Genotsmiddelen Hoe pak ik dit aan als ouder? Pauline Heuperman 4 oktober 2016 Bernard Lievegoedschool
Doel van vanavond Hoe staat het met mijn eigen kennis over genotmiddelen? Wat zijn mijn eigen normen rondom genotmiddelen? Hoe ga ik het gesprek aan met mijn kind over genotmiddelen?
Genotmiddelen, hoort het erbij?
Gebruik van Alcohol onder scholieren van 12-16 jaar, vanaf 2003
Roken onder scholieren van 12-16 jaar, 2001-2013
Gebruik van Cannabis onder scholieren (12-16 jaar) van het Voortgezet Onderwijs naar leeftijd. Peiljaar 2013. Op zestienjarige leeftijd had ruim 1 op de 4 scholieren wel eens cannabis gebruikt (27%) 1 op de 8 was zestienjarigen was een actuele gebruiker (13%)
Gebruik van Ecstasy & Amfetamine onder scholieren van 12 tot en met 18 jaar, vanaf 1992 Op 16-jarige leeftijd heeft 3,9% van de leerlingen ooit Ecstasy gebruikt & 2,3% Amfetamine
Wat zijn drugs? Stoffen die een invloed hebben op de hersenen en het bewustzijn en om die reden ook genomen worden.
Plantaardige & chemische drugs Links: Q at of Mira, beter bekend als Khat. Een stimulerend middel dat met name veel gekauwd wordt door Somaliërs, Jemenieten en Kenianen. Rechts: Jerrycans en vaten met restafval van xtc productie gedumpt langs de weg.
Het blijkt dat mensen ook van bepaalde gedragingen in een roes kunnen raken Bijvoorbeeld online gamen of gokken
peyote iboga mdma opium cafeïne salvia cocaïne tabak heroïne hasj ketamine 4-fa mescaline mephedrone methyloon ayahuasca mannitol efedra 2 c-b ghb dmt pcp lsd wiet xtc
De 3 effecten van drugs Verdovend Stimulerend Bewustzijnsveranderend
De 3 effecten van drugs VERDOVEND STIMULEREND BEWUSTZIJNSVERANDEREND Verlaagde hartfrequentie Vertraagde ademhaling Verlaagde lichaamstemperatuur Verlaagde spierspanning Verwardheid Misselijkheid, braken Lager bewustzijn, bewusteloosheid Verhoogde hartfrequentie Versnelde ademhaling Verhoogde lichaamstemperatuur Vergrote pupillen Verhoogde spierspanning Verhoogde gevoeligheid Verwardheid Verminderde en vertraagde spijsvertering Meestal iets versnelde hartslag en verhoging bloeddruk Toename van speekselproductie Verwijding luchtwegen Desoriëntatie Moeite met coördineren van bewegingen (zwalken of robotwalk) Mogelijk misselijkheid Mogelijk stijve spieren Verlaagde lichaamstemperatuur Kans op psychose
Dosering & Intoxicatie De uitwerking is afhankelijk van: het middel (hoeveelheid, vervuiling, bijwerkingen) de persoon (fysiek, gemoedstoestand, verwachting) de omgeving (thuis, drukke uitgaansgelegenheid)
Fasen van gebruik Kennismaking Experimenteren Sociaal gebruik Gewoonte gebruik Problematisch gebruik Verslaving Tolerantie vorming Functie om problemen op te lossen Functie in zichzelf verslavingsspiraal Wanneer gaat gewoonte over in een probleem?
Bij verslaving is het beloningssysteem in de hersenen ontregeld
Genotmiddelen op jonge leeftijd - Het puberbrein - Groei & ontwikkeling - Grotere kans op verslaving
Het puberbrein hersenen in ontwikkeling - Moeite met plannen, organiseren en beslissen, prioriteiten stellen, gevolgen overzien - Heftige emoties, eerder negatief, minder inlevingsvermogen - Lagere impulscontrole - Roekeloosheid (kicks) - Lage snelheid informatie verwerken - Slechtere concentratie
De puberteit - Losmaken van ouders - Op zoek naar eigen identiteit - Groepsdruk - Zelfbeeld
Belevingswereld jongeren - Identiteitsontwikkeling - Hier & nu - Ontdekken & genieten - Mateloos is stoer Belevingswereld volwassenen - Gezondheidsbesef - Lange termijn - Gebruik als probleem labelen - Mateloos is negatief
Redenen voor gebruik Effect Groepsprocessen Individuele aspecten Geeft een lekker gevoel Langer door kunnen gaan Rustig worden Gezelligheid Meedoen/erbij willen horen Stoer zijn Geen nee durven zeggen Nieuwsgierigheid Verkennen van grenzen Spanning zoeken Verdrijven van verveling Wegstoppen van problemen
Hoe herken je probleemgebruik? - Opvallende veranderingen in gedrag, vrienden, kleding en schoolprestaties - Afzondering of verlies van vrienden - Afspraken niet meer nakomen - Geen belangstelling voor de omgeving - Slecht contact met ouders/verzorgers en docenten - Down en passief - Vaak te laat komen, schoolverzuim, maandagochtendmoe - Geld lenen - Concentratieproblemen
Opiumwet Lijst 1 Harddrugs Onaanvaardbaar gezondheidsrisico Heroïne Cocaïne Amfetamine XTC LSD Paddo s (gedroogd & vers) GHB designerdrugs zoals mephedrone, pcp, 2c-b, dmt Lijst 2 Softdrugs Aanvaardbaar gezondheidsrisico Hasj en Wiet Truffels en andere smartshop producten
Afbraak alcohol per glas Uren 1,5 3 4,5 6 7,5 9 10,5 12 13,5 15 16,5 18 19,5 21 22,5 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Aantal glazen
Comazuipen Dronkenschap Alcohol intoxicatie Aantal drankjes
Hoe wordt het gebruikt en wat is het effect van alcohol? Algemeen Psychisch effect Lichamelijk effect Gebruik: Drinken Werkingsduur: 1½ uur per standaardglas alcohol In kleine hoeveelheden (1 tot 2 glazen) werkt alcohol opwekkend Ontspannen, makkelijker praten Natuurlijke remmingen worden minder Toename eetlust Bloedvaten verwijden zich Reactiesnelheid gaat omlaag Minder goede nachtrust Verlaging testosteron
Wat zie je wanneer iemand alcohol heeft gebruikt? Algemene verschijnselen verdovende middelen: Milde gezondheidsverstoringen Ernstige gezondheidsverstoringen Verlaging van de ademhaling Verlaagde hartslag Verlaagde spierspanning, krachtverlies (dit uit zich in makkelijk vallen, niet op de benen kunnen blijven staan) Lage dosis: oppeppend, geeft meer energie Hoge dosis: verdovend en ontspannend Verlaagde temperatuur Verkleinde pupillen Vrolijkheid en zorgeloosheid Hoofdpijn Misselijkheid en braken Luchtweg obstructie Verminderde ademhaling Bewusteloosheid Onderkoeling
Hoe wordt het gebruikt en wat is het effect van cannabis? Algemeen Psychisch effect Lichamelijk effect Gebruik: Roken Joint, waterpijp of vaporiser Eten Spacecake of thee Werkingsduur: 2 tot 3 uur Vrolijk, zorgeloos, ontspannen Maakt makkelijk contact Verandering waarneming Verandering van gevoel voor ruimte en tijd Prikkeling fantasie Concentratie neemt af, minder goed logisch nadenken Korte termijn geheugen werkt minder goed Bij hoge dosis: in zichzelf gekeerd Verhoging hartslag, hartkloppingen (vooral eerste keren) Duizelig Eetlust neemt toe, vooral zoetigheid Verslapping spieren, zware ledematen Daling bloeddruk (vooral wanneer je ineens gaat staan) Droge mond Iets rood doorlopen ogen
Wat zie je wanneer iemand cannabis heeft gebruikt? Algemene verschijnselen bewustzijnsveranderende middelen: Milde gezondheidsverstoringen Ernstige gezondheidsverstoringen Versterking van het bestaande gevoel en stemming Het intenser beleven en ervaren Creatieve ingevingen Verwardheid Problemen in het logisch denken Het waarnemen van dingen die er in werkelijkheid niet zijn, vreemde ervaringen (deze ervaringen kunnen ook erg angstig zijn) Niet lekker voelen Misselijkheid, braken Angst Kans op een bad trip : beleeft een nachtmerrie
Hoe wordt het gebruikt en wat is het effect van lachgas? Algemeen Psychisch effect Lichamelijk effect Gebruik: Lachgas wordt vaak verkocht in patronen en via een slagroomspuit in een ballon gespoten. Het lachgas is na vier keer inademen via de ballon bij 1 tot 2 patronen volledig opgenomen. Werkingsduur: 1 tot 5 minuten Dromerige roes Kortdurend gevoel van euforie Lachbuien Mogelijk hallucineren Onbewuste gevoelens en gedachten die naar boven komen Mogelijke gevoelens van onrust en angst Lichte versnelling van ademhaling Misselijkheid Duizeligheid Evenwichtsstoornissen met risico op vallen Slappe ledematen Hoofdpijn na gebruik door zuurstoftekort
Wat zie je wanneer iemand lachgas heeft gebruikt? Algemene verschijnselen verdovende middelen: Korte termijn risico s Lange termijn risico s Verlaging van de ademhaling Verlaagde hartslag Verlaagde spierspanning, krachtverlies (dit uit zich in makkelijk vallen, niet op de benen kunnen blijven staan) Lage dosis: oppeppend, geeft meer energie Hoge dosis: verdovend en ontspannend Verlaagde temperatuur Verkleinde pupillen Vrolijkheid en zorgeloosheid Bevriezen van de longen Zuurstoftekort in de hersenen - Concentratiestoornissen - Hoofdpijn - Duizelig - Flauwvallen Gevolgen zwangerschap Verkeer (je kunt nog uren onoplettend blijven) Verkoudheid en oorpijn/gehoorschade Onvruchtbaarheid Impotentie Neurologische schade (vitamine B12)
Hoe wordt het gebruikt en wat is het effect van XTC? Algemeen Psychisch effect Lichamelijk effect Gebruik: Slikken (pil, poeder of capsule) Drinken (blue 69) Werkingsduur: 4 tot 6 uur Gelukzalig, tintelend gevoel dat in golven over je heen komt Behoefte aan contact, praten en intimiteit Waarneming wordt intenser en je beleefd muziek intenser Energiek, helder en alert Verhoging hartslag, bloeddruk en lichaamstemperatuur Vergroting pupillen Stijve kaken, knarsetanden Droge mond (minder speekselaanmaak) Toename uithoudingsvermogen Soms zweten, misselijkheid, braken, hoofdpijn, duizeligheid
Wat zie je wanneer iemand XTC heeft gebruikt? Algemene verschijnselen stimulerende middelen: Milde gezondheidsverstoringen Ernstige gezondheidsverstoringen Versnelling van de ademhaling Verhoogde hartslag Tijdelijke toename van de spierkracht. Spieren spannen zich meer samen (dit uit zich o.a. in stijve kaken, gespannen gelaatspieren en knarsetanden) Tijdelijk meer uithoudingsvermogen, conditie (Lichte) stijging van de lichaamstemperatuur Vergroting van de pupillen Minder eetlust Niet lekker voelen Hoofdpijn, misselijk, duizelig Angstig Luchtweg obstructie Insult Opwindingsdelier Oververhitting Acute psychose
Hoe wordt het gebruikt en wat is het effect van GHB? Algemeen Psychisch effect Lichamelijk effect Gebruik: Drinken (vloeistof in buisje) Werkingsduur: De effecten houden zo n 3 uur aan Gelukzalig gevoel, vrolijk en ontspannen Verdwijnen angsten en remmingen Praterig Erotiserend Tijdelijk geheugenverlies Na 1 tot 2 uur alert Gevoelig voor aanrakingen Duizelig Hoofdpijn Misselijk Slap gevoel in de spieren (vooral benen) Overvallen worden door een onbedwingbare slaap Bewusteloosheid Stuiptrekkingen in ledematen en gezicht
Wat zie je wanneer iemand GHB heeft gebruikt? Algemene verschijnselen verdovende middelen: Milde gezondheidsverstoringen Ernstige gezondheidsverstoringen Verlaging van de ademhaling Verlaagde hartslag Verlaagde spierspanning, krachtverlies (dit uit zich in makkelijk vallen, niet op de benen kunnen blijven staan) Lage dosis: oppeppend, geeft meer energie Hoge dosis: verdovend en ontspannend Verlaagde temperatuur Verkleinde pupillen Vrolijkheid en zorgeloosheid Niet lekker voelen Misselijkheid Gedesoriënteerd Luchtweg obstructie Verminderde en trage ademhaling (Diepe) bewusteloosheid Onderkoeling
Hoe wordt het gebruikt en wat is het effect van tripmiddelen? Algemeen Psychisch effect Lichamelijk effect Gebruik: Truffels/paddo s eten of thee/soep van trekken LSD papertrip/blotter, microdot, vloeibaar Werkingsduur: Truffels/paddo s 3 tot 7 uur LDS 6 tot 12 uur Verandering in zintuiglijke perceptie Verandering in stemming Verandering in tijdsperceptie Veranderingen in mentale processen Verwijde pupillen Milde stijging hartslag en bloeddruk Stijging lichaamstemperatuur Transpireren Duizeligheid / misselijkheid Verstoring evenwicht
Wat zie je wanneer iemand tripmiddelen heeft gebruikt? Algemene verschijnselen bewustzijnsveranderende middelen: Milde gezondheidsverstoringen Ernstige gezondheidsverstoringen Versterking van het bestaande gevoel en stemming Het intenser beleven en ervaren Creatieve ingevingen Verwardheid Problemen in het logisch denken Het waarnemen van dingen die er in werkelijkheid niet zijn, vreemde ervaringen (deze ervaringen kunnen ook erg angstig zijn) Niet lekker voelen Misselijkheid, braken Angst Acute psychose
Hoe wordt het gebruikt en wat is het effect van cocaïne? Algemeen Psychisch effect Lichamelijk effect Gebruik: Snuiven (poedervorm) Werkingsduur: 30 tot 45 minuten Een golf van energie komt over je heen Je voelt je vrolijk en alert Je hebt het gevoel snel en helder te kunnen denken Je zelfvertrouwen neemt toe Je gaat veel praten Vermoeidheid en honger verdwijnen Versnelling hartslag en ademhaling Verhoging bloeddruk Vernauwing bloedvaten Verdoving neus, gehemelte en tandvlees Stimulering van de blaas Verminderde eetlust Toename uithoudingsvermogen Soms grote pupillen Toename lichaamstemperatuur (hoge dosis)
Wat zie je wanneer iemand cocaïne heeft gebruikt? Algemene verschijnselen stimulerende middelen: Milde gezondheidsverstoringen Ernstige gezondheidsverstoringen Versnelling van de ademhaling Verhoogde hartslag Tijdelijke toename van de spierkracht. Spieren spannen zich meer samen (dit uit zich o.a. in stijve kaken, gespannen gelaatspieren en knarsetanden) Tijdelijk meer uithoudingsvermogen, conditie (Lichte) stijging van de lichaamstemperatuur Vergroting van de pupillen Minder eetlust Hoofdpijn, braken Hartkloppingen Luchtweg obstructie Insult Opwindingsdelier Bewusteloosheid Oververhitting Acute psychose
Hoe wordt het gebruikt en wat is het effect van amfetamine? Algemeen Psychisch effect Lichamelijk effect Gebruik: Snuiven (poedervorm) Slikken (pilvorm) Werkingsduur: 5 tot 8 uur Vrolijk, alert Vermoeidheid en hongergevoel verdwijnt Je bruist van energie en kunt lang doorgaan Zelfverzekerd Praterig Denken lijkt sneller te gaan Niet kunnen slapen Rusteloos Soms ook opgefokt of agressief Hartslag en bloeddruk gaan omhoog Lichaamstemperatuur stijgt Grote pupillen Bronchiën verwijden zich Gespannen spieren Stijve kaken, trekkingen van het gelaat en knarsetanden Hartkloppingen Zweten, duizelig, misselijkheid, hoofdpijn
Wat zie je wanneer iemand amfetamine heeft gebruikt? Algemene verschijnselen stimulerende middelen: Milde gezondheidsverstoringen Ernstige gezondheidsverstoringen Versnelling van de ademhaling Verhoogde hartslag Tijdelijke toename van de spierkracht. Spieren spannen zich meer samen (dit uit zich o.a. in stijve kaken, gespannen gelaatspieren en knarsetanden) Tijdelijk meer uithoudingsvermogen, conditie (Lichte) stijging van de lichaamstemperatuur Vergroting van de pupillen Minder eetlust Hoofdpijn, braken Hartkloppingen Luchtweg obstructie Insult Opwindingsdelier Bewusteloosheid Oververhitting Acute psychose
Vier stadia van intensiteit bij gamen Experimenteel gamen Games worden spelenderwijs uitgeprobeerd. Na verloop van tijd verliest de persoon de belangstelling. Er wordt een periode minder of niet gespeeld. Een nieuwe game kan de belangstelling opnieuw aanwakkeren. Recreatief gamen Games worden met regelmaat gespeeld met als belangrijkste doel: ontspannen. Games worden soms wat langer gespeeld om er beter in te worden. Gamen is niet de enige activiteit. De jongere besteedt tijd aan de dagelijkse verantwoordelijkheden. Overmatig gamen Disbalans tussen gamen en andere activiteiten met als gevolg een aantal problemen. Compulsief gamen (afhankelijkheid) Ernstige problemen waarbij kenmerken zijn van afhankelijkheid c.q. sprake is van een Obsessive Compulsive Disorder volgens DSM-IV.
Signaleren van problemen bij overmatig gamen Lichamelijk Psychisch Sociaal Hersenen (dopamine, adrenaline) Gewichtsverandering Slaaptekort Pijnklachten Verwaarlozing persoonlijke verzorging Preoccupatie Verveling Vluchten Procrastinatie Prikkelbaarheid Sombere gevoelens/eenzaamheid Ontkenning Kopieergedrag Verslaving Isolement Achteruitgang schoolprestaties Conflicten in gezin Vermindering hobby s
Een hele berg informatie, maar wat kunt u als ouder doen?
Een aantal tips - Stel regels en geef duidelijk uw mening - Bespreek het op tijd - Praat over directe gevolgen - Leer uw kind om nee te zeggen - Geef zelf het goede voorbeeld en praat over uw eigen gebruik - Weet wat uw kind doet - Praat erover met andere ouders
Erover praten - Kies een goed moment - Vertel ook over jezelf - Praat ook over de aangename kanten - Zorg dat je voldoende kennis hebt over genotmiddelen - Help je kind een goede overweging te maken - Alleen verbieden helpt niet - Stop het gesprek bij te hoge emoties - Luister goed naar uw kind - Haak in op de actualiteit
Wanneer uw kind gebruikt Probeer in een rustig gesprek antwoord te krijgen op vragen als: Om welk middel gaat het? Hoeveel gebruikt het kind? Wanneer wordt het middel gebruikt? Wat is de functie van het gebruik? Welke nadelige gevolgen heeft het gebruik?
Wat kan verslavingspreventie voor u doen? Informatie, advies en consultatie: - Folders en internetsites - Telefonisch spreekuur - Consultatie thuis, met of zonder het kind - Homeparty - Ouderavond Als u méér wilt kunnen we het volgende bieden: - Cursus Hoe pak jij dat aan? - Opvoedingsondersteuning - Motiverend gesprekkentraject voor de jongere (Moti-4)
Moti-4 is er nu ook online!
Einde Bedankt voor uw aandacht! Heeft u n.a.v. deze presentatie nog vragen of wilt u meer informatie en advies? Neem gerust contact met ons op via onderstaande contactgegevens. Afdeling Verslavingspreventie Mondriaan Pauline Heuperman p.heuperman@mondriaan.eu 088 506 7218