Commissieplan 2016 Normcommissie Europese en mondiale normalisatie klimaatbeheersing

Transcriptie

1 kenmerk Error! Bookmark not defined. datum pagina 1/12 Commissieplan 2016 Normcommissie normalisatie klimaatbeheersing

2 /2017 NORMCOMMISSIE NEN Bouw & Installatie Postbus GB Delft Vlinderweg AX Delft T F Algemene gegevens 1.1 Commissie bi@nen.nl Nederlands Normalisatie-instituut 1.2 Werkgebied Europese en mondiale 1.3 Belang In het Bouwbesluit staan eisen aan de energieprestatie van gebouwen. Dit wordt bepaald met NEN Deze norm is gebaseerd op en mag niet tegenstrijdig zijn met de Europese normen op het gebied van energieprestatie van gebouwen. Het is dus van belang om te zorgen dat deze Europese normen goed in Nederland doorgevoerd kunnen worden. Omgekeerd zullen Nederlandse wensen en belangen moeten worden ingebracht in Europa. Daarbij gaat het om de rekenmethode, maar ook om de uitgangspunten en de waarde die aan de onderdelen wordt toegekend. We willen in Nederland voorop lopen, zodat andere landen het op dezelfde wijze kunnen doen. Europese harmonisatie is belangrijk. De normcommissie behartigt de Nederlandse belangen in de Europese en mondiale normalisatie op het gebied van: Energieprestatie; Isolatieberekeningen; Ventilatie; Verwarming en koeling; Building automation, controls and building management. NB: CEN/TC 169 over licht en verlichting valt wel onder energieprestatie maar niet onder deze subcommissie, m.u.v. de energieprestatie normen die in CEN/TC 169 worden ontwikkeld.

3 3/13 2 Commissiestructuur en relaties 2.1 Nationale structuur Commissie Naam 352 Beleidscommissie "Bouw" Klimaatbeheersing in gebouwen normalisatie Klimaatbeheersing Kerngroep Internationale relaties Commissie Naam Binding CEN/TC 89 CEN/TC 130 CEN/TC 156 CEN/TC 228 CEN/TC 247 CEN/TC 371 ISO/TC 163 Thermal performance of buildings & building components Space heating appliances without integral heat source Ventilation for buildings Heating systems in buildings Building automation, controls and building management Energy performance of building project group Thermal performance & energy use in built environment P-member (Participating) ISO/TC 163/SC1 Test and measurement methods P-member (Participating) ISO/TC 163/SC2 Calculation methods P-member (Participating) ISO/TC 205 Building Environment Design P-member (Participating) 3 Commissiesamenstelling en stakeholdercategorieen Ledenbestand per De normcommissie is samengesteld uit de voorzitters van de nationale werkgroepen, aangevuld met Naam persoon Werkgever Belanghebbende C.A. de Schipper MBA Vereniging FME- CWM Vereniging FME- CWM Rol Premium lid als brancheorganisa tie Categorie stakeholder 1b L. van Bohemen Itho Daalderop Itho Daalderop Premium lid via FME

4 4/13 Naam persoon Werkgever Belanghebbende A. Barendregt Gemeente Rotterdam Stadsontwikkeling Werkgroep Gezondheid en Energiezuinigh eid vereniging BWT Nederland M. Barendsz Bouwen met Staal Bouwen met Staal A.C. Boerstra BBA Binnenmilieu L. Brants Radson Rettig Belgium BBA Binnenmilieu Radson Rettig Belgium Rol Contactpersoon 8 Premium lid Contactpersoon Premium lid Categorie stakeholder 3a 3a G.F.M. Brouwers Ministerie van BZK Ministerie van Contactpersoon 9 - DG WBI BZK - DG WBI H. Bruining Muelink-Grol Muelink-Grol Premium lid R. Bruins Zehnder Group Zehnder Group Premium lid Nederland Nederland H.A.L. van Dijk TNO TNO Contactpersoon 7 J.A. Eijsackers Peutz Peutz Premium lid 3a W.F. de Gids VLA-Natuvent Premium lid 1b J. Hooijschuur Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Ministerie BZK Premium lid 7 P. Jansen TVVL expertgroep klimaat + techniek TVVL Premium lid 7 J. de Jong Brink Climate Brink Climate Premium lid Systems Systems R.J. Kaljee Vereniging Energie- Vereniging Basis lid 2b Nederland Energie- Nederland H. Kranenberg Daikin Europe NV Daikin Europe NV Premium lid A. van Luin Bergschenhoek Bergschenhoek Premium lid

5 5/13 Naam persoon Werkgever Belanghebbende W. Plokker VABI Software VABI Software Rol Basis lid Categorie stakeholder 4a B. Schot Nelissen Ingenieursbureau Nelissen Ingenieursbureau Voorzitter 3a S. Verbrugge Duco Duco Premium lid M. Vreeken Velux Nederland Velux Nederland Premium lid A.P. van der Horn NEN Secretaris n.v.t. Categorie 1b 1c 2a 2b 3a 3b 4a 4b 5a 5b 6a 6b Directe gebruikers Brancheorganisaties van directe gebruikers Normkopers Voorwaarden scheppende organisaties/opdrachtgevers Brancheorganisaties van voorwaarde scheppende partijen Adviserende organisaties Brancheorganisaties van adviserende partijen Uitvoerende/toepassende/dienstverlenende organisaties Brancheorganisaties van uitvoerende/toepassende/dienstverlenende partijen Producenten/leveranciers van hoofdproduct Brancheorganisaties van producenten/leveranciers van hoofdproduct Producenten/leveranciers van aanhangende producten en diensten Brancheorganisaties van producenten/leveranciers van aanhangende producten en diensten 7 Onderzoek en kennisinstellingen 8 Controlerende instanties 9 Wetgevende instanties 10 Bestaande/nieuwe initiatiefnemers 11 Contextbepalers groter geheel

6 6/13 Ontbrekende key stakeholderscategorieën: Stakeholdercategorie 2 voorwaardescheppende organisaties/opdrachtgevers 3 Brancheorganisaties van adviserende partijen Review belanghebbenden: Reden van niet-deelname Aedes is lid van , waar de beleidsmatige onderwerpen worden besproken en neemt daarom niet deel in deze meer technisch georiënteerde subcommissie. BNA Is geïnteresseerd, maar kan wegens geringe capaciteit slechts in een beperkt aantal normcommissies meedoen. Laatste review belanghebbende partijen in normcommissie: 2013 Eerstvolgende review belanghebbende partijen in normcommissie: 2017 Kerngroep van Naam persoon Werkgever Aandachtsgebied C.A.M. Arkesteijn ISSO CEN/TC 228 M. Barendsz Bouwen met Staal CEN/TC 89 J. Hogeling ISSO CEN/TC 371 J. de Jong Brink Climate Systems CEN/TC 156 R. onder de Linden Alklima Achtervang B. Schot Nelissen Ingenieursbureau Voorzitter A.P. van der Horn NEN Secretaris 4 Publicaties De gepubliceerde normen per CEN/TC zijn te vinden onder de volgende internetlink: CEN/TC's en kies de gewenste TC. De gepubliceerde normen per ISO/TC zijn te vinden onder de volgende internetlink: ISO/TC en kies de gewenste TC. 5 Werkprogramma, doelstellingen en geplande activiteiten DE NORMCOMMISSIE KLIMAATBEHEERSING IN GEBOUWEN HEEFT PLANNEN OM DE STRUCTUUR VAN DE SUBCOMMISSIES EN WERKGROEPEN TE WIJZIGEN. ONDERSTAANDE INFORMATIE IS DUS ONDER VOORBEHOUD VAN WIJZIGINGEN.

7 7/ Nationaal werk Deze subcommissie heeft alleen Europees en mondiaal werk, geen Nederlandse normen. Gebruik dezelfde link als hierboven bij Publicaties om het werkprogramma voor de CEN/TC's en ISO/TC's te vinden. NB: vanwege het grote aantal normen binnen deze TC's is besloten om de aandacht voorlopig alleen op de EPB normen te richten. 5.2 Doelstellingen De commissie volgt het normalisatie werk dat in Europees en mondiaal verband wordt verricht. Het doel is het Nederlandse standpunt zo goed mogelijk naar voren te brengen en zorgen dat de resulterende normen aansluiten bij de Nederlandse wensen. Hierbij wordt uiteraard ook naar de Nederlandse regelgeving gekeken. NEN moet de Europese EPB normen in Nederland implementeren. De verwachting is dat deze begin 2017 beschikbaar komen voor implementatie. NEN heeft een half jaar om dat dit te doen. Dit kan op verschillende manieren. De normcommissie zoekt nu de beste methode, na voorbereidend werk van deze subcommissie. De verschillende Europese normen worden niet allemaal tegelijk als Nederlandse norm overgenomen. De belangrijkste normen zullen als eerste worden aangepakt, waarschijnlijk in werkgroepen die bestaan uit leden van deze normcommissie en van andere commissies onder Vanwege de implementatieverplichting die NEN richting CEN heeft zullen de minder belangrijke normen in eerste instantie worden overgenomen zoals ze zijn, dus zonder nationale bijlage of toelichting. Daarnaast zijn er plannen voor korte, eenvoudige documenten voor specifieke onderwerpen, zoals nieuwbouw appartementen, of verbouw scholen. Deze publicaties bevatten dan de vereenvoudigde uitwerking van de normen die voor dit soort projecten van belang zijn. 5.3 Geplande activiteiten De normcommissie Klimaatbeheersing in gebouwen heeft plannen om de structuur van de subcommissies en werkgroepen te wijzigen. Onderstaande informatie is dus onder voorbehoud van wijzigingen. De informatie-uitwisseling vindt plaats via: 1. Via een zogenoemde online community via een internet applicatie (ISOlutions). 2. Via informatieconferenties.

8 8/13 Ad 1: Om het grote aantal documenten in te dammen is afgesproken: Er worden notificaties gestuurd voor: Agenda s TC vergaderingen, met wie de NL delegatie wordt; Stemmingen (ook WD's), met stemadvies; Verslagen TC vergaderingen; Besluiten van TC vergaderingen; Report of the secretariat. Afhankelijk van de inhoud worden genotificeerd: Verslagen van WG s, alleen op verzoek; Presentaties, als je ze ook kunt begrijpen als je er zelf niet bij was. Niet genotificeerd worden: Business plan, want is te vinden op CEN internet; Uitslagen van stemmingen; Liaison verzoeken, dit wordt overigens wel naar de klimaatcommissie gestuurd; Overigens zijn alle documenten van alle TC's die onder deze normcommissie vallen via ISOlutions in te zien. Met groen wordt door NEN het document, indien relevant, van Nederlandse toelichting voorzien. De voorbereiding voor deze informatie uitwisseling zal geschieden door het bureau van NEN in samenwerking met een kleine kerngroep. Deze kerngroep, signaleert welke ontwikkelingen er plaats vinden en rapporteert hierover via de internet applicatie. Het vanuit de complexiteit in dit Europese werkveld op een heldere begrijpelijke wijze uitdragen is de hoofdtaak voor deze kerngroep. Bij stemmingen over het Europese en mondiale werk wordt vanuit de normsubcommissie bepaald of en hoe er gestemd wordt. Voor 2017 staan twee informatiebijeenkomsten op de agenda. De eerste is bedoeld voor het bepalen van de Nederlandse stem op de Formal Vote van de EPB normen. De tweede voor coördinatie van de implementatie. De grootste klus zal echter het opstellen van nationale annexen dan wel implementatie van de Europese normen in nationale normen zijn. Hiervoor worden voor 2017 vier projecten gestart:

9 9/13 Implementatie EPB normen - EN ISO (overarching standard) Implementatie EPB normen - Thermische basisnormen Implementatie EPB normen - Ventilatie Implementatie EPB normen - Verwarming/Koeling Daarnaast blijft de commissie de CEN en ISO/TC's volgen, die onder deze commissie vallen. 5.4 Werkwijze stemmingen Besluitvorming wordt in principe in consensus gedaan. In uiterste gevallen (deadline!) wordt gestemd, waarbij een meerderheid van stemmen het criterium is. Daarbij heeft elke belanghebbende partij die lid is een even zware stem. Basisleden en contactpersonen hebben echter geen stemrecht. Bij het staken van de stemmen overleggen voorzitter en secretaris over de beste strategie. In veel gevallen zal dan voor stemonthouding worden gekozen. Besluitvorming in CEN en ISO wordt volgens de regels van CEN en ISO uitgevoerd. Informatie hierover is te vinden in de CEN/CENELEC Internal regulations part 2 voor CEN en het ISO supplement voor ISO heeft stemrecht voor de onder 2.2 genoemde commissies. Daar waar een overlap is met 'Verlichting', 'Interconnection of information technology equipment', 'EPG' of 'EMG' wordt advies ingewonnen bij die norm(sub)commissies. Bij beleidsmatige stemmingen (zoals over business plannen en new work items) wordt advies gevraagd aan de bovenliggende normcommissie 'Klimaatbeheering in gebouwen'. Als het advies overeenkomt met de reacties uit wordt overeenkomstig gestemd, is het advies tegenstrijdig, dan wordt dit aan de subcommissie voorgelegd en wordt wederom naar consensus gestreefd. Andersom komt het voor dat in CEN/TC 169 'Light and lighting' een Energieprestatie onderwerp voor stemming wordt aangeboden. In dat geval geeft de subcommissie advies aan de normcommissie Verlichting. Nadere informatie is te vinden op en dan vooral de Handleiding voor commissieleden. 5.5 Informatie buiten de normsubcommissie In de samenstelling van de commissie ontbreken een aantal partijen (zie hoofdstuk 3). Daarom wordt veel aandacht besteed aan het informeren van partijen buiten de normcommissie, en deze partijen de gelegenheid bieden hun reactie te geven. Enkele 'kritiekadressen' krijgen de norm toegestuurd omdat van hen bekend is dat er nuttig commentaar kan worden verwacht.

10 10/13 In 2017 worden de EPB normen (waarschijnlijk) gepubliceerd, en het is belangrijk dat de markt wordt geïnformeerd over de Nederlandse implementatie hiervan. Hiervoor wordt in 2016 een communicatieplan opgesteld. In het communicatieplan worden gestructureerd alle communicatie met de markt vastgelegd. Het zal informatie bevatten over persberichten, artikelen, beurspresentaties, workshops of vergelijkbare bijeenkomsten. Dit moeten leiden tot een breed gedragen invulling van de EPB normen in Nederland. 6 Lidmaatschappen van werkgroepen 6.1 Lidmaatschappen van Europese werkgroepen Deze leden zijn door NEN aangemeld als expert. Ze werken zonder last- of ruggespraak met de normsubcommissie. Wel wordt van ze verwacht dat ze contact houden met NEN, o.a. door in de informatiebijeenkomsten toelichting te geven over het werk dat ze in de betreffende werkgroep hebben gedaan. Werkgroepnummer Werkgroepnaam Naam expert CEN/TC 89/WG 7* Thermal performance of doors and windows Dick van Dijk CEN/TC 89/WG 12 Relective insulation products Nico Hendriks, Pierre van der Woude en Ton Willemsen CEN/TC 89/WG 13 CEN/TC 130/WG 7 In-situ thermal performance of construction products, building elements and structures Pre-fabricated heating panels, definitions, testing and methods for determining heat outputs CEN/TC 130/WG 9 Floor heating systems and components - CEN/TC 130/WG 10 CEN/TC 130/WG 11 CEN/TC 130/WG 12 CEN/TC 156/WG 1 CEN/TC 156/WG 2 Trench convectors and fan assisted radiators and convectors Radiators Connections for heating appliances Terminology Natural and mechanical powered residential ventilation Leon Tummers, Chris van der Meijden en Nico Hendriks Wil de Gids en Jelmer de Jong CEN/TC 156/WG 3 Ductwork Marcus Lightfoot en Rick Bruins CEN/TC 156/WG 4 Air terminal devices Jaap Hogeling CEN/TC 156/WG 5 CEN/TC 156/WG 6 CEN/TC 156/WG 8 CEN/TC 156/WG 9 CEN/TC 156/WG 14 CEN/TC 156/WG 16 Air handling units Design criteria for the indoor environment Installation Fire precautions for air distribution systems in buildings Ventilation of commercial kitchens Joint Working Group between CEN/TC 156 and CEN/TC 113 Multifunctional balanced ventilation units for single family dwellings, including heat pumps Wil de Gids CEN/TC 156/WG 17 Fans Raymond van As en Roy van den Boorn

11 11/13 Werkgroepnummer Werkgroepnaam Naam expert CEN/TC 156/WG 18 Ventilation in Hospitals Frans Saurwalt en Roberto Traversari CEN/TC 156/WG 19* JWG between CEN/TC 156 and CEN TC 371 Revision of EN 15251:2007 CEN/TC 156/WG 20 Revision of EN Jaap Hogeling CEN/TC 156/WG 21 Revision of calculation standards EN 15241, EN en EN CEN/TC 156/WG 22 Calculation of cooling storage systems Disbanded CEN/TC 156/WG 23 CEN/TC 228/WG 1 CEN/TC 228/WG 4* CEN/TC 228/WG 5 Guidelines for inspection of ventilation systems and air conditioning systems General performance requirements of heating systems and sub-systems in buildings Calculation methods and system performance and evaluation Hydraulic Surface Heating and Cooling Systems Atze Boerstra en Jaap Hogeling Henk Kranenberg en Jaap Hogeling Jaap Hogeling en Marco Hofman - Kees Arkesteijn, Hans van Wolferen, Henk Kranenberg, Jaap Hogeling, Jan Aerts, Gerard van Amerongen en Wim Plokker - CEN/TC 371/WG 1* EPBD standards group Kees Arkesteijn, Dick van Dijk, Jaap Hogeling, en Marleen Spiekman * WG werkt aan EPB normen 6.2 Lidmaatschappen van mondiale werkgroepen Werkgroepnummer Werkgroepnaam Naam expert ISO/TC 163/AHG 1 Industrial applications ISO/TC 163/WG 3* Energy performance buildings Dick van Dijk, Jaap Hogeling, en Marleen Spiekman ISO/TC 163/WG 4* JWG ISO/TC 163 and ISO/TC 205; Energy performance of buildings using holistic approach * WG werkt aan EPB normen Dick van Dijk (co-convenor),en Jaap Hogeling 7 Evaluatie en voortgangsrapportage De subcommissie is per 1 juli 2013 opgericht met het van start gaan van de normen onder de EPBD. Nu deze normen de laatste stemronde ingaan wordt over de toekomst van deze commissie nagedacht. Samen met de normsubcommissie (EPG) wordt een nieuwe structuur ontwikkeld om de Europese normen in Nederlandse normen om te zetten en de bestaande Nederlandse normen op de Europese normen aan te passen. Waarschijnlijk gaat (deze subcommissie) op in verschillende kleinere subcommissies en werkgroepen. Het opzetten van deze structuur is door onzekerheden in de markt nog beperkt van de grond gekomen. Voor het najaar van 2016 staat één informatiebijeenkomst gepland. Deze is ter voorbereiding van de Nederlandse stem op de Formal Vote van de EPB normen. Hier worden de resultaten van het (beperkte) onderzoek naar de "NL Example

12 12/13 Cases" gepresenteerd. Deze subcommissie heeft opdracht voor dit onderzoek gegeven. Uit het onderzoek moet blijken of deze Europese normen in grote lijnen kloppen en of ze inderdaad voor Nederland bruikbaar zijn. Dat wil zeggen of de eventuele tekortkomingen die voor Nederland zouden gelden, geëlimineerd kunnen worden met Nederlandse bijlagen, en of op basis van de Europese normen ook eenvoudige, simpel toepasbare maar nog steeds goed accurate Nederlandse normen of normproducten zijn te maken. Bovendien wordt indicatief gekeken of de uitkomsten vergelijkbaar kunnen zijn met wat nu in de EPG staat. Dit onderzoek NL Example Cases is met de kerngroep voorbereid. RvO heeft opdracht gegeven voor een aanvullend onderzoek. Beide onderzoeken zijn indicatief en behandelen alleen de belangrijkste normen. Op het on-line platform is regelmatig informatie over de EPB normen geplaatst, zoals overzichten met de laatste stand van zaken, presentaties, artikelen. Tevens zijn alle documenten van de betreffende CEN en ISO/TC's beschikbaar. Uit deze grote hoeveelheid zijn de belangrijkste documenten door middel van een notificatie met extra toelichting aan de leden verstuurd. Denk aan verslagen van TC's of werkgroepen waarin de EPB normen zijn besproken. Daarnaast zijn ook andere documenten van extra informatie voorzien, maar niet aan de toch al grote stroom toegevoegd. Deze informatie is wel gewoon op ISOlutions te vinden. In 2016 werd vrijwel niet op EPB normen gestemd, maar de andere normen die de betreffende TC's maken zijn uiteraard ook in overleg met de belanghebbende partijen van een stem en soms ook van commentaar voorzien. In het tijdschrift 'Bouwkwaliteit in de praktijk' nr. 9 verschijnt een artikel over de praktische toepassing van de EPB normen. Er zijn nog geen persberichten gemaakt, de EPB normen bevinden zich in een stadium waarbij ze intern bij CEN en ISO en later intern bij NEN worden beoordeeld. Persberichten worden verwacht als meer bekend is over de wijze waarop de Europese normen in Nederland worden geïmplementeerd en als de uitslag van de NL Example cases bekend is. Het communicatieplan geeft hierover meer inzicht. De begroting komt voor 2017 uit op ,-- en omvat: Project implementatie EPB normen - EN ISO (overarching standard), inclusief inhuur experts Project implementatie EPB normen - Thermische basisnormen, inclusief inhuur experts Project implementatie EPB normen - Ventilatie, inclusief inhuur experts Project implementatie EPB normen - Verwarming/Koeling) inclusief inhuur experts Begeleiding CEN/TC 89 Thermische eigenschappen Begeleiding CEN/TC 130 heating Begeleiding CEN/TC 156 Ventilatie

13 13/13 Begeleiding CEN/TC 228 verwarming en koeling Begeleiding CEN/TC 247 BAC/BMS Begeleiding CEN/TC 371 EPB Begeleiding ISO/TC 163 Thermische eigenschappen Begeleiding ISO/TC 163/SC 1 Thermische eigenschappen - toets- en meetmethoden Begeleiding ISO/TC 163/SC 2 Thermische eigenschappen - berekeningsmethoden Begeleiding ISO/TC 205 Building design beheer online community ; onderhoud commissie, administratie; 2 informatieconferenties (incl. voorbereiding en acties); coördineren kerngroep; voorbereiden stemadvies; overleg over stemmingen; uitvoeren stemmingen. Kosten van het premium-lidmaatschap (2017) zijn onder voorbehoud van herstructurering van de commissie en exclusief eventuele deelname aan werkgroepen onder deze commissie: Voor een branchevereniging: 5.200,= (Excl. BTW) Voor een bedrijf dat lid is van een branchevereniging die zelf ook premiumlid is: 1.100,= (Excl. BTW) Voor een bedrijf dat geen lid is van een branchevereniging of waarbij de betreffende branchevereniging zelf geen premiumlid is: 1.900,= (Excl. BTW) Kosten van het basis-lidmaatschap per jaar zijn: 1.100,= Euro (Excl. BTW).