Stand van zaken EPB normen. Annet van der Horn Secretaris

Vergelijkbare documenten
Ecodesign. Invloed voor onze bedrijfstak Henk Kranenberg Senior Manager Daikin Europe NV

Commissieplan 2016 Normcommissie Europese en mondiale normalisatie klimaatbeheersing

Commissieplan 2016 Normcommissie Europese en mondiale normalisatie klimaatbeheersing

De totstandkoming van de nieuwe versie van de NEN-EN-ISO/IEC en de high lights

Belang van normen bij CE-markering Uw belang!? Taco van den Broek. Normontwikkeling uw belang. introduction. Normontwikkeling uw belang 2

3e Mirror meeting pren April :00 Session T, NVvA Symposium

Nederlands Platform Warmtepompen

De laatste ontwikkelingen op het gebied van NEN-EN normering de nieuwe norm is compleet

Methode en data in Europees perspectief

1 Algemene gegevens COMMISSIEPLAN februari Commissie , Verlichting

Analyser Platform. Arno van Adrichem EMEEL Analyser Engineer, EMEAP Coordinator ExxonMobil Research and Engineering.

Milieudeclaraties van bouwproducten ~ stand van zaken & toekomstige evoluties ~

Nederlands Platform Warmtepompen

Section Energy Technology Energy in Built Environment

Commissieplan 2018 Normcommissie 'Luiken en zonweringen'

Service Normalisation Dienst Normalisatie

Commissieplan 2017 Normcommissie 'Warmte meten en verdelen'

Grip op je energieprestaties -wat doet de NZEB-tool?

Nederlands Platform Warmtepompen

Normalisatieproces NEN - CEN - ISO Regelgeving en normen. Bart van Cleef NEN, Delft

Donderdag 28-jan 6:30 8:27 11:54 12:54 15:34 17:23 19:20

Levenscyclusanalyse en de bouw Streven naar een meetbare en berekenbare duurzaamheid van gebouwen

Fysieke belasting. Stephanie Jansen 22 november 2017

Voorbeeld. Preview ISO 5208 INTERNATIONAL STANDARD. Industrial valves - Pressure testing of valves

Een robuust en onderzoeksondersteund pad naar energieneutraliteit

Experiences with ATES applications in Belgium Operational results and energy savings

Energieprestatie. De aanscherping van de Energieprestatieeis in de gebouwde omgeving

Ontwerp norm NEN-EN

Ontwerp norm NEN-EN

herfstvakantie vr. 23 okt. herfstvakantie

COMMISSIEPLAN 2017 NEN Commissieplan 2017

Het Europese kader: verordening, richtlijn, aanbeveling, communicatie

Normen ter ondersteuning van EPBD-implemntatie, Jaap Hogeling.

Document Luchtkwaliteit. Nicolet Baas. Concept Commissieplan 2013 voor subcommissie 'Geurmetingen'

EPB normen betreffende CEN/TC 89, Thermische eigenschappen van gebouwen Enkele belangrijke onderdelen nader toegelicht

Normcommissie Zetmeel, -derivaten en nevenproducten

Ontwikkelingen VCA en OHSAS

Feedback WG System Operations 21 November 2012

Voorbeeld. Preview. Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN

EN De Europese norm voor duurzaamheid van bouwproducten

Voorbeeld. Preview ISO INTERNATIONAL STANDARD

Normalisatie spoorwegen

Voorbeeld. Preview ISO INTERNATIONAL STANDARD

Voorbeeld. norm NEN-ISO Preview

Voorbeeld. Preview. norm NEN-EN Ontwerp. Energieprestatie van gebouwen - Module M9 - Energie-eisen voor verlichting - Deel 1: Specificaties

Workshop 6 Technische betrouwbaarheid

Totstandkoming, wettelijk kader en beschikbaarheid van normen

Waarom is jouw standaard binnenkort achterhaald? Dik Spekkink & Alexander Worp, BIM Loket Beheerdersdag, 11 juni 2018

Commissieplan 2017 Normcommissie 'Luiken en zonweringen'

Adaptieve thermisch comfort richtlijnen in het buitenland

Normalisatie op het gebied van voegkitten voor in de bouw, betreffende de volgende toepassingen;

Normalisatie: wie, wat, waarom, hoe? Dirk De Moor. Wat is een norm

Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Nederlandse norm. NEN-EN (en) Energieprestatie van gebouwen - Energiebehoefte voor verlichting - Deel 1: Specificaties, Module M9

NN Investment Partners Voorheen ING Investment Management

Ontwerp norm NEN-EN

Energie-efficiëntie bij gebouwen beleidskader, potentieel en valkuilen. Prof.dr.ir.-arch. Dirk Saelens Afdeling Bouwfysica, KU Leuven Energyville

Voorbeeld. Preview. Ontwerp. Publicatie uitsluitend voor commentaar. Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN

5. FINAL BEMO (May 2014) Deels openbaar muv 11 en Embassy Embassy

Voorbeeld. Preview NEN-ISO Hydrauliek en pneumatiek. Driepolige contactstoppen met aardcontact. Karakteristieken en (ISO 4400:1994) Nederlandse

INTERNATIONAL STANDARD. Machine bridge reamers. Alésoirs de chaudronnerie, à machine

1 Algemene gegevens. 2 Commissiestructuur en relaties COMMISSIEPLAN Commissie CV- en warmwatertoestellen

Verwantschap tussen open data, open standaarden en open source software

Gezondheid en Energie in 2020: toekomstperspectief?

Voorbeeld. Preview ISO 614 INTERNATIONAL STANDARD

Voorbeeld. Preview IS INTERNATIONAL STANDARD. Space data and information transfer systems - ASCII encoded English

Introductie NPR 5313 Computerruimtes en datacenters -

Dutch code of practice. NPR 7976+C1 (en)

Workshop WKO ziekenhuizen 26 mei 2016

PRODUCTIERAPPORT. Windpark Hellegatsplein 2018 Q2. Datum Versie 2 Jacco Witteveen

Welke standaard is het beste? 4 december 2008, Bianca Scholten, bianca.scholten@task24.nl, tel

kenmerk Error! Bookmark not defined. datum pagina 1/6 Commissieplan 2016 Normcommissie

Nederlandse voornorm NAD-NVN-ENV (nl)

PRODUCTIERAPPORT. Windpark Hellegatsplein VVJ Datum Versie 1 Jacco Witteveen

Voorbeeld. norm NEN-ISO Preview. Olie van Eucalyptus citriodora Hook (ISO 3044:1997) Nederlandse. Nederlands Normalisatie-instituut

Voorbeeld. norm NEN-EN-ISO Dentistry - Extraction forceps - Part 1: General requirements (ISO/DIS :2004,IDT) Preview.

Normalisatie bij kunststoffen

Nederlandse norm. NEN-EN (en) Energieprestatie van gebouwen - Invloed van Gebouwautomatisering, Regelingen en Gebouwbeheer

Commissieplan 'Klinisch Onderzoek' COMMISSIEPLAN NEN Zorg & Welzijn. Postbus GB Delft. Vlinderweg AX Delft

Opstellen Technical Specification 14 C groendeel bepaling in SRF

Duurzaamheid bouwwerken - Nieuwe Nederlandse en Europese normen en regelgeving

Gebruikersgroep WKO 25 april 2019

Welkom. Energiedag VVSG Openbare Verlichting. 19 maart

Commissieplan 2018 Normsubcommissie Ventilatie en luchtdoorlatendheid van gebouwen

Trias Energetica. woningen. Drachten 18/11 Almelo 20/ Carl-peter Goossen

Nationaal Agentschap Erasmus+ Volwasseneneducatie EDOS

Ontwerp norm NEN-EN-ISO

ECO-design & ECO-Energy-label Maken deze 2 EU richtlijnen verschil? Wordt de invoering van de EPBD en RES richtlijn hierdoor eenvoudiger?

RAAMWERK VOOR SEMI DYNAMISCHE EXERGIEANALYSE. Sabine Jansen. Gijsbert Korevaar 2) Elisa Boelman 1) IBPSA-NVL Event 9 oktober 2008

Voorbeeld NEN-ISO 2341 EN Preview. Gaffelpennen met kop (ISO 2341:1986) Nederlandse s s \ % Vs% s% %ss svi,лs

15 e Nationale Cleanroomdag NORMEN

Transcriptie:

Stand van zaken EPB normen Annet van der Horn Secretaris 351 074 25 28 oktober 2014 1

Inhoud Stand van zaken EPB normen Mogelijkheden voor invloed, verantwoordelijkheid Verhouding NsC - CEN/TC's Stemprocedure Rechten en plichten van leden NA Annex A en Annex B CEN/TC 169 : Verlichting CEN/TC 247 : Gebouwbeheerssystemen Beschikbare informatie 2

Stand van zaken EPB normen TC Sept Oct Nov Dec Jan Febr Mrt Apr May June July Aug Sept Oct Nov Dec Jan-16 Febr 371 FV Work on final OAS and TR. WG1-M out for 2 nd TCA to CCMC Meeting xx TC371 247 Enq End DTR>CC MC Meeting WG TC247 228 Enq End1 End all DTR>CC MC Meeting WG422 TC228 --23 169 Enq End DTR> CCMC Meeting TC169 156 Enq End all DTR>CC MC Meeting TC156 89/ISO163/2 05 Meeting CEN89 ISO163 89 13-14 WG Out TCA DStd>C CMC Publ 2 nd TCA TC 29-30 Out for TCA Out TCA Out TCA TCA result DStd>C CMC for FV DStd>C CMC DStd>C CMC TC-M 2 nd TCA out for 2 nd FV Std xx DStd FV DStd & TR> CCMC TC Mt accept FV & TR DStd>C CMC for FV TC 10 WGs WGs WGs TC ballot FV TCA accept End? FD TR TC agree DTR and DS WGs WGs 163? TC agree DTR and DS DStd> CCM C Final TR> CCMC for publication TCA result TC Mt ballot FV accept TR accept TCA result TC? or email ballot FV acc All DStd> CCMC TR> CCMC DS> ISO email ballot? FV acc DStd> FV DStd> FV 3

Organisatie - invloed BC 351 NC 351074 TC NsC 35107425 TC TC TC WG WG WG WG 4

Stemprocedure Document komt bij NEN binnen - Klimaatcommissie indien beleidsmatig - Ventilatie indien relatie NEN 8087 of NEN 8088 - Andere commissie indien relevant - Van verlichting indien verlichting EPB Uitzetten naar spiegelcommissie Evt. uitzetten naar andere commissies Commissieleden beoordelen Stemadvies via voting booth Stemadvies via voting booth NEN vergelijkt stemmen Consensus? => Stemmen Geen consensus? => overleg met commentaargevers => zo mogelijk consensus => 35107425 heeft laatste stem. 5

Stemformulier 6

Stemformulier 7

Stemformulier 8

Stemformulier 9

Stemprocedure Document komt bij NEN binnen - Klimaatcommissie indien beleidsmatig - Ventilatie indien relatie NEN 8087 of NEN 8087 - Andere commissie indien relevant - Van verlichting indien verlichting EPB Uitzetten naar spiegelcommissie Evt. uitzetten naar andere commissies Commissieleden beoordelen Stemadvies via voting booth Stemadvies via voting booth NEN vergelijkt stemmen Consensus? => Stemmen Geen consensus? => overleg met commentaargevers => zo mogelijk consensus => 35107425 heeft laatste stem. 10

Rechten en plichten cieleden Rechten Informatie van CEN en ISO ontvangen Commentaar leveren Stemadvies geven Begeleiding door NEN Plichten Mede verantwoordelijk brede draagvlak Mede verantwoordelijk budget Mede verantwoordelijk inhoud normen 11

Kamerbrief Modernisering EPG op weg naar BENG Beter werkbare bepalingsmethode energieprestatie kwh/m 2 Aandacht naar gerealiseerde gebouwkwaliteit Ontvlechting beleid - normen 12

Annex A 13

Annex B 14

Nationale Annex Heeft de vorm van Annex A Heeft de waarden die Nationaal zijn gekozen Aansluiten op regelgeving Aansluiten op waarden uit Annex B Opstellen door: Ministerie Norm(sub)commissie 15

CEN/TC 169: Verlichting 16

CEN/TC 169: Verlichting Methode 1: Berekening van de energie die nodig is voor verlichting Methode 2: Snelle berekening van de energie die nodig is voor verlichting Methode 3: Meetmethode 17

CEN/TC 169: Verlichting Methode 1: Berekening van de energie die nodig is voor verlichting Output: kwh/time step Lighting Energy Numeric Indicator (LENI) Rekening houdend met: Bezettingsgraad Daglicht Stand-by 18

CEN/TC 169: Verlichting Methode 2: Snelle berekening van de energie die nodig is voor verlichting Output: kwh/jaar Lighting Energy Numeric Indicator (LENI) Rekening houdend met: Default geinstalleerd vermogen voor woningen Verkorte daglicht berekening Default stand-by 19

CEN/TC 169: Verlichting Methode 3: Meetmethode Output: kwh/time step Lighting Energy Numeric Indicator (LENI) Bepaald via elektriciteitsmeter 20

CEN/TC 169: Verlichting Stemming in 351 005 Verlichting 351 074 25 kan stemadvies geven Samenwerking andere TC s niet altijd soepel (verlichting wordt vergeten ) 21

CEN/TC 247: BAC&BM pren 15232: bepaling EP pren 15550: controls for HVAC pren 12098-1: controls for hot water heating systems pren 12098-3: controls for electrical heating systems pren 12098-5: stop-start schedules for heating sys pren XXX: Inspection pren XXX: BMS 22

CEN/TC 247: BAC&BM pren 15232 Revisie van bestaande norm How to calculate the contribution of BAC to the EP of buildings. Methode 1: Gedetailleerde methode Methode 2: Factor based methode 23

CEN/TC 247: BAC&BM Gedetailleerde methode Output = lijst met BAC&BM functions Kan worden gebruikt om gedetailleerde berekening te maken Gebaseerd op andere EPB normen Classificatie mogelijk Time step: alle intervallen mogelijk 24

CEN/TC 247: BAC&BM Factor based methode Output = energievraag volgens bestaande BAC classificatie Time step: yearly monthly hourly bin 25

Beschikbare Informatie Voor iedereen: www.epbd-ca.eu 26

Beschikbare Informatie Voor iedereen: www.buildup.eu Gang van zaken normsubcommissie 27

Beschikbare Informatie Voor leden 351 074 25 op Livelink: Alle EPB norm stemmingen Alle relevante documenten van CEN/TC 371, 89, 156, 169, 228, 247 (zoals TR s en Excel sheets) Maandelijks overzicht EPB normen Indien beschikbaar: presentaties, artikelen, analyses en informatiebladen 28

Beschikbare Informatie Voor leden 351 074 25 op Livelink: Informatiebijeenkomsten Vragen 29

Reserve slides 30

CEN ISO Verhouding nsc - CEN/TC's CEN/TC 89 Thermal performance CEN/TC 130 Heating appliances CEN/TC 169 Lighting CEN/TC 156 Ventilation CEN/TC 228 Heating systems CEN/TC 247 BAC-BM CEN/TC 371 EPBD ISO/TC 163 Thermal performance SC1 Test & measurement SC2 Calculation ISO/TC 205 Building Environment Design ISO/TC 274 Lighting Niet in nsc Niet in EPBD 31

ISO Verhouding nsc TC's month stage 0 N W I P 1 2 3 4 5 6 7 WD 8 9 10 11 12 13 14 15 16 CD 17 18 19 20 Transl ation 21 35 34 33 32 31 30 29 28 27 26 25 24 23 22 DIS Comments resolution FDIS 36 ISO CEN month stage 0 N W I P 1 2 33 32 31 30 29 27 26 25 24 23 22 21 19 18 17 16 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 WD WD ENQ pren Comments resolution FV pren 34 35 36 EN Vote: is this needed? + active participation? ISO: Vote & comments, CEN optional: comments Vote: ready for DIS / Enquiry? Comments Vote: ready for FDIS / Formal vote? Vote: yes, no, abstain Work in Working Group Work in ISO/CEN central secretariat Work in national bodies 32

Main European actors, coordination and organisation CEN TCs EU Commission EU Member States CEN TC 89 Envelope 2) «System» standards (Building level) 3) Cooperation actors CEN TC 156 Ventilation CEN TC 371 (Coordination) Liaison Commitee EDMC CEN TC 169 Lighting Concerted Action 28 Member States CEN TC 228 Heating/DHW CEN TC 109 Boilers CEN TC 113 Heat pumps CEN TC 247 Control CEN TC 130 Emitters 1) «Product» standards (testing) Johann.zirngibl@cstb.fr 33