De kracht van mensen met dementie Ruud Dirkse en Peter van der Hoek (ervaringsdeskundige), Tilburg, 1 december 2016
Even voorstellen Initiatiefnemer en mede-auteur van 4 boeken: Beheerder www.moderne-dementiezorg.nl Directeur zorginnovatiebureau DAZ Project(bege)leider diverse vernieuwende (dementie)projecten (o.a. DemenTalent, open maken gesloten afdelingen, meer reuring en beweging in de ouderenzorg) Trainer en procesbegeleider
Altijd maatwerk Geen mens is hetzelfde. De ontwikkeling van de dementie is bij niemand hetzelfde. We hebben 100 miljard hersencellen! Er zijn tientallen onderliggende ziektebeelden. Er bestaat geen spoorboekje ; eerst gebeurt dit, dan dat. Durf dingen uit te proberen. Neem verantwoord risico s. Risico s horen bij het leven.
Kijk wat mensen nog wel kunnen! De hersenfuncties die het laatste zijn opgebouwd, staan vaak als eerste onder druk. Mensen worden geleidelijk steeds afhankelijker van omgeving, maar kunnen ook nog veel zelf. Zowel de persoon met dementie, als de mantelzorgers hebben vrijwel constant te maken met rouwprocessen, gun ze die. Eénderde van de mensen met dementie wordt ook depressief. Een kwart van de mantelzorgers ook. Neem als ondersteuner niet te veel over, zet mensen met dementie juist in hun kracht.
Wat gaat erop vooruit bij de meeste vormen van dementie? Oftewel: Wat gaat beter functioneren in de loop van het dementeringsproces?
Emotie- en gevoelsleven gaat er op vooruit Delen van de hersenen die emoties regelen, zoals de amygdala, worden minder aangetast. Lichaam zit knap in elkaar: compenseren van beperkingen. Werkt in de hersenen ook: onbeschadigde delen, zoals vaak de amygdala, gaan beter werken om beperkingen elders te compenseren.
Wat betekent dit toenemende gevoelsleven in de dagelijkse praktijk van mensen met dementie?
Mensen doen steeds meer op hun gevoel, hun intuïtie: Bewegen door een ruimte Reageren op gebeurtenissen Hanteren van gebruiksvoorwerpen Beleving wordt steeds belangrijker: Ertoe doen, nuttig zijn Meer gevoel voor verhoudingen en macht Intenser kunnen genieten
Veel gedrag wordt ook verklaarbaarder Weerstand tegen bezig gehouden worden. Opstandig tegen betutteling, tegen afhankelijkheid. Boosheid over eigen falen, kwetsbare eigenwaarde. Agressie over opsluiten. Initiatiefloosheid, gevoel van onveiligheid. Intenser kunnen genieten. Veel gedrag is eigenlijk heel logisch en wordt door de fysieke en sociale omgeving bepaalt
DemenTalent Mensen met dementie gaan op basis van nog functionerende talenten (weer) aan de slag aan de slag in de samenleving, in vrijwilligersfuncties Activiteit ipv passiviteit Weer nuttig voelen; ertoe doen Sociale contacten Bewegen Plezier, lol
ʺSinds ik dit vrijwilligerswerk doe heb ik de echte wereld weer gezien!ʺ
Wat is het leuk om samen aan het werk te
Ik ervaar geen faalangst meer en durf thuis ook weer meer te doen
Wat fijn dat ik weer iets voor anderen kan betekenen.
Mijn man komt weer thuis zoals hij vroeger uit zijn werk kwam, moe en voldaan!
Enkele DemenTalent-projecten Radio Kootwijk, natuur- en technisch onderhoud Oss: wijkgericht, vrijwilligerswerk in de eigen wijk (winkels, scholen, kinderboerderij enz) Hengelo: gekoppeld aan breed burgerinitiatief van twee echtparen Zorgwaard: intramuraal, mensen met dementie zijn vrijwilliger op somatische en revalidatieafdelingen ROC Midden Nederland: mensen met dementie staan voor de klas Hoorn, meerdere kleine DemenTalent-projecten Bij 12 ontmoetingscentra gekoppeld aan wetenschappelijk onderzoek VU
Filmpje, de praktijk bij het ROC https://www.youtube.com/watch?v=v0stsakepzu
Rode draad in alle projecten Het is een project VAN mensen met dementie ipv een project VOOR mensen met dementie. Veel maatwerk per persoon. Ook vernieuwing in praktische randvoorwaarden zoals vervoer naar vrijwilligersplek. In ieder geval niet stigmatiserend busje. Altijd sprake van samenwerking tussen organisaties, gunnen elkaar de ruimte, een eigen rol.
Meer info: www.anderszorgen.nl www.moderne-dementiezorg.nl o.a. hulpmiddelen, films, onderzoeken, projecten www.hadikhetmaargeweten.nl, www.opnieuwgeleerdoudgedaan.nl www.handigbijdementie.nl www.ikhebdementie.nl www.kookboekbijdementie.nl www.dementalent.nl www.dementievriendelijke-gemeente.nl
Boeken Praktisch basisboek opgebouwd rond 100 tips. Best verkochte boek over dementie. 50 openhartige brieven van ervaren mensen met dementie aan lotgenoten Over invloed voedingsstoffen. Met 100 recepten. Over leren met dementie. 100 pagina s theorie en 150 pagina s praktijkverhalen Over toenemend gevoelsleven, gedrag, hulpmiddelen en woningaanpassingen. 32 praktijkverhalen. Te koop bij kraam, geen geld bij u, dan formulier invullen, boeken kunnen meegenomen worden, factuur wordt nagezonden.