Waar ligt de oudste stad ter wereld?

Vergelijkbare documenten
Dierenwelzijn : Circussen

1 Waarom zijn niet alle dieren tam?

Thema dieren. Deze werkbundel is van:

FACTSHEET IMPORT GROENTEN/FRUIT VAN BUITEN EU

INHOUD 1 WAAR LIGT HET? 2 WAAR KOMT HET VANDAAN? 3 EUROPA

Cultuur: alles wat een groep mensen met gemeenschappelijke kenmerken voortbrengt, zoals taal, godsdienst, kunst, normen en waarden.

Inhoudsopgave atlas. Aardrijkskunde. Vraag 1 van 12

FACTSHEET FRESH VEGETABLES

HET WERELDGESCHIEDENIS- QUIZBOEK

De schatkamer. Dit werkboekje is van:

WEST EUROPESE IMPORT VERSE GROENTEN EN FRUIT UIT VERRE BESTEMMINGEN VOORAL OVERZEE

Naam:...

Noem de letters H t/m J en zeg welke oceaan het is. H = de Grote Oceaan (Stille Oceaan), I = de Atlantische Oceaan, J = de Indische Oceaan

Jan Luijendijk & Guy Alaerts IHE Delft Institute for Water Education

Bestemming 0,5 kg 1,0 kg 1,5 kg 2,0 kg 2,5 kg 3,0 kg 4,0 kg. Canarische Eilanden (IC) 69,90 74,40 78,90 83,40 87,90 92,40 101,40

FACTSHEET 10 JAAR WERELHANDEL Verse groenten en fruit

FACTSHEET 10 JAAR WERELHANDEL Verse groenten en fruit

1 Landschap en klimaat in Turkije

Druiven: Ontwikkeling wereldhandel en aandeel Chili (export) en Nederland (import) 10%

JAAROVERZICHT 2010 gedetailleerd per Categorie, Regio en Land Bron: CBS

Tussendoortjes boerderijklas

Andere boeken in deze serie:

Inhoudsopgave atlas. antwoorden met uitleg voorbeeldopgaven Aardrijkskunde. Wereldorientatie-pabo antwoord 1 van 12

Lange Distelstraat XE Amsterdam

Paragraaf 1: Griekse beschaving - TL 1

herfstsprong Siegfried 1 Apeus 2 Leveren (level) beloning opdracht Leveren (apentempel kamer) beloning

De Mexicaanse griep. Als je de verspreiding van de Mexicaanse griep wilt onderzoeken, moet je er eerst iets over de griep weten.

BOX 53/54/55. Deze 3dvd-box verschijnt in juni en neemt de kijker mee op een treinreis door o.a. Zwitserland, Groot-Brittannië en Duitsland.

een wereld apart Vanuit aardrijkskundige (= geografische) invalshoek

Mijn werkstuk gaat over MEXICO

G E S C H I E D E N I S - A A N T E K E N I N G E N H 1 / 2 / 3

Master Geschiedenis van de Oudheid. Faculteit Letteren, OG Geschiedenis van de Oudheid

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Romeinen

FACTSHEET ZUID AFRIKA

De zuur-base tabel van Dr. Alex Guerrero De volgende tabel komt uit het boek In Balance for Life van Dr. Alex Guerrero.

Aanvraagformulier speelvergunning circus

e-book: gebonden versie: e-book: gebonden versie: Chris Oxlade

No of No-Amon was een oude hoofdstad van Egypte. De plaats wordt ook Thebe en thans Luxor genoemd. Het was de beroemde koningsstad van Opper-Egypte.

09/2015. Dit bundeltje is van. Actua. De vluchtelingencrisis. Dit bundeltje is van /70 = /10. Leen Van Damme. Pagina 1

Het referentielaboratorium voor rabiës is gevestigd op het WIV-Departement Pasteur Instituut te Brussel.

De Geo. 1 th Aardrijkskunde voor de onderbouw. Antwoorden hoofdstuk ste druk

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - Maart 2016

(foto a) Inhoud van het koffertje 15 dierenkaarten Ollie de olifant. (foto b) (foto c)

NZV LUSTRUM - De Veeteler in de Wereld

Tijd van jagers en boeren

ADOPTIE Trends en analyse Statistisch overzicht interlandelijke adoptie over de jaren 2004 tot en met Datum 30 maart 2009

SPELENZONDERBEPERKING.NL CATALOGUS/PRIJZEN Contact: Tel:

Cyprus. Inleiding. Nicosia (Lefkosia)

De historie van de Davidster.

Deze (autarkisch agrarische samenleving) veranderde in de tijd van steden en staten (11 e en 12 e eeuw).wat waren de Oorzaken?

Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen

Overzicht van het aantal verstrekte beginseltoestemmingen over de jaren

Verre Culturen Delft met de vrienden van Museum Nusantara. Website:

FACTSHEET NEDERLAND EXPORT BUITEN EU+

Syrië. Een verleden, en een toekomst? Disclaimer: alle afbeeldingen zijn enkel gebruikt voor educatieve doeleinden en worden niet verder verspreid.

Fiche Kleurrijk West-Vlaanderen ROESELARE. Opsplitsing in nationaliteitsgroepen

Fiche Kleurrijk West-Vlaanderen KORTEMARK. Opsplitsing in nationaliteitsgroepen

Brusselse bevolking per nationaliteitsgroep - alle leeftijden (2014)

Fiche Kleurrijk West-Vlaanderen SPIERE-HELKIJN. Opsplitsing in nationaliteitsgroepen

MAGAZIJNVERKOOP PETGIGANT OPENINGSTIJDEN VRAGEN & ADVIES AFREKENEN STAFFELKORTING

Fiche Kleurrijk West-Vlaanderen LANGEMARK-POELKAPELLE. Opsplitsing in nationaliteitsgroepen

1. Heb je huisdieren? Ik heb: (meerdere antwoorden mogelijk)

Indien u vragen heeft over uw ImuPro resultaat of over voedingsintolerantie type III, neem dan gerust contact met ons op.

De nieuwe verscheidenheid Toenemende diversiteit naar herkomst in Nederland

Het referentielaboratorium voor rabiës is op het WIV Departement Pasteur Instituut te Brussel gevestigd.

Resultaat Test Reactiesterkte Aantal voedselallergenen Eenheden

Het referentielaboratorium voor rabiës is gevestigd op het WIV-Departement Pasteur Instituut te Brussel.

GEBIED SCHIP NAAM VERTREKDATUM DUBAI CELEBRITY CONSTELLATION DUBAI CELEBRITY CONSTELLATION DUBAI CELEBRITY CONSTELLATION

Toerisme in perspectief. NBTC Holland Marketing Afdeling Research

3 De islamitische wereld

ADOPTIE Trends en analyse Statistisch overzicht interlandelijke adoptie over de jaren 2007 tot en met 2011

De jager-verzamelaar werd boer. Een archeologische kijk op een evolutionaire challenge.

8 4 Streken en klimaten

Later word ik dierenarts!

Lees het verhaal over Columbus de ontdekkingsreiziger (deel 1)

Samenstelling van de moedermelk van een aantal zoogdieren. Soort Vetten (%) Proteïnen (%)

2 Er begint een nieuwe periode in de geschiedenis als er veel verandert

Clemensakker 3 Nuenen Hofwoning

Terug in de tijd! Hoe is de wijnbouw ontstaan? Waren het de Grieken of de Romeinen die de wijnstok verspreidden in Europa?

Piet van Wijkgaarde 22 Nuenen Appartement

FACTSHEET AVOCADO. AVOCADO: Wereldhandel groeit spectaculair!

Water en politiek in Palestina

De eerste steden hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

De Geo. 1 th Aardrijkskunde voor de onderbouw. Antwoorden hoofdstuk ste druk

Potplanten en jonge planten 2007

Men heeft mij gezegd dat er hier in rotsspleten de vuurwerkplant groeit en aan de oevers van de beek zou ik slangenwortel, anemoon en cyclamen moeten

Het eerste schrift hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

inhoud DEZE ZANDBAK IS TE GEK!

FACTSHEET SINAASAPPELEN

Base ++ Base + Zuur - Zuur - -

De Geo 2 bk Aardrijkskunde voor de onderbouw Antwoorden hoofdstuk 1

Aantal huwelijken, huwelijksontbindingen, partnerschappen en partnerschapsontbindingen per woonplaats in 2014

Waarom zijn bananen krom?

Project lj1 Adaptability

Project lj1 Adaptability

Project lj1 Adaptability

BROCHURE / PRIJZEN 2016

Factsheet Demografische ontwikkelingen

5. De overheidsbril - Hoe is kinderarbeid in Nederland afgeschaft en wanneer wat waren de maatregelen van onze overheid?

Aantal huwelijken, huwelijksontbindingen, partnerschappen en partnerschapsontbindingen per woonplaats in 2015

Transcriptie:

Waar ligt de oudste stad ter wereld? De eerste stedelijke gemeenschappen in het oude Nabije Oosten Travelninja.nl Lucas Petit, conservator Nabije Oosten

1920

1920 Tell Damiyah De laagst gelegen nederzetting ter wereld..

Oudste (bestaande) steden Byblos (5000 v.chr.) Argos (5 de millennium v.chr.) Aleppo (4300 v.chr.) Athene (5 de -4 de millennium v.chr.) Faiyum (Egypte, 4000 v.chr.) Sidon (4000 v.chr.) Delhi (3500 v.chr.) Luxor (3200 v.chr.) Susa (3200 v.chr.) Damascus (3000 v.chr.) Jericho (3000 v.chr.) Jeruzalem (2800 v.chr.) Luoyung (2070 v.chr.) Ushanov 2012

Wat is een stad? Wikipedia: Een stad is een plaats waar mensen wonen. Het onderscheid tussen steden en dorpen wordt meestal gemaakt op grond van de grootte (het aantal inwoners) of het voorzieningenniveau. Waar dorpen zich kenmerken door een landelijk karakter, weinig voorzieningen en een hechte gemeenschap, zijn steden dichter bevolkt, bezitten meer voorzieningen (scholen, ziekenhuizen, een schouwburg, grotere stations, etc.), en kennen geen hechte gemeenschap ("opgaan in de massa"). Van Dale: een stad is een uitgebreid, samenhangend geheel van huizen en gebouwen www.woorden.org: een stad is een plaats waar veel menselijke activiteit plaatsvindt, zoals wonen, werken, winkelen, uitgaan

By the end of the 6th millennium BCE there were towns and villages spread across the Near East. Mesopotamia, where large cities first began to appear in the fourth millennium BCE (Oxford Handbook of the State in the Ancient Near East and Mediterranean, 2013)

Gordon Childe (1892-1957) 1. Veel inwoners / grote nederzetting 2. Specialisten en een verdeling van werk 3. Overschot om de gedifferentieerde samenleving en overheid te financieren en te onderhouden 4. Monumentale publieke gebouwen 5. Hiërarchische samenleving 6. Schrift 7. Wetenschap 8. Kunstvormen 9. Lange afstandshandel 10.Een staatsvorm

Het oude Nabije Oosten

Dé bakermat van onze beschaving?

30.000 jaar geleden

Domesticatie Vijg Midden Oosten 9000 v.chr. Emmertarwe Midden Oosten 9000 v.chr. Gierst Oost Azië 9000 v.chr. Gerst Midden Oosten 8500 v.chr. Kikkererwten Turkije 8500 v.chr. Rijst Azië 8000 v.chr. Aardappels Zuid Amerika 8000 v.chr. Bonen Zuid Amerika 8000 v.chr. Mais Centraal Amerika 7000 v.chr. Broodtarwe Midden Oosten 6000 v.chr. Dadel ZW Azië 5000 v.chr. Avocado Centraal Amerika 5000 v.chr. Bananen ZO Azië 5000 v.chr. Olijf Midden Oosten 4000 v.chr. Chocola Mexico 1600 v.chr. Vanille Centraal Amerika 14 de eeuw na Chr. Hond Meerdere locaties 15.000 v.chr. Geit Azië &Midden Oosten 10.000 v.chr. Varken China 8000 v.chr. Koe Meerdere locaties 8000 v.chr. Kat Middellandse Zee 7000 v.chr. Kip ZO Azië 6000 v.chr. Ezel Egypte 5000 v.chr. Paard Oekraïne 4000 v.chr. Bij Meerdere locaties 4000 v.chr. Lama Peru 3500 v.chr. Kameel Centraal Azië 2500 v.chr. Eend China 1000 v.chr. Rendier Siberië 1000 v.chr. Goudvis China 300 na Chr. Konijn Europa 1600 na Chr. Kanarie Europa 1600 na Chr.

Ain Gev 18.000-11.000 jaar v.chr.

Ain Malaha 11.000-9.300 jaar v.chr.

Jericho Rond 9.000 jaar v.chr.

Rond 9.000 jaar v.chr.

9.000-8.000 jaar v.chr. Tell Bouqras Jericho

8.000-7.000 jaar v.chr. Ganj Dareh, Iran Cayönü, Turkije

Chatal Huyuk 8.000-7.000 jaar v.chr.

Tell es-sawwan 7.000-6.000 jaar v.chr. Hassuna Samarra

Eridu 6.000-4.000 jaar v.chr. riet was nog niet tevoorschijn gekomen, er groeide nog geen bomen, een tichel was nog niet gelegd, huizen waren nog niet gebouwd, er was nog geen stad, al het land was zee, toen werd Eridu gesticht...

6.000-4.000 jaar v.chr.

6.000-4.000 jaar v.chr.

Uruk 4.000-3.000 jaar v.chr.

Uruk 4.000-3.000 jaar v.chr.

4.000-3.000 jaar v.chr.

Jebel Aruda 4.000-3.000 jaar v.chr.

Het schrift

De 10 punten van Gordon Childe 1. Grote bevolking en grote nederzettingen ca. 8500 v.chr. 2. Specialisten en een verdeling van werk ca. 9000 v.chr. 3. Overschot om de gedifferentieerde samenleving en overheid te financieren en te onderhouden ca. 10.000 v.chr. 4. Monumentale publieke gebouwen ca. 5000 v.chr. 5. Hiërarchische samenleving ca. 5000 v.chr. 6. Schrift ca. 3200 v.chr. 7. Wetenschap ca. 3500 v.chr. 8. Kunstvormen ca. 7000 v.chr. 9. Lange afstandshandel ca. 8500 v.chr. 10.Een staatsvorm ca. 4500 v.chr. Pas vanaf het einde van het 4 de millennium zijn al deze zaken aanwezig.

Oudste steden in Midden Oosten Byblos (5000 v.chr.) Aleppo (4300 v.chr.) Sidon (4000 v.chr.) Susa (3200 v.chr.) Damascus (3000 v.chr.) Jericho (3000 v.chr.) Jerusalem (2800 v.chr.)

Waar ligt de oudste stad ter wereld? Hartelijk dank voor uw aandacht