Presentatie Industriedagen Gas Transport Services B.V.
Inhoud Hoezo ander gas? - 4 - Contractering Direct Aangeslotenen - 9 - Consequenties nieuw balanceringsmodel - 13 - Tariefherinrichting - 14 - Nieuwe Capaciteit - 16 - Vernieuwing GOS - 18 - Groningen, juni 2010-3 -
Hoezo ander gas? Gas is er altijd Gas maakt in Nederland een groot deel uit van de energiemix en iedereen wil dan ook graag dat het altijd beschikbaar is. Omdat de productie in Nederland in de toekomst steeds verder afneemt, terwijl de vraag naar gas niet afneemt, wordt in toenemende mate gas vanuit het buitenland naar Nederland getransporteerd. Via pijpleidingen wordt al jaren gas vanuit onder andere Noorwegen en via tussenliggende landen uit Rusland aangevoerd en het aantal pijpleidingen binnen en buiten Europa neemt nog steeds toe. Gas kan via pijpleidingen maar ook met schepen getransporteerd worden. Onder andere in Nigeria, Algerije en Qatar wordt gas vloeibaar gemaakt (LNG) en per tanker vervoerd naar Europa. Spanje, Italië en het Verenigd Koninkrijk hebben LNG-ontvangstterminals en ook in België is er één. In Rotterdam wordt momenteel aan de eerste LNG-ontvangstterminal in Nederland gebouwd. Momenteel wordt in Nederland flink aan de gasrotonde gebouwd. Eind 2010 wordt de Noord-Zuid-uitbreiding in Nederland opgeleverd, waardoor er o.a. meer Noors gas door Nederland kan stromen en in 2011 zal de LNG-terminal gereed komen. Eind 2011 zal extra Russisch gas naar Nederland kunnen worden vervoerd door de NordStream-leiding die vanaf St. Petersburg via een aanlanding in Noordoost- Duitsland met de gasnetwerken van Noordwest-Europa zal worden verbonden. Ook voor groen gas lopen er tal van projecten, hoewel de omvang daarvan qua gasproductie zal zeker de eerste jaren nog niet zo groot zijn. Vanwege de aanwezigheid van grote voorraden aardgas is er in Nederland een uitgebreide gasinfrastructuur aangelegd. Het Nederlandse gasnet wordt niet alleen gebruikt om Nederland van gas te voorzien, maar ook om gas te exporteren en te importeren. De overheid ziet een belangrijke rol weggelegd voor ons land in het Europese gastransport en de Europese gasvoorziening. Nederland heeft de ambitie om de gasrotonde van Noordwest-Europa te worden. Dit heeft als voordeel dat de voorzieningszekerheid van gas in Nederland hoog blijft. De gasrotonde zorgt voor voorzieningszekerheid - 4 -
Hoezo ander gas? Gasdiversiteit is here to stay In het begin van de jaren zestig van de vorige eeuw werd het gasveld in Slochteren gevonden. Het gas uit dit veld wordt Groningengas genoemd en is laagcalorisch, wat betekent dat er per kubieke meter gas minder energie in het gas zit. Het zogenaamde Groningenveld was dusdanig groot dat de toenmalige regering besloten heeft om op grote schaal gas te gebruiken in zowel huishoudens als industrieën. Daarmee heeft het Groningengas de standaard Gasdiversiteit is here to stay Zowel het Groningengas alsook de meeste hoogcalorisch kleinevelden-gassen zijn zogenaamde arme gassen, dat wil zeggen dat deze relatief weinig hogere koolwaterstoffen zoals ethaan, propaan en butaan bevatten en dus relatief veel methaan. In de rest van Europa (met uitzondering van enkele gebieden in Duitsland, België en Frankrijk, die gas uit het Groningenveld kregen) ontwikkelde de markt zich vanaf de jaren 70 op basis van hoogcalorisch gas, dat vaak rijker is dan ons gas. De gasapparatuur en toepassingen zijn daar altijd afgesteld geweest op deze rijkere gassen. Aandeel Puur Groningengas 1963 KLEINE VELDEN GAS gezet voor de instellingen van nagenoeg alle gasapparatuur in Nederland. Gastoepassingen zijn in Nederland dan ook veelal afgesteld op aardgas dat voldoet aan een relatief smalle historisch bepaalde samenstellingsband. Sinds halverwege de jaren zeventig wordt ook hoogcalorisch gas uit kleine Nederlandse velden gewonnen. Een (klein) gedeelte van de markt, met name de grote industriën, is toen van Groningengas overgegaan op hoogcalorisch gas. Het aanbod van hoogcalorisch gas is relatief groot en om dit gas ook te kunnen gebruiken voor de Groningengasmarkt, wordt sinds begin jaren 80 hoogcalorisch gas met stikstof gemengd tot Pseudo Groningengas. De verschuiving in de mix van aardgassen is een proces dat al jarenlang gaande is. Naast gas uit het NOORS GAS Groningenveld zijn in de loop der jaren in RUSSISCH Nederland gassen uit andere bronnen zoals LNG Noorwegen, Engeland, Duitsland en Denemarken GROEN binnengekomen. Tot nu toe ging het echter om relatief beperkte stromen, 2011 die na menging met andere aardgassoorten en/of stikstof beperkte verschillen ten opzichte van het Groningengas en het kleine veldengas vertoonden. Deze verschillen vielen en vallen binnen de specificaties. Vanaf eind 2010 kunnen door de toenemende invoeding van gas uit alternatieve bronnen (Noors, Russisch, LNG) de verschillen groter worden. De Nederlandse markt kan te maken krijgen met een steeds groter aandeel gas met andere samenstelling. Hoewel de geleverde gaskwaliteit ook nu zal blijven voldoen aan de vastgestelde specificaties, kunnen er toch gevolgen zijn voor gastoestellen. - 5 -
Hoezo ander gas? Mogelijk grotere en frequentere variaties Bij het gas van de toekomst blijft de Wobbe-index binnen de bandbreedte. Het methaangetal kan echter wel sterker dan in het verleden gaan variëren (voor het huidige Groningengas is het methaangetal 91 en voor een rijk Pseudo Groningengas kan dit teruglopen naar 70), evenals het gehalte aan hogere koolwaterstoffen. Daardoor zijn variaties in samenstelling mogelijk die invloed kunnen hebben op het functioneren van gastoestellen. Daarnaast kan er ook sprake zijn van een hoger gehalte aan stikstof- en CO2 (als gevolg van groen gas invoeding). De snelheid van schakelen van de ene naar de andere gassamenstelling zal vergelijkbaar zijn met nu, maar de verandering kan groter zijn. Gas blijft gas, maar anders Mogelijk meer variatie in: Stikstof Emissies Methaangetal Calorische waarde en dichtheid Hogere koolwaterstoffen - 6 -
Hoezo ander gas? Effecten op apparatuur De effecten zijn volledig afhankelijk van het type apparaat, de staat van onderhoud en de instelling. Mogelijke effecten zijn voornamelijk klopgedrag, hogere NOx emissies, roetvorming, CO-vorming en rendementsverlies. In de bandbreedte van de calorische waarde moet rekening worden gehouden met een bovengrens die tot ongeveer 3 MJ/ m3 hoger kan liggen dan men tot nu toe gewend was. In de bandbreedte van de klopvastheid moet met name rekening worden gehouden met een ondergrens die lager ligt dan men tot nu toe gewend was. Uitgedrukt in het methaangetal moet voor deze ondergrens straks met een waarde van ongeveer 70 voor L-gas en 65 voor H-gas rekening worden gehouden. De variaties in de samenstelling van het gas kunnen groter zijn en vaker optreden dat tot nu het geval was. Op de website www.hoezoandergas.nl staan de algemene effecten verder uitgeschreven en ook een aantal voorbeelden van mogelijke samenstellingen vermeld. Effect is afhankelijk van type apparaat, staat van onderhoud en apparaatinstelling Vanaf eind 2010! Mogelijke impact op onder andere: - Klopvastheid (methaangetal) - Emissies (CO, CO2, NOx) - roetvorming Variaties kunnen groter zijn en vaker optreden - 7 -
Hoezo ander gas? Geen centrale sturing over het gasaanbod Door de liberalisering is er in Nederland geen centrale sturing over het aanbod. Leveranciers en handelaren bepalen zelf waar zij hun gas inkopen, wat vervolgens door middel van het landelijk gastransportnet naar de verschillende exitpunten in Nederland wordt getransporteerd. Dit betekent dat netbeheerders geen invloed, anders dan de specificaties die aan de gaskwaliteit worden gesteld, uit kunnen oefenen op welke gassen er op welk moment en op welke plaats in het net worden ingevoed. De netbeheerders hebben de markt geïnformeerd en recentelijk heeft het Ministerie van Economische Zaken de regie voor deze materie op zich genomen. Momenteel worden gesprekken gevoerd tussen de netbeheerders, leveranciers, producenten, representatieve organisatie van gasverbruikers en het Ministerie van Economische Zaken om een optimale oplossing te vinden voor de markt als geheel. De tijd staat echter niet stil en het gas komt eraan! Advies van de netbeheerders In de tweede helft van 2011 neemt naar verwachting het aandeel van de internationale gassen zodanig toe dat de netbeheerders u adviseren om vóór dat moment na te gaan wat de gevolgen zijn voor uw apparatuur en zo nodig aanpassingen uit te voeren. Door tijdig in te spelen op het toekomstige gasaanbod, kan Nederland een aansluiting op het internationale gasaanbod veiligstellen. De netbeheerders adviseren u om voor meer informatie over controles en eventueel benodigde aanpassingen aan uw apparatuur contact op te nemen met uw installateur. Aan de slag! Netbeheerders: Informeren van markt en delen van onze kennis U: Win informatie in bij uw installateur over controles en eventueel benodigde aanpassingen van uw apparatuur -Voor verbrandingsapparatuur is waarschijnlijk een andere afstelling voldoende - Voor gasmotoren is mogelijk meer nodig, zoals bijvoorbeeld een klopregeling Kijk op www.hoezoandergas.nl voor meer informatie - 8 -
Contractering Direct Aangeslotenen Codewijzigingsvoorstel Capaciteit Direct Aangeslotenen Inleiding In 2009 hebben de gezamenlijke netbeheerders een codewijzigingsvoorstel ingediend bij de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) aangaande het contracteren van exitcapaciteit door Direct Aangeslotenen op het landelijk gastransportnet. De kernpunten van dit voorstel zijn: u Uitsluitend de Direct Aangeslotene contracteert exitcapaciteit door middel van een voortrollende overeenkomst met een looptijd van minimaal 5 jaar. De Direct Aangeslotene bepaalt welke capaciteit gecontracteerd wordt, waarbij GTS het proces faciliteert door elk 4e kwartaal aan direct aangeslotene een voorstel voor het nieuwe 5e jaar te sturen. In 2011 wordt dus een voorstel gedaan voor de capaciteit in 2016. u De gecontracteerde capaciteit hoeft niet overgedragen te worden aan een shipper. In de huidige AMEX constructie moet de gecontracteerde capaciteit wel worden overgedragen aan een shipper middels een Transfer of Usage of een Transfer of Capacity (TOC/TOU). u Omdat niet alleen meer voor het komende jaar capaciteit gecontracteerd wordt, maar ook voor de 4 jaren daarna, zijn de annuleringsregels voor de jaren 2 tot en met 5 verruimd ten opzichte van de huidige situatie. u Maandelijks worden de capaciteit, de connection fee en eventuele overschrijdingen van de gecontracteerde capaciteit (dus niet overschrijdingen van de commodity) rechtstreeks door GTS aan de Direct Aangeslotene gefactureerd. u Er gelden kredietwaardigheideisen die gelijk zijn aan de huidige kredietwaardigheideisen geldend voor een AMEX boeking. Dit is 3 keer de maximale maandfactuur minus 20.000,- vrijstelling per maand. Hoofdlijnen model contractering direct aangeslotenen Contract: 5 jaar Voortrollend GTS stelt nieuwe 5 e jaar voor AMEX draagt capaciteit niet meer over (TOC/TOU vervalt) Annuleringsregels verruimd GTS factuur bestaat uit Exit fee Connection fee Overschrijding exitcapaciteit (indien van toepassing) Kredietwaardigheideisen (blijven) gelden - 9 -
Contractering Direct Aangeslotenen Contractuele relaties Na invoering van het model Contractering Direct Aangeslotene zal de Direct Aangeslotene naast een leveringscontract met zijn leverancier, ook een contract betreffende de exitcapaciteit met GTS afsluiten. De leverancier stuurt zogenaamde switchberichten aan GTS. Door dit switchbericht weet GTS welke shipper en leverancier actief zijn op het betreffende exitpunt. Situatie na invoering contractering direct aangeslotenen leverancier(s) leveringscontract(en) aangeslotene switchbericht(en) contract exitcapaciteit (contractering DA) shipper(s)/pv GTS - 10 -
Contractering Direct Aangeslotenen Besluitvormingsproces Op 5 juni 2009 is door Netbeheer Nederland het in overleg met VEMW tot stand gekomen Codewijzigingsvoorstel inzake Capaciteit Direct Aangeslotenen GTS namens de gezamenlijke netbeheerders bij de NMa ingediend. Tot 28 augustus 2009 hebben marktpartijen de kans gehad om schriftelijke zienswijzen in te dienen en op 14 juli 2009 heeft een hoorzitting plaatsgevonden. Na beraad door de NMa heeft zij op 18 februari 2010 een informatieverzoek doen toekomen aan de gezamenlijke netbeheerders. Op31 maart 2010 is de reactie op dit informatieverzoek naar de NMa verzonden. Hierin is een verzoek opgenomen om een besluit te nemen voor 1 juli 2010 om invoering per 1 januari 2011 mogelijk te maken. Besluitvormingsproces Indienen Codewijzigingsvoorstel Sluiting indienen zienswijzen Informatie naar NMa Streefdatum besluit NMa Ingangsdatum Contract 2009 2010 2011 1/1 1/7 1/1 1/7 1/1 Invoering Hoorzitting Informatieverzoek NMa - 11 -
Contractering Direct Aangeslotenen Proces van invoering Besluit NMa Contractvoorstel capaciteit door GTS Beoordeling Contractvoorstel Reactie Invoering 1 januari 2011 GTS: - Informeert DA over uitkomst - Stuurt DA concept voorstel voor capaciteit Contractvoorstel: - Overeenkomst - Algemene Voorwaarden - Voorstel capaciteit 2011-2015 Advies: Controle op connection & exit fee uit factuur leverancier Akkoord dan wel aangepast voorstel Shipperboeking vervalt van rechtswege AMEX boeking van rechtswege omgezet (Concept) Voorstel gebaseerd op: - Realisaties - Prognoses - AMEX boeking (indien van toepassing) - Reactie DA (indien van toepassing) Proces van invoering Zodra de NMa een besluit heeft genomen, zal GTS de Direct Aangeslotene hierover informeren. Alleen nadat een besluit tot vaststelling van de nieuwe codes (eventueel na wijziging van het voorstel) heeft plaatsgevonden is duidelijk hoe het nieuwe model er definitief uit zal zien. Vervolgens zal GTS de Direct Aangeslotene een concept voorstel voor de te contracteren capaciteit voor de komende vijf jaar doen toekomen. Dit concept voorstel zal gebaseerd zijn op realisaties, prognoses, een eventuele AMEX-boeking en overige informatie. De Direct Aangeslotene kan op dit voorstel wijzigingen doorgeven (Tip: check bijvoorbeeld eigen verbruik middels Dialog, onderdeel van het On-line Transport Informatie Systeem, OTIS, of uiteraard met uw leveranciers factuur). Eventuele wijzigingen zullen door GTS worden verwerkt, waarna de Direct Aangeslotene een definitief voorstel ontvangt voor de te contracteren capaciteit voor de komende vijf jaren. De Direct Aangeslotene behoeft alleen de door GTS voorgestelde exitcapaciteit te beoordelen. Als hij de voorgestelde exitcapaciteit als juist beoordeelt, behoeft hij verder geen actie te ondernemen en geldt de voorgestelde exitcapaciteit als gecontracteerd. Indien hij een hogere of lagere exitcapaciteit wenst te contracteren, dient hij binnen de gestelde termijn contact op te nemen met GTS om de gewenste exitcapaciteit te contracteren. GTS raadt de Direct Aangeslotene aan na invoering van dit model de factuur van de leverancier te controleren: de connection- en exit fee mogen hierop niet meer voorkomen. - 12 -
Consequenties nieuw balanceringsmodel Programmaverantwoordelijk? Voor Direct Aangeslotenen is de introductie van de nieuwe term programmaverantwoordelijkheid (PV) een belangrijke consequentie van het nieuwe marktmodel en daarmee het balanceringsmodel. In onderstaande wordt een aantal handvatten gegeven om een besluit te kunnen nemen op de vraag Programmaverantwoordelijkheid overdragen of niet? Wordt u programmaverantwoordelijk? In het nieuwe balanceringsmodel kunnen erkend programmaverantwoordelijken (actief) bijdragen aan het balanceren van het GTS net Een erkend programmaverantwoordelijke: Is verantwoordelijk voor het balanceren van eigen exitprogramma Kan bewust inkoop en afname van gas afstemmen (handelen) Geen interesse -> Geen actie van u vereist Uw programmaverantwoordelijkheid gaat automatisch over naar de actieve shipper op uw exitpunt Balanceringsmodel Het nieuwe balanceringsmodel is geïnitieerd vanuit het ministerie van Economische Zaken om onderscheid te maken in de commoditydienst (de moleculen gas) en de flexibiliteitsdienst (de balans tussen de ingekochte hoeveelheid energie in enig uur en de gerealiseerde afname). Omdat beide diensten straks gescheiden worden aangeboden zijn ze ook afzonderlijk te contracteren waardoor marktwerking gestimuleerd wordt. Het nieuwe marktmodel en balanceringsmodel worden naar verwachting ingevoerd op 1 april 2011. In het nieuwe balanceringsmodel kunnen gebruikers actief bijdragen aan het in balans houden van het GTS-net. Door invoering van dit nieuwe marktmodel wordt in de wet een nieuwe rol geïntroduceerd: de programmaverantwoordelijke (PV). Daarnaast wordt in de gasvoorwaarden een nieuwe rol geïntroduceerd voor partijen die de programmaverantwoordelijkheid daadwerkelijk gaan uitoefenen: erkend programmaverantwoordelijke. Er gelden drie eisen om door GTS erkend te kunnen worden als PV: u kredietwaardigheid is voldoende; u berichtenverkeer kan worden geaccommodeerd (Edigas, webservices (internet, HTTPS)); u technische, administratieve en organisatorische faciliteiten zijn beschikbaar. Het uitoefenen van programmaverantwoordelijkheid betekent dat deze partij: u verantwoordelijk is voor het indienen van een programma, in het geval van een Direct Aangeslotene een exit-programma; u verantwoordelijk is voor het balanceren van de eigen portfolio. Balanceren betekent het bewust reageren door inkoop af te stemmen op afname, bijvoorbeeld door transacties uit te voeren op de virtuele handelsplaats Title Transfer Facility (TTF). Meer informatie hierover is te vinden in de brochure nieuw balanceringsregime en marktmodel op de GTS website http://www.gastransportservices.nl/nl/markttransitie/documenten. Een Direct Aangeslotene die het PV-schap niet zelf wil uitoefenen, hoeft niets te doen: als overgangsmaatregel zal GTS automatisch de shipper die gas levert op het betreffende exitpunt als PV registreren. - 13 -
Tariefherinrichting Herinrichting tariefsysteem om aan te sluiten bij nieuwe marktsituatie ( ( Aanleiding GTS heeft eind april een concept voorstel voor tariefherinrichting naar de NMa gestuurd. De NMa heeft dit voorstel op 11 mei 2010 ter consultatie gepubliceerd. Volgens de met de NMa afgesproken procedure kunnen de tarieven per 1 januari 2011 van kracht worden. Met de nieuwe tarieven is GTS beter in staat uitbreidingsinvesteringen te realiseren die nodig zijn om de energievoorzieningszekerheid te garanderen. Vorig jaar heeft GTS de markt geïnformeerd over de voorgenomen tariefherinrichting. Om een gedegen proces van inspraak te kunnen doorlopen is na overleg met de NMa besloten om niet per 1 januari 2010, maar per 1 januari 2011 een nieuw tariefstelsel te introduceren. Veranderingen in de gasstromen maken de logistiek van het transportsysteem van GTS complexer. Deze veranderingen worden veroorzaakt door de afname van de binnenlandse productie en de daarmee samenhangende toenemende import uit onder andere: u Rusland en Noorwegen via pijpleidingen; u vloeibaar aardgas met LNG-tankers; u ondergrondse gasopslagen. Om deze toegenomen complexiteit van gasstromen te kunnen blijven accommoderen heeft GTS een programma van uitbreidingsinvesteringen opgesteld. Daarmee houdt Nederland haar energievoorzieningszekerheid op peil. Tevens sluit GTS hiermee aan op het streven van het Ministerie van Economische Zaken om de positie van Nederland als knooppunt van internationale gasstromen te versterken. - 14 -
Tariefherinrichting Het proces Om recht te kunnen doen aan de wijzigingen die in de afgelopen jaren en de komende jaren aan de gasinfrastructuur in Nederland zijn en worden aangebracht, heeft GTS een voorstel ingediend om de verdeling van de kosten over de entry- en exitpunten aan te passen. Deze herverdeling van de kosten zal leiden tot een opbrengst voor GTS die gelijk is aan de opbrengst die zou zijn gerealiseerd zonder de herinrichting. Het conceptvoorstel dat GTS bij de NMa heeft ingediend is tot stand gekomen na informeel overleg met diverse Nederlandse representatieve organisaties (o.a. VEMW, VOEG, NOGEPA, VME, LTO) en de NMa. De procedure die zal worden gevolgd is als volgt: u 04/ 10 u 05/ 10 u 06/ 10 u 07-08/ 10 u 09-12/ 10 u 01/ 11 GTS Concept voorstel naar NMa NMa Consultatie: (t/m 18 juni) - zienswijzen indienen (6 weken) - hoorzitting (28 juni) NMa Publicatie ingediende zienswijzen NMa Eind juli: Bevindingen openbaar NMa Reguliere procedure vaststelling tarieven GTS Nieuwe tarieven Tariefherinrichting Het proces 1 mei Start consultatie door NMA - 6 weken schriftelijk zienswijze - Hoorzitting Eind juli Bevindingen NMa bekend 2011: Nieuwe tarieven van kracht 2010 2011 1/1 1/7 1/1 Eind april Pro forma voorstel GTS NMa Half juni Publicatie zienswijzen door NMA Standaard procedure - 15 -
Nieuwe Capaciteit Realiseren Om te kunnen garanderen dat door de Direct Aangeslotene gevraagde (additionele) capaciteit tijdig beschikbaar is, is het van groot belang om tíjdig contact op te nemen met de accountmanagers van GTS. De doorlooptijd van projecten kan immers lang zijn als gevolg van te volgen vergunningprocedures of zogenaamde long-lead items. Naast de capaciteit die door de fysieke aansluiting (het Gasontvangstation (GOS), de aansluitleiding) kan stromen moet ook zogenaamde upstream transportcapaciteit in het transportsysteem van GTS beschikbaar zijn. De doorlooptijden voor het realiseren van de aansluitleiding en het GOS enerzijds en het realiseren van netverzwaringen voor de up stream transportcapaciteit anderzijds kunnen sterk verschillen. Zodra de Direct Aangeslotene zich meldt met een verzoek om capaciteit zal gekeken worden of deze capaciteit beschikbaar is. Dit noemen wij een Capacity Check. Is er géén upstream capaciteit beschikbaar dan is er een studie nodig om te bepalen welke maatregelen er in het landelijk gastransportnet nodig zijn om de gevraagde capaciteit te kunnen realiseren. Voor het realiseren van de aansluitleiding en het GOS worden 6 stappen doorlopen: 1. Bespreken van de wensen van de Direct Aangeslotene met betrekking tot de aansluiting. 2. Verstrekken door GTS van een 40%-kostenraming met planning op hoofdlijnen en eventueel inclusief alternatieven. 3.De Direct Aangeslotene doet een offerte aanvraag op basis van één alternatief. 4. GTS doet de Direct Aangeslotene een 25% -raming in de vorm van een investeringsovereenkomst toekomen. 5. Na wederzijdse ondertekening van de investeringsovereenkomst zal GTS starten met de realisatie van de aansluitleiding en het GOS. 6. Voordat de aansluiting in gebruik kan worden genomen dient de Aansluitovereenkomst getekend te zijn. De kosten voor het realiseren van de aansluitleiding en het GOS komen geheel voor rekening van de aangeslotene. 1: Realiseer tijdig de capaciteit van de aansluiting 1 e contact met GTS (Alternatieven) 40% raming GTS Offerte: Investeringsovereenkomst 25% Offerte Aanvraag GTS Aansluitovereenkomst Aansluiting Technisch gereed 2011 2012 2013 2014-16 -
Nieuwe Capaciteit De Upstream Capaciteit in 5 stappen: 1. Bespreken van de wensen van de Direct Aangeslotene met betrekking tot capaciteit. 2. De Capacity Check geeft aan of de capaciteit beschikbaar is: 2011 2: Gelijktijdig controle op beschikbaarheid van transportcapaciteit in het GTS net 2012 2013 Aansluiting Technisch gereed 2014 o Wel beschikbaar: als u direct boekt middels een aanvraag voor transport capaciteit kunt u deze capaciteit zekerstellen (bevestiging) en hoeven er geen verdere stappen te worden doorlopen. Availabilitycheck : Beschikbaar? Aanvraag capaciteit Transport Contract 201X o Niet beschikbaar: nadat u een Aanvraag voor Transport Capaciteit heeft gedaan zal GTS een studie starten naar noodzakelijke extra capaciteit. de volgende stappen zullen dan doorlopen worden: Niet beschikbaar? -> Upstream maatregelen Aanvraag capaciteit Transport Contract en start bouw upstream Upstream gereed 3. Uitkomst van de studie wordt gecommuniceerd zodra deze gereed is. 4. Na de Final Investment Decision door Gasunie kan GTS starten met de realisatie van de benodigde maatregelen. 5. De Direct Aangeslotene ontvangt zo spoedig mogelijk de uitkomst van de beslissing en de datum waarop de upstream capaciteit beschikbaar zal zijn. Contacteer tijdig uw accountmanager bij GTS in geval van additionele capaciteit Oriëntatie - technisch - transport Keuze Go/No Go 1) Cap. aansluiting 2) Cap. upstream Offerte: Investerings- Overeenkomst 25% Contract 1) Investering 2) Aansluiting 3) Transport Aansluiting Technisch gereed 2011 2012 2013 2014 201X (Alternatieven) 40% raming GTS Offerte Aanvraag GTS Aansluitovereenkomst Availabilitycheck: Beschikbaar? Niet bechikbaar? -> Upstream maatregelen Aanvraag capaciteit Aanvraag capaciteit Transport Contract Transport Contract en start bouw upstream Upstream gereed - 17 -
Vernieuwing GOS GTS vernieuwt gasontvangstations GTS start in 2011 met de eerste fase van het vernieuwen van componenten en apparatuur in een groot deel van de circa 1.100 gasontvangstations (GOS) verbonden met het landelijk gastransportnet. GTS voert dit project uit om de leveringszekerheid van de aansluiting te kunnen waarborgen. Uiteraard verouderen ook componenten en apparatuur in een GOS. Met de geplande vernieuwingen zorgt GTS ervoor aangesloten te blijven bij de steeds hoger wordende eisen voor veiligheid en milieu. Gezien het grote aantal stations zal het project gefaseerd uitgevoerd worden. Om ervoor te zorgen dat de Direct Aangeslotenen geen hinder zullen ondervinden van deze vernieuwingsoperatie zal het projectteam bij de uitvoering gebruik maken van reserve meet-/regelstraten of van een compleet nood-gos. Hiermee blijft voor u dezelfde betrouwbaarheid te allen tijde gewaarborgd ten opzichte van de normale situatie. Natuurlijk zal GTS tijdig voorafgaand aan de werkzaamheden aan de GOSsen de betreffende Direct Aangeslotene informeren over de voorgenomen werkzaamheden zodat daarover afstemming plaats kan vinden. GTS vernieuwt gasontvangstations Instandhouden van bedrijfs- en leveringszekerheid Start van project in 2011 U wordt vooraf benaderd GTS werkt met tijdelijke meetstraten en/of mobiele Gossen Gastransport (levering) ongestoord - 18 -