PSYCHOGERIATRISCHE ZORG ZONNELIED Voor wie? Wonen bij Zonnelied is bedoeld voor ouderen die door psychogeriatrische problemen blijvende zorg, begeleiding, verpleging en/of behandeling nodig hebben. We spreken van psychogeriatrische problemen als er een permanente achteruitgang is van het geestelijk functioneren. Naast geheugenstoornissen is er vaak sprake van desoriëntatie, verlies van spraak, verwardheid of onrust. Waar? De afdeling Zonnelied bevindt zich op de derde etage van de locatie La Verna en is bereikbaar via lift en trap. Op de afdeling zijn 18 appartementen. Ieder appartement bestaat uit een zit-slaapkamer met een keuken, douche en toilet. Voor gezamenlijk gebruik zijn er twee woonkamers met keuken, eethoek en zithoek. Zonnelied is zo ingericht dat mensen met psychogeriatrische problemen zich thuis kunnen voelen. Zorg en begeleiding De medewerkers van Zonnelied verlenen 24 uur per dag zorg en begeleiding, afgestemd op de zorgvraag en wensen van de bewoners. Dit betreft onder meer zorg en begeleiding in de vorm van: 1
Intensieve begeleiding bij dagbesteding Gerichte individuele hulp bij persoonlijke verzorging Ondersteuning bij het aangaan en onderhouden van contacten Begeleiding bij het omgaan met toenemende beperkingen Bij de invulling van de zorg en begeleiding werken we samen met Zorggroep Maas & Waal. Wat betekent BOPZ? De afdeling Zonnelied heeft een BOPZ-status. Wet BOPZ staat voor Wet Bijzondere Opnemingen in Psychiatrische Ziekenhuizen. Anders dan de naam doet vermoeden geldt deze wet ook voor de psychogeriatrische afdeling van een verpleeghuis en voor sommige gesloten afdelingen van een verzorgingshuis, dus ook voor de afdeling Zonnelied. De juridische status van de cliënt bepaalt of en zo ja, welke onderdelen van de Wet BOPZ van toepassing zijn. Er zijn drie situaties te onderscheiden: 1. Vrijwillige opname: Als de (toekomstige) cliënt instemt met de opname is er sprake van een vrijwillige opname. De Wet BOPZ is niet van toepassing. 2. De (toekomstige) cliënt toont geen bereidheid voor de opname, maar verzet zich ook niet: er wordt dan een artikel 60 BOPZtoets gedaan. Artikel 60 is een artikel in de Wet BOPZ die regelt dat een cliënt, indien hij of zij geen bereidheid en geen verzet laat blijken, door middel van toestemming van een BOPZcommissie opgenomen kan worden. De Wet BOPZ is dus hierbij van toepassing. 3. De (toekomstige) cliënt stemt niet in met de opname en verzet zich hiertegen. In dit geval kan gedwongen opname toch plaatsvinden en wel met een RM (rechtelijke machtiging) of met een IBS (in bewaring stelling). 2
Ook hierbij is dus de Wet BOPZ van toepassing. Samenvattend: De Wet BOPZ is van toepassing op mensen die niet vrijwillig zorg ontvangen of onvrijwillig in een instelling verblijven. Het doel van de Wet BOPZ is om bij onvrijwillig verblijf de rechten van de cliënt en de eventuele vertegenwoordiger te beschermen. Meer informatie kunt u vinden in de brochure van het ministerie van VWS getiteld: De Wet BOPZ voor cliënt en familie. Deze brochure is ter inzage aanwezig op de afdeling. Tevens kunt u voor vragen terecht bij de medewerkers. Wettelijke rechten Op grond van de Wet Geneeskundige Behandeling Overeenkomst (WGBO) en de Wet BOPZ zijn de rechten en plichten voor cliënten en hulpverleners geformuleerd. Deze wettelijke richtlijnen zijn verwerkt in de procedures en werkwijze van Zonnelied. U kunt informatie hierover vinden in het BOPZ-beleidsplan, dat ter inzage ligt op de afdeling. De uitwerking hiervan vindt u terug in het leefzorgplan van de bewoner. Niet tevreden? Gaat er iets niet zoals u het wenst: laat het ons weten. We kunnen dan samen zoeken naar de juiste oplossing. Opmerkingen over de dagelijkse zorgverlening kunt u bespreken met de verzorgenden, de specialist ouderengeneeskunde of de teamleider. De teamleider is te bereiken via het telefoonnummer 024 6413141. 3
Leidt dit voor u niet tot een bevredigend resultaat, dan kunt u zich wenden tot de klachtencommissie. Indien gewenst kunt u ter ondersteuning een beroep doen op de vertrouwenspersoon. Informatie over de algemene klachtenprocedure vindt u in de informatiebrochure van LuciVer. Volgens de wettelijke richtlijnen is er voor de bewoners van Zonnelied een aanvullende BOPZ-klachtenprocedure. Deze is opgenomen in de klachtenprocedure van LuciVer, volgens artikel 41 van de Wet BOPZ. Hiervoor is een BOPZ-klachtencommissie ingesteld. Deze klachtencommissie behandelt klachten over: Bezwaar tegen vastgestelde wilsonbekwaamheid De inperking van bepaalde rechten De toepassing van middelen en maatregelen Het niet-toepassen van het overeengekomen leefzorgplan De BOPZ-klachtenprocedure ligt ter inzage op de afdeling. Vragen over de procedure kunt u stellen aan de teamleider van Zonnelied. Uitvoering van de zorg Het team van Zonnelied Het team van Zonnelied bestaat uit woongroepbegeleiders, verpleegkundigen, een coördinerend verpleegkundige, activiteitenbegeleiders, zorghulpen en huishoudelijke hulpen. De medewerkers zijn aanvullend geschoold in de zorg voor ouderen met psychogeriatrische problematiek. Wij hechten grote waarde aan de kwaliteit van zorg en investeren dan ook in de kwaliteit van toekomstige zorgmedewerkers. Wij zijn een erkend leerbedrijf hetgeen inhoudt dat we leerlingen binnen de verschillende functies opleiden. 4
LuciVer kan rekenen op de inzet van enthousiaste en betrokken vrijwilligers en mantelzorgers die de medewerkers ondersteunen bij hun werkzaamheden. Het team van Zonnelied wordt aangestuurd door een teamleider. Het team valt onder de verantwoordelijkheid van de manager Welzijn en Zorg. Verpleeghuiszorg en medische zorg Er is een specialist ouderengeneeskunde aan Zonnelied verbonden. Deze is op vaste tijden aanwezig. Daarnaast is er een 24 uurs-bereikbaarheidsdienst van een specialist ouderengeneeskunde en verpleegkundige. Ook zijn een fysiotherapeut, psycholoog en ergotherapeut werkzaam bij Zonnelied. Andere hulpverleners, zoals een diëtist of logopedist, worden indien nodig betrokken bij de begeleiding en behandeling. De specialist ouderengeneeskunde is de hoofdbehandelaar en eindverantwoordelijke voor de medische zorg. Woongroepbegeleiders maken bij problemen of ziekte van een bewoner een afspraak voor het spreekuur van de specialist ouderengeneeskunde, of nemen bij acute zaken direct contact op met de verpleegkundige bereikbaarheidsdienst die zo nodig met de specialist ouderengeneeskunde overlegt. Dagbesteding en activiteiten Binnen Zonnelied ligt de nadruk op een belevingsgerichte benadering in een veilige, huiselijke omgeving met aandacht voor een rustig woon- en leefklimaat. Binnen de psychogeriatrische afdeling Zonnelied werken we volgens de visie van omgevingszorg. Deze visie is ontwikkeld door sociaal geriater Dr.. Anneke van der Plaats. Zij ontwikkelde hiermee een visie op de invloed van de omgeving op mensen met dementie. 5
Het vaste team van medewerkers, vrijwilligers en mantelzorgers heeft een belangrijke taak in het betrekken van de bewoner bij de dagelijkse activiteiten en het vorm geven van ontspannende en activerende activiteiten. Persoonlijk begeleider Iedere bewoner heeft een persoonlijk begeleider. Dit is een woongroepbegeleider die verantwoordelijk is voor de coördinatie van de zorgverlening. De persoonlijk begeleider is de eerste aanspreekpersoon voor de bewoner en diens wettelijke vertegenwoordiger (1e contactpersoon). Geestelijk verzorger De aanwezigheid van een geestelijk verzorger ondersteunt de blijvende aandacht voor zingevings- en spirituele vragen van bewoners en in het verlengde daarvan van medewerkers en vrijwilligers. De tijden waarop de geestelijk verzorger aanwezig is staan vermeld in het cliëntenblad Drieluik. Palliatieve zorg LuciVer geeft ook zorg, advies en begeleiding aan ouderen met een ongeneeslijke ziekte in de laatste maanden, weken of dagen van hun leven. Hiervoor is er een consulent palliatieve zorg werkzaam bij LuciVer. Leefzorgplan en multidisciplinair zorgoverleg Na opname wordt binnen een termijn van zes weken een leefzorgplan opgesteld. Het leefzorgplan wordt opgesteld door de persoonlijk begeleider in overleg met de wettelijk vertegenwoordiger en, indien mogelijk, met de cliënt. De voorkeuren, vragen, behoeften of doelen van de cliënt zijn daarbij het uitgangspunt. 6
Het leefzorgplan is onderverdeeld in vier domeinen: 1. woon- en leefomstandigheden 2. participatie 3. mentaal welbevinden en autonomie 4. lichamelijk welbevinden en gezondheid Het leefzorgplan bevat onder meer de personalia, de dagelijkse rapportage en alle afspraken over de zorg en ondersteuning. Het leefzorgplan wordt vastgelegd in het elektronisch cliëntendossier. De wettelijk vertegenwoordiger (1e contactpersoon) heeft, evenals de cliënt, recht op inzage in het leefzorgplan. Wanneer de vertegenwoordiger het leefzorgplan in wil zien, kan dit aangegeven worden aan de persoonlijk begeleider. Het leefzorgplan wordt tenminste tweemaal per jaar besproken in een multidisciplinair zorgoverleg. Aan dit overleg wordt deelgenomen door de persoonlijk begeleider, de coördinerend verpleegkundige, de specialist ouderengeneeskunde, de vertegenwoordiger van de cliënt, en zo mogelijk de cliënt. Zo nodig zijn ook andere betrokken hulpverleners aanwezig. De persoonlijk begeleider heeft voor het overleg contact met de cliënt en diens vertegenwoordiger om belevingen, vragen en wensen te bespreken. Onder leiding van de coördinerend verpleegkundige wordt het leefzorgplan en de voortgang rond de gemaakte afspraken besproken. Expliciet wordt aandacht besteed aan de evaluatie van het welzijn en welbevinden van de cliënt. Contactpersonen Drie maal per jaar is er een zogenaamd contactpersonenoverleg waarin algemene zaken over de zorg- en dienstverlening van Zonnelied worden besproken. Ook organiseren we informele bijeenkomsten waarvoor zowel contactpersonen, vrijwilligers, 7
stagiaires als medewerkers worden uitgenodigd. Doel hiervan is elkaar op een andere wijze te ontmoeten dan bij de formele overlegmomenten en zo elkaar beter te leren kennen. Grenzen aan de zorg Bij zeer complexe problematiek zou het voor kunnen komen dat de zorg en begeleiding in de kleinschalige woonvorm Zonnelied niet meer toereikend is en gespecialiseerde zorg in een andere voorziening nodig wordt. Dit zal tijdig worden besproken met de vertegenwoordiger en indien mogelijk met de bewoner. Praktische informatie Algemene praktische informatie en algemene huisregels vindt u in de informatiebrochure van LuciVer. Specifiek voor de afdeling Zonnelied gelden nog enkele aanvullende afspraken. Afspraken De buitendeuren van Zonnelied zijn voorzien van een code. Wij vragen u bij het verlaten van de afdeling alert te zijn op het goed in het slot laten vallen van deze deuren en attent te zijn met het gebruik van de liftdeuren. Voor de meeste bewoners geldt dat zij de afdeling alleen onder begeleiding mogen verlaten. Wij vragen u hierover te overleggen met een van de woongroepbegeleiders. Er zijn ook bewoners die zelfstandig de afdeling kunnen verlaten. Dit staat altijd genoteerd in het leefzorgplan en is overlegd met de 1 e contactpersoon. Roken door de bewoner is toegestaan in het eigen appartement. In verband met de veiligheid is dit alleen toegestaan onder toezicht. 8
Bezoek is van harte welkom. Bezoek kan ontvangen worden in het eigen appartement. Maar ook kan gebruik gemaakt worden van de huiskamers van Zonnelied of de ontmoetingsruimtes in La Verna. Er zijn geen vaste bezoektijden. Wel verzoeken wij u met het volgende rekening te houden: Wij vinden het fijn als u zich bij aanvang van uw bezoek meldt bij een van de medewerkers. Wij kunnen u dan meedelen of er eventuele bijzonderheden zijn waar u rekening mee kunt houden. De middagmaaltijd wordt tussen 12.30 en 13.30 uur geserveerd en de avondmaaltijd tussen 17.00 en 18.00 uur. Wij verzoeken u om gedurende de maaltijden geen bezoek te brengen. De meeste bewoners houden middagrust van 13.30 tot ongeveer 15.30 uur. U kunt dit altijd navragen bij een van de medewerkers. We streven ernaar om een rustige, veilige woonomgeving voor de bewoners te creëren. We verzoeken u hier rekening mee te houden. De medewerkers kunnen u vragen het bezoek voort te zetten buiten de huiskamer, bijvoorbeeld als andere bewoners rusten, onrustig worden of er een groepsactiviteit plaatsvindt in de huiskamer. U bent van harte welkom tijdens de avonduren. Maar ook dan vragen wij u om uw verwante te bezoeken in haar of zijn appartement en niet in de huiskamer. Uit veiligheidsoverwegingen dient er rekening gehouden te worden met mogelijk gevaar voor bewoners. Toezicht is bijvoorbeeld nodig met betrekking tot (giftige of stekelige) planten, gereedschappen (scharen en messen), schoonmaakartikelen, kleine materialen (kralen) en schadelijke stoffen. Wij vragen u hier rekening mee te houden bij het 9
aanbieden van geschenken. Mocht u hierover vragen hebben dan kunt u altijd terecht bij een van de medewerkers. Er ligt een huiskamerschrift in beide huiskamers. Hierin wordt informatie uitgewisseld over de activiteiten en gebeurtenissen die in de huiskamer plaatsvinden. U bent van harte uitgenodigd om hierin te lezen en te schrijven. Bij opname wordt in overleg met de persoonlijk begeleider van de bewoner een afspraak gemaakt over de afhandeling van de binnenkomende post. Waskostenregeling De cliënt kan gebruik maken van het bedden- en linnengoed (handdoeken en washandjes) van LuciVer. LuciVer draagt in dat geval zorg voor het wassen, drogen en strijken van het beddengoed en linnengoed. Er zijn geen kosten verbonden aan het gebruik van het bedden- en linnengoed van LuciVer. Indien de cliënt dit wenst kan ook gebruik gemaakt worden van eigen bedden- en linnengoed. De cliënt ontvangt dan maandelijks een waskostenvergoeding. Het maakt daarbij niet uit of de was zelf verzorgd wordt of uitbesteed wordt aan een wasserij. Het wassen, drogen, strijken en stomen van boven- en onderkleding is voor eigen rekening. De cliënt ontvangt hiervoor geen waskostenvergoeding. De cliënt krijgt wel een waskostenvergoeding indien de kleding extra vaak gewassen moet worden ten gevolge van de aandoening of ziekte en dit als zodanig in het leefzorgplan is opgenomen. Meer dan normaal wassen is het geval indien vanwege de aandoening onderkleding, overhemden en shirts meer dan één maal per dag gewassen dienen te worden, of als de bovenkleding dagelijks dient te worden gewassen, omdat de kleding daadwerkelijk is verontreinigd. Het gaat daarbij om een 10
structureel verhoogde wasfrequentie. Het gaat nadrukkelijk niet om eenmalige ongelukjes of het in de was doen zónder dat de kleding daadwerkelijk is verontreinigd. Kledingadvies Aandachtspunt bij Zonnelied is dat er voldoende voorraad van onder- en bovenkleding is. Ook is soms specifieke of aangepaste kleding nodig om de verzorging te vergemakkelijken. Als dit het geval is zal de persoonlijk begeleider dit bespreken met de vertegenwoordiger en, indien mogelijk, met de bewoner. Kosten voor eventuele aanpassingen zijn voor rekening van de bewoner. Aanwezigheid bij algemene activiteiten De bewoners van Zonnelied kunnen onder begeleiding deelnemen aan activiteiten buiten de groepswoning, zoals gezamenlijke activiteiten in de ontmoetingsruimte of de Ark, deelname aan de liturgie of activiteiten buitenshuis. Per bewoner wordt bekeken of dit mogelijk is. Voor deelname aan een uitstapje buitenshuis kan een eigen bijdrage gevraagd worden. Verzekering LuciVer verzekert het appartement en spullen die van de instelling zijn. De eigen verzekeringen zijn voor rekening van de cliënt, bijvoorbeeld de aansprakelijkheidsverzekering, inboedelverzekering voor de eigen spullen, zorgverzekering en een eventuele aanvullende verzekering. Nog vragen? Heeft u vragen, dan kunt u terecht bij de medewerkers van Zonnelied. 11
Wilt u meer weten over de andere mogelijkheden bij LuciVer dan kunt u contact opnemen met de bemiddelaar Welzijn, Zorg en Wonen. De bemiddelaar Welzijn, Zorg en Wonen is te bereiken via het telefoonnummer 024-6413141. U kunt ook mailen naar zorginfo@luciver.nl. Wij staan graag voor u klaar! www.luciver.nl zorginfo@luciver.nl Deze brochure heeft u informatie gegeven over psychogeriatrische zorg op de afdeling Zonnelied. In de brochure Omgevingszorg geven we algemene informatie over de achtergronden, principes en toepassingen van omgevingszorg binnen de PG-afdelingen. Algemene informatie over LuciVer leest u in de brochure Welkom bij LuciVer. April 2015 12