KIEZEN VOOR HET JUISTE STATUUT Vergoedingswijzen in de creatieve sector Christine Nozaradan STUK, Leuven 16 december 2014
Statuut? Beroepsactiviteit Werknemer Zelfstandige Ambtenaar 2
Statuut? Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige Ambtenaar 3
Statuut? Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige 4
Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige 5
Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige arbeidsovereenkomst 1bis 6
Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige arbeidsovereenkomst 1bis rechtsreeks via SBK 7
Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige arbeidsovereenkomst 1bis rechtsreeks via SBK 8
Werknemer (AOK) werk loon gezag Rechtstreeks Inhoud arbeidsovereenkomst: Mondeling, schriftelijk? AOK bepaalde duur AOK onbepaalde duur AOK bepaald werk? AOK voltijds, deeltijds? 9
Werknemer (AOK) werk loon gezag Rechtstreeks Checklist arbeidsovereenkomst: o Gegevens werkgever/werknemer o Begin- en eventueel einddatum o Functie, uit te voeren werk o Plaats tewerkstelling o Werkrooster o Bezoldiging (+ eventuele voordelen): taakloon? o Andere arbeidsvoorwaarden opmaken in tweevoud en ondertekenen 10
Werknemer (AOK) werk loon gezag Rechtstreeks Voorwaarden: o Minimumregels CAO o Belangrijkste PC: 304 (vermakelijkheidsbedrijf), 303 (filmbedrijf) en 227 (audiovisuele sector) o Loon: barema s CAO (vb. podiumkunsten en muziek) 11
Werknemer (AOK) werk loon gezag Rechtstreeks Verplichtingen werkgever: o Dimona-aangifte o Verzekering arbeidsongevallen o Loonsberekening o Inhouden en doorstorten bedrijfsvoorheffing en sociale bijdragen o Uitbetaling nettoloon o Afleveren van sociale documenten (oa. C4, ) 12
Werknemer (AOK) werk loon gezag Via een Sociaal Bureau voor Kunstenaars (SBK) Werkwijze: o Interimkantoor o Doet dienst als werkgever en neemt ook de werkgever zijn verplichtingen over o Zelf nog steeds opdrachten zoeken! o Is steeds een arbeidsovereenkomst 13
Werknemer (AOK) werk loon gezag Via een Sociaal Bureau voor Kunstenaars (SBK) Opdrachtgever SBK factuur vergoeding als werknemer Kunstenaar 14
Werknemer (AOK) werk loon gezag Via een Sociaal Bureau voor Kunstenaars (SBK) Kostprijs: van het factuurbedrag wordt afgetrokken: BTW (0-6 à 21 %) Commissie (%) SZ Werkgever (min. 32,44%) SZ Werknemer (13,07%) Bedrijfsvoorheffing (11,01%) brutoloon Bedrag op rekening 15
Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige arbeidsovereenkomst 1bis rechtsreeks via SBK 16
Werknemer (1bis) artistiek werk loon opdracht o voor 2003: geen specifieke bepalingen voor kunstenaars Als zelfstandige beschouwd Weinig tot geen sociale bescherming o Vanaf 2003 (gewijzigd 2013): kunstenaarsstatuut in art. 1bis wet SZ 17
Werknemer (1bis) artistiek werk loon opdracht Al wie: Artistieke prestaties levert Tegen betaling van een loon Werknemer In opdracht Geen arbeidsovereenkomst kon afsluiten visum Opdrachtgever Werkgever 18
Werknemer (1bis) artistiek werk loon opdracht Artistieke prestatie? o Geen definitie in RSZwet artikel 1bis: prestaties van artistieke aard VISUM: Commissie Kunstenaars o Definitie in de werkloosheidsreglementering "de creatie en/of uitvoering of interpretatie van artistieke oeuvres in de audiovisuele en de beeldende kunsten, in de muziek, de literatuur, het spektakel, het theater en de choreografie 19
Werknemer (1bis) artistiek werk loon opdracht Artistieke prestatie? o Activiteit en niet persoon o Steeds behandeling in concreto, nl. afhankelijk van de feiten 20
Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige arbeidsovereenkomst 1bis rechtsreeks via SBK 21
Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige 1bis arbeidsovereenkomst hoofdberoep bijberoep rechtsreeks via SBK 22
Zelfstandige geen gezag in opdracht of niet Verplichtingen zelfstandige: o Ondernemingsnummer aanvragen o Aansluiting bij sociaal verzekeringsfonds: kwartaalbijdragen (Acerta, Xerius, Partena, Zenito, ) o BTW (aanrekenen, aangifte, doorstorten) o Voorafbetalingen (Personenbelasting) o Verklaring zelfstandige activiteit? 23
Zelfstandige geen gezag in opdracht of niet Voorwaarden bijberoep: o Principe: minstens halftijds werken als werknemer (19/38 e ) andere regels indien onderwijs vervangingsinkomen o Met bijberoep gelijkgesteld minder dan 6.742,06 euro netto omzet/jaar als: - student jonger dan 25 jaar - personen ten laste van de gehuwde partner - weduwe of weduwnaar met overlevingspensioen 24
Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige aok 1bis hoofdberoep bijberoep rechtstreeks via SBK 25
kostenvergoeding Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige aok 1bis hoofdberoep bijberoep rechtstreeks via SBK 26
KVR reël vrijwilliger kostenvergoeding Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige aok 1bis hoofdberoep bijberoep rechtstreeks via SBK 27
Kostenvergoeding Kleine vergoedingsregeling (KVR): Enkel voor artistieke prestaties in opdracht Vrij van sociale zekerheid en belastingen => bouw je geen rechten mee op Maxima (122,21 /d., 2444,21 /j., 30d/j. en max. 7d opeenvolgend voor zelfde opdrachtgever) Kunstenaarskaart verklaring op eer 28
Kostenvergoeding Vrijwilligersvergoeding: Zowel artistiek als niet-artistiek in opdracht Maxima (32,71 /d., 1.308,38 /j.) Reële kosten: Terugbetaling tegen bewijs 29
KVR reël vrijwilliger kostenvergoeding occasioneel Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige aok 1bis hoofdberoep bijberoep rechtstreeks via SBK 30
Occasionele prestatie niet in opdracht o Niet regelmatig Wat is regelmatig? Feitelijk gegeven o Geen SZ o Belasting in principe 33% Volgt algemeen tarief belastingen Mogelijkheid kosten aan te geven 31
KVR reël vrijwilliger kostenvergoeding occasioneel auteursrechten Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige aok 1bis hoofdberoep bijberoep rechtstreeks via SBK 32
KVR reël vrijwilliger kostenvergoeding occasioneel auteursrechten Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige aok 1bis hoofdberoep bijberoep rechtstreeks via SBK 33
Auteurs- en naburige rechten o Auteursrecht: originele creatie o Naburige rechten: uitvoering, producent o Morele en vermogensrechten o Overdracht Steeds overeenkomst vereist! In opdracht: steeds gedeeltelijk vergoeding 34
Auteurs- en naburige rechten fiscaal o Roerend inkomen tot 57.080 euro/bruto (AJ 2015) 15% roerende voorheffing Wel aan te geven in belastingen o Kostenforfait 50% tot 15.220 euro 25% tot 30.440 euro o Geen sociale bijdragen, tenzij 35
KVR reël vrijwilliger kostenvergoeding occasioneel auteursrechten Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige aok 1bis hoofdberoep bijberoep rechtstreeks via SBK 36
Fiscale gevolgen? 37
Fiscale gevolgen o Auteurs- en naburige rechten: apart belast (15% roerende voorheffing, forfaitaire kosten) o Occasionele prestatie: apart belast (33% belastingen, werkelijke kosten) o Werknemer en/of zelfstandige: algemene belastingstarieven (25 à 50% belastingen, forfaitaire en/of werkelijke kosten) o BTW: alleen voor zelfstandigen (21%, 6%, vrijstellingen, kleine onderneming) 38
Sociaalrechtelijke gevolgen? 39
KVR reël vrijwilliger kostenvergoeding occasioneel auteursrechten Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige aok 1bis hoofdberoep bijberoep rechtstreeks via SBK 40
Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige arbeidsovereenkomst 1bis hoofdberoep bijberoep rechtstreeks via SBK arbeidsrecht sociale zekerheid werknemer SZ zelfstandige 41
Arbeidsrecht arbeidsovereenkomst o Individuele arbeidsrecht het sluiten van het arbeidsovereenkomst (aanwerving, vormvereisten, soorten, inhoud, enz.) tewerkstelling (plichten werkgever ivm loon, arbeidsongevallen, overuren, arbeidsreglement, enz.), aansprakelijkheid, schorsing (vakantie, feestdagen, arbeidsongeschiktheid, enz.) ontslag (vormen, opzeggingstermijnen en vergoedingen, sociale documenten, enz.) o Collectieve arbeidsrecht collectieve arbeidsovereenkomsten (CAO s) loonbarema s 42
Sociale zekerheid Werknemer vs. Zelfstandigen - plichten Werknemer Per tewerkstelling Werkgeversbijdrage: - min. 32,44% - bovenop brutoloon Werknemersbijdrage 13,07% brutoloon Zelfstandige 22% netto-inkomen 3 jaar geleden Hoofdberoep - min. 659,61 euro/kwartaal Bijberoep - min. 72,97/kwartaal - geen bijdragen als minder dan 1423,90 euro netto/jaar 43
Sociale zekerheid Werknemer vs. Zelfstandigen - rechten Werknemer Ziekteverzekering Gezinsbijslag Uitkering arbeidsongeschiktheid Pensioen Arbeidsongevallen & beroepsziekte Vakantiegeld Werkloosheidsuitkering Zelfstandige Ziekteverzekering Gezinsbijslag Uitkering arbeidsongeschiktheid Pensioen 44
Sociale zekerheid Werknemer vs. Zelfstandigen - rechten Werknemer Ziekteverzekering Gezinsbijslag Uitkering arbeidsongeschiktheid Pensioen Arbeidsongevallen & beroepsziekte Vakantiegeld Werkloosheidsuitkering Zelfstandige Ziekteverzekering Gezinsbijslag Uitkering arbeidsongeschiktheid Pensioen 45
Sociale zekerheid Werkloosheidsreglementering een aantal specifieke regels voor artiesten 1. Toegang: Gewone regel: aantal gewerkte dagen Specifieke regel: omzetting taakloon 46
Sociale zekerheid Werkloosheidsreglementering een aantal specifieke regels voor artiesten 2. Bedrag: 2.1. Berekening: Gewone regel: laatste loon Specifieke regel: optelling taaklonen 2.2. Evolutie: Gewone regel: degressiviteit Specifieke regel: behoud / terugkeer 47
Sociale zekerheid Werkloosheidsreglementering een aantal specifieke regels voor artiesten 3. Evaluatie zoekgedrag: Gewone regel: criteria passende diensbetrekking Specifieke regel: ander beroep niet passend 48
Sociale zekerheid Werkloosheidsreglementering een aantal specifieke regels voor artiesten 4. Combinatie artistieke activiteit: Als loontrekkende (cumulregel taakloon en/of 1bis) Niet als loontrekkende: Zelfstandige in bijberoep en/of auteursrechten: inkomensgrens 4.190,16 netto (C1-artiest) KVR: daguitkering valt weg Vrijwilliger: behoud daguitkering indien toelating RVA 49
KVR reël vrijwilliger kostenvergoeding occasioneel auteursrechten Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige aok 1bis hoofdberoep bijberoep rechtstreeks via SBK 50
KVR reël vrijwilliger kostenvergoeding occasioneel auteursrechten Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige aok 1bis hoofdberoep bijberoep rechtstreeks via SBK visum 51
kunstenaarskaart KVR reël vrijwilliger kostenvergoeding occasioneel auteursrechten Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige aok 1bis hoofdberoep bijberoep rechtstreeks via SBK visum 52
Combineren? 53
KVR reël vrijwilliger kostenvergoeding occasioneel auteursrechten Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige aok 1bis hoofdberoep bijberoep rechtstreeks via SBK 54
KVR reël vrijwilliger kostenvergoeding occasioneel auteursrechten Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige aok 1bis hoofdberoep bijberoep rechtstreeks via SBK 55
KVR reël vrijwilliger kostenvergoeding occasioneel auteursrechten Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige aok 1bis hoofdberoep bijberoep rechtstreeks via SBK 56
KVR reël vrijwilliger kostenvergoeding occasioneel auteursrechten Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige aok 1bis hoofdberoep bijberoep rechtstreeks via SBK 57
KVR reël vrijwilliger kostenvergoeding occasioneel auteursrechten Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige aok 1bis hoofdberoep bijberoep rechtstreeks via SBK 58
KVR reël vrijwilliger kostenvergoeding occasioneel auteursrechten Artistieke activiteit Werknemer Zelfstandige aok 1bis hoofdberoep bijberoep rechtstreeks via SBK 59
Vragen? Neem eens kijkje op onze website: www.kunstenloket.be Of maak een afspraak bij een consulent voor persoonlijk of telefonisch advies: 02/204 08 00 of www.kunstenloket.be/contact Blijf bij! Schrijf je in op onze newsletter en blijf op de hoogte van onze infosessies en nieuwtjes. Volg ons! www.facebook.com/kunstenloket & www.twitter.com/kunstenloket 60