Studiedag Vreemdelingen en Tewerkstelling Neerpelt, 4 december 2008 Frank Cuypers (PRIC)
Vlaams Subsidieagentschap voor Werk en Sociale Economie http:// ://www.werk.be
Binnenkomst (wet 15/12/80) Basis van verblijfsrecht (niet EER) Kort verblijf. Asielzoekers. Student. Zelfstandige: beroepskaart. Werknemer: arbeidskaart. - Instructie ambassades D-visum. D - Artikel 9 bis. Gezinshereniging of samenlevingscontract. Regularisatie. Afdeling Tewerkstelling 3
Basis tewerkstelling: Werknemers Vrijgestelde categorieën. Arbeidsvergunning/arbeidskaart. Gedetacheerde werknemers Vrijgestelde categorieën. Arbeidsvergunning/arbeidskaart. Zelfstandigen Vrijgestelde categorieën. Beroepskaart. Gedetacheerde zelfstandigen Vrijgestelde categorieën. Beroepskaart. Stage. Afdeling Tewerkstelling 4
2. Tewerkstelling van vreemde Wet 30.04.1999 werknemers Uitvoeringsbesluit + wijzigingen KB 09.06.1999 Gecoördineerde versie Afdeling Tewerkstelling 5
Bevoegdheid (homogeen?) Normerend: : Federaal Uitvoerend: Gewesten opmerking:enkel in behartigenswaardige individuele gevallen kan de bevoegde overheid om economische of sociale redenen een gemotiveerde afwijking toestaan(zie art. 38 KB). Afdeling Tewerkstelling 6
Toepassing van de reglementering: => op de buitenlandse werknemers en op de werkgevers. Worden gelijkgesteld met werknemers: de buitenlandse onderdanen die anders dan krachtens een arbeidsovereenkomst, arbeid verrichten onder het gezag van een ander persoon; Worden gelijkgesteld met werkgevers: de personen die deze werknemers tewerkstellen. Afdeling Tewerkstelling 7
Wet 30.04.1999 KB 9.06.1999 Vrijgestelde categorieën (art. 2). Arbeidskaart A op basis van tewerkstelling (art. 16). Arbeidsvergunning en arbeidskaart B op basis van de tewerkstelling door een werkgever (art. 9). Arbeidskaart C op basis van de verblijfssituatie van de betrokkene (art. 17). Afdeling Tewerkstelling 8
Vrijgestelde Categorieën (art. 2 KB) binnen het kader van de ER. De echtgenoot & bloedverwanten van Belg of EG-onderdaan (2,1 en 2 ). Opmerking: Nieuwe lidstaten; Zwitserland; Turkije. Bezitters van vestigingsvergunning, of van een verblijfsvergunning zonder beperking (2,3 ). Diplomatiek kader (2,4 ) IK Buit Zaken. Erkende vluchtelingen (2,5 ). Bedienaars van (erkende) erediensten (2,6 ). Afdeling Tewerkstelling 9
Vrijgestelde Categorieën (art. 2 KB) binnen het kader van de ER. Militaire begraafplaatsen (2,7 ). Pool der zeelieden (2,8 ). Werken van vervoer te land, ter zee of in de lucht -3m(2,9 ). Handelsvertegenwoordigers -3m(2,10 ). Om goederen te ontvangen -3m(2,11 ). Kaderpersoneel en vorsers coördinatiecentra en T-zones T (2,12 ). Afdeling Tewerkstelling 10
Vrijgestelde Categorieën (art. 2 KB) binnen het kader van de ER. Dienstboden-personeel dat toeristen vergezelt -3m(2,13 ). Arrest van der Elst (2,14). Journalisten -3m(2,15 ). Schouwspelartiesten -3m(2,17 ). Beroepssportlui van buitenlandse clubs voor internationale sportwedstrijden - 3m(2,16 ). Afdeling Tewerkstelling 11
Vrijgestelde Categorieën (art. 2 KB) binnen het kader van de ER. Studenten tijdens schoolvakanties (2,18 ) Studenten die stages verrichten (ook zonder wettig verblijf) (2,19 ). Uitvoering internationale akkoorden (2,20 ). Stagiairs bij Belgische of internationale instelling (2,21 ). Alternerend leren (2,22 ): - 18 jaar versus 18 jaar en meer. PWA (2,23 ). Afdeling Tewerkstelling 12
Vrijgestelde Categorieën (art. 2 KB) binnen het kader van de ER. ABC ander gewest (2,24 ). Post doc s voor een periode van 3 jaar (2,25 ). Nieuwe lidstaten (art. 38ter KB): Artikel 38 ter, 3, e KB:de personen tewerkgesteld door een in een Lidstaat van de Europese Economische Ruimte gevestigde onderneming die zich naar België begeeft voor het verrichten van diensten, op voorwaarde dat : - zij op wettige wijze tewerkgesteld zijn in de Lidstaat waar zij verblijven, - en deze arbeidsvergunning ten minste geldig is voor de duur van het in België uit te voeren werk. Afdeling Tewerkstelling 13
Nieuwe vrijstellingen: Vrijstellingen lange termijn: Wetenschappelijke onderzoekers /bruto- loon: 34.261 euro (2,26 KB). Kaderleden / bruto-loon: 57.162 euro. Bevoegde overheid verwittigen, ten laatste dag aanvang tewerkstelling (2,33 KB). Afdeling Tewerkstelling 14
Nieuwe vrijstellingen: Vrijstellingen korte termijn: Wetenschappelijke congressen (5dpm) (2,27 KB). Vergaderingen beperkte kring (5dpm)(2,28 KB). Opleiding in Belgische zetel multinationale groep (max. 3 m + kennisgeving) voor werknemers die (2,29 KB): - derdelanders die in ER-land werken; - Oeso-onderdanen; onderdanen; - uit land komen met bilateraal akkoord (art. 10 KB). Bevoegde overheid verwittigen, ten laatste dag aanvang opleiding. Uittesten prototypes ( 4wpj)(2,30 KB). Initiële assemblage/eerste installatie, met uitzondering van de bouw (8d) (2,31 KB). Dringende onderhoud-/herstellingswerken door gespecialiseerde technici (5dpm) (2,32 KB). Afdeling Tewerkstelling 15
Afdeling Tewerkstelling 16
Arbeidskaart B Arbeidskrachten beschikbaar (art. 8). - Binnen een redelijke termijn - onder de werknemers van de ER; - eventueel na beroepsopleiding - op bevredigende wijze - binnen een billijke termijn. Opmerking: welke is de arbeidsmarkt? Bilateraal akkoord (art. 10). Algerije, Marokko, Tunesië, Turkije, de deelstaten van ex-joegoslavië. Afdeling Tewerkstelling 17
Uitzonderingen (artikel 9): Hooggeschoolden (34.261 euro): 4+4 en onbeperkt; Leidinggevenden (57.162 euro); Stagiairs (minimumloon); Gespecialiseerde techniekers; Beroepsopleiding als annex verkoopcontract; Beroepssportbeoefenaars (68.040 euro); Navorsers en gasthoogleraren (netto-loon assistent); Echtgenote en kinderen van werknemers, zelfstandigen, vrijgestelden; Schouwspelartiesten (28.580 euro); Au-pair jongeren (450 euro). Afdeling Tewerkstelling 18
Nieuwe B-kaarten: B Gespecialiseerde techniekers: - montage of op gang brengen; - vervaardigde of door hem geleverde installatie. Opleiding in de Belgische zetel van een multinationale groep: Voor opleiding van meer dan 3 maand (eerste 3 maand vrijgesteld): - In ER werkende niet ER-onderdanen; - onderdanen Oeso landen; - landen met bilateraal akkoord. Voor de volledige periode van de opleiding: - Buiten de ER werkende niet ER-onderdanen; - geen onderdaan Oeso. Afdeling Tewerkstelling 19
Overgangsmaatregel nieuwe EU: EU-toetreders (art. 38ter, 1 en 2): 2, 5, of 7 jaar: nog arbeidskaart nodig? - 2 jaar (automatisch)= tot 1/5/2006 - + 3 jaar (melding)= tot 1/5/2009??? - + 2 jaar bij gevaar ernstige verstoring arbeidsmarkt (Commissie kan Europees Hof inschakelen)= tot 1/5/2011. Roemenië en Bulgarije: start op 1-1-20071 (2009-2012 2012-2014). 2014). Afdeling Tewerkstelling 20
Nieuwe Lidstaten De EU-15: België, Nederland,Luxemburg, Frankrijk, Engeland, Duitsland,Ierland, Italië, Denemarken, Griekenland, Spanje, Portugal, Oostenrijk, Finland, Zweden. Vanaf 1-5-2004: 1 Malta Cyprus, Polen, Hongarije, Tsjechië, Slowakije, Slovenië, Estland, letland, Litouwen. Vanaf 1-1-2007: 1 Roemenië en Bulgarije. EVA en ER: IJsland, Noorwegen, Liechtenstein. EVA, niet ER: Zwitserland. Afdeling Tewerkstelling 21
EU-uitbreiding 1-5-20041 De voorrangsclausule in de toetredingsakte prevaleert op een internationaal akkoord inzake buitenlandse arbeidskrachten (voorrangsclausule). Gevolgen: - arbeidskaart B bij gunstig VDAB advies; - voor personen die niet in het land zijn; - geen regularisatie bij illegaal of toeristisch verblijf. Afdeling Tewerkstelling 22
Nieuwe rangorde werkzoekenden 1. Vlamingen, Belgen, allochtonen met permanent verblijfsrecht. 2. EU 15 + ER + Malta en Cyprus. 3. De nieuwe lidstaten 1/4/2004:Polen, Tsjechië, Slowakije, Slovenië, Hongarije, Estland, Letland, Litouwen. 1/1/2007: Roemenië en Bulgarije. 4. Bilaterale akkoorden (Algerije, Ex-Joegoslavië, Marokko, Tunesië, Turkije). 5. Rest van de wereld. Afdeling Tewerkstelling 23
Verblijf periode 1-5-041 tot 1-5-061 Op tijdstip aanvraag: Verblijf in thuisland. Op basis arbeidskaart machtiging (MVV) aanvragen in ambassade België in thuisland. Binnen de 8 dagen bij gemeente BIVR aanvragen (duur arbeidskaart + 1 maand). Bij hernieuwing arbeidskaart: mogelijkheid aanvraag vestiging als ER onderdaan. Afdeling Tewerkstelling 24
Wat na 1 mei 2006: Lijst knelpuntberoepen Vlaanderen www.petervanvelthoven.be; ; persbericht www.ministervandenbroucke.be 19-4-2006). In België of in buitenland verblijven op ogenblik van de aanvraag? Vijf werkdagen vanaf 1 juni 2006? Indiening bij VSAWSE of VDAB? Aanvraagformulieren? Geen knelpuntberoep: zoals voor 1-5-06. 1 Afdeling Tewerkstelling 25
Vanaf 1-5-2006: 1 Knelpuntberoepen: mogen naar België komen (aankomstverklaring 3 maand). Bij bekomen arbeidskaart: art. 9bis wet 15/12/1980. BIVR duur arbeidskaart + 1 maand. Bij hernieuwing arbeidskaart mogelijkheid vraag vestiging ER onderdaan. Kan ook via door machtiging thuisland. Geen knelpuntberoep: zoals voor 1-5-06. 1 Afdeling Tewerkstelling 26
Einde overgangsmaatregelen? Uiterlijk op 1.5.2009, maar sneller als volgende 4 voorwaarden samen voldaan zijn: Voorafgaandelijk registratie alle grensoverschrijdende tewerkstelling (Limosa); Hoofdelijke aansprakelijkheid hoofdaannemers en opdrachtgevers voor loon- en arbeidsvoorwaarden; Samenwerkingsprotocol inspectiediensten (SIOD); Vorderingsrecht voor werknemersorganisaties en buitenlandse werknemers bij Belg. Rechtbank. Afdeling Tewerkstelling 27
Afdeling Tewerkstelling 28
Afdeling Tewerkstelling 29
Arbeidskaart C Aan te vragen door betrokkene; op basis van de reeds bestaande verblijfssituatie ; voor een maximale (hernieuwbare) duur van meestal één jaar; voor alle in loondienst uitgeoefende beroepen. Verliest alle geldigheid indien betrokkene recht op of machtiging tot verblijf verliest. Werkgever heeft geen arbeidsvergunning nodig. Opm: : RSZ-RVA; RVA; Interim; vrijwilligers (Interim). Afdeling Tewerkstelling 30
Artikel 17: Wie? Asielaanvragers. Slachtoffers mensenhandel. Samenleving duurzame relatie. Machtiging art. 9,bis of ter, wet 15.12.1980. Gezinshereniging niet ER. Studenten. Echtgenote ER die in België werkt. Echtgenote en kind diplomaat bij wederkerigheid. Ontheemden. Subsidiair beschermingsstatuut. Afdeling Tewerkstelling 31
Beroepsmogelijkheid Tegen weigering arbeidskaart & -vergunning. Tegen intrekking van arbeidskaart & -vergunning. In één der landstalen;gemotiveerd en binnen één maand na kennisgeving eving van de weigering / intrekking. Dit is op straffe van nietigheid. Per aangetekend schrijven. Wettig in België verblijvende werknemer. Afdeling Tewerkstelling 32
Sancties bij inbreuken op de wetgeving Pech onderweg
Zware inbreuken (Art. 12,1 Wet) WG, die een vreemde WN, die niet toegelaten of gemachtigd is tot een verblijf van meer dan 3 maand, tewerkstelt zonder arbeidsvergunning. WG, die vreemde WN binnenhalen zonder dat deze een in orde is met wetgeving. Al wie tegen betaling belooft te bemiddelen bij zoeken van een betrekking of het vervullen van de formaliteiten. Al wie enige vergoeding aanvraagt of aanneemt voor dergelijke bemiddeling. Al wie optreedt als tussenpersoon tussen WN en WG of de autoriteiten en daarbij misleidende handelingen stelt. Afdeling Tewerkstelling 34
Lichte(re) inbreuken (Art. 12,2 Wet) WG, die een vreemde WN, die een machtiging of toelating tot een verblijf van meer dan 3 maand bekwam, tewerkstelt zonder arbeidsvergunning. Verhindering van toezicht. WG, die WN weigerde de arbeidskaart te overhandigen of deze tegen betaling of enige vergoeding overhandigde. WG die naliet de administratie te verwittigen van de voortijdige beëindiging van de tewerkstelling. Afdeling Tewerkstelling 35
Strenge sancties Administratieve geldboetes: a) zware inbreuk: 3750 tot 12500 euro b) lichte inbreuk: 375 tot 2500 euro Strafrechtelijke sancties: a)zware inbreuk: 1 maand tot 1 jaar amigo 15000 tot 75000 euro boete b)lichte inbreuk: 8 dagen tot 1 jaar amigo 4250 tot 15000 euro boete Afdeling Tewerkstelling 36
Art. 17 Wet Art. 85 Strafwetboek is van toepassing, zonder dat het bedrag der geldboete lager mag zijn dan: 80% van het voorgeschreven minimumbedrag voor zware inbreuken (Art.12,1); 40% voor lichte inbreuken (Art. 12,2). Afdeling Tewerkstelling 37
Overige sancties Repatriëringskosten. Verbeurdverklaring. Inbeslagname. Sluiting onderneming. Directe betaling administratieve boete. Afdeling Tewerkstelling 38
Controlediensten Sociale Inspecties(TSW,SI,RVA). Ambtenaren van het Ministerie van Middenstand. Ambtenaren van fiscale administraties. Ambtenaren van de Dienst Vreemdelingenzaken. Lokale en federale politiediensten. Gewestelijke Sociale Inspectiediensten Afdeling Tewerkstelling 39
Statistiek België 2 0 0 6 Vlaanderen Brussel Wallonië Duitst. Gem. België A 31 39 27 27 124 B 15271 3711 1569 83 20634 (KP 8742) (KP 116) (KP 149) (KP44) C 11902 8320 6005 284 26511 tot. 27204 12070 7601 394 47269 2 0 0 7 Vlaanderen Brussel Wallonië Duitst. Gem. België A 17 53 24 12 106 B 31404 5366 2344 113 39227 (KP 25243) (KP 775) (KP 650) (KP 66) C 12513 8136 5320 231 26200 tot. 43934 13555 7688 356 65533 2 0 0 8 Vlaanderen Brussel Wallonië Duitst. Gem. België A 21 20 22 4 67 B 35377 6299 2389 120 44185 (KP 28982) (KP 984) (KP 776) (KP 76) C 10057 6544 3756 138 20495 tot. 45455 12863 6167 262 64747 Afdeling Tewerkstelling 40
Evolutie van behandelde arbeidskaarten en -vergunningen in het Vlaamse Gewest (periode 2000-2007) 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 A-kaarten 833 509 323 142 35 31 31 17 B-kaarten 5.191 5.421 6.268 5.402 5.269 7.546 15.271 31.404 Au-Pairs 60 51 112 129 110 169 189 205 Beroepsopleiding 27 7 68 35 40 26 52 11 Beroepssportbeoefenaars 241 256 230 169 177 196 178 196 Gasthoogleraar 39 46 40 19 19 20 16 20 Gespecialiseerde Techniekers 422 531 924 727 285 196 176 187 Gezinshereniging (art 9,16 en 9,17 ) 25 50 118 219 550 Hooggeschoolden 1.751 1.858 1.861 1.908 1.904 2.173 2.513 2.811 Leidinggevenden 1.041 1.065 1.308 1.165 1.173 1.314 1.327 1.268 Navorsers 400 371 387 167 94 77 97 151 Schouwspelartiesten 28 25 28 49 52 60 38 45 Niet-EU seizoenarbeid 73 0 0 0 Nieuwe EU Lidstaat 83 177 221 334 Nieuwe EU lidstaten seizoenarbeid 930 2.639 1.108 0 Stagiairs 190 128 115 98 125 202 230 176 Nieuw EU knelpuntberoep 0 0 0 0 0 0 8.742 25.243 Andere 377 294 90 536 154 179 165 207 Subtotaal 4.576 4.632 5.163 5.002 5.269 7.546 15.271 31.404 Categorieën die voor 01/04/2003 in aanmerking kw amen voor een arbeidskaart B en sinds 1/4/2003 voor een arbeidskaart C gemachtigd of toegelaten verblijf 300 423 609 188 humanitaire redenen art 9,3 37 10 9 2 slachtoffers mensenhandel 3 36 50 16 Studenten 275 320 437 169 Subtotaal 615 789 1.105 400 0 0 0 0 C-kaarten 0 0 0 9.779 12.582 12.171 11.902 12.513 Echtgenoot en kind diplomaat/consul 0 1 0 1 5 Echtgenoot onderdaan EER 1 0 0 2 0 Gezinshereniging art 17, 5 586 707 663 727 740 Kandidaat Vluchteling 6.721 8.043 6.861 5.642 4.119 Samenwoonst 455 636 747 841 1.045 Slachtoffer Mensenhandel met BIVR 63 79 81 79 69 SMH met aankomstverklaring 37 14 11 11 8 Student 1.421 2.041 2.307 2.169 2.014 Tijdelijk verblijf met BIVR 495 1.061 1.501 2.430 4.331 Subsidiaire Beschermingsstatus 182 TOTAAL afgeleverde kaarten 6.024 5.930 6.591 15.323 17.886 19.748 27.204 43.934 Weigeringen (A+B+C) * 638 881 659 1.507 1.248 1.379 1.374 2.355 Beroepschriften (A+B+C) 485 331 349 382 259 313 244 277 * Bij de weigeringen worden ook de beslissingen 'Zonder gevolg' bijgeteld
Evolutie aantal toegekende voorlopige vergunningen per categorie 2000-2007 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 (VA) Regeling Seizoenarbeid KPV 1.762 1.600 1.840 663 0 0 0 0 (VA) Kandidaat Vluchtelingen 1.076 1.614 1.760 638 0 0 0 0 (VA) Regularisatie(art 9) Seizoen 27 32 3 0 0 0 0 0 (VA) Regularisatie(wet) Seizoen 2.974 3.507 736 238 144 33 12 11 (VA) Regularisatie 3.560 3.628 757 521 669 461 292 195 (VA) Regularisatie(art 9) 40 53 5 4 4 1 0 0 (VA) Slachtoffers Mensenhandel 31 11 10 2 0 0 0 0 (VA) Ontheemden 189 0 0 0 0 0 0 0 (VA) Uitgeprocedeerde Afghaanse 0 0 0 10 154 106 16 2 Voorlopige Arbeidsvergunningen 9.659 10.445 5.111 2.076 971 601 320 208 Niet ontvankelijke VA 690 773 492 208 12 4 3 3 * De "niet ontvankelijke VA" moeten feitelijk worden beschouwd als een "weigering" Afdeling Tewerkstelling 42