Brief aan Efeze Openb. 2:1-7 Inleiding Zoals jullie de vorige keer in de inleiding van Peter gehoord hebben is Johannes op Patmos. Daar krijgt hij van God rond het jaar 95 na Christus verschillende openbaringen, waaronder de brieven aan de 7 gemeenten. Als eerste de brief aan de gemeente van Efeze. Efeze De stad Efeze lag van de 7 steden het dichtst bij Patmos. Efeze was een havenstad en de toegangspoort tot Azië door goede verbindingen met het binnenland en een karavaanroute naar de rivier de Eufraat. Efeze was met 250.000 inwoners de 4 e stad van de antieke wereld en de hoofdstad van Klein-Azië. In de tijd dat Johannes deze openbaring krijgt is Efeze al erg ver in haar ontwikkeling. Verschillende keizers hebben Efeze verrijkt met verschillende gebouwen. Keizer Augustus liet een provinciaal archief en een waterleiding bouwen. En keizer Nero heeft het stadion laten herbouwen en het amphitheater laten vergrootten. Verder verrezen er veel straten, markten, standbeelden, triomfpoorten, gymnasia en baden. Ook stond in Efeze 1 van de 7 wereldwonderen: de tempel van Artemis. Zij was de Griekse godin van de groei, het water, de akkerbouw en de jacht en werd in Efeze vooral vereerd als de vruchtbaarheidsgodin. De Artemis-verering had een belangrijke rol in de stad Efeze. Denk aan het verhaal van Demetrius, de zilversmid, die beeldjes van de Artemis-tempel verkocht. Niet alleen Artemis werd vereerd, maar ook de keizers werden als goden vereerd. Maar liefst 2 tempels waren aan hen gewijd. En dat was nog niet alles. Doordat Efeze een havenstad was, kwamen mensen met allerlei verschillende nationaliteiten naar Efeze, die ook hun eigen godsdienst meenamen. Zo waren er ook Joden in Efeze. De synagoge waarover wordt gesproken in Hand. 19:8 is tot op heden nog niet gevonden. Maar er zijn wel verschillende inscripties, grafmonumenten en liturgische voorwerpen gevonden, die duiden op de aanwezigheid van een Joodse gemeenschap. Er was ook een christengemeente in Efeze. Op Paulus 2 e zendingsreis heeft hij de gemeente een bezoek gebracht en op zijn 3 e zendingsreis is hij 3 jaar in Efeze gebleven. Ook heeft Paulus een brief geschreven aan de gemeente van Efeze. Elke brief naar 1 van de 7 gemeenten heeft ongeveer dezelfde opbouw. Als eerste geeft Christus de opdracht: Schrijf. Johannes moet alles wat Christus tegen hem zegt opschrijven, en dat bevel wordt elke brief weer herhaald. Daarna komt de adressering: aan de engel der gemeente, met engel der gemeente wordt de opziener of leraar bedoeld. Vervolgens komt er een beschrijving van Christus, met een 1 of 2 karaktertrekken van Hem uit Zijn verschijning of toespraak in hoofdstuk 1. Deze herhaling van Zijn kenmerken versterkt het gezag van de brieven. Dan zegt Christus: Ik weet uw werken en geeft Hij een samenvatting van de situatie in de gemeente. Dit kan positief en/of negatief zijn. Daarna doet God een oproep tot waakzaamheid of bekering. Als laatste komt er een belofte voor de overwinnende christenen, voorafgaand door de oproep: die oren heeft, die hore wat de Geest tegen de gemeente zegt. Deze eerste brief is dus gericht aan de engel der gemeente van Efeze: Schrijf aan den engel der gemeente van Efeze.
Beschrijving van Christus Dan gaat de brief verder met een beschrijving van Christus: Dit zegt Hij Die de zeven sterren in Zijn rechterhand houdt, Die in het midden der zeven gouden kandelaren wandelt. De uitdrukking dit zegt wordt ook gebezigd in het oude testament, bijv. bij de profeten, om een boodschap met goddelijk gezag aan te kondigen. De 7 sterren en 7 kandelaars worden ook genoemd in Openb. 1: 20. De 7 sterren zijn de opzichters van de 7 gemeenten en de 7 kandelaren zijn de 7 gemeenten. In hoofdstuk 1: 16 wordt genoemd dat Christus de 7 sterren heeft, maar hier in vs. 1 wordt dat versterkt. In vs. 2 staat namelijk dat Christus de sterren vasthoudt, ook in het Grieks wordt hier een sterker woord voor gebruikt. Psalm 147:4 zegt: Hij telt het getal der sterren; hij noemt ze alle bij namen. Hij kent, beschermt en bewaart de opzieners door wie Hij de gemeente verlicht. Hij wandelt temidden van de kandelaren, de gemeenten, wat wil zeggen dat Hij er levendig aanwezig is. Deze beeldspraak doet denken aan de priesters in het Oude Testament die de tempel rondgingen om het licht op de kandelaren te verzorgen. Zo gaat Christus als de grote Priester rond om erover te waken dat het Woord in de gemeenten wordt doorgegeven. Compliment Ik weet uw werken, God is alwetend, Hij kent al je doen en laten. Het werk van Christus volgelingen voor Hem is niet tevergeefs: Zo dan, mijn geliefde broeders, zijt standvastig, onbeweeglijk, altijd overvloedig zijnde in het werk des Heeren, als die weet dat uw arbeid niet ijdel is in de Heere. (1 Korinthe 15:58) De gemeente wordt door Christus geroemd om 2 kenmerken: om hun arbeid en hun lijdzaamheid, omdat ze zich inspannen om lichtende kandelaren te zijn, ondanks de verdrukking. Hun inzet blijkt uit het feit dat ze de kwaden niet kunnen dragen. Zij kunnen de mensen die ingaan tegen God niet verdragen in de gemeente. Ook komt die inzet naar voren uit hun omgang met dwaalleraars, die deden alsof ze door Christus gezonden waren. De Efeziërs hebben hen aan hun vruchten getoetst, zoals Christus leert in Matth. 7:16: Aan hun vruchten zult gij hen kennen. Leest men ook een druif van doornen, of vijgen van distelen?. Door op hun gedrag te letten, bijv. in de verdrukking, zijn de Efeziërs erachter gekomen dat deze onbekende geen leraars, maar leugenaars waren. De gemeente heeft gewaakt voor de zuivere leer. In vs. 3 komt Christus terug op de lijdzaamheid, het uithoudingsvermogen van de gemeente. Om de naam van Jezus heeft de gemeente veel verdragen. De christenen in Efeze zijn voor de naam van Jezus uitgekomen en hebben zo het vertrouwen in Hem uitgesproken. Berisping Maar niet alles gaat goed in de gemeente van Efeze. Ik heb tegen u, dat gij uw eerste liefde hebt verlaten. Volgens de meeste exegeten wordt hiermee de liefde tot God en de liefde tot elkaar bedoeld. De liefde tot God blijkt uit Jeremia 2:2, waar een soortgelijke zinsnede gebruikt wordt: Ik gedenk der weldadigheid uwer jeugd, der liefde uwer ondertrouw, toen gij Mijn nawandeldet in de woestijn, in onbezaaid land. In vers 5 worden de eerste werken aangehaald, waarmee hoogstwaarschijnlijk de werken der barmhartigheid mee bedoeld worden, en dus ook de liefde tot de naasten. Het wordt de eerste liefde genoemd, want er is wel de bereidheid om te lijden voor het geloof en de dwaalleraren te weerstaan, maar de liefde mist.
Opdracht Gedenk dan waarvan gij uitgevallen zijt. Christus houdt de gemeente de spiegel voor, zodat ze hun terugval in geloof zien. Bekeer u, het is de oproep die de profeten in het Oude Testament al deden, die Johannes de Doper meermaals heeft laten horen en die ook Christus toen Hij nog op aarde was, vaak liet horen. Als 3 e volgt: doe de eerste werken, die voortkwamen uit de liefde voor Christus. Christus doet een appèl op de gemeente om hun liefde voor Hem weer te laten blijken in hun werken. In deze 3 dingen zien we de 3 stukken uit de bekering terug: kennis van ellende, verlossing en dankbaarheid, dat zich onder andere uit in de werken. Het is dus niet genoeg dat de gemeente stand houdt in de verdrukking, maar ook de liefde tot God is nodig. Gevolg van ongehoorzaamheid Mochten de Efeziërs niet naar deze vermaning luisteren en zich dus niet bekeren, dan zal Christus haastelijk komen en hun kandelaar van zijn plaats weren. Een verklaring hiervan is dat Christus bij de wederkomst de gemeente van Efeze buiten de kring van gemeenten zal houden. Andere verklaringen gaan uit van een voorlopig en direct gericht van Christus voor de wederkomst nog. Maar de gemeente zal dus zeker gestraft worden, mochten zij zich niet bekeren. God kijkt de zonden niet door de vingers, maar Hij zal er altijd op terugkomen. En Christus wijst de gemeente er op dat Hij terug zál komen. Herhaling compliment Nogmaals noemt Christus het positieve in de gemeente: het ongeduld jegens de dwaalleraars. Het pleit voor de gemeente dat zij de werken der Nikolaïeten haten, net zoals Christus die haat. Nikolaüs, was 1 van de 7 diakenen die door de gemeente van Jeruzalem gekozen werd om de apostelen te helpen. Hij was de enige proseliet onder de 7 diakenen, een heiden die christen geworden was. Er zijn verklaarders die zeggen dat de Nikolaïeten deze Nikolaüs als hun leermeester zagen. Ook zeggen sommigen dat de Nikolaïeten christenen van heidense komaf zijn, en daarom zo genoemd worden. Waarschijnlijk zijn de Nikolaïeten niet de dwaalleraars die in vs. 2 genoemd worden. De kans is groot dat de dwaalleraars uit vs. 2 van buitenaf kwamen, en dat de Nikolaïeten de gemeente van binnenuit bedreigden. Over de leer van de Nikolaïeten is niet heel veel bekend. Onder andere de kanttekeningen opperen dat zij wel eens toegestaan konden hebben dat er offervlees gegeten mocht worden. Dit tegen het besluit van de discipelen in Hand. 15:29 in. Ook zouden zij hoererij tolereren, wat letterlijk opgevat kan worden, maar ook figuurlijk, als trouwbreuk jegens God door het eten van offervlees. Dit maken de exegeten op uit Openb. 2:14,15 waar de lering van Bileam verbonden wordt met de lering van de Nikolaïeten. Het leven van de Nikolaïeten neigt dus erg naar een compromis met het heidense leven in Efeze, waardoor de loyaliteit van de gemeente aan Jezus gevaar loopt. Maar de Efeze gaan niet mee in die levensstijl, waarvoor Christus hen prijst. Belofte voor de overwinnaar Wie oren heeft, hore wat de Geest tot de gemeente zegt. Christus roept op om extra aandacht te geven aan wat de Geest tot de gemeente zegt. Deze oproep richt zich indringend tot een ieder die dit hoort. De overwinnaar wijst op de gelovige die trouw volhoud in de strijd met de antigoddelijke krachten. Zij die de strijd volhouden mogen eten van de boom des levens. Deze boom is het beeld van het toekomstige heil. In het paradijs is ons de toegang tot die boom ontzegd. In het nieuwe
Jeruzalem zal deze levensboom de burgers weer verkwikken. De nieuwe wereld, het nieuwe paradijs zal een plaats zijn van eeuwige vrede en liefde tussen God en de mens. Toepassing En nu is de vraag tot ons als eerste: zijn wij net zoals de gemeente van Efeze bereid om te lijden voor ons geloof. Om uit te komen voor Gods Naam, ook al zal dat nare gevolgen hebben? Zijn wij net zoals de gemeente van Efeze altijd op onze hoede voor dwaalleraars? Neem niet alles klakkeloos aan, maar toets hun woorden aan de Bijbel en kijk naar hun levenswandel. Een goede boom kan geen kwade vruchten voortbrengen, noch een kwade boom brengt voort goede vrucht. God is alwetend, dus Hij onthoudt niet alleen onze goede daden, maar Hij kan ook onze zonden niet vergeten. Hij ziet niks door de vingers. Dus ook wij moeten opletten dat we niet net zoals de gemeente van Efeze onze eerste liefde te vergeten. 1 Kor. 13: 13: En nu blijft geloof, hoop en liefde, deze drie; doch de meeste van deze is de liefde. Het is niet genoeg om voor het geloof in Jezus te lijden, als geen genegenheid meer hebt tot Christus en je naaste. Anders zal ook onze kandelaar weggenomen worden, en zullen wij buiten de kring van gelovigen geplaatst worden. Maar niet alleen de opdrachten en waarschuwingen zijn toepasbaar voor ons, maar ook de belofte wordt aan ons gegeven. De overwinnaars zullen mogen binnenkomen in het nieuwe Paradijs, en eten van de Boom des levens!
Verwerkingsopdracht Schrijf een artikel van 50-100 worden waarin je één van de thema s uit de brief van Efeze uitlegt aan een niet-christen. 1 Schrijf aan den engel der Gemeente van Efeze: Dit zegt Hij, Die de zeven sterren in Zijn rechter hand houdt a, Die in het midden der zeven gouden kandelaren wandelt b : 2 Ik weet uw werken c, en uw arbeid, en uw lijdzaamheid, en dat gij de kwaden niet kunt dragen; en dat gij beproefd hebt degenen, die uitgeven, dat zij apostelen zijn, en zij zijn het niet; en hebt ze leugenaars bevonden; 3 En gij hebt verdragen, en hebt geduld; en gij hebt om Mijns Naams wil gearbeid, en zijt niet moede geworden. 4 Maar Ik heb tegen u, dat gij uw eerste liefde hebt verlaten d. 5 Gedenk dan, waarvan gij uitgevallen zijt, en bekeer u, en doe de eerste werken e ; en zo niet, Ik zal u haastelijk bij komen, en zal uw kandelaar van zijn plaats weren, indien gij u niet bekeert. 6 Maar dit hebt gij, dat gij de werken der Nikolaieten haat, welke Ik ook haat. 7 Die oren heeft, die hore wat de Geest tot de Gemeenten zegt. Die overwint, Ik zal hem geven te eten van den boom des levens, die in het midden van het paradijs Gods is f. Uitwerking a) Wij geloven dat onze Heere Jezus zo machtig is en dat Zijn trouw zo ver gaat, dat Hij onze leidinggevende in Zijn hand houdt. Hij bewaard hen, zodat zij ons de weg kunnen wijzen, als sterren. Dit betekent dat ondanks onze fouten God boven alles staat en doorgaat met zijn werk. b) Johannes krijgt de opdracht van God om een brief te schrijven. Dit gebeurt door een droom die hij krijgt. In Klein-Azië zijn zeven gemeenten, die elk een brief moeten krijgen. God laat aan Johannes weten wat er in die gemeenten gebeurd. God noemt de zeven gemeenten ook wel de zeven gouden kandelaren. Door middel van brieven wil Hij de gemeente in de eerste plaats bemoedigen en daarnaast (dit artikel was nog niet helemaal af) c) Met Ik wordt bedoelt de persoon Jezus. Met uw werken wordt niet alleen je baan bedoelt, maar alle dagelijkse bezigheden. Wij geloven in een God, die alles weet, hoort en ziet. Dat houd dus in dat God of Jezus (want die zijn één) al je werken weet. d) We kennen het allemaal: ze begonnen smoorverliefd als stelletje, maar na 10 jaar hingen ze gezapig op de bang. Ze deden allebei hun best, maar de belangstelling voor elkaar ontbrak. Zo was het ook met de gemeente van Efeze. Ze zetten zich nog steeds in voor God, maar het echte contact met God hadden ze niet meer. De apostel spoort hen aan om dit contact met God weer te laten herleven. e) God wil liefde geven, maar Hij wil ook liefde ontvangen. De kern van het geloof is God liefhebben boven alles en je naaste als jezelf. De Efezenaren hebben hun eerste liefde verlaten. Daar wordt mee bedoeld de liefde tot God en de naaste, dus zij voldoen niet meer aan de kern van het geloof. God wijst hen op de kern, dat zij de liefde tot God en tot de naaste niet uit het oog moeten verliezen. God geeft hen dus de opdracht om zich om te keren en om de eerste werken weer te doen, dat is de eerste liefde. f) Beste., Welkom in het paradijs! Vandaag de dag leven we in de chaos van deze wereld. Maar zo blijft het niet. De aarde zal weer een paradijs worden. Wie wil daar niet in wonen? In het paradijs
staat Christus in het middelpunt. Hij, de Zoon van God, wil jou de toegang geven tot het paradijs. De prijs, die Hij daarvoor betaald heeft, is Zijn leven. Zo graag wil Hij dat je komt. Wat Hij van je vraagt is dat je Hem geloofd. Ondanks wat anderen zeggen. Dat vraagt om volhouden. Dan behaal je de overwinning en heb je de toegang tot het paradijs.