Carbon Footprint 2012
Versie: 2.0 opgemaakt 19-04-2012 Proces BWise: Opstellen energiestromen en Carbon Footprint Locatie BWise: BWise Documenten MVO 1. Inleiding... 2 2. Organisatie grenzen... 2 3. Operationele grenzen... 4 4. Inventarisatie methoden... 4 4.1 Directe emissie: Gasverbruik... 4 4.2 Directe emissie: Brandstof... 5 4.3 Energie Indirecte emissie: Elektriciteitsverbruik... 6 4.4 Energie Indirecte emissie: Stadswarmte... 6 4.5 Energie Indirecte emissie: Zakelijk personenvervoer en vliegverkeer... 7 4.6 Overige indirecte emissies... 7 4.7 Onzekerheidsbeschouwing... 7 5. Kwaliteitsbewaking en gegevensverzameling... 8 6. Samenvatting van de CO 2 emissies... 9 7. Acties voor vermindering van de CO 2 uitstoot... 11 7.1 Reductiedoelstelling... 11 7.2 Reductiemaatregelen... 13 7.2.1 Gasverbruik... 13 7.2.2 Brandstof... 13 7.2.3 Elektriciteitsverbruik... 14 7.3 Effect van Reductiemaatregelen... 14 8. Referenties... 15 1
1. Inleiding Als leasemaatschappij ziet Alphabet Nederland B.V. het als haar taak om klanten te adviseren en te attenderen op de noodzaak van schoner rijden want een leaseautorijder die zuinig rijdt, belast het milieu minder. De kans op schade neemt ook af waardoor de kosten voor de werkgever dalen. Op grotere schaal kunnen bedrijven en organisaties hun wagenpark groener maken en op die manier bijdragen aan een schonere leefomgeving. Alphabet steunt van harte Het Nieuwe Rijden. Duurzaamheid betekent in onze visie dat wij klanten stimuleren hun wagenpark milieuvriendelijker te maken. In aansluiting hierop heeft Alphabet een breed palet aan groene producten ontwikkeld en beantwoordt zij aan de toenemende vraag van bedrijven om milieuvriendelijker, veiliger en kosten-bewuster te ondernemen. Alphabet heeft een milieuzorgsysteem volgens ISO 14001 en is hiervoor ook gecertificeerd. Het monitoren en beheersen van het energieverbruik is een van de kernpunten van het milieuzorgsysteem. De gegevens uit het energie monitoring systeem worden vervolgens gebruikt om twee maal per jaar de Carbon Footprint te berekenen. Alphabet wil ook de Carbon Footprint van de eigen interne organisatie beheersen en reduceren. Deze rapportage brengt de Carbon Footprint van 2012 nauwgezet in kaart afgezet tegen het referentiejaar 2009 en de daarop volgende jaren. Dit rapport is opgesteld volgens de Nederlandse Norm NEN-ISO 14064-1 Broeikasgassen - Deel 1: Specificatie, meting en rapportage van broeikasgassen en de CO2-PRESTATIELADDER; Samen zorgen voor minder CO 2 HANDBOEK 2.1; van Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden en Ondernemen, 18 juli 2012. Alphabet volgt voor het maken van de Carbon Footprint de interne procedure Werkinstructie opstellen energiestromen en Carbon Footprint. Deze Carbon Footprint is opgesteld door mevrouw Jolanda Cretier; Quality Consultant en goedgekeurd door de heer Bart Visser; Manager BPM, Alphabet Nederland B.V., is statutair gevestigd te Breda, Handelsregister nr. 16036186. Van dit rapport is een samenvatting gemaakt voor externe en interne communicatie over de Carbon Footprint van Alphabet. Door deze publicaties wordt inzicht verschaft over de grootte en reductie van onze eigen Carbon Footprint. 2. Organisatie grenzen ISO 14064 en de CO2-PRESTATIELADDER vereisen een duidelijke afbakening van de organisatie onderdelen waarvoor de Carbon Footprint is vastgesteld. Alphabet Nederland B.V. is een zelfstandige business unit onder de holding BMW Group. Alphabet opereert in Nederland en heeft het hoofdkantoor in Breda. De organisatie bestaat met ingang van 2012 uit 15 locaties in Nederland die volledig door Alphabet worden gebruikt. Behalve de vestiging Zwolle waar een medehuurder is gevestigd. Deze medehuurder betaalt zijn deel van elektriciteit en gas direct aan de eigenaar. 2
De volgende opsomming geeft de naam en adres gegevens van alle vestigingen: Alphabet Nederland B.V. :Takkebijsters 59/75, 4817 BL Breda (Hoofdkantoor) :Goudenheuvel 13, 5234 GA 's-hertogenbosch :Celsiusbaan 4, 3439 NC Nieuwegein :Cairostraat 57, 3047 BB Rotterdam : Lisbaan 6, 2908 LN Capelle aan den IJssel :Tiber 66, 2491 DJ 's-gravenhage :Gladsaxe 35, 7327 JZ Apeldoorn & Alphabet Occasions : Sierenborch 17, 1046 CJ Amsterdam :Lage Zijde 1, 5626 DL Eindhoven :Trondheimweg 5, 9723 TX Groningen :Palmpolstraat 12, 1327 CG Almere & Alphabet Occasions :Baarschot 44, 4817 ZZ Breda Alphabet Occasions :Molenland 2, 8024 AL Zwolle Remarketing :Baarschot 46, 4817 ZZ Breda Baarschot terrein :Baarschot, 4817 ZZ Breda (terrein in de open lucht voor verkoop van gebruikte auto s en een wasstraat) Rotterdam is met ingang van 1 mei 2012 verhuisd. Alphabet en al de vestigingen opereren onder één KvK nummer (16036186). 3
3. Operationele grenzen De CO 2 emissies van Alphabet zijn grofweg afkomstig van drie activiteiten: verwarming, vervoer en elektriciteit. Volgens ISO 14064 en CO2-PRESTATIELADDER worden deze emissies verder gespecificeerd in herkomst en type (scope) emissies. Emissie Bron Gasverbruik Brandstof Elektriciteitsverbruik Stadswarmte Zakelijk personenvervoer en vliegverkeer Niet geïnventariseerd Tabel 1 Classificatie van de CO 2 emissies volgens NEN-ISO 14064-1 NEN-ISO 14064 classificatie Directe emissies Directe emissies Energie indirecte emissies Energie indirecte emissies Energie indirecte emissies Overige indirecte emissies Referentiejaar en wijzigingen daarin Uitgangspunt van deze rapportage is het referentiejaar 2009. Vanaf deze rapportage worden wijzigingen in de organisatie verdisconteerd. 4. Inventarisatie methoden 4.1 Directe emissie: Gasverbruik Op alle vestigingen van Alphabet is gasverbruik vastgesteld uit de gegevens op de factuur. Het totale gasverbruik wordt jaarlijks geaggregeerd door de Teamleader Facility Services op het hoofdkantoor. Deze volgt het gebruik per jaar. Tabel 2 geeft het gasverbruik van alle vestigingen in het jaar 2012. De conversiefactor voor het berekenen van de CO 2 emissie uit aardgas is afkomstig uit de CO2-PRESTATIELADDER (1.825 g CO 2 /m 3 ). 4
Gasverbruik Electriciteitverbruik verbruik op basis verbruik op basis van factuur van factuur m3 g CO2/m3 ton CO2 KWh g CO2/KWh ton CO2 Takkebijsters 59/75 - Breda 72572 1825 132 1388155 455 632 Baarschot 44/46 en terrein - Breda 53247 1825 97 102095 455 46 Palmpolstraat 12 - Almere 0 0 0 9762 455 4 Sierenborch 17 - Amsterdam 0 0 0 134153 455 61 Cairostraat 57 - Rotterdam 175 1825 0 999 455 0 Lisbaan 6 - Capelle a/d Ijssel 0 0 0 11603 455 5 Celciusbaan 4 - Nieuwegein 5125 1825 9 6973 455 3 Goudenheuvel 13 - Den Bosch 8168 1825 15 19325 455 9 Molenland 2 - Zwolle 31527 1825 58 104546 455 48 Gladsaxe 35 - Apeldoorn 6696 1825 12 13199 455 6 Tiber 66 - Den Haag 6476 1825 12 12284 455 6 Lage Zijde 1 - Eindhoven 2956 1825 5 12059 455 5 Trondheimweg 5 - Groningen 0 0 0 0 0 0 Totaal 186942 341 1815153 826 4.2 Directe emissie: Brandstof Alphabet gebruikt voor het zakelijk vervoer van haar eigen personeel lease auto s. Van deze lease auto s in eigen gebruik wordt het brandstofverbruik geregistreerd. Uit deze registratie wordt het jaarverbruik per brandstofsoort berekend. De conversiefactor voor het berekenen van de CO 2 emissie is afkomstig uit de CO2- PRESTATIELADDER. Tabel 3 geeft een overzicht van jaarverbruik. 2012 - Ton CO2 (gebaseerd op 2012 Mobility Report) Totale uitstoot co2 in kg 441 Tabel 3 Overzicht brandstofverbruik en CO 2 emissie Lease auto s 5
Voor zakelijk personenvervoer wordt ook gebruik gemaakt van auto s die tijdelijk ter beschikking staan voor Alphabet. Bijvoorbeeld Demo auto s of tijdelijk niet verhuurde auto s. In 2012 is voor bij de demo auto s 5.008 liter brandstof getankt. De soort brandstof is niet vastgelegd. Daarom is voor deze relatief kleine bron een emissiefactor berekend die representatief is voor het wagenpark van Alphabet (2/3 diesel en 1/3 benzine) = 3,02 kg CO 2 /liter. Dit geeft een CO 2 emissie van 5008 x 3,02 / 1000 = 15,1 ton CO 2. Huurauto s worden ingehuurd bij het eigen verhuur bedrijf van Alphabet () en niet bij externe verhuur bedrijven. In 2012 is er totaal 53.159 km met huurauto s gereden. Voor de berekening wordt een gemiddelde conversiefactor van 210 g CO 2 /km gehanteerd, afkomstig uit de CO2-PRESTATIELADDER. De CO 2 emissie hiervan was dan: 53,159 km x 2105 g CO 2 /km /1.000.000 = 11,2 ton CO2. Van externe verhuurbedrijven worden geen auto s gehuurd. 4.3 Energie Indirecte emissie: Elektriciteitsverbruik Op alle vestigingen van Alphabet is het elektriciteitsverbruik van 2012 vermeld op de facturen gebruikt. Het totale verbruik wordt jaarlijks door de Teamleader Facility Services geaggregeerd tot het totaalverbruik elektriciteit. Deze volgt het gebruik per jaar. Tabel 2 geeft ook het elektriciteitsverbruik van alle vestigingen in het jaar 2012. De conversiefactor voor het berekenen van de CO 2 emissie is afkomstig uit de CO2-PRESTATIELADDER. Alphabet betrekt op de vestigingen zijn elektra van diverse leveranciers. De conversiefactor per leverancier is voor elke vestiging toegepast. De factor voor grijze stroom is 455 g CO 2/ KWh. Ook in 2012 heeft de organisatie groene stroom gebruikt. Echter deze is niet voorzien van het SMK milieukeur merk en vandaar dat er niet gerekend mag worden met de factor 300 g CO 2/ KWh. 4.4 Energie Indirecte emissie: Stadswarmte De vestigingen in Almere, Amsterdam en Capelle aan den IJssel (nieuwe vestiging) maken gebruik van stadswarmte. De CO2-PRESTATIELADDER voor stadswarmte is 20,0 kg CO 2 /GJ gebruikt. Deze factor is afkomstig uit de CO2-PRESTATIELADDER. De afname van de vestiging Almere was 6 GJ, Amsterdam 17 GJ en Capelle aan den IJssel 95 GJ. Dit geeft een emissie van 118 x 20,0 / 1000 = 2,0 ton CO 2.. 6
4.5 Energie Indirecte emissie: Zakelijk personenvervoer en vliegverkeer Onder zakelijk personenverkeer wordt hier alleen verstaan de zakelijke kilometers die personeel met hun privé auto s aflegt. Uit de reisdeclaraties van het personeel is het totaal aantal kilometers berekend. Voor de berekening wordt een gemiddelde conversiefactor van 210 g CO 2 /km gehanteerd, afkomstig uit de CO2- PRESTATIELADDER. In totaal is 19.747 km gereden wat een berekende emissie geeft van: 19.747 x 210 g CO 2 /km /1.000.000 = 4,1 ton CO 2. Alphabet organiseert gemiddeld een keer per twee jaar een promotiereis met ongeveer 20 handelaren in Europa. Het aantal deelnemers en bestemming is per jaar verschillend. Er wordt voor gekozen om de CO 2 emissie hierdoor te overschatten. Het aantal vliegtuigkilometers is vanaf 1 januari 2012 fors toegenomen omdat Alphabet Nederland B.V. vanaf deze datum is overgenomen door BMW Group AG. Voor de berekening zijn de conversiefactoren gehanteerd, afkomstig uit de CO2-PRESTATIELADDER: < 700 km : 34.250 x 270 / 1.000.000 = 9,2 ton per jaar 700 2.500 km : 282.352 x 200 / 1.000.000 = 56,5 ton per jaar >2.500 km : 16.950 x 135 / 1.000.000 = 2,3 ton per jaar Totale uitstoot is 68 ton per jaar. 4.6 Overige indirecte emissies In dit stadium van het vaststellen van de Carbon Footprint worden deze nog niet vastgesteld. De CO2- PRESTATIELADDER vereist dit ook pas vanaf niveau 4. 4.7 Onzekerheidsbeschouwing De Carbon Footprint bestaat uit diverse bronnen van wisselende grootte. De onzekerheid in grote bronnen heeft een grotere invloed op het eindresultaat dan kleinere bronnen. In deze paragraaf wordt een schatting gegeven van de onzekerheid van de gehele Carbon Footprint. Van elke bron is een schatting gemaakt van de standaarddeviatie van het totaalresultaat. Het verbruik van gas, brandstof en elektriciteit wordt nauwkeurig gemeten omdat hier ook financiële transacties mee verbonden zijn. De standaarddeviatie van de totale hoeveelheid zal beter zijn dan 2%. Overig zakelijk personenvervoer is een kleine post in de Carbon Footprint. Voor het personenvervoer is een forfaitaire waarde van 210 g CO 2 /km aangehouden voor huurauto s, omdat het type auto niet bekend is. Voor de demo auto s is een gemiddelde emissiefactor voor diesel en benzine aangehouden omdat dit niet is geregistreerd. De standaarddeviatie van beiden samen wordt geschat als beter dan 20%. Dezelfde waardes worden ook gehanteerd voor zakelijk vervoer met privé auto s. Vliegverkeer is dit jaar al een relatief grotere post in de Carbon Footprint. In de vergelijking tussen de Carbon Footprint van 2012 en 2013 zal duidelijk worden hoe hier verder mee om te gaan. 7
Tabel 4 geeft de schatting van de totale onzekerheid van de Carbon Footprint. Standaarddeviatie relatief absoluut Kwadraat Gasverbruik 2% 6,8 46,6 Lease auto's (eigen gebruik) 2% 8,8 77,8 Overig zakelijk personenvervoer 20% 5,3 27,6 Elektriciteitsverbruik 2% 16,6 274,4 Zakelijk personenvervoer 20% 0,8 0,7 Zakelijk vliegverkeer 50% 34,0 1156,2 Kwadratensom 1583,3 Totale standaarddeviatie 39,8 Totale relatieve standaarddeviatie 2,3% Totale onzekerheid (95% Betrouwbaarheidsinterval) 4,7% De totale onzekerheid wordt geschat op 4,7%. Dit is een relatief kleine onzekerheid omdat meer dan 95% van de CO 2 bronnen wordt gemeten door meters met een lage meetonzekerheid. 5. Kwaliteitsbewaking en gegevensverzameling Dit is het derde jaar dat Alphabet een Carbon Footprint opstelt. De benodigde gegevens komen uit twee belangrijke bronnen. Elektriciteit en gas zijn afkomstig van de afdeling Facility Services en het brandstofverbruik van de afdeling HR (wagenparkbeheer dienstauto s). Van meer dan 95% van de CO 2 emissies ligt dus het gegevensbeheer op deze twee plaatsen. De Teamleader Facility Services verzamelt van alle vestigingen het elektriciteit- en gasverbruik. Dit wordt gearchiveerd. Wagenparkbeheer inclusief alle brandstofverbruiken is een kerncompetentie van Alphabet Nederland B.V. De wagenparkbeheerder beheert het archief wat elektronisch is opgeslagen in Fleet Agent/TWS Top Workflow System. 8
6. Samenvatting van de CO 2 emissies De totale CO 2 uitstoot van Alphabet Nederland B.V. is samengevat in tabel 5. Scope Bron / Soort CO2 uitstoot (ton) Subtotaal Totaal per Scope Totaal ton CO2 Directe emissies (scope 1) Gasverbruik Hoofdkantoor 132 Overige locaties (12) 209 Brandstof Lease auto's (eigen gebruik) 441 Overig zakelijk personenvervoer 26 341 467 808 Elektriciteitsverbruik Hoofdkantoor 632 1709 Energie indirecte emissies (scope 2) Overige locaties (12) 194 Stadswarmte 2 CO2 prestatieladder specifiek 828 900 Zakelijk personenvervoer 4 Zakelijk vliegverkeer 68 72 De totale uitstoot is vastgesteld op 1709 ton CO 2. 9
Figuur 1 geeft de verdeling over de drie CO 2 bronnen die bij Alphabet zijn te onderscheiden. 907 316 470 Verwarming Vervoer Elektriciteit 10
7. Acties voor vermindering van de CO 2 uitstoot 7.1 Reductiedoelstelling Alphabet wil ten eerste de CO 2 emissie verminderen van grote bronnen waar het meeste invloed op is uit te oefenen. De reductie wordt daarom uitgevoerd bij het gas-, brandstof en elektriciteitsverbruik. Tabel 6 geeft de reductiedoelstelling in procent per jaar ten opzichte van 2009. Tabel 6 Reductiedoelstelling in procent per jaar ten opzichte van 2009 Bron / Soort CO2 reductie Subtotaal Totaal per Scope Totaal Gasverbruik Hoofdkantoor 2,5% 0,8% Overige locaties (14) 0,0% 2,5% Brandstof 22 ton CO2 Lease auto's (eigen gebruik) 4,0% 3,7% Overig zakelijk personenvervoer 0,0% 2,4% Elektriciteitsverbruik 38 ton CO2 Hoofdkantoor 4,0% Overige locaties (14) 0,0% 2,5% Stadswarmte 0,0% 2,4% 16 ton CO2 CO2 prestatieladder specifiek Zakelijk personenvervoer 0,0% Zakelijk vliegverkeer 0,0% 0,0% De totale reductiedoelstelling voor Alphabet is vastgesteld op 2,4% per jaar = 38 ton CO 2 per jaar. Deze reductiedoelstelling is gesteld voor het jaar 2011 en 2012 ten opzichte van het referentiejaar 2009. 11
Figuur 2 geeft de reductiedoelstelling in tonnen CO 2 per jaar, verdeelt over de bronnen. Alphabet reductiedoelstelling; ton CO2 per jaar Elektriciteitsverbruik (scope 2); 16 Gasverbruik (scope 1); 3 Brandstof (scope 1); 19 12
7.2 Reductiemaatregelen 7.2.1 Gasverbruik De reductie op het gasverbruik wordt in eerste instantie bij de hoofdvestiging gezocht. Er is onderzocht of de klapdeuren bij de hoofdentree vervangen konden worden door automatische schuifdeuren. Deze aanpassing is inmiddels doorgevoerd en de verwachting is dan ook dat dit een reductie tot gevolg heeft. De besparing op het gasverbruik op de hoofdvestiging wordt ingeschat op 2% jaar. De vestigingen worden gehuurd. Dit maakt het moeilijk om daar energiebesparing maatregelen voor verwarming door te voeren. Analyse van de mogelijkheden heeft nog niet plaatsgevonden. De totale besparing op het gasverbruik is dan 0,8% per jaar. 7.2.2 Brandstof Vanaf 2012 wil Alphabet voor het eigen wagenpark auto s aanschaffen met een gemiddelde CO 2 uitstoot van 120 gram CO 2 /km. Het huidige wagenpark wordt hierdoor in drie jaar vervangen door auto s met een lagere uitstoot. Tabel 7 geeft een schatting van de besparing per jaar en totaal. verbruik g CO2/km reductie per jaar gemiddeld per jaar totaal 2007 150 2008 150 2009 150 150 2010 140 147 2,2% 2,2% 2011 130 140 4,4% 6,7% 2012 120 130 6,7% 13,3% 2013 120 123 4,4% 17,8% 2014 120 120 2,2% 20,0% 2014 120 120 0,0% 20,0% 2014 120 120 0,0% 20,0% 2014 120 120 0,0% 20,0% Tabel 7 inschatting van de emissiereductie door aanschaf auto s met lage CO 2 emissie De emissiereductie kan ongeveer 20% bedragen in een periode van vijf jaar, dit is gemiddeld 4% per jaar. Voor overig zakelijk personenvervoer wordt geen reductiedoelstelling vastgesteld. De totale reductie voor brandstof is dan 3,7% per jaar. De totale reductiedoelstelling voor de directe emissies (scope 1) is dan 2,5% per jaar = 22 ton CO 2 per jaar. 13
7.2.3 Elektriciteitsverbruik Het Data Service Center (ICT) is een grote verbruiker van elektriciteit op de hoofdvestiging. Dit gedeelte van de organisatie is nu van een aparte elektriciteitsmeter voorzien. Dit maakt het mogelijk om voor het Data Service Center gerichte maatregelen te nemen en deze te evalueren. Voor de kantooromgeving heeft er een onderzoek plaatsgevonden om te kijken wat vervanging van de verlichting door zuiniger verlichting zoals LED verlichting kan opleveren en wat bewegingsmelders op de verlichting opleveren. Door dit onderzoek is er besloten om deze te plaatsen als er aanpassingen op een werkplek en/of afdeling zijn. Op de hoofdvestiging wordt gestreefd naar een emissiereductie van 4% op het elektriciteitsverbruik per jaar. Voor de vestigingen wordt vooralsnog geen reductiedoelstelling vastgesteld. Door het grote aandeel van de hoofdvestiging in het elektriciteitsverbruik is de totale reductiedoelstelling voor elektriciteit 2,5% per jaar. Voor stadswarmte, zakelijk personenverkeer en zakelijk vliegverkeer wordt vooralsnog geen reductiedoelstelling vastgelegd. De totale reductiedoelstelling voor de energie indirecte emissies (scope 2) is dan 2,4% per jaar = 16 ton CO 2 per jaar. 7.3 Effect van Reductiemaatregelen Alphabet heeft recent een aantal besparingsmaatregelen genomen die hier kort worden samengevat. Gasverbruik In 2009 is op de hoofdvestiging de verwarmingsketel vervangen. Een snelle trendanalyse van het verbruik laat een besparing zien rond 12.000 m 3 per jaar op een totaal van 62.000 m 3 gas per jaar. Dit is een CO 2 reductie van ongeveer 22 ton per jaar. Deze reductie is echter niet gerealiseerd in 2012. Ook op de vestigingen is de reductiedoelstelling gerealiseerd. De oorzaak hiervan zouden de omstandigheden (weeromstandigheden en daardoor hoger verbruik) kunnen zijn. Brandstof De gemiddelde CO 2 norm voor de eigen leasevloot (fabrieksopgave) was per jaar: 2009 156 2010 155 2011 146 2012 138 De besparing in de afgelopen jaren komt voort uit deelname aan het Cleaner Car Contract en dat er ook voor de lease auto s gestreefd wordt naar een lagere uitstoot per nieuwe aangeschafte auto. 14
Elektriciteitsverbruik Het elektriciteitsverbruik is gereduceerd door de diverse maatregelen die zijn doorgevoerd binnen de organisatie. 8. Referenties NEN-ISO 14064-1 Greenhouse gases - Part 1: Specification with guidance at the organization level for quantification and reporting of greenhouse gas emissions and removals CO2 prestatieladder van SKAO CO2-PRESTATIELADDER Samen zorgen voor minder CO 2 HANDBOEK 2.1; 18 juli 2012. - Einde rapport - 15