VOORLOPIG PROGRAMMA MONDRIAAN TOT DUTCH DESIGN 2017 IN BRABANT Versie 9 september 2016 Brabant - Design District van Nederland Waar Dutch Design werd geboren en groot werd Het fraaie Brabantse land, de bakermat van Vincent van Gogh en Jheronimus Bosch, heeft ook een grootse reputatie als het gaat om innovatie en smart solutions. Niet voor niets noemen we de regio rond steden als Eindhoven, Breda, s-hertogenbosch, Tilburg en Helmond, de designregio van Nederland, met Eindhoven als de Capital of Dutch Design. Logisch dat men hier het jaar 2017, het jaar dat De Stijl 100 jaar bestaat, volop zal vieren met een blik op de toekomst. De creatie van nieuw design staat centraal in Eindhoven waar met een Designtour de deuren open gaan van hoog aangeschreven designstudio s, het TextielLab in Tilburg en het Europees Keramisch Werkcentrum in Oisterwijk. In oktober vindt er de vermaarde Dutch Design Week plaats en de beroemdste designopleiding ter wereld, de Design Academy Eindhoven, pakt uit met een overzichtstentoonstelling. In de regio kunt u ook een kijkje nemen bij de historische Stijl-locatie de Ploeg fabriek in Bergeijk, ontworpen door Gerrit Rietveld, of een nachtelijke fietstocht maken over het verlichte Van Gogh- Roosegaarde fietspad. Wat is er in 2017 te zien en te doen in Brabant? Brabant en Eindhoven belichten 100 jaar innovatie Bent u nieuwsgierig naar de invloed van de Stijl op hedendaagse kunst? Dat kunt u zien in Brabant waar de erfenis van De Stijl duidelijk in kaart gebracht wordt; met een sterke nadruk op Nederlands design van de laatste 25 jaar. Ontdek de invloed van design op hedendaagse kunst en innovatie en vier de creativiteit uit Nederland en het buitenland. Het programma biedt bezoekers een uniek inzicht in de wereld van Dutch Design, waar het wordt bedacht en gemaakt. U zult alles van dichtbij meemaken tijdens bezoeken aan designstudio s, unieke museale collecties en tijdens de Dutch Design Week. Sterker nog, u krijgt ook zelf de kans om aan de slag te gaan met ontwerp en creatie in een van de werkplaatsen. Pagina 1 van 13
DESIGNING THE FUTURE Hoe ziet de stad van morgen er uit? Waar komt ons voedsel van morgen vandaan en wat eten we dan? Kan de vormgeving van onze snelwegen er misschien voor zorgen dat we veiliger en slimmer van A naar B komen? Het is maar een kleine greep uit de vragen waar design en innovatie zich mee bezig houden. Nederlandse ontwerpers kennen een lange traditie in het oplossen van deze vragen door verder te denken dan wat zich op het eerste gezicht aanreikt. Door kritisch naar ontwikkelingen te kijken en er met een gezonde dosis optimisme mee aan de slag te gaan, leggen ze een solide basis voor onze toekomst. Door ruimte te bieden aan experiment en nieuwe invalshoeken te belichten, is Brabant inmiddels tot dé kraamkamer van de toekomst uitgegroeid. Je kunt er onder andere rijden over het meest innovatieve fietspad ter wereld, je verdiepen in hoe design en politiek met elkaar te maken hebben en je verbazen over hoe ontwerpers de toekomst zien op s werelds grootste podium over nieuwste ontwikkelingen van Dutch Design. Activiteiten Dutch Design Week Internationale editie - 21-29 oktober 2017 World Design Expo - Oktober 2017 Van Gogh-Roosegaarde fietspad - Gehele jaar STRP Biënnale SENSES & SENSORS - 21 maart - 2 april 2017 Breda Politics is Design (MOTI) - April - dec 2017 Images & Icons (MOTI) - April - dec 2017 HELLO! How to see the world (MOTI) - April - dec 2017 Graphic Design Festival Breda - 22 september - 22 oktober 2017 Dutch Design Week Internationale editie 21-29 oktober 2017, Eindhoven In oktober presenteert het grootste designevenement van Noord-Europa werk en concepten van ruim 2500 ontwerpers aan meer dan 275.000 bezoekers, waarvan 30% uit het buitenland. In 2017 krijgt DDW een extra internationaal tintje en zal het aandeel buitenlands bezoek toenemen. Dutch Design Week onderscheidt zich door een focus op ontwerpen voor de toekomst. Alle denkbare disciplines en aspecten van design komen aan bod met de nadruk op experiment, vernieuwing en cross-overs. Bijzondere aandacht gaat uit naar werk en ontwikkeling van jong talent. Pagina 2 van 13
World Design Event Oktober 2017, Eindhoven In 2017 vindt de eerste editie plaats van een vierjaarlijks internationaal evenement dat de verbeeldingskracht van design viert en een podium biedt aan toekomstmakers uit de hele wereld: Word Design Event (WDE). Dit evenement gaat in de kern over het design van de slimme en sociale stad. Nu al leeft meer dan de helft van de wereldburgers in steden en in 2050 wordt dat zelfs ruim tweederde. De stad is de toekomst, maar wat is de toekomst van de stad? Wat we nu al weten is dat technologie en innovaties een steeds grotere rol zullen gaan spelen en ervoor kunnen zorgen dat die stad niet alleen slimmer, maar ook socialer wordt. Design zorgt ervoor dat die sociale stad ook een vorm krijgt in de slimme stad. In 2017 willen we vragen stellen en samen met andere steden antwoorden zoeken. De complexiteit samen aangaan. Deze eerste editie biedt een podium aan toekomstmakers, professionals, maar ook aan inwoners van de stad van de toekomst: It s Your World Design Event! Graphic Design Festival Breda 22 september 22 oktober 2017, Breda Of je nu oversteekt, eten bestelt, iets via social media deelt, geld overmaakt of naar een feestje gaat, je kunt niet zonder grafisch ontwerp. Ontwerpers geven vorm aan het gebruiksgemak en het gevoel dat je bij visuele informatie ervaart. Maar wie zijn die creatieve geesten die, net als de kunstenaars van De Stijl, onze toekomst vormgeven? Graphic Design Festival Breda toont actueel werk van internationale ontwerpers en laat je zien wat hen drijft met opvallende presentaties in de openbare ruimte. Het grotendeels gratis programma van exposities, rondleidingen en workshops laat je kennismaken met het creatief talent van de toekomst. STRP Biënnale 2017 Senses & Sensors 24 maart 2017 2 april 2017, Eindhoven STRP Biënnale is het meest veelzijdige en grootste indoor-festival op het snijvlak van kunst, design en technologie in Europa. De editie van 2017 Senses & Sensors gaat over waarneming. Kijken naar jezelf, de wereld om je heen én de vele manieren waarop technologie die waarneming beïnvloedt en bepaalt. Mensen kunnen met behulp van extended senses en sensoren allerlei dingen waarnemen die tot voor kort onzichtbaar waren en die zij zelfs niet of nauwelijks ervaren. STRP brengt enerzijds kunstenaars en designers én anderzijds coders en hackers bij elkaar. Het publiek wordt geprikkeld om via verbeeldingskracht grenzen te verleggen en nieuwe dingen te ervaren. Pagina 3 van 13
DUTCH DESIGN: CRAFTS & INNOVATION Wie Dutch Design zegt, denk meteen aan verrassende en opvallende producten, die wereldwijd bekendheid genieten en in tal van musea te zien zijn. Maar wat achter die verrassingen schuilgaat, is een indrukwekkend proces van creativiteit, innovatie en vakkennis. En waar kan je dat beter ervaren dan daar waar het bedacht en gemaakt wordt? Sommige van s werelds bekendste ontwerpers en labels stellen in 2017 speciaal hun studio s en ateliers open en geven je een unieke kijk in hun creatieve keuken. En met de wereldvermaarde werkplaatsen zoals het Europees Keramisch Werkcentrum en het TextielLab zie je niet alleen hoe dat prachtige design gemaakt wordt, maar krijg je ook een unieke blik op de nieuwste ontwikkelingen en productieprocessen. Activiteiten Tilburg Going Soft Nieuw werk van Bart Hess, Heringa/Van Kalsbeek o.a. (TextielMuseum) 3 december 2016 7 mei 2017 Switch Dutch Design on the move 1990 2015 (TextielMuseum) 19 maart 2016 12 maart 2017 Co-creatie Waar erfgoed, ambacht en innovatie samenkomen Tilburg (TextielMuseum) 16 januari - 12 maart 2017 Designer for a day handson tour - Gehele jaar Sleeping in the capital of Dutch Design - Gehele jaar City Designtour - Gehele jaar Atelier Piet Hein Eek Studiobezoek - Gehele jaar Design Academy Eindhoven: Overzichttentoonstelling 70-jarig bestaan - Data nog te bepalen Studio Maarten Baas Lezing over design en studiobezoek - Vanaf april 2017 (onder voorbehoud) Oisterwijk Sundaymorning@ekwc Studiobezoek - Gehele jaar Cor Unum Ceramics Studiobezoek - Gehele jaar TextielMuseum: Going Soft Nieuw werk van o.a. Bart Hess, Heringa/Van Kalsbeek 3 december 2016 7 mei 2017, Tilburg Bekend om hun grillige sculpturen van gevonden voorwerpen, nylondraad, veren, touw - overgoten met kunsthars - zijn Heringa/Van Kalsbeek uitgenodigd door het TextielMuseum om een groot driedimensionaal beeld te maken. Hun eigen etnografische kunstcollectie vormt de inspiratiebron. Het resultaat is te zien op de tentoonstelling Going Soft. TextielMuseum Switch Dutch Design on the move 1990 2015 19 maart 2016 12 maart 2017, Tilburg Een inspirerend en gevarieerd overzicht van 25 jaar Dutch Design. Thema s die belicht worden zijn: duurzaamheid, ambacht & innovatie, poëzie en verhalen en ontwerpend onderzoek. Textiele producten, meubels en spraakmakende installaties van toonaangevende vormgevers zetten Textiel als discipline opnieuw op de kaart. Pagina 4 van 13
TextielMuseum: Co-creatie in het TextielLab Waar erfgoed, ambacht en innovatie samenkomen 16 januari 12 maart 2017, Tilburg Drie grote interieurprojecten met toonaangevende ontwerpers, Inside Out en Studio Samira Boon tonen het belang van de techniek, het vakmanschap en de combinatie van oude en nieuwe kennis. Bezoekers ontdekken het proces van onderzoek en ontwikkeling in textiel. Met Cosmic Curtain, Solar Screen, en Super folds. Designer for a day handson tour Gehele jaar, Eindhoven Bezoekers aan Eindhoven kunnen per fiets of te voet diverse (design) routes afleggen waarbij men door het verzamelen van verschillende componenten zelf aan het eind van de route een design object kan samenstellen (en mee naar huis nemen). Zo is er onder andere een keuze tussen een designlamp,- kruk of -spiegel. City Designtour Gehele jaar, Binnenstad Eindhoven Deze designroute voert bezoekers langs van 10 inspirerende locaties, met onderweg unexpected interactions oftewel objecten die bezoekers verrassen op het gebied van design. Atelier Piet Hein Eek Atelier Studiobezoek Gehele jaar, Eindhoven Bezoekers lopen de unieke wereld van Piet Hein Eek binnen. Een wereld waar het proces van idee tot consument onder één dak is samengebracht en te beleven valt. Rondom de werkplaats, die het kloppend hart van het bedrijf vormt, zijn de showroom, galerie, wonderkamer, winkel, restaurant magazijnen en ateliers van anderen gesitueerd. Door materiaal, techniek en ambacht, of liever gezegd, door wat er is als uitgangspunt te nemen voor zijn ontwerpen en niets weg te gooien, heeft Eek een plek gecreëerd waar alles wat hij bedacht heeft gemaakt wordt en tot in de verste uithoeken verstuurd wordt. Studio Maarten Baas: Lezing over design en studiobezoek Vanaf april 2017, Gewande Onder voorbehoud Maarten Baas is een van de meest invloedrijke designers van deze eeuw. In 2016 is hij ambassadeur van Dutch Design Week. Zijn werk wordt tentoongesteld in vooraanstaande musea wereldwijd. In 2017 stelt hij de deuren van zijn studio in Gewande open voor geselecteerde groepen. Bezoekers krijgen een introductie over design en kunnen zien hoe zijn artistieke en humorvolle designs uitgevoerd worden. Pagina 5 van 13
Sundaymorning@ekwc studiobezoek Gehele jaar, Oisterwijk Sundaymorning@ekwc, het Europees Keramisch Werkcentrum, is s werelds bekendste kennis- en ontwikkelcentrum voor keramiek. Een bruisende werkplaats waar kunstenaars, ontwerpers en architecten samenkomen om de artistieke en technische mogelijkheden van keramiek te verkennen. Tijdens rondleidingen langs spraakmakende werken ervaren bezoekers het keramisch proces. Een ontdekkingstocht via glazuren en ovens vol vernieuwingen, innovaties en experimenten. Design Academy Eindhoven: Overzichtstentoonstelling 70-jarig bestaan Datum en locatie nog te bepalen Cor Unum Ceramics Studiobezoek Gehele jaar, s-hertogenbosch Cor Unum is een productiehuis waar hoogwaardig keramiek wordt vervaardigd in opdracht van ontwerpers, waar studenten ambachtstechnieken leren en waar innovatief ontwerpen en produceren wordt gestimuleerd. Rondleiders nemen bezoekers mee langs het gehele keramische proces, en vertellen over de geschiedenis van Cor Unum. Bezoekers hebben gelegenheid vragen te stellen aan de professionals in de werkplaats. Pagina 6 van 13
100 YEARS INNOVATION IN ARTS AND DESIGN Dutch Design mag dan wel pas de laatste 20 jaar het wereldtoneel hebben veroverd, maar die ontwikkelingen komen niet uit de lucht vallen. Nederland kent een lange traditie als voortrekker van nieuwe ontwikkelingen in kunst en vormgeving. 100 jaar geleden legden Theo van Doesburg, Piet Mondriaan en Gerrit Rietveld de basis voor De Stijl waarbij ze met toegankelijke vormentaal en kleur een gezicht probeerden te geven aan de nieuwe wereld. Die vernieuwingsdrang is eigenlijk nooit weggeweest. Al 100 jaar lang tekent deze vernieuwing kunst en vormgeving in Nederland, en ver daarbuiten. Activiteiten Made in Brabant: Kranen/Gille (Het Noordbrabants Museum), 11 februari - 14 mei 2017 Jubileumexpositie 25 jaar De Pont (De Pont Museum) Datum nader te bepalen Themarondleiding Waar zouden we zijn zonder Mondriaan? (De Pont Museum) - Gehele jaar Vlisco 1:1 Un à Un (Gemeentemuseum Helmond) - 20 september 2016-12 maart 2017 Solotentoonstelling Yinka Shonibare MBE (Gemeentemuseum Helmond) - 20 september 2016-12 februari 2017 Oisterwijk The Paradoxe - Manifestion around Art, Music, Fashion and Design (Tessloo) - Juni 2017 De Pont Museum Jubileumexpositie 25 jaar De Pont Datum nader te bepalen, Tilburg Pagina 7 van 13
Het Noordbrabants Museum, Made in Brabant: Kranen/Gille 11 feb t/m 14 mei 2017 s-hertogenbosch In de reeks tentoonstellingen Made in Brabant die Dutch Design van Brabantse bodem centraal stelt, biedt het museum in 2017 ruimte aan het gerenommeerde ontwerpersduo Kranen/Gille. Deze tentoonstelling vormt een overzicht van hun eerste tien jaar als design-duo, in de stad waar ze wonen en werken. Jos Kranen en Johannes Gille zijn opgeleid aan de Design Academy in Eindhoven. Hun gevarieerde oeuvre bestaat onder meer uit gebruiksvoorwerpen als stoelen, lampen en vazen, bestek en boekenkasten, en is vervaardigd uit al even gevarieerde materialen, waaronder keramiek, hout, glas en metaal. Kranen/Gille combineert een gevoel voor vakmanschap met een geheel eigen unieke esthetiek: het werk van dit eigenzinnige ontwerpersduo heeft een industriële uitstraling, maar veelal voorzien van een laagje natuur. De Pont Museum Themarondleiding Waar zouden we zijn zonder Mondriaan? Gehele jaar, Tilburg Gemeentemuseum Helmond: Vlisco 1:1 Un à Un 20 september 2016-12 maart 2017, Helmond In deze tentoonstelling, een feest voor het oog, maakt de bezoeker kennis met het bedrijf Vlisco. De visueel aantrekkelijke presentatie belicht vier aspecten: de geschiedenis, productieprocessen, ontwerpprocessen en toepassing van de stoffen in mode en kunst. De presentatie laat zowel klassieke dessins, herinterpretaties als nieuwe ontwerpen zien. De tentoonstelling vindt plaats in het teken van het 170 jarig bestaan van Vlisco. Gemeentemuseum Helmond: Paradise beyond solotentoonstelling Yinka Shonibare MBE 20 september 2016 12 februari 2017, Helmond Met elegante, verleidelijke en humorvolle sculpturen, nodigt de wereldberoemde kunstenaar Yinka Shonibare MBE bezoekers uit kennis te maken met zijn visie op de wereld. De toepassing van Vlisco stoffen en dessins in zijn sculpturen symboliseren en herinneren aan processen van kolonisatie, dekolonisatie en machtsstructuren. The Paradoxe - Manifestion around Art, Music, Fashion and Design Juni 2017, Oisterwijk Pagina 8 van 13
DE STIJL IN BRABANT De Stijl is een stroming die ver buiten de grenzen van Nederland bekendheid kreeg en nog steeds kunstenaars en ontwerpers inspireert. Brabant liet zijn sporen na in de Stijl en de Stijl op haar beurt in Brabant. Aan de vooravond van het opstellen van zijn Stijl Manifest verbleef van Doesburg een tijdje in Tilburg, en vond er medestanders voor zijn ideeën over hoe arbeid en industriële productie nieuwe vormen nodig hadden. In Helmond wordt teruggeblikt op die idealen met een tentoonstelling waarbij het werk van Bart van der Leck centraal staat. Blijvend voorbeeld van hoe de Stijl de idealen ook omzet in concrete uitwerking is de indrukwekkende fabriek en weverij van de Ploeg in Bergeijk. Rietveld s ontwerp uit 1958 is inmiddels tot rijksmonument uitgeroepen en is ruim een halve eeuw later nog steeds een toonbeeld van een plezierige, kwaliteitsvolle werkomgeving. Activiteiten Bergeijk De Ploeg Rietveld-safari - Vanaf april 2017 Helmond Werk voor een betere wereld (Gemeentemuseum Helmond) - 21 maart - 3 september 2017 Eindhoven Van Abbe en De Stijl (Van Abbemuseum) - Vanaf juni 2017 Spoorzone Tilburg: programmering rondom Van Doesburg in Tilburg (Bels Lijntje-Luyks Gallery, e.a.) Data nog te bepalen De Ploeg Rietveld architectuur en landschapsontwerp Rietveld-safari Vanaf april 2017, Bergeijk Speciaal voor Mondriaan to Dutch Design, opent de iconische Ploegfabriek in Bergeijk in 2017 zijn deuren voor het publiek. De Ploeg is het enige industriële gebouw dat Rietveld ooit ontworpen heeft. Een wandeling door het park van landschapsarchitecte Mien Ruys en een kijkje in Rietveldbungalow van Daalen met een authentieke Spectrum stijlkamer, maken een bezoek aan de Ploeg in 2017 tot een unieke Rietveld-safari. Gemeentemuseum Helmond: Werk voor een betere wereld 21 maart 3 september 2017, Helmond Werk voor een betere wereld is een tentoonstelling over het werk van onder andere Peter Alma, Bart van der Leck, Lou Loeber, Johan van Hell en andere Stijlgenoten. Zij kwamen in hun kunst op voor de arbeider in een tijd waarin hij weinig rechten had, de lonen laag waren en het werk zwaar en lang. De expositie wordt samengesteld uit de collectie Mens en Werk aangevuld met bruiklenen. Pagina 9 van 13
Van Abbemuseum: Van Abbe en De Stijl 24 juni 31 december 2017, Eindhoven (einddatum onder voorbehoud) Van Abbe en De Stijl begint met een topwerk uit De Stijl en eindigt met hedendaagse designobjecten. Het laat kunstwerken en producten op het raakvlak van kunst, architectuur en design zien. Als uitgangspunt wordt het schaalmodel van Theo van Doesburg s beroemde cinema en danslokaal Aubette (Straatsburg, 1926-28) onder de loep genomen. Het was zijn eerste poging om schilderkunst, architectuur, sculptuur en design te verenigen in één object. Het Van Abbemuseum bezit naast een aantal replica s naar zijn ontwerpen, ook schilderijen van zijn hand. Ook De Stijl-genoot Piet Mondriaan is vertegenwoordigd in de Van Abbecollectie. De tentoonstelling analyseert de zichtbare en onzichtbare kanten van het kunst en productontwerp vanaf De Stijl tot nu, inclusief hun context en impact. Wat is de rol en de verantwoordelijkheid van de kunstenaar en ontwerper in dit alles? Pagina 10 van 13
Brabantse programmapartners Mondrian to Dutch Design 2017 Dutch Design Foundation: www.ddf.nl Design Academy Eindhoven: www.designacademy.nl Van Abbemuseum: www.vanabbemuseum.nl TextielMuseum: www.textielmuseum.nl De Pont museum: www.depont.nl MOTI Museum of the Image: www.motimuseum.nl Gemeentemuseum Helmond: www.gemeentemuseumhelmond.nl Europees Keramisch Werkcentrum: www.ekwc.nl Piet Hein Eek: www.pietheineek.nl Cor Unum Ceramics: www.corunumceramics.nl Studio Maarten Baas: www.maartenbaas.com Stichting paradox/tessloo: www.tessloo.com De Ploegfabriek Bergeijk: deploeg.bruns.nl Graphic Design Festival: www.gdfb.nl Het Noordbrabants Museum: www.hnbm.nl Marketingpartners Brabant VisitBrabant: www.visitbrabant.nl NBTC Holland Marketing: www.nbtc.nl Eindhoven 365: www.eindhoven365.nl Mogelijk gemaakt dankzij Provincie Noord-Brabant Gemeente s-hertogenbosch Gemeente Oisterwijk Gemeente Tilburg Gemeente Breda Gemeente Helmond Gemeente Eindhoven Gemeente Bergeijk Pagina 11 van 13
Pagina 12 van 13
Pagina 13 van 13