GRIP WERKFORUM VN-VERDRAG VOOR DE RECHTEN VAN PERSONEN MET EEN HANDICAP Expertisecentrum Onafhankelijk leven ENIL European Network on Independent Living Peter Lambreghts Brussel, de Markten 14 mei 2012 1
Directe financiering? Persoonlijke assistentie? Inhoud Directe financiering, persoonlijke assistentie en het VN Verdrag. Artikel 19 van het VN Verdrag en recht op ondersteuning. Hervorming van het Vlaamse beleid ter ondersteuning van personen met een beperking in functie van de implementatie van het VN Verdrag: aanbevelingen. 2
Directe financiering: wat is dat? Een persoon met een handicap krijgt geld om ondersteuning te betalen. Dit geld gaat dus niet rechtstreeks naar de zorgverlener. De persoon kiest zelf hoeveel controle hij/ zij neemt. Hij/zij hoeft niet alles zelf te doen. De persoon bepaalt de inhoud van de ondersteuning. Hij/zij kiest het wie, wat, waar, wanneer en hoe.
In Vlaanderen: 2 systemen Persoonlijke Assistentiebudget (PAB) Sinds Bestaat sinds 2001 (uitvoeringsbesluit) Doelgroep Gebruik Personen met een handicap in Vlaanderen Assistentie thuis, op school of op het werk Toekenning VAPH VAPH Persoonsgebonden Budget (PGB) Experiment in 2008 (geen uitvoeringsbesluit) Geselecteerde personen met een handicap in Groot-Antwerpen en Halle-Vilvoorde Gehele ondersteuning (persoonlijke assistenten + diensten en voorzieningen)
Niet alleen in Vlaanderen Persoonlijke Assistentie via LSS of LASS Personal Assistent System Persoonlijke Assistentie Direct Payments Persoonsgebonden Budget Pflegeversigerüng Prestation de Compensation du Handicap Meer info op www.indepedentliving.be/publicatieseol
De kracht van Directe Financiering Rapport van Linde Moonen, Expertisecentrum Onafhankelijk Leven Doelen van directe financiering euzevrijheid en zelfbeschikking igen regie et aanwezig netwerk ondersteunen nclusie en sociale participatie waliteit van Bestaan ndersteuning op maat esponsabilisering raagsturing Efficiëntie Bijkomende gunstige effecten Creatie van een netwerk van ondersteuning Tevreden en betrokken zorgverleners/ assistenten Tevreden gebruikers
Persoonlijke Assistentie Edward Roberts Jan Jan Sabbe Dr. Adolf Ratzka 7
Persoonlijke Assistentie De mythe van Procrustes 8
9
VN Verdrag => Paradigma shift Personen met een beperking, families & verenigingen Zorgaanbieders De overheid Het beleid 10
Fundamenteel Mensenrecht 11
Primaire aanbeveling Aanbevelingen 12
Aanbevelingen 1. Volg de algemene aanbevelingen van de Mensenrechtencommissaris van de Raad van Europa. 2. Ondersteuning individueel financieren via directe financiering. Het werken met directe financiering moet voor iedere persoon met een beperking mogelijk zijn door middel van voldoende omkadering. Ook het toevertrouwen van de organisatie en het beheer van de ondersteuning(smiddelen) aan derden moet een keuzemogelijkheid zijn. Het implementeren van het PGB (zoals in het decreet en het wetenschappelijke experiment) als algemene financieringswijze komt hier aan tegemoet. 13
Aanbevelingen 3. Transitie van zorg in natura (erkenningscategorieën) naar directe financiering stapsgewijs doorvoeren via nieuwe toekenningen (uitbreidingsbeleid en doorstroming), vrijwillige reconversie en uitdoving van oude erkenningen. 4. Voldoende macro budget voorzien om iedereen die het recht op heeft op ondersteuning (ondersteuning volgens art. 19) de middelen daarvoor ook effectief toe te kennen zonder wachttijden. 5. Actief de-institutionaliseren. Onmiddellijk stoppen met investeren in collectieve infrastructuur. Wel investeren in algemene publieke dienstverlening zodat zij op geen enkele wijze personen met een beperking uitsluiten of benadelen. Geen institutionele oplossingen en denkpatronen bestendigen bij personen met een beperking, dienstverleners / aanbieders en in de brede samenleving. 14
Aanbevelingen 6. Mantelzorg en informele zorg faciliteren en ondersteunen in functie van inclusie, in het bijzonder bij gezinnen met kinderen met een beperking. Mantelzorg die de gebruikelijke zorg tussen familieleden overstijgt mag niet worden uitgesloten van directe financiering zodat sociale isolatie, afhankelijkheid- en crisissituaties worden vermeden. 7. Meet het succes van beleidsmaatregelen ten aanzien van personen met een beperking af aan het effect op hun Kwaliteit van Bestaan (concept volgens prof. Schalock). Dit concept kan naast en samen met het VN Verdrag een toetssteen zijn voor een goede ondersteuning van personen met een beperking, ook op alle beleidsniveaus. 10
??? Vragen, opmerkingen, bedenkingen, 16
Bedankt voor de aandacht peter@onafhankelijkleven.be 17