IBD EN VOEDING 13 november 2008 Crohn- en Colitis ulcerosa Vereniging v.z.w. Daniëlle Staes
IBD Inflammatory Bowel Disease IBD, de verzamelnaam voor darmziekten als de ziekte van Crohn en Colitis ulcerosa. Darmziekten waarbij ontstekingsproces gekend zijn: Ziekte van Crohn: dunne darm + dikke darm dieper dan mucosa, ook fistels en abcessen. Colitis ulcerosa: eerder dikke darm, enkel mucosa.
Oorzakelijk verband met voeding Ontstekingen in de darmen worden veroorzaakt door een systematisch overdreven reactie van de darmen op stoffen in de darm. Kunnen de darminhoud en dus de voeding de aanzet zijn voor het mogelijke ontstaan van IBD en tevens acute opstoten?
Verscheidene onderzoeken Geraffineerde suikers (snoep, zuivere enkelvoudige KH). Ook cornflakes Enkelvoudige en meervoudige vetzuren (fast food, veel vleesverbruik). Vit. B6. Melkproducten, bakkersgist, Echter geen enkel van deze onderzoeken kunnen bewijzen dat het ontstaan van IBD voedingsgerelateerd is, m.a.w. we hoeven ons geen zorgen te maken over het al dan niet zelf uitgelokt hebben van IBD door voor het uitbreken van de ziekte verkeerde voeding tot zich genomen te hebben.
Wat echter wel duidelijk is De juiste voeding vanaf het vaststellen van IBD is belangrijk om opstoten of recidieven te voorkomen. Er zijn enkele algemene richtlijnen op voedingsvlak, echter een individuele aanpak, en zelf experimenteren is nodig. Vandaar is het ook moeilijk om een algemeen dieet op te stellen, een IBD dieet verschilt van persoon tot persoon. Een diëtiste kan wel helpen in de zoektocht naar welke voedingsmiddelen best verdragen worden.
Eerste voedingsrichtlijnen bij IBD Algemene voedingsadviezen bij IBD In de niet acute fase Geen specifiek dieet wel gevarieerde, smaakvolle voeding eiwitrijk, energierijk en vetarm. Uitlokkers van ontsteking: - noten - rauw fruit - groene groenten en tomaten - gluten melk - bepaalde pijnstillers: ibuprofen, diclofenac,
Acute fase Streven naar calorierijk dieet om te voldoen aan caloriebehoefte per dag. Zo nodig: parenterale voeding (advies arts).
Dieet (orale voeding) Mijden van fruit en rauwe groenten bij een opstoot, ontsteking (diarree, krampen) neem dan eerder gestoofde of gestoomde groenten. Mijden van gasvormers zoals : koolzuurhoudende dranken, koolsoorten (behalve bloemkool en broccoli), prei, ui, knoflook, peulvruchten en spruiten. Geen pikante gerechten, mosterd, pickles, augurken en ui.
Wees matig met koffie, zwarte thee, cafeïnehoudende frisdranken Vermijd alcohol Geen vetrijke maaltijden welke zwaar verteerbaar zijn, wel essentiële vetzuren; vetstoffen van goede kwaliteit : (minarine, olijfolie, vloeibaar bak- en braadproduct, )
Voedingsstatus bij IBD Bepalen van voedingsstatus door middel van opmeting van vetmassa, vochtmassa, vetvrije massa, botmassa, is van belang. Een bepaling alleen op basis van gewicht zegt uiteraard weinig. Verder dienen bepaalde vitamines en mineralen, spoorelementen in het bloed op regelmatige basis te worden gecontroleerd.
Kook- & Voedingswijzer
Kook- & Voedingswijzer In dit boek werd bij een aantal recepten een codering opgenomen die specifieke aspecten van het gerecht aangeeft. V : Hoeveelheid vezels D : Verteerbaarheid L : Laxerend C : Constiperend G : Gasvormend R : Geurvormend Het aantal herhaalde symbooltjes geeft de intensiteit aan.
Kook- & Voedingswijzer Voedingsadviezen bij stoma Een stomapatiënt met de ziekte van Crohn of Colitis Ulcerosa krijgt geen specifiek dieet voorgeschreven. De patiënt dient zelf te ondervinden welke voedingsmiddelen goed verdragen worden, en welke problemen geven. Toch kunnen er bijkomende voedingsadviezen gegeven worden afhankelijk van het type stoma: een ileostomie (= stoma op de dunne darm) of een colostomie (=stoma op de dikke darm). Indien men reeds een dieet volgde omwille van een andere reden, dan blijft men dit dieet natuurlijk wel volgen. We willen er nogmaals op wijzen steeds het advies van de arts op te volgen. De Kook- & Voedingswijzer is gratis voor leden van de Crohn- en Colitis ulcerosa Vereniging v.z.w.
Facilitair document
Besluit Er is geen specifiek dieet voor IBD Het dieet dient steeds individueel en situatieafhankelijk aangepast te worden Doch, voeding speelt een erg belangrijke rol: - vermijden en verzachten van opstoten - zorgen voor nutritioneel goede doorvoeding
Literatuur Leven met langdurige darmziekten Dr. G. D Haens & Prof. Dr. P. Rutgeerts 101 vragen over langdurige darmziekten Dr. G. D Haens & Prof. Dr. P. Rutgeerts Voeding bij IBD Voordracht voor CCV v.z.w. door Mevr. Suzy Michiels Kook- & Voedingswijzer Crohn- en Colitis ulcerosa Vereniging, v.z.w.