Wethouder van Verkeer, Binckhorst en Vlietzone P.W.M. Smit Gemeente Den Haag Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag De voorzitter van Commissie Ruimte Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk DSO/2013.1331 RIS 267081 Doorkiesnummer 070-353 61 03 E-mailadres Aantal bijlagen Onderwerp Uitwerking gebiedsaanpak Binckhorst in omgevingsplan Datum 5 november 2013 Geachte voorzitter, Bij de raadsbehandeling van de jaarrekening op 27 juni heb ik u aangegeven dat ik u zou berichten over het vervolg van de Gebiedsaanpak Binckhorst (2011). Op 11 juli is de behandeling van de commissiebrief aanmelding pilot omgevingsplan Binckhorst voor de Crisis- en herstelwet (RIS nr. 258660) uitgesteld met de mededeling dat er een aanvullende brief zal worden gestuurd. Aangezien deze onderwerpen op elkaar aansluiten, informeer ik over beide middels deze brief. Het omgevingsplan is een nieuw juridisch-planologisch kader dat op termijn het bestemmingsplan zal vervangen. Daarom allereerst een overzicht van de bestemmingsplannen in de Binckhorst en vervolgens een toelichting op de geplande actualisatie van het bestemmingsplan en het omgevingsplan. Daarna wordt uitgebreider ingegaan op hoe dat aansluit op de Gebiedsaanpak die in 2011 voor de Binckhorst is vastgesteld en de mogelijkheden die het omgevingsplan bied. Bestemmingsplannen in de Binckhorst (zie plattegrond in bijlage 1) In de Binckhorst zijn op dit moment twee vigerende bestemmingsplannen: Bestemmingsplan Binckhorst 1989 Bestemmingsplan Nieuw Binckhorst Zuid uit 2012. Het bestemmingsplan Binckhorst 1989 betreft vrijwel de hele Binckhorst. Hierop is al een gedeeltelijke aanpassing gedaan. In 2012 is het bestemmingsplan Nieuw Binckhorst Zuid door de gemeenteraad vastgesteld. Met inachtneming van de uitspraak van de Raad van State geldt dit (nog) voor delen van de Binckhorst, te weten de omgeving van de KPN kantoren, de begraafplaats en delen van het tracé van de Rotterdamsebaan die in de Binckhorst liggen. Daarnaast is voor de aanleg van de Rotterdamsebaan op 17 oktober 2013 het bestemmingsplan Rotterdamsebaan door de Raad vastgesteld. Dit bestemmingsplan beslaat alle gronden die nodig zijn voor de aanleg van Rotterdamsebaan. Het overschrijft daarmee delen van het bestemmingsplan Nieuw Binckhorst Zuid uit 2012. Inlichtingen bij Sandra Greuder Postadres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Telefoon: 070-353 2751 Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Fax: 070-353 3601 Internetadres: www.denhaag.nl
DSO/2013.1331 2 Actualisatie Bestemmingsplan Binckhorst 1989 en omgevingsplan (zie plattegronden bijlage 2& 3) Het nu vigerende bestemmingsplan Binckhorst 1989 dient geactualiseerd te worden. Gelijktijdig is de gemeente Den Haag in maart 2013 door het ministerie van Infrastructuur &Milieu benaderd om een pilot omgevingsplan op te stellen, zodat het ministerie kan leren hoe de nieuwe wet in de praktijk uitpakt. Het omgevingsplan kan via de mogelijkheden die de Crisis- en Herstelwet biedt (in dit geval de 7 e tranche) rechtskracht krijgen. Het omgevingsplan kan dus het bestemmingsplan vervangen. Hierover heb ik u geïnformeerd in de commissiebrief van 20 april jl. (RIS 258660). Er is gekozen om beide te doen: Een gedeeltelijke actualisatie Een pilot omgevingsplan De actualisatie wordt gedaan in het noordelijk deel van de Binckhorst en in een deel van de Maanweg en Saturnusstraat omdat het omgevingsplan hier weinig toegevoegde waarde biedt. Het noordoostelijk deel is vrijwel geheel in handen van twee particuliere partijen. Van deze partijen weten we dat hier voornamelijk bedrijfsfuncties zullen terug komen in geval van herontwikkeling. In de gebiedsaanpak is voor deze hoek ook ingezet op economische functies. De mogelijkheden die een omgevingsplan biedt zijn hiervoor niet nodig. In het Noordwestelijk deel is de afvalcentrale gehuisvest waardoor hier de komende jaren beperkte mogelijkheden zijn voor woningbouw. De actualisatie zal vooral conserverend van aard zijn. Wel worden de provinciale zoneringen zoveel mogelijk eraf gehaald en worden milieucontouren verkleind waar dat zonder planschade kan. Ik verwacht dat het bestemmingsplan in juni 2014 ter inzage wordt gelegd. De pilot omgevingsplan wordt opgesteld voor het middendeel van de Binckhorst. Dit deel wordt het meest kansrijk geacht voor functiemenging met wonen en voor nieuwe initiatieven. Het omgevingsplan kan hier de meeste toegevoegde waarde bieden. De basis voor het omgevingsplan zijn de Gebiedsaanpak Binckhorst. Bij de vaststelling van de Gebiedsaanpak Binckhorst in 2011 is afgesproken dat deze tweejaarlijks wordt geëvalueerd. Dat wordt nog gedaan aan het einde van dit jaar en de resultaten kunnen gebruikt worden voor het omgevingsplan. Het omgevingsplan is nieuw waardoor het onzekerheden met zich meebrengt. Op dit moment wordt geschat dat het omgevingsplan in september 2014 ter inzage kan worden gelegd. Er is voor gekozen om in één zone de actualisatie en het omgevingsplan te laten overlappen (zie plattegronden in bijlage). Hier heeft de gemeente veel eigen bezit waardoor het eenvoudiger is om de milieu categorieën te verlagen zonder planschade. Twee particuliere initiatieven in deze omgeving kunnen daarmee op korte termijn gefaciliteerd worden in hun plannen. Door het gebied ook op te nemen in het omgevingsplan is ook op eigen grond straks meer mogelijk. Uiteindelijk zijn er straks in de Binckhorst dus vier bestemmingsplannen (zie plattegronden in bijlage): Nieuw Binckhorst Zuid (2012) Rotterdamsebaan (2013) (Actualisatie) Binckhorst (2014) Omgevingsplan Binckhorst midden (2014) Omgevingsplan sluit aan op ambities en werkwijze Gebiedsaanpak Binckhorst In de Gebiedsaanpak Binckhorst is vastgelegd dat de rol van de gemeente in de Binckhorst zich beperkt tot het ontwikkelen van de Rotterdamsebaan (en de daarbij behorende aanpassingen). De gemeente laat de ontwikkeling van de Binckhorst over aan de markt en faciliteert waar mogelijk initiatiefnemers. De ambitie is dat grote delen van de Binckhorst zich geleidelijk ontwikkelen tot een gemengd stedelijk woon- en werkmilieu. Nieuwe initiatieven worden getoetst aan de uitgangspunten uit de Gebiedsaanpak. De werkwijze van organisch ontwikkelen en de ambities uit de Gebiedsaanpak staan onverminderd overeind. Er zijn verschillende particuliere initiatieven in de Binckhorst. De markt lijkt inderdaad veel op te willen pakken maar initiatieven blijven vaak nog in de ideeënfase hangen. Het toevoegen van woningbouw is de grootste uitdaging. Enerzijds omdat de woningmarkt op dit moment niet goed is, maar het is in de Binckhorst ook lastiger vanwege de aanwezige bedrijvigheid en de bijbehorende milieuwetgeving.
DSO/2013.1331 3 Juist hiervoor biedt het omgevingsplan kansen: Er kan naar een langere termijn gekeken worden, er zijn betere mogelijkheden om milieucontouren te verkleinen zonder planschade, er is meer vrijheid en vooraf minder onderzoek (zie volgende paragraaf). Het sluit dus goed aan bij de gewenste organische ontwikkeling. Tegelijkertijd worden ambities en kansen juridisch-planologisch vastgelegd, waardoor ondernemers meer zekerheid krijgen. Het nieuwe omgevingsplan maakt het mogelijk om ontwikkelingen in de Binckhorst beter te faciliteren: de markt krijgt meer mogelijkheden. Het biedt ook extra kansen voor de grond en het vastgoed dat in eigendom is bij de gemeente. Mogelijkheden omgevingsplan Zoals aangegeven biedt het omgevingsplan interessante kansen voor de Binckhorst. Met name de volgende mogelijkheden in het omgevingsplan zijn voor de Binckhorst van belang: Lange termijn. Er is geen verplichting om aan te tonen dat dat de in het omgevingsplan opgenomen ontwikkelingen binnen 10 jaar kunnen worden gerealiseerd. Het omgevingsplan gaat over een langere periode die aansluit bij lange termijn visie voor de Binckhorst. Het omgevingsplan kan worden gezien als een uitnodiging aan initiatiefnemers en ontwikkelaars om de mogelijkheden die het omgevingsplan biedt te benutten. Geen exploitatieplan bij vaststelling. Het is niet verplicht om al bij de wijziging van het bestemmingsplan/omgevingsplan een exploitatieplan te maken (geen actief grondbeleid). Het is dus nog niet nodig om voor mogelijke programma s financiële middelen vrij te maken. De verplichting tot het vaststellen van een exploitatieplan kan doorschuiven naar de concrete aanvraag van een omgevingsvergunning. Reducering onderzoeklasten. Bij vaststelling van het omgevingsplan worden nog geen volledige milieuonderzoeken gedaan. Dit wordt uitgesteld naar het moment waarop concrete aanvragen voor omgevingsvergunningen worden gedaan. Dan wordt datgeen getoetst wat daadwerkelijk gerealiseerd gaat worden in plaats van dat diverse scenario s moeten worden onderzocht. De onderzoeklasten worden hiermee gereduceerd. Minder planschade. Het biedt kansen om een bestemming te wijzigen en/of milieucontouren te verkleinen van onbenutte milieuruimte zonder risico op planschade, indien de bouw- en gebruiksmogelijkheden drie jaar ongebruikt zijn gebleven. Voor de Binckhorst biedt het dus kansen om ongebruikte milieuruimte in te zetten voor ontwikkelingen van een andere aard. Bredere reikwijdte. De reikwijdte van het bestemmingsplan wordt verbreed van een goede ruimtelijke ordening tot het belang van de fysieke leefomgeving. De verruimde reikwijdte van het bestemmingsplan maakt het bijvoorbeeld mogelijk regels op het gebied van milieu in het plan op te nemen die afwijken van de milieuwetgeving. Dit geeft initiatiefnemers meer vrijheid om met andere oplossingen te komen dan hetgeen nu wordt voorgeschreven. Bundeling regels. Bovenstaande bredere reikwijdte leidt ertoe dat ook overige voor de fysieke leefomgeving relevante regelingen, die voorheen zouden zijn opgenomen in zelfstandige verordeningen, worden geïntegreerd in één omgevingsplan. Initiatiefnemers krijgen daardoor niet te maken met een stapeling van regels die ook nog eens onderling tegenstrijdig kunnen zijn. Ook de welstandsregels worden in het omgevingsplan opgenomen. Dit geeft duidelijkheid en zekerheid voor initiatiefnemers. Concluderend: meer duidelijkheid, meer kansen Het omgevingsplan wordt een verdere uitwerking van de gebiedsaanpak Binckhorst 2011 én een faciliterend bestemmingsplan in één. Dit wordt het nieuwe toetsingskader voor (een deel van) de Binckhorst. In mijn ogen een product dat meer duidelijkheid biedt voor de Binckhorst en kansen benut om onze ambities voor de Binckhorst te verzilveren.
DSO/2013.1331 4 De pilot omgevingsplan biedt ons de mogelijkheid de geleidelijke transformatie van de Binckhorst verder te faciliteren. Ik ben dan ook verheugd dat wij van deze pilot gebruik kunnen maken. Met vriendelijke groet, De wethouder van Verkeer, Binckhorst en Vlietzone, P.W.M. Smit
DSO/2013.1331 5 Bijlage 1: Bestemmingsplannen in de Binckhorst
DSO/2013.1331 6 Bijlage 2: Plangrens actualisatie bestemmingsplan Binckhorst
DSO/2013.1331 7 Bijlage 3: Plangrens pilot omgevingsplan