonadministratie worden bewaard. Tevens is vereist dat de werkgever passend toezicht houdt op de naleving van het verbod en dat hij een passende sanctie oplegt wanneer het verbod wordt overtreden. Voor een bestelauto die in verband met de aard van het werk doorlopend afwisselend aan verschillende werknemers ter beschikking wordt gesteld, mag de eindheffingsregeling worden toegepast. Het privé-gebruik wordt door middel van een eindheffing van 300,- bij de werkgever belast. Pensioenleeftijd naar 65 jaar Het pensioenstelsel is ingrijpend veranderd. Hoofdregel is dat pensioenopbouw nog slechts gefacilieerd wordt voor een ouderdomspensioen dat niet eerder ingaat dan op 65-jarige leeftijd. De fiscale faciliteiten voor regelingen waarmee eerder met pensioen kan worden gegaan, zijn per 2006 geschrapt: een overbruggingspensioen kan niet meer fiscaal gefacilieerd worden opgebouwd en VUT- en prepensioenregelingen zijn financieel uiterst onaantrekkelijk gemaakt. Deze wijziging heeft tot gevolg dat directeurengrootaandeelhouders (DGA s) met een pensioenregeling met daarin een pensioeningangsdatum vóór de 65-jarige leeftijd, hun pensioenbrief vóór 1 januari 2006 moeten (laten) aanpassen. Hierbij moet onder andere de pensioeningangsdatum worden aangepast en de opbouw van een overbruggingspensioen dient te vervallen. Voor DGA s die vóór 1 januari 2005 de leeftijd van 55 jaar hadden bereikt, geldt een uitzondering. Voor hen geldt een onbeperkte overgangsregeling, zij kunnen ongestoord gefacilieerd pensioen blijven opbouwen met een ingangsdatum vóór hun 65 e, inclusief overbruggingspensioen. Profijtelijke levensloopregeling In de september editie van deze column is uitgebreid ingegaan op de levensloopregeling. Ook een DGA kan hierdoor maximaal 12% per jaar en in totaliteit 210% van het brutoloon belastingvrij sparen bij een bank, een beleggingsinstelling of een verzekeraar. De levensloopregeling is voor DGA s een fantastisch instrument voor financiële planning. Over het gespaarde loon kan langdurig uitstel van belastingheffing worden verkregen. Dat levert altijd een rentevoordeel op en bij een goede planning mogelijk ook een tariefvoordeel. Een DGA zal zijn levenslooptegoed niet vaak benutten voor tussentijds verlof. De levensloopregeling is voor DGA s dan ook met name interessant om met het gespaarde loon eerder te kunnen stoppen met werken. Ofwel om het levenslooptegoed toe te voegen aan de pensioenregeling (ook in eigen beheer!). Die extra toevoeging is toegestaan, mits de pensioenregeling binnen de wettelijke kaders daarvoor voldoende ruimte biedt. Uitstel van betaling 10% jaarsalaris Dit jaar heeft een DGA voor de laatste keer de mogelijkheid om de betaling van (maximaal) 10% van zijn jaarsalaris op te schorten tot 2006 of veel later. Per 1 januari 2006 vervalt deze faciliteit, mede vanwege de invoering van de eerdergenoemde levensloopregeling. Door het uitstel van betaling stelt u de belastingheffing over een gedeelte van uw jaarsalaris één of meerdere jaren uit, terwijl de BV al wel direct (de contante waarde van) het uitgestelde salaris als bedrijfskosten kan opvoeren! Verder telt het uitgestelde salaris volledig mee voor de opbouw van pensioenrechten (al dan niet in eigen beheer). Als u deze regeling tot uitstel van betaling wilt benutten, moet u dat in een schriftelijke overeenkomst met de BV vastleggen. Wijziging verliesverrekening Onder de huidige wetgeving kan een ondernemer/een BV een verlies verrekenen met de winst over de drie voorgaande jaren (carry-back) en alle toekomstige jaren (carry-forward). Deze verrekeningstermijnen worden in het kader van de herziening van de vennootschapsbelasting waarvan de ingangsdatum nog onbekend is flink ingekort: de carry-back wordt teruggebracht tot één jaar, de carryforward tot acht jaar. Neem nu reeds maatregelen (vaak: winst te verschuiven) om te voorkomen dat een verlies überhaupt niet binnen de gestelde termijn kan worden verrekend. Drs. Remco H. Esendam Belastingadviseur bij Ten Kate & Huizinga te Enschede Twentevisie 10/2005 21

actueel nieuws & feiten Ondernemersnieuws Werkgeversorganisatie VNO-NCW Twente heeft op 29 november, namens het georganiseerde bedrijfsleven, het Regioplan Twente aan vertegenwoordigers van de provincie Overijssel, de Twentse gemeenten en het SEOT gepresenteerd. Het plan geeft input voor het Regionaal Economisch Ontwikkelingsplan (REOP) voor Twente en stelt prioriteiten en randvoorwaarden, zodat de regionale werkgelegenheid en de economische ontwikkeling in Twente zich verder kunnen versterken. Het doel van het plan is het stellen van prioriteiten en randvoorwaarden die het ondernemersbelang, de regionale werkgelegenheid en de economische ontwikkeling in Twente bevorderen, benutten en versterken. VNO-NCW Twente geeft aan dit te willen bereiken door constructieve en structurele samenwerking met ondernemingen, overheden, het georganiseerde bedrijfsleven, kennisorganisaties en gerichte advisering aan overheden. VNO-NCW Twente heeft daartoe kort en krachtig op een rij weten te zetten wat de Twentse werkgevers absoluut noodzakelijke maatregelen vinden voor een economisch sterk Twente. Het Regioplan gaat uit van de kansen en bedreigingen voor de regio Twente. Deze zijn onder te verdelen in een zevental thema s, die als randvoorwaarden voor een optimale economische ontwikkeling gezien moeten worden. De thema s zijn: Ruimte om te ondernemen, Bereikbaarheid van de regio, Industrie/Innovatiebeleid, Milieu, veiligheid en regelgeving, Beschikbaarheid van gekwalificeerde arbeidskrachten, Regionaaleconomische samenwerking, Aangenaam woon- werk- leefklimaat. Countus accountants + adviseurs is de nieuwe hoofdsponsor van de Triathlon Holten. Algemeen directeur van Countus Kees Meijer en voorzitter Hans Tutert van de Stichting Triathlon Holten ondertekenden recentelijk in Markelo een intentieverklaring voor de komende twee jaar met een optie voor twee jaar verlenging. Countus is reeds jaren cosponsor van het grootste triatlonevenement van Nederland. Countus zorgt daarmee de komende jaren samen met hoofdsponsors Rabobank Holten-Markelo en Oad Reizen voor een solide basis voor de organisatie van de Triathlon Holten. De 22e International Triathlon Holten wordt gehouden op zaterdag 15 juli 2006. Een week voordat de Olympische Winterspelen in Turijn beginnen organiseert het Olympisch Steunpunt Twente op donderdag 2 februari 2006 het eerste politieke sportcafé van Twente. Ook de Sportraad Overijssel en de Universiteit Twente participeren in de organisatie. Politieke partijen uit Twente krijgen zo één maand voor de gemeenteraadsverkiezingen de gelegenheid om de gunst van de burger te winnen. Hoeveel aandacht krijgt de sport in de verkiezingsprogramma s? Heeft Twente een sportklimaat? Tijdens het politiek sportcafé krijgt ook de burger de kans om in discussie te gaan met de woordvoerders uit de politiek, onder wie Erica Terpstra. Zoveel mogelijk sportpartners uit de regio krijgen de gelegenheid om deel te nemen aan de sportdiscussie. Plaats van handeling is De Waaier op de Universiteit Twente. De gesprekken staan onder leiding van Tom van t Hek. Parklocatie de Jaargetijden in Enschede heeft een uitbreiding ondergaan. Media november zijn de deuren geopend van Restaurant 10, dat een industrieel interieur heeft en een open glazen keuken die onder leiding staat van chef kok Arjan Schepers. Er wordt gemikt op een brede doelgroep. In de zomer van 2006 zal het nieuwe restaurant nog worden uitgebreid met een groot terras. Vier van de vijf ondernemers is tevreden tot zeer tevreden over de dienstverlening van de Kamer van Koophandel. Een op de tien is ontevreden tot zeer ontevreden. Ruim tweederde van de respondenten vindt de inschrijving bij de Kamer van Koophandel en de daaruit voortvloeiende (verplichte) Jaarlijkse Bijdrage terecht. Dit blijkt uit onderzoek van het Economisch Instituut Midden en Kleinbedrijf (EIM), in opdracht van de brancheorganisaties BOVAG, Koninklijke Horeca Nederland, Mitex en Uneto-VNI. Op 23 november werd aan Wim Meijer, voorzitter van het Innovatieplatform Twente, de publicatie Twente Index 2005 aangeboden, die feitelijke informatie geeft over de regionale economie en de kwaliteit van leven. Een vergelijkend economische jaarbeeld van Twente luidt de ondertitel. In januari 2005 legde een aantal Twentse bestuurders en ondernemers een werkbezoek af aan het Amerikaanse Silicon Valley. Daar maakte het gezelschap kennis met de Silicon Valley Index. Gemotiveerd door deze publicatie heeft het gezelschap de stichting Twente Index opgericht met als doel de economie en de kwaliteit van het leven in Twente te monitoren en jaarlijks de Twente Index te publiceren. De Stichting verwacht dat de index een handig hulpmiddel zal zijn bij het ontwikkelen van plannen die de kracht van Twente zullen versterken. De Twente Index 2005 is te downloaden van de website van de Stichting Twente Index (www.twente-index.nl). Tussen 1999 en 2004 blijken de landelijke gemeenten in Twente met bijna 8.000 arbeidsplaatsen te zijn gegroeid, terwijl er in dezelfde periode in de Netwerkstad nog geen 4.500 banen bijkwamen. Algemeen directeur van de Kamer van Koophandel Veluwe en Twente Wilma van Ingen meldt dit in een Inleiding tijdens Urbal development Symposium op 16 november 2005. Daarnaast waarschuwde zij voor te hoge verwachtingen ten aanzien van de werkgelegenheid in toerisme Toerisme is kansrijk en essentieel voor Twente, maar géén kip met gouden eieren. Dit resultaat steekt schril af bij de doelstellingen. Immers, bij gelijk oplopen met de andere gemeenten, zouden ze de helft méér moeten scoren dan de overige gemeenten buiten de Netwerkstad. Eigenlijk had de Netwerkstad dus minimaal 12.000 arbeidsplaatsen moeten groeien. Kees Meijer van Countus (links) en Hans Tutert van de Triathlon Holten feliciteren elkaar na de ondertekening van de sponsorovereenkomst. Oost NV heeft in september van de stuurgroep Bedrijventerrein Twentekanaal opdracht gekregen een onderzoek te doen naar de herontwikkelingsmogelijkheden op het bedrijventerrein Twentekanaal in Hengelo. Dit onderzoek behelst een inventarisatie bij grondeigenaren en -gebruikers over de toekomstplannen, vrij- Twentevisie 10/2005 23

actueel nieuws & feiten komende of benodigde ruimte en positie van de partij in een eventuele herontwikkeling. Op basis van de inventarisatie bekijken wordt met de verschillende grondeigenaren gekeken naar de mogelijkheden voor herontwikkeling. Op 23 november heeft Eric Nijkamp, bestuurslid VNO-NCW Twente, samen met Kamer van Koophandel voor Veluwe en Twente, Gedeputeerde Theo Rietkerk en enkele Twentse ondernemers de Twentse Vergunningenwijzer voor ondernemers aangeboden aan Staatssecretaris Van Gennip. In totaal bestaan er 36 vergunningen die voor een ondernemer relevant kunnen zijn, die alle kort worden beschreven met bijbehorende proceduretermijnen, legeskosten, bijbehorende formulieren, contactpersonen per gemeente, etc. De Twentse vergunningenwijzer is een overzichtelijke brochure die in 2006 beschikbaar is voor de ondernemers en opgevraagd kan worden bij de Twentse overheidsloketten en de Kamer van Koophandel. Tevens zal de Vergunningenwijzer dan ook digitaal toegankelijk worden via www. vergunningenwijzer.nl Henk Vink, directeur stichting jong ondernemen, ontving recentelijk het eerste boekje ondernemen? Onderneem het! Studentenbedrijfjes aan het woord uit handen van Peter Cras, algemeen directeur Kenniscentrum Handel in ontvangst. Met als doel ondernemen en ondernemerschap bij leerlingen zoveel mogelijk te stimuleren, besloot Kenniscentrum Handel een boekje uit te geven met actuele verhalen uit de praktijk. Het boekje bevat acht ondernemersverhalen van studentenbedrijfjes, die in april 2005 door twee medewerkers van Kenniscentrum Handel zijn geïnterviewd. De miniondernemingen doorliepen allemaal dezelfde fases. Ieder bedrijfje, en iedere deelnemer daarbinnen heeft op eigen wijze invulling gegeven aan het ondernemerschap. De Internationale Atletiekfederatie (IAAF) heeft volgens verwachting de THALES FBK-Games ingedeeld in de categorie Grand Prix. Dat betekent dat de FBK vanaf komend jaar behoort tot Henk Vink, directeur Stichting Jong Ondernemen, met het eerste boekje Ondernemen? Onderneem het! Studentenbedrijfjes aan het woord. de op een na hoogste afdeling van wedstrijdorganisatoren. De volgende editie van het evenement in het FBK-Stadion wordt gehouden op zondag 28 mei 2006. De IAAF deelde op basis van de criteria 22 wedstrijden in voor het komend seizoen op twee niveaus: Super Grand Prix en Grand Prix. Het belangrijkste verschil tussen de twee is het prijzengeld, voor een Super Grand Prix 500.000 dollar en voor een Grand Prix de helft van dat bedrag. Hengelo wordt nu in één adem genoemd met Melbourne, Dakar, Osaka, Belem, Eugene, Ostrava, Gateshead, Madrid, Helsinki en Riëti. Met een gezamenlijke intentieverklaring hebben de Kamers van Koophandel Regio Zwolle en Veluwe en Twente hun samenwerking bezegeld. De twee KvK s zien elkaar als natuurlijke samenwerkingspartner. Zowel binnen Overijssels als Gelders verband is er ondanks de couleur locale veel sociaal-economische samenhang, aldus de beide kamers. Daarnaast levert een intensieve samenwerking tussen kamers een grotere efficiency qua inhoudelijke inzet voor ondernemers op. Voor het personeel in de bestaande vestigingen Zwolle, Apeldoorn en enschede zal de samenwerking in deze vorm geen gevolgen hebben. De op 19 juli jl. getekende intentieovereenkomst tussen Ten Tije Groep B.V. en Vos Bouwdivisie B.V. heeft niet geleid tot een definitieve overname van Ten Tije door Vos. Hoewel uit strategisch oogpunt het onderbrengen van Ten Tije onder Vos Bouwdivisie voor beide partijen een goede keuze zou zijn geweest, was er teveel verschil van inzicht over de uitgangspunten. Uiteindelijk is in gezamenlijk overleg besloten de onderhandelingen af te breken. Dit betekent dat Ten Tije Groep als zelfstandige onderneming haar activiteiten zal voortzetten. Met haar omvangrijke vastgoedportefeuille en sterk ontwikkelde kleinbouworganisatie, waardoor zij ook voor Vos zo interessant was, is zij uitstekend in staat haar marktpositie te handhaven en zelfs te verbeteren. Zij zal dit met de huidige bedrijfsomvang realiseren. Voor Netwerkstad Twente ligt de weg open voor het partnerschap in Eurocities, het samenwerkingsverband van 120 grote steden in Europa. Dat is de uitkomst van de jaarvergadering van Eurocities, gehouden op 20-22 november jl. in Lyon. De Netwerkstad wil met name gaan deelnemen in de samenwerkingsforums op het gebied van economische ontwikkeling en kennissamenleving. Daarvoor wordt nog deze maand een officiële aanvraag ingediend, die naar verwachting begin 2006 zal worden gehonoreerd. Vijf jaar na de invoering van de euro heeft de Haaksbergse financiële dienstverlener Euroflexx zijn naam in Neutralis financiële raadgevers. Deze naam dient aan te geven dat het bedrijf een neutrale partij op de financiële markt is. Donderdag 10 november hebben DTZ Zadelhoff en Nyenrode Business Universiteit het rapport Met financiers op één lijn gepresenteerd, een onderzoek naar de kwaliteits- en risicoperceptie van particuliere beleggers en hun financiers. Eén van de belangrijkste uitkomsten van dit onderzoek is dat de percepties van particuliere beleggers en financiers grote overeenkomsten vertonen. Uit dit onderzoek blijkt verder dat particuliere beleggers en financiers beleggen in oudere panden relatief riskant vinden. Lees voor meer informatie over dit rapport de column Vastgoed op pagina 41 van deze uitgave. Om nieuwe ontwikkelingen op het gebied van nanotechnologie te bevorderen heeft het MESA+ Institute for Nanotechnology van de Universiteit Twente op 24 november een samenwerkingsovereenkomst ondertekend met het National Institute for Nanotechnology en de University of Alberta in Canada. In aanwezigheid van de nieuwe Canadese ambassadeur, mevrouw Colleen Swords, spraken beide instituten de wens uit om samen te werken in projecten, studenten uit te wisselen en om kennis en ervaringen te delen op het gebied van de laatste nanotechnologie-ontwikkelingen. Nanotechnologie wordt ook wel dé technologie van de toekomst genoemd. Nano staat voor nanometer (een miljoenste millimeter): de afmetingen van individuele atomen en moleculen. Deze schaal maakt het mogelijk om materialen te maken met geheel nieuwe eigenschappen of systemen te bouwen die uiterst zuinig omgaan met grondstoffen en energie. Een greep uit de faillissementen in de periode 17 oktober tot en met 11 november die de Rechtbank aan de Kamer van Koophandel heeft doorgegeven. Let wel, tussen het verschijnen van deze uitgave en de uitspraak van de rechtbank kunnen er wijzigingen ontstaan. Voor de actuele situatie kan men terecht bij het handelsregister, tel. 0900-1234567. Almelo: W.C. de Weerd, geb. 4-7-1968 hodn Helpdesk Almelo, E. Hopster, geb. 11-10-1969 hodn Beauty Tan Cosmetics; Borne: Hoeben Borne B.V.; Enschede: Zenith B.V., J. Korte, geb. 22-1-1960 hodn Flachdachbau Fleetmark; Hengelo: Meubelstoffeerderij/ Woninginrichting Strijker B.V. ; Holten: Neptune Holland B.V.; Oldenzaal: Incotra Alfa B.V.; Rijssen: R. Bakker, geb. 13-4-67, hodn Reba Sportkleding; Tubbergen: Expression Agenturen B.V.; Wierden: Ep: Paauwe B.V., B.G. Veldhuis, geb. 27-9-1975 en B.G.J. Veldhuis, geb. 17-1-1972 beiden vennoot van Leeuw & Veldhuis Interieur Design Persberichten kunnen per e-mail worden toegestuurd aan twentevisie@mediasales.nl. Tekst als word-bestand, eventuele foto s of ander illustratiemateriaal als jpeg, 300 dpi. Eventueel per post: MediaSales Nederland B.V., Postbus 702, 7550 AH Hengelo. Twentevisie 10/2005 25

Arke Pollux bloeit en overleeft in woest volleyballandschap huishoudboekje volleybal Identiteit is niet te koop, nog niet voor een miljoen euro Maaike Jansink (links) en Sanne Pots verdienen, evenmin als hun collegaspeelsters, geen kapitalen bij Pollux. Maar voor de jonge en meestal nog sturende meiden zijn het toch aardige bedragen. (door Eddy van der Ley) Arke Pollux staat al ruim een decennium garant voor (inter)nationaal topvolleybal bij de vrouwen. Het geheim van het Oldenzaalse succes? Zonder twijfel de goede organisatie, gebouwd op een fundament van typisch Twentse nuchterheid. Twentevisie lichtte, met permissie, het huishoudboekje door. Topspeelsters verdienen per maand 800 euro. Zou Pollux de (geestes)kracht ontlenen aan naamgever Pollux? Voor de goede orde: in de Griekse mythologie genoot Pollux als zoon van Jupiter de status van onsterfelijkheid. Hij had als taak onrechtvaardigheid te bestraffen en orde te herstellen dan wel te handhaven. Onder de Romeinen was Pollux populair om zijn krachtige, betrouwbare en nuchtere manier van handelen. In Oldenzaal staat Arke Pollux sinds jaar en dag synoniem voor betrouwbaarheid en duurzaamheid. In het veld, maar zeker ook daarbuiten. Is dat opvallend dan, vraagt u? Ja. In de top van het (vrouwen)volleybal, maar ook van andere zaalsporten, regeert in Nederland doorgaans de waan van de dag. De kunst is niet zozeer om aan de top te komen - met geld is per slot van rekening alles te koop - maar wel om er te blijven. Hoe vaak donderde een prominente club na een periode van hoogtij niet als een kaartenhuis in elkaar, met een faillissement als tragisch lot? Heel vaak. Zo niet in Oldenzaal. Sinds het eerste vrouwenteam in 1996 is ondergebracht in de Stichting Topvolleybal Pollux Oldenzaal staat er een professionele organisatie, die doorgaans een sluitend huishoudboekje kan overleggen. Dit seizoen bedraagt de begroting 240.000 euro. Een schijntje vergeleken bij FC Twente (14 miljoen), maar volleybal is geen voetbal. Wel hebben we het in beide gevallen over absolute topsport in Twente, wenst Wim Hulleman, stichtingsvoorzitter, te benadrukken. Op het moment dat Arke werd overgenomen door TUI zijn er pittige gesprekken geweest Opvallende overeenkomst tussen FC Twente en Pollux: de hoofdsponsor. Arke is, uit overwegingen van naamsbekendheid én maatschappelijke betrokkenheid, nadrukkelijk gelieerd aan beide clubs, in het geval van Pollux zelfs als naamgever, sinds 1993. De invloed van Arke op de begroting is groot. De reisreus doneert op jaarbasis een bedrag van z n 70.000 euro. En via De Wilmersberg en Barbacan, bedrijven van oud-arke-topman Ferry Fransen, komt er nóg meer geld uit de Arke-stal in het laatje. TUI Op het moment dat Arke werd overgenomen door TUI zijn er wel wat pittige gesprekken geweest, zegt Hulleman, maar alleen met mensen van TUI, niet met Arke zelf. Omdat ze mondelinge afspraken over continuering van het sponsorschap niet na wilden komen, hebben we zelfs een keer met juridische stappen moeten dreigen. Uiteindelijk is alles goed gekomen. Er zijn nu zelfs gesprekken over een nieuwe, driejarige sponsorovereenkomst. Een nieuwe verbintenis is van kardinaal belang, beseft Hulleman. Want als Arke weg zou vallen, hebben we een groot probleem. Niet dat de levensvatbaarheid van de club dan in gevaar komt, want we hebben bewust voor een grote spreiding van sponsors gezorgd, om niet te zeer van één partij afhankelijk te zijn. Maar als je in de top wil blijven meedraaien, dan is de bijdrage van Arke noodzakelijk. Zonder dat ze invloed uitoefenen op het beleid, want dat zouden we nooit toelaten. Alles moet gaan op basis van realisme. Als Arke op dit moment een kampioenschap van ons eist, dan zeg ik: geef ons meer geld, dan halen we drie Braziliaanse speelsters van topklasse binnen. Met de huidige financiële mogelijkheden hebben we een ploeg die voor Europees volleybal kan meedoen, maar niet voor de titel. Wat een sponsor ook zou willen: de onafhankelijkheid van Pollux staat buiten iedere discussie. Onze identiteit is niet te koop, zegt Hulleman beslist. Een paar jaar geleden kwam de eigenaar van een groot regionaal bedrijf naar ons toe. Hij wilde hoofdsponsor worden en meer betalen dan Arke, onder de voorwaarde dat de naam Pollux zou worden veranderd in vv Oldenzaal én zijn bedrijfsnaam zou worden toegevoegd. Nou, dat doen we dus niet. Nog niet voor een miljoen euro. NOS Dat klinkt heldhaftig, maar Hulleman meent het oprecht, ook al is hij doorgaans verguld met iedere euro. We zijn qua inkomsten nu eenmaal vrijwel volledig afhankelijk van sponsors, die we verschillende pakketten aanbieden, van shirt- en bordsponsoring tot een lidmaatschap van de businessclub, waardoor ze - in onze vernieuwde sporthal Vondersweijde - onder het genot van een borreltje relatiemarketing kunnen bedrijven. De preses zou (potentiële) sponsors het liefst ook een veelheid aan landelijke tv-minuten toezeggen, maar hij is afhankelijk van de willekeur en grilligheid van de NOS. Zelfs bij onze Europacup-wedstrijden lieten ze onlangs verstek gaan. Jammer. En als ze er al een keer zijn, doemen er wel andere problemen op. Als we een interview met een speelster wordt gehouden, willen we dat graag doen voor een bord met onze sponsors, zoals dat ook bij de Champions League-wedstrijden in het voetbal gebeurt. Wat denk je? Willen ze niet hebben. Is het arrogantie? Ik weet het niet. Enne over drie jaar zijn we weer kampioen van Nederland Met een bedrag van 240.000 euro, een gemiddelde jaargage van een doorsnee-voetballer bij FC Twente, is Pollux dit seizoen in staat topsport te bedrijven. Het grootste gedeelte gaat op aan personeelskosten. Trainer Jan Berendsen toucheert de helft van een modaal inkomen en zijn assistent, de fysiotherapeut en de manager ontvangen eveneens een salaris. De speelsters verdienen op hun beurt tussen de 250 en 800 euro per maand per persoon. Alleen de uit Frankrijk gehaalde Mirjam Orsel krijgt iets meer, omdat voor haar nog geen geschikte (part-time) baan is gevonden. Overigens kan Hulleman het woord salarissen nauwelijks uit zijn mond krijgen, hij spreekt liever over onkostenvergoedingen. Beloningen Miljonair word je niet in het volleybal, ook niet in Italië. Maar de bedragen die wij betalen, zijn in de Nederlandse top normaal. Let wel dat we het meestal over jonge speelsters hebben, die vaak nog studeren. Nou, voor hen zijn dit wel degelijk aardige bedragen en er wordt soms ook fiks onderhandeld, meestal met de ouders als verkapte zaakwaarnemers. Soms, als we over 100 euro zitten te steggelen, denk ik: waar hebben we het over? Maar aan de andere kant: voor een speelster is dat toch veel geld. Arke Pollux zorgt daarnaast voor een autotje en huisvesting. En dan heb je toch een mooi leven, want talentvolle speelsters kunnen bij Pollux wél een basis leggen voor een mooie volleybaltoekomst. Elles Leferink, Caroline Wensink, Alice Blom: ze zijn allemaal opgeleid en klaargestoomd voor de Europese top. Meerjarenbegroting Arke Pollux Inkomsten Uitgaven 2004/2005 278.000 282.000 2005/2006 250.000 240.000 2006/2007 255.000 241.000 À propos, Elles Leferink: waarom speelt de uit Rossum afkomstige icoon van het Nederlandse vrouwenvolleybal niet bij Arke Pollux? Aan mij ligt het niet, zegt Hulleman op haast verontschuldigende toon. Ik heb vorig jaar met Elles gesproken over een terugkeer naar Pollux én een maatschappelijke invulling. Ik wilde haar voor drie jaar naar Oldenzaal halen, waarbij ze een fantastische baan als gastvrouw in het Arke Stadion bij FC Twente kon krijgen. Jammer genoeg wilde ze niet en heeft ze besloten haar carrière bij Longa 59 - haar huidige club - af te sluiten. Ook zonder Leferink blijft Pollux die onverwoestbare topclub in het volleybal. En daar zijn we trots op, zegt Hulleman. Er is wel eens verloop in het sponsorbestand, want als het goed gaat wil iedereen erbij horen en als het iets minder loopt, haken diezelfde sponsors vaak als eerste af, maar we hebben binnen de sponsorgroep genoeg ruggengraat om tot in lengte van jaren in de top mee te blijven doen. Enne over drie jaar zijn we weer kampioen van Nederland. Baten 2004/2005 2005/2006 2006/2007 Sponsoring 65% 60% 60% Business club 20% 16% 16% Entreegelden 5% 8% 8% Tv-baten 3% 4% 4% Lasten Personeelskosten 67% 66% 66% Reiskosten 4% 6% 6% Kosten trainingen 11% 10% 11% Inschrijvingen 3% 5% 5% Europa Cup 10% 8% 8% Algemeen 2% 5% 4% Hoofdsponsor: Co-sponsors: Kledingsponsors: Autosponsor: Arke Hotel Landgoed De Wilmersberg, Barbacan, Switch Automatisering Arke, Bittink.nl Communicatie, Heutink Primair Onderwijs BV, Switch, Verkeersschool Brünen, Euroticket Citroën Veltmann 26 Twentevisie 10/2005 Twentevisie 10/2005 27

Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl column online strategie Implementatie van software Het selecteren van software is een belangrijk traject. Uw organisatie zit er immers langere tijd aan vast en is voor het behalen van haar doelstellingen vaak in sterke mate afhankelijk van de kwaliteit van de keuze. Op mijn artikel in de voorgaande editie van dit magazine ontving ik echter een aantal reacties waarin naar voren kwam dat de keuze voor een bepaald pakket lang niet in alle gevallen doorslaggevend is voor het succes. Natuurlijk is dit waar, vaak zijn er vergelijkbare alternatieven en wat is nu echt bepalend voor het succes!? De kwaliteit van de applicatie valt en staat bij de wijze waarop er binnen een organisatie gebruik van wordt gemaakt. De hiertoe benodigde aansluiting tussen functionaliteit en organisatie/procesgang komt aan de orde bij de implementatie. In dit artikel ga ik dan ook specifiek in op enkele belangrijke stappen die u bij de implementatie van softwarepakketten moet nemen. Om te beginnen De implementatie van een softwarepakket behelst vaak niet meer dan installatie en inrichting. Soms zal ook echt niet meer inspanning noodzakelijk zijn. Feit is echter wel, dat voor optimaal gebruik van een softwarepakket enig voorwerk van belang is. Met name gaat het dan om het op papier zetten van de gewenste manier van werken met inbegrip van maatregelen uit hoofde van interne controle. Als het meezit kan deze procesgang worden ingepast binnen het aangeschafte softwarepakket en kunnen ook de nodige controlestappen worden geautomatiseerd. Een ander startpunt waar niet te makkelijk aan voorbij moet worden gegaan, is een risicoanalyse. Leg duidelijk vast welke valkuilen/ knelpunten te onderkennen zijn. Niet dat deze altijd te vermijden zijn, maar ondernemen heeft alles te maken met bewust omgaan met risico s; ook als het gaat om softwareimplementatie. Systeeminrichting en -installatie De technische kant van implementatietrajecten begint met het inrichten van het systeem. Veelal zal een groot deel hiervan voor rekening komen van de pakketleverancier; het blijft echter de verantwoordelijkheid van de ondernemer om hier kritisch mee om te gaan. We praten dan over allerhande parameters, bijvoorbeeld op het gebied van systeemcontroles, maar ook bijvoorbeeld de inrichting van het rekeningschema. Zorg er vooral voor dat de nodige bijgewerkte systeemdocumentatie en handleidingen worden opgeleverd. Belangrijk sluitstuk is de inrichting van de autorisaties en bevoegdheden. Vervolgens wordt er uitgebreid en vooral gestructureerd getest. Daarbij gaat het om de aansluiting van het geleverde op uw verwachtingen ten aanzien van performance, aansluiting op de vastgelegde procesgang en zaken als het ter zake doen van de aanwezige rapportages. Als derde punt is de conversie van gegevens van belang. Mogelijk worden saldi ingebracht als startpunt maar in ieder geval zult u de nodige vaste gegevens willen opnemen in de nieuwe software (prijslijsten, adresgegevens etcetera). Organisatie-inrichting en optimalisatie Het is dus van belang om voorafgaand aan de implementatie na te denken over de gewenste organisatie en procesgang binnen uw organisatie. In termen van ondernemingswaarde is het belangrijk dat de organisatie staat en dat de automatisering hiermee in aansluiting is. Bovendien is dit een belangrijk element bij het realiseren van de nodige gebruikerstevredenheid. Twee onderwerpen blijven dan nog open staan binnen het organisatorische deel van het implementatietraject. Ten eerste de opleiding van de eindgebruikers en ten tweede de inrichting en opzet van de benodigde beheerorganisatie. Acceptatie Theoretisch moet de eindgebruiker zijn fiat geven voor het in gebruik nemen van het mede door hem geselecteerde en geteste softwarepakket. In de praktijk zien we hier veel gradaties in. Feit blijft dat een werknemer die actief deel heeft genomen aan de invoering van een softwarepakket vaak beter zal reageren op eventuele problemen. De acceptatie van een softwarepakket heeft dan ook bij voorkeur een formeel karakter; de organisatie als geheel verbindt zich eraan om met het gezamenlijk gekozen pakket te gaan werken en optimaal gebruik te maken van de daarin aanwezige functionaliteit. Nazorg Er komt een tijd dat financiële en logistieke software een gemeengoed zal zijn; de software draait tot volle tevredenheid van alle betrokkenen. Maar zover zijn we nog niet. Problemen zijn onvermijdelijk en enige mate van ergernis is niet uit te sluiten. Maar de keuze is gemaakt en als het goed is, is deze juist geweest. Dit betekent dat de verbintenis er is en het traject van continue verbetering zijn aanvang heeft gemaakt. Hiervoor staat u samen met uw pakketleverancier. Kortom Implementatietrajecten zijn 100% maatwerk, geheel afhankelijk van de activiteiten van uw organisatie, van de aard van het gekozen softwarepakket en de inrichting van uw organisatie met bijbehorende procesgang. Een goed implementatietraject leidt tot succesvolle inrichting van uw software, zelflerend vermogen binnen uw organisatie en daarmee continue verbetering en een betere beheersing van de organisatie door het management. Zaken die ook uw accountant graag in de praktijk ziet en waarmee u beiden iets kunt. Jeroen Renard RE RA IT auditor bij Ten Kate & Huizinga te Enschede Twentevisie 10/2005 31

Potijk overleeft ook wel zonder internet en emailadres bedrijfsreportage paardenhandel Royal Class Horse Steeds meer particulieren vervoeren hun paard zelf. (door Gerrit Strijbis) Weilanden, houtwallen en grazende koeien bepalen het uitzicht. Het transportbedrijf van Jan Potijk bevindt zich aan een landweggetje net buiten het centrum van het Twentse Geesteren. Je moet er heen, of bellen. Een internetsite heeft hij niet net zo min als een emailadres, En dat komt er niet ook. Wel heeft hij negen medewerkers en zeven vrachtauto s. En vervoert hij paarden door heel West-Europa. Geen bedrijfsonderzoeken, geen marketingverhalen. Gewoon boerenslimheid en zien wat er gebeurt. Even terug in het verleden. De vader van Potijk vervoerde ooit stenen, melk, cement, stro en vee in de regio. Pa werd ziek eind jaren zestig en Jan zegde zijn baan als automonteur op en ging zijn vader bijstaan. Hij richtte zich in eerste instantie op veetransport. Door het inkrimpen van de agrarische sector verminderde de vervoersbehoefte, tegelijkertijd zagen we de opmars van het paard als hobbydier. Hij brengt het paard waar je maar wilt. Naar concoursen, draf- en springwedstrijden, shows en handelaren. En desgewenst naar het vakantieadres, zoals sommige klanten vragen. Tot zijn circa vijfhonderd opdrachtgevers behoren diverse koningshuizen. Maar het Marokkaanse vorstenhuis wil geen zaken meer doen met Potijk: De voormalige koning lette scherper op de uitgaven dan zijn opvolger, de nieuwe man laat zijn paarden nu met het vliegtuig vervoeren. Internet Waar de Marokkaanse koning geld zat heeft voor het vervoer van zijn hobbydieren hoeft Potijk (met circa een miljoen omzet) niet bang De nieuwe Marokkaanse koning laat zijn paarden nu per vliegtuig vervoeren te zijn voor concurrentie uit het voormalige Oostblok. Paardenliefhebbers geven hun dieren niet mee aan volledig onbekende transporteurs. Toch moest ook Potijk de afgelopen jaren inleveren. Steeds meer particulieren vervoeren hun paard zelf. Potijk vindt klantenwerving echter overbodig. De paardensector kent zijn gedegen werkwijze. Maar nieuwe klanten komen niet via internet op zijn naam. Iedereen kent ons in deze branche, we hebben te weinig tijd om allerlei per mail gestelde vragen te beantwoorden. Strengere regels Zijn tijd en geld stopt hij liever in de trucks. Met zware motoren voorkomen we dat we moeten terugschakelen op steile hellingen, dat is prettiger voor de paarden. s Nachts overnachten de paarden in aan de route gelegen stallen. Als paard (maximaal achttien per wagen) reis je bijkans comfortabeler dan een toerist per pendelbus naar een costa. Terwijl de sector toch de reputatie heeft snoeihard te zijn, met kleine marges en proppen maar met die beesten en jakkeren. Een transporteur noemt zijn kilometerprijs en profiteert niet van overbelading. Eigen vervoerders verdienen hier juist wel aan. Hij juicht strenge regels toe, maar vindt strenge controle op naleving van de wetgeving nog belangrijker. Twentevisie 10/2005 33

De hapjes en drankjes werden aangeboden door Twentse Catering Groep en Twentevisie impressie memphis Memphis over vastgoed en paarden Op 29 november geen opname van Memphis in het Arke Stadion, maar voor de gelegenheid in het Expo Center tijdens Expo on Horse, waar ook een vastgoedborrel werd georganiseerd. De interviews begonnen later, maar ze waren het wachten waard. De al dan niet in vastgoed geïnteresseerde bezoekers konden luisteren naar boeiende gesprekken tussen Jan Medendorp en Martin Steenbeeke aan de ene kant van de tafel en de projectontwikkelaars Guus Brandriet en André van Leeuwen, de bedrijfsmakelaars Tjeerd van der Veen en Albert Post en tenslotte projectontwikkelaar Ger Visser van Eurocommerce aan de andere kant. De eerst volgende opname van Memphis vindt plaats op 3 januari, als vanouds in de TOS lounge van het Arke Stadion. Daarna zijn de opnames (steeds in het Arke Stadion) op 31 januari, 28 februari, 28 maart, 2 mei en 30 mei, elke keer om 17.00 uur. Op 3 januari is onder anderen te gast Peter de Ruyter, bestuursvoorzitter van Staalbankiers. Als u wilt worden geïnformeerd over de gasten en als u uitgenodigd wilt worden, kunt u zich voor de e-mailservice opgeven via www.twentevisie.nl De gasten van Memphis (boven, v.l.n.r.): makelaars Tjeerd van der Veen en Albert Post, projectontwikkelaars Guus Brandriet en André van Leeuwen en projectontwikkelaar Ger Visser. Jan Medendorp vraagt de bezoekers even geduld te hebben Memphis stond op 29 november geheel in het teken van vastgoed. Derhalve 6006 waren LEUKER er veel ADV gasten TV uit de 12-11-2004 wereld van onroerend 11:46 goed, Pagina 1 projectontwikkeling en aanverwante branches. Vele vastgoedborrels maakten het wachten zoet. Leuker kunnen we het niet maken. Nou, reken maar van yes. Als fiscalist weten we alles, maar dan ook echt alles van de ingewikkelde en over en weer vliegende belastingwetgeving. En dat levert geheid hele leuke resultaten op. 34 M.H.Tromplaan 8, Enschede. Telefoon 053-4316161. www.bakxrombouts.nl 35

Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl column werving en selectie Commerciële topper of fopper? Mijn vorige verkoper heeft één ding goed verkocht, namelijk zichzelf. Daarna heeft hij een jaar lang alleen geld gekost. Helaas een voorbeeld uit de praktijk. Als u alle criteria scherp heeft en de sollicitanten zich bij uw bedrijf hebben aangemeld, hoe komt u er dan achter wat voor vlees u écht in de kuip heeft voordat u iemand in dienst neemt? Veel werkgevers hebben moeite om een goed selectiegesprek te voeren en maken een subjectieve keuze die vooral gebaseerd is op gevoel en emotie. Niets is vervelender dan er na verloop van tijd achterkomen dat u zichzelf heeft vergist of voor uw gevoel gefopt bent. Onderzoeken wijzen uit dat het aannemen van een niet (goed) functionerende accountmanager u alles bij elkaar zeker een jaarsalaris kost. Bij die berekening wordt er zelfs nog van uitgegaan dat u binnen een half jaar in de gaten heeft dat u een verkeerde keuze heeft gemaakt! Op basis van dit soort gegevens is het een open deur intrappen om te verkondigen dat de selectie van een nieuwe medewerker niet onderschat mag worden. Deze selectie dient allereerst gebaseerd te zijn op objectief meetbare criteria. Pas als iemand hieraan voldoet, is het verstandig om uw gevoel te laten spreken. Vertelt u eens, waarom zouden we voor u moeten kiezen? Als we u zouden aannemen voor deze functie, hoe zo u het dan aanpakken? Naast het doorlopen van het Curriculum Vitae zijn deze twee vragen voor velen de beste optie om de keuze zo objectief mogelijk te kunnen maken. Soms wordt er nog een slimme doorvraag gesteld. Beantwoordt de kandidaat deze goed, dan heeft de werkgever zijn beeld wel helder en kan de kandidaat opgelucht adem halen. Helaas zijn sommige kandidaten er goed in om op dit soort vragen de goede antwoorden te geven, zonder dat zij geschikt hoeven te zijn voor uw functie. In ons specialisme - commerciële functies op HBO-niveau - is zelfs het overgrote deel van de kandidaten hier een ster in! Zij zijn immers verkoper en gewend om hele dagen scherp te zijn en slimme antwoorden te geven op lastige vragen; dat is zelfs hun vak. Ook hoort het bij hun dagelijkse werk om die bewuste klik te maken waarop zo velen selecteren. Daarom is het doorzagen van commerciële toppers en hen scheiden van commerciële foppers een specialisme. Zelfs met hierop toegespitste selectiemethodieken is dit iedere keer weer een hele klus. Wie voert de selectiegesprekken Meestal weet ik het binnen vijf minuten; sterker nog: als we elkaar de hand hebben gegeven weet ik of het wat wordt of niet. Wie nog op deze manier selecteert, neemt grote risico s. Het selecteren van commerciële toppers moet dus anders, slimmer, objectiever. Die objectiviteit start met de keuze van degene die de selectiegesprekken voert. U kunt zich voorstellen dat u - als u met een aanstaande collega aan tafel zit - altijd een bepaald gevoel heeft bij die persoon. Dat gevoel is niet uit te schakelen als u emotioneel betrokken bent. De truc is dan ook om de eerste selectie te laten doen door iemand die niet met de kandidaat hoeft samen te werken. Dit kan - maar hoeft niet persé - iemand zijn van buiten uw bedrijf. Deze persoon moet wel op zijn minst goed op de hoogte zijn van uw bedrijf, uw business en de functie waarvoor u iemand zoekt. Meerdere meetinstrumenten Er zijn meerdere manieren om een beeld van iemand te krijgen. Iedere manier heeft zijn eigen voor- en nadeel. De meest toegepaste is het gesprek dat u met de sollicitant voert. In veel gevallen zal dit het zogenaamde ongestructureerde interview zijn. De validiteit (in hoeverre meet je wat je meten wilt) daarvan is echter bijzonder laag; maximaal slechts 25%! Als dit als enige selectiemiddel wordt ingezet, maakt u in het casino dus een grotere kans. Een van de meest betrouwbare meetinstrumenten is de proefperiode (maximaal 44%), maar dan heeft u die persoon al in dienst. Daarom verdient een combinatie van meerdere methoden onze voorkeur. Hieronder beschrijven wij welke keuze wij daarin hebben gemaakt. Allereerst wordt iedere kandidaat onderworpen aan een test waarin de commerciële competenties in kaart worden gebracht. Het resultaat van de test wordt met de kandidaat besproken. In het (gestructureerde) interview van ongeveer anderhalf uur wordt hij vervolgens doorgezaagd op de specifieke competenties die voor deze functie zijn vastgesteld (zie ook onze vorige column). Als derde meetinstrument zijn er de interviews met de referenten. In iedere procedure streven we ernaar minimaal twee referenties grondig na te trekken. Uiteindelijk worden de drie metingen over elkaar heen gelegd, als een soort blauwdruk. In sommige gevallen zijn we dan nog niet overtuigd. In overleg met de werkgever kan er dan voor gekozen worden om nog een assessment af te nemen. En zelfs dan heeft u nog geen 100% zekerheid. U blijft immers met mensen werken. Wel is dan de kans op een misselectie - met alle (financiële) gevolgen van dien - tot een absoluut minimum beperkt! De volgende keer Als ik zou starten in deze functie, ga ik eerst de markt in kaart brengen. In deze markt benoem ik de interessante prospects welke ik vervolgens ga bewerken. Bovenstaand verhaal klinkt als een klok. Maar wat kan de kandidaat daarvan werkelijk waarmaken. Heeft hij alleen de kennis of ook de benodigde vaardigheden? Daar kunt u tijdens een goed selectiegesprek achter komen. Dit heet een criteriumgericht interview op basis van de STAR-methodiek. Steven Duinhouwer en Marc Bekker Directeuren bij Visie: specialisten in commerciële toppers Twentevisie 10/2005 37

Voormalig chef Kunstgras Ten Cate heeft eigen bedrijf in Dubai interview jeroen van balen Niemand kan om mijn product heen Volgens Van Balen maakt hij een superieure vezel. Maar dat zegt Ten Cate ook. Een leek die de twee kunstgrasproducten naast elkaar legt ziet nauwelijks verschil. Onze vezel heeft een driedimensionale vorm, terwijl de vezels die ik gezien heb bij Heracles, plat zijn en onze vezel staat heel goed overeind waardoor de balsnelheid vergelijkbaar is met die op een natuurgrasveld. Mattex is inmiddels het derde kunstgrasbedrijf ter wereld. We hadden natuurlijk een achterstand toen we begonnen, maar die achterstand hebben we ingehaald. De markt van kunstgrasvelden groeit jaarlijks met zo n 30%, wereldwijd hebben we al zo n meer dan vijfhonderd velden aangelegd. Onder meer een trapveldje bij Maradona s Boca Junior in Argentinië. En dus bij Omniworld, bij Mainz in Duitsland, maar het betaalde voetbal is niet onze eerste interesse. Ik vind het niet belangrijk om in de vechtmarkt die slechts een paar tienden van procenten bedraagt, mee te doen. Het zijn projecten die je voor niets moet doen of met heel hoge korting. Ik denk dat het ons ook wel lukt zonder dat soort projecten. We hebben al klanten in Italië, Frankrijk, Nederland, Zuid-Amerika. Niemand kan meer om mijn product heen. Jeroen van Balen, vroeger Ten Cate, nu met de nieuwe grootste kunstgrasfabriek ter wereld van Mattex in Dubai. (door Jan Medendorp) Koninklijke Ten Cate maakte bij de presentatie van de (als argument voor de tegenvallende) derde kwartaalcijfers bekend dat de markt in Europa niet voldoende groeit. Met verbijstering hoorde Jeroen van Balen dat aan (in zijn fonkelnieuwe fabriek in Dubai). Wij denken juist dat de markt in 2005 meer dan dertig procent zal groeien. Nou is Jeroen van Balen niet helemaal onbevooroordeeld, want hij werd per 1 juni 2003 als chef Kunstgras bij Ten Cate aan de kant gezet. Over de rechtszaak daarover hebben we toentertijd geleden gepubliceerd in Twentevisie. Van Balen ging na zijn ontslag niet bij de pakken neerzitten en bood zijn kennis aan bij een Arabische (dicht bij de bron, want polyethyleen heeft zoals zoveel kunststoffen olie als belangrijkste grondstof) investeerder. Samen (20% van Van Balen) richtten ze het bedrijf Mattex op. Het bedrijf heeft al enige publiciteit gehad als gevolg van de problemen bij het veld van Omniworld. Daar hebben wij in principe niet zo veel mee te maken. Ja, het is onze vezel, maar het probleem ligt bij het bedrijf, de aannemer die de mat heeft aangelegd. Ik heb begrepen dat het veld onder slechte weersomstandigheden in korte tijd is aangelegd. En dat het in tweede instantie is hersteld. Maradona Hockey De huidige kunstgrasvelden zijn eigenlijk pas van de derde generatie. De eerste, eind jaren vijftig, was een soort groene vloerbedekking. In de jaren zeventig kwamen die kunstgras hockeyvelden en een Canadees heeft de eer de huidige vezel te hebben ontwikkeld. Bij het bedrijf van Van Balen werken nu 140 mensen, maar hij verwacht als gevolg van de snelle groei binnen afzienbare tijd dat aantal op te voeren tot 300. De vezels zijn erg goed, vooruitgang is vooral nog te boeken bij de bedrijven die er tapijten van maken en bij de aannemers die de velden vervolgens aanleggen. Aan het einde van het gesprek zegt Van balen dat hij Gerard Wieckens toch eens wil bellen over zijn been dat hij op het veld van Omniworld zomaar heeft gebroken. Er wordt veel biodynamisch onderzoek gedaan door onder meer de Universiteit Maastricht. Het staat vast dat voetbalblessures zullen afnemen. Een optimale schokabsorptie en elasticiteit is natuurlijk beter voor een lichaam dan die harde natuurvelden in de winter. Ik denk dat over tien jaar profvoetballers tot hun 40 ste door kunnen gaan dankzij onze velden. De markt van kunstgrasvelden groeit jaarlijks met zo'n 30%. Twentevisie 10/2005 39

Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl column vastgoed Met financiers op één lijn! Evenals vorig jaar, toen we het rapport Analyse loont! hebben uitgebracht, heeft DTZ Zadelhoff ook dit jaar wederom in samenwerking met de Business Universiteit Nyenrode/ Mees Pierson Center for Real Estate Investments en de Universiteit van Tilburg een uitgebreid onderzoek gedaan naar de particuliere vastgoedbelegger in Nederland. Het naar aanleiding van dit onderzoek gemaakte rapport bevat een verslag van de resultaten van het onderzoek dat zich met name richtte op de kwaliteits- en risicoperceptie van particuliere vastgoedbeleggers en naar die van de partij die dergelijke beleggingen mede mogelijk maakt: de vastgoedfinancier. Dit laatste om te kunnen bevestigen dan wel te weerleggen of particuliere beleggers en hun vastgoedfinanciers dezelfde verwachtingen hebben, dezelfde perceptie van bevindingen. Uit het onderzoek van vorig jaar was reeds gebleken dat de groep particuliere beleggers in ons land nogal pluriform is. Dit beeld is ook dit jaar wederom bevestigd. Er bestaan nog steeds grote verschillen in omvang van de portefeuilles. Wel lijkt de groep particuliere beleggers die dit jaar heeft deelgenomen aan het onderzoek in veel opzichten op de groep van vorig jaar. Ook nu overheersen de gehuwde mannen van middelbare leeftijd met twee kinderen het spectrum. En ook nu bedraagt het aandeel direct vastgoed in de portefeuille circa 80%. Beleggers Wanneer de vastgoedportefeuille nader wordt bekeken, blijkt dat hier ten opzichte van vorig jaar veranderingen kunnen worden waargenomen. Vorig jaar beschikte een kleine groep beleggers - we kunnen ter onderscheiding spreken van de groep 2004 - over grote aantallen winkels en woningen. Dit jaar is de samenstelling van de groep respondenten anders. Het gemiddelde aantal woningen en winkels is wat de groep 2005 betreft per respondent aanzienlijk lager uitgekomen. De marktwaarde van de kantoren in de portefeuille van groep 2005 is gemiddeld het hoogst. Ook deze (deels nieuwe) groep respondenten blijkt ten opzichte van het landelijke gemiddelde opmerkelijk weinig leegstand te hebben in haar kantorenportefeuille. Ruim tweederde van groep 2005 belegt in drie of meerdere segmenten tegelijk, waarbij de combinaties van woningen en winkels en van kantoren en bedrijfsruimten veel voorkomen. Financiers De ondervraagde groep financiers had per december 2004 voor een totaalbedrag van 127 miljard aan vastgoedhypotheken uitstaan, waarvan 90% onder particuliere beleggers. Ook financiers hebben hun portefeuille gespreid over de verschillende marktsegmenten, waarbij kantoren eveneens de grootste categorie is. Voor een financier die een aanvraag voor een lening moet beoordelen, zijn de verwachte inkomensstroom van de desbetreffende belegging, de kwaliteit van het vastgoed en de bijbehorende huurders de belangrijkste factoren. Opvallend is dat de financiers de ervaring met de belegger belangrijker vinden dan de ervaring van de belegger. Oftewel, een veelbelovende en/of betrouwbare belegging/belegger is belangrijker dan levenslange ervaring. Voordat een financieringsaanvraag wordt beoordeeld, worden meerdere bronnen geraadpleegd. Informatie over de aanvrager krijgt men voornamelijk van deze persoon zelf. Wat het vastgoed betreft hecht de financier meer belang aan eigen aanvullend onderzoek en informatie van derden. Verder zeggen veel financiers altijd informatie te gebruiken om op de hoogte te blijven tijdens de looptijd van een lening. Er zijn echter ook respondenten die aangeven dit nooit te doen zolang de financiële verplichtingen worden voldaan. De maximale financierbaarheid van vastgoed ligt grofweg tussen de 80 en 90%, afhankelijk van het segment. Woningen worden het gemakkelijkst gefinancierd, bedrijfsruimten het minst gemakkelijk. Dit komt overeen met het risicoprofiel van de verschillende segmenten. Risicoprofielen Aan zowel beleggers als financiers is gevraagd risicoprofielen op te stellen voor woningen, winkels, kantoren en bedrijfsruimten naar locatietypen, gebouwtypen en bouwperioden. Uit een segmentbrede vergelijking op basis van de risicoprofielen van de particuliere beleggers blijkt dat deze groep woningen het minst risicovol vindt en winkels, kantoren en bedrijfsruimten in oplopende mate het meest riskant. De respondenten blijken daadwerkelijk hun investeringen af te stemmen op de risicoprofielen die zij hanteren. Er is namelijk een aantal verbanden gevonden tussen het aandeel eigen vermogen en het risicoprofiel. De risicoprofielen van de particuliere beleggers en de financiers komen grotendeels overeen. Aan de hand van statistische maten is slechts een aantal verschillen aangetoond. Kwaliteitsprofielen Zoals beleggers en financiers risicoprofielen hebben opgesteld, zo hebben zij ook profielen opgesteld voor kwaliteit. Aan de hand van een zogeheten kwaliteitsblad dat DTZ Zadelhoff hanteert, is een belang aangegeven voor een zestal hoofdfactoren en binnen deze hoofdfactoren nog voor een variërend aantal deelfactoren. Dit is gedaan voor woningen, winkels, kantoren en bedrijfsruimten. Uit een vergelijking tussen de segmenten op hoofdfactoren blijkt dat de groep 2005 marktkwaliteit, technische kwaliteit en ruimtelijk visuele kwaliteit relatief belangrijk vindt. Van de deelfactoren blijken parkeermogelijkheden, bereikbaarheid en kredietwaardigheid van de huurders opvallend vaak in de top vijf van belangrijkste deelfactoren te staan. In de top vijf van minst belangrijke deelfactoren komen aspecten als heterogeniteit van de huurders, energiegebruik en milieuvriendelijk materiaalgebruik in alle gevallen voor. De kwaliteitsprofielen van de particuliere beleggers en de financiers komen in hoge mate overeen. Diegenen die naar aanleiding van het bovenstaande nieuwsgierig zijn geworden kunnen het gehele rapport bestellen via ons kantoor. Edwin H. Mulder MRICS RT Directeur/partner DTZ Zadelhoff Twentevisie 10/2005 41